Kunst, letteren, enz.
Faillissementen.
Burgerl. Stand van Leiden.
Marktberichten.
Vragen en Antwoorden.
heden wellicht zullen besluiten Skortari als
hoofdplaats van een onafhankelijk Albanië
•nan te Wijzen, in welk geval alle Montene-
SgTijhsclie opofferingen natuurlijk te ver-
jgeefsch zouden zijn geweest.
Men is hier -algemeen van opinie, dat,
•wanneer dat werkelijk gebeurt, de positie
{van het koningshuis een zeer moeilijke
fwordt en 't zou mij dan ook niets verwon
deren, wanneer do Montcnegrijnen op eigen
houtje de belegering zouden voortzetten.
Ik heb gisteren, te paard, de heele linie
Sn do vlakte tusschen do bergen en hot
hmer van SkcetaTi afgereden c-n alle ge-
Bchutspcsities heb ik nu bezocht. Vanuit eom_
toiigo puntei» hadden we een prachtig ge
zicht op do Turksche stellingen cn daarbij
ibloek mij, dat van uithongering voorloopig
>iog wel geen sprake zal zijn, want oveTal
zag ik nog groote kudden schapen, en zelfs
£og vrij veel groot vee.
Het is wel grappig, in de „Neue fraio
Press©" te lezen, dat hst vcor die arm©
'Montenegrijncn zoo'n moeilijke aanval is,
'omdat zij geen belegeringsgesehut hebben,
Ze hebben hier n.b. in de laagvlakte alleen
taieer dan clo Bul gaven op hun hoofdaaii-
tValsl'ront. Ik zag hier zware achterlaaid-
Imortieren en houwitsers en lange- kanon
nen van 12 c.M. olie in uitstekend ver-
Idcktc posities opgesteld cn door telegraaf,
lijnen met het hoofdkwartier verbonden.
Gisteren kwam nog oen bezending van
30 nieuwe mitrailleurs, die men onder de
Pcode Kruis.vlag door Europa vervoerd had,
laan; zij werden direct beproefd en er wordt
thans roeds druk moo geoefend.
Aan alles kan men merken, dat de Mcn-
tenogTïjncn zich op liet ergste voorberei
den en dat, aangezien do bergs tellingen
ider Turken zoor sterk zijn, men den groo-
jfcen aanval wel in de laagvlakte zal be
droeven. Ik heb me bereids eon mooi
plaatsje uitgezocht boven op een heuvel,
fcmn waar ik t lieelo slagveld prachtig kan
lever zien, cn met een groot rotsblok dicht
Sn de buurt, dat me, als do granaatkartet
sen to dicht dn mijn buurt komen, tot dele
ting zal kunnen dienen, want men zit hier
»1 zoo dicht op elkaar, dat men, om wat te
jden, wel onder 't vuur moet.
Gisteren hoorde ik weer zoo'n paar klein©
Mausertjes langs mijn coren suizen, maar
dat waren Montencgrijnscho of liever Al.
banecsche. Hier jaagt n.l. alles wat vrijen,
^ijd hoeft, in het terrein achter do stellm-
yen, en dat is vcol gevaarlijker, want als
ïio kogel een kraai of een ander gedierte
Imist of zeli's raakt, gaat.i© kalm verder.
Ik heb het plan morgen do bergen eens
In te gaan, ten cindo eens wat mede te kun
nen dealen omtrent de Albaneezcn. Niet al
te ver van hier is nog een ongeschonden
'dorp, waai' 't leven kalm zijn gang gaat en
(daar zal ik morgen eens naar too rijden.
Misschien is daar nog wel nooit een
Europeaan geweest, want het terrein was
hier vroeger absoluut gevaarlijk en slechts
kan miss Durham en enkele, vermetele Oos
tenrijkers is het gelukt, diep in Albanië
idoor to (li'in gen.
FABIUS.
'Bij de, N. Y. Boekhandel voorheen Gebr.
Belinfanfce, uitgevers in Den Haag, is een
zeer belangwekkend boek versohenen, n.l.
„Beschrijving van Haaidel en Nijverheid in
Nederland", samengesteld onder leiding
van inr. J. C. A. Everwijn, chef der afd.
Handel van het Ministerie van Landbouw,
Handel en Nijverheid.
Dit werk bevat in twee deelen tekst van
ruim 800 blz. een beschrijving van de be-
teekenis en de ontwikkelingsgeschiedenis
van de verschillende takken van handel en
n'jverheid hier te lande, terwijl daaraan is
tc ^gevoegd een atlas, met een aantal kaar
ten, waaróp verschillende gegevens van his-
torisch-economiscnen aard zijn in beeld
■gebracht, die in verband met de beschrij
ving tde aandacht verdienen.
Bij de samenstelling van het werk is met
toestemming van ,Z. E. den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel gebruik
gemaakt van gegevens door de nfdeeling
Handel van dat Ministerie verzameld, welke
'deze afdecling met het oog op haar werk
kring behoefde. Tal van deskundigen uit
de kringen van handel en nijverheid heb
ben bij de samenstelling der beschrijving hun
medewerking verleend en de beschrijving is
dan ook vooral te beschouwen als een resum
tie van de van verschillende zijden verkre
gen gegevens en beschouwingen.
In de beschrijving worden achtereenvol
gens behandeld de verschillende artikelen,
welke voor den Ncderlandschen handel en
de nijverheid van belang zijn. In den regel
wordt eerst de grondstof besproken, daarna
«de handel daarin, vervolgens de bewer
king, ten slotte de handel in het afgewerkt
product. Een scherpe scheiding tusschen
den handel e enerzijds en de nijverheid an
derzijds wordt niet gemaakt. Dank zij de
gevolgde wijze van behandeling kan juist
het verband tusschen handel en nijverheid
goed tot zijn recht komen.
Het werk kost f7.50; wij verwachten
dat ieder handelsman of maatschappij zich
dit werk zal aanschaffen.
Eennieuwblijs p elvanEmants.
„Het Vad deelt mede, dat einde Jan.
of begin Februari het Rotterdamsch Too-
neelgozelschap een nieuw teoneelwerk van
den he Em ants zal vertonnen.
De ti-el van het stuk is nog^niet defini
tief vastgesteld. In het blijspel wordt ge
demonstreerd de neiging van den mensch
om van alles ook van de mooiste dingen
karikaturen te maken. Zoo in casu de
jnenschliei endlieid, die in de praktijk maar
al te vaak verwordt tot zwakheid, waar
van misbruik wordt gemaakt, en die dit mis
bruik maken clan weer in de hand werkt.
Het werk bestaat uit drie bedrijven, waar
van twee in Den Haag len.
Julia C u 1 p.
Mevrouw Julia Gulp kwam ten gevolge
van zwaar weer ongeveer'drie dagen over
tijd met het stoomschip „Carmelia" van de
Cunardline te New-York aan. Hoewel zij
een stormachtige reis gehad heeft en tame
lijk van zeeziekte te lijden had kwam zij na
die drie dagen onvrijwillige rust, frisch en
gezond te New-York aan. Een kabeltete-
gram uit New-York meldt, dat onze be
roemde zangeres voor een uitverkocht huis
in Carnegie Hall gezongen heeft. Zij had
bij haar eerste concert een sensationeel
succes. Zaterdagavond zong Julia Culp bij
president Taft te Washington.
De Violier s.
De burgemeester van Roermond heeft
aan het toonee^zelschap van den heer
Royanrds toestemming geweigerd tot op
voering van het tooneelstuk ,,De Yioliers".
als kwetsend voor de Israëlieten.
Aan het gezelschap der N. V. ,,Too-
neelvereeniging" is verbonden de heer L. v.
Gasteren.
Internationale Mtncleiiteubijeeii-
lioniHt in 1913.
Voor eenlgen tt|d hebben wy opgenomen
het rapport betreffende de in September a s.
eventueel te houden Internationale feeBtelyke
studontenbyesnkomst.
De sympathie waarmede dit denkbeeld in
de Nederlamiache peis is begroot, heelt aan
leiding gegeven aan het plan een begin van
uitvoering te geven.
Mon heelt zich in verbinding gesteld mot
de besturen van de verschillende studenten
organisaties in Nederland om zoo te komen
tot een hoofdbestuur met oen aantal bijzondere
commi8siön. Dozo zullen zoodra men do over
tuiging heeft verkregen, dat in de studenten
kringen a'gémeen voor de zaak wordt gevoeld,
de uitvoering ter hand kunnen romen. Men
stelt zich voor naast het bestuur een zevental
subcommissies te vormen o. m. voor pers,
reclame, propaganda, voor huisvosting en
voeding en voor voordrachten en foesteiyk-
heden.
Eerst echter moot de eindbeslissing, of de
bijeenkomst zal plaats hebben, vallon. Deze
zal over eonlge woken genomen worden. Veel
zal daarby afhangen van do fioancieelo toe
zeggingen, waJke de hoofredactie van het
Alg. Ned. Studentenweekblad Mmerva" zal
ontvangen hebben.
I>© liamerverkieziiigcu m 1913.
Naar men aan de „Tel." meldt, zal naait
het aftredend Kamerlid in het district Doe-
linchen, den heer P. v. Vliet Jr van rechtsche
zyde candldaat worden gesteld mr. dr. A. K.
v. d. Laar, te Qendringen, de stichter der
Christelijke sociale party.
De heeren dr. D. Bos, Herman Snijders
en jhr. E. van Beresteijn hebben onder
steunden brief aan het bestuur van de
centrale vrijzinnige ltiesvereeniging De
Grondwet in het district Veendam gezon
den:
Overtuigd, dat de gang van zaken bij de
voorbereiding van de verkiezingen in het
district Veendam en de aanwijzing van een
candidaat voor de vrijzinnige partijen in
dat district, hoogst nadeelig is voor de
vrijzinnige zaak, welke wij allen wenschen
te dienen, hebben wij op verzoek van eerst-
ondergeteekend e (dr. Bos) bespreken wat
gedaan kon worden om daarin verbetering
te brengen.
Deze bespreking beeft veel misverstand
opgehelderd, van veel gemaakte fouten de
ooraaak doen zien en het uitzicht geopend
op een kalmere en betere beoordeeling,
wanneer in ruimeien kring de toedracht
der zaken onpartijdig bekend wordt ge
maakt.
De ondergeteekenden meenen, dat men
daartoe toch wel niet zal komen door zich
thans te bepalen tot een stemming langs
reglementairen weg; in de plaats van ont
stemming van de eene groep, welke slechts
zal .leiden tot ontstemming van de andere,
dient gestreefd te worden naar het verkrij
gen van overeenstemming over hetgeen
thans voor het district het beste is.
Daardoor kan alleen de opgewektheid
van alle vrijzinnigen, om aan de aanstaan
de verkiezingen met alle krachten deel te
nemen, behouden blijven en daarvan hangt
af het behoud van den Kamerzetel van
Veendam voor de vrijzinnige partijen.
Het is om deze reden, dat ondergetee
kenden eenstemmig van oordeel zijD, dat
het gewenscht is, indien in <1© maand Ja
nuari afgevaardigden van alle aangesloten
kiesvereenigingen bijeenkwamen om te
overwegen, wat op dit oogenblik het meest
geraden is.
Wanneer zorg wordt gedragen, dat bij
de leiding dezer bijeenkomst alle idee van
vooringenomenheid tegenover onderschei
den personen uitgesloten ie, schijnt heb
niet onmogelijk het eens te woïden over
den weg, die verder gevolgd moet worden.
Ondergeteekenden zijn eenparig van ge-
voeler», dat voortzetting van den strijd op
de wijze zooals thans is geschied, zou leiden
tot het verlies van den Kamerzetel voor do
vrijzinnigen. Het groote algemeene belang,
dat bij den loop der zaken in Veendam is
betrokken, zoowel als de heftigheid der
opgewekte geschillen, doen het ons tevens
gewenscht voorkomen, dat tot deze bijeen
komst ook een of meer personen buiten den
kring van het district worden uitgenoo-
digd, personen, die algemeen vertrouwen
genieten en van wie men de noodige onbe
vangenheid kan verwachten.
In de eerstdaags te houden vergadering
van De Grondwet zal dit schrijven in be
handeling komen. (SJN. R. C.")
J1 luister lil. R. H. Regoat.
De minister van Justitie, mr. E. R. H.
Regout, is Zaterdagavond omstreeks 10
uur uit Nizza in de Residentie teruggeko
men.
De patiënt maakte de reis in een speciaal
Efllonrijtuig van de Fransche spoorwegmaat
schappij P. L. M., in gezelschap o.a. van
zijn broeder den minister van Waterstaat,
een geestelijke, familielid van den heer
Regout, zoomede van diens goneesheer, dr.
Visser, die met een broeder van Joannes
de Deo den patiënt tot Parijs was tegemoet
gereisd.
Hoewel de toestand van mr. Regout ern
stig genoemd moet worden, had de lange
reis hem niet te zeer vermoeid.
Bij aankomst aan het Hollandsche Spoor
station stond op het perron een Roodo
Kruis-automobiel gereed om den lijder
naar diens woning aan den Bezuidenhout
No. 72 te vervoeren. Op hoogst zorgvolle
wijze werd de patiënt op een rustbed uit
het salonrijtuig overgedragen in de zieken
auto, waarin ook plaats namen dr. Visser
en de broeder-verple-ger.
J. Eshuys, winkelierster in suikergoed, han
delend© onder d© firma L. Ivülmaiin, Ge
dempte Boter sloot 86, Rotterdam.
F. Smits, bakkersknecht en zijn.echtgenoot©
G. van den Bcrgh, winkelierster in manu
facturen, te Schoonhoven.
A. M. Bil, bouwondernemer, Vinkonstraat
7, Rotterdam.
Coöperatieve Verecniging: Coöperatieve
Veevoederfabriek cn olieslagerij van dan Pro.
v mei al on Zuid-Ho1 Ian dschcn Boerenbond.
H. Kogelman, koopman en winkelier te
Raai to.
N. V. Courant- en Handelsdrukkerij voor
heen Kester Co., te Alkmaar.
A. ^en Beer, winkelier te Ameide.
De coöperatieve vereeniging: Volksbank,
Spaar- en Voorschotbank te Alkmaar.
J. Romeyn, kruidenier, te Utrecht.
~W. Lit, bakker en koopman te Bodegraven.
G. Th. Bruns, baklcsr^ to Paimerden-
ONDERTROUWD: J. Brandenburg jm. 27 j en
R. 8iraa jd. 'cl j. C. Bekkering iin. _3 j.énM.
bftDgczaai jd. 28 i A. van der Linden vr. eu M.
O'i'aar id- J. W. Lezwij 1 jm. '25 j. en M.J. de
Meij jd 24 j. J. van Egmond jm. 24 j. en Ir-
Uithol d. 2 ij. F. A. L. Diemnt jm. 21 j. en D. M.
ce Vink jd. 20 j.
ALKE.MADE. Bevallen: M. de dong geb.
Van Dujren D M v u der Meer geb lioogeveeu
D. Al. Nell geb. Van Leemv. n I'. M.DoDgel-
mans geb Van Kins 'L. W. v. d. Zwet g*b Vink
D. Al. J. Lluigsloot geb. Van dor Valk D. M.
Hoogenboom geb. 8;>i eDgera 2 L>. A. G. Danzevles
geb. v an Voen Z.
Overleden: Wilhel.-nina Verhaar, wed. IL
Dekker, fc'5 j. Kat 1. biraathof, wed. P. van
Egmon«l. (J0 j. Henaiika Kool wed. N. Bogen-
corn, 01 j.
O 1» d e r t r 0 u w d: N. li. Rodewiik wed. van M.
A. v. d. Gee t, 61 j en II. Cozjju, wed. van C v.
Berkel, 41 j. P. J. v«m Zeiji im 22 1 eu J. C. van
Amsterdam |d. '22 j. G. Vohvater jni. 22 j. en
Al. IJ - ek )d. v3 j.
NOORD WIJK. Geboren: Johanna Maria, D.
van L. A. v d. Zal-n on A. Af. Koelow.jn. Corn.
Wilhelmus. Z. van J. Alooijekind en U. de Haas.
Joh. Alalia, D. van 'i'b. Wjjoands en A. Al Kerm-
ming. Aii.rtinua Joh. Corn.. Z. van 0. Veiweij
en A. H. v. d. Weijden. Elisabeth Anna, D. v n
J. C. Luschen en P. A. Slats.lozef Adrianus, Z.
van Jac v. Went en M. v. d. Ylugt.
Overleden: bimon Jac. Ver.oop, 2Z. van
A. Ve loop en L. v. Duijn. Co.n. Ileodrikus v. d.
Weyden, 8 m Z. van Job v, Weydeo eu E. Vinic.
Gehuwd. Coi n, v Duiju 24 en Johanna van
Roon 25 1.
Ondertrouwd: Adrianus van der Pouw
KraaD, 25 j., vau Woubrugga, en Goeitr, Ueudrika
Schrama. Aire do long 27 1 tn Marijtiede Bruin
24 Thomas Vink 23 j. en Joh. Üath.irina v.
Rijt 25 j.
Waalwijk, 10 Jan. Het meu e jiur hee t nog
weii ig nieuw leven in de huidon- e i leermarkt
gebracht. Alles is stil, ma 1. de booge prijzen wa r-
mede do meeste grondstoffen in de leer- eu schoenen-
indostne en a nvetwante vakken legen liet einde
van JÜ12 sluiten, kuiduaven mek ten vol'o. Voor
lil. huilen en veilen zijn do leeif. bnkantm in
atw.ichling der bel<n:rijko ve 1 ng n, liet grootste
gedeelto reods te houden in de eerste heiiT dezer
maand, op ilc Europcoscbo hoofdmarkten nog niet
erg koopluniig. Do Rot.e. «iamscho on Amster-
datnsclio huide clubs liebbea veilingen aange-
konJi.d tegen 14 dezer. Do meeste amino, voor
zoover cn land bohot. besta t thans wel voor
mooie O.-L. lunder- *n b ilïelliuiden, in de entra
Amsterdam botterdam. Binnen- en buitenlui dsche
geöiiüres-eerdeu zjju voortdurend ondanks de
booge pry/.eu in do u>a:ki VV.-I huiden voora in
droge en tweöde quali uit g zuu en ziju sedert de
euorme stijging in piima l.a Plata meer gezocht,
even als B itsch-lad sciio diver e sopiten op de
Londensche markt. Vreemde looimiddelen bij
matigen omzet slechts voor dagelijUsche beboetten,
maar zeer prijsvast. üo de Ieei mai kt is eene vaste
stemmi g v/aai to neme.., veel g at er nog niet om,
zooals meestal in dit seizoen, tiet vooruitzicht is
echter dat de prijzen zuJen stijgen daar er be
trekkelijk weinig is ingewerkt, als gevolg der
ongekend liooge huidenmarut.
hen vijftfsuuige moord.
"Woer-sdugmorgeri tegen 4 uren werden de
bewoners van het landgoed Ringewalden,
dat nog onder de kleine, niet ver van "Wrie-
zen gelegen gemeente Batzlow behoort,
door brandalarm uit hun slaap gewekt.
Een achter de gebouwen staande hooimijt,
was in brand geraakt. Spoedig gelukte het
den pachter Janensch en diens knecht, het
vuur te blu6schen, doch de geheele hooi
mijt, was in de vlammen opgegaan. Toen
men de nog smeulende overblijfselen begon
op te ruimen, vond men plotseling twee
bijna geheel verkoolde menschelijke licha
men. Terstond werden de autoriteiten van
lleichenberg van deze. ontdekking ih ken-
nuis gesteld, die spoedig daarop Tersche-
nen, en verder het onderzoek leidden. De
lijkschouwing bracht aan het licht, dat
men de lichamen gevonden had van een cir
ca- 16-jarig meisje en een ouden man, die
beiden vermoord waren. Om den hals van
het meisje werd nog een strak aangehaal
de strik gevonden. Verder bleek, dat hei
den reeds gestorven waren, toen zij naar
de hooimijt gebracht waren. Weldra slaag
de men er in de identiteit van beide per
sonen vast te stellen:
Het waren de 51-jarige belasting-ambte
naar Gsorg Kalis?, en zijn 16-jarige doch
ter, Marie. Een der plaatselijke autoritei
ten begaf zich hierop naar de hoeve van
Kalisz ten einde de familie van de droeve
gebeurtenis op de hoogte te brengen. Bij1
de boerderij aangekomen, geleek deze al»
uitgestorven. Op zijn herhaald kloppen
ontving de magistraat geen antwoord,
waarom hij dan ook, nadat assistentie ver
schenen was, de deur met geweld liet ope
nen. Het geheele huis was echter verla
ten, zoodat niet ten onrechte bet bange
vermoeden rees, dat ook vrouw Kalisz,
haar vijfjarige dochtertje, en de twintig
jarig© dienstbod©, om het leven gebracht
en de lijken hier of daar verborgen waren.
Vol ontzetting vroeg men zich af, wie
dezen afschuwelijken moord bedreven zou
hebben, doch weldra kreeg men argwaan
tegen den dertigjarigen knecht van Kalisz,
die kort te voren tijdens den brand van de
hooimijt, nog bij de boerderij gezien was,
doch daarna spoorloos verdwenen was. Er
werden fen slotte zulke bezwarende bewij
zen tegen hem ingebracht, dat er geen
twijfel meer bestaat, of hij is de moorde
naar. Terstond werd zijn signalement naar
alle -stations geseind en een bevel tot in
hechtenisneming tegen hem nitgevaardigd.
Laat in den middag van Donderdag is de
moordenaar iu het dorp Graben gearres
teerd. Zooals reeds vermoed werd, heeft
de knecht van Kalisz, zekere Heinrich, de
afschuwelijke daad bedreven.
De moordenaar «werd dadelijk naar den
rechter van instructie gebracht, die juist
in het huis van het echtpaar Kalisz huis
zoeking deed; liij onderwierp Heinrich
dadelijk aan een verhoor. Van zijn mede
plichtigen, die hij bijna zeker heeft ge
had, verluidt nog niets. Omtrent de om
standigheden, die tot de arrestatie leid
den, is tot dusverre het volgende bekend
geworden
Een man, op wien het signalement van
den zoo plotseling verdwenen knecht paste
had in een bakkerswinkel in het dorp
Ortv.ig, zonder dat er eenige aanleiding
toe was, verzekerd, dat hij de moordenaar
niet was. Deze man was later naar het
dorp Groez-Neuendorff gewandeld en had
daar zijn baard laten afscheren. In de
buurt van dit plaatsje hebben de gendar
men, die hem per fiets achterna zaten, hem
gegrepen. Hij werd geboeid naar Ortwig
overgebracht, en van daar per wagen naar
Selow. Bij die gelegenheid riep hij tegen
de gendarmen: ,,Mij kan toch niets ge
beuren, ik heb alleen maar op den uit
kijk gestaan."
Bij zijn huiszoeking, tijdens welke hij ook
de aanwezige getuigen ondervroeg, vond
de rechter van instructie^ behalve een
groote vijl, die daar niet in huis behoor
de, niets verdachts. Wel werden later
half geleegde wijnfleeschen gevonden, uit
den kelder van Kalisz, hetgeen er, bene
vens de omstandigheid, dat er ook een
groot aantal appelbollen werden ontdekt,
waarvan de als getuigen gehoorde bakkers
van het plaatsje verklaarden, dat zij
niet gebakken hadden, op wijst, dat de
moordenaars blijkbaar een eetgelag in de
woning van het echtpaar Kalisz hebben
gehouden. Ten slotte werd in een leeg
staand huis in de buurt van de plek der
misdaad een dameskous en een roode sjerp
gevonden. Door de buren wordt beweerd,
dat het in dit eenzame huis in den laatsten
tijd des nachts druk toeging.
Uit latere berichten blijkt, dat niet vijf
personen, maar drie vermoord zijn, nl.
het echtpaar Kalisz en het jonge dienst
meisje, de 16-jarige Anna Philipp. Het lijk
onder den hoop stroo wTas dan ook niet
dat van een zijner dochters, die beiden,
door z'ch doodstil te houden, door de
moordenaars gespaard werden, maar van
de vrouw van Kalisz. Men vond 4e twee
meisjes Kalisz, 16 cn 9 jaar oud, laat in
den volgenden avond in een dichte kleeren-
kast, geheel uitgeput, maar overigens on
gedeerd.
De moordenaars hadden het blijkbaar
voorzien op de groote bedragen, die Ka
lisz ditwijls in huis had, daar hij wegens
het vertrouwen dat hij alom genoot, be
heerder van het schoolfonds, ontvanger
der belastingen en bovendien administra
teur der district-spaarbank was. Hoeveel
er geroofd is, moet nog worden Uitge
maakt door naslaan der boeken. In ieder
geval is de brandkast geheel leeggeplun
derd.
Met gescliil in do «ardlnes-indostrie.
Met vrij groote koelbloedigheid is het be
richt over de sluiting der saTdinesfabrie-
ken door de Bretonsclie visecnerij opgeno
men. Zeer druk behoeven zij zich thans dan
ook niet over deze lock-outte maken,
daar men nog midden in het stille seizoen
zit. Maar wat er oolc van kome, zij zijn
vast besloten om niet aan de eischen der fa
brikanten toe te geven. Thans zijn zij, vol
gens hun eigen verklaringen, in staat een
kranig stuk brood voor zich en de hunnen
to verdienen, zij het dan ook op gevaarvolle
wijze, doch zouden zij van alle nieuwe hulp
middelen gebruik gaan maken om een groo-
tere sardines-vangst te verkrijgen, zooals
de fabrikanten willen, clan zouden dit
slechte voeren tot een overproductie, waar
van alleen de fabrikanten voordeel trokken.
Bovendien laten hun verdiensten niet toe,
zich nieuwe netten en dergelijke aan te
schaffen.
Intusschen wachten de visschers geduldig
af, wat de regeering tegenover de eischen
der fabrikanten doen zal. Tot Juni a.s.
zijn de fabrieken gewoonlijk toch gesloten
en wanneer het conflict dan nog niet op
gelost is, zullen zij hun sardines aan buiten-
landsche fabrieken verkoopen.
D 2 Kamer van Koophandel te Lorient
heeft den minister van Marine en den mi
nister van Handel een motie toegezonden,
waarin, onder verwijzing naar de door de
sluiting van het bedrijf der sardines-couser-
ven-fabrieken ontstaande ellende, de regee
ring wordt aangespoord, zoo spoedig moge
lijk middelen te ondernemen om een einde
te maken aan de zware crisis, welke den
handel en de bevolking der geheele kust
van Bretagne met den ondergang bedreigt.
HawHgH—gw.i
Vrffag: Hoe moet men dat verstaan: „aAn 1
de morphine verslaafd" Heeft morphine dan.
ovenals opium of sterke drank, eeoiige aan
trekkelijkheid voor een gezond nnensch? 3)
denk hierbij aan dat geval, in uw blad
van Zaterdag vermeld met dien leeraafr
het Fransoh.
Antwoord: Morphine heeft een pijn
stillende, verdoovende uitwerking. A an van*
kei,'ijk op medisch advies gebruikt bij hevögr
pijn, zijn er patiënten, die op grond van
die aaagon&m© uitwerking bij pijn en zelfs
bij leedgevoel, zonder dat de dokter daar
over geraadpleegd is, zich esn morphinerin
spuiting geven. Indien de pijn of het leed
aanhoudt, en de wil van den patiënt nie'
krachtig ds, dan lioudt deze er mee aan,- j
zeer ten nadeel© van de gezondheid. He*
gebruik wordt weldra oen soort behoefte ein - j
del ijk, icon zucht, de toestand van verdoo
ving, van vergeten, krijgt iete aangenaams j
Do wil wordt daardoor nog verzwakt eu mxm,
ka.11 spreken van verslaafdheid en het go
volg is meestal slooping van het li oh a an
en geestelijke ontreddering. 1
Het is dus feitelijk hetzelfde proces ai
wat bij een drinker en opiumschuiver plaaV
heeft. Ieder waohte zich daarom voor d©
eerste efcap.
Vraag: Het Suez-Kanaal is de doorvaart
vcor schepen daar vrij Zoo niet, wat zijn
de kosten voor een oorlogsschip en de kosten
vcor een mailboot en in hoeveel tijd wordt
het Suez-Kanaal afgelegd
Antwoord: U zoudt staan te kijken
van de bedragen, die betaald worden dm
deer liet Suez.Kanaal ie varen. Dit Kanaal
is gemaakt, door een vennootschap, dio Ktr
aardige vruchten van plukt. "Wij weten niet
juist wat door een mailboot wordt betaald,
maar een paar duizend g-ulden is dit zeker,
van daar dat zeilschepen maar om de Kaap
varen, daar hun dit te duur is.
Vraag: Welke is de maximum rente die
men verkrijgen kan met een ka.pitaal van'
f 5000?
Antwoord: Dat is niet te zeggea. Ge
steld dat ju een of ander, fomds koopt, dat
een paar procenten stijgt, dan maakt u rneör
rente dan idat u een fonds koopt, dat i-n
dezelfde mate daaltMaar overigens moet
u altijd zoo rekenen, hoe meer rente hoe
minder solide het fonds. Ofschoon ook dit
weer niet heolemaal opgaat, wanneer u de
rente berekent van «een aandeel Holl. Spoel
en een aandeel Koninklijke Petroleum, b.v.
Niemand zal toch willen beweren dat liet
laatste minder solide is dan het eerste fonds/
Vraag*: Ik heb eon plant (Emont-a lril-
ma) wier bladen bruin worden cn verdor
ren -een soort kanker. Zoudt u of een Uwer
lezers weten hoe dat komt en hoe het ia
te verhelpen
Antwoord: Vermoedelijk houdt u de
plant, te nat. U meet de plant slechts begie
ten als de aarde werkelijk droog is, in JPeai
matig verwarmde kamer gedurende den win
ter niet vaker dan hoogstens éénmaal per
week en dan liefst met la,uw water. Zijn
de bladen met stof bedekt, dan voorzichtig
met een spons, in lauw water gedrenkt, rei
nigen. Als ide plant eenmaal ziek is en aaB
het verdorren, zal er niet veel meer aan te
deen z'ijn. Slechts op do a.s. zomerzon hopen*
Vraag: Kunt ,u mjij niet eens inlichten
welke de eischen zijn voor opzichter in do
werkplaatsen van dc Staatsspoorwegen in
Ned.-Indië?
Antwoord: Diploma voor opzichter bij
den dienst van weg en werken bij de Staats
spoorwegen hier te lande, het diploma van
bouwkundig opzichter, ingesteld door de
Maatschappij tot bevordering der Bouw
kunst, of een getuigschrift van voldoend
afgelegd eindexamen leaner H. B.-S. met 3-
jarigen cursus of ran een instelling daarmöf
gelijk staande.
Vraag: Zoudt u mij ook s.v.p. willen
zeggen wat er voor M. O. scheikunde ge
vraagd wordt?
Antwoord: Ter verkrijging «ener akte
B. vcor schoolonderwijs in de scheikunde
zijn de vereischtena. kennis van de al
gemeene, de toegepaste en de analytische
suie»kunde; b. kennis der scheikundige tech
nologie en 0. kennis der proefondervindelijke
natuurkunde. Elk dezer eischen wordt lin
liet programma nog nader uitvoerig omschre
ven, waaruit blijkt dat het een aardig
kluifje is.
Vraag: Hoeveel zijn de kosten per trein
van LeidenObdam en van Obdam naar Am
sterdam via Uitgeest, en van Amsterdam'
"Woerden cn van Woerden naar Wa-arder
on van YJaarderHazerswoude? Dit moet
icen reis zijn van d a 5 dagen. AVat tis
het goedkoopste Kan het ook per Kilometer-
kaart of iets dergelijks?
Antwoord: LeidenObdam 3de kl.
f 1.25, naar Amsterdam f0.90, naar AVocrden
f 0.60, AVeerdenAVaa.rder f 0.10, Weerden—
Hazerswoude f 0.25. Per kilometerbockje i*
liet goedkoopst-.
Vraag: AVij zijn heiden meerderjarig e»
mijn vader wil geen toestemming geven. Moe
ten wij nu drie maanden onder de geboden'
staan of wat moet dat kosten om direct
te kunnen trouwen? En wie moet dat beta
len, de ouders of het jonge paar?
Antwoord: Indien uw vader zijn toe
stemming weigert, kunt gij de tusschen komst
ran den kantonrechter inroepen. Uw huwe
lijk heeft dan ongeveer 3 maanden vertrap
ging. Gauwer kan het niet, al wildet gij
nog zooveel geld gnvon.
Vraag: Ik hen 1 Juli in dienst gekomen
cn heb mij verhuurd op kermis en nieuw
jaar. Daar ik 3 Januari om mijn nieuwjaars
fooi vroeg, zei mevrouw dat zo dien niet
gaf cn ik met Mei maar moest vertrekken,
want dat ze in een andere stad. ging wonen.
Heb ik nu recht cp mijn nieuwjaarsfooi
Antwoord: Noen.
Vraag: Ik hen als winkelbediende op
jaarloon gehuurd en ontving clit in maande
lijks oho termijnen. Ben oxtem en heb nu
mijn dienst opgezegd om over 6 weken te
vertrekken. Na dit opzeggen lxm ik een:
paar dagen ziek geweest en ouder doktersi
handen. Mag mjjn patroon mij het salaris
van dio paar dagen inhouden?
Antwoord: Als het werkelijk maar een
paar dagen waren, mag uw patroon geen,
salaris inhouden.
