fto. 16Ï50
LÊlDSCH DAGBLAD, Maandag* 14 October. Tweede Blad,
Anno 1912
Buitenlandseh Overzicht.
Leidsehe Schouwburg.
De Oorlog in den Balkan.
FEUILLETON.
In Hoflsj'inoen.
3f De laatste berichten over de vredesondcr-
tl afdelingen zijn onrust ba lend. Het ge
luk is,' dat ze niet officieel zijn. maar hoe
♦verschrikkelijk dat cok de moordpartij tus-
'pchen Turkije cn Italië wwr zal voortduren.
Bii afwezigheid van nieuws uit den Bal
kan ruimen de bladen veel plaats in aan
(beschouwingen cn berichten over de crisis
in de Italiaansch.Turkscho vredesonderhan-
Jdelingcn. Uitvoerige telegrammen uit 'Rome
istellen ihet voor dat alle schuld hij de
JTnrksehe militaire partij ligt.
Hel «bericht, dal er sprake van is, dat
He vredesonderhandelingen tusschcn Turkije
)en Italië afgebroken zullen worden, baart
jto Berlijn veel opzien.
Ook mt Weenen komen berichten, die spre
ken van het gevaar dat de vredesonderhan
delingen loopen. Vandaar ontvangt de „Voss.
•Zeil." het bericht, dat de ondcrhandclin-
Igen gevaar loopen afgebroken te worden,
jomdat .de Turksche regeering in een kwestie,
jdie niet onmiddellijk niet de soevereiniteit
joyer Tripoli te maken heeft, zwarigheden
maakt en eischen stelt, die de Italiaansclie
pegeering onaannoemiijk beschouwt, daar zij
tnet haar waardigheid en zedelijke verplich.
Jtingen niet te vereenigen zijn.
Hetzelfde blad verneemt echter van een
'diplomaat, die zelf wel met de Porie po
litieke. onderhandelingen gevoerd heeft, dat
men zich niet ongerust behoeft te maken.
'Hot is steeds de manier van de Turken, om
'OP het laatste oogenblik nog te probeereu
'of zij er nog niet wat uit kunnen slaan en
het desnoods op een breuk te laten "aanko
men. Maar op het allerlaatste oogenblik
|draaien zij dan weer bij.
Do Parijsche Temps" verneemt echter uit
Home, dat volgens ambtelijke iuededeeling
de vredesonderhandelingen zullen worden ai',
jgebroken. Dat bericht kwam Zaterdag en
liegen dien avond werd het afbreken voor
speld. Do laatste berichten spreken echter
)nog .van een conferentie, die plaats zal heb
ben. Het meest waarschijnlijk lijkt een me-
Sdcdeeling in liet ...Neue Wiener Tagblatt":
Dit- blad heeft ;uit Rome, uit goéd inge-
liehte bron, een telegram ontvangen, waarin
wordt, gemeld, dat het afbreken der onder
handelingen, hoewel nog niet ambtelijk be-
yestigd, toch waarschijnlijk is.
't. Is begrijpelijk, dat de verschillende me-
ide de el in gen nog al uiteen loopen, want me-
Inigmaal wordt een gerucht reeds als vol-
idoendo aangemerkt om 't wereldkundig te
Imaten. Zaterdagavond om ruim tien uren
werd uit Ouchy gemeld, dat Italiaansche
ten Turksche gedelegeerden hebben medege
deeld, dat de besprekingen voortduren. Zij
werden in den namiddag voortgezet en zou-
|den ook Zondag worden hervat.
Feitelijk kan men niet met grond bewe
ren, dat de onderhandelingen zijn afge
broken, maar het is een andere kwestie te
weten of zij zullen w orden afgebroken. Te
Rome heeft zioh een zeer groot pessimis
me geopenbaard dat den Italiaanschen ge
delegeerden laat gelooven, dat de bespre
kingen cngetwijfci.' nog veel langer zullen
duren.
Van Turksche zijde blijft men getrouw
aan de formule: cle onderhandelingen vol
gen haar loop, en men legt daar een zekere
neiging tot optimisme aan den dag,
He laatste moêilrjdvueicl düe tussehen
iTurkjjo en Italië is gerezen en die het
sluiten van C i vrede in den weg staat, is
dat Turkijë wenscht, dat alle artikelen
van het vredesverdrag, die voor Turkije
gunstig zijn, onmiddellijk van toepassing
Kullen zijn en dat alle artikelen, die oor
Italië gunstig zijn, niet zullen worden i v
gevoerd voor de goedkeuring door het Ot-
tomaansche Parlement. Zoo zoifTurkije
willen zien, dat Italië onmiddellijk de
eilanden in de Egeïsohe Zee teruggaf,
daarentegen zou de kwestie van het terug
trekken der Turksche troepen eerst ran
het oordeel der Turksche Kamer moeten
worden onderworpen. De termijn van 1 :fc-
etel voor het sluiten van den vrede is ver
lengd tot Dinsdagavond.
'Uit de Oostenrijksche en Hongaarsche
'delegatie komt maar weinig nieuws. Daar
wordt nog steeds over de n i e u w e m i l i-
taire credieten beraadslaagd. De
minister van oorlog verklaarde, dat hij
meende, er ten duidelijkste op tc moeten
wijzen, dat de aangevraagde kredieten niet
moeten dienen voor- de bewapening, maar
alleen tot aanvulling van het materieel,, wijl
daaraan nog het een en ander ontbreekt.
,,Uit den huïdigen toestand blijkt", zoo
vervólgde de'r minister, ,,dat het zaak is
niet achter te blijvenwij mee ten, evenals
de andere mogenlieden, ons leger op een
zekere minimum-hoogte houden.
„Wij moeten ons niet laten weerhouden
door den wensch naar het behoud van den
vrede, die overal nog heerscht en die ook
de mijne is, maai* niemand kan eischen,
dat de één e staat totaal afhankelijk wordt
van een anderen."
Vervolgens stelde de minister nog in het
licht hoe noodzakelijk een stei*k leger is
in liet belang van goede handelsbetrekkin
gen.
De minister gaf te kennen, dat de orga
nisatie der verdediging in de goede rich
ting geschiedt 'en dat, bijaldien de toestand
van crnst.igen aard mocht worden, het le
gerbestuur zeker op de hoogte van zijn
taak zal blijken "te "zijn.
Hij sprak de meening uit, dat zoo de ge
vorderde sommen worden toegestaan, het
mogelijk zal zijn zoodanige toebereidselen
voor den oorlog te" maken, dat deze niet
gevoerd zal behoeven" te worden.
Het eind is geweest-, dat de minister zijn
zin kreeg cn dat hij ophieuw over- de rnil-
lioenen heeft te bescliikken voor leger-ver-
betering. Maar men js er nu nog niet
„Eyenals alle andere Staten zoo ver
volgde Montecuccoli, „willen ook wij mach
tig zijn tor zee En hij eindigde zijn rede
met de mededeeling, dat hij gemachtigd
was te verklarcii, dat dc regeering te gele
gener tijd een credictaanvraa.g cn een pro-
irram van aanbouw zal indienen met liet
doel een andere divisie schepen te koopen
of te bouwen ter vervanging van de „Mo-
narch"-klass€, zcodat men, na aflcop van
den tijd, waarover de 312 mi 11 iaën en de
thans gevraagde credieten verdeeld zijn, kan
overgaan tpt den houw van een nieuwe
divisie. '3
Uit. Almeria wordt bericht, dat dc bak
kersknecht-s aldaar liet voornemen hebben
te kennen gegeven, om uit solidariteit
met de stakende beambten van den
Zuiderspcorweg het -werk jieder te. leggen.
De autoriteiten beramen maatregelen om
de stad van' levensmiddelen te voorzien.
De heer Wan Kol in een typhoon.
De heer Van Kol schreef uit Tsuruga aan
„Het Vad."
Een zware typhoon (wervelstorm) had ons
op de Japansche zee te pakken. Vete schepen
vergingen. Spoor en telegraaf te land zjjii
afgesneden, bruggen vernield, huizen inge
stort. Wy kwamen er genadig af. De water
ketel werd weggeslingerd, banken overboord,
onze koffers zweefdon door de hut. Neptunus
werd overal aangebeden. Doch w(j kwamen,
na 10 uren stoomens uit den koers te zyn
geslagen, heelhuids, doch weinig frisch m
Japan aan.
Troelstra Wijnkoop.
"W(j hebben dezer dagen uit ,,Het Volk"
de mededeeling overgenomen, dat Winkoop
voorloopig weder door Troelstra tot debat in
een vergadering, waarin deze optreedt, wordt
toegelaten.
Wynkoop schrijft nu onder het hoofd „Een
capitulatie" in z(jn „Tribune", dat deze bereid
verklaring van Troelstra niet sliders' bp te
vatten is dan als een voorzichtige teiug
tocht en hjj puoliceert daarbtf de correspon
dentie, gevoerd tusschen den Voorzitter der
afd. Leiden S *D. A -P. en Wijnkoop.
en cholera in Med.-Iutlië.
Men seint uit Brussel aan dc „N. R, C.":
De gezondheidsvoorschriften betreffende-
den in- en doorvoer van koopwaren uit
rnet pest en cholera besmette landen zijn
toepasselijk verklaard op zendingen uit
Batavia.
„K V A."
Victor - Lécn en Leo Stein hebben Lchar
een aardiger tekst geboden met hun „Lustige
Wïttwe" dan dr. A. M. Willnef cn Robert
Bod an sky dat gedaan hebben met „Eva,
das Fabriksmadel". Niettemin :s deze laatste
een uitstekende operette. T Was ecu heer
lijke, genotvolle avond, en- voor liet "Wie
ner -Operctten Ensemble onder artistieke lei
ding van Miksa Prcger, is dc opvoering
een beslist succes geweekt.
Wie. degelijke, zware muziek verlangt, ga
niet naar een .operette, evenmin hij, die.
cisclit dat elke komedie eon hoog literaire
waarde zal hebben;. Licht en luchtig, zoo heb.
ben we -'t te aanvaarden cn we doen 't
gaarne, want dc operette is zoo vol levens
lust, dat ze een heerlijke afwisseling is
na zware dagtaak. Vele van die guitige,
grappige melodieën blijven voortleven, nog
lang nadat de operette zelf van het reper
toire- verdwenen is.
En zco zal 't nu weer zijn met „Die
Geister von Montmartre", „Pipsi, holde
Pipsi", „Und wie sic aussch'n, diese zartcn
Dingen" en nog wel andere. Dan, bij die
van humor tintelende wijsjes kan men zelfs
een cogenblik z'n zwartste, donkerste gedach
ten v.ergeten. De pessimist ga slechts naar
do operette en hij zal ervaren, dat er nog
vroolijkö oogenblikken zijn- ook.
In ,;Eva" krijgen de toeschouwers eerst
do viering van den vorjaardag van-Eva, het
fabrieksmeisje, te zien. Eva is grootgebracht
door den werkmeester Larousso cn het ge-
heele personeel heeft eigenlijk een handje
geholpen. Eva is 't enfant eheric van ar
beiders cn arbeidsters.,
Op dien dag komt ook 'de nieuwe eigenaar,
Octavo ElaubeTt, die z'n' Parijsch pre tie ven
vaarwel heeft moeten zeggen, om plaats
te nemen op dén kantoorstoel. Heel veel be
langstelling tcont hij niet voor zijn werk.
AVcl echter voor den tweeden boekhouder
Prunelles, die zoo gezellig meebabbclcn kan
over Parijs en diensvolgens, naar de verkla
ring van zijn patroon, een „tüchtiger Bucli-
halter" is.
Nauwelijks aangekomen, komt ook een an
der Parijsch. vriend, Dagobert Millefléurs,
die een dame in een taxi.auto meebrengt. Die
is, volgens haar verklaring, getrouwd, maar
haar man is niet heel zachtzinnig en slaat
er maar op los. De goeie Dagobert wordt
leelijk te pakken genomen, want de
dame is niet getrouwd, maar wil op een
genoeglijke wijze haar vacantia doorbrengen.
Prunelies heeft eenzelfde avontuurtje met
haar beleefd, maar die houdt tijdig z'n mond
toe.
Met Elaubert raakt i't leelijk gesteld. Hij
ontmoet Eva en over z'n hart kan hij niet
langer baas blijven. Wanneer hij een partij
geeft, weet hij Eva daar zelfs to introdu-
ceeren.
De Oude Larousse krijgt er den reuk van
en -eisckt z'n pleegkind, op. 't Resultaat is
nihil. Doch met een aa;nlnl mede-arbeiders
komt hij terug. Dau vertélt Flaubert, dat
Eva z'n -verloofde is. 't Is echter een red
middel, want zijn de eischers vertrokken,
dan verklaart hij dit zelf aan z'n aangebedene,
die in toorn ontsteekt cn er van (loor gaat.
Ze gaat naa.r Parijs, maar aau 't slot
volgt de ontmoeting inet Elaubert en om
met de verklaring voor in 't tekstboekje
te spreken „zalig van geluk zinkt Eva in
zijn armen."
Een gelukkige oplossing dus, geheel ge
trouw aan den stelregel van de operette.
De opvoering op gisteravond was ver
dienstelijk. Toch ken niet. alles de goed
keuring wegdragen. Laat liet programma
toch niet tc veel vermelden: „Die neuen
prachtrollen Dccc-rationcn vom Ivgl. Hof-
lieferanten Georg Hartwig Co., Berlin."
En het eerste en laatste bedrijf dan? Het
ec-rste bedrijf vooral was beneden critiek.
Was dat nu een voorvertrek van een groote
machinehal? Dat had heuscli beter gekund,
had beter moeten zijn.
Met 't orkest wilde- 't in liet begin cok
n:et al te best, doch dat herstelde zich spoe
dig; Het samenspel was gauw in orde-
Doch dit alles werd ruimschoots vergoed
deer de opvoering zelve. Door herhaald cn
krachtig applaus hebben dc toeschouwers
daarvan blijk gegeven. Zelfs moesten Pipsi,
Dagobert cu Prunelles hun terzet bisceren.
't Was ook allergrappigst, zoo vol leuke, anr-
«tiirc momentjes. En dan het mnrsch-cctet
van de hecren, later nog Versterkt met acht
dames, om niet te vergeten de duetten van
Eva on Flaubert anu 't eind van het tweede
en het dorde bedrijf.
Na aflcop van elk bedrijf moest eenigo
malen worden gehaald.
't Publiek was opgetogen. Vooral tijdens
't halen na het eerste bedrijf.
Warum? Das sagen wir nicht. Ist's gut
so, Fraulein Ottman? Sonst errütcn sie vil-
Icicht aufs Ncue!
Marie Ottman, Eva, heeft ons bekoord
door haar uitstekenden zang, zoo goed als
docr de welverzorgde actie. De Wiener
operette beschikt over 't algemeen gniomen,
niet over de beste zangeressen, maar bij dit
ensemble is een gunstige uitzondering? 't
Was subliem.
Mizza Paria, Pipsi, was minder gedisponeerd
voer haar zangpartijen, maar ze acteerde
zco losjes, spoelde met zooveel entrain, dat
ze ons onwillekeurig, terug deed denken aan
de beste créaties'van Emma Malkowska, die
voor ecnigc jaren haar triomfen onder Max
Gabriel in het Rembrandt Theater vierde. We
liopen deze beide «operette-diva's liter eens
terug te zien.
Van de heeren noemen we Oscar Braun
als Flaubert, Edmund Lüwe als Dagobert en
Kalman Ivnaack als Prunelies, de eerste
tevens goed zanger, dc beide laats ten een
paar pracht.komieken.
Do zachtklcurige toiletten der koordames
waren een lust om te zien. Men geno*t van
de heerlijk.liarmcmischc irieureu-corabinatie.
Den directeur Miksa Prégcr een compli
ment voer dc raise cn seène.
Nog even moeten we hier aan 't slot vol
ledigheidshalve vertellen, dat dc prijs van
t tekstboekje omgekeerd evenredig was aan
den omvang.
Met do voorstelling heeft dit niets to
maken, wat dat betreft, wc hopen (Ut Wie
ner Operctten Ensemble hier nogmaals te
zien optreden.
De Montenegrijnen nemen
h ij e 1 o p o 1 j
POOGONTRA, 13 October (R. O,) s-
teren heeft de Noordelijke armee onder
gemeraal Vonkovdteh de staj E'.-jeJoporji
in Oud-Servië, genomen. Kanonnen bul-
dorden tot 4 uur 's namiddags, het tijd
stip. dat de troepen de stad' binnentrok
ken. De Servische inwoners begroetten de
Montenegrijnen met gejuich als (ie bevrij
dors van een 500-jarig Turksoh juk. In de
Servische kerk werd onmiddellijk voor-de
overwinning en den welstand des konings
van Montenegro een dankcefcning geho'.i
den. Een provisorisch Mobtehfcgrijusch be
stuur werd ingesteld.
De s t r ij d b ij B e r a n a.
SALONIKI, 12 Oct. (R. O.) De gevech
ten rondom Eerana zijn zeer hevig. In
weerwil van herhaalde aanvallen konden
dc Montenegrijnen geen succes behalen
wegens de doodsverachting, waarmede de
Turksche troepen en de Albaansche vrij
willigers strcacn. De Montenegrijnen
trokken terug na groote en ernstige verlie
zen te hebben geleden. Aan de Bulgaarsch-
Turksche grens hadden voorposten-gevech
ten plaats.
M o n t e n e g r-.ij n e n teru.gge
d r e v e n.
KON ST ANTINQEEL, 13 Oct. (R. O.)
Een telegram uit Uskub meldt, dat de
Montenegrijnen te Goussinje werden te
ruggeslagen.
Eénnota,
ATHENE, 13 Oct. (R. O.) De regeering
stelde hedenavond aan de Turksche legatie
een nota ter hand.
Antwoord aan de mo g e n d h e cl e n.
SOFIA, 13 Oct.. (R. O.) Men meldt, dat
hedenavond het antwoord van Bulgarije
zal medegedeeld worden. Het zal gematigd
zijn, om den toestand niet te verergeren.
BELGRADO, 13 October (R. O.) Het
antwoord van Servië zal hedenavond over
handigd worden 'tzou de t-usscliehkomt- der
mogendheden aanvaarden onder zoodanige
voorwaarden, dat de interventie niet de
minste kans van slagen heeft.
WEENEN, 13 Oct. (R. O.) Het antwoord
der regeering* te Sofia, Belgrado en Athene
op de Oostenrijksch-Russische stappen en
eveneens de nota. aan Turkije, werden he
denavond overhandigd.
Ui t het t ervische parlement.
BELGRADO, 13 Oct. (R. O.) De Skoeps-
tjina nam met 120 tegen 2 stemmen het
ontwerp aan, waarbij oen moratorium
wordt afgekondigd en uitstel van betalin
gen 'wordt toegestaan voor alle vorderin
gen,, behalve die, op den Staat. De voor
zitter las een telegram voor van de Bul-
ganrsche Kamer, waarin cle wensch wordt
uitgesproken, clat de gemeenschappelijke
actie; der beidé landen moge 6lagen. Bij
acclamatie nam de vergadering het voor
stel aan, cm dit telegram te beantwoor
den.
Opmarsch van li e t Servisch»
leger.
WEENEN, 13 Oct. (R. O.) Volgons liet
Zuid-Slavische correspondentie-bureau zou
het Servische leger, dat rondom Nisch ge
concentreerd is, den cpmarsch tegen Mokus
begonnen zijn.
WEENEN, 13 Oct. (R. O.) Het ,,Neue
Wiener Tageblatt" ontkent dat duizenden
Serviërs uit Bosnië, door het sandjak No-
vibazar trokken, om zich bij het Servische
en Montenegrijnsclie leger aan te sluiten.
Het protest van d-Esto urne 1.
lescn Carmen Sylva.
WEENEN, 13 Oct. (R. O.) De Roemeen-
sche koningin, Carmen Sylva, zou aan
baren "d'Estournelles een telegram van ge-
lukwénsch hebben gezonden voor zijn brief
aan den koning van Montenegro.
Afbreking v r e .d e s o n d e r h a n d e
lingén.
PARIJS, 12 Oct. (R. O.) Uit Rome jmeldi
men aan de Temps", dat een officieel
communiqué hedenavond het afbreken der
vredesonderhandelingen zal aankondigen.
OUCHY, 13 Oct, (V. D.) De Italianen
beschouwen thans de onderhandelingen
daadwerkelijk afgebroken.
Hevige storm op de Marok-
kaansche kust.
MELILA, 13 Oct. (It. O.) Door een
storm, die op de kust woedde, is de be
nedenstad overstroomd. Verscheidene hui
zen zijn verwoest en alle verbindingen zijn.
verbroken. De materieele schade is aan
zienlijk.
Ouderwijzers voor Indië.
„De Avondpost" schrijft:
Uit Batavia bericht men ons van bevoegde
zijde, dat de vooruitzichten voor onderwijzers
in Indiö aanmerkelijk z\jn verbeterd en de
t|j'l thans gunstig is om te sollicileoron. „Er
is" too heet het „gebrek aan personeel
er kunnen oogenblikkelijk 130 onderwijzers
en onderwijzeressen wordan geplaatst. Zonder
hoofJakte begint men volgens de nieuwe be
palingen met 225 par maand én bereikt
in 18 jaar bet maximum Onderwijzers met
hoofdakte maken in l'/i jaar promotie tot on
derwijzer 2de kl.onderwijzeressen met
hoofdakte in 5 jaar"
lie staatsmijn „Eunua.'1
De Staatsmijn „Emma", nabij Hoens-
broek, in Limburg, zal niet minder clan
400 cokesovens gaan bouwen, verdeeld in.
16 groepen. De terreinen zijn reeds aange
kocht. („Tijd.")
«d
„Mevrouw," zei hij zeer beleefd doch
éen beetje koel, „zou ik u mogen verzoe
ken om dit onderhoud niet te w-illen voort
zetten, als het u te veel hindert, wat het
yergrijp betreft bij mijn eer, mevrouw,
de gedachte aan zelfbeschuldiging van uw
kant achijnt mij bijzonder onmogelijk toe.
Hij wae niet gaan zitten, zooals zij hem
verzocht- had, maar stond op haar neer te
kijken en dacht dat zij nog nooit zoo mooi
geweest was. Zij wac bijna zoo wit als haar
japon, het poeder zat nog in liet haar dat-,
bij het flikkerlicht der kaars-en, de glorie
van zijn vurige kleur achter den kunstma-
tigen 6luier trachtte te verbergen. Zij droeg
eenige zeldzame parelen, zijn huwelijksge
schenk, de eene snoer na de andere lag
rond haar hals en op haar borst; beiden
*oo wit en zoo glanzig als de onnoembare
Bchatten uit de diepte -der zee.
De stoel, waarop zij zat, was met dar
«na-st van een rijk gouden weefsel bekleed
en tegen dien achtergrond, met zijn schit-
terlicht en ondoordringbare diepe schadu
wen, stak de blanke ge-daante af, zooals
hij haar steeds noemde een koud en on
genaakbaar standbeeld.
Maar op dien avond, had het teere mar
mer, hoe kalm en wit het ook mocht zijn,
'een levensteeken gegeven, het leven dat er
■uit zórg spreekt. De t-rotsche blik was ge
heel verdwenen, er lagen diepe schaduwen
Onder de oogen en lijnen, die van lijden
getuigden rond de volmaakt gevormde lip
pen. Henri De why tet, markies van Eglin-
ton, was nog geen dertig jaar. Hij beminde
van ganscher harte én met geheel zijn
ziel die bijzonder mooie vrouw, zij was
nooit iets anders voor hem geweest clan
een volmaakt gebeeldhouwde-gedaante op
den voet van een altaar voor hem zou
gew7eest zijn. Zij was hem geen steun en
geen vrouw geweest, enkel maar een ideaal
een ontastbare schim, die hem niet gelukt
was tot materie te herleiden.
Toen hij nu naar haar keek, verbaasde het
hem voor het eerst in den loop van zijn
huwelijksleven, cf het wel zijn eigen schuld
w as dat zij elkaar zoo vreemd waren ge
bleven; dat was, omdat voor de eerste
maal, een nog crootere smart, dat marme
ren beeld leven had ingeblazen. Voor het
eerst voelde hij diepe, onuitspreekbare
smart voor haar; hij dacht niet aan het
geen zij hem aancedaan had, alleen aan
dat-gene, ,wa1> zij door haar trots cn cle
vruchten van liet tijdperk, waarin zij leef
de, geleden had.
„Mylord", zcide zij, terw-ijl zij probeer
de haar stem te bèheersohen, „het- zou mij
kalmeeren en den druk van dit onderhoud'
verzachten als u mij zoudt willen zeggen,
precies op welk oogenblik u vanavond de
troonzaal van Hare Majesteit binnen
kwam."
„Dat kan ik niet zeggen, mevrouw."
antwocrclc'e hij flauwtjes glimlachend.
„Ik heb niet op de klok gekeken, maar
ik moest op Hare Majesteit wachten, en
daarom
„Hoorde u wat er voorviel tusschcn Ma
dame la cointesise dè Stainville en mij
zelve?" viel zij hem in de rede.
„Ieder wóórd."
Zoo te zeggen gevoelde zij zich verlicht.
Zij zou er het land aan hebben gehad om
dat -nare tooneel te moeten schetsen, die
weclerkeerig-e aantijgingen, die beleedigin-
gen, die uitliepen op het plotseling verla
ten van de kamer door Hare Majesteit. Zij
kon nu het gezicht van haar echtgenoot
niet zien, want hij was zóó gaan staa-n, dat-
het licht der kandelabres geheel op haar
zou vallen terwijl hijzelf tegen het licht en
in cte schaduw stond.
Er lag echter een zekere waardige kalmte
over do gclieele figuur: de witte, smallo liand
steunde even op het bureau, de brosdc, vier
kante schouders, die lichamelijke kracht- de
den vermoeden en do eenvoudige een wei
nig sobere stijl van den snit zijner kleeren.
Do kamer was een volkomen contrast niet
de andere vertrekken van het paléis te Ver
sailles, waar de flauwe tooneeltjes van Wat.
teau en de gemaakte dito's van Boucher,
de meer edele opvattingen van Girardon en
Mansard verdreven hadden. Het was een
voudig gemeubeld, met ïeclitleuuige stoelen
en gordijnen van een doffe gouclldcur, liet
lederen bekleedsel van het bureau gat' cok
een tecken van ouderdom te kennen.
Het bonzen van Lydia's liart hield een
weinig op. Zij wercl iets kalmer te midden
van clio vreedzame omgeving. Zij kon nu
het trillen van haar stem beheersclien, het
beven van haar lippen en de brandende
vernederende tranen onderdrukken, die haar
het zien beletten en haar oordeel verduister
den.
„Het zal bij dan gemakkelijker vallen,
mylorcl. U weet, waarvan men mij belas
tert-, dén vreeselijken la6t van ongenade en
schande, dien ik mij door mij-n eigen dwaas
heid op de schouders geladen hebbe
grijpt u?" '-•u haar stem, ofschoon vast
daalde af. tot een gefluister, „dat ik het
vertrouwe/a ctet cle ongelukkige prins
Stuart, zoowel in mij als in u stelde, on
waardig ben gebleken te zijn V'
Hij antwoordde niet, maar wachtte dat
zij zou vervolgen. Hiar hoofd was gezon-
kan en een dikke traan viel van af hare
oogleden op haar handen. Voor hem, die
haar liefhad en wien zij zoo'n bitter onrecht
had aangedaan, was het een vreemd doch
pijnlijk genot om haar te zien weenen.
„Wat madame de Stainville vanavond
gezegd heeft-, is waar,'' zei zij op doffen
toon. „Ik heb monsieur de Stainville de
kaart gegeven met al de aanteekeningen
ér op en de beschrijving, waar de prins
zic*h verbergt; ik heb hem ook een brief
gegaven, ciie door mij geschreven, oncler-
teekencl en aan prins Karei Eduard Stu
art geadresseerd was, en waarin ik hem
verzocht om zijn eigen koninklijken pev-
soon en dien van zijne vrienden zonder
eenig voorbehoud aan den brenger van dat
briefje toe te vertrouwen. Die brief en die
kaart zijn op hel oogenblik in handen van
Zijne Majesteit, die van plan is de voor
stellen van zijne genade den hertog van
Cumberland aan te nemen en den prins
tegen de som van 15 millioen pond aan
zijn vijanden te verkocpen. Dat alles is
oe waarheid".
De mannen kennend de mannen uit
haar kring verwachtte zij clat die be
kentenis cle boeien van de rechïteaardige
woede van haar echtgenoot zou verbreken,
cle boeien van die beleefde beschaafdheid
en zelfbcheersching, die alle mannen van
eer zich in het bijzijn van vrouwen opleg
den en die, dafc geloofde zij va6fc, hem
alleen belet had om zich tc bemoeien met
de kwestie tusschen Irene en haar. Zij zou
niets verbaasd zijn geweest als hij geraasd
en getierd had en haar luide beschuldigd
en veroordeeld ja zelfs niet als hij de
hand aan haar had geslagen, want dergelij
ke dingen had zij wel eens gehoord. Maar
toen zij, niet hooiend, opkeek, zag zij', dat
hij zich bijna niet bewogen had en dat
alleen de hand, die op de secretaire lag,
een weinig trilde. Misschien merkte hij dat
door haar blik, want bij trok zijn hand
terug en richtte zichzelf op in de stijve hou
ding van een soldaat op parade.
„Nu ik u dit gezegd heb, mylord," her
nam zij na een korte pauze, „wilde is er
gaarne bijvoegen dat ik er me volmaakt
van bewust ben dat er in uw oog absoluut
geen excuus kan bestaan voor datgene, wat
ik gedaan heb, aangezien ik, door dat te
doeiij het leven heb opgeofferd van een
man, die ons neen ra>j, mylorcl meer
vertrouwde dan Frankrijk. Door mijn han
deling zullen hij en zijn vrienden hun
schuilplaats verlaten en overgeleverd wor
den in de handen van degenen, die om re
denen van politiekcn en zelf-beschermen-
den aard wel niets anders kunnen doen
dan hen naar het schavot sturen. U ziet-,
mylord, dat ik mijn vergrijp niet tracht te
vergoelijken, en dat ik ook niet uit ben op
uwe vergiffenis ofschoon ik weet dat ge
datgene, wat ik gedaan heb, zult beschou
wen al6 een smet, die door uw vrouw op
uw naam is geworpen.
(Wordt vervolgd.)
