Tweede Kamer.
Ingezonden.
Kunst, letteren, enz.
Vragen en Antwoorden.
ring; en al brandde hij zich daarbij de vin
gers, en al verkoos de soep ook maar niet
dHkker te worden, de kip was zacht en we
hebben haar opgegeten tot op de beentjes.
Met Albert Cakee, mijne heeren. Poulet A
Moe staf a Pasje.
Toen namen we op een kouden morgen,
om vijf uren in de vroegte, afscheid van
elkander, omdat ik de hoop op Adrianopel
verloren had en de luitenant nog altijd vol
hoöp was. Hij lag op den grond in zijn de
ken gewikkeld en wilde beslist opstaan om
mij uitgeleide te doen. Maar de slaap was
h«m te machtig, hij dommelde weer in en
ik. hoorde hem alleen nog brommen:
„Morgen ga ik naar Adrianopel. Als u
naar Amsterdam komt, moet u mijn moe-
clw bezoeken en haar vertellen hoe leuk
het hier is."
De vensterruiten waren bevroren ën on-
'étr het dak speelden de ratten.
"Adieu, jonge luitenant Fabiusl
Indische begïooting.
Na; den heer De Kanter sprak: gistepeinl
dé ,héer De Me ester. Deze wonschte In-
die geluk met don voorspoadigen financiee-
Ictt toestand, maar acht juist daatrom gebo-
den dubbel voorzichtig te zijn, indachtig
aan, dat op de vofcte jaren ook nog wel
wins magere zouden kunnen volgen. Daarom'
mag men niet te royaal zijn in den roea
dar weelde. De bureaucratie is machtig in
Isadië, en deze begrooting draagt daarvan
ié sporen.
In dit verband komt spreker op tegen op
drijving van de ambten aarstraktcmOn ten
Verschillende maatregelen van de Regeë-
fctng besprekend, juiebt spreker toe de|
«opium-politiek, los van financieel© overwe
gingen, en ook de' plannen der Regeetring1
tot verlaging Van de zoutprijzen en ver
meerdering der zout debietplaatsen.
Den economisohen toOstand van Indië en
wét daarvoor gedaan wordt besprekende, er
kende spieker, dat er, bij vergelijking met
vroeger, vooruitgang te bespeuren is, vooral
«la men in aanmerking neemt, dat de ethi
sche maatregelen van nog jongen datum zijn.
Spreker bepleit met een enkel woord mede
zeggenschap yan de inlanders in het be
stuur. Tegen elke poging tot definitieve re
organisatie zal hij zioh verzetten, als daarbij
geeto rekening wordt gehouden met die mede
zeggenschap.
iWat de Chineezen-kwestie betreft, is spr.
v!an oordeel, dat krachtige handhaving van
het gezalg en borstal van de orde nood zak e-
kelijk is, maar dat, daarnaast, niets mag
worden gedaan, dat opwindend en irritee-
retod ondefr de vreemde Oosterlingen werkt
öH idat niet moet worden voortgegaan op
eeü; wég, waarbij aan' gegronde grieven der
vreemde Opstellingen in Indië geen gehoor
Wordt verleend.
Het beleid dér Regeer ing in' zake de Chi-
tóoiezfen-relletjes kon spreker niet goedkeu
ren'. Het is gebleken, dat de Regeéring niet
voldoende voorbereid was op hetgeen in
China zou gebeuren, niettegenstaande het
fcéag. vooruit te voorzien was en de verande
ring van regeeringsvorm daar 'te lande ver
wacht kon worden.
De ontstemming van de Cliineezen ever
ld« weigering van het ontplooien der nieuwe
republikeinsche vlag, schrijft spieker toe
batt tegenstrijdige orders, al kan spreker
niet goedkeuren, de wijze, waar op de Ohinee-
ZeU aan die ontstemming uiting hebben ge
geven. Spreker ^ringt er op aan, "dat ue Re-
geér»g, evenals zij deed iii 1907, toen zij
Iden heer Liefrinck naar Atjeh zond als R/e-
geeringscommissaris, ook een Regëerings-
commissalris benoemde om de oorzaken van
<de relletjes te onderzoeken. Spreker raadt
aan te breken mét het stelsel van Chineesche
officieren (kapiteins- en luiten ants-Chinee-
Xen), die Weinig gezag onder de Chinoczen
hebbeto, en dringt er verder op aan, dat dé
politierechtspraak worde overgebracht naar
do Raden van Justitie. Spreker "bepleit ge
lijkstelling met Europeanen van Chineezén,
die Nedorlandsoh© onderdanen zijn. Het
schuim onder de Chineezen, zooals onder de
Chineesche koelies te vinden is, helioeft niet
to worden gelijk gesteld, maar men zorgde,
dat zulk schuim niet in Indië korne.
[Wat liet onderwijs betreft, gaat spreker
in verschillende opzichten met de Regeer in g
méde, maar staat hij lijnrecht tegenover
Kaar bij haar streven om het inlandsoli on
derwijs in confessioneel Christelijke richting
té drijven. Van oudérrecht is in Indië een
voudig geen sprake; liet gouvernement be
islist. Het kan nieb anders, of dat moet tot
ireactie leiden. Bij dit godsdienstig drijven
op onderwijsgebied sluiten zich nog vele an
dere maatregelen der Regeering in die rich
ting aan. Een en ander zal niet strekken om
'dö handen tusschen 'inlander en ons bestuur
K'ecbter te maken, i
Na! de pauze ontwikkelt de lieer Vlie
gen het sociaal-democratisch' standpunt in
Xake Indië, dat hierop neerkomt, dat ton
^spoedigste aan Indië zelfstandigheid moot
Worden toegekend, zóó, 'dat wij ons als heeT-
jschers kunnen terugtrekken en Indië aan
Zichzelf kan worden overgelaten. Spreker
«Hitkent in verband hiermede, dat de gun-
tfigë financieels toestand van Indië het ge-
yolg is van welvaart. Hij is slechts het .ge
volg van de inkomsten uit monopolie en be
drijven. Het mijnwezen geeft slechte resul-
jlaten, naar spreker verder uiteenzet.
Het eenig© redmiddel is een krachtige
Btlaatsexploitalie van de mijnen. Een Staats
commissie is noodig om' aan de verwarde
toestanden op mijn gebied een einde te
pfakeft.
Voor de' ecoho'misolic verbetering va)n In
dia wordt steeds niet genoeg gedaan. Land-
)wmW en industrie belioören meer gesteund.
Vérder keurt spreker het opdringen aan
ijilandsche "bevolking van een vreemden
godsdienst af en besluit hij mét te betoogxm,
jdait de bekende „Indische partij" in goede
Kanen moet worden geleid en liaar voor-
Vechters niet behandeld moeten worden als'
feriertijd Douwes Dekker.
De heer Scheurer huldigt het "beleid
ywn den GouvemeuT-Generaal en van den
Minister. Ook spreker erkent den vooruit
gang van Indië, zij het een langzame. Daar
om onderschrijft hij een voorzichtig finan
cieel beleid. Ook op onderwijsgebied dient
men voorzichtigheid te betrachten, Waarbij
spreker wijst op de tegenstrijdigheid ih rich
tingen. De éene wil zoo snel vooruit, dat zij
alle kracht wil aanwenden om het onderwijs
oiider de h'oogér© standen te pröpageeren
een andere richting echter meent, dat op on
derwijsgebied reeds veel te snel vooruitge
gaan wordt en men bij de lager e standen
moet beginnen.
Spreker zou' Jieden zijn rede voortzetten,
waarna de Kamer overging tot het trekken
der afdeelingen.
Graat JESomaiionet,
de nieuwe Spaansche mini«ter-presldont.
Nog eens: „ISMdegeest."
Opnieuw is ten behoeve van het verple
gend personeel der gestichten „Ende
geest", „Rhyngeest" en „Voorgeeet" een
adres bij den Raad ingediend, het vierde
binnen een zeer kort tijdsverloop.
Mogen de drie eerste niet veel meer
succes hebben opgeleverd, dan een onbe-
duidende salarisverhooging, onbeduidend
wanneer men de salarissen van verplegen-
den vergelijkt met die van de inwonende
beambten der Tuchtscholen, de indiening
van het vierde adres, voorzien van een uit
voerige toelichting, heeft plaats onder vrij
gunstige voorteekenen.
De Raad toch is nu langzamerhand wel
tot de overtuiging gekomen, dat niet alles
in „Endegeest" is zooals het wezen moet
(en wezen kan, voegen wij er onmiddellijk
aan toe), en heeft dan ook in een der vo
rige zittingen het reglement der gestich
ten „Endegeest", enz. ter inzage gevraagd,
welk reglement, vreemd genoeg, niet aan
de leden van onzen Raad bekend bleek
te zijn.
Thans zijn in het pas-verzonden adres
middelen aan de hand gedaan om uit het
mutatie-moeras te geraken, waarin deze
gestichten langzamerhand zijn terecht ge
komen. Gevraagd toch wordt:
benoeming, enz. van alle verple-
genden door het College van B. en Ws.
instelling van een scheidsgerecht
(geen vreemden vogel in de Lei doch e
volière de gemeente-werklieden n.l. ken
nen reeds een dergelijk instituut);
invoering èener 60-urige arbeids
week, wat, gezien de afmattende taak van
zusters en haar mannelijke collega's, een
zeer billijke wenseh mag worden genoemd;
vaststelling van een minimum-
jaarwedde en een maximum en van perio
dieke verhoogingen, niet gebonden aan
rangen, een stekel van betaling, dat aan
alle Departementen van Algemeen Bestuur
wordt toegepast en ook bij de gevangenis
sen, enz., tot tevredenheid van het perso
neel bestaat en nog zal worden uitgebreid;
uitkeeri.ng van kostgeld gedurende
de vacanties, en
gelei del ij ke inkrimping van
het internaat.
Wij moeten ons bekorten: de plaats
ruimte, ons zoo welwillend afgestaan, is
beperkt.
Wij spreken de hoop uit, dat de Raad
het voorgestelde in ernstge overweging
moge nemen. Is het dit College inderdaad
ernst met het voornemen paal en perk te
stellen aan het zóó schrikbar en d-groote
verloop van arbeidskrachten, dan is er
thans gelegenheid, dat door een daad te
toonen.
Dan vreezen wij ook niet of de zusters
zullen alsnog de toezegging ontvangen,
dat ze voortaan gedurende de vacanties
het kostgeld zullen genieten, hetwelk ook
aan dienstboden wordt uitgekeerd.
Een gulden per vacantie-dag extra zal
veel bijdragen tot een aangename ont
spanning.
TT, Mijnheer de Redacteur, dankzeggende,
Het Be-stuur cler Afd. Leidenvan den
Alg. Nedex&. Arnbienaarsbond.
Geachte Redactie!
Naar aanleiding van het ingezonden stuk
van clen heer Cremer, verzoek ik UEd. be
leefd eenige plaatsruimte.
Of de heer Cremer succes behalen zal, be
twijfel ik ten zeersteten eerste zit er in zijn
ingezonden stuk niet de minste pit. Ook
blijkt het, dat hij niet volkomen op de
hoogte is van welke zijde de door hem ge
noemde opruièrij komt; die zoogenaamde
opruièrij is gekomen van de zijde van den
Bond van Confectiebedienden, en wordt tot
ons groot genoegen daarin gesteund door
den door u gehaten Soc. Bond.
Dus ook de opruièrij is niet geheel en
al socialistisch, doch zuiver neutraal De
bejegening als dat onze heeren Raadsleden
zouden loopen aan den leiband der socia
listen, wordt bierdoor een boel verminderd.
Ten tweede, wat de heer Cremer schrijft
over Amsterdam, daar zou ik niet zoo
voort-varend over zijnik zou eerst eens
zorgen, wat schriftelijke overtuigingen te
krijgen, en zou mij daar dan mede a.
Donderdagavond in de Stadszaal ter verga
dering begeven, naar alle waarschijnlijkheid
zal uw succes dan grooter zijn dan dat door
een schrijven in een courant verwacht, mis
schien, komt u daar wel tot betere overtui
gds-
Wat de heer Cremer ook nog schreef over
den heer Yan der Meij, daaruit blijkt ook,
dat gij bepaald niet ter vergadering zijt
geweest 1.1. in de „Graanbeurs" gehouden.
Hadt ge deze tot het laatste bijgewoond,
dan hadt de heer Cremer ook getuige kun
nen zdjn, dat de heer Yan der Meij, wan
neer hij in de zaal zich geen tegenstander
had betoond, het bijna geheel met ons eens
.was. Deze man was bijna van dezelfde opi
nie als de heer Cremer. Zijn debat rustte
bijna geheel op eigen-belang, doch later,
toen hem de toestand eens helder voor de
oogen werd gelegd, betoonde hij zich geheel
anders.
Zoo raad ik u, mijnheer Cremer, bedenk
de zaak eerst nog eens goed, kom daarna
ter vergadering en geef uw oordeel.
U, Redactie, dankzeggende voor de ver
leende plaatsruimte, noem ik mij,:
v. d. B.,
hoewel geen socialist, toch voorstander van
de gedwongen negen-uur-sluiting.
Leiden, 18 November 1913.
Christelijke Socïaie Partij.
Te Arnhem heeft een vergadering plaats
gehad, uitgeschreven door een voorloopig
comité, bestaande uit de heeren ds. C. W.
iCoolsma (Groningen), dr. C. D. Cramer
(Utrecht), dr. J. C. B. Eijkman (Sittard),
A. de Geus (Gendringen), dr. E. A. Keu-
ohenius (Scheveningen), mej. M. van
Woensel Kooy (Huizen) en mr. dr. A. R.
van de Laar (Gendringen), onder voorzit
terschap van laatstgenoemde.
De vergadering, die door een zestig per
sonen wxrd bijgewoond, had ten doel te
komen tot de oprichting van een Christe
lijke Sociale Partij.
Na het voorlezen van een gedeelte van
Johannes I werd de vergadering met ge
bed geopend.
In zijn openingswoord sprak de voorzit
ter er zijn vreugde over uit, dat zoo velen
hebben voldaan aan de uitno odd ging van
het comité. Verder zegt spreker, dat de
tijd dringt. Yoorop sta niet een staatkun
dige en politieke, maar een algemeen©
beweging, die wil en hoopt, dat God ver
heerlijkt moge worden in alle wegen des
levens; dat de Regeering moge regeeren
volgens waarlijk Christelijke beginselen;
dat worde voorzien in de sociale nood en
van ons volk, en dat alles wordt gedaan
tot verheerlijking van Gods Woord. Doch
ook bedoelt men een politieken strijd, een
staatkundige beweging. Er zijn ook nu
nog, die aarzelend vragen: wat moet deze
partij worden? dit komt, omdat de christe
lijke politiek een zeer slechten naam ge
kregen heeft.
We mogen, zoo vervolgt 6pr., niet zeg
gen: de strijd zal moeilijk zijn; we mogen
de overheid niet stil laten zitten, waar de
naam van Christus beleedigd wordt, waar
de sociale nooden zoo groot zijn. Daarom
moeten we het stembiljet gebruiken,
't Werk zal moeilijk zijn en het zou ge
makkelijk zijn stil zich buiten de politiek te
houden, maar wij moeten meehelpen. Wel is
er een gevaar, als men zich als Christen
gaat begeven in de politiek. Doch, zegt
spreker, dat pad kan niet gevaarlrik zijn,
waar we Christus willen volgen; men
spreekt van overwinnen, doch spreker
zegt-, we behoeven niet meer te overwin
nen, Christus heeft de wereld overwonnen.
Al zal na jaren door de partij niets ge
wonnen zijn, dan zegt 6preker dan hebben
wij getuigd, we hebben het beleden dat we
strijden voor Jezus Christus, getuigd dat
we niet stil willen zitten bij de social©
nooden van ons volk.
De arbeiders en kleine luyden mogen
ons, zegt spreker, niet kunnen verwijten
dat we hebben stil gezeten. We willen ver
der alles doen wat onze hand vindt te
doen, alles voor het staatsbelang, niet
voor de partij. De partij stelt zioh tegen
over de coalitie-partijen, en tegen de lin
kerzijde, ze wil gaan in de lijn van Groen
van Prinsterer; de. bedoeling is, dat ons
volk wete: er is ten minste één partij die
strijdt voor Gods Rijk; die niets voor de
partij wil, maar alles voor het staatsbe
lang.
Daarop ging spreker over tot het in be
handeling nemen van het ontwerp-pro-
gram.
Over art. 1, volgens het ontwerp lui
dende
„De Christelijke Sociale Partij belijdt
Jezus Christus als Verlosser en Koning,
zonder wien geen ding gemaakt is, dat ge
maakt is.
Zij wil zoo alle terrein des levens voor
Hem opeisehen en God, den Vader, den
Zoon en den Heiligen Geest verheerlijken,
doord'at alle krachten, die in een volk zijn
gelegd tot volle ontwikkeling en ont
plooiing komen, Zijn naam ten prijs", ont
staat een levendige discussie, allereerst
over den naam.
Yan verschillende zijden acht men den
naam: Christelijke Sociale Partij niet goed
gekozen, van andere zijde merkt, men juist
op, dat de naam socialen juist bij een
groot deel van one volk sympathie zal on
dervinden.
Verschillende voorstellen van een "ande
ren naam worden na stemming verworpen
zoodat de naam zal zijn: Christelijke
Sociale Partij.
Over de belijdenis der partij, in art. 1
uitgedrukt wordt zeer langdurig gedisous-
seerd, waarin verschillende meeningen
tegenover elkaar worden gesteld. Nadat
talrijke amendementen zijn verworpen,
wordt met een kleine wijziging, art. 1 aan
genomen. Verschillende artikelen worden
met een kleine wijziging goedgekeurd.
Bij art-. 5 wordt in stemming gebracht de
kwestie van a-lgemeen kiesrecht; met 2
stemmen tegen spreekt de vergadering
rich uit voor algemeen kjesreoMi
Het artikel stelt voor beperkt kiesrecht
voor de vrouw.
Een voorstel om op te nemen de wensche
lijkheid van algemeen kiesrecht voor man
nen en vrouwen wordt met groote meerder
heid verworpen.
Op verzoek van een der aanwezigen laat
het comité het woord: beperkt, voor vrou
wenkiesrecht vallen.
De vergadering spreekt zich dus uit voor
Vrouwenkiesrecht,' zonder eenige nadere
omschrijving.
Bij art. 6 wordt voor algemeen kiesrecht
voor mannen alleen uitgesloten, iemand
die door zijn geestvermogens voor de uit
oefening van het kiesrecht ongeschikt is,
wie bij rechterlijk vonnis tot bepaalde
straffen is veroordeeld of van het kies
recht is ontzet. Bedeelden worden niet uit
gesloten. Voor verkiesbaarheid wordt
geen eiseh van geslacht of maatscliappelij-
ken welstand gesteld.
Artikel 8 van het ontwerp-beginselpro-
gram is zonder hoofdelijke stemming goed
gekeurd; hierbij is dus de wenschelijkheid
van evenredige vertegenwoordiging uitge
sproken.
Een voorstel om de wenschelijkheid uit te
spreken, dat van Christelijk standpunt
leger en vloot moeten worden afgeschaft,
werd verworpen.
Met groote meerderheid werd art. 9 zoo
danig gewijzigd, dat men wenscht algemee-
nen dienstplicht (zonder loting) met een
zeer strenge keuring.
Bij art. 10, dat handelt over de onder-
wijs-kwestie, geeft de voorzitter een toe
lichting. De onderwijzer moet de vrijheid
hebben ook in de openbare school Christus
te belijden, enkel met de beperking, dat er
niets in strijd met de Apostolische Geloofs
belijdenis worde geleerd. De steun aan de
bijzondere scholen blijft gehandhaafd en
wordt, zoo noodig uitgebreid. Geen gelijk
stelling van openbaar en bijzonder onder
wijs.
De heer Schroder, van het instituut
Warnsborn bij Arnhem, bepleit met kracht
de vrijheid voor allen. Hij acht het onmo
gelijk, dat de onderwijzer in de openbare
school van Christus getuigt.. Daardoor be
perkt men de vrijheid van anderedenken
den.
De voorzitter acht een neutrale school
dwaasheid, wanneer men in de openbare
school wel oranjeliefde aankweekt, terwijl
de onderwijzer over God moet zwijgen.
Spr. meent, dat waar de overheid geld
geeft, zij ook het reoht en den plicht heeft,
haar Christelijk beginsel te belijden en te
strijden tegen onchristelijke leerstellingen.
Ds. Vermeulen meent, dat men de over
heid buiten deze kwestie moet houden;
volgens zijn meening kan aan de overheid
onmogelijk de plicht van belijdenis van
Christus worden opgelegd. In deze rich
ting voortgaande, zou de overheid ook
moeten getuigen in alle staatsinstellingen.
Telkens weer, bij iedere subsidie zou de
overheid zioh moeten afvragen of in of
do or die instelling Christus beleden wordt.
Van andere zijde wordt met klem be
toogd, dat in de school een christelijke leer
moet kunnen beleden worden.
Dr. Keuohenius, van Scheveningen,
meent, dat juist uit heb betoog van den
hee£ Schreuder blijkt, dat de Regeering
verplicht is, in de school voor Christus te
deen getuigen.
Een van de aanwezigen merkt op, dat
het onderwijs een zaak des geestes is, waar
de overheid buiten staat. De Staat heeft
slechts te zorgen voor recht en gerechtig
heid. De zaa-k van de Christenen is om te
getuigen, doch andersdenkenden moeten
als staatsburger vrijstaan.
De heer Schreuder zegt, dat er een mis
verstand bestaat. Hij wil geen neutrale
school, maar vrijheid voor ieders meening.
Verder betoogt spreker, dat men verplicht
is de vrijheid, ook in het geestelijke, te
handhaven.
De voorzitter vindt wat de heer Schreu
der wensoht liberaal. (De heer Schreuder:
Maar goed liberaal'). Spreker meent, dat
de heer Schreuder in zijn gedachtengang
het Unie-rapport wil handhaven en dat is
juist wat spreker verfoeit. Met tien stem
men tegen wordt dan het artikel ongewij
zigd aangenomen.
De voorzitter wijst er nadrukkelijk op,
dat men dus den tegen wo or digen toestand
op onderwijsgebied wil bestendigen, maar
daarbij iedereen vrijheid wil geven om in
de school van Christus te getuigen en dat
men geen subsidie toegekend wil zien aan
scholen, in welke Christus wordt bestre
den.
In art. 16 wordt als eiseh gesteld een
wettelijke 10-urige arbeidsdag en afschaf
fing van nachtarbeid met een enkele uit
zondering.
In art. 19 wordt bepaald, dat ds sala
rissen van alle ambtenaren en beambten in
overheidsdienst moeten worden geregeld
in verband met het gezin.
De voorzitter zegt, dat de Chr. Soc. Par
tij geen Ned.-Herv. partij wil zijn. Haar
ideaal is, dat God nog eenmaal moge ge
ven, dat alle Christelijke partijen in één
Kerk vereend zijn.
Met groote meerderheid wordt bepaald
het recht der overheid voor toepassing van
de doodstraf, doch alleen wanneer de rech
ters zei ven de straf voltrekken.
Omtrent de strekking van deze laatste
bepaling deelt de voorzitter mede, dat liet
de bedoeling is, dat de overheid niet een
ander opdraagt de straf ten uitvoer te leg
gen. Hij, die een doodvonnis uitspreekt,
moet het ook zelf durven uitvoeren.
Het comité stelde voot afschaffing
van vaocine-dwang. Dr. Wicherink bestreed
dit op grond an zijn ervaring. Dr. Keuohe
nius (Scheveningen) bestreed op grond van
statistieken de meening van den vorigen
spr. Nadat voor- en tegenstanders hun mee
ning hieromtrent nader hadden geuit, werd
de eiseh van afschaffing yan den vaccine-
dwang verworpen.
In art. 38 wordt bepaald, dat de over
matige arbeid worde verkort, naar ohriau.
lijken levenseisch. In bedrijven, waar dit
economisch mogelijk is. worde de &-uriRe
arbeidsdag ingevoerd. De Zondagsrust w0r.
de bevorderd door invoering van den vrijen
Zaterdagmiddag.
Het programma werd met groote meer
derheid in zijn geheel goedgekeurd. Daarop
ging de vergadering in comité-generaal ter
bespreking van de statuten, enz. Deze zijn
goedgekeurd en is daarna de nieuwe partij:
De Christelijke Sociale Partij, opgerioht,
Tot leden van het hoofdbestuur werden
voorloopig alle leden van het voorloopig
comité gekozen.
's R ij k'S Geologisch Mi n er a. 1 ogisoK
Museum.
Door dr. A. "VY. Niêuwenhuis, hoogleoraar
aan de Rijksuniversiteit te Leidein, is aan
's Rijks Geologisch Mineral episch Museum
aldaar een verzameling gesteenten, bestaande
uit koralen, hraohiopaden, oep'halopoden en
tribolieten ten geschenke gegeven.
Den schenker is daarvoor de dank der
regeering betuigd.
Een conflict in de
tooneel wereld.
Voor de eerste kamer der Ajilsterdamsche
rechtbank is heden aanhangig gemaakt een
procedure tusschen de N. V. „Het Tooneel",
dir. de heer Willem Royaards, tegen den
heer J. H. L. Bossard, haar administratenr-
seoretaris, om f 2350 schadeloosstelling.
De prooedure is te oordeolen naar een
bewering van den heer Roy&ards in het be
gin dezer maand in de pers ontstaan
uit de omstandigheden, dat, na een tergen
de berisping, de heer Bossard van 25 tot 23
Oct. jl. d. z. vier dagen zijn werk liet lig
gen, „opzettelijk den gang van zaken heeft
verstoord", in weerwil van herhaalde tot
hem gerichte verzoeken om zijn arbeid te
hervatten. Eindelijk werd hij door den
heer Roy aards uit zijn betrekking ontsla
gen. In deze zaa-k treedt voor het N. V.
„Het Tooneel" mr. Biederlack, voor den
heer Bossard mr. Jules Keizer op. De recht
bank bepaalde acht dagen voor conclusie
van eisoh.
De orkest-vereeniging van de Harmonie
te Groningen heeft Maandagavond zijn vijf
tigjarig bestaan gevierd met het houden
van. een muziekfeest, waarbij Bram Elde-
ring, hoogleeraar aan het conservatorium
te Keulen, en C. Liegeois, violoncellist te
Parijs, beiden oud-leden van het orkest, als
solisten meewerkten.
Voor den aanvang van de uitvoering deel
de de voorzitter der directie, mr. F. van
der Tuuk, mee, dat als feestgave voor het
pensioenfonds der leden f 4000 was bijeen
gebracht.
De directeur, Kor Kuiler, het orkest en
de beide solisten, werden niet kransen ge
huldigd.
Vraag: Zoudt u zoo vriendelijk willen
zijn mij te willen mede doelen, welke belas-
ting men in Leiden cn in Den Haag
moet betalen van een "bruto-inkomen van
f2300?
Antwoord: In Leiden zonder kinder
aftrek f 88.25 en in Dan Haag f 66.50.
V raag: Hoe hoog moet het inkoanen zijn
om in de bedrijfsbelasting te worden aan
geslagen
Antwoord: Minstens f 650. Inkomens
lager dan f 650 zijn vrij.
Vraag: Hoeveel geld moet meia bezitten
om voor vermogensbelasting in. aanmerking
to komen?
Antwoord: Minstens f13,000.
Vraag: Kunt u mij ook zeggen aan wien
dat ingekomen geld der vermogensbelasing
komt, aan 't Rijk of aan de gemeente?
Antwoord; Aan het Rjjk.
Vraag: Kunt u mij ook zeggen hoeveel
het juist getal betalende inwoners bedraagt
in de vermogensbelasting alhier en wordt
dat voldoende gecontroleerd
Alitwoord: Ons niet precies beken'dv
De Rijkscontrole is tamelijk scherp, maar
er zal nog wel wat gesmokkeld worden.
Vraag: Is ér te Berlijn een Hollandsche
consul? Zoo ja, hoe is zijn naam en adres?
Hoe spreekt cf schrijft men hém aan?
A n t w o o r dConsul-generaal 'voor Ne
derland in Berlijn is F. von Friediancber, con
sul J. George. Reiden kunnen in het Neder-
landscli worden geschreven. De titel van
den eerste is HoogEdelgestrengo, van den
laatste WelEdel Gestrenge Heer.
Vraag: Kunt 'u mij cok een middel aan
de hand 'doen om inktvlekken uit ©cn groen
linnen tasch ie verwijderen? Ze zitten ©r
pas in. En ook, hoe ik inktvlekken uit plu-
chette tafelklcedeïi kan krijgen? Deze zijn
evenwel rood ën groen.
Antwoord: De vlek bevochtigen met
een heete oplossing van klaver zout ën
daarna met fijn zinkpoedër tesstixo-ien en
inwrijven. Voor 'trc-odc tafelkleed kunt u
ook water en citroensap gébruiken.
Vraag: Ik meen verleden jaar in uw
"blad gelezén te hebben, dat cr plannen waren
tot oprichting van een cursus voér meer
gevorderde timmerlieden en smeden om hot
teekermn, voornamelijk vakteekenen, grondig
te kunnen loeren. Kunt u mij ook inlich
ten, of deze cursus (lessen) reeds gegeven
worden, en z-oo ei' ©on dergelijk© inrichting
bestaat, kunt u mij dan zeggen, waar ik mij
vervoegen kan
Antwoord: Verveeg u daarvoor bij den
directeur der Praotisch© Ambachtsschool.
Vraag: Bestaat er cok een vakblad van
fabrikanten cn handelaren in jute-attikricn
(gaaslinnen, paklinnen, enz.)? Zooniet, wolk©
courant is dan wel de moest gelezen© ia
Twente
Antwoord: Een vakblad kennen wij
niet. Twontscho bladen zijn er nog vijf, wélka
daarvan het moest gelezen wordt wpten wil
