Zijden Kaplampen. 3L Ollimi, Aalmarkt 25.
3% TIJDGEESTPOLISSEN
3% TIJDGEESTLOTEN
L. H. BEUNEN;
Chr. Schaal v. 0. II. L. 0., Nodrdelnde Leidsn.
EXCBLLEM-PBMIIG,
Openbars Verknoping
MEUBELREPAHATIES.
H. KERENEER, Aalmarkt IS. Tel. 831.
RillilE KEUZE. -:- BILLIJKE PRilZEN.
RECHTSREGELING LEIOICHE AAJTENAREi
S. LE141 Mzn.,
In (Ie KolMitiil
AANBESTEDING.
Openbare Veraping.
PERSOVERZICHT.
Wilt gij THEE drinken
Janvosseosteeg 63.
A. Fü&S.
PIANO- en ORQELHANOEL,
Turfmarkt 7. 3752 30
Openbare Vergadering
op Donderdag, 20 Maart 1913, des avonds te 8lA uur,
Rechtspositie van Ambtenaren.
TOEGANG' VRIJ. Debat gewenscht.
Groothandelaar in Boter en ICaas.
Stationsweg 51. Telef. @02.
Telephoon 602. STATIONSWEG 51.
zuivere PREANGER-KOFFIE,
No. 16281.
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag1 19 Maart. Derde Blad.
Anno 1913.
„Do Standaard", de ooa 1 itie bespre
kende, behandelt ook de vraag, welke de
maatstaf moot zijn, die uitwijst, aan welke
van de drie partijen der rechterzijde het
irooht van candidatuur in elk district zal
worden gegund.
Gaat men uit van de grondstelling, dat
het recht van candidatuur "toekomt aan de
numeriek sterkste van do <jrie partijen ia
het disfcriot, dan moet het den Christelijk-
Historisahen bitter tegenvallen. „De Stan-
ad&ard" toont dit bij hotvolgend vijftal
districten aan
Ia het district Leiden haalden bij de
jongste telling de Christelijk Historisohen do
400 nog niet op een viermaal sterker aantal
Anti-revolutionnairen, en eveazoo van B.-
Kath. zijde.
In Bodegraven bleek hun cijfer op
weinig meer dan een vierde neer te komen
van de gezamenlijke Anti-revolutionnaire etn
Boomsch-Katholieke kiezer».
In Katwijk zijn de Boomseh-Katholieko
oven zoo sterk ala de Christelijk-Hietorij-
Bcben, en gaat ons aantal het hunne met
de volle helft te boven.
In Goes beschikken ze over weinig meer
dan een vierde van de stemmen, die door da
Anti-revolutionnairen en Rooms ch-Kntholie.
ken kunnen worden uitgebracht.
In Dokkum staat niet meer dan één derde
van de Rechtsche kiezers aan hun kant, en
overtreft alleen ons aantal het hunne met
bijna "2000 stammen.
In Schiedam won hun oandidaat het alleen
van den onzen, omdat toentertijd de 1 '>omsch-
Katholieke kiezers op hen overgingen.'Ook
hier zou dus critiok pasten,maar we ont
houden ons van verdere bespreking en be
palen ons alleen tót wat'muiirvast staafd.
w.z. tot een constateeren van het feit, dat,
ging als vaste maatstaf het numerieke cijfer
door, de Christelijk-Historischen al aanstonds
in 1909 vijf zetels moesten ontruimen.
„Do Standaard" wil hieraan niet me
dewerken. Een partij kan zoo verdeeld over
het land zijn, dat ze wel in geen enkele
btreek de relatieve meerderheid bezit, maar
toch over alle districten saam zulk een aan
tal vertegenwoordigt, dat ze op represen
tatie alle rocht bezit.
Maar 6chrijft „De Standaard"
zoo men de stelling van toewijzing van het
district aan de numeriek sterkste partij van
Christel ij k-Historische zijde wil doorzetten,
hebben wij er niets op tegen, maar do uit-
slag zal haar zelve dan het bitterst tegen
vallen, mits haar heil niet in hulp van Link»
wordt gezocht.
Daarmee echter was alle Coalitiebegrip
opgegeven.
Een partij, die, tegen den bondge
noot in, met den gemeenschappelijken
vijand saam optrekt, hield op Coaliti-
onsfahig te zijn.
Men kan tweeërlei maatstaf aanleggen.
Of men kan alleen naar het diatricte-cijfer
rekenen, of ook men kan bovendien naar do
generale verhoudingen in het heole land bij
de verdeeling te werk gaan.
Bij do eerste methode wijst- hot cijfer on
middellijk uit, aan welke partij het district
wordt toegewezen.
Bij do tweede methode daarentegen kan
men, althans indien de diatrictscijfcrs niet,
gelijk-te Leiden, al te zeer uiteouloopen,
door overeenkomst saam de zaken regelen.
„De Nederlander" is het niet eens
met de voorstelling van „De Standaard",
alsof do Christelijk-Historischon niemand in
de Kamer kunnen krijgen zonder de hulp
der anti-revolutionnairen. Integendeel kan
niet worden ontkend, dat, als de anti-Tevolu-
tionnairen niet oppassen, in menig district
een Christelijk-Historisch candidaat zoo
greote kans van slagen heeft, dat de anti-
revolutionnair het moet afleggen.
„D e Nederlander" schrijft, de bewe
ring van „De Standaard" daaraan toe,
dat dit blad uitgaat van de onderstelling,
alsof alle kiezers zich bij een partij laten
in doelendat dus bij de verkiezing alle in
geschrevenen hun stem óf op "hun partijge
noot,-óf, om redenen van politiek overleg,
op het lid eener andoro partij uitbrengen.
Inderdaad klopt die -onderstelling op het
doel, dat dr. Kuyper zich steeds voor oogen
heeft gesteld. Alleen die kiezers komen in
aanmerking, die zich aldus laten „inschrij
ven":
Vóórdat dr. Kuyper met zijn, aan het bui
tenland ontleende, nu door de andere groe
pen nagevolgde partij-organisatie optrad,
ging het 'in ons land geheel anders, en ook
nu gaat het feitelijk heel anders.
Er zijn tal van kiezers, die zich bij geen
partij laten indeelen; hetzij omdat zij niet
genoeg belang stellen in de politiek, hetzij,
omdat zij hun vrijheid willen voorbehouden.
Zij begrijpen, dat, eenmaal ingeschreven, zij
zich aan de partijbosluiten moeten houden,
en juist dat willen zij niet. Allerminst heb
ben zij daarvoor geld over. Komt de ver
kiezing, don zullen zij meestemmen of thuis
blijven, naar gelang het hun gevalt.
,DNederlander" wijst er verder op,
dat die niet-gcorganiseerden volkomen vrij
zijn hun stem te geven aan wien zij willen
en als het .nu vaststaat, dat in eenig dis
trict die niet-georganiseerden feitelijk «en
christelijk-historisehen candidaat boven een
anderen verkiezen, dan zou het al heel
dwaas zijn, bij de verdeel ing der districten
daarmee geen rekening te houden, al leidt
dit practisch tot moeilijkheid.
Dat de Eerste Kamer de Radcnwet
nog maar altijd niot in behandeling nam, acht
„Do Vaderlander" van nog meer be-
toekenis dan het oorspronkelijk was, en wel,
doordat. de Ziekteverzekering in de Tweede
Kamer in discussie 'korilt, on daar natuurlijk
binnen weinige weken zal worden aangeno
men.
Want, zegt- het blad, al höeft~de coalitie,
Tal-ma ten gevalle, zich indertijd verzet" tegen
do opname in de Radenwet van de bepaiing-
Patijn, dat zo nooit zou mogen worden in
gevoerd zonder Ziekteverzekeringzoo dwaas
willen wo noch haar noch iemand texeeren,
dat zij .zich zou hebben laten vindenvoor
invoering van Tal ma's uiterst duur bureau
cratisch monster, dat Radonwet liest, enkel
en alleen ten behoeve van' de Invaliditeits
wet. die zeer goed. zonder deze kan.
Nu de Ziekteverzekering- echter in behan
deling komt, acht het blad den stand van
zaken gansch anders.
Tusschea Raden wet en Ziektewet bestaat
onverbrekelijk verband, en al hebben wij aan
do Tarief wet gezien, -dat deze Regeering
het niet al te nauw. met „onverbrekelijke
verbanden" neemt, dit. verband'is zóó vast,
dat, wie de Raden wet niot wil, daarmee ver
klaart, ook niet van de Ziekte-verzekering te
willen wc ton, en waar deze wederom de basis
is van het gaheele b oei do verzekerjLn ga ge
bouw van Talma, zich feitelijk tegen gansch
diens sociale wetgeving schrap zet.
Het is dus zeer de moèite waard nauw
lettend te blijven nagaan* hoe in deze de
gesties der meerderheid in de Eerste Ka
mer zullen zijn, die niet zonderzeilen
schuld do verdenking op zich laadt, de
Ita-denwet to willen laten liggen tot de stem
bus uitspraak zal hebben gedaan. Om, als
het ministerie valt, de Radenwet voorgoed
vaarwel te zeggen, met con: oef. by allo
leed zijn wij ten minste van den staats*
socialist Talma verlost, en oni, als het mi-
nisterio aanblijft, noodgedrongen onder het
Caudijnscho juk der coalitie door te gaan.
Mocht het zoo gaan, dan verkecren wij
toch waariijk in oen allcrfcondérlingsten po
li tiekea toestand. Want dan zal die Eerste
Kamer, in 190-i ontbonden met het lang in
het oog gehouden doel haar zoo spoedig
mogelijk te ma-ken tot hoc-hten steun van de
coalitie, juist geworden zjju de waohter op
den socialen weg, die het yoorteclirijden van
Talma. liefst onmogelijk zou maken.
Die houding van do Eerste Kamer acht
„De Vaderlander" constitutioneel in
geen enkel opzicht te verdedigen, maar zij
zou Talma tot de overweging brengen of
zijn ideaal „aan het Nedcrland'sche volk her
vormingen te geven door de samenwerking
van aristocratische en democratische coalitie
mannen" ooit iets anders geweest is dan een
droom.
Het blad wacht den lcop der gebeurtenis
sen met de uïtersto belangstelling af, al ge
looft het wel, dat onder „zekere proese" do
moerderheid in onzen Senaat do Radenwet zal
lecren lusten.
„D c Standaard" zegt
Naar men vertrouwen mag, zal ook de
Eerste Kamer zich thans opmaken, om
de Raden w et en Invaliditeitswet
zóó spoedig af te handelen, dat ook dé Ziekte
wet nog aan de bourt kan komen, en wo
vóór het zomerreces ingaat, de drie wetten
in het „Staatsblad" hebben.
Te hard mag men er de Eerste Kamer niet
óver vallen, dat zij speciaal de Radenwet aan
een nader onderzoek heeft onderworpen. De
Radenwet heeft iets buitenmodels. Zc be
deelde oorspronkelijk een algemoene wet te
zijn; waarbij colleges werden ingesteld voor
allerlei sociale aangelegenheden. Een soort
ecciale Gedeputeerde Staten. Bij die bedoe
ling echter was het niet zuiver gedacht,
dat men haar van mect.ai aan de Ziektewet
vastkoppelde. Ze had dan ook als algemeens
wet van organisatie geheel op zichzelf moe
ten staan.
Dit inziende, heeft toen de Minister wel
ten slotte Artikel 45 er uit gelicht, om zé
van algemeenc wet tot speciale wet te maken,
maar ze niet als apart hoofdstuk in do Ziekte
wet opgenomen.
Vandaar, dat deze wet thans voor haar
speciaal deel veel'to breed is opgezet, em niet
onder is gebracht, waar ze behoorde.
Dit mag niet verheeld, en hieruit verklaart
het zich ten volle, dat de Eerste Kamer,
die altoos gewoon is schérp ook op den wets-
vorm te letten, zich helder rekenschap wilde
geven van wat haar alsnu te doen stond:
Maar al constateert zo dan zekere niet te
loochenen oneffenheid, toch behoeft er geen
oogc-nblik vreeze te bestaan, dat z<e hier
over niet heen zal komen. Er staan te ge
wichtige belangen op het spel, om over zulk
een oneffenheid niet heen to steppen. Ze zal
daarom alle drie do ontwerpen ongetwijfeld
goed stemmen. Te meer, daar ?eer wel later
correctie van wat nu feil mooht gaan, kan
worden aangebracht/.
Onder het hoofd Raadsel driestert
„Do Standaard":
Nog altoos blijft het een raadsel, hoe liet
tot een uitstel der Tariefwct, en
dat nogal met stille trom, gekomen is.
Vast staat nu wel, dat nooh mr. Kolk
man, noch de overige leden van het Kabinet
uitstel wensohtcn.
„D e Nedorlandèr" liet verluiden, dat
men in Christelijk HistoriscJie kringen al
thans lang niet eenparig voor uitstel was..
Geheel hetzelfde bleek van do Anti-re vol u-o
tionnaire club.
En van Rcomsclie zijde gaf en „Tijd" én
„Huisgezin", en vooral Generaal Van--
lijmen vooraf duidelijk genoeg te kennen,
dat men uitstel betreuren zou.
Alleen „D e Maasbod e" heeft, zoo we
ons niet vergissen, voor uitstel gepleit, Doeli.
hoe hoog wo den invloed van dit orgaan
cok aan-taan, kunnen toch moeilijk aan
nemen, dat van dezó redactie de geheimzin
nigo macht uitging, dio de drie cluba ou
de Regeering zoo onverwacht omaette. -
Anders komt er in de pers van achteren-
nog wel eens iets los. Maar ditmaal geen
woord, geen syllabe.
Het lijlct mysterieus.
Onder het hoofd Heil in jool schrijffj
„Do Standaard":
In Bodegraven hebben do Vrijzinnigen
op 1 Maart het heil van de politiek in jool
gezocht.
De Vrijz. Prop.-Vereeniging en do Voor
uitstrevende Kiesvoroeniging hebben in hét
hotel Klaa6sen eon olectoralen feestavond ge
houden, met spel on zang, komedie en bal, .3
„met welwillende medewerking van damea;
en heeren", zooals hot program a>gt. Als
tconcelpersonen. traden daarbij op „do ver
pleegster van dr. ICuypor, da. Warners, vloot- -
predikant van Den Helder, matrozen van-
de Kon. Marine en do geest van Thorbceko.
Bij het pro.gra.ni vonden we ook nog een*
Parodie op de zedelijkheids vérordeningen in
Watergraafsmeer en Schiedam. Alles «ven'"
laf en pseudo-komisoh.
Eerst als men er zoo aohter komt op wal
wys deze heeren don strijd inzetten, verstaat
men liun ergernis over het kinder gebed
voor de heerschappij van den Christus in
ons vaderland.
Zelfs vraagt men zich af, of er nog wel
ernst huist in een groep van mannen, dio
in zulk oen trant de kiezers moeten op
winden.
Het vrouwenkiesrecht komt er zoo niel
onaardig bij.
In Engeland razen en woelen de suffra
gettes. In Boskoop trakteert men do dames
op een Polonaise met Polka, een Polka croi-
sée, een Polka allemande, een Motor-polka;
althans dio vïor staan op het program.
Pulka beduidt in het Czcohiscli een
halve pas. Vandaar do naam van Polk*
Geen kwaad woord om zulk bedrijf te brand
merken.
Do liberale helden, dio „mot halve
pasjes" naar hot Socialisme op weg zijn.
3674 24
Met 1 April kunnen, ln de metste klaiaen, nog. enkele Leerlingen ge
plaatst worden. Eeretbeglnnenden: 1 Juli. Spreekuren: Dmsd. en Vrijdag
2-3, Woenad. en Z*terd. 11—12. 2?40 28
In Afdeoling A (klas lft) opleiding voor Kweekscholen, Gym
nasia, II, B. Su. (Ie klasse) en voor onze Vervolgklnisen.
In afdeeling B (klas 7—9) opleiUng voor diploma A en B van het
examen v. 51. U. L. O. te Utrecht, vo >r ftlidd. Haiideissch.,
Cndettenachool, Jflfichinletennch., Kweek*ch. v. Zeevaart,
II. B. S. 4e kl. Afzonderlijke Handelaklasaen. In Afd. h richt
zich de keus der te volgen leervakken naar aanleg; en bestemming
der leerlingen. J. B. MKIJN^N, H. d. S.
bereid mei Dyryea Maïzena,
is e§@ aiS srheste.
10 Gent pakje. 27 Cent doos (3 pakjes).
EN
3430 26
WEOEB VERKRIJGBAAR.
zooals uw Ouders en Grootouders gebruikten?
Neemt dan onze Thee in WITTE Pakje». Dit ie een China
Mólsnze en heeft den echten Tbeesmaak.
HOOFDSOORTENi ƒ0.00, ƒ1.10 en ƒ1.30 per pond.
Prefereert ee echter do in den laatsten tjjd veel in zwang gekomen
Indische Thee (Java, Assam, Ceylon), dit in smaak zeer van
de China Then nfwljkt, neemt dan onze JAVA ASSAM
Hó anges in HOODE Pakje».
HOOFDSOORTEN: 0 90, ƒ1.10 en ƒ1.30 per pond.
Anu kenners bevelen wij echter steeds de China
Mélanges in Witte Pakjes aan.
Onze Thee ia verkrijgbaar bl) dio Kruidenier», die gewoon zijn
goede waar tegen concurreerende prijzen te verkoopen.
Gaarne doen wij U opgaaf van hun adressen. 3188 60
AMSTERDAM. THEEHANDEL E. BRAND8MA.
Rijwiel en en
UBHterdoaZen.
Carbid 23 Cis. Zadeldekjea 21 Cta.
Ballen 21 Cta. Spatborden 60 Cl*.
Pompen 27J Ct. Voetpomi>en 46 Cta.
Vaseline 8 Cts Olie 8 Cta Binnsn-
banden van ai 1.26 Buitenbanden
1.90. Bagage.ira?ars 60 Cta. Laat-
dragors 65 Cis. Kettingen 95 CtB.
Yrjjwleien 11.26. Zadel» M.60 Taa-
acben 45 Cts. Pedalen 95 Cts Wiolen
'4.75 par stel. Sturen 1.26. hem
men 95 Cta. Sleutel» 13 Cis. Kelling-
kaateri 1.75. Sloten 5 Cts. Hamera
10 Cts. Nijptangen 20 Cta. Harken
18 Cis. Hondenketi ingsu 16 Cta. Voor
assen 20 Cts. Achterasaen 25 Cts.
Danlop-Bnitenbanden ƒ5.51)
Danlop-Ulnneabanden 2.25
3522 26
in het Notarishuis te
ijfnfgl Lsidon, bg opbod op Za-
jjijjlpjj terdag 22 Maart, bi)
atslag op Zaterdag 29
Maart 1913, telkens des avonds te
zeven uren, ten overstaan van de
notarissen KAISER en VIJGH, te
Leiden, van:
No. 1 Een HUIS en ERF te Leiden,
aan den Uarelljk No. 91, groot 71
centiaren bevattende beneden: Voor
kamer, Alkoof, Achterkamer, Keuken,
Plaatsje en Schuurtje; boven: Voor
kamer met Bedstede en beschoten
Zolder. Verhuurd voor 8.60 per
week.
No. 2. Een HUIS en ERF te Leiden
naast het voorgaande gemerkt No. 93,
groot 72 oentlaren bevattende bene
den: Voorkamer, Bergplaats en Ach
terkamer, Keukon, Plaatsje su
Schuurtje; boren: Voor- eu Achter
kamer met Badsteden en Beschoten
Zolder. Verhuurd voor I 3.70 per week.
De peroetlen hebben Gas- en Water
leiding. 3241 46
No. 8. Een HUI3 en ERF met
TUINTJE te Lelden, aan de Kool-
atraat No. 9, groot 94 centiaren, be
vattende beneden: 2 Voorkamera en
Achterkamer met Bedstede; boven:
Kamer met Bedstede en Zolder. In
eigen gebruik. Aanvaarding by de be-
tallug der kooppenningen op 2 Uei
aanstaande. Te bezichtigen in de
weken van veiling en afslag op Vrij
dag en Zaterdag van 2—4 uren.
Meerdere inlichtingen worden ver
strekt ten kantore van genoemde No
tarissen aan het Rapenburg No. 62
en wat perceel No. 3 aangaat mede
ten kantore van den Notaris TER
LAAG aan de Steenscbuur Ne. 11.
Het beste adres voor reparaties en stoff aering
Uwer Meubelen is bij 84'22 iö
Stemmen, Repareeren, Verhuren, inruilen.
uitgeschreven door de Be-turen:
der Afd. Leiden van den Alg. Ned. Am'etenaarnboud,
der Atd. Leiden van den Bond van Ned. Gemeente-werklieden
en der Ver. van Rezoldigdo Agenten van Politie D. F.
te Leiden,
in de G-roote Zaal van net NUT (S eenscnuur).
Sprekers: de Heeren R. COLTOF van 's-Gravonhage,
Lid van het Hooldbestuur van den Alg. Ned. Ambtenearsbend en
N. VAN HINTE van Amsterdam, Lid van het Hoofdbestuur van
den Bond van Ned. Gemeente-werklieden.
ONDERWERP: 68 3665
Leidschs AmbtenarenI Etomt hooren wai Uw
belangen zijn!
HET UITVOEREND COMITÉ.
De prijs is vanaf heden franco overal8626 40
21/» Kilo allerfijnste versche Tafelbotei» f3.75,
2'/, Keukenboter ,.3.25
per 40 pond 70 cent per pond en onder Rjjk's Controle.
Allerfijnste Gauda Roomkaasges, 7 of 3 pond
zwaar, voor 38 cent per pond. Zeer fijne Leidschs ka-
meine Kaasjes, 8 k 10 pond zwaar, 33 cent per pond.
brandt men dagelijks
op Duitsche wyz
uitmuntende door geur en smaak.
Prlj. per 5 on. 724 Cent.
VERKÖUW STOXHUYZEN,
mieuwa Rijn 4/.
3*9 12
Op Maandag, den SIston Maart
1913, des voormiddag» te ell uren,
zijn Burgem-est'r en Wethouders der
gemeente Leiden, voornemen» op het
Raadhuis aldaar, aan te besteden
(Bestek No. 6)
1 et vernieuwen van de
remmi gtverken bij de
bagelbrug ov-t dn aar-
Ie rnn rtrekvaartonderde
gemeente Vo rhou'.
Het bestek on de teekening liggen
ter inzage en overname op het Bu
reau van T-iemeeniewerken op eiken
werkdag de besteding voorafgaande
▼au 'b morgens 9 tot 's middags
4 uren on z(]n aldaar per stel f\.
verkrijgbaar (franco per post f 1.05)
zoolang do voorraad strekt
Aanwyung in l >co zal worden ge-
honden on Dinatlax, den 25sten
Baart 1913, des voormiddags te
10'/4 uren. 8310 82
Verdere Inlichtingen verkrijgbaar
ten Bureau Gemeentewerken dagelijks
tuiichen tien en twanlf uren.
Do Notaris BINNENDIJK te
N o o r d w (j k zal b() o>>bo<t en
afslag o Woensdagen 5£6
31aart en 2 April a. s. ie Kif uur
in het Stationsk-ffleliuii „Zomer
zo r g" te fielden verkoopen ten ver
zoeke van «se Ileereu II. HO-
WAN A ZONKN: een pari(j ex ra
best Myaciateniand genaamd
„RUksdorp" gelegen onder Was
senaar aan den Weg naar Katwijk,
gr»ot 9 Hectaren, 53 Aren, 57
Cenfiareu. Te veilen in 14 per-
ceelen. Te aanvaarden b(j de toewii-
5 i»g met uitzondering van de gedeel
ten die met bloembollen z\jn beplant
en eerst aanvaard kunnen worden na
de opname daarvan in dit jaar. Beta
ling der Kooppenningen 15 Mel a.
Notitiön met Kaart en inlichtingen
z(jn te verkregen ten Kantore van
genoemden Notaris alwaar tuaschen
do veiling en den afslag verhoogin
gen worden aangenomen tegen genot
van óón v(Jfde der vtrhoogsora.
8601 28
