Van Houten's
Cacao
Agenda van de week:
Koorts en üüaSaria.
Leidsche benouwburg.
Winkelsluiting.
Zondagvoormiddag hield de afdeeling Lei
den van den ,,Algemeenen Nederlandschen
Bond van Handels, en Kantoorbedienden" in
de Nutszaal een openbare vergadering, ter
bespreking van het in onze gemeente thans
actueel vraagstuk der verplichte winkelslui
ting in verband met het daaromtrent ver
schenen praeadvies van B. en Ws.
Als spr. waren aangekondigd de heeren L
Hoejenbos, lid van den Gemeenteraad van
Den Haag, en A. Ricardo, lid van het
hoofdbestuur van hovengenoemden Bond, te
Amsterdam. Beiden zouden bepleiten de nood.
zakelijkheid en de mogelijkheid eener gemeen
telijke verordening op de winkelsluiting.
De vergadering was hij het begin vooral
slechts zeer matig bezocht-, al waren er een
zestal Raadsleden tegenwoordi s, al. de hee
ren De Boer, Botermans, Van Gruting, Korff,
Sijtsma en Zwiers.
Na een kort inleidend woord van den
Voorzitter, die er op wees, dat het afwijzend
praeadvies van B. en "Ws. inzake de ver
zoeken om een verplichte winkelsluiting aan
leiding tot deze bijeenkomst had gegeven,
gaf hij het woord aan den heer Hoejenbos.
Deze begon met op te merken, dat het
vraagstuk der verplichte winkelsluiting, na
do laatste beslissing van den Hoogen Baad
een onderwerp van practiscbo politiek is
"geworden. Hij wees op het eigenaardige, dat
in dit vraagstuk patroons en bedienden, wier
belangen anders dikwijls niet samengaan,
thans zoo eenstemmig hetzelfde verlangen.
Komende tot het praeadvies van B. en Ws.
eriliseerde hij menige conclusie van dit ad
vies. Wanneer men de adressen van groe
pen van personen, die zich niet voor de
wettelijke regeling hebben verklaard, nagaat,
vlan blijkt, dat men ook daar verdeeld is.
|5an minderheid van sigarenwinkeliers, visob.
bnnrlpjaren pji banketbakkers hiiv. wenscht
de regeling wel, zoodat deze groepen niet
Sn hnn geheel tegen de negen.uur.sluiting
kunnen worden uitgespeeld, wat door 3. en
Ws. wordt gedaan. De deftige Kamer van
Koophandel is sinds 1907 ook al aan het
fcenteren. Do geheele Kamer is eigenlijk vóór
Ide negen.uur.sluiting. Zij is enkel tegen den
dwang en een minderheid ducht ook den
idwang al niet meer. Zoo ging men ook daar I
^vooruit.
De resultaten der enquête, welke spr. inder- i
Jdaad van belang achtte, ging hij na en kwam
met zijn groepeering tot de slotsom, dat
'er zich eigenlijk ruim 900 vóór en ruim 700
tegen verklaard hebben. Intusschen spr. is
het met mr. Van Gigh, het lid van den
Am sterdam schen B-aad, eens, die zeide, dat
zulk een enquête voor hem geen waarde heeft,
ook al omdat er slechts enkele algemeene
vragen zijn gesteld. Hij voegde er hij, dat
de heer Van Gige-h indertijd tegenstander
van een maatregel was, wat tot de zaak zelf
niets afdoet. Maar, vroeg spr., heeft men ook
ïnict te rekenen met de belangen van andere
groepen der burgerij, vooral ook met- die van
het personeel?
En wat liet dwingend karakter van den
maatregel betreft-, voor dat bezwaar voelt
spr. niets. Wil men in de Bakkerswet ook
den patroon niet nachtarbeid verbieden
Heeft men in Leiden ook niet een werklie-
dcnreglement, dat dwang oplegt. Dwingende
maatregelen zijn in de wetgeving van onzen
tijd schering en inslag. En is de winkelier
tnu vrij Weineen, immers hij is de slaaf
van de moordende concurrentie envan
dan langen arbeidsdag. Hoeveel winkeliers
zijn er niet, die niet eens den tijd hebben j
hun hoeken hij te houden, laat staan dat
zij van een en ander kunnen genieten, zich
kunnen ontwikkelen.
Als de Baad met B. cn Ws. meegaat
dan doet hij, naar spr.'s meoning, een mis
daad aan winkelier en personeel heide.
Ten slotte crit-iseert hij vooral het slot
van het praeadvies, waarin B. en Ws. z. i.
ten onrechte beweren, dat zonder wettelijke
maatregelen de negen.uur.sluiting hier wel
zal worden doorgevoerd.
Het geheele praeadvies van B. en Ws.
heeft volgens spr., niets om het lijf. Slechts
twee argumenten komen er telkens in terug:
aanranding der persoonlijke vrijheid en de
tegenstand der winkeliers zelf.
Van beide meent spr. te hebben, aangek
toond, dat ze niet steekhoudend zijn, omdat
juist do dwang, die hij volkomen vrijlating
de minderheid der meerderheid oplegt, veel
grooter is en omdat bij oen andere groepee
ring der cijfers men er toe za'l komen, dat
do meerderheid der winkeliers juist vóór den
maatregel is, terwijl met de groote groep
der winkelbedienden geen likening is ge
houden.
Met een opwekking tot de Baadsleden,
om het praeadvies van B. en Ws. af te stem
men en hen. te dwingen met een voorstel
tct verplichte sluiting te komen, besloot
spr. zijn toegejuichte rede.
Als tweede spr. behandelde de heer Ricardo
vooial de actie buit-en den Baad, do actie,
die moet uitgaan van de winkelbedienden
zelf. Toch nam hij daarbij ook tot uitgangs
punt het praeadvies van B. en Ws. En dan
wraakte hij het, dat dezen hij hun enquête
de winkelbedienden hebben buitengeslote,
idic nog wel de meest belanghebbenden zijn.
B. cn Ws. is het gegaan als do Bour
bons in Frankrijk indertijd, zij hebben sinds
1907 niets vergeten en niets geleerd.
Sedert dien t-ij<l is onder de winkel- en
kantoorbedienden een machtige organisatie
ontstaan en dit verschijnsel is aan B. en
"Ws. v. Leiden voorbijgegaan, zij zijn er niets
door veranderd. Hoewel de statistiek in
Nederland niet zoo volledig is- als in het
buitenland, zijn er tocli wel enkele gege
vens, die zeggen, hoe groot de werktijd on
der het winkelpersoneel Is. Spr. toonde o.a.
aan, dat nog slechts 10 pOt. een tien-urigen
arbeidsdag heeft, terwijl 89 pCt. moet wer
ken 1£ a 14, tot zelfs 19 uren per dag. Hoe
Weinig tijd blijft er dan voor deze heeren
en dames-werklieden over voor eigen ont
wikkeling en beschaving. Daarom roepen de
organisaties de wet te hulp.
Door eigen initiatief en actie kunnen de
winkelbedienden er niet kemen, ook omdat
zij tot de ongeschoolde werkkrachten be-
hooren, die gemakkelijk door anderen kun
nen worden vervangen.
Nu zeggen B. en Ws.Waarom van de
regeering geen arbeidswet geëischt? Weten
B. en Ws. niet, dat, wat de invoering van
sociale wetten betreft, onze staatsmachine
al zeer langzaam werkt 1
Maar het is bovendien in hun mond
spr. noemt het met een onparlementair
woord een valsch argument. B. en Ws.
behooren tot den stand en de partij, die
zulk een wet niet wil. Het wetsontwerp-
Schaper op de invoering van den tien-uren
dag ligt er, maar waar blijven de mannen
als B. en Ws., als het tot invoering van
zulk een wet zou moeten komen'1 En wat
de vrijheid der enkele winkeliers betreft.
Als deze gekocht moet worden met de on
vrijheid van de veel grootere klasse der
winkelbedienden, dan bedankt spr. er voor.
De winkeliers gaan volgens den vorigen
spr. met het personeel mee en (lit is hem
goed, maar hij wil, dat de bedienden ook
zelfstandig optreden. De winkeliers vormen
trouwens alleen maar den staart der bewe
ging voor wettelijke sluiting.
Over een enquête onder de winkeliers in
het algemeen, zeide spr. nog een en and-u*
en nam daarvoor tot uitgangspunt, die,
welke te Amsterdam is gehouden, waar men
caféhouders, houders van strijkinrichtingen
en bakkers ook als tegenstanders liet paree-
ren. Zoo verklaarde zich bijv. tegen win
kelsluiting de firma Jamin, welke firma
68 filialen in het geheele land heeft, waar
van 8 in Amsterdam. Toch werden er door
deze verklaring to Amsterdam 68 tegenstan
ders banketbakkers geplaatst op de lijst.
Dergelijke voorbeelden noemde spr. en nog
enkele meer om aan te toonen dat zulk een
enquête weinig waarde heeft.
Ten slotte, klaagde spr., dat er zoo wei
nig winkelbedienden in de vergadering m-
ren, waaruit blijkt hoe weinig zij nog voor
jUaandag:
Leidscho Schouwburg. .Ghetto", Tooneelspel.
8 u u r.
Zaal .Vooruit". Kursas S. D. A.-P. «n L. B -B.
8 a u r.
Bioscopo Moderne. 8 uur.
Dingdag:
Wijkgebouw „Pniöl". Bijbellezing Ds. Hoogen-
raad. aar.
Kleine zaal Stadszaal. Concert dames M. Clignett,
Zang, M. liartog, Piano. 8 u u r.
Amicitia. Bieedstrnat. Openb. Vergadering Ned.
Bond VrouwenkieTocbt. Spreekster Alevr. A. J.
Valoton—Kjeldgaard (Kopenhagen). 8 uur.
Woensdag:
Oosterkerk. Groote Propagand •-Vergadering
Cbr. Jong-Ver. .Dient den Beer" en Uw Bewaarder
zal niet sluimeren". 8 our.
Donderdag:
Rjjozaterwoude Bij den heer A. Tb. de Boer.
Openb- Vergadering Nats-Departement Spreker
de heer Dr. L M. G. Kooperberg (Urn Haag)
Zeven uur.
Vrijdag:
Gtaanheurs Openb. Vergadering Algem. Ned.
Bond Textielarb. BL)e Eendracht'. Spreker A.
Revers. Spreekster Enka (Alej. v. d. Vlies).
B alfnegen.
Le dsche Schouwburg. Concert Porcy GraiDger,
Pianist. 8 u u r.
Dagolijkg:
Bioscope-Théatre Hartman Stationsweg. 8 u u r.
(Woensdags en Zaterdags ook 2 uur.)
Kegelbaan de Burcht. Wodstrijd Leidsche Kegel
bond. 8 12 uur. (Z in dag 'smidd. ook
2—u u r.)
nt&xv.
Gebakt, -Spruitjes, Broodschotel met Appelmoes.
Uitstekende dagelijksche drank, verre te ver
kiezen boven koffie en thee. Opwekkend en
zenuwsterkend. Vooral voor kinderen zeer aan te
bevelen. Machtig wapen in den strijd tegen
misbruik van alcoholische dranken.
huil eigen belang gevoelen. Doch over de
hoofden der vergadering heen richtte spr.
zich tot do winkelbedienden en arbeiders om
zich bij de groote arbeidersbeweging aan
te sluiten en hij wekto de Baadsleden op,
tegen hot praeadvies te stemmen. Mocht, het
nu nog niet gelukken, dan zullen wij er
voor zorgen, dat over oen paar jaar deze
vraag jn den Leidschen Baad w-eor aan de
orde zal komen, zeid-e spr. en liji twijfelt
niet of onder den drang der arbeidersklasse
zal men dan wel tot de invoering overgaan
ondanks allo afwijzende praeadviezen van
B. on "Ws.
Aan het debat weird door oen viertal per.
sonen deelgenomen.
Do hecir Dor land, oen winkelier in mi
niatuur, zooals hij zichzelf noemde, sprak
een woord van dank aan den burgemeester,
dat hij voor hen wilde zorgen. Hij achtte
een verplichte sluiting niet in het belang
van den winkelier.
Do heer Van Amerongen vroeg waarom
steden als Den Haag en Botterdam in dezen
niet voorgaan. Waarom moet Leiden hier
weer do spits afbijten. Hij meende, dat do
379 winkeliers, die geen antwoord hebben
ingezonden door B. en Ws- terecht tot de
tegenstanders zijn gerekend. Ze durfden wel
licht daarvoor niet uitkomen.
Hij keurde het 90k af, dat do schrijver
van do .Brieven van een Leidenaar" Zater
dagavond de namen der Baadsleden, die de
vorige maal hebben gestemd tegen het prae
advies van B. en Ws., heeft gepubliceerd.
Dit is pressie uitoef-enen, vooral, waar de
tegenstand is toegenomen en wellicht enkelen
nu anders zouden willen stommen.
Do heer Kouwon berg kon zich niet bo-
gTijpon, dat er ziek 17 kappers tegen de
winkelsluiting zouden hebben verklaard. Het
is hem bekend, dat er slechts 3 tegen waren
eil hij vraagt hoe deze cijfers kunnen wor
den gecontroleerd.
Do heer Elson vreesde, dat de laatste spr.
door zijn rede meer kwaad dan good gedaan
heeft aan do zaak der winkelsluiting door
een socialistische propaganda.rede to houden.
Hij noemde het enormiteit van den tweeden
spr. to beweren, dat do winkelbedienden geen
vakkennis behoeven te bezitten.
Komende tot de zaak zelf, waaTvoor spr.
zeer veel sympathie heelt-, meendo hij, dat
de Baad in plaats van B. cn V/s- een
praeadvies te vragen een Baadsoommissio
voor het onderzoek naar de wenschelijkheid
van den maatregel had moeten benoemen.
Voor- cn tegenstanders hadden dan ook den
uitslag van de enquête kunnen toetsen. Het-
was heni bijv. een raadsel, lioe B- en Ws.
tot 1700 winkeliers hebben kunnen komen.
Als B. en Ws. zich er op beroepen dat
het voorbeeld der kappers leert, dat de vrij
willige sluiting vclcl wint. dan antwoordt
spr., dat dit is geschied door een seorti
gewelddadige actie, die veel meer dwingend
Averkte dali wettelijke dwang.
De heeren Hoejenbos en Bieardo beant
woordden de verschillende debaters uitvoerig,
waarna de^ vergadering werd gesloten.
SPORT.
„Ajax'' taalt. Do eerst© overwin
ning van „De Sportman" en „L.
V. V." „L. V. V. 11" liondt seicli
goed tegen „Iliilcgom"» ét lei no
overwinning van ..Leiden" en
,,Sportmau Bil".— „Yitesae" speelt
gelijk.
Overzicht.
Onze verwachtingen, dat alle Leidsche
elftallen, spelende in den N. V. B. de
gelegenheid hadden om een overwinning
te boeken, bleek waarheid. Alleen Ajax
faalde, niet door de kracht der tegenpartij,
maar door absoluut onvoldoende voorhoe
despol. Laten wij er dit ter waarschuwing
bij zeggen, dat indien hier geen spoedige
verandering in komt, geen enkele wedstrijd
gewonnen zal worden, en dat het eenige
resultaat, wat te bereiken is, dan een punt
loos gelijk spel moet zijn.
De Sportman en L. V. V. beantwoordden
onze verwachtingen. Beide elftallen had
den met de rust de leiding met 32.
Deze overwinning zal vooral de L. V. V.-crs
goed doen na het slechte begin.
De wedstrijd \an Ajax II tegen Bere-
steyn kon weer eens niet doorgaan, omdat
de aangestelde scheidsrechter niet ver
scheen. .We schorten ons oordeel op, omdat
wij de omstandigheden niet weten en be
treuren alleen, dat daarom een Zondag
verloren is gegaan en aan Beresteyn een
overwinning' onthouden is, dje het anders
zeker geboekt zou hebben.
Hillegom leed de eerste nederlaag en
wel tegen L. V. V. II dat zich ^>t heden;
kranig in haar competitie weert. Lugdu-
num hield zich tegen Leiden zeer goed,
door slechts met 2—3 te verliezen, terwijl
het tweede elftal van Leiden met een puntje
geslagen werd door De Sportman III.
In Den Haag speelden de Vitessenaren
een gelijk spel, wat evengoed een over
winning had kunnen zijn, daar de Leide-
naars r e 1 beste van het spel had
den.
Tb - c.i.vr.u Zondag 20 October.
Voetbal.
h'e-Li.'unJsche Voetbal-Bond.
Westelijke Eerste Klasse.
Amsterdam: AjaxV. O. 0. 16.
Haarlem: HaarlemTI. A V. 11.
Dordrecht: D. E. C.Yclocitas 51.
Botterdam: SpartaH. F C. 81.
Dan Haag: H. B. S—Qick 0-1.
Westelijke Tweede Kla-sse B.
Leiden: AjaxD. Y. V. 02.
Delft: ConcordiaD. Y. S 70.
Amsterdam: A. F. O.Xerxes 40.
Westelijke Derde Klasse B.
Leiden: Do SportmanU. S. C. 52.
Leiden: L. Y. V.Fort una 6'4.
Den Haag: B. V- C.Hermes 40.
Yla^xlingenV. F. C.-— Olympia 21.
Oostelijke Eerste Klasse.
DeventerGo.aheadQuick 30.
Enschedé: P. W. Vitesse 14.
Den Bosch: WilhelminaTubantia 21.
Wageningen: G. V. C.U. D. 02.
(„De M.ürt")
Leidsche Voetba 1-B o n d-
Extr^-competitie.
Voorschoten: Ajax IIBeresteyn, scheids
rechter niet opgekomen.
Eerste Klasse A.
Hillegom: HillegomL. V. V. II 12.
Eerste Klasse B.
LeidenLugdunumLeiden 23.
Tweede Klasse.
Leiden: Leiden IIDe Sportman Hl 01.
Korfbal.
Nederlandsche Korfbal-Bond.
Eerste Klasse Zuid.
Den Haag: Vitesse (Den Haag)Vitesse
(Leiden). 22.
l Botterdam: VeloxA. L. O. 62.
Derde klasse B. Zuid.
Den Haag: A. L. O. in—H. S. V. lib
1—3.
Eerste klasse Noord.
Amsterdam: D. O. S.D. E. V. 210.
Amsterdam: Oud.D. T. V.—M. H. S. 3—10.
(„De M.Crt.")
Hockey.
In een bestuursvergadering van den Neder-
landschen Hockey- en Bandy.Bond werden
do competities aldus ingedeeld:
Eerste Klasse: „De Musschen', „Togo",
„H. H. V.", „Haarlem", „Odis", „Hilversum"
en „Amsterdam". „Amsterdam" bleef dus
niettegenstaande de degradatie in het vorige
seizoen gehandhaafd in de eerste klasse.
Beserve Eerste Klasse: „De Musschen II",
„Togo H", „H. H. V. TL", „Odis II", „Hil
versum II" en „Amsterdam HA".
Tweede Klasse A: „Utrecht", „H. D. M.",
„Gooischo H. C.", „Victoria I" en „Baarn".
Tweede Klasse B: „Victoria n"4 „Delft",
„Leiden" en „Amsterdam IIB".
Waarschijnlijk zal or nog een Oostelijke
competitie opgericht worden.
Zooals we hieruit kunnen lezen, is „Lei
den", waarover sombere geruchten liepen,
in HB ingedeeld. We hebben vernomen, dat
hedenavond de jaarvergadering van de „L.
M. H. C." zal plaats hebben en hopen dat
de resultaten van die vergadering zullen zijn,
dat „Leiden" het volgende seizoen toch nog
zal uitkomen.
W e d s t r ij d v e r s 1 ag e n.
Voetbal.
Ajax—D. V. V.
0—2.
De roodzwarten verschijnen zonder Gun
ning en Hoekstra en komen met een ge
wijzigde voorhoede uit, waarin vooral Gun
ning zeer gemist werd. Het terrein was
ondanks den gevallen regen zeer goed;
er stond echter een zeer sterke wind van
doel tot doel, Oen voor de Duinoorders
gunstige omstandigheid. De Hagenaars
hebben het eerst het voordeel van den
wind, maar, hoewel voornamelijk op Ajax-
helft gespeeld werd, weten zij slechts met
een schot via een Ajax-been den Ajax-
doelman te passeeren, die verder tot de rust
zijn doel schoon Üilield. Inmiddels was al
voldoende gebleken, bij de sporadische uit
vallen van Ajax, dat hier de voorhoede
erbarmelijk slecht was. Na de rust kwam
dit nog meer uit daar de voorhoede, ge
steund door den wind en den spil, die de
eenigste van de middenlinie was, die zijn
heil zocht in plaatsen en niet in harde
trappen, wel voor het vijandelijke doel
kwam, maar zonder gevaarlijk te zijn.
Slechts een oogenblik was zij niet gehikkig,
toen een drietal opeenvolgende schoten ge
keerd werden, zonder dat de tegenpartij
hier iets aan deed. Bij een snel opbrengen
van den rechtsbuiten hadden de Duinoor
ders nog een mooi doelpunt gemaakt, zoo-
dat de Leidenaars met 02 verloren en
twee punten verloren lieten gaan, die be
slist in Leiden hadden kunnen blijven.
V o e t b a 1.
De bestuurs- en de algemeene vergadering
van den L. V. B.
In een bestuursvergadering, voorafgaan
de aan de algemeene, benoemde het be
stuur tot consul tc Hillegom J. Otten en in
een commissie tot onderzoek van eenige
scheidsrechtersklachten M. v. d. Akker,
A. J. Offen'oerg en J. J. Planjer.
In de daarop volgende algemeene ver
gadering werden na de voorlezing en goed
keuring der notulen de „Van Breda-Kolff-
medaill-es" uitgereikt en de door den L.
V. B. uitgeloofde medailles voor de voor-
wedstrijden van athletiek.
Over de interpellatie van De Sportman
ontstond een zeer uitvoerig debat; de mo
tie, ten slotte door deze vereeniging voor
gesteld, die voornamelijk het beleid van de
elftalcommissie van den L. V. B.- betrof,
werd met vijf tegen drie stemmen verwor
pen.
Op voorstel van L. V. B. werd J. C.
Klijbord gerehabiliteerd.
De interpellatie van L'. V. V. werd inge
trokken. Vervolgens werden in de vacatures
van het L. V. B .-bestuur gekozen J. C.
Klijbord tot len secretaris, W. D. II. Ro
sier tot competitieleider, W. v. Wettum tot
commissaris en Joh. JT. Hamann tot 2en
secretaris. Wegens Ihet late uur werd de
vergadering toen tot Woensdag geschorst.
Dank zij dc interpellaties, die op de agenda
voorkwamen, werd de vergadering behalve
door de afgevaardigden van alle aangeslo
ten vereenigingen, uitgezonderd D. L. V.
en Hillegom, door een groot aantal belang
stellenden bijgewoond.
Luchtvaart
Reuter meldt uit Giengen a.d. Brenz.
(Wurtemberg), dat daar Zaterdagmiddag
omstreeks een uur de vlieger luitenant
Beissbarth met Lange als passagier van een
aanzienlijke hoogte is gevallen. Beide vlie
gers waren op slag dood.
fttooin sclicpeu.
Vertrokken:
Tabanan, uitreis, 19 Oct. v. Colombo;
Kambangan, uitreis, 19 Oct. van Suez;
K ar i m a t a, thuisreis, 19 Oct. v. Tjila-'
tjapOr a n j e, thuisreis 19 Oct. van Sin
gapore; M e na d o, 19 Oct. v. Cuxhaven n.
RotterdamG o e n t o e r, 19' Oct. v. Rot
terdam n. New-York; Gertrud Woer-
mann, n. O.-Afrika, 19 Oct. v. Antwer
pen; Z.a an d ij k, 19 Oct. v. Rotterdam 11.
MontrealTiberius, 18 Oct. van Mon
treal n. RotterdamN i e ,u w-A mater-
dam, 19 Oct. van Rotterdam n. New-York.
G e p a s s e er d:
Gorontalo, uitreis, 18 Oct. Gibraltar
And ij k, v. Baltimore n. Rotterdam, 19
Oct. LizardAnnaberg, v. Java n. Am.
sterdam, 18 Oct. Gibraltar; K in tuck, v.
Batavia n. Amsterdam, 17 Oct. Perim;
Dardanus, v. Amsterdam 11. Java, 17
Oct. Perim; S i r i u s, thuisreis, 17 Oct.
St.-Michaels; Frisia, uitreis, 18 Oct.
Ouessant; S o e s t d ij k, v. Boston n. Rot
terdam, 19 Oct. Wight; Pyrrhus, v. Am.
sterdam n. Java, 17 Oct. Gibraltar.
Gearriveerd:
Bogor, 19 Oct. v. Rotterdam te Sa-
bang; G o r r e d ij k, v. Botterdam n.
Cuba, Mexico en N.-Orleans,- 19 Oct. te
Antwerpen; Z ij 1 d ij k, 19 Oct. v. Jtotter-
dam via Boston te Philadelphia; Ho I*
1 a n d i a, uitreis, 18 Oct. te Montevideo
P r i n z-R e g e n t, n. O.-Afrika, 17 Oct.
te Port-SaidWindhuk, n. O.-Afrika,
18 Oct. te KiHndiniKoning Willem
III, thuisreis, 19 Oct. te Lissabon; Ter-
n a t e, uitreis, 19 Oct. te SabongHar-
burg, 18 Oct. v. Soerabaia, te Macassar.
KECLAIIES,
k 40 cants per regel.
4880 72
Petrus Augustus dr Genkstbt, tan onze
vaderlandsche dichters een der meest bekende,
slaakte eens in een neerslachtige bui de be
roemde boutade over „ons land van mest er
mist, van koude regenvlagen." De meesten
van ons Nederlanders, behalve dan degenen,
die in de boogere he.streken wonen, kenneD
het onaangename koortsige gevoel, dat ons
ontevreden en mopperig maakt, zoodat wil
ook zouden wentchen, dat men „het ongekend
kleinood" maar „in zyn moerassen versoholen"
had laten liggen. W(j mogen er torecht trotsch
op zijn, dat onze vaderen ons land aan de
baren ontwoekerd bebben, maar wij moeten
de vaderlandsche koortsen op den koop toe
nemen.
Nederland is oen koortsig land. WfJ hebbon
onze Zeeu wsche, onze Zaansche, onze Goudsche,
onze anderdaagsche, derdedaagsche en andere
koortsen, onze malaiia on onze moeraskoorts.
Tegen al; die koortsen nu gebruiken w(] kinino.
Maar ondanks ons kininegebruik blijven wfj
lijden, Diet aan de koortsen zelf, maar aan de
gevolgen dier koortsen.
Zooals men algemeen weet, verzwakt koorts
het lichaam. Tot herstel nu van deze ver*
zw&kking richt kinine niets uit en wij hsbben
een ander middel noodig om weer op krachten
te komen. Dat middol nu is Sanatogen,
Saoatogen is een preparaat bestaande uit
eiwit en phosphor; eiwit dat het geheele or
ganisme voeJt en versterkt, phosphor, dat het
verzwakte zenuwstelsel herstelt. Door het ge
bruik van Sanatogen wordt het bloed om zoo
te zeggen „geladen" met eiwitten en de bloed
stroom zorgt dan van zelf wel verder, dat die
voedende eiwitstoffen naar alle dealen van het
organisme gebracht worden. Bij koorts moet
het bloed meer werk doen dan gewoonlijk.
Het slijt en wordt vermoeid; het heeft eenigen
tijd te veel moeten geven van zijn voedenden
rijkdom en is armer geworden.
Het spreekt van zelf, dat 't van hot grootste
belang is, wanneer het bloed zoo spoedig
mogelijk weer op krachten komt. Telkens kan
weer een nieuwe koortsaanval opkomen, soms
reeds na luttele dagen en in die korte spanne
tiJds heeft men door het gebruik van gewone
voedingsmiddelen het geschokte evenwicht niet
kunnen horstollon. Daarom moet een voedings
stof genomen wordon, die zeer snel de ver
loren klachten te:uggeeft, opdat bet lichaam
zijn weerstandsvermogen zoo spoedig moge
lijk herkrijge.
En dat doet alleen Sanatogen.
Kinine geneest koorts.-Sanatogen herstelt
de gevolgen van kooits. Maar het doet nog
iets anders ook. Het geeft door koortten mat
en loom geworden menschon bun opgewekt
heid terug, omdat het ook in hooge mate
zenuwversterkend is.
Duizenden geneeskundigen hebben dit in hun
praktlik waargonomen en de meest loffelijke
beoordeelingen over Sanatogen gepubliceerd.
Tienduizenden gebruikers van Sanatogen 6tem-
mon dankbaar met dien lof in.
Voor nadere inlichtingen en de toezending
van lezenswaardige brochures wende men
zich tot het Nederhmdsch Generaal Agentschap
voor Sanatogen, Sarphatislraet 34. Amsterdam.
Specialiteiten Vleugels.
Gisteravond oen tamelijk bezeite zaal.
Vleugels' Specialiteiten Gezelschap amuseerde
er de aanwezigen. Een zeer varieerend pro
gram met nogal wat bekende nummers. Dina
Boelen zoDg, Alex. Arend ging" to ren ver
richten op do Gels, tiet duo Van Laar zong
ook en het Wille Kuiper trio gaf muzikale
voordrachten. Verder nog goochelen van do
Waldones en krachttoeren van „Les Lassons",
die nog maar een paar maanden geleden op
de kermesse d'ó 6 op:raden.
Tot slot een ievuo schetsje in één bedrijf:
„Kom je nog eens terug?" De aanwezigon
hebben zich goed vei maakt.
Zelfmoord cn po^iug tot 1110 or tl.
Men meldt ons uit Sloterdijk:
Hedenmorgen heeft op den Sloter straat
weg oen jongen op een meisje, waarmede h(j
omgang had, een revolverschot gelost, waar
door het meisje zwaar, doch met levensge
vaarlijk werd gewond.
Da dader schoot daarna zichzelf dood.
