Anaemie
SCOTTS
Emulsion
ÏTo. 1629&
XaEIDSGH DAGBLAD, Zaterdag* 5 April. Derde Blad.
Anno 1913
Buitenlandseh Overzicht.
De sleels scherper wordende
strijd om 't bestaan
j i c H rr.
BLOED-ARMOEDE
Nauwelijks is er weer een voorstel om
In Engeland tot kiesrechtuitbreiding ov:r te
gaan, om dit toe te kennen aan alle man
non en vrouwen, of modedeelingen komen over
nieuwe wandaden dor kiesrechtdames. Een
JteuterteLegram meldde gisteren wat ze op
idc slootwegen bedreven en ceu nieuwe tijding
komt uit Engeland, dut ook een museum de
beu- van eon bezoek lieoft genóten. Ze heb-
J)cn dertien schilderijen in heb
ïnuseum te Manchester bescha
digd. Drie harer zijn deswege aangchou-
tien en hebben vandaag terechtgestaan, maar
ïijn tegen borgtocht vrijgelaten.
De aangerichte Schade schijnt gelukkig
'gering te zijn. Dc glasbedekking dear schil
derijen moet alleen kapot ge&lagen zijQ zon-
(der schade aan de doeken.
In de tuinwijk van Hainpstead, in het N.
|\V. van Londen, staat een vrije kerk, die in
teen opzicht, ecnig was in den lande on heb
6edcrt eergisteren nog in een ander opzicht
Is geworden. Zij was al eerder eenig, omdat
zij, in October 1911 geopend, berustte op ren
Christendom boven gel;oofsverdooidhoidLe
den van alle Protestantsche gezindten kon
tien er zich bij aansluiten zonder dat zij
hun geloof behoefden to verandoren. Sedert
^Woensdag is die kerk ook de oeiyige kerk.
tot dusver, die kiesrechtvrouw:n inbrand
hebben gestoken. Maar de toeleg is mis
lukt. De brand was gesticht in een muurkast
ten het vuur had al om zich heen ge-grepen.
■Door de hitte smolt de looclen pijp van de
,"Waterltiding die door de kast liep en het
Jüitstroomde water hlusehte het vuur. Wat
ter nog verder smeulde werd met. emmers
jwater gedoofd. Met dat al is er een schade
ivan een goede duizend gulden aangerièht.
I>e politie had het kerkbestuur gewaar
schuwd, dat de kiesrecht vrouwen kwaad
togen hun kerk in den zin haddon; zoo
ook het. bestuur van de Anglikaansche kerk
in de buurt.
Een nieuwe methode kerkbranden
Om de strijdwijze antipatliiek te maken.
Eet wetsontwerp, dat den minister van
hinncnlandsche zaken machtigt, gevangenen,
Üie om redenen van gezondheid zijn vrijge
laten, na voldoend herstel weer op te slui
ten een maatregel tegen de hoiiger-
kuur van de kiesrechtvr ouwen
ïs in het Lagerhuis met 263 tegen 43 slem-
men in tweede lezing aangenomen. De kies-
teecht vrouwen hebben de wet, niet onaardig,
Jde kat-en-muiswet genoemd,
i De „Soir" deelt mede dat heb bericht ,vol-
Igons hetwelk de Belgische regeering beslo
eten zou hebben reservelichtingen op te roe-
fpon in verband met de a1 g <e m e e n o werk
staking van allen grond ontbloot is.
i De „VJaauisoho Gazet" berekent, dat on-
jlgevecr 300,OCH) werklieden aan de staking
zuilen deelnemien
Eenige woken geleden begon men in Br us-
feel op Zaterdagavond- optochten te- houden
>van de mtiit-aire muziekkorpsen. Maar thans,
J ïiu zooveel politieke verwikkelingen aan de
orde van den dag zijn, wordt de muziek door
j tie socialisten, in optocht, vergezeld, terwijl
i tiezen overal manifesten, ten gunste van de
j algeineene staking uitdeelen. Het zijn fei-
jjtejijk socialistische manifestaties, voorafgs-
gaan door militaire muziek.
Voor Maandag, den vooravond van 't naam-
j ïeest des konings, was eveneens e»en muzi-
ikalo optocht aangekondigd. ALle muziekkorp-
teen van het garnizoen zouden or aan deel-
i nemen. Maar de koning, die sedert gisteren
l in de stad is teruggekeerd, gaf to verstaan,
'dat- deze optochten thans zeer misplaatst wa-
ijren. Waarop de optocht werd afgelast.
I n S p a n j e is 't niet alleen in spoonv-?g-
Üiringen erg onrustig, ook onder an-
'j jdere arbeidersgroepen heersclrt spanning. 300
'arbeiders in de Saint-Droniose- en Rio.Tinto-
1 mijnen hebben, naar uit Hueloa wordt ge-
ïneld den arbeid neergelegd.
Het officieel e bezoek, dat de Spaansche
koning in dit voorjaar aan Frankrijk zou
j brengen, zal waarschijnlijk begiu Mei plaats
i hebben.
i Een bewijs van de go ede versta n d-
(houding tpfisclien de beide regeeringen
1 Is wel liet hartelijk welkom van praaidenb
■Poincaré aan den nieuwen Spaanschen ge-
feant in Frankrijk en het antwoord van dien
'gezant. Beidon uitten deri wensch, dat de
goede betrekkingen tusschcn beide landen,
Itlie bestemd zijn overal en altijd hartelijke
'fvrienden te zijn, zullen worden gehandhaafd
len versterkt.
Over de o v e r b r e n g i n g van het
1 ij k v a n koning George, sciirij ft; de
torrespondent va-n de ,,N. R. CL.ie Athene-
ti.d. 28 Maart
- De val van Adrianopel heeft liier slechts
\vcinig indruk gemaakt. Men heeft het te
1 tiruk met de 1 ijk plechtigheden voor den ver
smoorden Jconing-,
Athene is vul menschen. Uil alle doelen
[van liet Oosten stroomén ze samen, 't Zijn
Jnu niet de gewone toeristen, Engelschen,,
Duit-schors, Amerikanen, die hier elk voor-
'jaar komen om de oudheden te bewonderen.
,'t Zijn nu meest Grieken, leden van de gr o ate
Hellecnschc familie. Met iedere boot, die dc
haven van den Piraeus aandoet, komen er
hicer, elke trein uit het Noorden en het
t Zuiden brengt nieuwe aan. Heel het Grie
kendom vercenigt zich.
„Gisteren is het stoffelijk overschot van
tien vermoorden koning te Athene aange
komen.
t i.Veel volk was er op de been om den
lijkstoet voorbij te zien trekken; duizenden
'Imenschen waren, opgehoopt in de nauwe
.fEolusstroat, die van het Piraeusstation naar
tie Metropool kerk leidt. Onder klokgelui en
kanongebulder bewoog de optocht zich lang-
izaam voort, tussehen de dubbele rij soldaten,
tiie het geweer presenteerden. Eerst kwam
'een groot muziekkorps, dat den dooden-
'marsch van Chopin speelde, dan in violette
'gewaden de Mefcropolitaan met de priesters
len <l>ö diakenen van de Hoofdkerk, omgeven
I {j°°r koorknapen, tiie het gouden kruis en
tie kerktropeeën droegen. Daarna kwam.
voortgetrokken door tachtig matrozen, het
I kanon met de koninklijke doodkist, met
f Grieksehc en Deensche vlaggen bedekt. Do
kroon, de kepi en de sabel van don vorst
lagen er boven op. Daarachter liep de nieuwe
koning, geheel alleen, op den voet gevolgd
door al de prinsen van het koninklijke huis.
De Luthersche hofprediker van don protes-
tantsclien koning volgde hen, na wien in
gesloten hof rij tuigen, in diepen rouw ge
kleed, de koningin en dc prinsassen reden.
Twintig pas achter hen liepen de ministers,
dc grootwaardigheidsbekleeders van het hof,
de burgemeester en de leden van don Alheen-
solien gemeenteraad.
,,'t Was een eenvouai-ge, plechtige sloot.
Hét volk keek zwijgend toe, het hoofd ont
bloot. Bij de Mët-ropoolkcrk namen dc prinsen
van d-en bloede-de zwaie ki;t van de affuit
en droegen haar de stemmig versierde
keTk in.
,,HieT, omgeven door bloemen en vaandels,
wacht de doodo den dag van zijn begrafenis
af. Sinds vanochtend tien uur wordt het
volk in de kerk toegelaten en langzaam en
zwijgend bewegen duizenden zich langs de
open kist, om voor het laatst koning George
te zien. Vier officieren houden dag en nacht
d* wacht, een bii-sc-hop leest- onophoudelijk
gebeden."
Tot slot nng een legerbericht. natuurlijk
betreffende uitbreiding.
Volgens de nieuwe Ocstenrijksch Honganr-
sche legervvet zal de jaarlijksohe lichting na
drié. jaar ten hoogde 159,500 man bedragen.-
De „ZriV'" Vëriteémt dat een nieuwe wijziging"
bömixldptlij k a an de beide parlementen zal
worden voorgesteld, strekkende om de lich
ting mét 15,000 man te vergrooten
t-n dus te brengen op_ 174,500 man.
Het contingent der landweer zal m e t
10,000 man versterkt worden.
Maatschappij tot Bev. dar Toonkunst.
li&do uitvoering;.
Feestelijk is deze rrtvoering ingezet met
Bach's Magnificat: lofzang op Maria, en
feestelijk is zij geëindigd met Beethoven's
V reugdekoor.
Over Bach's Magnificat is door R. in het
tekstboekje het een en ander lezenswaard
medegedeeld, hetgeen mij ontheft van de
taak over dit werk te spreken, foo-
dat wij ons tot de uitvoering kunnen be
palen.
Wij zouden wel een lofzang op het koor
der afdeekngs-zangvereeniging- willen in
zetten, omdat dit koor zich in dc- veel-
eischende, uiterst-moeilijke koien zoogoed
hoeft gehouden. De kenmerken van het
Leidsche koor zijn: grcote klankschoon
heid, zuiverheid en elasticiteit in de oor
dracht. Nog een kenmerk van een goed
koor is het zacht zingendit kwam in
Bach's Magnificat bijna niet voor. Een
gevaarlijk punt blijft altijd de inzetten,
vooral voor de sopranen, die soms den in
druk geven alsof zij niet durven begmncn.
Een van de mooist gezongen koren was liet
uiterst-moeilijke ,-,Feeit poten tam," waarin
veel coloratuur te. pas komt; het klonk
frisch en flink en hoe mooi slopen dc stem
men weg tegen he.t slot, waar de tekst zoo
interessant wordt geïllustreerd. Het Glo
ria." klonk als een klok zoo vast, hier wer
den de moeilijke inzetten door het orkest
geholpen.
Ook voor het Residentie-orkest niets dan
lof, het heeft ste-eds z-khzelf overtroffen,
iin klankvoortbrenging. Bach schreef de
begeleiding eigenlijk illustratie, daar het
orkest meestal zijn eigen weg gaat voer
orkest met groot orgel. Bij gebrek hieraan,
werd de orgelpartij in hét orkest verwerkt,
hetgeen goed klonk. Prachtig waren de
blaasinstrumenten op dreefhoe gracieus
bliezen de twee fluiten bij de alt-aria
Behalve koor en orkest, komen vijf so
listen te pas bij dit Magnificat. Het kan
niet ontkend worden, dat de soli heel kort
zijn; nauwelijks is men in de stemming of
men is er weer uit ook, door het intreden;
van ,een volgend stukje. Wel bevat de mu
ziek daarvan zooveel moois, dat zij bij één
keer aanhooren niet tot haar volle recht
komt. Het was voor het eerst, dat Baches
Magnificat in Leiden ten gehoore werd ge
bracht, maar het zal wel niet voor het
laatst zijn. Zulk een werk moet men meer
hooren.
Dc solisten, die optraden, waren: me
vrouw Lohman, sopraan, uit Amsterdam;
mej. De Ligt, mezzo-sopraan, uit Utrecht;
jonkvrouwe Repelaer van Driel, alt, uit
Den Haag', de heer Van Kempen, tenor,
uit Bloemendaal, en de heer Van Oordt, bas,
uit Amsterdam, die, behalve soli, ook in
duo, trio en kwartet zongen. Mevrouw Loh
man, als geroutineerde zangeres natuurlijk
zeer mooi, evenals Van Kempen en Van
Oordt, met vrije voordracht en veel uit
drukking. Mejuffrouw De Ligt heeft een
zuiver geluid, maar de voordracht is wat
vlak, vooral voor het Bach-zingenmejonk-
vrouwe Repelaer van Driel beschikt over
een prachtig, echt altgeluid, maar niet
krachtig genoeg in verhouding tot de an
dere stemmen. Dit kon men hooren in het'
beroemde kwartet in Beethoven's 9de,- dat
als samenzang overigens goed klonk.
De uitvoering van Beethoven's 9de sym*
phonic is een ernstige en hoogstaande ge
weest, vooral doordat het orkest een ide
alen klank heeft ontwikkeld. Zelden hebben
wij het Scherzo zoo bevallig en zoo hu
moristisch lioorën vertolken, en welk een
heerlijken echt-pastoralen klank had het
trio! Daar zouden vele oogenblikken van
groote klankschoonheid te herinneren zijn,-
ook in het Adagio met het breed gezongen,
thema en de echo door de blaasinstrumen
ten. En dan het prachtig optreden der cel
len en bassen in het laatste deel en de
nobele inzet door Van Oordt met het „O,
Freude." Daarentegen had de eerste
Freude-uitroep van het mannenkoor be
slist sterker indruk moeten maken; dit
klonk te mat. Verder niets dan lof voor het
koor, vooral voor de sopranen; de hooge
noten zijn haast niet vol te houden en klon
ken prachtig bovenuit met vollen klank.
Een echt militair effect had de marsch met
de groote trom; onpractisch heeft Beet
hoven de tenor-solo geschreven, die door
Van Kempen wel mooi werd voorgedra
gen, hoewel het geluid niet krachtig genoeg
was om bovenuit tc komen. Hoe men den
slotzang triviaal of banaal kan noemen
(hetgeen wel eens gezegd wordt) dat is ons
een raadsel, bedoeld is de hoogste vreug-
deuiting, daarom moet er op los gezongen
worden met giooten climax als in een
vreugderoes. Hieraan heeft het koor vol
daan, dat was inderdaad een vieugdestem-
ming, die het publiek electriseerde, zoodat
aan het slot allen opstonden om een ovatie
te brengen aan Beethoven's machtige
schepping, vertolkt door orkest, solisten,
koor en orkest, het meest, aan den dirigent
Joh an Wagenaar, aan wiens leiding liet ge
heel was toevertrouwd, door wien j het
Leldsch koor steeds vooruitgaat.
ItUCLAÜlUS,
i 40 Cent» per legel.
4663 21
vordert de inspanning van al onze krachten.
Reden te meer dat wij voor voldoende aan
vulling daarvan moeten zorgen. Wie zal
betwisten dat dc eerste eiseh daartoe een ge
regelde spijsvertering is Het wereldberoemde
Franz Josof-laxeerwater, dagelijks 1/2 a, 1
wijnglas voó'r het ontbijt te nemen, bezit
do onschatbare eigenschap, ook oude maag-
en darm-ongesteldheden zeker, prompt en op
bijzóndere zachte wijze to doen verdwijnen.
,,In talrijke hardnekkige geval'eu van con
stipatie", schrijft het beroemde W-eener Zie
kenhuis dei* Barmhartige Broeders, „hebben
wij het natuurlijke Franz Josef-bitterwator
met gunstig gevolg aangewendVerkrijg
baar in apotheken, drogisterijen en mineraal
water-depóts.
Jicht, gewoonlijk beschouwd als het uit
vloeisel van een zwaar leven, vindt dikwijls
haar onmiidellijke oorzaak in het urine
zuur, hetwelk door de verzwakte nieren en
blaas niet uit het lichaam wordt afgevoerd.
Het kan zich als een onoplosbaro 'stof in do
gewrichten nestelen en wel dikwijls in die
van den grooten teen. Ongelukkigerwijze
gaan aan deze kwaal niet altijd waarschu
wende verschijnselen vooraf, zooals rug
pijn, slechte spijsvertering, rood gek leurde
urine met een bezinksel gelijkend op stof
van baksteen, geneigdheid .tot buikloop of
verstopping, hoofdpijn.
Gewoonlijk komt de crisis des nachts, do
patiënt ondervindt dan een onhoudbare
pijn in (len grooten teon,. j)ijn als van een
hevigen beot, gloeiend. Ü>eze crisis kan
overslaan op 't hart enz. én -zeer gevaarlijk
worden. j 4661 44
Het is daarom noodzakelijk bij optreden
van verschijnselen als de bovengenoemde
om onmiddellijk in te grijpen tens einde
gevaarlijke gevolgen tc vermijden. Fosters
Rugpijn" NiërciV Pitlen herstellen dc ge
zondheid en kracht der nieren en blaas,
zoodat liet urinezuur geregeld wordt ver
wijderd en verhinderd wordt, dat het kris
talliseert en onoplosbaar wordt.
Te Leiden verkrijgbaar bij D. M. Krui-
singa, Nieuwe Rijn 33, Reyst Krak,
Steenstr. 41, en D. W. E. F. de Waal, Mare 5o.
Toezending geschiedt
franco na ontv. v. post-
f "jjt wissel a f 1.75 voor één,
6 ja of f 10 voor zes doozen.
Eischt de echte Foster's
Rugpijn. Nieren-Pillen,
weigert elke doos, die
niet voorzien is van
nevenstaand handels-
(3LOEDARMOEDE)
De snelle en gemakkelijke wijze
om gezondheid en kracht te her
krijgen. Voor ansemie, zwakte,
gebrek aan eetlust en aandoe
ningen die voortspruiten uit
gebrekkige opname van het
voedsel is het beste geneesmiddel
der wereld SCOTTS Emulsion.
Dit beroemd versterkend voedsel
is zóó zuiver en zóó rijk aan ge
makkelijk verteerbare voedings
stoffen dat de uitwerking ervan
bijna tooverachtig mag worden
Het overwint in zeer korten tijd
en de zwakke anaemische lijder herkrijgt den
gloed, de levenslust en opgeruimdheid die
gezondheid en kracht geven. Daarom moeten
alle lijders aan zwakte, verlies van kracht,
aandoening der klieren en slijmvliezen of gebrek
aan eetlust gebruiken de echte
(LEVERTRAAN)
Waarschuwing. ^aar SCOTTS Emulsion
op vele manieren wordt
natgemaakt is het raadzaam er op te letten dat
het „ViMcher** handelsmerk op de verpakking
voorkomt. Alleen dan kan men de beste
resultaten verwachten.
4062 43
Hot Uuitsclie luchtschip op het
Fransche manoeuvreveld.
Door monteurs, die van Friedrichshafen
te Luneville aangekomen zijn, is een
motor van de „Zeppelin IV" afge
monteerd om het gewicht van het licht
schip eenigszins te verminderen.
Yan het buohtseheepvaartstatton Ba-
den-Oost zijn per auto duizend kubieke me
ters waterstofgas naar Luneville verzonden
die voor do opvulling van de „Zeppelin IV"
zullen worden aangewend. Over de behande
fing van de zijde der civiele en militaire
autoriteiten spreken zich de Duitsche offi
cieren in gunstigen zin uit. Ook over hun
huigvesting zijn zij tevreden De menschen
menigte daarentegen verkeert in zeer op
gewonden stemming. Het schijnt, dat dc
menigte twee keer is opgedrongen, waarbij
zij met messen en stokken het luchtschip
bedreigde. De sterke militaire bewaking
heeft echter deze pogingen verijdeld. De
inzittenden van de „Zeppelin IV'' weiden
door een deel dér bevolking hatelijkheden
toegeroepen. De Fransche generaal H't-
schauer liet zich de drie Duitsche officiereu
voorstellen en kwam hen welwillend, „a
zelfs eenigszins kameraadschappelijk tege
moet. Hij liet hun den tocht met de .Zep
pelin IV" en hun landing uiteenzetten.
De noodlanding van de ..Zeppelin IV"
heeft vooral in Duitschland tot lange com
mentaren aanleiding gegeven. De Duitsche
bladen houden beschouwingen over dit geval
en de meeste vinden 't een ramp, omdat
men in Frankrijk nu eens precies weet, hoe
zoo'n Zeppelin er uit ziet.
Het „Berk Tagebl." steekt een bootje den
draak met do „Nordd. Allg. Ztg.", welk
blad de Duitsche pers had verzocht niets
meer t'e vertellen over de luchtschepen, op
dat dó andere mogendheden er zoo weinig
mogelijk van vernamen en niet in bijzonder
heden bekend zouden worden met de Duit
sche luchtscheepvaart. En dan vervolgt het
blad: „Het oolijke toeval wil, dat thans oen
Zeppelinkruiser, met de nieuwste machines
aan boord, voorzien van de allernieuwste
kanonnen en instrumenten, zich persoonlijk
gaa-t voorstellen aan de nieuwsgierige Fran
sche militairen en experts."
Het orgaan brengt hulde aan de> Fransolic
militairen te Luneville, die er alles op ge
zet hebben om de Duitsche officieren en-hun
schip niet bloot te stellen aan dc molestaties
van het opgewonden en uiteraard een weinig
boosgezinde burgerlijke publiek, dat natuur
lijk aan spionnage geloofde. Het voegt er aan
toe, dat men bij do tegenwoordige ontwik
keling der luchtscheepvaart elk oogenblik
dergelijke voorvallen kan verwachten en
raadt het DujLbsche publiek aan, om in de
toekomst dezelfde hoffelijke verdraagzaam
heid te toonen als de Fransche regeering en
de Fransche h'oóge militairen te Luneville.
De „Deutsche Tagesztg." no -mt het voor
val al had het. geheel onvrijwillig plaats
een der pijnlijkste gebeurtenissen van den
dag. Daar het luchtschip voorzien is van
de nieuwste machines, ligt het voor de hand,
dat de Fransche militairen en hun meca
niciens volop van de gelegenheid gebruik
zullen maken, om de verschillende onderdee-
len van den kruiser te copioeren. Het blad
gelooft uit de verschillende telegrammen te
kunnen constateeren, dat do Fransche regee
ring het voorval objectief beschouwt en aan
een noodlottig toeval toeschrijft. Maar liet
schrijft tegelijkertijd„Eens en voor altijd is
bewezen, dat de Duitsehe luohtechepen geen
tochten noch nachtelijke reizen mogen onder
nemen aan de Fransche grenzen. Dergelijke
voorvallen kunnen in tijden van internatio
nale verwikkelingen cn spanning* een bui
tengewoon groote beteeken is krijgen. Onder
alle omstandigheden moet dit vermeden wor
den."
De chauvinistische „Tagliche Rundschau"
schrijft:
„Er staat heel wat meer op het spel, dan
het beetje dagbladengeschrijf cn de diploma
tieke onderhandelingen over het fcerugbeko-
men van den Zeppelin-kruiser en zijn be
manning. Op het spel staat voor Duitschland
niets meer of minder dan het g^heele geheim
van onze Zeppelin kruisers. Een groot-er slag
had ons nationaal werk nauwelijks kunnen
treffen. De telegrammen spreken elkaar tot
nu toe tegen. Wij weten het nog niet precies,
maar het heeft er alleen schijn van dat dc
officieren naar de stad getransporteerd zijn,
zoodat in dien tusschentijd de nieuwe „Zep
pelin IV" van onder tot boven onderzocht
is kunnen worden. Dat wil op zijn Duiteoh
zeggen: men heeft tot in de kleinste bijzon
derheden alles van het schip kunnen oo-
pieeren en fotografeeren. Wanneer in Frank
rijk de bouw van onze Zeppelin's tot in
alle détails bekend is, dan is onze lucht
vaart op het oogenblik niets meer dan een
van zijn kracht beroofde Siuison. Frankrijk
zou dan evengoed deze „Zeppelin IV" kun
nen behouden, mits aan de maatschappij een
schadeloosstelling gegeven werd. Wij zijn
aangewezen op de ridderlijke gevoelens der
Fransche natie, daar het luchtschip nog
geen eigendom is van de Duitsche regeering,
doch nog aan haar overgedaan meet worden.
Er zijn nog geen internationale wetten ont
worpen ten opziohte van strandingen of
noodlandingen van luchtschepen, zooals tiie
wel bestaan voor zeeschepen. Wanneer een
oorlogsschip toevallig averij oploopt en ver
plicht is een vreemde haven binnen te loopen,
dan wordt een dergelijk schip door alle na
ties met de grootste hoffelijkheid behandeld.
Ondanks de vreemde havenplaats blijft zoo'n
scliip een stukje vaderlandsch grondgebied.
Niemand zal het wagen om een dergelijke
boot te onderzoeken of in beslag te nemen.
Dit zou gelijk staan met een schending van
het Duitsche grondgebied. Eenzelfde wet
moest in de toekomst voor de luchtschepen
ontworpen worden. De omstandigheid, dat
het schip nog het eigendom is van de Zep
pelin-maatschappij, dus aan particulieren toe
behoort, verandert den toestand geheel. Het
bewijs behoeft niet meer geleverd te wor
den, dat de Zeppelins geen spionnage-toch
ten ondernemen. De verantwoordelijke per
sonen in Frankrijk en Duitschland zijn, zoo
als uit alle telegrammen blijkt, van plan,
deze zaak kalm te behandelen.
Het blad laat zich natuurlijk de gelegen
heid niet ontgaan te schrijven over de "toe
nemende vijandelijke gezindheid van de
Fransohe bevolking ten opzichte van
Duitschland. Met groote voldoening kan ge
constateerd worden, dat geen enkel ander
Berl'ijnsch orgaan dergelijke beschouwingen
aan de stranding van de „Zeppelin IV"
vastknoopt.
Beteffende de opinies in Parijs over dit
geval meldt de correspondent van de „Tel."
„Zonder uitzondering is de toon dc: och
tendbladen, die het landen yan de „Zeppe
lin IV" te Luneville bespreken, een zeer
kalme. Men v acht den uitslag af van het
onderzoek, door de Fransche autoriteiten
ingesteld. Blijkt uit deze enquête voor
zoover het mogelijk is dit na te gaan dat
het zweven boven en het neerdalen op
Fransch grondgebied, 25 K.M. over de
grens, van den Duit9chen militairen stuur-
ballon het gevolg was van omstandigheden
onafhankelijk van den wil der opvarenden,
dan zullen dezen onmiddellijk in vrijheid
worden gesteld. In het tegenovergestelde
geval, d.w.z. indien het onderzoek het be
wijs mocht opleveren, door het terugvinden,
bijv. van fotografietoestellen, dat de excur
sie van den Duitschen ballon spionnage ten
doel had, het doen van fotografische opno-
men van de Fransche grenstorten, dan zal
een gerechtelijke instruotie worden ge
opend.
„Volgens de „Matiri'-eorrespondent te
Luneville, zouden de politie-en douane-be
ambten, die een „huiszoeking" instelden,
aan boord van de gestrande Zeppelin, een
fotografis toestel met platen hebben ge
vonden. Aannemelijk is dit niet, aangezien
de opvarenden van de „Zeppelin", indien
zij fotografische toestellen bij zich hadden,
deze zonder eenigen tv ij fel zullen hebben
vernietigd en de fragmenten over boord
gegooid, toen zij de zekerheid hadden, ge-
kegen dat een landing op Fransch grond
gebied niet kon worden vermeden.
„In een goed ingelicht milieu, waar ik
zooeven om informatie was, werd mij het
volgende gezegd:
„Dat de Duitsche militaire ballon op
Fransch grondgebied geland is, gebeurde
zonder eenigen twijfel tegen den wil uer
opvarenden. Maar het incident het eerste
van dSc- soort niet zou zich niet hebben
voorgedaan, indien, is het algemeen, onze
oostelijke buren discreter waren. „D.w.z.:
Indien zij hun militaire vluchttoeliten van
hun grens hielden, of eigenlijk van lmn
grenzen. Want niet alleen wij hebben te
klagen over hun „militaire nieuwsgierig
heid", waarvan alleen het onomstcotelijk
tastbaar bewijs te leveren is, in een geval
als de landing te Luneville. De vorige week
werden ons de urenlange evoluties van een
Duitschen militairen ballon boven de forten
van Maubeuge, in het departement du Nord
gesignaleerd.
„Wat het onderzoek aangaat, betreffende
de landing van de „Zeppelin IV" te Lune
ville, kan ik zeggen, dat dit van onzen kant
met de grootste hoffelijkheid „la plus gran-
ue oourtoüsie" zal worden gevoerd. De op
varenden, officieren en burgers, zullen zoo
spoedig mogelijk in vijheid worden gesteld
hun „gevangenschap" is trouwens niet
hard en onze regeering, zal zeker
zorgen, dat hun ballon hqn in onge
schonden staat wordt teruggegeven. Het is
te hopen, dat dit voorval onze* buren een
beetje meer discretie zal leeren voor het
vervolg."
„Tot zoover mijn persoonlijke informa
ties. Volgens de „Echo de Paris", heeft de
Maire van Luneville gisteravond den com
mandant van de „Zeppelin", kapitein
Georg, ten eten gevraagd."
Naar de maatschappij voor luclitscheeps-
bouw verneemt, is de „Zeppelin IV" te 12
uur 30 (Fransche tijd) te Luneviille weei
opgestegen. Het luchtschip is alleen be
zocht door den commissaris van politie
voor het onderzoek naar spionnage overi
gens is het door de militaire overheid als
Duitsoh gebied geëerbiedigd. Het schip koer
ste te 3 uur over Gic aan de Fransche grens
en kwam te 4 uur boven 't vliegterrein Tre-
seaty bij Metz. Het maakte daar aanstalten
om te landen.
De „Temps" deelt verder mede, dat de
„Zeppelin" nog een Fransch souvenir naar
Duitschland heeft meegekregen. Op de
schuitjes van den ballon heeft de bevolking
van Luneville overal waar het mogelijk was
„vive la France" geschreven.
Een Zweedsclt oorlogsschip te
Kotterilaiii.
Ter gelegenheid van het bezoek van het
Zweedschc oorlogsschip „Fylgra" aan de
haven vari Rotterdam, hebben verschillende
feestelijkheden plaats.
Do commandant baron Sparre bracht gis
termorgen, vergezeld van den consul-gene
raal den heer C. Kolff A. Qzn., een officieel
bezoek aan den burgemeester len stadhuiaa
en aan den luit..-kolonel A. de Timmermans,
coüjmanclant der mariniers.
Gisteravond waren de officieren en zceka-(
detten de gasten van de Holland Amerika-,
lijn cn werd hot*ss. „Rotterdam" bezichtigd,-
dat 's nachts naar Amerika vertrok.
Heden biedt het gemeentebestuur ccn boot
tocht door de havens aan en naar Dordreoht.,
Vanavond zijn de état-majoor de gasten van'
den consul-generaal, den heer C. Kolff A.;
Qzn., te diens huize.
Denzelfden avond heeft het gemeentebe
stuur de onderofficieren en schepelingen, uit»
genoodigd tot bijwoning van een voorstelling
in hot Casino Variété.
Zondagmiddag heeft een godsdienstoefe
ning plaats in de Rcmonstrantsohe kerk,
waarbij ds. G. Osterlin, uit Rotterdam, voor
ganger zal zijn.
Maandagavond heeft voor de bemanning!
een feestavond plaats in de Groote Doele-
zaal, georganiseerd door ds. Osterlin en den"
heer Roysern, vertegenwoordiger van dó
Zweedsche Zeevaartmissie te Antwerpen. r
Maandag zijn ook do burgemeester en autx>
riteiten, alsmede de in de Rotlerdamsche ha
ven aanwezige kapiteins van Zweedsohé
schepen, de gasten van baron Sparre aan
boord van de „Tylgra".
Dinsdag biedt de burgemeester te zijnen
huizo aan commandant ón officieren een
extra-diner aan.
Vérder zijn alle sociëteiten te Rotterdam!
voor de Zweedsche marine opengesteld, o r
