Leidsehe Schouwburg.
Gemeentezaken.
Wat zal ik nog cadeau geven?
Tweede Kamer.
,,De»« Tanzanwail."
„Dor Tiinzanwnlt" is hier I wee avonden
Achtereen gegeven door het "Wiener Opcrette-
iVaudevillo-Ems-emblie onder leiding van Ed-
gnund Leowe.
Zaterdagavond ging deze drie-bedrijvige
Vaudeville-operette voor den eersten keer
Hu er ter stede voor een klein bezoek, een
[begrijpelijk verschijnsel, wanneer men in aan
merking neemt-, dat de openbare les van de
muziekschool van de Maatschappij voo-t Toon
kunst werd gegeven, waarbij natuurlijk een
fcnorm© belangstelling was. Wie zich de
moeite getroostte van een gang naar den
fechouwburg, heeft zich uitnemend, geamu
seerd. Daar is veel en hartelijk gelachen,
jen veel geapplaudisseerd.
„Der Tanzanwalt" is 'n dolle klucht, soms
ten tikje ondeugend, doch altijd geestig, niet
plat. Een vaudeville is 't eigenlijk niet, want
do muziek is oorspronkelijk, geschreven door
[Walter Schütt. Veer den componist is deze-
operette een suoces. De muziek is los, vlot
fen luchtig, drie hoofdeigenschappen voor het-
icon gedeelte ©ener operette. Geen oogenblik
is cr neiging tot dat degelijke, dat slecht
past in 't kader der operette, doorgaans dan
pok mislukt.
Do schrijvers Pordes Milo en Erich Urban,
bperette-schrijvers ens tot nog te© onbekend,
hebben over gebrek aan succes van hun
libretto ook niet te klagen. Ze weten met
allerdwaaste dingen, met een onbegrijpelijk
jgrcot aantal toevalligheden hoe krijgen
ze die nog onderdak in een operette, die in
truim een paar uur wordt afgewerkt van
[begin tot 't eind te boeien.
„Der groszto Lacherfolg der lct-zten
Dahre!" zei het programma, 't Is stout ge-
Jzegd, maar het lachsucces is indardaad zeer
jgïcot.
Doch het gunstig onthaal, dat deze nieu
weling to beurt viel, was ook in een niet
jgerin.g gedeelte te danken aan de wijzq
.van opvoering.
Lcewe heeft zijn ensemble geheel ver
nieuwd. Slechts een paar bekende gezichten.
Ten eerst© do directeur, dan Han9 Wallner,
Üle baron uit „Der Frauenfresser'1, die thans
de bediende van den advocaat speelde en Lone
Fel den. wier gezicht als de pikolo uit „Hoheit
[tanzt Walzer" den bezoekers bekend was
jen dio nu kamermeisje bij den mimiker Ber
il ar cl i was. Overigens alles nieuw. Geen Mizzi
Paria, geen Molly Wessely, geesn Kalman
Knaack. We hebban ze toch wel wat gemist,
hl is de voorstelling als geheel inderdaad
goed geslaagd.
De directeur Edmund Lee we to zien, is
alleen oen gang naar den schouwburg waard 1
Dat is nu niet om maar eens eon com.pl i.-
Jmenije te maken aan dezen verdienstelijken
'acteur. Doch de losheid van beweging, de
koddige invallen, de uitstekende actie zijn
[te bewonderen. "We noemen slechts het terzet
.van hem als de advocaat dr. Zache met het
[toonèelspeelsLertje Manon en mevrouw Be-r-
Jnarcli, waarin' het to-t populariteit, nei
ging hebbend „Tm Moulin Bouse" het
Idansduet met Manon, z'n stil-spel met z'n
3,Kanon©", een rocst-rood achttiende eeuws
jpistcol. Bij dit laatste moest de acteur een
Welverdiend applaus in ontvangst nemen.
Aan bijval ontbrak het niet en zelfs kon
[handgeklap en vcpt-geslamp eens niet genoeg
•bewijs leveren veer de opgetogenheid der
toeschouwers en moest door bravo-geroep dit
tekort worden aangevuld.
Lcewe hopen we nog dikwijls t© zien.
Trouw stond hem ter zijde in de oogen-
blikkcn van 't grootste succes Manon. Mar-
garetha Fischbach heeft hiervoor alle goede
loigensehappein. Slank en innemend, losheid
van beweging en goede mimiek. Zo schit
tert vergeleken bij de andere vrouwelijke
krachten van dit ensemble, al heeft Auguste
fWisbar ook een koddige „Fliegende Blatter''-
Jfcch een moeder gegeven en was Mi a Oordes een
bevallige, innemende typiste, die in de om-
leving van 'n man als onzen Tanzanwalt met
J'n licht ontvlambaar hart, slecht op haar
plaats was.
Doch Jol an da Wiegenfeld wist van mé-
Wouw Zache en Malie Prinz van mevrouw
•Bernardi weinig te maken.
Dat Hans Wallner, geboren komiek, een
jnllergeestagsten bediende geeft, behoeft eigen
lijk niet gezegd. Dat is niet anders denkbaar.
Een nieuweling in de gelederen was ook
pranz Rauch. Als mimiker kan hij een suc
cesje boeken. Z'n typen-Fallières, Bismarck,
Franz Joeef e. m. a. waren inderdaad ver
dienstelijk doch van Bernardi wist hij
piet dat te maken, dat b.v. Loewe zelf zou
geven. Eén ©ogenblikje kwam hij los, in het
idans-duet met Manon, doch overigens gaf
hij niet dat-, om het publiek voor zich in te
nemen. Als operettoacteur was hij te sober,
te bescheiden.
Het geheel was .evenwel goed en de regio
tv as gced verzorgd. De danspassen, die Loeswc
\veet to gebruiken, verhoogen het succes der
idansduetten en van liet dansterzet.
„Der Tanzanwalt" zal 't ook hier te lande
wel doen, zoo goed als bij onze oostelijk©
naburen.
Gister-, Zondagavond, was de zaal uit
stekend bezet. Dit is in alle opzichten een
jsucces-avotnd geweest.
Het spel van het aardige operettekatj©
Margaretha Fischbach als het tconeelspeel-
Btertje weid. nog hulde gebracht door een
bloemstuk van ©en der in de zaal aanwezige
bel a n gs tel lenden
Muziekschool te Leiden.
Met een enkel woord maakten wij reeds
melding van liet maddaggedeelte der open
bare les of uitvoering van leerlingen van
de Muziekschool der Maatschappij voor
Toonkunst- alhier op jl. Zaterdag in de
Stadszaal. Wij schreven over de zeer
groot© belangstelling, waaronder dat
plaats had, en over de aanwezigheid van
den burgemeester. Inderdaad was het aan
tal dergenen, die kwamen met het doel om
te luisteren, des middags dan ook grooter
dan vorige jaren, toen d© openbare les op
Woensdag werd gegeven. Slechte weinigen
echter woonden van den aanvang, te één
uur, tot het einde, even over vijven, de
geheele afwerking van het programma,
zonder pauze, hetwelk uit niet minder dan
53 nummers bestond, bij. 't Was een voort
durend komen en gaan van ouderen en
jongeren, een heen en weer loopen en zelfs
af en toe draven door de zaal en de gan
gen, hetgeen natuurlijk wel eens hinderlijk
was voor uitvoerenden en luisterenden.
Drie en vijftig nummers, 'fc Is heelwatl
Wij denken er dan ook niet aan die te be
spreken of zelfs maar te noemen. Leerlin
gen van alle klaösen dus niet enkel
kleintjes namen er aan deel, zonden
alleen of te zamen piano-, viool-, cello-
tonen, zoo welluidend zij het vermochten,
de zaal in. En ook aardige en mooie zang
nummers vroegen om de aandacht. Allen
verwierven bijval, 't Was op het podium,
wat dit betreft, dankbaar werken.
Het geheel werd besloten met Berlioz'
marsch uit ,.La Damnation de Faust", <1 .or
de leerlingen der viool-, alt- en cello
klassen.
Voor het avondgedeelte, begonnen te
zeven uren en geëindigd tegen elven, was
de belangstelling nog grooter. Toen was
ook de galerij geheel bezet. Er was onder
het gehoor minder klein goedmen was
gekomen voor den ganschen avond, oorza
ken van een veel ordelijker verloop dan in
de middaguren, 't Mocht ook wel: men
luisterde nu zie het programma naar
niet geklassificeerde heeren en mejuffrou
wen. Dat was 's middags zie andermaal
het programma op een paar uitzonderin
gen na niet het geval.
Met den onder bekwame leading van den
heer Jan G. Striening ingestudeerden
en naar wensch uitgavoerden marsch,
waarmede 's namiddags was geëindigd,
werd nik begonnen. Daarna waren zeven
tien nummers aan de beurt. Ook nu weer
telkens groot gejuich.
Mej. J. Lunshof zong zeer verdienstelijk
Schuberts „Am Grabe Anselmo's"mej.
A. C. de Vos gaf een welgeslaagde proeve
van declamatiede jongenheer de eeni
ge L. C. P. Rogmans overtuigde ieder
van zijn talenten als violist; mej. A. J.
Kruyt bezorgde met G. Mann's „Jonge
liefde" aangename minuten en mej. Suze
de Wekker behaalde een lachsucces met
twee kleine zangstukjes, waarvan zij
„Spookgeschiedenis" van H. van Tussen
broek moest herhalen.
De dames J. C. van Rijn, A. M. E. IIoo-
genraad, J. van der Steen, J. M. Hooi
berg, A. J. E. van Driest en W. E. Bra-
kel toonden haar bekwaamheid op de
piano, de heeren J. L. Kleyn en H. M.
Sasse op de cello, mej. G. M. van Gulik
op de viool.
Veel succes hadden de instrumentaal-
ensemble klasse Biet welwillende medewer-
ding van de heeren J. F. Feitkamp en
W. E. Verhey, als fluitisten, met Jan G.
Stricnings „Intermezzo" voor strijkorkest,
twee fluiten en piano (mei. Brake!) en met
de Wals uit „Der Rosenkavalier" van R.
Strauss; en de leerlingen der ensemble-
zangklaese onder leiding van mej. Harry
van der Harst met Aubade" Yan H. de
Waart.
Mej. W. H. Korswagen, oud-leerlinge
der Muziekschool, die zoo vriendelijk was
een zangnummer op zeer verdienstelijke
wijze ten gehoore te brengen, werden na
mens commissarissen daarvoor door den
heer Vijgh onder algemeen-en bijval bloe
men aangeboden. Uit zijn handen ontvin
gen de dames J. M. Hooiberg en A. J. E.
van Drie6t het behaalde piano-diploma.
Voor allen, commissarissen, directeur,
leeraressen, leeraren, leerlingen der Mu
ziekschool, ouders en andere verwanten van
leerlingen, en verdere belangstellenden
heeft deze uitvoering weer veel voldoening
en genoegen gebracht.*
Vacature Commissie voor de
Bewaarscholen.
Voor de vervulling der vacature van.
oen lid der Commissie voor de Bewaar
scholen worden door de Commissie
voorgedragen, de hoeren J. A. van Hamel
aftr. lid, en H. W. Fischer, wethouder.
Voordrachten onderwijzeres
handwerken.
School der 4e ld., No. 1: lo. mej. M.
A. Ilorree; 2o. mej. J. W. Zwart en 3o.
mej. M. P. Sluis.
School 3e kl„ No. 4: lo. mej. J. W.
Zwart; 2o. mej. E. Korenhoff en 3o. mej.
A. G. Saraber.
School 3e kl. No. 1: lo. mej. J. A.
Overduin2o. mej. A. G. Saraber en 3o.
mej. C. G. van Keulen, allen te Leidon.
Ontslag; onderwijzer.
B. en Ws. stellen voor op diens ver
zoek aan den heer R. Adama, onderwij
zer-plaatsvervangend hoofd aan de open
bare school der ïe kl. No. 2, met ingang
van. 1 'April eervol ontslag uit deze be
trekking té verlcenen.
Verordening; op do strnatpolitle.
Door de Commissie van de Strafver
ordeningen wordt den Raad voorgesteld
om art. 22 der verordening op de Straat-
rli tie, vastgesteld in de vergadering van
Mei, ©enigszins aan te vullen. Van de
verbodsbepaling is de bedoeling, dat het
zonder uitdrukkelijke vergunning van B.
en Ws. niet geoorloofd is op de openbare
straat een standplaats in to nemen, voor
welk doeleinde men die standplaats ook
wenscht te gebruiken.
Het artikel kan thans echter zoo geïn
terpreteerd worden, dat ieder zich (bijv.
met rijtuigen of automobielen) vrijelijk
een standplaats op den openbaren weg
kan kiezen, wanneer men daarbij slechts
zorg draagt geen koopwaren uit te stallen*.
Door een redactiewijziging zal nu in
deze leemte worden voorzien.
Onbewoonbaar verklaring;.
Door de Gezondheidsmissie is naar
aanleiding van een door haar ingesteld
onderzoek naar den woningtoestand van
de perceelen Hof van Zessen, Nos. 4,
5, 6. 7, 8, 9 en 10 aan B. en Ws. voor
gesteld tot onbewoonbaarverklaring de
zer woningen over te gaan. Bil een van
wege B. en Ws. ineesbeld onderzoek is
hun gebleken, dat de genoemde percee
len, waarvan een viertal onbewoond zijn,
niet door het aanbrengen van verbete
ringen in bewoonbaren staat kunnen
worden gebracht
B. en Ws. stellen daarom voor deze
perceelen onbewoonbaar te verklaren en
to gelasten dat deze binnen zes maan
den zijn ontruimd.
Subsidie «Groene Kruis."
Door het bestuur der afd. Leiden van
de Zuid-IIoll. Vereen. „Het Groene
Kruis", werd het verzoek tot B. en Ws.
gericht om ten behoeve van eenige te
houden cursussen-in eerste hulp bij be
drijfsongevallen, gedurende een dertig
tal avonden een verwarmd en verlicht
lokaal in een of ander gemeentegebouw
beschikbaar te stellen ot, indien aat biet
mogelijk is, een subsidie van f30 toe te
kennen. B. en Ws. willen liet laatste
gedeelte van het verzoek inwilligen, on
der voorwaarde, dat desgewenscht een
nader met B. en Ws. overeen té komen
aantal agenten van politie in de gelegen
heid wordt gesteld de cursussen koste
loos als toehoorders bij te wonen.
Verzekering brandweerpersoneel.
Zooals bekend is, is het brandweer
personeel verzekerd, krachtens de Onge
vallenwet 1901 tegen de geldelijke gevol
gen van ongevallen in de uitoefening van
het bedrijf, overkomen. De schadever
goeding omvat ten hoogste 70 pCt. van
net dagloon van den verzekerde.
Deze laatste uitkeering nu wordt voor
het brandpersoneel, dat per uur werke
lijk gepresteerden dienst wordt betaald,
zoo Klein, dat er van verzekering geen
sprake kan zijn, nauwelijks 1 ceut per
dag. B. en Ws. hebben nu rondgezien
om in dit opzicht een regeling te treffen,
die zoowel net verzekerde personeel als
de gemeente bevredigen kan en zich
daarom in verbinding gesteld met ver
schillende verzekeringsmaatschappijen,
voor het sluiten van een collectieve ver
zekering tegen ongelukken van boven
genoemd personeel. Van de ingekomen
aanbiedingen -is de meest aannemelijk©
die van de verzekeringsmaatschappij
„Providentia" te Amsterdam, die ook "het
brandweerpersoneel te Dordrecht verze
kerde welke maatschappij de navolgende
verzekering aanbiedt
Kaderledenf 4000 ingeval van dood
en in geval van blijvende ongeschikt
heid. Bij tijdelijke gedeeltelijke onge
schiktheid ten hoogste 60 pCt. van uit
bedrag en f 4 per dag in geval van tijde
lijke ongeschiktheid voor den arbeid.
Voor spuitgasten e. d. bedragen deze
uilkeeringfin resp. f1000 en f 1.50.
Do verzekering is van kracht geduren
de den brandweerdienst op den heen- en
terugweg naar en van den brand, bij
brandweeroefeningen en bij het beproe
ven van het brandweermateriaal.
Zij zal van de gemeente een jaarlijk-
sche premie vragen van f49.20 voor de
kaderleden (41 man) en van f 101.20
voor de spuitgasten e.d. (253 man).
De Raad zal ongetwijfeld ingaan op
het voorstel van B. en Ws. om boven
staande verzekering, die van jaar' tot jaar
loopt, te sluiten.
Atalanil van grond.
Den 22sten Augustus verzocht de heer
J. A. Kohschulte om hem een kleine
strook 'grónds, deel uitmakende van een
binnenplaats der school in de Brande-
wijnsleeg en gelegen achter zijn winkel in
do Haarlemmerstraat, te verkoopen, ten
einde daarop een gebouwtje, die
nende tot berging van magazijngoe
deren, le maken. Tegen den verkoop
bestond bij B. en Ws. bezwaar, omdat
de mogelijkheid niet is uitgesloten dat
het ongeveer 14 M2. groot terreintje,
le eeniger tijd voor een of ander doel
noodig zou kunnen zijn.
Tegen in gebruikgeving hebben zij ech
ter geen bedenking, mits slechts daaraan
zoodanige voorwaarden worden verbon
den, dat het onderwijs in geenen deele
nadeel ondervindt. Ih verband hiermede
wei-den de voorwaarden ontworpen,
waarmede de heer Kohschulte genoegen
heeft genomen, terwijl ook de Districts
schoolopziener geen bezwaar tegen den
afstand heeft.
Alvorens met het bouwen wordt aan
gevangen, zal de aanvrager een bedrag
van f 300 moeten storten, uit welke som
door de gemeente zullen worden bestre
den alle voor haar uit deze ingebruikge-
ving voortvloeiende uitgaven.
Rait van selillde: ijen en afstand
van een reisjournaal.
Door dr. C. Hofstede de Groot le
's-Gravenhage is aan de Commissie voor
het Stedelijk Museum de Lakenhal het
verzoek gericht om een in do verzame
ling vair het Museum aanwezig pastel
portret van dr. G. Piccardt te mogen ont
vangen tegen een in zijn bezit zijnde tee-
kening van Jan de Bisschop, gezicht op.
de Zijlpoort.
Daar de voorgestelde persoon op het
portret in geen verband tot Leiden staat,
doch behoort tot de familie Van der
Hofstede de Groot en de aangeboden
teekening niet alleen als werk van Jan
de Bisschop belangrijk is maar ook spe
ciaal voor deze gemeente waarde heeft
als bijdrage tot de topografische kennis
van de toestanden uit de 17e eeuw, stelt
de comm. aan Bi en W&. voor tot den,
ruil te besluiten. B. en Ws. geven op
hun advies dit den Raad in overweging.
Ook willen B. en Ws. voldoen aan het
verlangen van den Algemeenen Rijks
archivaris om een in het Leidsch archief
zich bevindend verkort reisjournaal van
't schip „Hollandia" 1595-1597 aan het
Rijk af té staan.
Wijzigingen overeenkomst electri-
citeitslevering aan Wonbrngge.
Door Commissarissen der Sted. Fabr.
van G. en E. wordt voorgesteld een paar
wijzigingen aan te brengen in de bij
raadsbesluit van 28 November j.l. vast
gestelde overeenkomst betreffende leve
ring van electricitoit aan de gemeente
Woubrugge waarbij o.m. wordt uitge
drukt dat de verordening alleen geldt
voor de stroomlevering van Leiden en
Woubrugge en dus niet voor Woubrugge
aan zijn ingezetenen.
B. en Ws. kunnen zich met deze wijzi
gingen vereenigen en stellen den Raad
voor daartoe te besluiten.
Wijziging vergunning aan de N. V.
Leidsehe Zoutkeet.1'
Bovengenoemde Vennootschap ver
zoekt het besluit, waarbij op 22 Augs.
jl. vergunning werd verleend tot het ma
ken van een hangtransportbaan, gedeel
telijk gaande over den Ouden Singel,
in zooverre te wijzigen, dat de trans-
portinrichting in plaats vair beoosten,
bewesten de Koolstraat mag gemaakt
worden en verder haar te vergunnen
een brug te maken teneinde beide ge
deelten barer fabriek met elkander in
verbinding te brengen.
B. en Ws. hebben hiertegen geen be
zwaar.
Verkoop voorwerpen eu materialen.
B. en Ws. geven ten slotte, overeen
komstig het advies der Commissie van
Fabricage in overweging over te gaan
tot den openbaren verkoop van buiten
gebruik gestelde voorwerpen en mate
rialen van de Stads timmerwerf.
RECLAMES, 7878 11
t 10 Cents per regel
Een door een kunstenaar ontworpen, van
geïmiteerd oud zilver vervaardigde Keratbus,
govuld met 1 Pond Kolfie „Bag", de cafteln-
vrfje boonenkotfie.
Verkrijgbaar in goede kruideniers- en
comestibiesraken.
KaïTee-Hanflels-Aktiengesellschaft
^mstardam.
Algemeen Begrootingsdeb at.
De heer D e V i e s e r, de afgevaardigde
voor Leiden, bestreed m de Zaterdag voort
gezette zitting do stelling, dat men alleen
links de kampioenen zon zijn voor huldiging
van het particulier initiatief bij de so
ciale wetgeving. Steeds hebben de Christe-
lijk-Hisborischen daarvoor geijverd.
Verder beantwoordde hij eenige opmer
kingen van den heer De Beaufort omtrent
het beheersehen van de politiek door gods
dien stigen antithesen, wat volgens spreker
de schuld is van de conservatieve liberalen
van vroeger. In ieder geval mogen de gods
dienstige stellingen met op de debetzijde
der rechterzijde worden gebracht, noch de
antithese tiis&ëïien Hervormden en Gerefor
meerden, noch die tussohen paganisTén en
Christélijken.
Ten slotte betoogde hij, dat er van een
Christelijke st|aaftflmnde gèein sprake kan
zijn, omdat het Christelijk beginsel zoo rijk
en zoo veelomvattend is, dat geen enkele
staatkundige partij zich mag aanmatigen
het monopolie van Christelijkheid. Maar
daarom kan men desniettemin de- overtui
ging koesteren, dat bij verschillende zaken,
met name het Openbaar Onderwijs, de
Christelijke beginselen niet tot eere en
recht komen.
Spreker wenscht geen andere verhoudin
gen tusschen Kerk en Staat, maar wel
wensch't hij krachtig te protesteeren, dat
het openbare leven beïnvloed wordt door
theologische invloeden en nuance er ingen.
In dit verband critiseerde hij de benoe
ming van prof. Nooratzij tot hoogleeraar te
Utrecht.
Ten slotte juichte spreker toe, dat bij de
a.s. Grondwetsherziening art. 171 gehand
haafd zal blijven, blijkens de desbetreffen
de verklaring des Ministers, want het is
daarbij niet slechts te doen om steun van
de Kerk. Spreker hoopt, dat hoe langer zoo
meer een staatkunde zal worden gevoerd,
waarbij niet alleen op de materieele, maar
ook op de zedelijke belangen van ons volk
gelet wordt.
De heer De Beaufort hield eer re
pliek, waarin hij het betoog van den heer
De Visser best-reed' en overigens nader rijn
standpunt, waarop zijn eerste redevoering
gegrond was, aanvulde.
Na een regeling van werkzaamheden, (na
de pauze), waarbij o.a. eenige kleinere wets
ontwerpen, die vóór Kerstmis moeten afge
daan worden tegen a.s. "Woensdag aan de
orde worden gesteld, terwijl nog eenige ont
werpen worden aan de orde gesteld voor af-
deelingonderzoek tegen a.s. Maandagmid
dag, werd het algemeen begrootingsdebab
voortgezet.
De heer Hugenholtz uitte, tegen
over de beschuldigingen aan het adres van
de militaire bonden en speciaal den matro-
zenbond, en den aandrang naar strenge
maatregelen door de Regeering de tegen-
beschuldiging tegen deze en vroegere re
geeringen zoowel als tegen dezen vroegere
Kamers, dat allen jarenlang, verwaarloosd
hebben de grieven van die Bonden, en met
name van den Bond van minder marine
personeel, over slechte voeding, slechte
ligging, het ontbreken van de eenvoudigste
hygiënische maatregelen aan boord en d©
gebrekkige rechtspositie. En daarom gaat
het niet aan om thans, nu de menschen
van den Marinebond hèJseh gemaakt zijn
zulk een houding tegen di© vereenigingen
aan te nemen. Ook de liberalen hebben zioh
schuldig gemaakt aan die verwaarloozing
van klachten.
Spreker verwijt- den tegenwoordigen Mi
nister van Marine ad interim, dat hij het
recht van petitie hij de marne niet schijnt
te erkennen, doordien hij weigerde te ont*
vangen de deputatie, welke een door dui
zenden onderteekend adres, om de bepa-
lngen betreffende het passagieren terug t©
nemen, wilde toelichten.
De heer Hugenholtz betoogd© ver
der, dat de Regeeriug meende, excessen te
vinden en o. a. de geringe, overigens niet
goed te keuren, sabotage op de Indische
vloot gepleegd, tot zulke afmetingen heeft
opgeblazen, dat de Regeering dadrop de
streng© maatregelen van den laat sten tijd
heeft gegrond. Maar spreker trachtte aan
te toonen, dat de Bond niets strafbaars
heeft verricht en de Regeering dus met
haar maatregelen te vroeg is. gekomen uit
«zucht om eeDs een flinken slag te slaan.
Heftig keerde spreker zich tot den heer
Tan Karirebeek, die spreker verweten had
mede te werken tot ondermijning van het
gezag, wat absoluut het geval niet is, want
ware dit zoo, dan zouden de sociaal-demo
craten niet alles in het werk stellen om de
grieven van het marinepersoneel uit den
weg geruimd te krijgen, maar de grieven
zich laten opstapelen, om des te meer de
ontevredenheid te doen toenemen. In ver
band hiermede, beschuldigde hij den heer
Yan Karnebeek, diens streven om de
klachten van het marinepersoneel in den
doofpot te stoppen en den Bond als orga
nisatie den kop in te drukken, evenals hij
in 1903 medewerkte om het spoorwegperso
neel het stakingsrecht te ontnemen, om
zich later van de grieven van dat perso
neel niets meer aan te trekken.
Spreker schetste overigens het vaak zeer
te waardeeren optreden van den marine-
bond, die zelfs menigmaal muiterij aan
boord heeft weten te voorkomen. In plaats
dat de Regeering zoo onderdrukkend op
trad tegen dien Bond, moest zij het goede
voorbeel volgen van Engeland, waar men
tob positieverbetering alleen van het min
dere personeel uitgaf niet minder dan
351,273 ponden sterling of f 4,215,276.
Als men de organisaties wil fnuiken door
een zeemilitie, acht spreker dit middel al
zeer ondoelmatig. Ook waarschuwt sprekei
tegen die onderdrukking, op groncl van het
terecht vernomen argument, dat daardoor
geheime vereenigingen zullen worden ge
kweekt.
De heer D r n ok e r hield repliek, waar
bij hij nog eens naging de verhouding van
de partijen links tégenover de soeiaal-demo-
oraten; na-der critiseerde het Regeeringsbe-
leid; naging de vraag in hoever de linker
zijde schuld heeft aan het zoo goed als niets
tot stand brengen en eindelijk nogmaals de
grondslagen voor het samengaan der vrij
zinnigen besohouwdé.
In den loo-p van zijn rede bracht spreker
alle hulde aan de talenten, de werkkracht
en de zaakkennis van minister Talma, maar
hield hij zijn zeer ernstige bezwaren staan
de tegen het systeem, dat die Minister bij
zijn sociale wetgeving volgt. En als men
zich beroept op zijn inschikkelijkheid, dan
meent spreker, dat, als van die inschikke
lijkheid gebleken was bij de behandeling
der Bakkerswet, deze wet in veilige haven
zou rijn gebracht.
Langdurig weerlegde spreker de beschul
diging, welke Leit-motiv schijnt te moeten
worden bij den a.s. stembusstrijd, dat d©
linkerzijde het kabinet voortdurend verhin
derd had wetten tot stand te brengen, ©n
bleef hij de schuld van den Bchralen oogst
werpen op de Regeering, die niet regelma
tig en op tijd gewerkt heeft, een feit, onom-
stootelijk toegegeven door de partijl efders
vaji reohts, de heeren Middelberg en No-
lens. Spreker klaagde in zijn verdere be
schouwingen, dat bij de samenstelling van
de commissies van rapporteurs en bij de
benoeming van voorzitters en ondervoorzit
ters van afdeelingen aan de oppositie zoo
goed als geen plaats wordt ingeruimd.
Zelfs heeft rich eens het feit voorgedaan,
dat alle voorzitters en ondervoorzitters
mannen van rechts waren.
Ten aanzien van de liberale concentra
tie legde spreker er nog den nadruk op, dat
links de handen zijn ineengeslagen echter
met behoud van eigen zelfstandigheid en
zette ook hij zijnerzijds nog eens uiteen dat-
als in 1913 een meerderheid verkregen
wordt door de socialisten, op de linkerzijd©
niet de moreele noch de constitutioneel©
verplichting rust om de regeertaak op te
nemen. En in dat geval is wellicht een za
kenkabinet de aangewezen weg.
Hierna werd het debat verdaagd tot he
den te halftwee.
Lederzaken.
Herhalingsoefeningen.
Als bewijs, dat da mededeelingen van som
mige bladen over de in het volgend jaar to
houden herhalingsoefeningen onder zeker voor
behoud moeten worden aanvaard, diene, dat
nu weer door „Het Vaderland" eon specifi
catie i9 verstrekt, afwijkende van hetgeen do
,N.R Ct." in Augustus van dit jaar publiceerde.
Het bericht van eerstgenoemd orgaan luidt:
De herhalingsoefeningen 1913, voor de lich
tingen 1906, 1907 en 190S dor infanterie,
zijn als volgt geregeld:
Lichting 1906: 1ste, 5de, 7de, Sste, 9de en
lldo reg. infanterie van 1929 Augustus;
Reg. gren. en jagers, 2de, 3de, 4de en 6de
regimsnt Infanterie van 9 19 Augustus en
10de regiment infanterie van 17—27 Sept.
Lichting 1907 en 1903reg. gren. en jagers,
2de, 8do, 4de, 6de en 10de regiment inf. van
B30 Augustus;
lste, 6de, 7de, 8ate, 9de en lldereg. infan.
terie van 827 September.
