N°. 16212
Vrijdag ST December.
A0. M2.
I§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
De Nieuwjaarswenschen
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regelt 1.06. Iedere regal meer f0.17j. Grootere letter» naar
plaatsruimte. Kleine advertentiën ran 30 woorden 40 Cents contantelk
tiental woorden meer 10 Oents. - Voor het inoaeaeeren wordt/'0.05 berekend.
PRIJS DEZER COURANT»
Veer Leiden per week 9 Oentij per 3 maanden I i
Buiten Leiden, per looper en waar agenten gerestigd sijn
Franco per poat1.65.
f i.io.
1.30.
wslk© woiden opgenomen in hét „Leldach
Dagblad" van Dinsdag (Oudejaarsavond)
3i December, kosten 555 ets. per adver
tentie, indien x(J worden aangeboden tot en
met Maandag 30 December.
Na dien tijd kosten deze advertentiön
50 Cents.
Binten Leiden wonenden kunnen postwissel
lenden en de advertentie op het strookje
6chr(jven.
Leiden, 27 December.
"Voor het verbroeden van een gedeelte
Rijksweg van 'e-Gravenhage naar Leiden,
en wel van (5e Haagsohe Schouw .ïaac «la
efcad, waarvan de raming f22,250 was, is
ingeschreven door W. v. d. Kooij, Bussum,
£29,600; J. J. Majoor, Bussum, f28,940;
J Water, Zandvoort, f27,495; H. P. G.
Dandeij, Haarlem, f27,265; W. van Vrees
wijk, Kamerijk, f27,125; O. Oldenburg
Cm' Den Haag, f25,380; C. de Wijs, Rijs
wijk, f 25,300; H. F. van Essen, Halfweg,
f25,280; O. de Vriee, Purmerend, f24,998;
O. A. Mol, Den Haag, f24,990; Th. W.
Bonten, Amersfoort, f24,300; J. van Har
pen, Amersfoort, 6-23,980; L. G. J. v. d.
Ven, Koudekerk en J. H. v. d. Ven, Mid
delburg, f23,790; A. Bontenbal, Schiplui
den, f23,620; L. Gort, Haarlem, f21,657.
Bij de Gereformeerde gemeente te
Baambrugge is beroepen ds. B. Fleurke, te
Ter-Aar.
De burgemeester van 's-Gravenhage
brengt ter kennis, dat de verkiezing van
een lid der Pro?. Staten van Zuid-Holland,
ter voorziening in de vacature ontstaan
door het ontslag nemen van den heer mr.
JE. baron Mackay (die in 1916 zou hebben
moeten aftreden), zal plaats hebben op
Donderdag 10 Januari 1913 en dat de stem
ming, zoo noodig, zal plaats hebben op
Donderdag 30 Januari 1913 en de herstem
ming, z-.o roodig, op Donderdag 13 F^br
1913.
Da gemeenteraad van Boxtel heeft in
zijn jongste vergadering f 5000 beschikbaar
gesteld voor de commissi© voor het oprich
ten van een R.hK. landbouwwinterschool,
indien deze school te Boxtel gevestigd
wordt.
De commissie voot de noteering van
'de boter te Leeuwarden heeft besloten, met
Ingang Van 1 Jan. a.s., haar boternotee-
ring aan te geven per kilogram en niet
meer per 40 kilogram, omdat vaten, van dat
gewicht bijna niet meer aan de markt wor
den gebranht.
uitslag der in het district^ Scho-
terland gehouden Statenverkiezing is als
volgt: uitgebracht op H. Vos, S~D. A--P-»
2523, H. de Vos, S.-D. A-P., 2518, J. Hou
wen,' Lib., 2180, A. Vondeling, lib., 2388,
Bezema, Lib., 96 stemmen. Er moet der
halve herstemming plaats hebben tusschen
de vier eerstgenoemde heeren.
Bij koninklijk besluit is benoemd bot
griffier der arrondissements-rechtbank te
Amsterdam, mr. T. Dijkstra, thans grif-
tier bij de arrondissements-rechtbank te
Winschoten.
Er heeft zich, 2500 meldt het „Vaderl."
\n de gemeente Maasdam een commissie
gevormd, met den burgemeester aan het
hoofd, welke een referendum onder de bur
gerij heeft uitgeschreven in zake de wen-
schelijkheid van den aanleg van gemeente
wege van een drinkwaterleiding.
Het eerste Casino-bal m Hotel ,,Den
Ouden Doelen" zal op 7 Januari a.s., het
hreede op 4 Februari worden gehouden.
Deze bals zullen de laatste zijn, welke
fa heb hotel onder beheer van den tegen-
Voordigen eigenaar, den heer Van Santen,
gehouden zullen worden. Na honderd jaar
«gendom te zijn geweest van de familie
Van Santen, la het hotel thans in andere
kanden overgegaan
De af deeling Haarlem der Ned.
Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkun
de heeft heloten f 300 uit te trekken voor
versiering van Groote Markt en Groote
Houtstraat tijdens de feesten ,,Plan 1913".
Voor 6 plaatsen bij de gemeente-poli-
tie te Roozendaal (N.-B.) hebben zich niet
minder dan 287 sollicitanten aangemeld.
HAARLEMMERMEER. Bij W. V. wo
nende in deze gemeente aan de Kaag werd
des avonds van buiten af door het raam
geschoten. Niet alleeai de ruit, maar ook de
ï&mp, die boven de tafel hing, werd gedeel
telijk verbrijzeld, terwijl de kogel in een
houten wand terecht kwam, waarin het
diep doordrong.
Hoewe'i de huisgenooten aan de tafel za
ten, werd gelukkig niemand geraakt. Men
kan evenwel begrijpen, hoe zij gesohrokken
zijn. Van den dader is geen spoor meer ge
vonden, hoewel door de politie dadelijk een
streng onderzoek is ingesteld.
LEIDERDORP. De gemeenteraad ver
gadert Zaterdagavond, te halfacht.
De heer A. M. M. E. de Man, heeft
tegen 1 Januari a. e. eervol ontslag aange
vraagd als kantoorhouder van het hulp
telegraafkantoor alhier.
Gistermiddag is de 5-jarige L. H. in
den Rijn verdronken.
NOORD WIJK. Niettegenstaande het bar
slechte weer, verzamelde zich gisteravond
een vrij groot gezelschap muziekminnaars
in heb kerkgebouw der Ned.-Herv. Ge
meente te Noord wijk-B innen, om te genie
ten van het kerkconcert, gegeven door de
heeren jhr. Rappard, viool, Govert van
Wijk (van Den Haag), tenor, en Joh. Kres,
den organist van de Ned.-Herv. Kerk té
Noordwijk-Binnen. Noch de heer Rappard,
noch de organist zijn onbekenden voor
Noord wijk. De verwachting was dus vrij
hoog gespannen, óók al, omdat de heer
Kres op het kerkconcert, dat dezen zomer
werd gegeven, zich een meester had ge
toond die den tóch reeds vollen, rijken toon
van het bekende orgel nog meer tot zijn
recht kan doen komen. En de zanger sloot
zich met zijn machtige, klankvolle stem
waardig bij de twee genoemde kunstenaar*
aan. Geen der aanwezigen zal zich den
gang door het stormachtige weer beklaagd
hebben; allen hebben ongetwijfeld genoten.
De heer Van Wijk heeft een 5-tal liede
ren gezongen, alle van geestelijken aard,
de meeste betrekking hebbende op Jezus'
geboorte. Prachtig waren vooral: ,,Nu sijb
wellekome Jesu lieven Heer", een oud-
Nederlandsch lied, dat ontroert door kin
derlijken eenvoud, en een Kerstliedje, ge
toonzet door Oath, van Rennes. ,,Wo du
hingehst" enz. van Hildach wa3 voor zang,
viool en orgel samen. Dit was een der
mooist© nummers, waarbij alle drie als om
sbrijd hun partij prachtig trachtten weer
te geven, en toch zulk een schoon geheel
wisten te verkrijgen, dat het algemeen be
wondering afdwong. Dat jhr. Rappard,
meesterlijk begeleid door den organist, zich
wederom uitstekend van zijn taak kweet,
behoeft nauwelijks gezegd.
'b Concert duurde niet lang, maar als
we ons eens prozaïsch mogen uitdrukken
de kwaliteit maakte goed, meer dan
goed, wat aan de kwantiteit ontbrak. Heb
programma was met zorg en smaak samen
gesteld. Dezen zomer waren we reeds dank
baar voor het eerste concert, doch nu we
ook het tweede gehoord hebben, en er van
genoten, waardeeren we nóg meer de be
moeiingen van den heer Kres, die daarbij
krachtig wordt gesteund door heeren
kerkvoogden van de Ned.-Herv. Gemeente,
om voor een prijzenswaardig doel van tijd
tot tijd dergelijke concerten te geven.
We zien alweer verlangend uit naar het
derde.
NOORDWIJKERHOUT. De. A. J. P.
Boeke, alhier, heeft aangenomen het be
roep naar de gemeente Schoorl (N.-H.)
Tot president-kerkvoogd is benoemd de
heer J. Wassenaar, alhier.
OEGSTGEEST. De storm loeide en de
regen geestelde pui en ruit, toen de Chr.
zangvereeniging „Debora" in het Groene
Kerkje" op gepasseerden Woensdagavond
gereed stond, om haar eerste uitvoering te
geven in dezen winter.
De localiteit was zeer matig bezet. Voor
de afwezigen jammer, want er viel veel
goeds te hooren.
Het samenzijn werd geopend door den
eere-voorzitter, ds. A. J. Ruys, met het
lezen van Joh. I, waarna de gemeente
zong de verzen 1 en 2 Van ps. 95. Daarop
gaf het koor de verschillende liederen van
het programma. Hieronder was een Lof
lied", waarbij de leiding berustte bij de
sopranen.
Ware het niet geweest in een kerk, er
zou zeker sterk geapplaudiseerd' zijn.
Evenzoo bij het volgende .Gezang 22",
waarbij het orgel, bespeeld door den heer
Dirksen, goeden dienst deed. De hierin
voorkomende solo werd verdienstelijk ge
zongen door mej. P. v. d. Luyt.
Een recht aangename afwisseling gaf d©
keurige solozang van mej. Marie Waller
(mezzo-sopraan) uit Baarn. Zij zong een
drietal nummers zeer schoon, en bleek een
geoefende zangeres te zijn met volle, ge-
eohoolde stem, die het goheele kerkgebouw
vulde.
Haar nauwkeurige uitspraak kan den
koorleden ten voorbeeld strekken, want
die laat nog altijd te wensdhen over.
Waar het programma zoo met succes
was afgezongen, was het niet te verwon
deren, dat ds. R. aan het slot warmen
dank bracht aan mej. Waller v-oor haar
heerlijken zang, den heer Dirkeen voor zijn
Verdienstelijk orgelspel en aan den direo-
teur voor de leiding van het koor, dat zul
ke goede vorderingen had gemaakt.
De bijeenkomst werd gesloten met dank
gebed en het zingen door de gemeente van
Ps. 103 vers 11.
Als wij nu nog een enkele opmerking
mochten maken, dan zouden wij „Debora"
aanraden om bij de uitvoeringen in de
kerk voortaan beter rekening te houden
met de dienstregeling van de stoomtram.
Zeer noodig ook komt ons verder voor, dat
in de Leidsohe Buurt een zaal worde ge
sticht voor godsdienstoefeningen, zanguit
voeringen, enz. Yelen zouden dan niet wor
den afgeochrift door weer en wind. Dat
onze oogen die spoedig zien verrijzen 1
OUDEWETERING. In het blad van
Dinsdag komt een bericht voor over het
verkiezen van een diaken in de Ned.-Herv.
Kerk alhier. Dat berioht is in zooverre
juist, dat werkelijk precies met volstrekte
meerderheid als zoodanig is gekozen de
heer J. van Bever Donker. Alléén ig on
waar, dab deze heer de candidaat zou ge
weest zijn der modernen.
RIJNSBURG. Het dochtertje van den
heer v. D., had het ongeluk van een baal
turfmolm te vallen. Ofschoon dat nu niet
zoo'n groote hoogte is brak het kind toch
een arm en werd de bovenarm ontwricht.
Terstond werd het meisje naar Leiden ver
voerd en aldaar behandeld, waarna het weer
naar huis kon terug keeren.
VALKENBURG. De heer N. Binnendijk
Nz. werd door ae stemgerechtigden van de
Ned.-Herv. Gemeente tot notabel herkozen
en de heer A. Notenboom door de notabe
len tot kerkvoogd.
Op de voordracht voor onderwijzer aan
de openb. school alhier, staan de heeren:
J. Osheer, "tijdelijk werkzaam te Zalt-B om -
mel, E. O. de Boer en J. F. H. A. de la
Court, beiden volontair-onderwijzer te Lei
den.
WARMOND. Tot geneeskundige voor
den doodschouw in 1913, is voor deze ge
meente benoemd, dr. H. J. A. Walenkamp
alhier.
Door milde bijdragen van gemeente
leden daartoe in staat gesteld, prijkt© gis
teravond in het gebouw der Ned.-Herv.
Gemeente alhier, een prachtig versierde
Kerstboom, voor de kinderen der Chr. Be
waarschool alhier. Om 6 uren werd het
feest geopend door ds. Haselager, en wer
den de kinderen door verschillende spre
kers en spreeksters met Kerstvertellingen
beziggehouden. Onderwijl werden de kinde
ren onthaald op chocolade en andere ver
snaperingen. Hierna had een uitdeeling
plaat© van geschenken, welke met milde
hand werden uitgereikt, zooveel mogelijk
naar ieders behoefte. Het was een lust de
gelukkige gezichtjes der kinderen te zien.
Voor hen was het een onvergetelijke avond.
ZOETERWOUDE. De sedert Donderdag
19 dezer alhier vermiste 28-jarige metse
laar A. J. van Y. werd Woensdagmorgen
omstreeks 10 uren door een zijner zusters
op den zolder van een bij hun woning
staande schuur teruggevonden, blijkbaar
had hij zich den vorigen avond aldaar ver
scholen, en zijn rijwiel in een kalkhok ge
borgen. Toen de vermiste zich ontdekt
zag, trachtte hij wederom op de vlucht ra
gaan; doch werd door toegeschoten buren
gegrepen en in zijn woning gebracht. Uit
eenige in zijn bezit zijnde papieren is ge
bleken, "dat hij per rijwiel o. a. te Utrecht,
Zutphen, Lochem en Berchem is geweest.
Dat zijn familie niet weinig verheugd was
hem levend terug te zien, laat zich denken.
Bij den landbouwer Onderwater, in de
Zuidbuurt alhier, is onder het vee een ge
val van miltvuur met doodelijken afloop
geconstateerd. Heb cadaver is door ver
branding vernietigd.
Vereeniging voor fSloembolleiical-
taar en Landbouwbelangen te
Katwijk aan-Zee.
In de bovenzaal van badhotel „De
Zwaan"' werd Dinsdagavond een ledenver
gadering belegd van bovenstaande ver-
eeniging. Deze vergaderingen zijn steeds
goed bezocht, ook nu waren ruim zeventig
leden aanwezig.
Aan de orde kwam de bespreking en op
gave van nummers voor een te houden
groene veiling van bloembollen. Slechts
twee leden gaven zich op voor deelneming
met circa honderd roeden; zoodat er geen
Veiling zal worden gehouden.
Yervolgens werd besproken d© wensche-
lijkheid, een spreker uit te noodigen om
over een of ander onderwerp, den land
bouw of de bloembollencultuur betreffen
de, een lezing te komen houden. Het bleek,
dat in de vergadering hiervoor geen be
langstelling was.
Alsnu kwam in behandeling een onder
werp, waarover reeds in de vorige verga-
dering op 16 Februari 1912 waa gesproken,
n.L het tot 6tand komen eener onderlinge
paarden- en veeverzekering. Allereerst
stelt één der leden voor, dit punt van be
handeling te combineeren met het voor
gaande punt, dit lid wil een spreker laten
komen om de vóór- en nadeelen van paar
den- en vee verzekering duidelijk in het
licht te stellen, om daarna te komen tot
oprichting; op die wijze is ook de Raiffei-
senbank alhier ontstaan.
Een ander lid maakt hierbij de opmer
king, dat er practisch dit bezwaar aan ver
bonden ie, dat, als men een spreker uitnoo-
digt over bot bewuste onderwerp een lezing
t© houden, zoo'n spreker meestal ambte
naar van een verzekeringsmaatschappij is.
Zedelijk is men dan verplicht zich bij die
maatschappij aan te sluiten en wat wij wil
len is juist een onderlinge verzeke
ring.
De voorzitber stelt hierna voor eerst uit
te maken wie in beginsel voor een verzeke
ring is. Een twintigtal personen geven zich
voorloopig op als lid Yervolgens wordt
besloten, dat er op 14 Januari 1913 een
vergadering zal worden belegd van deze
twintig personen en verdere genoodigden,
waarop de zaak der verzekering verder
zal worden behandeld, verkiezing van een
voorloopig bestuur, vaststelling van een
reglement en wat dies meer zij.
Ten slotte kwam nog het punt „Vragen-
bus". Uit de vragenbus kwam een sehr\j»-
ven van één der leden aangaand© een arti
kel voorkomend© in ,,D© Katwijker*' or
gaan der Chr. Persvereecaiging alhier, in
welk artikel, naar d© meening van den
vrager, de opziener der domeinen alhier
op onheusohe manier wordt belee-digd.
Vrager stelt daarom voor, wijl de YereenL
ging voor Bloembollencultuur en Land
bouwbelangen in deze kwestie wel eenige
zeggingschap heeft, de volgend© motie aan
te nemen:
„De Vereeniging voor BloembollenouL
tuur en Landbouwbelangen te Katwijk-aan.
Zee", vergaderd in hotel ,,De Zwaan", op
Dindag 24 December 1912, kennis genomen
hebbende van een stuk, geplaatst in „De
Katrwijksche Courant (bedoeld wordt hier
„De Katwijker") van 14 dezer onder het
opschrift „Verdacht", waarin de opziener
der domeinen alhier op een onheusohe ma
nier wordt beleedigd, in ieder geval, wat
bewezen is, in een kwaad daglicht wordt
gesteld, kennis genomen hebbende, dat ook
de afgevaardigd© voor dit district, mr. O.
J. E. barop van Waseenaer van Catwijck,
na onderzoek is gebleken dat de zaak-Ouwe
band in de „Katwijkscbe öourant" („Kat-
wijker") in ieder geval verkeerd was voor
gesteld
spreekt baar groote afkeuring uit over
deze onheusche verdachtmaking, waardoor
genoemde opziener, dien wij allen kennen
en hoogachten om zijn bereidwilligheid in
al zijn handelingen in het belang der teel
de rs, zonder daarbij de belangen van den
Staat uit het oog te verliezen
stelt steeds het grootste vertrouwen in
het Domeinbestuur en haar opziener on
gaat over tot de orde van den dag."
Alvorens deze motie in behandeling te
nemen, merkte het bestuurslid N. Guyt
op, dat het eigenlijk niet noodig was deze
motd© aan te nemen, want dat het op d©
vergadering van 16 Februari 1912, waarbij
de bedoelde domeinopziener, de heer J. D.
Parlevliet, met bijna algemeen© stemmen
als bestuurslid der vereeniging werd her
kozen, reeds voldoende was gebleken, dat
deze het vertrouwen der teelders geniet.
De motie werd daarna in stemming ge
bracht, en met ongeveer algemeen© stem
men aangenomen.
Tot slot werd nog de traditioneel© verlo
ting gehouden van een aantal prijzen,
hoofdzakelijk uit landbouwartikelen be
staande. De vergadering werd daarna door
den voorzitter gesloten.
D© Kerstred© van mr. P. J. Troelstra
In „Bellevue", te Amsterdam, beide zalen
geheel vol, hield op Tweeden Kerstdag de
Federatie der S.-D. A.-P. haar Kerstvergéi.
dering. Onder daverend applaus werd mr.
P. J. Troelstra, zoodra. hij het podium be
trad, begroet.
De voorzitter, de heer Polak, wees in zijn
openingswoord, op de tegenstelling van Vre
de op aarde", het woord bij 'fe Kerstfeest^
terwijl daarginds in Europa de oorlog woedt.
In tegenstelling ook is, volgens spr. het
woord in alle kathedralen en kerken met
de werkelijkheid; alleen in de Munstér-kathé.
draal te Bazel is erkend, dat hét inter
nationaal proletariaat de eenige voorstander
in van den vrede.
Mr. Troelstra 1 kwam hierna aan het
woord over het onderwérp: ,,De S.-D. A.-P."
en de aanstaande verkiezingen."
Terugziende op de jongste vier jakein, zégt
Spr., dat daarin door do partij gestreden Sa
voor don lCMlrigén arbeidsdag; voor staatla.
pensionneering én voor algeméén kiésTeohtj
voor mannen én Vrouwen.
Voor 5*et volgend jaar in van het grootst
belang de strijd voor het algemeen kiesrecht.
Het behalen 4%&rvaft aal de kroon, op
ons werk, zegt spr. De oogst zal zijn: eigea$
innerlijke kracht en bewustheidvan de ar.
beidersklasse.
Drie sfcroomingen zijn aan de oppervlakte
van het politieke leven merkbaar: lo. de
bourgeoisie, die in twee kampen verdeeld
is; 2o. de coalitie van de kerkelijke par
tijen; daartegenover de concentratie der vrij
zinnige partij, en als 3o. los van deze beide^
spr. zou willen zeggen: de sociaal-democrat
ten, maar hij spreekt liever van de S.-D.
A-P.
Zoo staan wij dan, zegt spr., aan den voor
avond van den strijd, die reeds jarenlang door
ons aangevangen is. Opmerkelijk, dat eön
reactionnaire geest overal merkbaar is. "Wij
beleven althans nu hét moment, dat strijd ia
tusschen de reactionnairen in de coalitie»
tegenover behoud in de vrijzinnige concen
tratie.
Maar in hét bijzonder wilde spr. wijzen
op de anfcirevoluttionnaire partij. Alreeds ge-
let op haar naam is zij een reactie-partij*
Kuyper heeft geijverd voor grondwetsher
ziening; althans principieel; maar men lette
op de toenemende machtspositie van de chris
telijke partij. Ten einde de oude machts
positie weer kwijt te raken, begrijpt zij, dat
het beste middel is, dat zij, verblind door
den machtswaan van den dag en door het
geen zij in naaste omgeving meent te hoo
ien, zich terugzet naar de verouderde ge
dacht©.
Voornamelijk wilde spr. echter in beschou
wing treden over de vrijzinnige concentratie.
AIh de liberalen rich verplicht achten zich
te ooncentreeren, dan doen zij dat wij
weten het uit de geschiedenis omdat zij
ieta hebben te behouden, n.L het liberalisme.
Hoe laag moet die partij gezonken, hoezedd
moet "zij verworden zijn, als zij op zebeffl
moment op politiek en economisch gebied an
dere groepen gaat opnemen, waar zij zich
zelf niet weet op te werken.
Voor het behoud van het koningschap, van;
de openbare school, voor het Vrij han delstel
sel wordt hot liberale element in het geweer
geroepen. In het geweer geroepen om té
verdedigen Wat door de liberalen is gewrocht
én wat door alle vrienden van vooruitgaing
én 'door de sociaal-democraten op prijs wordt
gesteld.
Maar van hoeveel belang de dingen, dié
bedreigd worden, mogen zijn, het voornaam
ste is het ontwikkelen van het zelfbewust
zijn bij de arbeidersklasse. De sociaal-demo*
or arische partij zal rich, nooit laten verlei
den voor hand- en spandiensten. Daarom»
waar toch da politiek wordt beheerscht door
machtsverhoudingen, vertrouw© men de li
beralen niet zoo grif, maar moeten wij, kloiné
minderheid, zegt spt., zorgen dat wij sterk:
en machtig zijn- Het moet zoover komen, dat
zij ons niet kunnen negeeren.
Met betrekking tot de christelijke partijen,
wijst spr. ér op, dat zij geen grooter zalig
heid kennen dan goed geknepen te wordem«
Maar tevens bedenke men hoe de coalitie
de massa onder den duim heeft, met haar
scholen, met haar kérken. De christelijke
partijen hebben een geestelijken inventaris.;
Spreken zij van hervorming, dan zal er vao;
die hervorming weinig terechtkomen.
Toch, zegt spr., hebben wij minder rekening
te houden met de coalitie dan mot da vrij
zinnigen. Decaan toch zijn meer verplicht iets
voor de arbeiders te doen. Niet uit liefde,
maar uit noodzaak. De conoontratie kan geen
maling aan ons hebben, zegt spr.
Maar nu zie men eens wat die vrijzinnige
concentratie op haar program zet. Merkwaar
dig zijn de twee hoofdpunten: kiesrecht ooi;
ataatsponsdonneering. Maar merkwaardiger
wat er niet op staat. Gezwegen is over heti
militarisme; gezwegen ook over het volks
leger.
De rede van den heer Duymaér van Twist
diende in „Het Volk" te worden afgedrukt;
zij kan tegen de vrijzinnige concentratie woer
den gebruikt. Het zou ook goed zijn, den;
heer Duymaer van Twist in vergaderingen,
verantwoording te vragen, waarom hij dé
zienswijze van de sociaal-democraten op dat
punt hersenschimmig noemt en een onder
mijning van da grondslagen van ons natio
naal bestaan.
Nu komt hierbij voorzeker de financieels
kwestie in aanmerking en hierbij geldt mr*
Patijn als autoriteit. Spr. herinnert dat door
den heer Kooien (katholiek) verwezen is naaf,
hetgeen de heer Patijn indertijd in „Het Va-
derland" geschreven heeft hoe hij het geld
voor sociale hervormingen zou Weten te krij-
gan.
Dat wij in d© afgeloopen 14 jaar niet zod
slecht hebben gewerkt, zegt spr., bewijst dat
op het program van grondwetsherziening ial
gekomen: algemeen kiesrecht. Maar wij ver
langen hét ook voor de vrouwen en zoenden
beperking op gtrond van maatschappelijke^
welstand-
8pr. Zegt voorts dat hij dé Vrije-liberaka;
én de goheele vrijzinnige concentratie niét
vertrouwt en wijst op het „onmogelijk op.
treden" van den heer Roodhuy zen-
De kiesrechb-poragxaaf kan bij de S.-DN
'A-B. geen vertrouwen genieten.
Yan het kiesrecht overgaande tot de sfaaiteU
pensianneering Zegt spr., dat gedwongen ië
kleur te bekennen. Maar d© principieel© véN
klaring te teeh ftfetj duidelijk, Se te Weiftfc
-
