Burgerlijke Stand.
Agenda van de week:
Kerkelijke Berichten.
Ka de beslissing der S.-D. A.P.
wordt toegestaan aan den laagsten inschrij-
yer voor f 149.
Den heer v. d. Wal wordt vergunning
Verleend tot den bouw van een villa aan
jden Zijdeweg. Besloten wordt op kosten
van de gemeente een voetpad te leggen
naast den weg tusschen Zijdeweg en Waals-
do perlaan en dan deze weg open te stel
len voor auto's. De heer Jochems stem#
dit toe en vraagt alleen een kleine jaar-
lijk sche vergoeding als bewijs van eigen
domsrecht. De bewoners van den Paap-
weg vragen of ook daar asch en vuil
nis kan worden weggehaald. Na maxchan-
deeren met den betrokken voerman zou
idez;e het voor tachtig gulden per jaar
doen. Hij moet er expres voor rijden.
u -mmige leden vinden circa 50 ets. voor
o'n rit nog te veel. Den heer Van Dijk
wordt vergund het eind der Veenwaterïng
bij het viaduct te dempen op eigen kos
ten. De 20 M. grond, die daardoor ge
wonnen wordt, kan hij huren voor 10 jaar
tegen f 5 per jaar.
De rekening der gemeente over 1912
wordt den Raad aangeboden. Tot com
missieleden tot 't nazien der rekeningwor-
den benoemd de heeren Wouters, Jochems
en Burger. De verordening op den Bur-
gcrl. Stand wordt in overeenstemming ge
bracht met het Burgerl. Wetboek. .Voor
den bouw van een gasmeesterswoning zijn
ingekomen een plan van den gemeente-
ppzici.tcr (f4250) en een p'an van den heer
Wouters (f 4500). Wordt de woning vol
gens het plan W. wat de geriefelijkheid
betreft in overeenstemming gebracht met
het plan van De Biuyn, dan kost de bouw
circa f 1000 meer. Het plan De Bruyn
wordt met algemeene stemmen aangeno
men.
Plet huis hoek BerkheistraatPlein wordt
verhuurd aan dr. F. van Praag voor édn
jaar tegen f450 per jaar. De leden van
de bouwcommissie vergezeld van den heer
iVan Boven, insp. der volksgezondheid, ko
men ter vergadering om het ingediende}
uitbreidingsplan aan de N.- en O.-zijde der
gemeente nader toe te lichten.
Gelezen wordt de memorie van toelich
ting. Doel is o.a. om een grooten verkeers
weg te krijgen tusschen Leidschen straat
weg en Katwijkschen weg. Het verkeer
moet van de Langstraat worden afgeleid.
De .Voorz. stelt zich voor dat deze straat
een rustige winkelstraat moet worden zon-
Ider groot verkeer. Do heer ,Van Bovien
zet het nut van een bouwplan uiteen, 't Is
in 't belang der gemeente en der eigena
ren. De grond krijgt er immers waarde,
't Enge bouwen wordt belemmerd en de
ruime bebouwing is in 't voordeel der hy
giene. Het hebben van een bouwplan is cok
een motief voor 't niet annexeeren door na-
buiige gemeenten. De heer Van Boven
meent, dat gewoonlijk tot annexatie wordt
overgegaan met het oog op hygiënische
toestanden. Hij beveelt o.a. ook den bouw
aan met voortuinen. Ruime bebouwing ont
heft van 't aanleggen van parken en plei
nen. De heer Ruygrok informeert of de
Commissie al spoedig tot bouwen overgaat.
PI ij moet dit weten met het oog op 't be
planten van zijn land en met het verhuren.
De Voorz. dringt er op aan, dat huizen ge
bouwd zullen worden met een huurprijs
van f 2 per week. Er wordt geld genoeg
verdiend maar het loon der vaste arbei
ders kan zeker -niet meer dragen voor huis
huur. Na nog eenige vragen en toelichtin
gen wordt het uitbreidingsplan in principe
aangenomen. Ter sprake komt de grintweg
WassenaarNoordwijkerhout. De Raad
besluit mede te werken tot ontbinding van
het conti act tusschen de verschillende ge
meenten op de wijze, zooals dit onlangs
door de verschillende burgemeesters isbe-
spioken. De Raad geeft als zijn gevoelen
te kennen, dat het niet billijk is, dat het
bedrag van f 5000 zal worden gedeeld door
Katwijk en No'crdwijk, maar dat het bil
lijk is, dat het bedrag ten goede komt aan
Katwijk. Mocht Noordwijk volharden bij
zijn besluit en op die wijze de ontbinding
verhinderen, dan zal de Raad in overwe
ging nemen dezelfde houding aan te nemen
als destijds Noqrdwijkerhout heeft gedaan.
De Raad is ook van meening, dat Katwijk
bij ontbinding de meeste schade heeft.
De ge'oofsbr'even der herkozen lzden
worden onderzocht. De commissie adviseert
tot toelating; daartoe wordt besloten. De
Raad verleent een crediet van f 200 om den
legger van wregen en voetpaden te laten
bijwerken.
Besloten wordt cenige meters grond te
koopen van Van Reekum tot verbreeding
van Kerkstraat. Ter tafel komt een plan
voor de verbouwing van 't Raadhuis. Er
moet komen een Kamer voor den Secreta
ris en een Commissiekamer, die tevens
Idienst kan doen als stemlokaal en als zaal,
waar de huwelijken werden gesleten. Bo
vendien komt er een vertrekje voor de
veldwachters. De secretaris moet voor
'deze verbouwing kamer en keuken missen,
'doch ontvangt als vergoeding bij den ver
bouw andere vertrekken. Plet plan wordt
aangenomen.
Besloten wordt tot aanstelling van een
gemeentekLeik op een salaris van f 300.
Besloten weidt voor dc gasfabriek nog
f7000 te leenen.
De heer Van der Zalm schijnt zich te
noemen gemeente-^ aagmeestcr, zender
daartoe aangesteld of beëedigd te zijn. B.
en Ws. stellen voor'hem een aanstelling
te geven en van gemeentewege een bas
cule aan te schaffen. De gemeente is te
vreden zB-et 10 pCt. van 't waagloon. De
heeren van Pal landt en Mans velt vinden
le localiteit niet al te best. Op voorstel
ran den heer Mans velt wordt dit punt aan
gehouden ,tct de volgende vergadering. Het
bedrag van f 200 toelage aan den gemeen
tegeneesheer wordt gesplitst in f 50 voor
doodschouw ,en f 150 voer vaccinatie. De
geneesheer .belast met den doodschouw zal
worden benoemd door B. en Ws. en de
geneesheer belast met de vaccine door den
Raad.' De heer Mansvelt vraagt of 't in de
bedoeling Jigt een ander geneesheer met
den doodschouw tc belasten. De Voorz.
zegt, .dat dit de bedoeling niet is. Aan de
orde komt de benoeming vair een vroed
vrouw pp een jaarwedde van f 300. De
gcncesheercn /ouden dan geen gemeente
toelage meer krijgen en uit die f300 kan
het salaris voor de vroedvrouw worden be
taald. De heeren v. d. Hulst en Mansvelt
vinden deze aanstelling overbodig en del
Raad is er zoo weinig voor te vinden'y
dat B. en Ws. hun voorstel intrekken. De
heer Kuyper vraagt verbetering van het
voetpad .aan de Kerklaan. Deze wordt toe
gezegd.
<n€j£*eranl Wergansius. -p
„De Stand." schrijft in een driestar o.'m.
,,In het Kabinet-Mackay was zijn groote
verdienste zijn moedig opkomen voor den
persoonlijken dienstplicht, en in het Kabi-
nct-Kuyper niet minder zijn krachtig op-
tredon tijdens de Spoorwegstaking in 1903.
Vergeten mag vooral niet, hoe de niets
ontziende inspanning, waarmee hij die fa
tale staking hielp te keer gaan, helaas, een
stoot aan zijn zenuwgestel gaf, dien hij nooit
meer geheel te boven kwam, en die ten slot
te leidde tot de zoo ernstige zenuwberoerte,
welke hem sinds heel een reeks van jaren
op zijn ziekenkamer opsloot, geheel van het
gebruik van zijn spraakorgaan beroofd, en
.schier allen omgang voor hem afsnijdend.
Met verwondering vernam men, hoe hij
desniettemin in al wat het publieke mili
taire leven betrof, levendig belang bleef
stellen. Tot zelfs de lange Kamerverslagen
over militaire aangelegenheden liet hij zich
steeds voorlezen. En daar het zijn oudste
dochter gelukt was, op geheel bijzondere
wijze, hem toch begrijpelijk te maken, wat
hem belang kon inboezemen, bleef hij met
alles meeleven, en genoot zijn hart of er
gerde hij zich aan wat hem werd meege
deeld, soms met schier jeugdige passie.
Voorbeeldig is het geduld en de lijdzaam
heid, waarmee Bergansius, jaar na jaar,
den druk van zijn machteloosheid gedragen
heeft. Als een held betoonde hij zich op zijn
krankenkamer, steeds er zich in verheu
gend, dat hij voor zijn land, tot tweemalen
toe, een zoo moedig stuk had mogen be
staan.
Zijn nagedachtenis zal ook onder ons in
eere en in dankbare herinnering blijven."
KUCJLAlftfiS, 1019 29
40 Costs per regel.
Van pijnen, die jarenlang hadden aange
houden, in een enkelen nacht verlost
Do werking van oen wonderbaar
i middel,.
Mijnbeer Van Vries schrijft: Als iemand
mij zou gezegd hebben, dat men van chro
nische pijnen zco snel verlost kan worden,
zou ik dat nooit geloofd hebben! Sedert vele
jaren leed ik zoodanig aan zware Ischias
en Rheumatiek, dat ik altijd pijn had. Dat
was direkt cnverdragelijk. Ik werd echter
van mijn lijden prachtig verlost door een
middel, dat ik met blijdschap aan iedereen
bekend wil maken. Het is Kephaldol en in
iedere apotheek to krijgen. Na het innemen
van twee tabletten en dan om het uur één,
verdwijnen de pijnen terstond. Mijn huisdok
ter zeido mij, dat Kephaldol-tabletten even
snel bij spit in den rug, pijnen in do spie
ren en gewrichten, als voor hoofd- en
zenuwenpijnen helpen. Ik heb ook gezien, dat
een zee-r zwaar geval van Influenza in min
der dan vier en twintig uren genezen was.
Voor zooveel ik weet, wordt dit uitmunten do
middel in alle belangrijke ziekenhuizen van
Europa gebruikt, omdat zijn hoofddeugd
hoofdzakelijk daarin ligt, dat het snel en
zeker werkt en absoluut onschadelijk is.
Vrees voorbankbiljetten.
Men meldt ons uit AmsterdamBij onze
neringdoende en andere personen, die za
ken drijven, schijnt een soort vrees voor
bankbiljetten te bestaan en niet ten onrech
te. Het is toch bekend dat hier ter stede
valsche bankbilj etten van f 100 in omloop
zijn, hetgeen naar men zich herinneren zal,
deze week door ons werd medegedeeld.
Een der laatste avonden van deze week
heeft zich in verband hiermede op de
E. N. T. O. S. een eigonaardig voorval
voorgedaan. In het café „Oberbayern" n.l.
werd door een bezoeker een biljet van f 100
in betaling aangeboden. Daar het den ont
vanger wat verdacht voorkwam, werd het
voor een valsch biljet gehouden en de
bezoeker door de politie in bewaring geno
men.
Doch vrij spoedig bleek 's mans onschuld,
want bij onderzoek bleek het biljet echt to
zijn. Alleen zag het bewuste bankpapiertje
er eenigszins nieuw uit, hetgeen tot het
onjuiste vermoeden had aanleiding gege
ven. De bezoeker werd natuurlijk toen het
misverstand was opgehelderd op vrije voe
ten gesteld.
JL>e aanvulliiigsverkiezingen voos.'
de Tweede Katner.
"Wy lezen in „Het Volk":
De heer Nierstraez, liberaal candidaat, in
Amsterdam YI in herstemming togon den coa
litie candidaat Verkouteren, heeftop aanvrage-
namens het P. B. de bekende her stem m Ings-
vragen der 8.-D. A.-P. bevestigend beantwoord.
Krachtons het congresbesluit zal hy dus
onze herstemmingscandidaat zijn.
Telegrafisch weerbericht*
naar waarnemingen in den morgen van 26 Juli.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteor. Instituut
te De Bilt.
Hoogste barometerstand 771.5 te Thor-
shavn, Laagste stand' 761.1 te Coruna en
lie d'Aix.
Verwachting tot den avond van 27 Juli:
Meest zwakke, noordelijke tot noordooste-
1 ij ken wind.AIeest zwaarbewolkte lucht. "Wei
nig of geen regen; Dezelfde temperatuur.
Koning Alfoiise naar ingeland.
De koning en dc koningin van Spanje, die
incognito naar Engeland reizen, zijn van
ochtend te 8 u. 45 te Parijs angekomen. Zij
werden op het station door den heer en
mevrouw Poincaré en den heer en mevrouw
Pichon ontvangen, en noenmaalden op het
Elysée in intiemen kring. De ministers Bar-
thou en Pichon en de Spaansche gezant na
men deel aan het noenmaal.
ao
SPORT.
De wedstrijden van Zondag.
„Ajax" speelt morgen zijn. zesden cric
ketwedstrijd tegen de ,/s-Gr. O. C. II".
Dit elftal boekte den vorigen Zondag met
behulp van eenige cricketveteranen zijn
eerste overwinning op Albion". Komen
dc Hagenaars hier morgen met hetzelfde
elftal, dan kan het wellicht nog een aar-
digen wedstrijd opleveren, te meer daar
„Ajax" niet geheel volledig zal zijn en
o.a. zijn aanvoerder zal missen.
In een vriendschappelijke ontmoeting aan
het Poelgeesterlaantje zal ,,L. V. V."
trachten de spieren lenig te houden. Mis
schien is het ook wel een zoeken naar
en een probeeren van een nieuw elftal, dat
.,L. V. V." het volgend seizoen in de derde
klasse van den „N. V. B." moet vertegen
woordigen. Het gaat hier tegen „S. V.
V." uit Schoten, dat het volgend jaar
eveneens in de derde „N. V. B." zou willen
uitkomen. De wedstrijd kan als oefenpartij
tje zijn nut bebben, maar een maatstaf
zal geen der partijen zich naar den uitslag
kunnen aanleggen.
Een Wedloop.
Als datum voor den Nationalen Wedloop
Schevoningen (Gedenknaald) via Vredes
paleis en Plein 1813 naar de Sporttentoon-
stelling (Boorlaan), afstand 5 K. M., la vast
gesteld Zondag 3 Augustus a.s.
Reeds bleek veel belangstelling bjj amateur-
loopers voor deze race te bestaan.
De wedstryd is alleen open voor amateurs,
Jeden der Nederl. Athlet. Unie.
Levasseur.
Uit Hamburg wordt aan de „Koln. Z." ge
meld, dat Lovasseur met de automobiel firma
Raffay en Co. maatregelen hoeft getroffen
voor een vlucht van Emden naar Petersburg.
Die vlucht zal den 27sten beginnen te
Emden, waar Levasseurs beschadigd vliegtuig
intusschen gerepareerd is.
Eerst was Levasseur van plan van Peters
burg terug te vliegen naar Parijs over Zweden
en Noorwegen, doch hij heeft dat plan opge
geven en zal daarom in Petersburg demonteeren
en per trein terugkeeren, ten einde nog tfidig
in Frankrijk terug te zijn om deel te nemen
aan de wodstrfiden by ^rouville.
NOORDWIJKliRHOUr. Geboren: Cornelia
Joh., D. van Jac. Geerliogs en M. Heemskerk.
Getrouwd: M. Bergman en M. A. van
Hensbergen.
Overleden: Christina Cornelia Broekhof 15 m.
VALKENBURG. Gehuwd: Louwrens Rhijns-
buigei- 26 i met Nie9:e Kort 25 j.
ZOETERWOUDE. Geboren: Willem Michael
Majie, Z. vau Th. J. M. Noordman en C. A. M.
Steins Bisschop. Johanna. D. van T. Rasser en
J. de Roode.
Ondertrouwd: Andries Olgers 28 j. en
Joanna Antonetta Maria Ruiling 29 j.
Overleden: Elisabeth van der Heijden 3 w
NÏCTTTUD modellen Heeron-Stroohoedon en
ILUVVD Panama's. H. A. TIMMERMAN,
Ilofl., Nieuwe Ryn 46, Telef. 142.
Soudag:
Terrein Duivenbodestraat. Openluchtmeeting
Le ger d. Heils. 's M i d d. h a 1 f v i o r.
Thee uin Witte Singel, 's Avonds muziek.
Zomorzorg. Vereenig. Bevord Gezondh. Grafische
Vakken. Liefdadigheids Concert. Muziekvereenig.
Orpheus", a 11 d e g o n.
't Po3thof. ilaupie StaaL 8 uur.
Dagelijks
Biosoopo Hartman. Stationsweg. 8 u u r. (Woens
dag- en Zaterdag-middag 2 uur)
MKStJ.
Kalfsgehakt, Spersieboonen, Citroenvla.
Onceniglieid tusschen <le> 52ataibnrg-
Amerika-lijna en de Sorddentsche
Dloy<l.
Officieel wordt medegedeeld, dat een ern
stige cncenigheid is ontstaan tusschen de
beide groote Duits-clie scheepvaart-maatschap-
pijen ten aanzien van elks aandeel in het tus-
schendeksvervcer naar de Vereenigde Staten.
Er bestaat op dit gebied een internationaal
kartel' (de „General Pool"), die alleen het
aandeel regelt van de gezamenlijke Emgel-
selio maatschappijen eener, en der gezamen
lijke continentale lijnen anderzijds, alsmede
bij'zcndere overeenkomsten ten aanzien der
verdere verdeeling onder de afzonderlijke
groepen. Van het aandeel deT continentale
lijnen komt krachtens een dezer bijzondere
overeenkomsten 70 pCt. op de beide groote
Duitsche lijnen, waarvan weer bij onderling
goedvinden 57 pCt-. aan den Norddeutschen
Lloyd en 43 pCt. aan dc HamburgArno-
ïika.Lijn is toebedeeld.
Deze verdeeling is afkomstig uit een tijd,
toen de Lloyd een groot overwicht in het
passagiersverkcer had. In de laatste jaren
is het vervoer der HamburgAme-
rika-Lijn echter zeer sterk toegenomen, met
name door het in do vaart komen der sche.
pen van het „Imperator''.type en Hamburg
Amerika.Lijn heeft nu een grooter aandeel
in de afrekening opgeëischt. De onderhan
delingen hebben reeds eenige maanden ge-
loopen, zonder tot een resultaat te leidon,
zoodat de verhouding langzamerhand vrij
gespannen is ge\?<?fdcn, al zijn de bespre
kingen nog niet afgebroken.
De HamburgAmerika.Lijn hoeft haar
verzoek tot wijziging der verhouding niet
alleen tot den Norddeutschen Lloyd gericht,
doch ook tot de Genei-al Pool als zocdanig.
Dit wil zeggen, dat zij ook afgezien van de
wijziging in de verhouding tusschen haar
en den Lloyd dc algemeene verdeeling anders
wenscht te doen plaats hebben, nu de Cana
dian Pacific zich onlangs veel betere voor
waarden heeft weten te verschaffen. Dit
maakt dc zaak ernstiger, daar nu de geheele
internationale regeling op 1 Januari a.s.
dreigt te vervallen.
Dc gevolgen hiervan zouden op het oogen-
hlik nog niet berekenbaar zijn.
^Voorshands _acht men Let nochtans* Let
waarschijnlijkst, dat het mogelijk zal zijn
het uitbreken van een tarief.oorlog te voor
komen. Ook in 1911, toen tusschen de beide
maatschappijen ernstige oneenigheid bestond,
toenmaals over elks aandeel in het vervoer
op Zuid-Amerika is op het laatste moment
nog een vergelijk getroffen.
In verband met de tegenwoordige ontstem
ming tusschen beide lijnen trekt het de aan
dacht, dat in het jaarverslag der vereeni-
ging van Hamburgsche reeders sterk stelling
is genomen tegen het verder verkenen van
scheepvaart-subsidies, welke subsidies groo
ten deels ten goede komen aan den Norddeut
schen Lloyd in Bremen.
Bodegraven. Ned. Herv. Gem. Zon
dagmorgen ds. Van Dorp, des avonds de
heer Muller.
Geref. Gem. Zondagmorgen en des
avonds ds. Drost, te De Bilt.
Hazerswoude. Ned.-Herv. Gem. Zon
dagmorgen te half tien en 's avonds te half
zeven de heer M. E. de Koning, van Hil-
legom.
Gereformeerde Kerk: Zondagmorgen te
halftien en 's avonds te halfzevende heer
S. P. Dee, candidaat te Kampen.
Katwijk aan den Rijn. Geref. Kerk.
Zondagmorgen te halftien en des namid
dags te zes uren prof. H. Bouman.
K a t w ij k-a a n-Z e e. Ned.-Herv. Kerk
Zondagmorgen te halftien ds. R. P. A. Rut
gers 's avonds te zes uren ds. J. F. do
Klerk, te Zuilen (Utr.).
Deutsch-Evangelischer Gottesdienst in de
Gemeentezaal. Zondagvoormiddag te tien
uren Pastor Vömel, van Frankfort o/Main.
N i e u w-V e n n e p. Ned.-Herv. Kerk.
Zondagmorgen te halftien de heer Sunder-
meijer, candidaat te Leiderdorp, 's nam. te
zes uren de heer v. d. Spiegel, te Abbenes.
No o r d w ij k-aan-Z e e. Ned.-Herv.
Kerk. Zondagvoormiddag te halftiende
heer E. L. Smit, theol. stud, te Katwijk-
aan-Zee.
Noordwijkerhout. Ned.-Herv. Gem.
Zondagmorgen te tien uren,_ds. Koek, van
V alkenburg.
Oudshoorn. Evangelisatielokaal. Zon-
dagvoorm. te halftien en 's nam. te halfze
ven de heer v. d. Berg.
Rijnsburg. Ned.-Herv. Gem. Zondag
morgen te halftien ds. Idenburg, te Am
sterdam; 's nam. te vijf iiren ds. Ruijs, te
Oegstgeest.
Valkenburg. Ned.-Herv. Kerk. Zon
dagmorgen te halftien de heer Wcssel, be
roepen predikant te Noordwijkerhout;
's avonds te zes uren ds. J. Koek.
Voorschoten. Zondagvoormiddag te
tien uren in do Hervormde Kerk professor
H. W. van Nes, van Leiden.
Warmond. Zondagmorgen te halftien
en 's nam. te zes uren ds. J. G. Haselager.
Za,eterwoud«. Ned.-Herv. Gem.
Zondagmorgen te tien uren de Eerw. heer
A. J. van Wijngaarden, cana'. te Katwijk.
In zijn tweede artikel over „De tweede
Fase" zegt mr. Troelstra:
„Het zou, als de heoren vrijzinnigen,
zooals hun plicht is, nu eens enzo opvat
ting van de boste wijze om tot samenwer
king te komen, onder de oogen wilden zien,
misschien ook voor hun pers overweging
verdienen, zich te herinneren, dat we niet
meer in de verkiezing zitten, maar ons heb
ben in te richten op een vorm van samen
werking, die den besten waarborg biedt
om dat resultaat op te leveren, dat uit de
verkiezingen voortvloeit. Ten opzichte van
dat resultaat is de eerste fase niet zonder
vrucht geweest. Zij leverde dit op: le.-dat
het program, ons door dr. Bos voorge
legd, door ons is aanvaard als grondslag
voor de onmisbare samenwerking; 3e. dat
wij zeer konkrete voorstellen omtrent den
vorm en die wijze van samenwerking, met
omschj^jving van den aard van door ons te
verleenen steun aan een vrijzinnig minis
terie hebben gedaan.
„In menig vrijzinnig orgaan zien wij
reeds uiting gegeven aan het Besef, dat
thans door de vrijzinnigen allereerst moet
worden onderzocht, ol op den grondslag
van dit voorloopig resultaat de oplossing
der krisis is to "vinden. Dit verwondert ons
niet; reeds vóór 17 Juni heeft men stemmen
in die richting kunnen vernemen, getuige
artikelen van dr. Colenbrajider in „De
Gids", van Elout in „Het Handelsblad"
enz.
„Dat men liever een paar van onze eer
ste aanvoerders in zijn ministerie had op
gesloten, op de wijze als de „Nieuwe Ofc."
dat zoo drastisch heeft geschetst-, is te be
grijpen. Maar men is toch wel zoo ver
standig geweest, daarvan voor de uitvoe
ring van zijn eigen program geen onmis-
bere voorwaarde te maken. Had men dat
willen doen, dan had men ons dien eisch
moeten stellen vóór 25 Juni, tegelijk met
de antwoorden op onze herstemmingsvra-
gen, in plaats van deze, aooals geschied is,
onvoorwaardelijk in bevestigenden zin te
beantwoorden. Dit klemt te meer, omdat
onzerzijds steeds, van den aanvang der
verkiezingen tot het eind, is verklaard, dat
wij niet de verplichting tot zitting nemen
in oen vrijzinnig kabinet aanvaardden.
Men wist dit; desondanks accepteerde men
onze e-isohen omtrent de urgentie en de
uitwerking der verschillende punten van
het concentratie-program. Niet slechts
staatkundig, maar ook juridisch, ook mo
reel, is dus ae door ons gewenschte oplos-
ring de vóór de hand liggende
„Men heeft nu en dan kunnen veTnemen
van vrijzinnige zijde, dat het voor de libe
ral en onmogelijk zou zijn, een regeering
te vormen, die steunen moet op een soc.-
dom. groen in de Kamer. Zulk een groep
zon wél eischen stellen, maar geene ver
antwoordelijkheid aan va ard en
,,Dit laatste slaat in geen geval op de
situatie van thans, daar de soc.-dem. groep
toont, ook harerzijds een deel van haar
vrijheid en van haar «isóhen prijs te willen
geven in ruil voor het kiesrecht dat zij van
een vrijzinnige regeering verwacht.
Overigens is het niet te ontkennen, dafy
het voor een minderheid niet aangenaam'
is, een regeering te vormen, steunende op
een andere, kleinere minderheid. Maar ata
die minderheid zooveel belang heeft bij!
het onbelemiherd werken dier regeering,
als do onze in dit geval heeft; als zij zich
do konsekwenties daavan be>wusfc blijkt,'
door het aanbieden van steun wat
blijft er dan anders over, dan te trachten,
zich in den bestaanden toestand te schilt-'
ken?
„Wat willen do vrijzinnigen anders? Zij
zijn een minderheid en z-ij blijven het. Eén
van beiden: óf zij''moeten de anti th see po
litiek daadwerkelijk uit do wereld helpen,
waardoor zij de S.-D. A.-P. den grooten.
dienst zouden bewijzen van de barrière
weg te nemen, die de christelijke arbei
ders nog van haar scheidt of zij moe
ten, bij handhaving der antithese, zich met
een sterke soc.-dem. minderheid weten te
verstaan op de wijze, die door deze gewild
en dus mogelijk is, daarbij die minderheid
ten slotte alleen bindend door het belang,
dat zij haar geven bij steun hunner re
geering.
„Yoor het eerste schijnen de gegevens
niet-, voor Jt tweede zijn rij wel aanwezig.
Daten do vrijzinnigen, in plaats van zich
verder op te winden over onze verdorven
heid, om hun keuzo doen Een keuze, waar
bij zij dan nog gebonden zijn door hun
gansche optreden, hun program, hun be
loften en verklaringen. Een keuzo, die geen
keuze kan zijn, daar zij direkt voortvloeit
uit do verkiezingen zelve, die deze krisis
teweegbrachten
„Yoor ons staat, wij erkennen het, bij
die keuze algemeen kiesrecht on staats
pensioen op het spel, zij hot ook, dat wij
deze zaken, bii nalatigheid of onwil der
eventueel te vormen regeering. door mid
del van parlementair initiatief zelf aan
de orde zullen weten te stollen. Maar voor
de liberalen staat vrii wat meer or> het
spel. Yoor hen is het de vraag, of zij, in
dien «zij weigeren te regeer en oo de wijze,
die hun door de politieke situatie nu een-
maai mogelijk wordt gemaakt, wel ooit
kunnen regeeren. Als deze vraag door hen
zelf feitelijk ontkennend wordt beantwoord
als zij hun onmacht, om te regeeren,
zóó duidelijk d em on sbr eer-en, <fa-t zij alleen
willen regeeren in gemeenschap met ons
dan is over hun concentratie het dood
vonnis uitgesproken.
„Het komt er voor de concentratie juist
op aan, te toonen, door de daad, dat
zij, wijl zij boter dan de rechterzijde do
politieke eischen van onsen tijd. verstaat
en weet te voldoen, beter dan deze in
staat is, het arbeidersprogram uit te voe
ren binnen de grenzen van de burgerlijke
politiek en de soci aal - d e wok rati e juist
daardoor to brengen tot dien noodiven
steun bij de uitvoering har er re geer taak
tegenover haar tegenstanders. Dit is niet
bizonder heroïsch of verheven, maar het is
Let nuchteTe proza der politieke werkelijk
heid. Yan ontmanning eener Partij, die
pas zoo glorieus groeide als de onze, kan
daarbij geen sprake zijn. Dat is het beslis
te antwoord, aan dr. Bos gegeven. Men
geve alle illusies, hierop gebouwd, gerust
op. JU en klagc ons hierover gerust aan,
in woord en sohrift, met spot en schimp.
Men gebruik e het, om ons ender een deel
der kiezers afbreuk te doen. Men oc-gste
ook bierbij de onuitblijfbare teleurstelling.
„Maar men doe, inmiddels, wat de-zo
tweede fase van de vrijzinnigen cischt en
hale dan met ons de vrucht binnen, die
overrijp is en ten slotte óók voor do
vrijzinnigen te moer propaganda zal ma
ken, naarmate .zij bij het oogsten daarvan
zich te dapperder hebben geweerd".
Jl*e toestauU iu China.
De troepen der Zuidelijken hebben teni
getale van 3000 een aanval beproefd op
het arsenaal van Kiangnan. Met zeer groo-i
to verliezen teruggeslagen, hebben zij later;
hun poging- met hetzelfde resultaat, her-i
haald. De regeeringstroepen ondernamen.'
toen .een tegenaanval en veroverden een bij-
het arsenaal gelegen fort op de opstande
lingen. -j.
Tallooze vluchtelingen komen te Sjang-i
hai aan. De stad is zoo vol dat duizenden;
op straat moeten overnachten.
Te .Canton is de toestand zeer onzeker.
De overheid heeft de zijde van den opstand
gekozen, .de bevolking schijnt het daarmee
niet .eens en de troepen zijn in twee kam-;
pen verdeeld.
Joeansjikai heeft de aan Soenjatsen ver-;
leende .volmacht voor den aanleg van een
net van spoorwegen door China ingetrok^
ken. Soenjatsen had reeds een contract met
de Engelsche firma Pauling gesloten, die
ook voor het fourneeren van de helft van'
hot benoodigde kapitaal zou zorgen, door
de Engelsche banken voor de onderneming,
te interesseeren.
Mevrouw Paukhnrst weer vrij.
Mevrouw Pankhursb is al weer op vrije
voet-en gesteld. De geneesbeeren die haar
hebben onderzocht» zijn van oordeel dat haar
gezondheidstoestand zorgwekkend is.
JLPe Krnpp zaak.
Nu heet het weer twijfelachtig, of bet ge
ding tegen d'e beklaagden in de Krupp-zaak
wel openbaar zal zijn als in den beginne was
aangekondigd.. Yolgens de „Nat.-Ztg.", had
de minister van oorlog aanvankelijk den
wensen uitgesproken, dat men de zaak, in
het belang van de landsverdediging, met ge-,
sïoten. deuren zou behandelen. Later kwam
hij hiervan terug en stelde alleen de eisch,
dat de bijzonderheden van de 900 gevallen
van vermeende omkcoping, -dóe ter sprake
zullen komen, geheim gehouden zouden wori
den. Natuurlijk zal dit echter ten gevolge
hebben, dat bij dc belangrijkste verhoorea
ae deuren toe gaan.
