No. 16286.
XiESIBSCH DAGBLAD, Dinsdag 8 April. Tweede Blad.
Anno 1913,
Buitenlandseh Overzicht.
Komt er oorlog?
FEUILLETON.
~VV i'aak.
Het groot tournooi is in den Duitschen
Rijksdag begonnende behandeling
der Iegerwetten. We zullen dus
thans kunnen zien, in hoeverre de critiek
in de Duitsche pers op de financieele plan
nen, die er toch do ziel van zijn, weerklank
zullen vinden. Want het is wel gemakkelijk
om de Iegerwetten goed te keuren, als men
niet weet, waar het geld vandaan te halen,
kan er van de uitvoering toch niets komen.
Bovendien zal de sterkste fractie in den
Rijksdag, die der sociaal democraten, weL
krachtig ageeren, ook tegen de plannen
der legier-autoriteitendie zullen ongetwij
feld niet te vindén zijn voor de uitgave van
één milliard ineens en jaar op jaar vele
millioenen meer dan thans reeds op het
altaar ran den oorlogsgod worden geofferd.
Voor de behandeling in eerste lezing
wordt een week gerekend en dat zal niet
zoo slecht getaxeerd blijken. Deze week is
dus geheel roet de behandeling in beslag
genomen. De rijkskanselier is begonnen met
een rede over den politieken toestand. Dat
ia natuurlijk om de lauwen goed warm te
maken, om met wat bespiegelingen over
de macht der andere groote mogendheden
Óen Rijksdagleden de vrees voor het ver
lies hunner onafhankelijkheid om het hart
te doen slaan. Het centrum heeft dr. Sphan
als woordvoerder gekozen, voor de nafcio-
n&al-liheralen gaan Bassermann en Paasche
het vuur in, en voor de vrijzinnigen dr.
Muller uit Heiningen, Payer en Doormann.
Zes sociaal-democraten zullen de zaak van
alle kanten gaan bekijken Wie 'b zijn wordt
nog niet meegedeeld. Slechts twee hunner
zijn bekend, n.l. Haase, die de leger wet
zelf onderhanden zal nemen en Südekum,
die over het financieele deel een woordje
zal meespreken.
Et wachten dus Lange besprekingen cn
aan belangstelling zal het niet ontbreken,
want de voorstellen zijn reeds geruimen
tijd het onderwerp van de besprekingen in
de pers en van de gesprekken geweest. De
eerste zitting op gisteren was dan ook druk
bezocht. Perstribune, hoftribune en bonda-
raadtribune ware dicht bezet. Kalm en met
kracht sprak de rijkskanselier zijn redo
over den politieken toestand uit, waarbij
hij de noodzakelijkheid van de
door de regeering voorgestel
de maatregelen bopleitte. Over
het financieele gedeelte zweeg liij, dat was
hem een te gevaarlijk terrein, want daar
was in do pers de oppositie vrijwel alge
meen en misschien heeft von Bethmann
Hol 1 weg hoop, dat do Rijksdag zal toehap
pen, ale ze eerst besloten heeft tot de ge
vraagde uitbreidingen. Wie a zegt, moeb b
zeggen,- en vinden de heeren het uitgeven
van het milliard noodzakelijk, dan moeten
ze ook zorgen dat het gêld er komt.
Yon Bethmann Hollweg begon zijn rede
met te wijzen op do noodzakelijkheid van
de versterking dor weermiddelen, om
Duitschland's toekomst te verzekeren.
Indien wij, zeide' de rijkekanselier, thans
genoodzaakt werden, om oorlog te voeren,
dan kunnen en zullen wij strijden in vast
vertrouwen op de bekwaamheid en dapper
heid van ons leger. De vraag is alleen:
Kunnen wij onj de weelde blijven veroor
loven om 100,000 ten volle afgerichte sol
daten, die wij meer zouden kunnen hebben,
maar nu niet in dienst stellen, thuis te
laten? Niemand weet of en wanneer ons
een oorlog te wachten staat, maar zoo
ver het menschelijke vooruit-
ziohb reikt, zal er geen oorlog
in Europa ontbranden, waarin
wijniet mede gewikkeld zou
den worden. Wie wil de verantwoor
ding er voor op zich nemen, dat wij bij een
strijd op leven en dood niet zoo sterk zou
den zijn als wij kunnen zijn? Deze gedachte
heeft zioh in de laatste maanden vermoede
lijk met elementaire kracht opgedrongen
aao iedereen. Ik wil niet zeggen, dat er een
oogenblik ook maar een oorlog onmiddellijk
voor de deur heeft gestaan, maar wel is het
geheele verantwoordelijkheidsgevoel van de
naast belanghebbende kabinetten noodig
geweest, om aan de verschillen van mee
ning en tegenstellingen tusschen de belan
gen de scherpte te ontnemen, die tot
een gewelddadige uitbarsting
had kunnen leiden. Europa zal den
Engelschen minister van buitenlandseh e za
ken dank weten voor zijn buitengewone
toewijding, geestelijk en persoonlijk, waar
mee hij de bijeenkomsten van de gezanten
te Londen heeft weten te leiden en altijd
weer tegenstellingen heeft weten te ver
eoenen.
Duitschland sluit zich zooveel te bereid
williger bij dezen dank aan, omdat wij we
ten dat wij hetzelfde doel nastreven ola'de
Engelsche politiek, terwijl wij trouw aan de
zijde van onze bondgenootén stonden, in
denzelfden geest werkzaam waren.
Over deBalkankwestie wenschte de rijks
kanselier zich niet uit te laten. Hij memo
reerde bekende feiten, sprak van het aan
vaarden der vredesvoorstellen door Tur
kije, het antwoord der verbondenen, waar
over thans beraadslaagd wordt door de
gezanten, over het uitdagend vérzeb van
Montenegro en de gevolgde vlootbetooging,
waaraan alle mogendheden deelnemen, be
halve Rusland, dat heb optreden heeft goed
gekeurd.
Wat te Londen besloten wordt, moet met
kracht worden doorgevoerd, oordeelde von
Bethman Hollweg.
Daarop kwam hij tot het groote vraag
stuk van den tegenwoordigen tijdwelke
zullen de gevolgen zijn, wanneer de Slaven
grooter macht zullen krijgen, zoo het Turk-
sche rijk uit Europa verdwijnt.
Want al zei de rijkskanselier, dat de ver
houding tot Rusland goed was, heel gerust
was hij toch blijkbaar niet en als hij over
Rusland spreekt, denkt hij natuurlijk ook
aan Frankrijk.
Eén ding blijft intusschen vast staan, zei
hijAls het eenmaal tot een Europeeschen
oorlog mocht komen, waarin Slaven en Ger
manen tegenover elkaar zullen staan, dan is
het eon nadeel voor de Germanen, dat de
plaats, die tot dusverre door Turkije in het
evenwichfcsstelsel werd ingenomen, nu ten
deele wordt bezet door Zuid-Slavische sta
ten. Ik zeg dat niet ging spr. voort
omdat ik een strijd tusschen Slaven en Ger
manen onvermijdelijk acht, immers wij
staan op goeden voe t "m et den
grootsten Slavisch en staat
R u s 1 a n d, en de rasverschillen alteen
zullen niet tot een oorlog met Rusland Lei
den- ten minste wij zullen daartoe geen
aanleiding geven en de tegenwoordige
machthebbers in Rusland evenminmaar
zoowel Russische staatslieden als ons is het
bekend, dat het panslavisme waarover reeds
Bismarck zich ongerust maakte, door dezen
oorlog is aangewakkerd.
Als trouw bondgenoot van Oostenrijk-
Hongarije- zoeken wij de spanning tusschen
dit rijk en Rusland te verzachten. Ik be
hoef wel niet te zeggen, dat onze trouw als
bondgenoot in geval van nood ook ver dei-
zal gaan dan diplomatieke bemoeiing.
Onze befcT ekkingen met de
Fransolie regeering zijn goed;
ik ge-Ioof niet, dat het Fransche volk als
geheel oorlogzuchtig ia, maar bezadigde
elementen in het Fransche volk zijn van
oordeel, dat zij, zooal niet sterker, dan toch
minstens even sterk zijn als wij door de
kracht van hun eigen leger, het bondgenoot
schap met Ruslaud en de vriendschap met
Engeland.
Over de kracht 'van het Drievondig Ver
bond werd hierna gesproken en daarmee in
verband over de kracht der andere staten.
Het Russische leger, sterker dan ooit te vo
ren en d? wedrr-invoersng van den drieja
rigen dienstplicht in Frankrijk.
Het slot was een peroratie over de be
scherming van huis en hof, welke applaus
uitlokte bij de verschillende partijen, doch
geris bij de sociaal-democraten.
De minister van oorlog, vod Heeringen,
kwam na deze algemeene beschouwingen,
waarop we vanwege het groote belang nogal
uitvoerig zijn ingegaan, een toeHahting ge
ven op de technische zij-de van het ontwerp.
De bestrijding begon direct door een sociaal
democraat, niet- een dor leiders, waarna dr.
Spahn bemoedigende woorden namens het
Centrum sprak.
Maar of deze zaak wel precies zal loop en,
zooals de regeering dat wenscht, daar ach
ter zullen we een groot vraagteeken zetten.
Er liggen vele voetangels en klemmen.
De sociaal-democraten hebben tientallen
groote meetings gehouden tegen het ont
werp.
In een motie, die door al deze vergaderin
gen met eenparigheid van stemmen werd
aangenomen, verklaart d 'sociaal-democrati
sche partij met alle kracht den strijd tegen
de nieuwe wetsontwerpen te zullen voort
zetten en spreekt zij haar bewondering uit
over het veraefc der Fr&néche socialisten té
gen de militaristische politiek.
In Frankrijk ia thans e enander deel
der levende wee rm i dd e le n naar
voren gebracht. Niet over menschen heeft
men het er nu, maar over paarden.
De „Figaro" maakt rich ongerust er
over, of Frankrijk bij een mobilisatie wel
een voldoend aantal paarden zal kunnen
leveren. Er zullen 400,000 paarden noodig
zijn. In het geheel zijn er wel is waar vijf
mülioen paarden, maar daarvan zijn er, op
papier, slechts 500,000 beschikbaar. En
daarvan vallen nog af de oude en zieke
paarden. Ook in '70 kreeg men bij de mo
bilisatie sleehts 50 pCt. van het binoodigd
aantal. Terwijl cavalerie en artillerie voort
durend worden uitgebreid, kritmpt het aan
tal paarden steeds in. Te Baxijs alleen bijv.
zijn de laatste jaren 20,000 paarden uit de
sterkte verdwenen.
Het eenvoudigste zal zijn meer gebruik te
maken van motorische kracht.
De fatale datum voor onze zuidelijke bu
ren, 14 April, nadert en reeds is merkbaar,
dat er over eenige dagen ernstige dingen
zullen gebeuren.
Het stakingsoomité houdt zich ijverig be
zig met de regeling van de uitbeste
ding derkinderen van de aanstaan
de stakers. Zoowel met Fransohe en
Duit soke als Nederlandse he
partijgenooten zijn afspraken ge
maakt. Thans heeft het Cimité een verzoek
gericht tot de geheele burgerij, om haar me
dewerking te yerleenen^ ten einde te voor
komen, dat de ellende van do staking ook
de kinderen treft.
In Brussel is gisteren een groote betoo
ging ten gunste van de werkstaking geor
ganiseerd. Eerat twee dagen geleden was
hiertoe besloten, dooh niettegenstaande dat,
namen er wel 15 20 duifeend personen fan
deel. Heel Brussel was op de
been, doch niettegenstaande de buitenge
wone drukte, kwam geen enkel incident
voor. De betooging zal hedenavond worden
herhaald ter gelegenheid van de taptoe voor
den verjaardag van den koning. Voorop in
den stoet werd een groot doek gedragen:
„Soldaten, schiet niet' op vredelievende
stakers 1"
Al is ook besloten in de groote steden
dat de stakers in gemeente-bedrijven als
ontslagen zullen worden beschouwd, dit
neemt niet weg. dat in Brussel de werklie
den in die bedrijven met een groote meer
derheid zich voor de staking hebben uitge
sproken.
Op 8, 9, 10 en 11 dezer zullen in Belgic
belangrijke troepenbewegingen plaats hek
ben naar de centra waar tijdens de alge
meene staking voor onlusten gevreesd wordt.
Minister De Broqueville heeft een onder
houd gehad met den koning. Dit feit wordt
door de optimisten uitgelegd als een aan
wijzing, dat door het ingrijpen van
den koning een oplossing van het drei
gend conflict aanstaande is, en d e s t a-
king nog zal worden voorko-
m c n. Intus&oheh is niet zoo zeer de heer
De Broqueville de onvermurwbare, als wel
de leider der rechterzijde, de heer Woeste.
En deze uit beginsel anti-militairist
moet, naar men zegt, zijn stem voor de
militaire hervorming afhankelijk hebben
gesteld van de weigering door de regeering
van elke concessie aan de voorstanders van
het algemeen kiesrecht. Volhardt de oude
rechterzijde bij haar houding, dan moet
de premier, óf zijn nonpossumus-standpunt
handhaven, óf hij moet aftreden.
„Le Peuple" maakt melding van een ge
rucht, dat met hardnekkigheid in enkele
kringen loopt, n.l. dat de regeering gene
gen zou zijn het voorstel-Hymans aan te
nemen (n.l. instelling van een
parlementaire commissie ter
best u deer in g van het kies
recht vraagstuk in vollen om
vang), doch tevens zou wenschen de
grondslagen vaet te stellen, waarop die
commissie zou moeten werken: algemeen
kiesrecht op 25-jarigen leeftijd, na één
jarig verblijf, meervoudig stemrecht voor
een kiezer van 35 jaren.
In de Vereenigde Staten is het nieuwe
tanefontwerp bij het Huis van Afgevaar
digden ingediend. De democraten hebben
hierin hun beloften gestand gedaan, ver
mindering van de rechten op alle levensbe
hoeften, verhooging van die op weelde
artikelen. Blijkens dit ontwerp zal suiker
binnen drie jaren vrij van rechten zijn; het
ontwerp stelt een onmiddellijke verminde
ring van 25 proc. voor. Ruwe wol zal dade
lijk vrijgesteld worden van belasting, ter
wijl dienovereenkomstig ook de rechten op
alle wollen goederen belangrijk verlaagd
zullen worden.
De lijst van goederen, die v r ij g e-
s t e 1 d worden van reohten, bevat de vol
gende artikelen: vleesch, bloem, brood,
laarzen, schoenen, timmerhout, kolen, za
delmakersartikelen, ijzererts, melk, room,
aardappelen, zout, varkens, koren, meel,
katoenen zakken, land/bouw werktuigen,
leder, houtpulp, goedkoop drukpapier,
schrijfmachines, naaimachines, zetmachines,
etalen rails, ijzerdraad, katoenband, spij
kers, hoepel- en bandijzer, visch, zwavel en
soda.
De volgende artikelen worden geschrapt
van de „free list" en belast met 10
proc.ruwe, ongeslepen diamanten, edelge
steenten, bont en koolteerproducten; van
vluchtige oliën wordt een recht betaald van
20 proo., van specerijen van 1 of 2 cent per
pond.
Verlagingen worden voorgesteld
voor vruohtboomen, katoenen ondergoede
ren, dekens, flanel, stoffen voor vrouwen
en kinderkleederen, verschillende soorten
papier, zeep, lucifers, eieren en wasoh-
blauw.
Verder worden verlaagd de rechten op
bakste enen, pannen, asphalt, gewoon aar
dewerk, spiegelglas, rijwielen, scheermes
sen, ruw ijzer en platen en medische pre
paraten.
Een klein percentage zal wor
den geheven van gezaagde planken met uit
zondering van fijne houtsoorten, thans vrij
gesteld van reohten.
De reohten op tabak en geestrijke dran
ken blijven dezelfde; op de lijst van
1 a n d b o u w p r o d «c ten worden be
langrijke verlaging voorgesteld
o a. op paarden, rundvee, gerst, touw.'
pluimvee, azijn en vrij groote op katoenen
stoffen, gemaakte kleederen, vlas en hen-
nep, terwijl het tarief op rijde belangrijk
gereduceerd wordt.
Van kaas, thans belast met 6 cent per
pond, zal een belasting worden geheven
van 20 proo. ad valorem.
T a r w e b I o e m i s v r ij, er zal echter
30 procent worden geheven van blo cm uit
landen, die rechten heffen op Amerikaansoh
meel. Daardoor wordt bloem uit Canada
en vele andere landen uitgesloten.
Ten einde do Amerikaanse h' o
soheepvaart aan te moedigen,
zal een verlaging van vijf procent worden
toegestaan van alle rechten op goederen,
ingevoerd op in Amerika gebouwde scho-
pen, -.ie geheel en al het eigendom van Ame
rikanen rijn.
Het recht opohooolade enoaoao
i» verminderd tot 8 procent ad
v a 1 o r e m.
Het lijk Tan Pierpont Morgan
naar Amerika.
Zaterdagavond om halfacht is het stoom
schip ,,Franoo" met het stoffelijk overschot
van Pierpont Morgan aan boord, uit Havre
naar Amerika rertrokken. Een groote me
nigte sloeg het vertrek van het stoomschip
gade.
De Balkanstaten talmen op een vreeselij-
ke wijze met het geven van antwoord op de
voorstellen der mogendheden. Het is alsof
zij dit met opzet doen om tijd te winnen,
omdat, als eonmaal de vrede een feit is, de
Balkanstaten zeiven nog zooveel onderling
te beredderen hebben en zij bevreesd zijn
het niet met elkander eens te worden. De
grootete twistappel zal dan zijn de verdee
ling van den buit tusschen Servië en Bul
garije; hoe aal de toekomstige grens zijn
tusschen beide landen? Het ligt voor do
hand, dat, wanneer de regeeringen van bei-
do landen Lot niet eens kunnen worden aan
Ruskind zal gevraagd worden deze quaestie
te beslechten, maar men vreest dat Servië
ziek daarmede niet erg ingenomen zal too-
nen. En waar men dus een onderling ge
twist voorziet, daar lijkt het rustiger den
oorlogstoestand nog maar eenigen tijd to
doen voortduren, vooral nu Turkije ten
eenenmale onmachtig schijnt, waar dan ook,
nog eonig voordeel te behalen.
En de vraag of de Balkanstaten hierme
de den Europeesohen vrede in de waag
schaal stellen, schijnt hun ten eeuenmalo
koud te laten.
Want het is toch aan geen twijfel onder
hevig, dat het beleg van Skoetari op dit
oogenblik het gevaarlijkste punt is voor do
verstoring van dien vrede. Oostenrijk heeft
nu eenmaal belang bij een onafhankelijk Al
banië. Het heeft zich op het standpunt go
steld: „opheffing van het beleg van Skoe
tari." Het was zoo gelukkig om alle mo
gendheden voor dat denkbeeld te winnen,
waarvan de internationale vlootvertooning
een gevolg is geweest. In het belang van
den vrede was dit natuurlijk zeer juist go-
zien. Zolfs Rusland verklaarde zich er voor
als... er maar niets meer gebeurde, wel we
tende, dat niet deze vloot-vertooning alleen
Montenegro zich geen schrik zou laten aan
jagen, omdat dat kleine land wel weet, aab
de Russische bevolking op haar hand is.
Maar wat zal er nu dan gaan gebeuren'.
De burgemeester van Wc en en zeidc on
langs: „Wij hebben óf belang bij een onaf
hankelijk Albanië en dan moeten we met
gewapende macht desnoods daarvoor zorgen
of we hebben er geen belang bij en moeten
ons niet zoo druk maken!" Maar Oostenrijk
schijnt nu eenmaal rich wijs te maken, dat
het er wèl belang bij) heeft en als de vloot
vertooning nu nifets uitwerkt? Zal Oosten
rijk dan eenvoudig maar zeggen: we gaan
maar naar huis, want de koning van Mon
tenegro luistert toch niet naar mi]!" Dab
kan Oostenrijk niet voor zijn prestige.
Het moet dan andere maatregelen nemen
en krachtdadig optreden. Maar dit ie het
gevaarlijke moment. Want de Slavische be
volking van Rusland, die rioh met de Bal
kanstaten één voelt, zal dat nooit rustig
aanzien. Gisteravond nog heeft men onder
de telegrammen kunnen lezen, hoe of in
St.-Petersburg groote manifestation zijn
gehouden ten gunste der Balkanstaten.
Vaandels met opschriften „Skoetari voor
Montenegro" lieten geen twijfel omtrent de
bedoeling en den geest der manifestanten.
Algemeen heerscht dan ook de overtuiging
dat, zoodra Oostenrijk voet aan wal zefcy
Rusland zal zeggen: tot hiertoe en me*
verder
Heeft Rusland nog niet een paar dagen go
leden ;n scheepslading munitie en wapenen
in de haven van San Giovanni di Medua
ontsoheept, een geschenk aan Montenegro?
En dit geschiedde nota bene, terwijl de in*
ternationale vloot al bezig was om te pa
trouilleeren, iö haar onmiddellijke nabij
heid l
Werkelijk de tijden zijn angstig; dc vreet
in Europa hangt aan een zijden draadje
Er moet al iets zeer onverwachts gebeuren
of wanneer Mei in het land is.... wij dur
ven het niet uitspreken, omdat het te bar-
baarsch is in onzen tijd nog aan een Euro
peeschen oorlog te denken.
Maar wij moeten onze lezers op de hoog
te houden en zij mogen nu zeiven oor,
deelen of er reden is om angstig te zijn...<
{Nadruk verboden).
61)
Wat is dat, juffrouw Marie-Rosc, wat
is dat? vroeg zij verschrikt. Heeft die
man u verdriet gedaan? Dat verwondert
mij, want hij zag er zoo goedig uit.
Het is niets, Martin e, zeide M-arie-
Rose, terwijl zij haar tranen droogde.
Bertignolles keerde hoogrst voldaan naar
huis terug.
Hij wreef rich de handen van genoegen.
Hij had zijn tijd niet verspild. Heb net
zijner intrige was nu overal gespannen.
Niets kon zijn plannen meer belemmeren.
Alles waa geslaagd, zooals hij het had g-e-
.wenscht.
Hjj glimlachte, vol vertrouwen op zijn
macht en zijn behendigheid.
Hij zag op zijn horloge.
Het wo* nog geen twee uren.
Om twee uren zou Laurent hem komen
afhalen.
Toen hij thuis kwam, zat de graaf reeds
op hem te wachten.
Laten wij gaan l zeide Bertignolles.
Eensklaps scheen er een denkbeeld bij
hem op te komen.
Vindt gij het goed, dat ik Jenny mee
neem? vroeg hij. Dat zal haar afleiding ge
ven, en gij kunt haar dan te gelijk aan uw
moeder voorstellen, en aan uw broeder en
rijn dochter.
B*rt*gz>oH«« had bijna berouw over bet
geen hij had gezegd. Hij begreep, dat hij
in rijn ijver te ver ging.
Laurent zweeg, heb beklemd hart. Waar
om wilde Bertignolles zijn dochter aan de
markiezin voorstellen 1
Beide mannen zagen elkaar strak aan.
Maar de vaóer van Jenny glimlachte en
niets verraadde een nevengedachte.
Hij zeide
T- Vindt ge het beter van niet? Dan
spreken we er niet verder over. Eéna voor
altijd verzoek ik u, mijn waarde, u tegen
over mij niet te ontzien. Ik ben nog niet
zoo goed op de hoogte van de- verfijnde
Fransche manieren. Ik ben nogal onbehol
pen, vergeef het mij.
Lament vreeede, den vader en zijn doch
ter beleedigd te hebben.
Hetgeen hij vroeg was toch niet ongepast.
Waarom was Laurent dan zoo ontroerd?
Hoe kon hij den man een genoegen weige
ren, hem krenken in cïe liefde voor zijn
kind, terwijl hij op liet punt stond de eer,
het leven van zijn broer te redden?
Laurent verweet rich zijn aarzeling als
een slechte daad.
Ik wil mejuffrouw Jenny gaarne aan
mijn moeder voorstellen, zeide hij.
Neen, neen, laten wij er niet verder
over sproken.
Mijnheer Bertignolles, vergeef mij
mijn dwaze en beleedigende aarzeling.
Gij wilt het dus?
Ik verzoek u er om.
Dan is het goed. Ik dank u, mijn
waarde Laurent, ik dank u voor Jenny.
Eem halfuur later stapte het meisje, over
gelukkig, met haar vader en den graaf De
Soulaknee ia bet rijtuig
De wolf in de schaapskooi..
Ondanks zijn koelbloedigheid, voelde Ber
tignolles zijn hart sneller kloppen, toen hij
het huis te Nogent binnentrad.
Hij verscheen er als een redder.
Toen hij voor het hek was uitgestapt en
door den tuin langs het kantoor ging, vroeg
hij aan Laurent:
Waar is nu de misdaad gepleegd?
Laurent wees zwijgend naar het kantoor
van den boekhouder.
Zij traden het huis binnen. Do graaf liet
Bertignolles en Jenny in een klein salon
op do benedenverdieping.
Ik zal mijn broeder gaan zeggen, dat
u hier is, zeide hij, en hem het doel van
uw bezoek meedeelen.
Doe zooals gij wilt.
Eenige oogenblikken later werd Bertig
nolles door Michel op diens kamer ont
vangen, terwijl Laurent met Jenny naar
de markiezin ging, om haar aan zijn moe
der voor te Btellen.
Toen dit gedaan was, liet hij Jenny met
de markiezin alleen, en keerde naar Ber
tignolles terug
Deze had rondweg en vrijmoedig over do
zaak gesproken.
Mijnheer De Soulaimes, begon hij,
uw broeder zal u wel gezegd hebben, wat
mij hierheen voert.
Ja, mijnheer, met een enkel woord,
en ik moet u zeggen, clat uw goedheid mij
verrast en verlegen maakt.
Stil, stil, u moet niet overdrijven. Ik
kom hier niet ale een engel, die uit den
hemel neerdaalt om u bet fortuin te breo-
gen. Ik ben niet meer dan een handelaar,
bovenal een geldman. Zaken zijn zaken, in
Frankrijk zoowel ala in Amerika. Het is
eenvoudig een zaak, die ik met u niet wil
drijven, dus geen dankbaarheid of ieta der
gelijks. Wij rijn compagnons, dat is al
les.
De naam verandert niets aan de daad,
mijnheer. De man, die mij iu de benarde
omstandigheden, waarin ik verkeer, hulp
en redding komt aanbrengen, die mij zijn
vertrouwen schenkt en zijn vermogen tot
mijn beschikking stelt, zal voor mij nooit
een compagnon zijn...
Hij stak Bertignolles de hand toe en
grog voort:
Dat is een vriend, een weldoener.
De borst van Bertignolles zwol von
trots. Hij sloeg de oogen neer, om de
vreugde te verbergen, die uit zijn blik
straalde.
Op dat oogenblik kwam Laurent binnen.
Ik ken uw toestand, mijnheer, zei
Bertignolles. Laurent heeft mij alles
verteld. Er blijft u dus geen hoop meer
over?
Helaas 1
Ik wilde eerst gaarne van uw zaken
ingelicht worden. Mijn raadgevingen kun
nen u wellicht van dienst zijn. Ik heb veel
ondervinding in alle tokken van nijver
heid, want ik heb zelf verschillende zaken
gedreven. Wanneer u mij van allee op de
hoogte heeft gesteld, dan zullen wij te zo
men eens uitrekenen, hoe groot het kapi
taal is, dat u ontbreekt om uw zaak voort
te .zetten. Ik ben, zooals ik u gezegd heb,
eeu mtva rui aai»o. Ik wil eerst alles on
derzoeken. Hoeveel dagen zou dat kunnen
duren
Al mijn hulpmiddelen zijn uitgeput,
en wanneer ik binnen een maand geen bij
stand vind...
Een maand? Dat is lang genoeg.Over
acht dagen zal ik volkomen op de hoogte
van den stand van uw zaken rijn; dan zal
ik allo zwakke punten kennen en weten,
wat er noodig is om de bezwaren uit den
weg te mimen Het is nieb een leening, die
ik met u sluit, maar ik sla u een compag*
nonschap voor..
Mijn dankbaarheid zal even groot
blijven, mijnheer, want u zal mij het le
ven gered hebben en, wat meer zegt, dei
eer
Dat doet mij genoegen, mijnheer, zoo
wel voor u als voor Laurent, van wien ik
zeer veel houd en dien ik Teeds meermal
len van dienst geweest bon.
Ik weet het, mijnheer, en in naam
onzer geheele familie dank ik u cr voor\
Wanneer zie ik u weer?
Bepaal zelf den dag; ik ben geheel
te uwer beschikking.
Morgen dan en de volgende dagen-,
Nu zou ik wel naar mijn docht© willen
terugkeer© n.
Zij verlieten allen liet vertrek.
Bertignollea had moeite zijn zegepraal té
verbergen.
Over een maand, zei hij voor rich,
«tl Jenny de vrouw van Laurent zijnr
Een maand; langer zal het niet duren.
Jenny waa met de blind© in een ve£«
trouwclijk gesprek gewikkeld.
(Woirdk vervol gd)j
