R
O
I
ABDIJSIROOP
Asétimalijders
Gemengd Nieuws.
Welke \an de drie partijen het loodje lei,
heeft de heer "Van Karnebeek, door zijn
persoonlijke bran dime rk in g van anderer
beginselverloochening, ten overvloede voor
heel het volk buiten kwestie gesbe-ld. Maar
•tot zelfs op de vergadering, waarop een
de-r drie partijen harakiri speelde, was
het één ge-juich, tot ten leste het zoo goed
a Is eenpang applaus op het- concentratie-
program in handgeklap en voetgetrappel
het stof opjoeg.
Hierin ligt iets tragisch.
De drie partijen saam beschikken in de
Tweede Kamer over 34 zetels. Om meer
derheid te worden, en dus ten allerminste
op 51 stemmen te komen zouden ze der
halve ten minste 17 zetels op Rechts 1110e-
tén veroveren. Nu is het zeker niet te
kras gerekend, 7.00 we het verlies van de
drie liberale partijen aan de Sociaal-
Demoeraten op drie zetels stellen. Om
op 51 te komen, moeten ze derhalve twin
tig zetels bezetten, die nu be-zet zijn door
Rechts, en. onder hun eigen leiders is 01*
niet- één, die zelfs in een oogenblik van de
hoogste opwinding zoo iets ook maar van
verre voor mogelijk houdt.
Bij al hun geestdrift weten ze derhalve,
dat ze het n i.e t halen.
Niet halen met d i t Program, dat zich,
politiek gesproken, te gelijk èn tegen
Rechts èn tegen het Socialisme keert.
Ze weten dus vooruit, dat ze er öf niet
komen öf, in lijnrechten strijd met dit con
centratie-program, straks toeh de Socia
listen in hun combinatie zullen moeten op
nemen.
De voetval, Avaarmee ze in dit program
vóór Troelstra's hooge eischen gezwicht
zijn, heeft hen niets hoegenaamd geholpen,
en eind Juni moeten ze óf in hun minder
heidspositie berusten, öf leven bij der
Socialisten steun.
Die steun nu zal hun c. q. avel gegund
aa'orden, maar tot wat prijs?
'En ook al hebben ze straks dien prijs,
op hun knieën gebogen, betaald, binnen
twee, drie jaar loopt het toch weer mis.
Hierin ligt dan ook het tragische, dat
déze drie partijen zich nog altoos inbeel
den, dat zc het toch wreer ophalen zullen,
terwijl ze, afgegeten van Jjinks door de
Socialisten, en van Rechte door ons,
voor altoo-s den slag kwijt zijn.
Mthans zoo zij. gelijk in dit concentratie-
program, de Socialisten buiten de deur
zetten.
In een driester Een „Partij"? zegt
„Het Cen-tru 111"
He nieuwe p a r t ij, die reeds vóór
haar' grondvesting, organen had in „B e u-
k-e 1 a a r' en „K laroe n", is thans op
gericht.
Zij heet cle „Christelijk Sociale Partij"
en kan bereids bogen, behalve op'beide ge
noemde periodieken, epi een voorloopig
hoofdbestuur, met den heer Yan de Laar als
leider en voorzitter.
Het eenige, Avat nu nog ontbreekt, is...
een kiezerskorps.
Want een partij zonder kiezers, is als een
staf zonder troepen.
Men kan er zelfs geen parade mee ma
ken.
En nu zijn voor elke partij een program,
een hoofdbestuur, een leider, een orgaan
zeer zeker onmisbare elementen.
Maar wanneer de kiezers ontbreken, of
slechts bestaan uit een hoopje, ontevredenen
hier en een gjroepje malcontenten elders,
waar blijft dan in werkelijkheid de p a r-
t ij
Voorloopig moeten wij achter deze „par
tij" nog maar een vraagteeken plaatsen.
En onwillekeurig denkt men hier aan het
aa oord van den vorst, die in vollen ernst
meende, dat hij in zijn eentje een heel*
Staat was
Een „proponent" vertelt in ,.D e Schat
kamer" liet volgcnd-è c-vèr liefdebeur-
t e n
..Midden December zou ik optreden in een
kleine gemeente cfrgcns in het polderland,.
Daartoe ga ik 's morgens te zeven uur A*an
huis en arriveer na een koude reis vari
twee volle uren. Preek al miju best; kerke-
raad, als gewoonlijk zAVjjgt, ziet mij wat ach
terdochtig aan. Na afloop ga ik ter pastorie,
waar do domineesche mij naar reiskosten
Ad-aagt: 50 ets. Zij (rijke boerendochter) de
poneert een tienstuiverstuk voor mij. Daarna
Avandel ik naar het na astbij gelegen station;
U/i nur gaanskoni te drie uren Aveer thuis,
nog welgemoed. Ik was teen nog maar pas
proponent, liad nog idealen.
Eenigen tijd later hoccde ik, langs
een omweg dat men het mij zceir kwa
lijk had genomen, dat ik, o gruwel I ge
preekt had met- een gestreepte gekleed© pan
talon aanEenige Avelwillcnde collega's von
den, dat men daar toch' wel gelijk in had."
Rem drama van vaderlandsliefde.
Temidden van de afschuwwekkende too-
neelen van het slagveld heeft zich volgens
de Russische bladen in Turkije een dragedie
afgespeeld, waarin iets grootsch ligt, om
dat zij haar oorsprong vindt in oprechte va
derlandsliefde. Terwijl zoovele Turksche
officieren volgens de berichten zich verre
zochten te houden van het slagveld, was er
een Turksche uit de groote wereld, prin
ses Zekkie, de vroinv van een Turksch
hoofdofficier, die bij de berichten van de
nederlagen van het Turksche leger, diep
verslagen was.
Na den slag bij Loele Boergas, steeg
haar Avanhoop ten top en zij besloot de
schande van haar vaderland niet te oa er-
leven.
Zij liet in haar paleis een brandstapel
oprichten, a'ersierd met bloemen en tapij
ten. Na geruimen tijd te hebben gebeden,
nam zij van allen afscheid en besteeg den
brandstapel dien zij zelf aanstak, ondanks
de smeeklieden |ajjn haar personeel, dat
slechts zwijgend kon toezien bij haar daad
van wanhoop, waarin, boe nutteloos zij',
moge zijn, toch iets ligt van den groot-
eohen heldenmoed van de Oudheid.
In een schrijven alan haar echtgenoot
verklaarde zij dat zij het schouwspel \an
den ondergang van het Turksche rijk niet
kon bijwonen.
RECLAMES, 6713
k 40 Cent per regel.
Gij lijders aan Asthma, voor U is het
zeker we! een blijde tijding, dat er thans
een middel is, dat U van Uw onaange
name ziekte kan verlossen, namelijk
de Abdijsiroop, Klooster Sancta Paulo.
Duizenden en duizenden zijn reeds
daardoor van asthma verlost, nadat zij
verscheidene jaren lydcnde waren ge
weest en bij geen enkel middel baat
konden vinden. Ook \roor lijders aan
borst*, keel* en longziekten is de Abdij
siroop een uitstekend middel. Lijdt
toch niet langer, laat Uav borstziekte
niet ontaarden in tering. Thans hebt ge
het nog in Uw macht alle borstziekten
in het eerste stadium te stuiten. Draal
niet, doch genees U met de
Klooster Sancta Paulo
jgjfo Per fla,
SM band m
flacon fl.f2.— G, f3.50. Ericht rooden
m. h.wdteekcning L. I. Akker, Rottcrdai
Alom verkrijgbaar.
rooden
Terwijl de familie N., te Wijeveen
(Dr.), naar de Meppeler kermis was, apeeide
het 14-jarige zoontje thuia met een makker
„ophangertjo". Toen de veertienjarige N. hing,
kon zijn vriendje hem niet uit zijn benarden
toestand redden, en het gevolg was etn
oogenblikkeiyke dood I
SedtrT^j. 1. Maandag werd te
Dokkum vermist de sigarenmaker J. ten H.
Woensdag kwam hjj te voet, doch overigens
gezond en Avel, uit Groningen terug. Het bleek
dat grappenmakers ham Maandagnacht in niet
al te nuchteren toestand in een onderweg
pleisterende lijkkoets hadden te slapen gelogd,
en dat de koetsier, zelf ook lichtelijk aange
schoten en onbekend met deze nieuwe vracht,
hem van bier had meegevoerd.
De politie te Brest heeft de
hand gelegd op een bende van 15 kinderen,
Avaaowan de oudste 15 jaren telde. D°ze
jongens hadden een soort van gauAvdie\en-
vereeniging geArormd en sloegen hun slag
Avaar de gelegenheid zich voordeed. Zij
drongen de huizen binnen, maakten de open
bare pleinen onveilig, slopen rond in do
stations. Drie hunner, die het meest op
hun geweten hebben, zijn naar de gevange
nis overgebracht, ten einde voor de cor
rect-i-oneele rechtbank fcê-r-vefsl-l.fj7irii de
overcn i.in aan or- cfndrs" te*, .-q-g ven
De Anaconda O'y., een maat
schappij, diD hout gc.-ca-pi; had i.-i cU dooi' tie
Veresnigde Staten als bondsdomein gere
serveerde bosschen van deai staat Montana,
Avordt nu door de Unie-regeer mg aange
sproken om schadevergoeding: 0,000,000
gulden 1
Aan den Duitse hen Rijksdag
is een ontwerp voorgelegd tot verbod van
de vervaardiging, het tot verkoop in voor
raad hebberi, het verkoopen of in het ver
keer brengen, alsmede den invoer van
zuigfles&chen met slangen of cleelen daar
van. CRertreaing wordt gestraft met ten
hoogste 150 mark hcete of hechtenis. Ook
als de overtreder niet bekend is, kan op de
voorwerpen beslag Avorden gelegd. Nu moet
nog de fopspeen aan de beurt komen,
merkt het ,,N. T. v. S." dienaangaande op.
Woensdagmorgen vroeg ib de aarts
hertogin Zita, de gemalin van den aartsher
tog Karei Frans Josef, van een prins bevallen.
Dit is dadelijk naar keizer Franz Josef te
Boedapest getelegrafeerd. Deze geboorte he6ft
Oostenrijk een lateren troonopvolger geschon
ken, daar de kinderon van den huidigon
troonopvolger, Frans Ferdinand, uitgesloten
zijn van de erfopvolging, althans in Oostenrijk.
Een vloedgolf heoffc de stad en
Savanna la Mar en Lucea (beide op Jamaica)
feitelyk geheel vernietigd. Volgens berichten
over de ramp, door etoombooton te Kingston
aangebracht, z(jn er aan de Montigo-baai
42 menscheu omgekomen. De gouvorneur
van Jamaica is per extratreih met een afdee-
ling artilleristen, 800 tenten, voorraden enz.
vertrokken naar da plaats van do ramp.
De politie te Los Angelos
(Caliior'nié) heeft Dinsdag een angstige
paar uurtjes doorgebracht. Aan het hoofd
bureau van politie meldde zich een Duit-
seller, Karl Warr, aan, die daar een for-
meele paniek teAveegbracht. Hij kwam bin
nen met een kist op den rug, waarin zich
dynamiet bevond en een mechanisme dat-
na a'erloop van bepaalden tijd de dynamiet
tot ontploffing moest brengen. Warr ver
zocht, de politie een bekend spoorweg-
niagna-at op het bureau te willen ontbie
den; dan zou hij, Wa.rr, dien man wel eens
„opblazen". De politiemannen schrokken
en trachtten Warr te kalmeeren. Intus-
echen Averd het geheele gebouw ontruimd
de arrestanten werden uit de lokalen ge
bracht; een rechtbank, die in dat gebouw
juist zitting nam, werd ijlings gewaar-
schuAvd: rechters, juryleden, getuigen en
publiek a'logen zoo snel mogelijk de straat
op. En nog altijd Averd Warr aan de praat
gehouden door een paar politiemannen.
Ten slotte Avist een agent achter Warr te
komen en hem met een knuppel een meip
op het hoofd te geA'en, zoodat hij beAWiiste-
loos in elkaar zakte.
Bij onderzoek bleek dat zich in de kist
60 dynamietworsten bevonden.
Dinsdagis aanboord van den
Japanschen kruiser „Nisjin'» een ketel ge
sprongen. Twintig opvarenden verlorei
daarbij het leven. Het ongeluk schijn;, u
zijn veroorzaakt door het stooten va!1
„Nisjin" op de klip van Sjimoda. \{^J
schip is te Jokosoeka aangekomen; d0
ken der slachtoffers zijn aan wal gebracht,*
Te Londen z ij n twee k i P gj
rechtvrouwen, die weigerden hun leeftijd
op te geA'en, AvegenS het inslaan van ruiten
in New-Bondstreel, Waarvan de schade en
182 Avordt geschat., veroordeeld tot o.e
zee en vier maanden gevangenisstraf ]?eD
paar dure ruitjes. De dametjes gaan maar
een paar dagen de gevangenis in, dat staat
vast. Ze Aveigeren eenvoudig te eten en de
reet- is bekend1.
Eeu lijk aait het van een nnto.
Een zonderling voorval, dat op zichzelf
reeds tragisch was, maar nog ernstiger ge-'
Aolgen had. kunnen hebben, deed zich
Bibao a-oor. Met gruote vaart kwam een'
automobiel, waarin drie personen gezeten
waren, aanrijden over den weg van AJgor-
ta. Naast den chauffeur zat een chauffeurs,
leerling, die gemerkt had, dat de bestuur
der reeds eenigen tijd geheel beweeg'-oos
aan het stuunviel zat. Toen de wagen een
ravijn genaderd was, had de leerling nog'
juist tijd het stuur te grijpen en den val
i!n de diepte te voorkomen. Toen hij daar
op den chauffeur wjlde aanspreken, kreeg
hij geen antAvoord en zag, dat diens ocgen
gesloten waren. Tot zijn groote ontsteltenis
bemerkte hij toen, dat hij naast een lijk
zat, dat reeds eenigen tijd het stuur iti
handen geklemd hield.
l>e zeldzaamheid vau grooto
olifaiiteu.
Het Amerikaansche Museum voor Natuur
lijke Historie te Washington heeft eenige
employés naar Oost-Afrika- gezonden om
daar een aantal olifanten buit te maken,
die opgezet een mooie groep in het museum
zullen vormen. De leider der expeditie, dr.
Abeley, heeft een en ander omtrent zijn
ervaringen aldaar meegedeeld en daaruit
blijkt, dat de groote olifanten in Afrika
zeer zeldzaam Avorden. Oude mannelijke
exemplaren, wier slagtanden meer dan 50
pond Avegen, zijn haast niet meer t-e vinden.
Dit geAvicht hebben de tanden, als de oli
fant ongeveer 25 jaar oud is. Dan ech
ter wordt hij het mikpunt van alle jagers
en het is tien tegen cén, dat hij spoedig
gedood Avordt. Sle-ohts enkele exemplaren,
die in dichte avouden leven, worden ouder.
Dr. Akeley meent, dat olifantstanden bin
nen korten tijd haast niet meer te krijgen
zullen zijn, te meer daar de jacht op -olifan
ten v-eel&l aangemoedigd wordt wegens do
groote schade, die zij op plantages en in
de bosschen aanrichten. Het Amerikaansch'
Museum kan echter tevreden zijn met, het
resultaat der expeditie: er is een mannelijk
exemplaar geschoten, waarvan de slagtan
den zelfs 100 pond wogen. De schouder-:
hoogte van dit dier bcdroc-g 11;} voet,.
Hét spiritus- en het laat st-gebouAv cle ma
gazijn hebben dus zes verdiepingen bij hun
hoogte van vijftien nieter, het eorsigchouAvdo
gedeelte der magazijnen voor opgezette die
ren heeft al zoo vier ét-ages.
Bij- c\czc magazijnen is gezorgd voor een
maximum van licht, zoodat men ook in de
gang, die in de lengte van het gebouw tus-
scheii de kasten doorloopt, voldoende kan
zien. Om dat te bereiken heeft men hier
gebruik gemaakt aran galerijen, zoodat daa.r-
tusschen het licht vrij kan binnenvallen van
af de bovenste ramen zelfs tot beneden in
het gebouAV. Om dit nog in de hand te
Avcrken heeft men de vloeren dier galerij au
nog gemaakt aran opengewerkt ijzer. Daarmee
Avas nog een tweede voordeel bereikt, name
lijk, dat liet brandgevaar er volkomen door
uitgesloten werd. In de magazijnen is slechts
hout gebruikt voor de planken in de kasten,
overigens is 't geheel in steen en ijzer op
getrokken. De vloeren, zooals we reeds zei
den, de ramen, de kasten, de deuren 't is
alles ijzer*. Op een zoo gevaarlijke plek als
een spirit.usmagazijn is dit een dubbel
groot voordeel.
Hier is echter iets anders gemaakt. Daar
mee av ij zen wc tevens op het eenige groote
verschil met de andere magazijnen. Hier is
de galerijbouw hiet geheel doorgevoerd. Kan
mem in het groote magazijn onderin liet vijf
tien meter hooge plafond zien, in de spiritus-
aldeeling is dit niet mogelijk. Hier treft
men beurtelings een galerij en een dichte
vloer van beton. "Waarom dat \7er schil De
treden is een zeer eenvoudige, 't Is licht te
begrijpen, dat van die duizenden flesclijes,
waarin de praeparaten op spiritus zich be-
a'inden, er wel sens een breekt. Zou men nu
tot boven toe de galerijen mot de open
gewerkte vloeren hebben aangebracht, dan
kon de vloeistof al die verdiepingen a7uil
maken; dat heeft men op deze Avijze ver
meden. Is 't noodig om de flesclijes te ver
voeren, dan kan men die op een av agent je
zetten en met behulp van oen hand-lift naar
een andere verdieping a^oeren. Het trap-op
trap-af dragen van die voorwerpen is dus
overbodig, wat behalve gemakkelijker ook
veiliger is. Al zullen de donservatoren na
tuurlijk steeds oen angstAvekkende voorzich
tigheid betrachten, ze krijgen liefst geen
malheurtjes in dat onderdeel der verzame
ling, dat aan hun speciale zorgen toever-
trouAvd is.
Waar men de breede dammen tusscben
de ramen ziet, daar kan men een dubbele
rij ka-sten vinden, die met de achterkanten
tegen elkaar staan.
In het spiritusmagazijn zijn bovendien
die kasten gesteld tegen den blinden muur
aan de zijde Raamsteeg. Het aantal kasten
is kolossaal, maar het aantal voorAverpen
naar ©a-enredigheicl.
Hoe ziet nu zoo'n kast aroor opgezette
dieren er precies uit, zult ge vragen.
De breedte of lengte, ho© men 't noemen
wil, is, dit is reeds bekend, drie meter,
de hoogte twee-en-een-half. Groote ijzeren
deuren onttrekken de zich daarin bevin
dende A'oorAverpen aan liet oog. Met een
losse knik worden deze geopend en dan
staan daar de beesten in een door naphta-
line bezwangerde atmospbeer. Ruim staat
daar alles, zoowel de kleinere als de groo-
tere voonverpen. Veroorlooft do hoogte
der dieren planken in de kast'aan te bren
gen, dan bestaat hiertoe de mogelijkheid,
Avant daarvoor zijn de noodige inrichtin
gen gemaakt.
In die kasten is het ook stofvrij. Dat is
niet zonder belang. Langs de randen der
deuren is kapok aangebracht en onder in
de deur zit tusschen een paar roostertjes
eveneens kapok of een dergelijke stof, die
Avel lucht in de kast toelaat, maar het
stof tegenhoudt. En dit is zelfs in deze
nogal stofvrije omgeving aran meer be tee
kenis, dan men zou denken. Zijn de dieren
echter te lang, la>ng€i* dus dan drie meter,
dan heeft men daarvoor ruimte gemaakt,
door een\7oudig van twee naast elkaar ge
legen kasten een te maken. Niet door een
meter meer lengte te nemen, neen, de
regelmaat heeft men niet laten varen. Zoo
ook, wanneer de hoogte \ran twee-eu-een-
halve nieter te gering wa6, b.v. voor de-
giraffen en kameelen, dan heeft men twee
boven elkaar gelegen kasten A7erbonden.
't Is op die galerijen prettig een kijkje
te nemen. De kasten zijn van binnen en
A'an buiten keurig netjes geschilderd. Yan
buiten nogal zacht groen, waardoor het
licht in liet gebouw aangenaam wa-rm aan
doet Maay Avordenv die schatkamers ge
opend, dan is het een bij-zonder genot er te
mogen ronddolen. Kasten arol apen, her
ten, kortom de meest uiteenloopende die
ren. Gelijkvloers die hooge kasten met de
grootste beesten. Daarin is een even helder
licht door de verfsoort waarvan men
gebruik heeft gemaakt als daarbuiten.
Een halfgeopende deur Averkt als een spie
gel en werpt de lichtbundels in de kast,
zoodat, zelfs als het te inspecteeren voor-
\ver.p op zijn plaats staat, 't zeer goed mo
gelijk is het gade te slaan.
Maar hier duizelt men weer Aran het
reusachtig aantal \*oorwerpen. Hier is men
op liet terrein, waar zich leeken vervelen,
aa'aar echter de mannen der wetenschap op
rustige, kalme en gemakkelijke wijze hun
studies kunnen maken.
In de breedte, juist- midden door het
gröote magazijn loopen de breede corri
dors. In liet- park zijn ze duidelijk te on
derscheiden door de groote, boogA^ormige
vensters. Yan deze gangen alleen is het
mogelijk in de magazijnen te komen. H er
zijn de ijzeren deuren, die toegang geven
tot de bewaarplaatsen der millioenen.
Deze gangen vormen ook de a7erbinding
niet de dienstgebouAven aan de Raamsteeg,
waarnaast zich de custos-Avoning bevindt,
met de dienstvertrekken verbonden door
een gang, doch weer gescheiden door een
branddeur. Want waar hier gewoon wordt
gestookt, het ge/vaar voor brand eA*en groot-
is als in elke woning, daar heeft men den
maatregel van het aanbrengen van een
branddeur goed geoordeeld.
In de dienstgebouwen.
De dienstgebouwen zijn aan de acht-er-
zij-ó^ van het museum gelegen. Wat men
dus a^an de Raamsteeg ziet-, is de achter-
geA7-el. Het hoofdgeboiiAv met den a7oorgevel
moet juist nog verrijzen. De beide kiekjes
aran het nieuwe gebouAV, doen het midden
etuk on een zij-aanzicht van a-f de Garen-
markt op dezen achtergevel zien.
We zullen ons hier onthouden van een
beoordeeling van het architectonisoh
schoon. Ons doel is alleen geweest om den
lezer te laten zien, lioe het Museum van
Natuurlijke Historie zal worden gehuis-
A7est.
We keere-n nu terug tot het dienstge
bouw. Yenvacht nu geen opsomming, lioe
de laboratia op elkaar \7olgen, dat naast
de kamer van den conservator mijnheer
zoo gelegen is de kamer ara-n zijn collega
mijnbeer zus. We vreezen, dat liet u wei
nig belang zou inboezemen, maar boven
dien zou uav kennis a7an de inrichting niet
grooter zijn, dan we u hier willen bijbren-
gen.
De geheele inrichting is eenvoudig, maar
netjes uitgeimerd. Op twee manieren is het
mogelijk er binnen te treden: door den
hoofdingang en door de kleinere deur
naast het spiritus-magaznoi. Op beide wij
zen komt- men in de lange gang achter
de vertrekken, die zich uitstrekt over de
•geheele lengte langs de binnenplaats.
In dezen tijd van het jaar is het niet on
aangenaam er binnen te gaan, want het is
er behaaglijk warm. Gangen en magazijnen
zijn, zoo goed als de a^ertrekken centraal
verwarmd.
De inrichting \~oor die centrale A7erwar-
ming is met de kolenbergplaatsen in het
sou sterrain onde rgebracht.
Daar boven zijn de a7erschillende labora
toria, droogkamers en bergplaatsen, die
onmisbaar zijn voor het praepareeren a7an
skeletten, schedels en huiden of voor het
opzetten der dieren. Men beschikt er over
een oa'ervloed aTan licht en alles is gedaan,
om den praeparateurs bij bun arbeid zoo
veel mogelijk te gemoet te komen, ten
einde van goed werk a'erzekerd te kun
nen zijn.
Uit de hiervoor genoemde gang van
Avaaruit men ook in de corridors der magiv-
zijnen komt, evenals uit de gangen op hoo-
ger gelegen verdiepingen bereikt men
langs een gemakkelijke trap, tegenover de
vestibule gelegen, de eerste étage. Op deze
en de daarboven gelegen a'erdiepingen zijn
de werkkamers. Hier zijn de bureaux van
den directeur, den administrateur, en de
conservatoren. Hier vindt men ook de zaal,
Ava-ar de gelegenheid is gemaakt de voorwer
pen uit te teekenen, het fotografisch ate
lier en de donkere kamer, ten einde de op
namen te kunnen ontwikkelen, een gehoor-
zaaltje, Avaar lezingen zullen worden gehou
den over onderwerpen betreffende natuur
lijke historie, een zaaltje voor tijdelijke ten
toonstellingen en de keurig en praetisch in
gerichte bibliotheek.
De grootst mogelijke eenvoud is er be
tracht, In de Averkkamers bijA7. zijn sléchts
de noodige boekeukasten en werktafels ge
plaatst en de verdere meubileering en stof-
feerïng zijn zoo sober gehouden, als slechts
e enigszins kon.
Nog een enkel woord Avillen we, ayc
verder gaan, zeggen over de bedoeling, die
men heeft niet het zaaltje voor tijdelijke
tentoonstellingen, waarover we hier spra
ken.
Hier zal, zooals de directeur ons mee
deelde, na een expeditie, die mocht worden
ondernomen, de verworven schat worden
tentoongesteld. Doch niet alleen daar\oor
is het gemaakt, want expedities worden
slechts weinig uitgezonden. Waar nu zoo-
Veel in donkere kasten is opgesloten, daar
zal dit toch niet geheel aan het oog der
belangstellenden worden onttrokken. In dit
zaaltje met z'n hooge ramen, die een helder
licht laten binnenstroomen, zullen bijv. ge
durende eenige- dagen collecties worden ten
toongesteld. Den eersten keer bijv. van
Madagascar, een anderen keer uit een deel
van onze kolonies,, een derde maal misschien
uit ons eigen land. Op die manier krijgt
de toeschouwer een beeld van den rijkdom
der natuur in die A7erschillende streken. Die
tijdelijke tentoonstellingen worden niet ge
durende het geheele jaar gehouden, doch
op ongeregelde tijden, wanneer de werk
zaamheden in het museum dit vcioorio'en.
Van te aoren zal zoo'n expositie worden
aangekondigd en dan stelt de directeur zich
i7noy om hen, die daartoe tot hem het A-er-
7nek richten, toegangskaarten te verschaf
fen.
Magazijnen en dienstgebouAven zijn ge
reed, zeiden we in'den aanvang *an deze
besen rij vin g, maar.
Bij onzen tocht door lïet gebouwencom
plex ontdekt-en we nergens een electrisch
lampje of andere bron voor kunstlicht. Men
zal het dus zonder licht moeten stellen. En
iets anders frappeerde ons eveneens. Daar
is in het dieiTsfcgebouw een koker voor een
electrische lift. Met die lift kunnen de voor
Averpen der verschillende verdiepingen o.a.
naar het fotografisch atelier worden ver
voerd. D. w. zmen kan het doen.., als de
liftkooi er is, want juist die ontbreekt.
Mocht er op den bodem van de schatkist
in de hoekjes soms een paar duitjes blijven
liggen, dan sweet de regeering, waarvoor die
op uitstekende wijze kunnen worden benut:
een paar kleinigheden in vergelijking tot
het geheele werk in orde laten brengen
in het reeds gebouwde deel van het Museum
van Natuurlijke Historie.
Wat nu?
Ja, wat nu? Daar staat dan tweederde
deel van het nieuwe museum. Met het Averk
is eendoegin gemaakt, maar het moet vol
tooid ook. Het is alleen de vraag, wanneer
daarvoor het tijdstip zal zijn aangebroken.
En dan is het te hopen, dat dit spoedig zoo
mag zijn.
De toestand is voor hen, die aan het mu
seum verbonden zijn, niet van dien aard,
dat hun arbeid vergemakkelijkt is. De uma-
we bureaux zijn betrokken, de verzameling
is A*oor een belangrijk deel overgebracht,
maar daar is ook nog een groot aantal voor
Averpen in liet gebouw aan het Rapenburg,.
Het wetenschappelijk museum is groot-en-
deels voltooid, liet volksniuseum, om het
zk>o maar eens te zeggen, tnoet nog volgen
Dat de minister binnen rhet te langen tijd
de vrijheid moge vinden om a7oor den bouw,
van dat laatste gedeelte de noodige credie-
ten aan te arragen Dit is duidelijk, ciat er
aan den boinv van andere universiteitsge
bouwen niet raag Avorden begonnen, zoolang
niet de hier begonnen arbeid voltooid is.
Nog één gebouw moet verrijtzen. Dan zal'
het Van der Werf-pa-rk, voor zoover dit
nog in Avezen is, ook verdwijnen, Langs
den Ste en sell uur komt de voorgevel Aan het
nieuwe museum, waarover we een en ander
hebben verteld.
Hoe dat gebouAV wordt, kunnen we niet
A7ertellen, Avel echter, wat daarin zal Avor
den tentoongesteld.
Het wordt dan in tweeën verdeeld. Het
eene deel zou kunnen Avorden beschinuvd
als een osteologisch museum, de verzamel
plaats der schedels en skeletten. Dit maga
zijn wordt anders ingericht als de hiervoor
beschreven, omdat deze voorwerpen andere
eisohen stellen. Waar licht zeer nadeelig
is voor cle teere kleuren van de A?edcren
der opgezette a-ogels en voor de huiden der
Adervoeters, daar is het zeer Avelkom voor
deze beenderencollectie. Hoe meer licht,
des te beter! Daarom zal ieder steeds langs
dit deel der verzameling kunnen wandelen
De andere helft is bestemd voor de die
ren, die men thans nog in het oude museum'
kan heAvonderen. Maar de opstelling zal een
heel andere, veel aantrekkelijker zijn. Hier
komt datgene, wat het publiek interesseert
en daarbij bekooren in de eerste plaats de
biologische groepen, -die Ave een ieder raclen
reeds thans in het oude gebouw te gaan be
zien. Die alleen loonen de moeite van een
wandeling naar het Rapenburg.
Voor de groote massa- krijgt dit- nieuwe
museum een waarde, die het oude nooit be
zeten heeft.
En Avanneer nu, \ve hopen binnen enkele
jaren, het geheele museum klaar is, Avan-*
neer daar zal staan het grootste gebouw,
dat, aa e vergeten dit haast, met het
geologisoh en mineralogisch museum aan cle
Ga-renmarkt zal zal Avorden verbonden
wanneer de gemeente voor den hoofdingang
tegenover de Langebrug een monumentale
brug zal hebben gemaakt, clan mogen we
Leiden geluk \yenschen met een stichting,
waarop het trots mag zijn; een stichting,
die de vermaarde collectie waardig is, die
niet zal nalaten in het buitenland den in
druk te vestigen, dat Nederland eindelijk
begrepen heeft, dat het bezit van kostbare
schatten ook verplichtingen oplegt.
Dat de regeering met bekwamen spoed
voor de voltooiing de noodige stappen mo->
ge doen
L. P. W.
Naschrift. Na voltooiing van dit ar
tikel vernamen we uit liet Donderdagai oud
a7erschenen voorloopig a'erslag van de be-<
handeling der begrooting voor Binnenland*
sche Zaken in cle secties, dat bij de besprea
king aran de belangen der Leidsohe nniver»
siteit aangedrongen is op afwerking van
het museum. Dat dit verlangen door een
gunstig antwoord mag worden gevolgd 1
