Hstum* Buitenlandseh Overzieht. Zelf dokteren Financieels Causerie. Kunst, letteren, enz. ft o, 16436. LEIDSCH DAGBLAD, ZatsTdag1 20 September. Vierde Blad. Anno 1913. Omtrent de oorzaken, die geleid hebben tot den zelfmoord van prinses So phie van Saksen-W eimar-Eise- Bach tast men nog steeds in het duister. Wel meenen sommigen de oorzaak te moe ten zoeken in het dwarsboomen van haar verloving met baron Hans von Blcichröder, den Berlijnschen bankierszoon, maar dit lijkt niet zeer waarschijnlijk. Yon Bleichröder is namelijk direct nadat hij van het ongeluk hoorde, van Heringsdorf, waar hij vertoef de, naar Weimar gekomen en naar het heet, xal hij ook aan de plechtigheden van lijk verbranding en bijzetten deelnemen. De hartelijke verhouding tusschon hem en de ouders van prinses Sophie is dus niet ver broken Het schijnt trouwens ook meer bij zonder de groothertog geweest te zijn, die zich tegen de verloving verzette. De groot hertog had den eisch gesteld, dat prinses Sophie van haar titels afstand zou doen, wat zij weigerde. Ook uit men het vermoeden, dat oneenig- heid tusschen de beide verloofden de oor zaak van de wanhoopsdaad der prinses zou zijn. Waarschijnlijker echter is dat de daad, de uitvoering is van een plotseling opgeko men besluit. Een oom van haar, prins Alexander van Weimar, schoot zich voor eenige jaren ook plotseling dood. De vader van de prinses, prins Willem van Weimar, die dit ja-ar 60 jaar oud wordt, heeft een veel bewogen leven achter zich. Eerst was hij Pruisisch officier, vervolgens nam hij onder een aange nomen naam dienstin het Neder landse h-Indische leger en kwam later weer bij het Duitsche leger terug. Aan het hof te Weimar zag men hem slechts als de geheele familie daar verzameld was. Hij heeft twee zoons. De oudste, prins Her man, heeft indertijd onder ee-nigszins duiste re omstandigheden ontslag genomen uit het Duitsche leger. Later is hij tc Londen met een koriste van een schouwburg ge trouwd, waarbij hij afstand deed van zijn rang en titel. Twee jaar later in 1911 scheidde hij weer van zijn vrouw 011 hij woont thans onder den naam van graaf Yon Ostheim te Londen. Prinses Sophie zal niet begraven wor den, maar haar lijk wordt Zaterdagmiddag in het Crematorium te Heidelberg ver brand, waarna de asch naar Weimar ver voerd zal worden. Voorloopig zal het personeel der motor bussen in Londen nog aan het werk blijven. Het ministerie van handel is zich, bewust van de groote nadeden van een dergelijke staking, met de zaak gaan be moeien. Daarom zijn de partijen uitgenoo- digd om vertegenwoordigers te benoemen, ten einde Maandag tot besprekingen to kun nen overgaan. In afwachting van een te maken overeenkomst tusschen werkgevers en werknemers1, zijn de autobestuurders aan den arbeid gebleven. De verklaring der bestuurders van den nationalen bond van spoorwegbeambten, dat de staking aan de 6poren te Liverpool en Birmingham als overijld en ongegrond moet worden afgekeurd, wordt beschouwd als een teeken, dat liet niettot een algemeeno Spoorwegstaking zal komen. Intus- 6chen heeft de verklaring niet belet, dat de staking zich tot Gloucester, Crewe eu Derby heeft uitgebreid. Te Crewe staken 500 werk lieden van liet goederenstation, te Derby 200. Do maatschappijen te Liverpool hebben bekend gemaakt, dat zij bereid zijn de sta kers en de geschorste werklieden weer in dienst te nemen, mits zij er in toestemmen, do goederen, die de maatschappijen gehouden zijn te vervoeren, te kantoeren. Alle bedrijf aan de haven te Manchester ligt stil. 5000 werklieden staketn. Alle po gingen om een conferentie tusschen werk gevers en werknemers tot stand te brengen, zijn mislukt. To Dublin breidt do uitsluiting zich overigens nog uit. Vijf- tot zesduizjand mannen en vrouwen hielden er gisteren hun gewonen optocht. Voor het eerst hadden de veldarbeiders zich bij hen aangesloten; zij droegen groote takken als zinnebeeld vanj hun beroep. Vermakelijk is een staking van de jon gens der nationale katholieke scholen. Die hebben ook het werk neergelegd, omdat mou van hen verlangde dat zij boeken zouden gebruiken, geleverd door de firma Easton Co., welke hao.r transportarbeiders hooft uitgesloten. De jongens gingen de onderwij zers met leien te lijf en twee van dezen war den zoo deerlijk toegetakeld, dat zij in een ziekenhuis moesten opgenomen worden. Het laatste deel van hun actie is evenwel minder grappig. Nu 't op den Balkan tusschen de ver schillende staten weer wat rustig begint te worden, trekt Albanië weer de aan dacht, de st-aat-in-wording. Daar is 't erg roerig en teeds hebben de Serven langs hun grenzen troepen moeten leggen, om zich tegen de aanvallen der Albancezen te be veiligen. In Nowibazar ia 't ook niet liool kalm en ook daar heeft Servië do handen vol. Geen prettig begin voor den beschavings arbeid. De buitenlandsche pers schenkt na tuurlijk veel aandacht aan Albanië. Vooral met de Weensche bladen is dit het geval. Daar maakt men zich nog al bezorgd. Essad pasja schetsen zij als een man, die in staat is ernstige en diepgaande onlusten wakker te roepen, welker afloop onberekenbaar zou; zijn. D9 „Neuo Freie Presse" schrijft, dat hetgeen zich in Albanië afspeelt, iWeenerf en Rome geenszins onverschillig kan laten. Immers naar het oordeel van Ismail Dzjemal tri (het hoofd der voorloopige Albaneeschë regeering) zou men bij overbrenging van! den zetel der regeering van .Walona naar Durazzo groote kans loopen. het bew'indj spoedig onder invloed van Servië en Monte negro te zien komen. Het verlangen van Dssad pasja is te zonderlinger, daar dei verplaatsing van den zetel der re gearing den Griekschen invloed in het Zuiden van Al banië nog aanmerkelijk zou doen toenemen, hetgeen het bestuur van het land zou be moeilijken. Kijksmuseuiu van Oudheden te Leiden. Uitgegeven vanwege het Ministerie van Binnenlandsche Zaken is van de hand van mej. Johanna Brants verschenen een cata logus van de a-fdeeding: Galerij van Gipsaf gietsels van het Rijks-museum van Oudheden te Leiden Hoewel de schrijfster, zooals zij in ha«r Voorwoord" zegt, naar kortheid heeft ge streefd is deze catalogus tooh nog tot een belangrijk boekdeel uitgedeid. Achtereenvolgns worden behandeld: de West-Aziatische kust, het Kretensisch My- i leensch tijdvak, het Archaïsch-Grieksche tijdvak, den Overgangstijd, Vrije kunst der 5de eeuw, kunst der 4de eeuw, de Hellenisti- sohen tijd, de Grieksch-Rumeensche Kunst, g>e»aneden 6teenen en modellen, 13 zeer dui delijke platen geven niet de kunstwerken zelf weer, doch datgene wat voor de bestu- deerdng allernoodigst is. Bij do afdeeling West-Azië is de oatologus gjevolgd a n de Musea, waar de origineelen aanwezig zijn d. i. hoofdzakelijk Berlijn. Prof. F. M. Th. Bohl heeft dit gedeelte na gezien en aangevuld en verschafte de verta ling der opschriften- Overal zijn in de catalogus literatuuropgar- ven aan de beschrijving van voorwerpen toegevoegd. BLULAR1KS, 3099 25 40 Cents per regel. heeft reeds velen ten gronde gericht. Wanneer men het aantal menschen eens na gaat, die jarenlang met een maagkwaal rondloopen, bégrijpt men niet waarom zij zich niet van het natuurlijkste geneesmiddel bedienen. Het echte Franz-Josef-bitterwater is van alle Midden-Europeesche mineraalwa teren het rijkst aan oplossende en afvoeren de zouten. Zija werking volgt dan ook reeds, vooral in tegenstelling met do kunstmatige middelen na het gebruik van kleine doses, gemiddeld wijnglas, met groote zekerheid. Professor v Leube, lid van den Keizerlijk Duitschen Rijks-Gezondheidsraad, heeft het volgende geconstateerd: Het Franz-Josef- laxeerwater heeft geen enkele onaangename bijwerking, ook niet wanneer het in wat te groote doses gebruikt wordt. Zelfs in ge vallen dat het bij prikkelbaren darm ge geven werd, had de patiënt stoelgang zon der pijn. Bij apothekers, drogisten en mi neraalwaterhandelaren in alle landen ver krijgbaar. Rugpijn is Nierpijn. Iemand met gezonde nieren zou haast vergeten, dat hij een rug heeft, maai* zij, die een hieraandcening hebben, zijn altijd lijdend. Zij staan 's morgens 6teeds met pijn in den rug op. Wanneer zij zich bukken of iets zwaars optillen, trekt een scherpe pijn door de lendenen. Hetzelfde 's avonds en 's nachts, hun rug gunt hun geen rust. Pijnlijkheid in den rug en de zijden moet onze aandacht vestigen op de nieren. Zy liggen onder het smalle gedeelte van den rug, en wat als rugpijn beschouwd wordt is gewoonlijk nierpijn. Daarom wordt rug pijn spoedig gevolgd door andere verschijn selen van een niexaandoening, zooals water zuchtige zwellingen onder de oogen of der voeten, bewolktheid, branderigheid van het water, bezinksel. Niexzand, jicht, rheums- trek, ontsteking der blaas, niersteen (nier koliek), zijn andere gevolgen van bet ver- waarloozen der nieren. Foster's Rugpijn Nieren Pillen dienen" enkel voor het genezen dar nieren en blaas. Zij herstallen deze organen en bewerken, dat zij het bloed behoorlijk filtreercn en de onzuiverheden daaruit afvoeren. Te Leiden verkrijgbaar bij D. M. Krui- einga., Nieuwe Rijn 33, Reyst Krak, Steenstr. 41, en D. ,W. E. F. de Waal, Mare 66. Toezending geschiedt franco na ontv. v. post wissel a f 1.75 voor één, of f 10 voor zes doozen. Edscht de echte Foster's Rugpijn Nieren-Pillen, weigert elke doos, die niet voorzien is van nevenstaand handels- merk. 3098 41 In de afgeloopen week is de geldmarkt bij ons te lande eer krapper, dan ruimer ge worden. Prolongatie gold bijna dagelijks 5 pCt., één dag zelfs iets daarboven, zoodat de nemer met inbegrip der gebruikelijke provisie 6,20 pCt. moet betalen. De reden van die duurte wordt gedeeltelijk geweten aan den invoer van Amerikaansche fondsen, die reeds enkele weken, geleden gekocht werden, doch eerst thans uit Amerika zijn aangekomen en thans moeten worden ge financierd. Het effect van de duurdere geldmarkt weerkaatst zich ook in 't nieuwe rentetype, dat eerst de Staatsspoor en nu de stad Amsterdam voor haar obligatie- uitgifte heeft moeten kiezen. Het rijk, dat aan de Nederlandsche Bank bijna 13 mil- lioen schuldig is, zal, ter dekking van een gedeelte daarvan en ter verkrijging van kasgelden de inschrijving openstellen op 7 millioen gulden schatkistbiljetten met een looptijd van 2 maanden. In de laatste maan den van 't jaar komen de middelen in den regel beter binnen en denkt men ze dus daaruit te kunnen aflossen. De nieuwe mi nister van Financiën heeft tot een uitgifte van schatkistbons zijn toevlucht genomen, in afwijking van zijn twee voorgangers, die gewoon waren schatkistbiljetten bij de Ne derlandsche Bank te disccnteeren, met 't gevolg, dat de Bank dan genoodzaakt was haar faciliteiten elders in te krimpen, zoo dat men gewoon was voor onaangename verrassingen te komen staan. De nieuwe methode, of liever de vroeger steeds ge bruikelijke, kan leiden tot deelname van 't buitenland en werp den laat dus niet uit sluitend op onze Centrale Bank. In ver band met het duurdere geld zijn de Wissel koersen op 't buitenland vrij hevig terug- geloopen naar 't laagste niveau van enkele weken geledendoch gister, Vrijdag, waren sommige buitenlandsche devisen, met name Duitschland, weer wat beter, op de duur dere rentekoersen. Zoo is te Londen het privaat disconto weer tot 4 pCt. gerezen. De Amerikaansche markt, die tijdens de feestdagen te Amsterdam op 't einde der vorige week vrij sterk was opgeloopen, heeft haar rijzing niet kunnen handhaven. Klaarblijkelijk is er te New York een krach tige hausse combinatie gevormd, die haar voordeel deed met 't succes der plaatsing van de aandeelen {Southern Pacific. Zij be gon haar manipulaties, zoodra de tarief wet was aangenomen en 't slechte oogstbericht der Regeering was verschenen, daarbij re- deneerende, dat het slechte nieuws thans van de baan was. De gunstige koperstatis tiek kwam haar in deze manipulaties zeer te stade. Doch Europa haastte zich om van 't hoogere koerspeil gebruik te maken tot realisatie van lager gekóchte fondsen en dit aanbod werd slechts schoorvoetend en tegen lagere koersen door New-York opge nomen. Met deze marktgesteldheid zal de haussekliek wel rekening moeten blijven houden, want ook Vrijdag, toen New-York een hooger koerspeil dicteerde, was Am sterdam er als de kippetjes bij om te reali- seeren. De Parijsche markt is ook lang niet meer zoo optimistisch gestemd als voor enkele dagen. Zelfs Russen 611 andere internatio nale staatsfondsen geven van een matter houding blijk. Londen werd ongunstig geïn fluenceerd door de dreigende stakingen bij de spoorwegen en de omnibussen en door de inmiddels uitgebroken strike in de haven van Liverpool. Ook de steeds meer om zich heengrijpende daling op de Rubber- markt ontstemt de Londensche markt, te meer daar de rubberprijs, zelfs op dit zoo zeer geslonken niveau, nog geen teekenen van weerstand schijnt te bieden. Men had gedacht, dat een prijs van circa 2 shillings per pond, tegen 12 shillings in 1910, de con sumptie zou stimuleeren en een tegenwicht zou vormen tegen de in de eerstvolgende jaren te verwachten grootere aanvoeren van plantage-rubber. Doch zelfs dit lage niveau schijnt niet tot grooter verbruik te leiden tenzij er nieuwe uitvindingen wor den gedaan, waarbij rubber vereischt wordt, bijv. voor 't plavoien van straten, ziet 't er met de rubbermarkt nog alles behalve vroo- lijk uit. De verliezen die er op de aandeden zijn geleden zijn intusschen enorm zooals kan blijken uit eenige koersen der voor naamste aandeden. In percenten thans 1913 1910 Anglo Maldy 443 787 I960 Bukit Rajah 700 1359 2450 Highlands Lowlands 218 406 1000 Knala Lumper 437 687 1381 Linggii Plantations 700- 1525- -3550 Malacca Plantations 537 1212 1825 S-elangor Rubber 1062 2375 4625 Vallambrosa Rubber 737 1525 3250 Waar 't zwaarst gezondigd is, moet het meest geboet worden. De Londensche markt heeft in den ro-&9 van den „boom" tijd op dolzinnige manier overdreven en plukt daar van thans de wrang-a vruchten. Bij onze Rub- ber-Maatschappijen is er natuurlijk, in na volging van Londen, ook overdreven, doch do kapitalisatie is op voel beseheider schaal geschied en ook is er een ruime marge ge laten voor den prijs van 't product. Toch zijn dei koersen van onze rubbers ook danig geslonken. £0 rtr-H r-. TH «-« rH d co 23 X -Jr - co cn co 1 o 0 O CO Ol M H t- :-b I sla i| J II 8 II rj.s 2. a-§1^1,3 PS irf 1*1 s-SlJ1* De oliemarkt is weer geleidelijk ingezakt- Een zèer goed onthaal hadden de- aan doelen Russian General Oil, onder 't aegide der, hoeren Iippmann, Rosenthal Co. te Am sterdam.' ingevoerd. De toewijzing der aan vragen tot 1000 pd. st. geschiedde ten volle, die Van grootere inschrijvingen gedeeltelijk teg<en 2271/2 pCt., terwijl de eerste koers ter Beurze zich direct op 23Ql/a pCt. stelde, om tot 234 pCt. op te loopen. De uitgifte schijnt grif geplaatst te zijn, vooral te Pa rijs en men verwacht dat deze plaats lang zamerhand al 't aangebodene zal absorbee- ren. Intusschen 6ehijnt 230 pCt. tooh wel een flinke prijs te zijn voor een betrekkelijk jonge Maatschappij, al verheugt zij zich in uitnemende poetooms en in een onormo pro* ductié. Sfe Ncdorlnndsrhe llaiidelshoogescliool ie Koüerdniii. Naast den reeds benoemden hoogleeraar in de Staathuishoudkunde mr. G. W. J. Bruins zijn door den Raad van Beheer der Handelshoogeschool tot gewoon hoog leeraren benoemd mr. dr. N.W. Posthumus én tot buitengewoon hoogleeraar dr. R. H. van Dorsten, prof. mr. D. van Blom, prof. J. F. Niermeyer, prof. dr. G. W. Ivern kamp, prof. dr. J. Böeseken, prof. dr. A. M. A. A. Steger, prof. C. Feldmann, prof. dr. M. de Haas prof. dr. G. van Itereon Jr., en D. G. Stibbe. Tot lectoren mr. F. de Vries, dr. H. Blink, en dr. J. J. van Loghem. De benoemingen der hoogleeraren aan de Rijks-Universiteiten en aan de Techni sche Hoogeschool en die van den heer van Loghem zijn geschied onder reserve, dat de vereisehte toestemming worde verleend. Verder hebben een aantal personen, waaronder 0. a. staatsraad prof. mr. J. Op- penheim, mr. H. L. Drucker, mr. dr. Ant. van Gijn, mr. J. C. A. Everwijn, mr. dr. Oh. Raaymakers, W. Westerman zich bereid verklaard hetzij een reeks, hetzij eenige voordrachten over onderwerpen van staats recht, burgerlijk recht, staathuishoudkunde, munt- en handelspolitiek, bankwezen enz. op zich te nemen. De benoeming van hoogleeraren en ver dere docenten in liet burgerlijk en handels recht, het verzekeringsrecht, het volken recht, de handelswetenschappen in engeren zin, het kredietwezen, bankbedrijf enz. is nog niet geschied. Eveneens zal nog geschieden de benoe ming van leerkrachten in het practisch boekhouden, liet handelsrekenen en vreem de talen (Engelsch, Duitsch, Fransch, Spaansch, Russisch, Maleisch), in welke vak ken-, al behooren zij in den opzet dezer Hoo geschool niet tot de eigenlijke vakken van.- hooger onderwijs, nochtans door tusschen komst der Hoogeschool onderwijs zal wor den gegeven. Voor de opleiding van bijzondere groepen als handelsleeraren, verzekeringstechnici (actuarissen) en voor de consulaire en di plomatieke examens zal op verschillend ge bied aanvulling noodig zijn. Deze aanvul ling en de daarmede in verband staande be noemingen zullen nog in den loop van den cursus 1913—1914 geschieden. Voor inlichtingen betreffende de inschrij ving van studenten enz. wordt verwezen naar een in dit blad voorkomende adver tie. Uit Oegsftgeest. Men schrijft ons uit Oogstgoest: Onze eeuw is een eeuw van vooruitgang op allerlei gebied. Maar niet minder is onze eeuw een tijd, waarin men streeft naar ont wikkeling van het schoonheidsgevoel, liet aankweeken van kunstzin, het richten van den blik uit het gelijkvloersche, altedaag- eche naar het schoone, het ideale. Hier zoekt men het in bescherming nemen van natuurmonumenten, elders in het afbreken van oude en liet sbichten van nieuwe ge bouwen, om weer op andere plaatsen wei de- of bouwgrond te herscheppen in parken met klaterende fonteinen, waarin het zonnelicht zich breekt in heerlijke regenboog-kLouren. Zoo ideaal als dit laatste is het hier niet en zal het waarschijnlijk ook niet worden. Maar, wie een vergelijking - maakt tussohen het Oegstgeest van nu en ons dorp van vóór vijftien jaar, zal het met ons ééns zijn, dat ook Oegstgeest staat in het teeken van den vooruitgang. Toen twee rijen hoornen, waartus&chen stui vende, klingelende teams, nu één rij hoo rnen, een straatweg, met villa's, de «ene al mooier en grooter dan de anderetoen een weide met boomen, waarin rustig hot vee graasde, thans herschapen in een park met vijver en villa's. De natuur weg, de kunst er voor in de plaats; wie zou het winnen in schoonheid? Ook nu zal hetzelfde gebeuren, of liever, het is reeds aan het gebeuren. Wagens met zand, karren met puin, eentonig gehamer van p.uinkloppers, joelende kinderen in zand hoop en modderslootboos zien de 'moeders, passende en metende opzichters, al bemaal noodzakelijke besta nddeelen, om teel land te herscheppen in oen schoon park, het Prins- Hendrik-park, met zijn breede armen ver bindend straatweg, Hoo ge Voort en Achter weg. Oegstgeest zal dus binnen kort zijn tweede park bezitten en het laat zich aan zien, dat hert; laatste niet minder dan het eerste zal trachten te ontwikkelen het schoon heidsgevoel, den kunstzin van zijn bewoners. Immers, aan de zijde van den straatweg, is en wordt de ingang versierd door twee mo numentale gebouwen, die met elkaar wed ijveren zullen, den wandelaars tot wegwijzers te dienen. Zoo gaan we dus vooruit, steeds vooruit. We zullen nog meer dan voorheen, de oogen laten vestigen op bosch en veld, struik en heg, villa en vijver, totdat elkeen over tuigd zal zijn, dat Oegstgeest staat in het teeken van vooruitgang. Twee anecdotes over mevr. Noordewio rR e'ddingius Wanneer een kunstenaar een. jubileum viert, schijnt het er bdj te behooren, dat er in de pers eenige anekdoten uit zijn loop baan vermeld worden. Ook mevr. Noorde wier ontgaat dit lot niet; haar doopceel is reed!s in alle bladen gelicht en nu komt ,,De Hofstad" nog de volgende anekdoten mée- deelen Aaltje was nog een jong meisje van zestien jaren, toen zij aan het Conservatorium zou komen. Zij moest proefzingen, maar dat mis lukte deerlijk. Alle heeren keurden haar althans onvoorwaardelijk af en zouden haar buitengesloten hebben, als Messchaert niet gezegd had: ,,Ooh 't is wel een kleine ©tem, maar wat er is, is goed. En vergeel niefc, ze zal later niet gaan zingen maar alleen les gevenHet liep anders uit. Van Alkmaar kwam de victorie, want dat is de p'aats, waar de zangeres voor het eerst c»p! .d in een oratorium. Een van de eerste buitenlandsche concer ten was dat in Leipzig. Men ried haar, voor uit even een visite te maken bij een invloed rijk criticus daar ter plaatse om hem „gun stig te stemmen". En voor een bankbiljet zou hij zeer gevoelig zijn. Het eerste wilde de zangeres wel doen, maar de laatste wenk streed tegen haar eerlijkheidsgevoel. Zij ging, en jawel: de criticus ontving haar voor komend, absenteerde zich even en liet zijn bezoekster een moment alleen zitten tegen over een mooie porseleinen pul. Toen hij rugkwam en niets in de vaas vond, liet hij haar zeer koel cn gereserveerd vertrekken. Des avond op het concert zong Aaltje zelfs voor haar eógen strenge kritiek zóó goed, dat as er opgetogen over naar huis schreef. Maar wat stond er in de krant den volgen den dag? ,,Frau NordewierReddingius hat gar keine Stknme 1 De brand op de Deutsche teBJ too ostein Big. De brand op de Gentsche tentoonstel ling, waarvan reeds in enkele telegrammen we melding maakten is zeer hevig geweest. Het ,,Kbld. v. Antw." bevat hierover do volgende bijzonderheden Een derde brand, nu de ergste, heeft weer Gent in ontroering gebracht. Toen Woensdagnacht de waker Dclporte, van de tentoonstelling, de Belvédèrclaao in de „Attractions" van den kant va» I e viaduct opkwam, bemerkte hij eens'c'aps een lichtschijnsel tusschen een magazijn links van de laan en het sigarenmagazijn Van Gelder. Naderbij komende zag Dclporte, dat hot brandde in de kamer van den bewaker vaa het Rheinland, dat aan het sigarenmaga zijn grenst. Delpörte duwde het venster 'n ooi zich te overtuigen en liep naar het brandsein van de viaduct. Daarop keerde hij terug en verwittigde zijn collega's en de politie. Intusschen kwam waker Thienpont van de Fortlaan aangeloopen. De surveillanten zeiden, dat twee vrouwen in het Burgers- huis sliepen en de brand zich wel tot d<iac zou kunnen uitbreiden. Thienpont sprong de trappen op en be gon te roepen. Geen antwoord krijgende moest hij geweld gebruiken èiu een deur, op de eerste verdieping in te trappen. Hij slaagde er weldra in de uw3e ver schrikte vrouwen te waarschuwen. Het was hoog tijd, want men hoorde reeds de vlam men knetteren. De adjunct-politiecommissaris was ter, plaatse gekomen met een brigadier. Veel volk was «ook toegestroomd en elk wilde redden. De politie liet echter niemand too. Daar de brand een groote uitbreiding nam, waren do brandweerlieden uit d- stad ook ter plaatse gesneld en met ver schillende stralen bespoot men het ver nielend element. Meer én meer begon het te branden en het hooge Burgershuis, was, ondanks de pogingen der pompiers, weldra één vuur gloed. Nu en dan stortte een dak in, waarna de vlammen weer hemelhoog opstegen. De daken der huizen van de heeren Rina- kopf en Polsenaer, in de Parklaan, aan het Burgershuis grenzende, hadden ook vlam gevat. De bewoners waren aldaar van hèt ge vaar verwittigd geworden en in allerijl wa ren de kostbaarste voorwerpen naar buiten gedragen. Het dak van het huis van ltinskopf, even als de twee eerste verdiepingen, leden ge weldig van vuur en water. De brandweer had de meeste moeite dit blok huizen voor,, vernieling te vrijwaren. Van Polsenaer's huis brandde het boven ste gedeeltelijk af en liep evenals bij Rins- kopf het water tot in den kelder. Donderdagochtend om 4 uur rukte de brandweer in, daar alle gevaar geweken was. Nu en dan vielen nog brokken neer en smeulde het hier en daar. Vijf brandweer lieden bleven ter plaatse en werkten nog met een spuit. Het paviljoen „Musée de Bolivie", dat naast den sigarenwinkel gebouwd is, heeft een weinig geleden door het water. De eigenaar zat dezen morgen aan den in gang. Alles wat eenige waarde had. lag op straat overhoop. Van Rheinland is niets over gebleven, alsook van den sigarenwinkel. Van het Burgershuis ook niet. Men kan ei nog enkel het woordje „Kantieu" lezen, op den hoek der Belvédèrelaan. Het deel, dat eenige weken geleden werd bijgebouwd, is blijven rechtstaan. De bewaker van Rheinland was om 11 uur vertrekken. Uit de koffiehuizen daar rechtover waren de laatste bezoekers om 11.V uur weggegaan. Er was zeer weinig volk op do expositie geweest tengevolge van den aanhoudenden regen. Volgens verklaringen van personen, die spoedig bij den brand waren, is het bijna onmogelijk, dat het vuur van zelf zou zijn ontstaan. In minder dau een kwartier »tond al.'ei in lichter laaie. De vernielde gebouwen besloegen een oppervlakte van 120 meter bij 35. De schade door het vuur aangericht wordt op 30O.OOÜ frank geschat. De oorzaak van den brand is niet bekend. Do Zniilerzee. Naar aanleiding van het uit „De Tijd/ft overgenomen bericht aangaande de droog legging van het Wieriugérmeer, deelt ruon aan „Het Vad." mede, dat dit in zooverre onjuist is, dat het bureau niet gevestigd was te Alkmaar, doch te Hoorn, en dat do kosten van voorbereiding niet f 30.000 h f 40.000, doch slechts f 12.000 hebben be dragen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1913 | | pagina 13