Kaart van het oorlogsierrein.
ROEMENIE
HERZE60WINA.
8 8UL.6ARUE y'^rr>£M
r^'lT* e A c 1 c
Burgert Stand van Leiden.
Ingezonden.
Kunst, letteren, enz.
ftUSLANO
PoKthi
H0H6MUJE
oostenru:
ICOA/AO
'Rlmrtik.
lo+k.a.rQit
JAM60U V
I --*** wl»«°/-v .T|RW0/0
•bata*.» *,iar—^.k>w^ rv-^
v. V. •KIH.K
^^UA\«^«*rA®A>RIAMOPCu
10 v* --•JVWiRa.
Komho
^MdNAbtUr
£a/<»)/'Ai
.UAU-lj
•PliKATA
£GglbCH
d»*£a.
,mos*
-*tg**AUOf<i
VcRKLARiN6
Gr«»2cn.
?Snerc*j.
^Dcorut^ti)'
AZIE
I—
aanduidingen, bevonden zich tusschen de
gevonden diamanten.
Een pfik, dat er bij lag, had Mommens
niet gezien, i laar daar de heer Claes de
geheele partij diamanten aan den heer
ür'rcvo gegeven had, verzekerde deze op zijn
beurt, dat al ue gevonden diamanten aan
den heer Provo hebben toebehoord
De diamanten bestonden uit urie iar-
tijen, een totaal hebbende van 412£ kar-
raat, met een waarde van 20 tot 23 ir.
het karaat.
Buiten deze d: .manten, die een waarde
hebben van l- 00 fr, is er geen half karaatje
meer gevonden en zoo wordt dan ook alle
gedaohtz a andere misdaden voor het
oogenblik voor goed weggevaagd,
De zoon van Provo heeft ook de diaman
ten bezichtigd, a.sook de heer Grégoire,
eetn diamanthandelaar, die den Zaterdag
vóór den moord nog van dezelfde partij
een 80-tal karaat heet gekocht,
Dezen herkenden ook formeel de diaman
ten van Provo,
ONDERTROUWD: A. van der Kloui in. _7|.en
W. tJ. broe3teihuizen jd 28 J. J. Ie Noble jm.
24 j. en J*. M "an Reei |d. 22 j. A. Barrevild jm.
25 j. en B. A. D.rlrse |d. 29 i. L Hoorjka 9 jm en
M J. Roosendaal id. J. dan Hoed im. 25 j. en B.
H. lCalkhovon jd. 21 j. J Hainan jm. 22 j. en A.
Soitier9 id. 24 i. J. H. Mulder jm. 29 i. en L
Singerlin? ld. 24 j G van wieten im 22 j. en
A. M. Colpa jd. 23 i. N. G. Zandvliet m. 3d i. en
A. Ba ela.ir id. 39 j. P. de Kier |in. on A van der
Post |d. P van Hecke im. 22 i. on A. 0u\lee jd.
20 i. .1. M. Hnl-man jm. en M G.Gansjd. J.
F. Draad jm.en L Tragojd R van Aa'deren im.
26 j. en B. Hoekst a jd i'l j. W. .1 Huy-mans jm.
29 en .1. Boekei 'd 27 j. VI. Pendraai w. 34 j.
en 'i'. de Wind |d. 35 j.
HAARLEMMERMEER. Ondertrouwd: H.
J. L. de Graaf en A Lauser. P. 0 de Ruiter en J.
Bood. G. J. van Vlieren en II. v. d. Hengst.
Getrouwd: .f. van dar Pol en L) K do Groot.
Bevallen: J. van Stam geb Van Groningen Z.
NOORD WIJK. Geboren: Petroneli. I). vaa
A. van Beeleti en P. van Boelen. Cornells, Z. van
A. J. van den Beig en -J.Groen. Arie,Z. van D.
Plug en M. van der Me'j. Anna Pieteruella, D.
van J. Meijr.nk en \V. Bonto Petrus Cornells,
Z. van G. van Dam en M A Keoreweer. Tamis
Franciscii', Z. van G. Wieringen C. van der P oeg.
Ondertrouwd: linibertm Koster, 34 j., te
Noordwijic, en Petronella van Egmond, 3J jte
Lei muiden.
Getrouwd. Willem Gerardu9 Vink 25 j. en
Alida Leoflang 23
NOORD vV[ i KER HOUT. Goboren: Pe'ronslla,
D. van I. Komijn en B- v. d. Hens Anna Cornelia,
D. van C. Heem kerk en H. Korter,
O verled-n: HuOerta Duivenvoorde, echt*,
van J. A. ^eysener. 3» i Levenloo aangogiven
kiud van Th. v. d Bergen H ,l.v. d. Meer.
ISKCÏiAllES, 4800 8
a 40 Cents per rege.
Muiterij aan boord van een Dnitscho
stoomboot.
Toen jl. Donderdag de Hamburger
stoomboot Lotte Menzell", di 3 met stuk
goederen geladen was, en zich van Norfolk
op weg naar -kopenhagen en Danzig be
vond, in de haven van Horta, op Madeira,,
het anker wierp, sloegen 21 mannen der
bezetting, dne officieren en 18 matrozen
tot muiterij over, terwijl cie kapitein vaD
de „Lotte Menzell",, zich aan wal bevond,
De dienstdoende 1ste officier stelde Re
delijk den kapitein en het toevallig rï ae
haven liggende Duitsche oorloges -ii£>
„Hertha" van het voorval in kennis. De
„Ilertiha" zon 1 verscheidene sloepen met
marinesoldaten naar de „Lotte Menzell",
en de muiters werden gevangen genomen
en naar den Duitschen consul te Horta
gebracht, die ze weder aan het oorlogs
schip „Hertha" uitiever-e. Dit liet de
muitelingen naar eön naar Dmtsohi- od
vertrekkende passagiersboot brengen, cue
hen als gevangenen naar het vaderland
zal transporteeren.
De „Lotte Menzell", wordt tusschen 18
en 20 October te Kopenhagen verwacht.
Eerst dan kan de kapitein een uitvoerig
bericht over 3 kwestie aan zijn reederij
zenden. Reeds voor de muiterij waren 12
man der equipage gedeserteerd en moes
ten er plaatsvervangers worden aange
worven, voor het meerendeel buitenlanders.
fionnot maakt school.
Toen dezer dagen de nachtploeg van het
personeel van het station Escouen
Ezanville met het werk gereed was en
naar de wachtkamer terugkeerde, zag een
der beambten in het stationsgebouw vietf
individuen, die, zich ontdekt ziende,!
ijlings vluchtten. Er werdejt eenige revol
verschoten gewisseld, doch zonder resul
taat. Bij onderzoek bleek, dat een groot
bedrag aan contanten en geldswaardige
papieren was gestolen en dat de dieven
per auto waren gekomen en weer verdwe-»
Den.
In een nabijgelegen plaatsje hebben «ij
daarop ingebroken in een kapperswinkel
waar zij eenige scheermessen en toiletarti
kelen meenamen.
De commandant der gendarmerie te
Corbeil beeft een brief ontvangen van den
volgenden inhoud
Waarde heer, de elfde af deeling van detf
vriendenbond van Bonnot deelt u mede,
dat een van deze nachten een klein be
zoekje zal worden gebracht aan het burfcau?
van de Société Générale en de sous-prefeo-
tuur.
Salut et égalitc.
Het stuk was geteekend door „den cihef
van de 'elfde afdeeling „Arsène Lupin,"
zooals men weet de hoofdfiguur in talrijke
Eransche detective-romans.
Mijnheer de Redacteur,
Het was ons allen (dunkt mij) een aan
genaam oogenblik gisteren in uw krant
te lezen, dat ook Leiden zijn plannen heeft
gemaakt om 18131913 niet ongemerkt
te laten voorbij gaan. Men zal feest vie
ren 1
Zonder in het minst critiek te willen uit-
joefenen, zij het mij vergund enkele opmer
kingen te maken.
Het feest, cfat gehouden zal worden, zal,
vrees ik, wel een beetje alleen zijn voor wat
men dan noemt do „geleerde" wereld, en
voorliet volk. Beide uitingen zullen
jechter vermoedelijk niets „nalaten", dat
van blijvende waarde, van blijvende licrin-
hering is aan het feit, dat ons met dank
baarheid vervult, ons dién gewichtige da
tum heeft gereleveerd. Wanneer eventueel
jde naweeën van. zoo'n (elk) feest voorbij
zijn, en de rustige stemming is weer terug
gekeerd en ieder geeft zich weer aan zijn
werk dan raakt 1813 en zijn jubel
jaar 1913 weer in het vergeetboek. Zoude
let zoo onmogelijk zijn, een blijvend ge-
.fal te malt en Ik meen, waar Leiden!
£ansch niet overdadig bedeeld is met mo
numenten, zou liet dan geen aanbeveling
verdienen, eens voor den dag' te komen
met een monument, dat de weerspiegeling
is van de gedachte, die ons nu tot feest
vieren aanleiding geeft?
In Leiden zit voldoende geld, dat dit
mogelijk kan worden genoemd. Daarbij
f.zoo'n monument behoeft niet zoo ont
zettend veel te kosten. Meerdere steden
in ons land, denken er aldus over, en be
ramen reeds plannen, om te geraken tot
.wat ik hierboven betoogde.
Het monumentje voor Rembrandt doet
liet zoo mooi, en geeft een blijvende
herinnering. .Welnu, desnoods met \eel
minder geld, zou een monument te maken
zijn, dat daarom in geen enkel opzicht min-
jder van schoonheid behoefde te zijn.
Moge het zoo zijnMoge Leiden ook zijn
jnonument 1913 rijker worden!
Met besten dank voor de plaatsing,
G Hoogachtend,
Uw 'clw. dr.,«
Leiden, 12 Oct. 1912. PATRIOT.
De nadere wijziging van <ie
Woningwet.
Reeds werd bericht de verschijning van
het rapport omtrent het wetsontwerp -
1912 tot nadere wijziging van de Woning
wet, uitgebracht aan de Yereeniging van
Directeuren van Hypotheekbanken door de
daartoe uit haar midden benoemde com
missie.
Na vooropgesteld te, hebben, dat de
grondslagen der wet bij dit ontwerp on
aangetast zijn gelaten en er mee beoogd
wordt alleen een aanvulling van leemten
en uit-den-weg-ruiming van bezwaren, die
gedurende de werking der wet zijn aan den
dag gekomen, verklaart de commissie, dat
zij het als haar taak beschouwd heeft, „na
te gaan de beteekenis, die de voorgestelde
wijzigingen voor de Hypotheekbanken heb
ben."
Na een bespreking van de voorgestelde
wijzigingen van de Woningwet, vat de com
missie haar eindoordeel aldus samen:
De commissie verheugt er zich o^er, dat
in het wijzigingsontwerp meer aandacht
aan de billijke aanspraken van eigenaren
van onroerende goederen is geschonken
dan bij de vaststelling der wet was ge
schied, en meent, dat zulks aan de verhan
delbaarheid en beleenbaarheid dier goede
ren ten goede zal komen.
Behoudens de door haar gemaakte op
merkingen omtrent punten van onderge
schikten aard, acht zij de aanneming der
voorgestelde wijzigingen in het belang van
het grondcrediet, met uitzondering van
twee belangrijke punten, die h. i. met de
eisohen van een goed grondcrediet niet
in overeenstemming zijn en moeten worden
bestreden. Dit zijn:
lo. De mogelijkheid van onteigening- van
in een uitbreidingsplan begrepen gronden
tegen 'vergoeding van de waarde, die de
te onteigenen gronden hadcLn in de perio
de van 18 tot 6 maanden voor de ter-inza-
L";-legging van het uitbreidingsplan, bere
kend op de in de wet aangegeven wijze;
2o. de mogelijkheid van het schuiven van
een eerste hypotheek ten behoeve der ge
meente voor bestaande hypotheken voor
zoover na iu-werking-treding der wijzigin
gen gevestigd.
Het ontbreken eener bepaling tot ver
duidelijking van art. 27ter lid I, bouw-
verbod speciaal van hetgeen onder het
daarin vermelde „voorafgaand Raadsbe
sluit" is te verstaan, wordt betreurd.
Erfgooiers.
Het aantal erfgooiers, dat zich volgens
de nieuwe Erfgooierswet heeft aangemeld,
bedraagt voor Naarden 84, Hilversum 344,
Bussum 213, Huizen 456, Blaricum 187 en
Laren 356; te zamen 1640.
Voeding aan boord.
De afd. IJmuiden van den Alg. Ned.
Zeemansbond heeft de volgende motie
aangenomen
„De vergadering van zeelieden, gehou
den op P October 1912 in ;t café „Cycloop"
te IJmuiden; gehoord het antwourd der
reeders, dat dezen niet bereid zijn het
toegezegde bedrag voor de voeding aan
boord met één gulden per maand te ver-
hoogen; overwegende, dat verder aandrin
gen bij de reeders nutteloos is, terwijl het
verschil van écu gulden per maand te klein
is om voor te gaan staken; besluit met de
tegemoetkoming in de voeding van vijf
gulden per man en per maand, thans ge
noegen te nemen;
besluit verder een stevige propaganda te
voeren voor versterking van de organisa
tie,- om het volgend jaar met nog meer
klem een beroep op de reeders te kunnen
doen, voor de vrije voeding aan boord."
Het poliiieproces te New-York.
Na een ingespanen arbeid die drie en
een halven dag in beslag nam, is men er
eindelijk in geslaagd, een jury van 12 man
samen te stellen, die, te oordeelen heeft
in het proces tegen den politde-luitenant
Becker, in zake den moord op den speel
huishouder Herman Rosenthal.
De officier van justitie, mr. Whitman,
verklaarde reeds in het begin van zijn
eenigszins hartstochtelijk gestelde acte van
beschuldiging, waarnaar, de stampvolle
zaal met ingehouden adem luisterde, dat de
vermoorde man een slachtoffer was van de
schandelijke practijken, die te New-York
heerschen en waardoor de politie deel had
genomen in een misdaad, die zij gezworen
hadden te onderdrukken. De voorlezing
nam een uur in beslag. Hij gaf een over
zicht van de gebeurtenissen op den 16den
Juli, toen Rosenthal vlak voor het hotel
„Métropole'' werd doodgeschoten, en hij
verklaarde, dat hij kon en zou bewijzen,
dat de beschuldigde politie-luitenant per
soonlijk bevel had gegeven aan „Jack
Rcse" en „Bridgie Webber", om misdadi
gers te vinden, die zich thans eveneens in
arrest bevinden, om den speelhuishouder
te dooden.
De officier van justitie verklaarde, dat
dit. geschiedde, omdat Becker bevreesd
was, dat door Rosenthal's mededeehngen
de corruptie van de politie in het algemeen
en van Becker in het bijzonder aan het
licht zou komen. De vier mannen, die de
misdaad bedreven, kenden Rosenthal niet
en hadden geen reden, hem te vermoorden,
behalve een aanbod van 1000 doll., die hun
door Becker zouden uitbetaald worden,
indien zij deze daad volbrachten. Becker
daarentegen kende Rosenthal zeer goed
en de laatste hield een speelhui®, dat door
de politie diende gesloten te worden, doch
dat mocht blijven bestaan indien de eige
naar aan Becker een zeker percentage van
de winst, afstond. Doch, omdat Becker het,
niettegenstaande deze geldelijke uitkee-
ring, noodig had gevonden een inval in het
speelhuis te doen, besloot Rosenthal tot
groot gevaar voor zichzelf, deze corruptie
aan het licht te brengen, hetgeen hem dan
ook inderdaad het leven kostte.
„Ik zal bewijzen", aldus mr. Whitman,
„dat Becker wist, waar Jack Rose, een der
moordenaars, zich verborgen hield, toen hij
door de detectives gezocht werd en dat hij
hem in zijn schuilplaat® bezocht en met
hem be raad slaagde."
Voortdurend werd mr. Whitman onder
broken door den advocaat van Becker, ma*.
Iniyre, doch ten laatste gelastte de rechter
Golff, dat, daar mr. Whitman de jury toe
sprak, hij niet mocht geïnterrumpeerd
werden, zoodat de rechter den advocaat
gelastte te zwijgen. Becker zelf was niet
bij deze eerste zitting tegenwoordig, doch
wel de in zwaren rouw gekleed© weduwe
van den vermoorden speelhuishouder, die
met zichtbare belangstelling naar de rede
voering van mr. Withman luisterde.
De geheele middajr werd in beslag jteno-.
men met het verhoor der medische deskun
digen mevrouw Rosenthal zal morgen ge
hoord worden.
De eerste sensatie had plaats tegen de
sluiting der zitting toen een kellner van
het Coney Island Hotel verklaarde, dat hij
vier manen had zien stappen uit een auto
mobiel vóór het hotel „Métropole", die op
Rosenthal hadden geschoten, daarna weer
in de automobiel gestapt en langzaam weg
gereden waren. Gevraagd, of hij deze vier
mannen nog zou kunnen herkennen, ant
woordde hij bevestigend. Hierop gelastte
de rechter, dat de vier .gearresteerde mis
dadigers zouden worden binnengebracht,
dit geschiedde en de kellner herkende hen
zeer beslist, als de vier mannen, die ge
schoten hadden. Te miclden van een met
moeite onderdrukte opwinding werden de
vier mannen weer naar d'e gevangenis te
ruggeleid.
Zoowel mevrouw Rosenthal als mevrouw
Becker woonden deze middagzitting bij.
Merkwaardig is het ongetwijfeld, dat
het O. M. de diensten heeft ingeroepen
van den uit het dynamietproces te Los
Angelos vermaarden particulieren de
tective Burns ter bewaking van de juryle
den. Ieder j drylid zal door detectives
nauwkeurig worden bewaakt. Van de be
langstelling, die het proces wekt, wordt
nu ook gebruik gemaakt in den strijd v^or
het gouverneurschap van New-York, waar
voor een republikeinsch, een democratisch
en een itoosevelt-candidaat tegenover el
kaar staan. Oscar Strauss, de man van de
Bul Moose, d'e Rooseveltpartij en Job Hed
ges, de republikeinen houden fehe rede
voeringen tegen de corruptie van Tamma-
ny-Hall eD verklaren dat een overwinning
der democraten ook d'e zege van Tammany
Hall zal beteekenen. Dus hopen deze can-
didaten een aantal stemmen te verkrijgen
van hen, die door d'e onthullingen omtrent
de politietoestanden te New-York nu weer
opnieuw zijn opgeschrikt.
De moord op den diamanthandelaar
Provo.
Het parket te Antwerpen heeft zich
bijna uitsluitend bezig gehouden met da
diamanten in den hof van Gaston Ver-
gouts gevonden, schrijft het „Handelsblad
van Antwerpen."
Al de diamanthandelaars, die met deze
zaak in betrekking stonden, waren op het
paleis ontboden.
Vooreerst was het de heer Mommens,
van Edeghem, die 's namiddags van den
moord, op den heer Provo, de diamanten
had gekregen van Gaston Vergouts.
Deze herkende dadelijk de diamanten eu
ook het pak door hem gemaakt.
Hij had nl. alleen twee pakjes van Gas
ton Vergouts gekregen, doch daar er zoo
veel verschil van kleuren in de diamanten
was, had Mommens de diamanten uitge
zocht en zoo wat soort bij' soort gedaan,
waardoor een twaalftal partijen werden
gemaakt. Al deze_ partijen met de noodige
Schouwburg te Gouda.
In een ledenvergadering der sociëteit
*,Ons Genoegen", te Gouda, is het besluit
jgenomen, een schouwburg te laten bouwen,
plaats biedend ven* 800 a. 10CO personen.
'AL plaats waar het gebouw zal verrijzen,
is gekzen ;n terrein gelegen naast de socië
teit, dat tot heden werd ge- mikt als plaats
,voor rondtrekkende spellen, kramen, stoom-
caro-ussels, het houcien van meetings rnz.
De benoodigde gelden, voor den bouw
.van den schouwburg zullen worden
gevonden door een geldleenïng, groot
f £0,000 te "\erdéelen in 180 aandeelen van
f 500, voor a .ter plaatsing reeds 176 zijn
toegezegd.
Het plan om een prijsvraag uit te schrij
ven voor den bouw van den schouwburg,
is opgeheven; bevoegde personen zullen
i" .er enkele plaatsen bezoeken, ongeveer
zoo groot als Gouda, 0111 de aldaar be-
Btaande schouwburgen te bezichtigen, en
daarnaar plannen te maken.
Nieuwe Uitgaven in voorbe
reiding.
Naar men ons mededeelt liggen bij- de
Hollandia-Drukkerij te Baarn o. rn. ter
perseeen reeks bloemlezingen uit de wer
ken van denkers en dr.chters aller tijden.
Onder den algemeenen titel „Boeken van
"Wijsheid en Schoonheid"' worden in deze
reeks zorgvuldig gekozen stukken, die
uit werken van buitenlandsche schrijvers
5n vertaling opgenomen, met inleidende
•karakteristiek en verklarende aanteekenin-
gen van bekende Nederlandscho letterkun
digen. Het eerst zullen verschijnen „Uren
met Schopenhauer', door prof. dr. jhr. B.
'H. C. K. van der Wyck, en „Uren met
Shakespeare", door dr. Edw. B. Koster.
Tevens zal spoedig het licht zien* een
tweede druk van Joh. II. Been's „Dagen
en daden van admiraal Dubbelwit" (Witte
Cornelisz. de With), zijnde het eeröte deel
van een serie boeken onder den titel „His
torische Karakters", en een bundel apolo
getische brieven van mevr. Teresia Waez-
klewiczVan Schilfgaarde aan een modern
protestant.
In het bijzonder met het oog op de a.s.
Kamerverkiezingen is vermeldenswaard
een nieuwe brochurenreeks welke de Baarn-
sche firma zal doen verschijnen onder den
titel „Van Rechts en Links", een serie ge
schriften, waarin politici van alle richtin
gen zich zullen doen hooren. No. 1, hande
lend over Grondwetsherziening, ziet dezer
dagen het licht.
Van dr. Helmolt's Wereldgeschiedenis,
njtgegeven door Maatschappij „Vivat",
'Amsterdam, zijn thans twee afleveringen
(afl. 50 en 51) verschenen. Zij bevatten het
«let van het IVde deel met alphabetisch
register en het begin van deel V: Oost-
Ti uropa, Oostzee.
