Leidsehe Sehouwburg.
Agenda yan de week:
,.37
97
Ingezonden.
Kerkelijke Berichten.
Faillissementen.
Do heer E. M. Teenstra is thans met al-
gcmeeno stemmen definitief candidaat ge
steld in het district Zuidhorn.
"Mr. E. Koppe, te Groningen, heeft be
dankt voor de hem door de centrale anti-
ïcvolutioiwaire kiesvereeniging in het dis
trict Yeendam aangeboden candidatuur.
De antirev. kiesvereeniging te Wcsterem-
3en heeft op het grostal in het district
Appingedam geplaatst de heeren A. Zijl-
fclra, te Groningen; ds. F. G. Petersen, tc
Yeendam, en mr. R. Koppe, te Groningen.
„Spoken."
Gisteravond Ibsen in den schouwburg ge
had. „Het Tooneel gaf „Spoken", onder regie
van Hermann Schwab.
Spoken" is een familiedrama en den ge
heel en avond zit je in hot volle bewustzijn,
dat 't een drama is. Eigenlijk is 't leven
één groot brok ellende, waarin alleen onbe
nulligheden als dominee Mandors voor het
komische doel zorg dragen. En dat nog
maar zeer matig.
Mevrouw Al ving heeft geen prettig leven
achter den rug. Iiaar man is al tien jaar
dood en zooals dis voor haar was, kon haar
*t huwelijk niets aangenaams bieden. Zelfs
is ze eens van hem weggevlucht. Voor do
buitenwereld wil ze evenwel a.lles verbergen
en daarom do^t ze veel aan philantropie,
elke stichting wijdend aan de nagedachtenis
van kapitein AlviDg. Daardoor bereikt ze
ïiog een ander doel, n.l. dat liet kapitaal,
dat de kapitein mee ten huwelijk bracht,
wordt besteed cn daardoor niet komt aan
haar zoon, die ze op zeer jeugdigen leeftijd
al uit huis zond, om hem. verre te houden
van zijn vader.
De zoon, Oswald Alving, is schilder ge
worden, doch tliui? gekomen, omdat voor licm
liet genot van tien arbeid niet meer be
slaan' mag. Een vreeselijke last torst hij
mee: de wetenschap, dat hij lijdt aan hersen
verweking,' de straf van de zonde, dcor zijn
i ader bedreven.
In huis is ook Regina Engstrand, in naam
de dochter van den schrijnwerker Engstrand,
in werkelijkheid echter het kind van
Kngstrand's vrouw en den overleden kapi
tein.
Mevrouw Alving had indertijd hot bestaan
van die betrekkingen ontdekt, nog voordat
Regina'het levenslicht zag, zelfs heel in
't begin van het ontstaan van oen vriend
schappelijke verhouding tusschen Alving en
Regina© moeder, het kamermeisje bij ino-
vrouw Alving.
Als een zware last rusten op haar de her
inneringen aan het verleden. Als echter Os
wald te kennen geeft, dat Jiij met Regina
wcnscht te trouwen, vertelt zij hun beiden,
boo dc vork in den steel zit. Regina.gaat
dan heen en Oswal 1 heeft nog net den tijd
om z'n moeder dcclgcnoote to maken van
zijn smart cn haar te vragen hem do morlino
loo tc dienen, die hij bij zich draagt, wan
neer hem het vreoselijke overkomt. Dan zinkt
hij ineen. .Wezenloos zit hij op z'n stoel.
Kn bij hem z'n moeder, met zichzelf in strijd
of zo haar afgeperste, belofte gestand zal
doen of niet, of ze het kind, dat zij zelf
het levenslicht schonk, nog langer in 'tleven
gal laten of niet.
Deze opvoering van „Spoken" was werke
lijk verdienstelijk. Hermann Schwab gaf een
prachtige dominee. De onbenullige, bekrom
pen lecraar stond daar duidelijk voor ons.
Om zoo'n predikant aanneem!ijk te maken,
is lang niet gemakkelijk, want hier is wer
kelijk een te veel aan alles. Hij paste oven-
jwel volkomen ia het stuk.
Pino Beider had voor eeu uitstekende grime
gezorgd. Haar slem was echter niet die
yan een oude dame. In haar spel waren
fceer verdienstelijke momenten. Over liet ge
heel acteerde ze met de noodigo losheid.
Haar onderhoud met den predikant- was heel
goed, doch aan 't slot was de uitbeelding
,van haar smart niet sterk genoeg. Alle
aandacht concentreert zich dan op Oswald,
.tiie wezenloos in de stoel voor zich uit
jsifc te staren.
Mario Holtrop kon alleen bij haar weg-
jgaan, meer juist doen gevoelen, wat er in
haar leefde. De perverso natuur van Regina
Lwcus overigens te weinig merkbaar.
Charles Gilhuys was Oswald. Van begin
lot het eind een melancholisch jongmensch,
gebukt onder den last te weten dat voor
hem het leven heeft opgehouden, 't Is on
begrijpelijk, dat z'n moeder aan den dominee
kan zeggen, dat hij er zoo goed uitziet,
't Js ons duister wat voor mens oh dat eigen
lijk moet zijü, want anders dan Gilhuys
(Oswald gaf, is 't toch moeilijk denkbaar.
Engstrand, de huichelende schrijnwerker,
Jwcrd gespeeld door Rienk Brouwer. Hij was
Inderdaad de minste niet.
I De schouwburg was 'matig bezet. Het einde
Jvan 't seizoen doet zijn invloed giervöelen.
Onze Meisjes padvindsters.
Met de jongens-padvinders, vereenigd in
twee groepen, gaat het in Leiden naar
[wensch. De belangstelling daarvoor is bij
zonder groot en er wordt op velerlei gebied
jreeds een en ander gepresteerd. Het zal
misschien uit onbekendheid zijn, dat de toe
loop bij de meisjes-padvindsters-organisatie
hier ter stede nog niet zoo groot is. En toch
heeft deze organisatie hetzelfde, zoo niet
meer recht van bestaan. Yeel van wat men
speciaal van padvinders on padvindsters
'verlangt wordt uit den aard ook zonder dat
i(te knapen zijn aangesloten door dezen go-
daan. Men denke aan verschillende
lichaamsoefeningen. Dit is echter bij meisjes
lang niet zoo algemeen het geval.
Onze meisjes-padvindsters, die staan on
der leiding van mevrouw Hammes, Stations
weg, hebben reeds haar eigen oTubhuis. aan
'de Pieterskerkgracht, door de gemeente op
gemakkelijke voorwaarde afgestaan. Daar
aan is een ruime tuin verbonden en daar
komen zij met haar leidster geregeld samen
om oefeningen te houden. Eiken Zaterdag
gaat een ontwikkelde, beschaafde dame
met de meisjes wandeltochten in de natuur
doen. Er wordt dan gebotaniseerd, ena. en
van wat er op deze tochten langs wei en
akker, door bosch en strand wordt gevon
den, daarvan wordt een verzameling in het
Clubhuis aangelegd.
Pas weer werden den meisjes door den
heer M. J. Guldemond, te Lisse, mooie
hyacinten geschonken.
Over de Nutstuintjes, die door de meisjes
zelf worden bewerkt en waarvan de op
brengst onderling wordt verkocht, is gis
teren reeds iets gezegd. Ook hier vinden
de meisjes nuttige en aangename bezigheid.
Wij meenen met deze enkele aanwijzin
gen te kunnen volstaan. Wie er meer van
weten wil, ver voege zich bij de leidster,
die gaarne alle mogelijke inlichtingen ver
strekt. Wanneer deze instelling uit onbe
kendheid onbemind zou zijn, dan willen wij
gaarne tot meerdere bekendheid opwekken.
Ha ITetrenfantasiehoeden van 2.50,
ri. 1. f 9j ƒ3.50, ƒ4 en f 5. De soliedste
voor die prijzen. Nieuw» R(jn 46, H. A.
TIMMERMAN, Hofl. Tel. 142.
Dinsdag;:
KleiDe zaal Stad*zaal. Orde v. de Ster in het
Oosten- Lezing van Mevr. W. A. L RosVrijman
(Den Haag), buur.
Nut9zaal. Nederl. Bond Vrouwenkiesrecht. Opsnb.
Vergadering Spreker: Prof. Dr. B. D Kerdmans.
8 u u r.
Nut-gebouw. A)<em. Vergaleiing Leidsehe
Coüpent. lieuken. 8 uur.
Woensdag;:
Remonstr. kerkgebouw. Hoogl. Kerkgr. Lezing
Ds. Dykenia (Rotterdam). 8 u u r.
Locaal „Prediker", Janvocsensteeg. Jaarvergade
ring Leidsehe Christ. Oranie-Vereouiging. 8 uur.
Musis Sacrum. Bezeil. Bijeenkomst. Verg. (Ld-
Leerlingen Mathe-L Sciential am Genitnx. Spreker
de heer Jan de Quack (Den llaa 8 u u r.
Vrijdag:
Leidsehe Schouwburg. .Autoliebchen", Operette.
8 u u r.
Zaterdag:
Stadszaal Bul Costume, danecur us J. de Lange.
Kantoor Stoomzeepfabriek vh. Sanders Co.
Jaail. Aigem. Vergadering. 'sMidd 2 jA uur.
Leidsehe Schouwburg. Uitvoering tLitteris
Sacrum*'. 8 u u r.
Qiainbeurs. Uitvoering Tooneel vereenig .Een
dracht on Genoegen". Halfnogen.
Zondag:
Stationsweg 1. Algem. Vergadering N. V. Cahtn'a
Klecding-Maatschappij li a 1 f d r i e.
Graaubeurs. Propaganda-Feestavond Ned. Verg.
Alscb tf. Alcoh. Drank. Li a 1 f a c h t.
't Postbof Optreden Mej. Willy Klaassens en
Benri Souvlet. 8 uur.
Dagelijks:
Bioscope-Théatre Hartman Stationsweg. 8 u u r.
Woensdags en Zaterdags ook 2 uur.
UKM.
Runderrolletjes, Roode kool, Omelet.
402de STAATSLOTERIJ.
Trokking van Dinsdag 8 April.
2de Klasse. 2de L(jst.
No. 2620 f 1500. Nos. 2466, 6473 f ÏOOO.
Nos. 1942, 2439 f 40O. Nos. 1521, 14059,
17920 5200. Nos. 8224, 10466, 11209,
14322, 16038 IOO.
I*rijzen van 30.
j 2
2662
5'36
8447
11190
14417
16390 1s540
28
89
52?*
85*5
98
*46:2
16419 53
7*
94
53*9
47
11227
*i752
16511 18644
'3o
98
26
8614
1143*
7*
16658 49
214
27JO
29
70
33
7)
89 65
25
85
96
ss05
68
14825
94 18780
35
2800
548o
3*
11501
3*
16722 18818
337
2947
5666
99
*4
33
55 18940
76
7<
5744
s903
99
39
16809 49
407
77
55
23
11622
«7
24 19079
21
81
63
30
37
*4975
29 97
33
3°57
5952
9022
07
82
44 19*22
56i
óo
0017
9**5
11718
15012
98 76
c29
77
7^
16
36
ló
.16931 19256
34
3'co
6199
59
J*
30
54 80
729
J5
6204
82
'*s39
65
96 193*7
35
27
5
99
86
78
17085 63
65
322;
3»
93*4
11970
79
89 19420
s73
26
58
*7
12021
15*03
97 19552
932
Ö343
64
12114
72
17104 94
47
33O3
49
94*5
54
94
10 19605
89
37
6437
9524
59
153IO
59 21
1019
•56
95
40
12322
69
17287 53
75
3^13
657s
84
28
80
17375 19719
79
35
6643
9606
12403
97
83 38
1130
50
80
21
9o
I54°4
99 52
89
*.72
6716
bo
12502
30
*7455 19806
1204
355
28
9762
81
49
65 13
14
3779
52
87
12791
53
88 20
1336
3^30
6s21
9846
12900
84
*75t8 19955
72
35
82
9948
6
*5573
17609 20025
153S
77
6935
61
*3
83
30 20201
79
S3
7027
*cc34
*9
96
36 15
1635
3951
44
82
*3C36
15625
53 3*
89
54
7108
ioi46
13**8
45
58 89
«725
4084
li
57
13277
15740
89 20300
37
4109
7230
79
78
95
1771Ó 11
33
75
73
9*
13306
99
30 27
1809
i>5
7333
10247
44
15878
34 35
14
43,o
55
63
7i
15904
17960 204*6
32
4344
74*9
67
*3423
18007 40
48
4435
7597
*033*
25
41
13 88
79
48
7600
32
32
53
20 20551
«3
5l
59
10403
02
88
21 71
1988
52
67
23
13566
89
77 2C613
3004
63
96
10518
96
98
78 14
20
45*4
7729
10609
I3608
16019
86 33
36
4008
7814
*3
*o
22
96 37
45
73
61
83
57
69
l3l21 64
3»24
82
84
10720
4
73
47 78
75
4728
79**
10801
15718
10119
54 83
"37
43
73
97
13*93
63
81 84
69
77
8070
10963
•3959
18212 85
3379
«5
8140
68
79
1 2°3
17 95
3417
4958
62
11040
!402o
24
50 20725
57 30
7*
07
s268
76
93
44
99
82
7*
97
14156
63
18300 20s01
3510
86
93
11100
8-
j
Si
I 20907
39
5021
83*6
20
*43°2
1632s
51
33
73
52
43
99
53
18438 36
3649
89
8423
70
14404
7*
96
Telegrafisch weerbericht,
naar waarnemingen in den morgen vun 8 April.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meleor. instituut
lo De Bilt.
Hoogste barometerstan 769.8 te Veatma-
noer. Laagste 753.3 te Riga.
Verwachting tot den avond van 9 April:
Zwakke tot matigen wind uit noordelijke
richtingen. Zwaar tot half bewolkte lucht.
Weinig of geen regen. Koele nacht. Dezelf
de dagtemperatuur.
Mijnheel' dc Redacteur!
Met belangstelling heb ik (te ingezonden
stukken van den heer v. d. Z. en Willem
G. Brouwer gelezen.
Ik meen echter te moeten betwijfelen, of
beide heeren mijn stukje goed gelezen heb
ben. Ik heb toch. in mijn stukje niet verde
digd, dat de boonicn hier ter stede goed.
gesnoeid worden, want ik moet tot mijn
schande verklaren, dat Ik, in tegenstelling
van den heer v. d. Z., van boomsnoeien totaal
geen verstand heb, laat staan van de kunst,
die de heer Br. verdedigt.
Ik heb in mijn stukje alleen willen uit
drukken, wat in een vergadering van de af-
deeling Leiden van de Ned. Maatschappij
van Tuinbouw- cn Plantkunde omtrent de be
kwaamheden van den opzichter dei' Gemeente-
Pi antsoencn gezegd is.
Om te bewijzen, dat het vraagstuk „boom-
snoeien" in Leiden niet nieuw is, wil ik'
nog even „o v e r s c h r ij ven" wat in het
verslag 1901 van b.g. afdeeling op pag. 8
cn 9 staat:
De ledenvergadering van 18 Maart 1901
werd o.m. bijgewoond door de heeren De
Goeyc, Driessen en Dekhuizen, leden van
den Gemeenteraad.
Alsnu was aan de orde do vraag:
Is heb waar, wat onlangs in den Gemeen
teraad beweerd is, dat de boomen op de
singels en grachten onoordeelkundig ge
snoeid worden?
De Voorzitter deelde mede, dat. het Be
stuur gemeend beeft, met het oog op de
behandeling dezer vraag, de leden van den
Gemeenteraad te moeten uitnoodigen.
Do heeren K. Wezelenburg en A.- O.
Kriest betoogden, dat het beweerde onwaar
is en kwamen, na uitvoerige beantwoording
der vraag, tot de conclusie: I. dat de
boomen oordeelkundig gesnoeid worden; H.
dat het opzicht in uitstekende handen is en
de snoeiers voor hun taak berekend zijnHL
dat Leiden als voorbeeld lii-erin kan strek
ken; IV. dat Leiden reeds door andere ste
den nagevolgd wordt; V. dat Leiden steeds
vooruit gaat met de snoeiwijze der boomen.
Afgekeurd werd, dat in het vorige jaar
do boomen op verzoek van ©enige inwoners
midden in den zomer gesnoeid zijn.
Nadat de heer De Goeye nog ©enige in
lichtingen gevraagd had, dankte Z.Ed., oven-
als de heer Drieösen, voor do uitnoodiging,
en zeide wijzer weg te gaan, dan hij ge
komen is.
Niettegenstaande deze vetrklaring, iö de
heer De Goeye later weder in het „L.
Dagblad" op deze zaak teruggekomen, na
dat een zekere heer H., te M., 6©dert jaren
reeds uit Leaden vertrokken, hem als zijn
meening te kennen gegeven had, dat do snoei
hier ter stede niet goed geschiedt.
Wellicht kennen de heeren v. d. Z. ©n "VYw
C. Brouwer de heeren K. Wiczelenburg en
A. C. Kriest niet. Welnu, de heer K. We-
zeienburg, indertijd te Hazerswoude, nu ie
Baarn, is boomkweeker van beroep, die bijna
op elke inzending bij de vaste oommisie van
de Neder! andsche Maatschappij van
Tuinbouw- en Plantkunde bekroond wordt.
De heer A. C. Kriest, nu rustend bloema&t,
Avoont Jan-van-Goyenkado te Leiden.
FVAN ROMBURGH<
Leiden, 7 April 1913.
stoomschepen.
Stoomvaar t-M ij., Nederland.
„Kangean", arriv. 6 April van Amster
dam te Padang; „Karimoen", thuifcreis, ver
trok 7 April! van Port-Said; Koning Wil
lem I" arriv. 7 April van Batavia te Am ster
dam; Koning Willem IIP', uitreis, arriv.
6 April te Singapore; „Krakatau", uitreis,
vertrok 6 April van Suez; „Boeton", uit
reis, vertrok 7 April van Colombo; „Lom
bok*', thuisreis, arriv. 7 April te Algierj;
„Oranje" vertrok 7 Avril van Algiers.
Rotterdamse he Lloyd.
„Djocja", thuisreis, arriv. 7 April te Suez;
„Gorontalo", uitreis, arriv. 7 April te Em-
mahaven; „Siïïdoro", uitreis, arriv. 6 April
te Southampton; „Tambora", uitreis, ver
trok 5 April van Colombo; „Jacatra", uit
reis, vertrok 7 April van Suez.
Kon. Holl. Lloyd.
„Hollandiiw", uitreis, vertrok 6 April van
vigo
H o 11 a n d-A m e r i k a-1 ij n
„Callisto" vertrok 5 April van Savannah
naar Rotterdam„Lakonia" vertrok 6 April
van Baltimore naar Rotterdam; „Lord
Scfton", van Rotterdam naar New-Orleans,
arriv. 5 April te Sandkey; „Rotterdam",
van Rotterdam naar New-York, vertrok
April van Boulogne; „Willehad" arrirv. 6
April van Portland (M.) 1. v. Rotterdam te
Hamburg.
Kon. West-In d. Maildienst.
„Prins Frederik Hendrik" vertrok 4 April
van New-York naar West-Indië.
Ka$wijk-aan-Zee.
Binnengekomen K. W. 152 Agatha
Maria" met f 194.
Leiden. Qer. Kerk (Nieuwe Rijn). Don
derdagavond te halfacht, ds. Hakkenze, van
Tholen.
llon<-aarsclie parlementaire zeden.
De rechtbank to Boedapest heeft vonnis
gewezen tegen zeven voormalige afgevaar
digden, beschuldigd inktkokers en andere
voorwerpen te hebben geworpen naar den
minister-president en den minister van land
bouw.
De rechtbank veroordeelde Zaoharias tot
30 dagen gevangenisstraf en E00 kronen
boete, Hoffmann en Bech tot IE dagen en
300 kronen boeto. De vier andere beschul
digden zijn vrdgesproken.
Zoowel de verdediging als het openbaar
ministerie beeft hooger beroep aangeteekend^
llit den Tantin».
Reuter seint ons uit Homburg vor der
Höne, dat gistermiddag de Keizer en de Kei
zerin bezoek van Koningin Wilhelmina der
Nederlanden, Prinses Juliana sn van Prins
Hsndnk ontvingen.
SPORT.
Voetbal.
Voetbal tc Noordwjjk.
Van welwillende zijde deelt men ons me
de, dat 1.1. Zondag een wedstrijd te Noord-
wijk plaats vond tusschen de Noordwijksche
vereenigingen „N. V. C." en „Rapiditas".
„Rapiditas" won met 20 en daarmede een
voor dezen wedstrijd uitgeloofde zilveren
medaille.
Korfbal.
De zilveren Eiketak, die Zondag voor het
eerst in het tijdelijk bezat van „D. V. D."
(Amsterdam) kwam, heeft voordien de vol
gende houdsters gehad: 1909 en 1910 „Ve-
lox" (Rotterdam), 1911 „D. T. V." (Amster
dam) en 1912 „A. L. O." (Den Haag).
Leidsehe Schietbond.
Stand van den 6den April.
Eerebaan: W. Vos 53 p., H. Brouwer
63 p. en J. v. D. 53 p.
KampioensprijsW. Vos 110 p.
Pers. baan: A. Colleo 54 p., W. Alphe-
naar 53 p., J. G. Roeeke 51 p. en J, v.
D. 51 p.
Vrije baan: H. Brouwer 71 p., L. Burg
gaaf 71 p, W Vos 71 p, W. Alphenaar
70 p., B. Medjn 70 p., C. P. Kok 70 p., J.
P. v. Brussel 70 p., J. D. 69 p. en Dr.
Valkema Blouw 69 p.
Dagmedaille: C. P. Kok 35 p.
VijfdeYacantiskampvftn
„Vo lksweerbaarhei d.''
Gedurende vier jaren heeft de vereeniging
in de groote v&cantie een driehonderdtal
jongens uit alle oorden des lands in de ge
legenheid gesteld, gedurende ruim twee we
ken te kampeeren op de heide, eerst bij La-
renberg, later op de Veluwe, tot bevorde
ring hunner lichamelijke ontwikkeling én
geestelijke opfriseohing na langdurgen ar
beid.
Ook dit jaar is weer besloten, oen kamp
te doen betrekken.
Het kamp zal weer evenals het vorig©
jaar worden gehouden op een heidevlak
te op de Veluwe, aan den weg tusschen Har
derwijk en het Uddelermeer, 10 minuten
van het station Harderwijk. Deze heivlakte
is omgeven door prachtige dennenbosschen,
nortonpompen geven overvloedig en het
meest zuivere water, de Zuiderzee ia dicht
bij, over een groote uitgestrektheid ondiep
en dus een veilige badgelegenheid. Een rui
me door gas verlichte eetzaal, des avonds
tevens lees- en ontsparmnigszaal en waarin
een piano wordt geplaatst, is reeds ge
bouwd. Als leiders zullen weer optreden,
heeren van lager- en middelbaar onderwijB,
die hun hultp belangeloos verleenen.
Het werkprogramma zal bestaan uit gym
nastiek en openluchtspel, afgewisseld met
wandel- en rijwieltochten
Het kamp zal worden betrokken op 25
Juli en duren tot en met 7 Augustus.
Het voorkamp begint 22 Juli, de deelne
mers hieraan moeten per eerste gelegenheid
naar het kamp reizen.
Het naka.mp duurt één, hoogstens twee
dagen, eindigt dus 8 of 9 Augustus.
Is vertrek uit het kamp vóór het einde
van den kamp duur geweneoht, dan wordt
hiervan vooTaf bericht van ouders of voog
den verzocht.
De kosten bedragen voor een verblijf van
zestien dagen f 17.50, minder dan zestien,
doch niet korter dan 8 dagen, per dag f 1.25.
Aanmelding geschied bij den heer W.
SpeerBtra, 2d» Const. Hoygensetraat 67,
Amsterdam, die ook alle gewenschte inlich
tingen verschaft.
Het huwelijk van miss Ethel
Roosevelt.
Zaterdag i6 miss Ethel Roosevelt, de jong
ste dochter van den ex-president der Yer-
eenigde Staten te Oyster Bay (Long Island)
mot dr. Richard Derby in het huwelijk ge
treden. De huwelijksvoltrekking had in allen
eenvoud plaats en vormde, wat de ten toon
gespreide pracht betreft, een scherpe tegen
stelling met de huwelijksplechtigheid van
haar halfzuster Alice, die met mr. Nicho
las Longworth gehuwd is. Thans was slechtu
een klein getal gonoodigden bij de huwelijks
voltrekking aanwezig. Het jeugdig» paar
•vertrekt heden naar Europa.
liet ongeluk aan boord van de
„TnrqnoiflC9'.
Omtrent het vreeselijk ongeluk aan boord
van de Fransdhe duikboot „Turquoiae",
door Reuter reeds in het kort medegedeeld,
worden thans de volgende nadere bijzon
derheden bekend.
De „Turquoise", 390 ton metend, had Tou
lon op 2 April verlaten, om zich naar Bizer-
ta te begeven. Het vaartuig was vergezeld
door de sleepboot „Goliath", een maatregel,
die steeds genomen wordt als een duik
boot alleen een langdurige vaart moet on
dernemen. Toen de „Turquoise" zich op 15
mijlen ten Zuiden der Hyères-eilanden be
vond, bij sterken wind en woelige zee, veeg
de een groote golf zeven der opvarenden
van het dek te zee, nl. den commandant,
luitenant-ter-zee Lavabre, den adelborst
Adam, den torpedist eerste klasse Fiat, den
kwartiermeester Capiteine, den machinist
Clément en de twee matrozen Kerpratt en
Depraët.
Het was op dat oogenblik cjrie uur in den
nacht en zeer donker. De onmiddellijk ge
praaide „Goliath" kon de twee matrozen
nog oppikken, maar de vijf anderen waren
reeds verdwenen. Na nog anderhalf uur te
hebben gezocht, stoomden de twee vaartui
gen naar Les Salins-d'Hyères, waarzAvoot
anker gingen.
Men zegt, dat de „Turquoise", van het
type der groote defensieve duikbooten, lang
niet zoo zeewaardig zijn als bijv. de offen
sieve duikbooten van het „Pluviöse"-type,
uie zelfs in slecht weer uitstekend zee bou
wen. De booten der „Turquoise"-klasse lig
gen veel lager op het water en hebben vee1
minder drijf vermogen, waardoor zij bij ruw
weer slechts met moeite met de golven - e-
rijzen, en haar dek onophoudelijk door de
stortzeeën wordt overstroomd, vooral als
de zeeën van achteren in komen.
De zoo rampzalig omgekomen comman
dant Lavabre was pas 32 jaar, zijn eerste
luitenant Adam, 28 jaar. Hoewel twee tor
pedobooten nog langen tijd hebben gezocht
op de plek, waar het ongeluk plaats greep,
hebben zij de lijken der verdronkenen niet
kunnen vinden.
De president der republiek en de minister
van Marine hebben onmiddellijk naar den
maritiemen prefect te Toulon xreseind, met
verzoek, hun smartelijke droefheid en sym
pathy aan de nagelaten betrekkingen der
vijf verongelukte zeelieden te kennen te ge
ven.
Van (len oorlog der kapitalen.
Zooals er een Europeesch evenwicht be
staat, en met moeit» gehandhaafd wordt,
zoo bestaat er ook een bij overeenkomst
vastgestelde verhouding tusschen de groote
maatschappijen, die de vaart tusschen
Europa en Noord-Amerika onderhouden;
„pool" genoemd. Door de „pool" wordt het
verkeer onderling verdeeld in het tarief
vastgesteld, ten einde niet met elkaar te
hoeven concurreeren. Nu heeft een zonder
ling daad der Oostenrijk-Hong. regeering
een der betrokken maatschappijgroepen,
die het eigendom is van den Canadian
Pacific Railroad Cy, in staat gesteld, de
„pool" te verbreken. Het aanzienlijk land-
verhuizersverkeer van OosL-Europa naar
N.-Amerika gaat, n.l. ten deele over Triëst,
»n wel door do Austra-Americana, die
grootendeels met Oostenrijksch kapitaal
geëxploiteerd wordt. Nu heeft de regee
ring te Weenen haar eigen landgenooten
concurrentie bezorgd, door een concessie
voor een lijn Triëst-Canada te verleenen
aan de Canadian Pacific.
Dez» maatschappij is natuurlijk eerst uit
de „pool'' getreden. Doch de overblijven-
den kunnen zich dat niet laten welgeval
len, en maken zich gereed tot den tarieven-
oorlog tegen alle lijnen, die C. P. R. toebe-
hooren. Reeds hebben eenige, waaronder
de HollandAmerika^lijn groote sommen
bijeengebracht, die vermoedelijk als oor
logsfondsen dienst zullen doen. Het pu
bliek zal er wel bij varen.
W. H. Donker, broodbakker, te !s-Gwr
venhage.
F. Schild, koopman, te 's-Gravenhage.
F. de Vries, winkelier, te 's-GTavenhage.
G. Tuit, weduwe "Willem Groen, te Sche-
veningen.
Th. A. E. Overeein, te Scheveningen.
W. G. Weiiers, koopman en winkelier,
te Gorincheni.
J. Spaans, grossier in suikerwerken, te
Veenendaal.
M. F. Tjepkema, cornmissionnair in effec
ten te Nijmegen.
J. Hanssen, timmerman en aannemer, te
'6-Hertogenbosch.
K. de Boer, landbouwer, te Beilervaart,
gemeente Beilen.
L. Bakker Pzn., schipper, gedomicilieerd
te Kampen, liggende met 2ijn stalen motor
boot „De stad Kampen" aan de IJselkade
aldaar.
E. Greving, loodgieter eu gasfitter, te
Groningen.
H. Rijzinga, timmerman, te Niezijl, ge
meente Grópskerk.
Maatregelen tegen mond- en klauw
zeer in Engeland en fiaitscblaud.
Men meldt uit Den Haag:
Naar aanleiding van het laatste optreden
van mond- en klauwzeer in Engeland is door
de Britsche regeering een commissie be
noemd, met opdracht omtrent deze ziekt»
rapport uit te brengen. De commissie heeft
thans aan die opdracht voldaan.
In het door haar uitgebracht rapport
wordt o.a. de wensch uitgesproken, dat. in
het buitenland bekend worde gemaakt, dat
hoewel Groot-Britannië er niet op uit is den
invoer uit het buitenland te belemmeren,
het toch genoodzaakt kan worden scherpe
maatregelen te nemen tegen den invoer van
artikelen uit met mond- en klauwzeer of
miltvuur besmette landen, indien bewezen
wordt, dat deze artikelen aanleiding hebben
gegeven tot het uitbreken van een dezer
veeziekten in Groot-Britannic.
Naar wij vernemen, heeft de Britsche re
geering thans aan dezen wensch uitvoering
gegeven en het vermoeden is zeker niet on
gegrond, dat zij daarmede tevens heeft 'ril
len doen weten, dat zij voornemens is. wan
neer zulks noodig mocht blijken ook die
maatregelen tegen den invoer van besmette
artikelen te nemen, waarvan door de com
missie wordt gesproken.
Het behoeft geen betoofr. dat dit stand
punt der Britsche regeering voor den af
zet van Nederlandrohe landbouwproducten
naar Engeland vérstrekkende gevolgen kan
hebben. Hoewel 'de artikelen, waartegen
eventueel te nemen maatregelen gericht zul
len zijn, niet met name genoemd worden,
is toch wel te verwachten, dat. daaronder
kunnen vallen producten, bij welker export
voor onzen landbouw groote belangen on
het snel staan. Een en ander vestigt mede
de aandacht op de noodzakelijkheid, tii
met alle kracht de hernieuwde uitbreiding
van het mond- en klauwzeer hier tegen te
paan. Dat dit niet zal gelukken, tedien de
Regeeriug niet op de algeheele medewer
king der veehouders kan rekenen, heeft de
