LEIDSGH DAGBLAD, Vrijdag* 15 November. Tweede Blad. Anno 1912.
Mo. 16176.
guitonlandseh Overzicht.
FEUILLETON.
Juffrouw Wpstede's Uitstapje
Tweede Kamer.
Kunst, letteren, enz.
■ne nieuwe minister-preai-
m e n t in Spanje is door den koning aan-
wezen. Nog niemand had den nieuwbe-
noemde als candidaat genoemd. Het is Ro-
ones, de Kaïnervoorzitter, Avien deze
tank is opgedragen. Dus geen Moret, wiens
kansen zoo groot heetten te zijn, en ook
een Maura. Moret is voorzitter gewor
den van de Kamer. De nieuwe premier
heeft ten paleke den eecl reeds afgelegd.
J7en nieuw kabinet behoeft niet gevormd.
'Alle ministers blijven aan; de minister van
buitenlandsche zaken gaat heen, na teeke,
iiins van 't Spaansch-Fransche verdrag, de
minister van openbare werken heeft alleen
jio" geen beslissing genomen. De minister
van buitenlandsche zaken zal dan zeker da
delijk heengaan, want uit Madrid komt
ook de tijding, dat de Fransche gezant en
<]e minister van buitenlandsche zaken gis
termiddag om 5.20 hun naam gezet hebben
onder bet Spaansch-Fransche verdrag. We-
pPns den dood van Canalejas was er geen
enk:le plechtigheid aan verbonden.
pe tekst van het verdrag zal nog niet be
kend worden gemaakt.
Het- kan al spoedig geschieden, maar ook
is het mogelijk, dat daar neg al eenigeu
tijd zal heengaan.
De Fransche Senaat heeft een eommisve
benoemd om het o n t w e r p-k iesrecht-
hervo r m i n g, door de Kamér aan
genomen, te bcstudeeren. Tot leden van
die commissie zijn gokozen 15 tegenstanders
en 3 voorstanders van evenredige vertegen
woordiging. Onder de eersten is een aantal
niet ongeneigd t-ot een transactie. De stem
ming Voor het bureau wees een meerder
heid van 110 stemmen voor en 1GO stemmen
tegen het ontwerp van de Kamer aen.
Clemenceau is tot voorzitter un de com
missie gekozen.
Met spanning werd in Engeland de fit
ting van heb Lagerhuis te gemoeb gezien.
33a de gebeurtenissen van Woensdag.
Bij de opening van de zitting kookte het
propvolle Huis van opwinding. Toch gin
gen de zaken zonder incidenten haar gewo
nen gang.
Aan het slot van het stellen van vragen
maakte de unionist Ronald Mc NeTi, die
in de bijeenkomst van Woensdag Gharchill
jneb één boek gooide, zijn verontschuldi
ging zonder voorbehoud, die Churriii.'l ter
stond aanvaardde.
Voor men aan de discussie over de re-
geerihgsraotie, om de aanneming van Ban
bury's amendement te herroepen, toe was,
zeide de speaker, dat het Huis een herha
ling van de tooneelen van den vorigen dag
niet: zou Verlangen.
Het moest duidelijk zijn, dat het voorstel
yan Asquith een hartstochtelijk gevoel aan
oppositioneelc zijde ontmoette en hij dacht-,
'dat, als het Huis in de gelegenheid was
de omstandigheden te overwegen, waar
onder het zich bevond, een andere oplos
sing zou kunnen worden gevonden, die
3neer in overeenstemming met de prece
denten was, en geen nieuw precedent zon
scheppen. Hij gaf daarom in overweging
'dat er meer tijd voor overleg zou worden
genomen, daar hij meende, dat een weinig
3iadenken tot een oplossing van de moeilijk
heden zou kunnen leiden, die voor b irie
partijen van het Huis aannemelijker was.
Asquith zeide daarop zeker te weten,
dat ieder lid er naar streefde, dat de con
tinuïteit van de tradities, waaraan het
lïuis zijn groot gezag onder de vertegen
woordigende lichamen dankte, niet zou
worden verbroken.
Namens de regeering yereenigde hij zich
met het voorstel van den apeaker en stelde
lier daging tot Maandag voor.
Bonar Law was het geheel met de op
inie rkingen van Asquith eens en zeide dat
do houding van den speaker de achting,
die het Huis voor liem voelde, hacl ver
meerderd en daarop ging men tot Maan
dag huistoe.
DOOR
CORNÊL1E HOORDWAL.
Nadruk verboden).
Maar lieve help, overloopen wou je de lui
toch ook niet, en de menschep die niet
Wisten wat 't was in derlui volle huishou
ding om óénig te zijn, bekommerden zich
niet. om baar. Kom, zoo iet-s was nog 'ns
'n v «"tja. En dan was ze nog eens af van
di rekijkcr, die haar altijd zwaar op
't voog, al dééd ze niks kwaads. Ze
Ik zich bepaald in te werken in 't ge-
2ioc$.. ko'dagje. Het bloeide als een rozig1
'hloemken voor haar open, uit een spleet
van stuggrijzo rots; heb lonkte haar toe als
dote vriendelijks, dat zijn oog schalks toe
kneep.
Wat een pleizier zou ze hebben! Ze zag
en hoorde ziohzelf al vertrouwelijke mede-
'deelingen en uitweidingen doen over den
plagenden verrekijker aan neef Janus,
nioh Betje en grootvader, die allen toe
hoorden vol deelneming en haar raad ga
ven. Ze zag al de jonge vrouwtjes en lieve
jongens en meisjes blozend en bol om de
koffietafel, en met een gezicht als een
hleeke winterzon, vooral grootvader, die
goeie ouwe, die zoo blij zou zijn met wat
tabak. En opeens merkte ze aan een knak
van haar lioofd, dat ze iedereen al bezig
Was toe te knikken, zoo zag zij ze.
't Water was wel 'n bezwaar... hü, dat
.water, dat zoo groen golfde met wit schuim
Invaliditeit s- en Ouderdoms-
verzekering.
Hervat werd in de zitting van gisteren
de behandeling van art. 25 met het amen-
dement-Treub. De heer T reub diende
den Minister zeer langdurig van repliek.
De heer Duy s besprak hierna het Re-
geeringsartikel en het amendement-Treub,
waarbij hij zich grootendeels aansloot. Ook
spreker critiseerde de lasten, welke door
de omslachtige organisatie vooral gelegd
worden op de kleinere werkgevers, en dat
heb stelsel van Treub, dat veel beter is dan
het Regeeringsstelsel, geen onoverkomelij
ke bezwaren oplevert 3iiet betrekking tot
de losse arbeiders.
De Minister verdedigde nader zijn
stelsel, maar brengt op één punt een wij
ziging aan door overneming uit het amen
dement-Treub van dat gedeelte, waarbij bij
algemeenen maatregel van bestuur voorge
schreven wordt de wijze van inrichting der
registers van verzekeringsplichtigen door
de Raden van Arbe/id. Voorts overweegt
de Minister de mogelijkheid of bij be
stuursmaatregel een bepaling kan worden
getroffen, volgens welke- voor bepaalde
groepen van arbeiders een ander systeem
van premie-li effing zal kunnen gelden dan
heb plakzegelstelsel, onder conditie echter,
dat .zulks door de wet zal worden gcsanc-
tionneerd.
Het amendement-Treub werd na nog
eenig debat verworpen met 46 tegen 21
stemmen en het gewijzigd Regeeringsarti-
kel z. h. s. goedgekeurd, waarna de verga
dering verdaagd wercl tot \s avonds.
Zitting van gisteravond.
Aan de orde is art. 30, vaststellende den
verzekering&plichü, het recht op rente bij
invaliditeit en 70-jarigen leeftijd en de wee-
zenrente met een amendement van den lieer
Duys e.s., strekkende om te bepalen, dat
„alle arbeiders" in den zin dezer wet ver
zekerd zijn", amendementen-Duys, strek
kende om den leeftijd voor het recht op.
ouderdoms-verzekering te stellen op 60 jaar,
om de weezenrente uit te keeren tot het
16de jaar en om weduwenrente toe te ken
nen, en amendementen-Pa'tijn, om genoem
den leeftijd op 65 jaar te bepalen en om
weduwenrente uit te keeren.
De heer Hels dingen verdedigde de
amendementen-Duys. Het bereiken van den
70-jarigen leeftijd staat voor den arbeider
gelijk met de kans op Het hebben van een
prijs uit de loterij. Van de 100 menschen
worden er maar 4 70 jaar en dan vindt men
de 70-jai-igen meer onder de rijken dan on
der de armen. Men geve dus het pensioen
niet op een leeftijd, als de arbeider geheel
i3 uitgeput, maar op een tijdstip, dat hij
er nog iets aan kan hebben, cl.i. op zijn.
60ste jaar. Spr. stelde tegenover het toe
kennen van- een pensioen op 70-jarigen
leeftijd het ministerspenstoen, dat van wet
houders en officieren. Pï'ins Hendrik ont
vangt. f 150,000 jiensioen als zijn vrouw
sterft.
Voorts gaf spr. een beeld van do ellen
dige toestanden, waaronder een deel der ar
beiders leeft, ten betooge, dat reeds voor
den 60-jarige een pensioen roodig is. Reeds
op dien leeftijd zijn er verscheidenen, die.
zonder bepaald invalide te zijn, het brood
voor hun gezin niet meer voldoende kun
nen verdienen. Velen zullen dan het pTe-
raie-betalen eenvoudig opgeven en de pre
mie dus nog verliozen.
Met citaten uit dr. ïCuypers proeve van
een pensioenregeling en uit de „Christe
lijke Onderwijzer" verdedigde spr. nader
den 60-jarigen pensioenleeftijd.
En kostenberekening heeft spr. niet ge
maakt, maar dat deed de rechterzijde ook
niet met de dure amendementen op het
Bouwwetje. Vervolgens verdedigde spr.
uitkeering van de weezenrente tot- het 16de
jaar met een beroep op de voorstéllen be
treffende den kindertoeslag, die zelfs tot
het 18de jaar gaat.
Ten slotte de uitkeering van weduwen
rente verdedigende, vroeg spr., wat de we
duwen hebben aan de platonische verkla-
er op... zoo zeepsopachtig. Zij hls den
brief nog eens over en een klein droppeltje
alsem verbitterde den honing: oud-bij oud!
Hoor eens, néé, maar, dat was nou wel
wat al te kras. Tuaschen vijf en zestig en
één en tachtig lagen nogal wat jaartjes
Enfijn, nicht Betje was een bcerschachfcig
mensch, en boersachtige menschen, och...
daar wist je alles van, hè? Dab moest juf
frouw Wijnstede zich tot haar eer nageven.
Ze w i s t hoe 't hoorde. Maar och, als je
zoo nauw lette, hè? En nicht was toch '11
beste ziel.
Maar hoe kwam zc nou naar Breskens
met die beesten en derlui behoeften van
eten en drinken. Ze liet ze nooit alleen.
Mietje izou verhongeren en Piet opeten;
Piet zou verdorsten in zijn kooitje... o nee,
dat kon dan niet, als hij was opgegoten,
maar Lietje zou gaan vechten met den
hond van hier aldernaast... En hoe moest
't met Haartje? En wat zou de verrekijker
wel zeggen? Natuurlijk zou hij er weer
iets kwaads achter zoeken; maar daar
moest- ze maar niet aan denken, want doe
wel en zie niet om. Avonds kon ze geluk
kig weerom.
Nee, maar wat een bereddering toch, 'n
heele opstand in haar stille leventje. Mor
gen was 't de dag van de lapnaaister ook.-
In vredesnaam, dan moest •ze die maar af
zeggen; de boel... 't was wel in geen twin
tig jaar gebeurd, moest dan maar blijven
liggen tot ze weerom kwam. Lietje moest
gewa-sschen, de voorkamerruiten hadden
een sponsje noodig... Wie zou de bood
schappen aannemen?... Want Maartje
alleen... Juffrouw Bitters... die was 7n ver
trouwbaar mensch en vrijgezel. Die gaan
vragen.
ring van den Minister. De weduwe wordt
door niet-toekenning van weduwen-rente
gedwongen, er bij te gaan verdienen, wat
in strijd is met het anti-revolutionnair be
ginsel, volgens hetwelk dit kabinet de ge
huwde vrouw uit fabriek en werkplaats wil
dringen Voor de premie-betaling heeft de
vrouw mede ontbering moeten lijden en de
minister onthoudt een pensioen. Daartegen
protesteerde spr.
De heer Goeman Borgesius ver
dedigde het amendement-Patijn, om den
pensioenleeftijd op 65 jaar te stellen. Waar
cle argumenten van den heer Helsdingen
meer gericht waren tegen den 70-jarigen
dan vóór den 60-jarigen leeftijd, bepleitte
spr. vooral, om de mindere kosten, het toe
kennen van pensioen op 65-jarigen leeftijd
De zucht tot simulatie zal er door vermin
deren en het tegen het amendement gerich
te concurrentiemotief van den Minister be
toogde apr., geldt nog meer, als het pen
sioen op 70-jarigen. leeftijd wordt toege
kend, terwijl de 65-jarigen geen ernstige
concurrenten op de arbeidsmarkt zijn.
Een facultatieve leeftijdsgrens van 70 of
65 jaar met een lager pensioen op. laatst
genoemden leeftijd, durfde spr. niet voor
stellen, omdat vele arbeiders dan het laat
ste zouden kiezen, om op hun 7fi3fcc jaar
met een onbeteckenend pensioentje te zit
ten. NieLtoekeoning van weduwen-rente
noemde spr. onbarmhartig en liai'd, een
groote vlek op bet ontwerp.
Nu de behandeling van het- ontwerp toch
wordt afgebroken, doet de Minister uil-
rekenen wat opneming van een weduwen
rente zou kosten.
De hoer Duv.s lichtte zijn amendement
toe, om den aanhef van, bet-artikel te le
zen: „Alle arbeiders in den zin dezer wet
zijn verzekerd", betoogencle, dat dc verze
kering niet mag worden opgevat als een
privaatrechtelijke, maar als een sociale
verzekering. Ook in de ongevallenwet komt
een redactie voor, als spreker voorstelt.
Eveneens in het ontweiqy-ziek te verzekering
van den Minister.
De heer Snoeclc Henk.e mans be
toogde, dat daar cle meeste weduwen kin
deren hebben, door de weezenrente al voor
ongeveer 95 pCt. weduwenrente in het ont
werp ligt; toch wilde spr., dat men des
noods iets zou opofferen om een zuivere
weduwenrente te krijgen, geen rente voor
heele weczén en verhooging van den. rente-
grondslag van 10 op 11 pGt.
De heer DcKlerk verdedigde ook een
verlaging van den pensioensleeftijd en toe
kenning van een weduwenrente, ook door
de ministers Kuyper cn Veegcns in cle ont
werpen opgenomen.
De heer De Jong verdedigde eveneens
de toekenning van een ouderdomspensioen
op 65-jarigen leeftijd en betoogde voorts,
dat bet ontwerp niet voldoende waakt voor
de rechten der vrouw, die wel van de las
ten, niefc van de lusten zal profitecren.
Spr. stelde met de heei-cn De Klerk, Roes-
oingh, Ketelaar, Teen9tra en Treub een
motie voor, waarin de wenschelijkheid van
een weduwenrente wordt uitgesproken en
de Minister wordt verzocht een onderzoek
naar de kosten te doen instellen.
Spr. legde er nadruk op, dat de-zo motie
geen vijandelijk karakter draagt, doch
slechts een prüncipieele uitspraak wil .üt-.
lokken.
De Minister van Landbouw,
enz. bestreed allereerst het amerderaent-
Duys betreffende den aanhef van het arti
kel, als onuitvoerbaar; wat de overige
amendementen betreft, de Minister kan'
geen eischen en amendementen aanvaar
den, waarvoor het geld niet is aangewe
zen. Prof. Kluyver heeft voor zichzelf be
rekend, dat- cle weduwenrente 125 millioen
zou kosten, de middelen van den heer
Snoec-k Henkemans zouden een weduwen
rente niet voldoende dekken. Spreker kan
niets vooi* de oude weduwe doen, durft
premieverhooging niet voorstellen en ver
klaart dus de amendementen onaanneme
lijk.
Nadat de heer Duys geprotesteerd Had
tegen de voortzetting der discussies en een
onvoldoend ondersteund voorstel tot ver-
Juffrouw Wijnstede schommelde cle gang
in: „Maartje, Maartje, ga naar boven,
haal me hoed, me mantel, paraplii en hand
schoenen. Gauw wat, bengel."
Maartje kwam beladen terug met een
vracht schoon strijkgoed. Zij had voor 't
gemak juffrouws mantel omgedaan en den
hoogen kapothoed opgezet, en dc paraplu
bengelde, met den haakknop in haar hals
gestoken, op haar rug. Juffrouw Wijnstede
strikte de keelbanden los onder Maaltjes
spits kinnetje„Jou astrante oliemaatEn
kijk me mijn kostelrke paraplu m© mantel
uitlubberen.
„Dat zal ik 's an me moeder zeggen,"-
dreinde Maartje, „ik dee 't voor z'n best
zijn, 't is toch beter dan dat ik 'em laat
vallen."
„Koop ik som-s m'n besten hoed voor
jóu? Zég 't an je moeder, brutale turfhoog,
dan «zal ik j© drillen. Je dagen zijn hier
geteld, hoor. Met 't eten mee na huis
alle dag..."
Juffrouw Bitters bezat evenals juffrouw
Wijnstede een huisje met tuintje er voor,
en bet was begroeid met slingerplanten,
•die den deuringang groen omrankten en
waarin juffrouw Bitters stond: heel lang,
heel mager, heel droog, heel stijf,
heel strak; nuchter proza in een lijst van
zoete poëzie; een mummie in bloeiend
leven. Zij stond daar a-kof .zij er altijd
zoo gestaan had en nooit weg -zou gaan,
breiend aan een zeer helder witte kous met
boordje. De kogelronde kleine juffrouw
Wijnstede keek op als naar een giraffe en
zij verbelde aan cleze breiende schim van
de noodiging.
„Zeker, ik vind dat u móét gaanraad
de juffrouw Bitters bedaard aan uit baar
daging der vergadering had gedaan, begon
men aan de replieken.
Ten slotte worclt gestemd over de motie-
De Jong. 5 leden stemmen vóór, 42 tegen,
zoodat te tien minuten voor tweeën de ver
gadering wegens onvoltalligheicl tot- heden
moest worden geschorst.
0 p e 'r a Italia 'n 'al. r 1
Op Dinsdag 3 December zal de Italiaa'n-
"scho Opera een voorstelling geven in den
Leidschcn Schouwburg. Opgevoerd zal wor
den: „II Barbiers di Siviglia",
De Schouwburg inDenHaag.
Het bestuur der afclecling -s-Gravenhage
van*de Maatschappij tot- Bevordering der
Toonkunst heeft met groote belangstelling
kennis genomen van het voorstel der hee-
ren Jurriaau Kok e. s. tot het plaatsen
van den gemeentelijken schouwburg op het
gemeenteterrein in het Park Zorgvliet.
In een adres aan den gemeenteraad wijst
liet- bestuur er op, dat dit geheel nieuwe
denkbeeld een oplossiug geeft in den geest
der Schouwburgcommissie, die aanvanke
lijk van meening was, dat de schouwburg
niet op de oude plaats herbouwd behoorde
te worden.
Het pogen, om een redelijk ontwerp te
verkrijgen voor een schouwburg op de
oude plaats, toonde slechts aan, dat die
ruimte te gering is om. daarop een schouw
burg- te bouwen, welke aan cle eischen van
veiligheid binnen en buiten het gebouw in
genoegzame mate kan voldoen,
Het bestuur beveelt ten slotte warm aan
clen bouw op Zorgvliet, die nog ruimte /.al
laten voor andere gemeente-gebouwen.
Wordt de overblijvende grond in exploi
tatie gebracht, dan zal het daardoor ver
kregen bedrag besteed kunnen worden voor
cle verbouwing van cleu ouden schouwburg
tot conservatorium.
N. V. „Tooneelvereenigin g.n
De première van „Te wapen" („Arms
and the man"), comedie in drie bedrijven
van Bernard Shaw, zal morgenavond
in clen. Hollandsehen Schouwburg worden
gegeven.
Heclen is de vierhonderdste voorstel
ling van „Op Hoop van Zegen", waarin
mevrouw E. de Boer-Van Rijk voor de
vierhonderdste maal de rol van Kniertje
vervult.
Een Van-'t-H o f f-m u s e u m.
Het laboratorium, dat professor Van 't
Hoff in de laatste jaren van zijn Berlijn-
sohe werkzaamheden gebruikte, zal inge
richt worden tot een museum. Het labora
torium is een eenvoudig houten hivs van
één, verdieping in Da.hlem. bi] Berlijn. Dit,
museum zal cle toestellen bevatten, vraar-
mecle Van 't Hoff gewerkt heeft en verder
de praepiaraten uit cle resultaten van het
onderzoek van het Kaiser Wilhelm InstL
tut voor chemie.
Eeïi Bra h' rn g-V q n d s t\
In een particuliere verzameling is can be-
langrijke Brahras-voudst gedaan, n.l. ven bun
del van-33-Du itsche volksliederen in Brahm'g
origineel handschrift, waarop Clara Schu.
marm .den titel „Lied-ér" hoeft geschreven-
Daarvan zijn |-9 voor oen stem met piano-
begeleiding en vocö* gómcng'd koor a capella
acht cc va:n zijn nqg niet gedrukt.
R o m. b r a ïi d t-t li e a t c r.
Naar liet „Hbld." vernoemt, zal de Evplei-
t ate-Ma at scha pp ij van hot Rembrandt-Thea
ter te Amsterdam het volgende jaar zelve het
theater laten bespelen. Als directeur is go-
èngageord do hoer Max Gabriel-
Gedurende cén maand zullen specialiteiten
optreden, daarna zullen, Duitsclie op wet tos
werden opgovoerd.
„Verpleging' 1 n li et Iluis g? z i 11."
De eerste aflevering van bovenstaand werk
va n don Doonschen arts Arnold Móllcr is
lederen lippenmond, roet een knik van ma
rionet, en zij keek schuin-neer-op de
kleine juffrouw; door haar staalgeranden
bril. „Familie is familie."
Juffrouw Wijnstede zei clafc zij dit ook
wist.
„Maar cle vraag is, mijn lieve mensch...
wie let op mJn beesten?"
,,I k," zei juffrouw Bittere. „Geef mij
den sleutel van uw huis en ik beloof u dei'
vier keer naar te gaan "zien. Als u 't ver
kiest, wil ik in uw huis blijven." Juffrouw
Bitters sloot de tasch van haar mond stijf
toe en telde de minderingen.
Juffrouw Wijnsbede kreeg een bangheid
om 't hart... vreemd mensch, boel uitkijken.
„Als ik ii nou de beesten eens te losjee-
ren gaf... 't zijn allerliefste beesten,
heusoli, als broertjes en zusjes onder
mekaar."
„O nee!" zei juffrouw Bitters met een
■zuurzoet lachje, „mijn huis is keurig
ziet u en aan beesten ben ik bier lieele-
iimal niet gewoon."
„Nou ik zei 'fc alleen maar om u cle
moeite te besparen, en clank u dan vooruit
al allervriendelijkst.
„Ja, natuurlijk, niet of graag. rt Is voor
mij ook een baantje, dat begrijpt u wel, ik
ben 't hier zoo vredig gewend, maar als
je iemand een pleizier kan doen
Juffrouw Wijnstede ging naar huis met
gebogen hoofd en een onaangenaam gevoel.
Het was of hfuir huis daar niet keurig en
of er altijd ruzie was.
Waarom was «zij juist bij dit onvriende
lijke mensch gegaan?... Maar wie had an
ders tijd voor haar beesten Alleen 'n vrij
gezel als Juffrouw Bitters kon zoo iets
waarnemen*
verschenen. Do vertaling'is uitgevoerd docÉ
mevrouw J. E. GorterKeys er, on tier toa>
zicht van clr. E. Gorter.
Deze eerste aflevering doet zien, dat wé
hier een werk hebben, dat goede dingen'
kan doen, dat vele verkeerde gebruiken ka*j
doen verdwijnen.
j.G c s c h i c tl c n i s
v a n li o t N e cl erlandsché V o 1 k-"
Van- dit bekende standaardwerk van prof'
P. J. Blok is van het eerste deel een tweod^
druk verschenen. In 1S93 zag de eerste druk
het licht cn in zijn voorwoord tot den twetó
den druk zegt dc schrijver doelend op
wat hij als voorwoord in den eersten druÖ
schreef o. m.: „Lange jaren zijn verlo-o-
pen, sedert ik liet bovenstaande schreef. Vcot.
is ec sedert gearbeid op het groote gebied,
cnzcl' volksgeschiedenis. Een nieuwe uitgavé
is nccdig geworden. Zij neemt een-aanvang
met dit deel, waarin van al liet later geven.
deno zooveel mogelijk gebruik is gemaakt,
waarin nieuwe inzichten, naar vermogen ca
zoover woiuschelijk, verwerkt zijn."
Aan dit lijvige bookcLcel, dat re?ds voL
doende door deu eersten druk is aanbevolen,
cn liet eerste is van dc vier, waaruit liet
complete werk zal bestaan, zijn eenige kaar.
Ijcs toegevoegd van dc gesteldheid van on#
land in vroeger tijden.
Uiig. A. V. Sijthoffs Uiig.-Mij., -Leidei^
„De plaats van g c w o o 111 e c n v o 1 k
o v ertui ging in het privaat,
'ree li t."
Bij de firma S. Gouda Quint té Arnliéut)
is verschenen bovenstaand werk van do hand)
van prof- mr. -J. Kosters, te Grouiogen- Hier.:
iti behandelt prof. Kosters achtereenvolgens:
Het Germaonsch recht en zijn ontwikkeling;
Den invloed van het Romeinscli recht en vaaj
het. natuurrechtDen invloed der histptri*
sclie sohool: Afd. I: De wetenschap, afd*
II: Dc wetgeving; De Nederlaudsclic wet cni
do pcodigc hervorming.
„E c r s t e. 1 ic h t s t r a 1 en."
Do „Holland ia-Drukkerij" te Baarn géefö-
velo geschriften uit op godsdienstig» terrein';
Hieronder behoort ook „Eerste lichtstralen";
godsdienstig onderricht aan jonge kinderen-
De bowörking hiervan is naar 't Eugclsebj
door Aletia Hcog. Dr. J. II. Gunning J.Hzn>
to Utrecht, schreef een aanbevelend woord téit
.inleiding. Ilij zegt er van, dat 't zoo echli
den kindertoon weet ie troffen,- zonder ooi li
kinderachtig ie worden. Op grond hiervan)
beveelt ds- Gunning dit boakske aan, maaiij
ock, omd'at hij werkelijk overtuigd is, „dal]
zulk oen boekje als dit iu onze dagen iioo'*
dig is als brood."
„D c p a e d a g o g i s e h o r e v u c."
Verschonen is nummer 1 van „De paodagcu
gische revue". Dit jnaandschrift 't eerstal
ïmnnnor is vain October is voor liét Chris
telijk Lager Onderwijs bestemd. De redactiei
er von is in handen van twee hoofden van.
Christelijke, scholen, de hoeren F. And ré on)
D. Wouters, beiden ie Scest. De laatste i#
als schrijver over paed agogische onder war
pen geen onbekende. In dit eerste numma'tt
is o. m. opgenomen het- eerste gedeelte va^
een lezenswaardig artikel van den redac
teur André over „Poëzie, iu de leesboeken
voor dc Christelijke, school."
Uitg. J. II. van Lcnkhuyzcn, Zeist.
„Een drietal lezingen in Amcrik
g cli oude ïi."
Een hoekje,-dat bijzondere' aandacht 'vraagk
en waard is, is dat, waarin havengencoindot
lezingen van den bekonden architect. H. Pe
Berlago zijn opgenomen. Met veel belangsieL
ling hebben we gelezen, wat Berla.ge ver telde;
ever: „Kunst cn gemeenschap", „Grondslagen}
en ontwikkeling der architectuur" en „Over*
moderne jarchiteotuuv". - Wie belangstelt la)
de bouwkunst, mag de lezing liiervan ui cl*
overslaan.
Als een bijzonderheid meet nog even véiv
meld, dat in dit boekje over een kunst onder
worp van groot belang voor 't eerst gebruik
is gemaakt van de Hollandsche Mediaeval, dei
niéuwe letter ontworpen door S. H. de Roos.
Een prettige, mooie leider in 't- lezen.
Uitg. W. L. J. Brusse, Rol tor dam'.
"V"iiml|,iHiininrKTiw«wiiini urn i n i i uc&zzwa
Den volgenden morgen Averd Maart jé
zevenmaal heen en weer gestuurd odi
6taaltjes van nieuwe keellinten a'oor juf
frouw AVijnstede's hoed; en de winkeljuf
frouwen lieten op het laatst weten dat de
juffrouw dan maar zélf moest komen. Er
moest een doos tabak worden gekocht voor
grootvader Wijnstede, op zijn eenen-taeh-
tigeten veiqaardag, een koek voor nicht ca
de kinderenook een rookham, en een
elastieken bal voor het jongste jongetje. En
Avat popeiTnunt mee op de reis, want j^
kon nooit weten, en niets was zoo heilzaam
als pepermunt.
„En laat ik m'n paraplu niet vergeten,
en m'n flacon, en m'n bal en m'n ham...
ja on m'n tabak, 't Is zonde nog toe Zoo'n
meid «teekt nou ook geen hand uit om
iemand te helpen... leuterkous! Kom hier,-
Maartje, ga naar boven en zie of de zolder
deur gesloten is... nee, Avacht, kom bier
cn. help me die dingen in mijn valiesje
doen., Waar blijf je nou? Ben je op do
trap? Heb ik dat gezegd?"
Toén Maartje eindelijk van een tocht
naar den zolder terugkwam, zag zij juf-
froiuv Wijnstede met dreigenden wijsvin
ger, „als een schoolmeester" \ond Maartje,
tegenover Piet den kanarie staan, dio
bang, met gedoken lijfje op zijn stokje zat,
met zijn oogjes werkte en zijn kopje schuin
hield, als luisterde hij naar de vermanin
gen: „Ik heb je één ding te zoggen!"
preekte juffrouw Wijnstede, „en dat i a:'
dat. je je in mijn afwezigheid gedraagt al*
een fatsoenlijke vogel en nie t als dol en
Igek op je stok heen en Avecr piept en
aliegt en raast."
(Wordt vervolgd)-
