If 0.16147
LÉIBSOH BAGBLAD, Donderdag- 10 October. Tweede Blad.
Anno 1912.
Buitenlandseh Overzicht.
FEUILLETON.
Ia» Hofkriaigen.
Wettelijke winkelsluiting of niet?
"We kunnen ditmaal kort zjjn. .Na al de
geruchten over den vrede geelt thans tie
„Giornale d'Italia'' de g r o ïul s 1 a g e n
y o o r een overeenkomst, waar
over thans beraadslaagd wordt. Deze zijn:
j. Da li,- handhaaft volledig de wet, waar
bij zijn algeheels souvereiniteit over Libië
■wordt afgekondigd; elke afstand van ge
bied is daarbij uitgesloten.
2. Turkije erkent d!e souvereiniteit van
Italië niet, maar het verzet >.ich r iet tege.i
de vejtnging daarvan. Het weet met van
die souvereiniteit cn vermjdt aldus in
strijd te komen 'niet de letter van den
Koran, die afstand aan ongoloovigen ven
gebied, dat aan den kalief behoort, ver
biedt'.
3. Turkije gaat de verplichting aan uit
Libië, al zijn officieren en suldaten terug
te trekken, het gebied volkomen te ontrui
men en- den tegenstand tier Arabieren
geen steun te vcrleencn door middel van
geld of smokkelhandel.
Van zijn kant schenkt Italië aan de
LAra bicrc-n, die zich zullen onderwerpen,
op Gr e ede wijze vergiffenis, maar heb zal
ben, ebte den strijd voortzetten, op strenge
wijze als opstandelingen heb?n delen.
4: Italië üecml de verplichting op z:ch,
ran liet Turksehe r»jk de elanden in de
'Aegeïsehe Zee terug te geyrn. die door
zijn troepen Gezet zijn, me.ar onder cl?
volgende voorwaarden: amnestie co ruime
scha"! aan de bevolking der o-'landeneer-
b'cd 'jin.T van elke plaatselijk? autonomie
cn weer! terg vror de openbare veiligheid.
It-li behoudt zich veer tegen Turkije
op te treden v or het geval, dat het de
voorwaardenniet zou eerbiedigen.
Bovendien zal Italië de e landen met-
teruggeven clan wanneer de bepalingen
•der overeenkomst op rechtschapen en vol
ledige wii-ze zijn toegepast.
5 Italië aanvaardt een h-c-rwling gelijk
luidend met die van het Oostenrijkseh-
Tuiksche verdrag voor Boste*-Her zegewi-
na. voor wat !;etreft de uitoefening van het
gocV.clicnsiig gezag van den sultan.
Iedere politieke bemoeiing van Turk'p-
in Libië is u tsresloten.
6. Geen oorlogsvergoeding, noch van dr*
eene, nc.eh van dé andere zijde.
De eenig? vernlichting van finaacle?len
aard. die ItaL'ë o.ri zicli neemt, i? die
betreffende .claflossing van het dtei der
openbare Turksvhe schuld, dat door de in
komsten uit Libië. verwoarbórgd is
7. De overeenkomsten van diplomatie
ken, geestelijken, commereieelen aard,
enz., die tuosc-b?n de Geide landen vóór d?n
oorlog bestonden, zouden hersteld worden.
Over de be g r a t e n i s v a n staats-
m n i s te r Bocriiao r t, verneemt het
jjHblcl. van Antw." uit Brussel o.a. liet
volgende: De trein uit Zwitserland, die
liet stoffelijk c v r schot van staatsminisfcei;
Bee mee rt meebracht, is de zon morgen
te halfnegc-n in de Luxemburg-statie
aangekomen. Vooi talrijke persona
liteiten, die zich reeds in dc statie bevon
den, werd er een groote houten kist van
•den trein gehaald en geopend. Hieruit
kwam de eikenhouten doodkist, clio het lijk
bevatte, te voorschijn. Zij had een vorm,
zooals men hier te lande nooit ziet, maar
was zeer eenvoudig. Aan het voeteneinde
een plaat met het opschrift: .August Beer-
naert, staatsminister, geboren te Oosten
de en overleden te Luzern", benevens de
datums.
Daarna werd de kist op den lijkwagen
gelegd, de aanwezigen stapten in cle rij
tuigen en de stoet vertrok naar Bosch voor
de. De geestelijkheid clier gemeente kwam
het lijk te gemoet tot aan cle bring van clen
spoorweg. Allen stegen nu uit de rijtuigen
en volgden den stoet te voet naar cle kerk.
.Hoewel alles in clen grootsten eenvoud
geschiedde, was deze lijkstoet in clen pracli
tigen herfstdag toch zeer indrukwekkend.
Op den lijkwagen bemerkte men tusschen
de kronen die van clen Zwitserschen Bonds
raad en van H. ~K. H. de grav in van Vlaan
deren.
De lijkdienst in de kerk werd gecele
breerd door den eerw. heer De Beider, den
E6
En er was in Lydia ook dat diepe gevoel
van eerlijkheid en trouw dat in opstand
kwam bij den aanblik van die verraders,
die met een zelfingenomen glimlach op hun
lippen die fiere Koningin "naderden, die
niets afwist van hun laagheid.
Men heeft vaak gezegd dat vrouwen
kleinzielig zgn in haar haat misschien
met re:-ht, maar laat ons niet vergeten dat
hun macht tot straffen begrensd is en dat
zij chis straffen, zoo goed als zij kunnen.
Ondanks haar invloed en haar hooge posi
tie kon Lycha maar- weinig doen om Gaston
te straffen, nu hij door zijn afschuwe
lijk verraad haar al haar troefkaarten had
ontnomen.
Zij was zoo onvergetelijk dwaas geweest
en zn- wist dat, wel dat haar verlangen
naar wraak door haar zelfvernedering tot
een w are wcecle werd opgezweept, en toen
dus de sclioone Irene, triomfeerend in clen
trots van haar algemeen erkende schoon
heid tot aan clen voet van den troon na
derde en, terwijl er door de een af andere
onverklaarbare reden een slilte vol span
ning neerdaalde op de toeschouwers, ver
hief zich opeens de stem van Lydia, snij
dend en beslist:
„Dit Ï6 een vergissing van clen kamer
heer. zei zij luid, zoodat iedereen in de
groote audiëntiezaal haar verstond. ,,Er is
hier niemand om die dame aan Hare Ma
jesteit voor te stellen
Er weerklonk in de zaal een zucht van
80-jarigen pastoor van Boschvoorde, bijge
staan door vijf priesters. De offerande
duurde omtrent een kwart uur s.. Er waren
omtrent een 250 personen in do kleine kerk.
Toen cle laatste gebeden gezongen waren
i trok cle stoet naar het kerkhof, een kwart
uurs verder gelegen, en daar werd het
j stoffelijk overschot in den familiekelder bij-
1 gezet, waarvan men er den ingang had moe
ten verbroeden, om er c!e kist te kunnen in-
j schuiven.
Zaterdagmorgen te 11 uur beeft er een
plechtige lijkdienst plaats in St.-Bonifacius-
kerk te Ekens.
De Oostenrijkse lie en Hon
gaar s c h e delegaties vergaderen
nog steeds tot afhandeling der begrooting.
De Oostenrijk-che delegatie heeft thans die
van buitenlands-dis zaken aangenomen,
j Minister Berchtold verklaarde, dat de
handhaving van het traditioneels protècbo-
i raat des Keizers over de katholieke kerk
in Albanië een voorwerp is van diens aan-
j houdende-zorgcle opgewondenheid echter,
die thans in Albanië heerscht en cle toe-
I stand in den Balkan maken cl? uitoefening
van dit protectoraat cenigszins moeilijk,
i De regeering tracht echter omtrent elk in-
i cident, dat haar ter oore komt, een onder
teek in tc stellen en dringt clan, zoo noo-
j dig, bij de korte krachtig op voldoening
I aan.
De minister constateerde met gon-egen,
d"t de kadi van Skoetari, die zich in vijan-
l digen zin had uitgelaten over het Albunee-
sche episcopaat en de politiek vn de Oos-
tenrijk'sch Hongaarsch-^ regeering, on-
i denies zijn hooge positie, uit zijn ambt is
j ontzet.
Krachtens het protectoraat heeft de re-
gcering herhaaldelijk vrlendschappdijken
1 raad ten bate van de'Malissören' aan de
Porte gegeven en -er. np gewezen, dat het
j herstel van den normalen toestand en cle
j verzoening met de Malissoren in liet be-
lang "van het Ottc-mxansche rijk zouden
zijn. De Porte heeft dan ook aan de Ma-'
Jtesoren belangrijke concessies gedaan ten
opzichte van den militairen dienst cn de
j belastingen, en de minister sprak de hoop
uit. dat cle groote concessies,, d'e de Porte
1 stellig' hééft beloofd, de christelijke bevol
king geniet', zullen stellen.
1>© moord 4e Blrnges.
Zccals wij reeds \!r--Gl -n is eenige da-
gen gelcclcn 1? Bra,ges, bij Hal, een nu <>rd-
i aanslag gepleegd op den spoorwegvvachter
Severs on diens dochter Laura.
Laura evers; wier b ?stn nd vt-oi'I durend
vcji'iiitgaande is, li f t o*in dokter. Wal ra ri
ven een rmstandig verhaal van den nu -ed-
aauslag, waarvan haar vader het slucli tetter
gewórden is, gedaan.
Zij vertelde ouder meer. dat de wegwer
ker Kaniiel van Sin y sinds "Vo'ni'ceii tijd
niet haar p gde te var koeren, chch dat zij
zijn aanz'-ekeu had afgewezen. Op den be
wustcn Zaterdagavond, circa 7 uur. had
Van Sinov gezien, dat de haanwachter uit
ging, hij trad het huis binnen* om Laura
to verrassen. De wegwerker, die békken
droeg, richt It- zich onmiddellijk naar do ka
mer, waar h:j dacht,.het meisje te zullen vin
den en li ij b-dróóg zich niet. Laura W- vors
was zich aan 't'kleed en. Hij wild-c het meisje
mishandelen, doch zij verweerde zich gewel
dig. Van S.inóy werd als door een n./ende
woede aangegrepen, hij li aaide een werktuig
uit den zak en sloeg het meisje op het
hoofd. Zij viel "bewusteloos op den vloer.
Op dit ogenblik kwam Severs terug. Hij
werd door Van Sinoy rugwaarts aangeval
len op laffe -wijze vermoord.
ür-u.idclellijk werden aan den rechter van
instructie, de Laruvvièiy. ue verklaringen van
Laura Severs medegedeeld.
Do bebloede hamer bij Van Sinoy in be
slag genomen, zcu het wapen der misdaad
niet zijn. Men meent te weten, dat dc lieer
Van Ingelen, export.scheikundige, vastgesteld
heeft, dat liet geen menschen bloed is, dat
aan den hamer kleeft, maar wel dieren
bloed. AYnt. naar men dacht, een haai van
het slachtoffer was, dal tusschen lo c bleed
kleefde, is ccn konijnenhaar, zooals Van Si
noy het beweerde.
verbazing, van schrik, van spanning, en in
de stilte, dc claarop volgde, zou men de
spreekwoordelijke spelcl hebben kunnen
hooren vallen: elk geritsel van een zijden
rok, elk gekraak van een schoen klonk dui
delijk hoorbaar, evenals de snel onder
drukte spotlach, die aan Gastons lippen
ontsnapte en het frou frou van zijn satij
nen jasmouw7, terwijl hij het goudgerande
lorgnet aan zijn oogen bracht.
Wat was de vreugde van het babbelen
vergeleken met de zo onverwachte aandoe
ning, die daarenboven wel de inleiding zou
zijn tot eeu verbazingwekkend schandaal?
Onwillekeurig kwamen allen wat dichterbij.
Aller bliken waren gevestigd op dc talrijke
medespelenden in dit interessante too-
neeltje.
Irene had haar elegante gestalte met
een snellen ruk opgericht alsof zij geslagen
was. De vreeselrke beleediging scheen haar
geheel onvoorbereid- te treffen, maar nu
ze gekomen was. giste ze er onmiddellijk
de aanleiding toe. Maar niettegenstaande
dat, was er in haar houding niets verlegens
of beschaamds. Het bloed steeg haar naar
het gezicht en zij wierp Lydia eeu blik
vol uitdagenden haat toe.
De Koningin zag er zichtbaar geërgerd
uit. Zij hield niet van scènes en onaange
name dingen en van alle bijkomstigheden,
die de eentonigheid van haar vormelijk
leven zouden kunnen veretoren; de Koning
daarentegen vloekte hartig. Hij helde
alreeds over naar den fraai-gekleurde vlin
der tégenover de grijze mot, terwijl de
heer de .Louvois hopeloos van streek leek.
Hij leek zeer jong en had pas kort geleden
de aanzienlijke betrekking van kamerheer
der Koningin verworven. Ofschoon de post
Gisteravond is een zeer uitvoerig prae-
advies van B. en AVs: verschenen inzake de
tegenwoordig veel besproken vraag of ook
in onze gemeente de winkelsluiting- bij
verordening zal worden.--geregeld..
Aarnlit in afwijzehden zin luidende ad
vies ontleenen wij het volgende
Na het bekende arrest van den Hoogen
Kaad van 25 Maart 1912, waarbij aan de
door den Gemeente ra-ad van Amsterdam
vastgestelde verordening op do winkelslui
ting verbindende kracht werd toegekend,
bereikte den Baad weldra een stroom van
adressen en adhaesiebetuigingen aan eeni-
ge van die adressen, betreffende deze aan
gelegenheid, zeggen B. en \Ys.
.-chtereenvplgens werden in handen van
het College ter fine yan praeadvies gesteld
de zestien adressen en dé vijftien adhaesie
betuigingen, welke hierachter zijn afge
drukt. De overige rekwesten werden om
de den Baad Gekénde redenen yoor kennis
geving aangenomen en. blijven dus buiten
beschouwing.
Ten einde nu over het onderwérp der
adressen jzco veelzijdig mogelijk licht te la
ten schijnen, wendden B. en \Ys. zich al
spoedig na de indiening van eenige der
adressen, lot dev Kamer van Koophandel
en Fabrieken,AtoL .do jta-ipers .van Arbeid
vcor dc Winkel- en de Grmsiersbcdrijven,
voor dc Voeding?- cn Genotmiddelen, voor
de Bouwbedrijven cn voor dc Textielnij
verheid, benevens tot cle Yoreeniging tot
Bo, ordering van het Yreeir.delngenver-
kcer te Leiden en Omstreken, met verzoek
hun te dezer zake haar gevoelen wel te wil
len .mee-tleelen.
Dé velschillende, antwoorden kwamen,
kort samengevat, op,het volgende neer:
Dc Kamer van Koophandel en Fabrie
ken handhaafde z'if.'het ook ditmaal niet
eenparig, clpeh in haar grootste meerder
heid haar in ItOS uitgesproken raée-
ning,. dat liet vasts tellen eener verorde
ning op de winkelsluiting als een niet te
rechtvaardigen dwang moest worden be
schouwd, al zou zij ook de winkelsluiting
na negen uren van harte toejuichen.
De Ka mei' van Arbeid v oor de Winkel
en Grossiersbodrijven van liaar kant bleef
ook getrouw aan haar in ,1203 uitgebracht
ad-.io3, dat een bij verordening gereg:ld
sluitingsuur van vvmkêL en magizijne t
zoowel voor wcrknëincj.ff als werkgevers
tot zogen zou zijn. Doch evenals d'3. Kamer
van Kc.opbandel riiet meer eenparig teycu
het vaststellen eener verordening zich ver
klaarde, Gleek ook de Kamer van Arbeid
voer de Winkel- en d? GrocsisTsbedrijven
reet meer -eenstemmig vóór dje vaste tel
ling.
Uit de antwoorden; van dc drie overige
Errae1? van Arbeid Gleyk, dnt de Kamer
voor de Voeding*?-; eil Gpnot mi (Idolen zich
met bijna algemcepo stemmen voor een b:j
verovrLning geregelde .winkel hiibngvcr-
kl?.ai dc. de led-en .vaii dc Kamer voor .dc
BcnvvG drijven voor de helft voor, en voor
dn helft tegen een dei gelijken maatregel
waren, terwijl de Kamer voor de Textiel-'
nijverheid adviseerde een onderzoek te
deen instellen bij. cle winkeliers, ten cm de
hun oordeel te vernemen over hét al of
niet wcr chelijk?- van een -bij verordening
vest tc stellen sluitingsuur.
De Yoreeniging tot bevordering van het
Yrcemelingenvcrkeer eindelijk vatte, haar
star.dpsnt als volgt samen: ^Vreemdelin
genverkeer houdt zich liefst buiten deze
aangelegenheid-' cn wel aangezien zij met
baar bijna duizend leden uit alle kringen
der samenleving huiverde eenige stelling
in tc nemen in cl'ze zoo diep in het per
send-, k leven ingrijpende kwestie.
De inhoud cV'er adviezen, alsook de daar
omtrent uitgesproken wens?h in eenige
der ad re sen bra cht ons tot de overtu iging,
dat Get alleszins aanbeveling verdiende,
om, al-vorens onze houding in zake de n
dc versch'llende adressen belichaamde vér-
zo ken te bepalen, Gij de verschillende win
keliers en magazijn houders hier ter steil?
te infermeeren naar hun opinie over het
vraagstuk der verplichte winkelsluiting.
Tot dit doel werd de onder de bijlagen
van ons praeadv'es opgenomen vragenlijst
ontworpen.
geen sinecure was, zoo hacl men tocli eenig
schandaal, zooalt- het nu op het punt was
van los te barsten, nooit bijgewoond. Hij
voorzag een hevigen strijd' tussehen twee
jonge, mooie vróuwen, Geiden hoogge
plaatst, en als man zou hij bever een aan
val der artillerie hebben bijgewoond dan
een duel tusschen twee paren rozenlippen,
waartueschen hij vreesde als scheidsrech
ter te zullen moeten optreden. Alleen
Lydia had naar den schijn haar volkomen
kalmte behouden. Dit was haar oogenblik
en zij hoopte haar zegepraal volkomen te
zullen Gereiken. Al het ingehouden afgrij
zen en de walging, die haar den gcheelen
dag gepijnigd hadden, verrezen nu en
eischtcn voldoening in dit uur. Ofschoon
Gaston er kalm cn spotachtig bijstond, of
schoon Irene uitdagend rondkeek cn
haar wangen van woede gloeiden, toch
zouden zii strakjes van schaamte kleuren,
want Lydia had een aanval op haar ijdél-
heicl beraamd, dc groots kwetsbare plek
in de wapenrusting van ,,la belle brune de
Bordeaux". Lydia kende Marie. Lescynsk.a
genoeg om er zeker van te zijn dat zelfs
het schijntje van een smet, cbe zij op de
vrouw van Gaston geworpen had, voldoen
de was om te veroorzaken dat de streng
Puriteinsch gezinde Koningin alle verdere
samengaan met haar zou weigeren. Te
recht of niet. zou de Koningin zonder ver
der onderzoek Irene ongehoord veroordee-
len en haar en haar echtgenoot voor altijd
uit haar omgeving verbannen, zoodoende
een soort van maatschappelijke astracisme
op hen leggen, waaraan zij nooit zouden
kunnen ontkomen.
Niet meer dan drie seconden waren er
verloopen sedert d:e tegenstrijdige be roe-
Na die nauwkeurige wijze, waarop de
enquête i6 uitgevoerd,, te hebben medege
deeld, zeggen B. en Ws.
„Op deze wijze kwamen van de 1690 rond
gebrachte lijsten 1311 antwoorden in; eeu
alleszins bevredigende uitkomst, als men
die vergelijkt met het resultaat der in
1903 door de Kamer van Arbeid voor «Ie
Winkel- en Grossxërsbedrijvên gehouden
enquêtetoen kwamen van de 750 onder
den winkelstand verspreidde circulaires
slechts 25S exemplaren ingevuld terug-
Bij het vaststellen van den uitslag der
enquête zijn de 379 lijsten, die niet wer jj-j
ingevuld, buiten beschouwing gebleven.
De reden, waarom deze biljetten niet wer
den ingeleverd, is natuurlijk moeilijk na tc
gaan. Bij verschillende personen, clA Lu.i
antwoord noch inzonden, noch medegaven
aan de ophalers der lijsten, ontvingen deze
laatsten een ontwijkend antwoord; blijk
baar durfden die personen dc lijst niet in
te vullen noch te ondertcekcricn. Bij ande
ren weer waren de lijsten zoek of werd1 den
opha.lérs medegedeeld, .dat de lijst w el zou
worden bezorgd.
Maar hoe dit zii, of men d? niet invulling
op rekening moet stellen van vrees of wel
van onverschilligheid, het best lijkt bet
ons de 379 lijsten huiten rekening te laten.
De onverschilligen of vrcesaeht'gcn tot de
voorstanders van verplichte winkelsluiting
te rekenen, zooals de Kamer van Arbeid
voor de TextielmA erhe'd ld ij kens haar
advies zou wenschcn, zij het ook na voor
afgaande vermelding daarvan op de toe
gezonden vragenlijst, zou tóch een volsla
gen miskenning zijn van het Holl. volks
karakter.
Aan de 1311 ingekomen antwoorden moe
ten een 9-tal worden terzijde gelegd, aan
gezien daaruit niet voldoende is op te ma
ken, of de inzenders tot de voor-, dan wel
lot d? tegenstanders moeten worden gere
kend.
De overige 1302 antwoorden zijn als volgt
te verdeden.
A'oor het vaststellen bij verordening van
een algemeen openings- en sluitingsuur
voor winkels cn magazijnen verklaarden
zich 6-17 inzenders, daartegen 655, evenwel
mat di?n verstande dat onder de 655 tegon.
standejs een 35-tal begrepen zijn, die
schreven voorstanders te zijn onder een
bepaalde vpcrwaard?
Aangezien die roorwiardcn echter van
dien aard zijn, dat zii bezwaarlijk kunnen
worden vervuld in bijna al de 33 geval
len komt dc voorwaarde Ibcrop neer, dat
b i van'stelling van een verordening op de
winkelsluiting, cok de koffiehuizen, en der-
gel. daaronder worebn gebracht, heb
ben wij ó:z? .antwoorden bij die der tegen
standers gevoegd.
Onder dc C55 antwc rden tegen verplich
te win! clsluiting treft men er verder S3
aan. d:? thans reeds geheel of gedeeltelijk
oni 9 nren clcs avonds sluiten, terwi'l on
der cle GU antwoorden van voorstanders
zirh 2Ï3 biljetien bevinden, waaruit blijkt,
dat reeds c ;n 9 uren gesloten "wordt.
Thans is het .oogenblik aangebroken, om
U onze meening omtrent (i'c verplichte
winkelsluiting, mede in verband met den
uitslag der gehouden enquête, mede te
doelen en U omtrent de in onze hana'en
gestelde adressen en adhaesic-bjècuigingen
ons advies kenbaar te maken, zeggen B.
en We. verder.
elna, ens College staat nog steecis op
het standpunt, dan in 1907 door ons wcrcl
ingenomen, toen wij IJ naar aanleiding
van destijds ingekomen adressen in over
weging gaven \ooralsnog niet tot een re
geling der winkelsluiting in deze gemeente
bij verordening o\er te gaan. Nog steeds
zijn wij van oordeel, dat door liet vast
stellen van een verordening op de winkel
sluiting te groote inbreuk zou werden ge
maakt cp cle indivicïueele vrijheid der win
keiiers en dat een dergelijke inbreuk op
of de persoonlijke vrijheid alleen dan ge
oorloofd zou zijn wanneer 'n algemeen oi
nagenoeg algemeen verlangen naar Gn ver
plichting tot winkelsluiting zicli heeft ge
openbaard
In deze opinie is natuurlijk geen wijzi
ging gebracht door het arrest van den
Hoogen Baad van 23 Maart j. 1. Het is ons
rrr.T-rraarra .-yontrr11j«j in .u; uj
ringen dfe onderscheidene acteurs van dit
huiselijk clrama hadden aangegrepen. De
Koningin wendde zich nu met een gez'eht
dat half onderzoekend en half afkeurend
stond tot clen ongclulckigen Louvois.
..Mijnheer cl? Louvois," zei de zij gestreng,
,,hoe heeft dit kunnen plaats hebben. Wij
kunnen .geen vergissingen toelaten op de
lijst van hen, die aan onze koninklijke per
soon wensehen voorgesteld te werden."
Die weinige woorden deden Irene de af
metingen van haar gevaar begrijpen. Z'j
kon zich niet zoo, zonder tegenweer, laten
vernederen en evenmin wilde zij het slacht
offer van Lydia's wensen tot wraakneming
worden. Zij was berekenend,genoeg cm te
weten dat cle Koningin zeker nooit cle mis
greep van deze voorstelling zou vergeven
of zelfs maar vergeten en was zij zelf ge
doemd om maatschappelijk na-ar beneden
te gaan, dan zou zii ten minste haar vijan
din mee naar beneden trekken en de in
vloed, macht en populariteit van Lydia
onder de pninhoopen van haar eigen eer
zucht begraven,
„Uwe Majesteit zal naar ik hoop een
oogenblik moeten wachten, voordat u mij
ongehoord uit uwe tegenwoordigheid ver
bant,'' zei zij stoutmoedig; „cle vergissing
is het werk van mevrouw de Groot meeste
res. Mijn naam werd op haar bevel op de
lijst van mijnheer den kamerheer gezet."
Maar Maria Lescynska wilde in geen
enkel opzicht eenige notitie van Irene ne
men, tctdat het zeker was dat mevrouw
de gravin de Stainville een dame was ge
schikt om aan de Koningin van Frankrijk
voorgesteld te worden; zij negeerde haar
beetaan, om niet één woord van haar aan
moediging of ten minste herkenning te ver-
onbegrijpelijk, hoe de verschillende adres
santen op grond of naar aanleiding van
dat arrest bij Uwe Yergadcring op het
vaststellen van een verordening op de
winkel:-1 uiting kunnen nandriD£cn. In het
jaar 1907 toch, toen dc verplichte winkel
sluiting voor het eerst aan cle orcb; was, is
het vraagstuk cïer verplichte winkelslui
ting geheel afgescheiden van de bcvorgd-
beidskwestie bezien en is die kwestie op
de beslissing of al dan niet zou worden
overgegaan tot het maken van een ver
ordening op cle winkelsluiting niet van. in
vloed" geweest.
Wij willen het arrest van den Hoogen
Baad dan cck verder buiten besrnouwing
laten en ons hier enkel bezig houden met
dc vraag, »f thans in tegenstelling meb
1907 zich een nagenoeg algemceire drang
onder den winkels-tand heeft geopenbaard
om van overheidswege ten opzichte van de
winkelsluiting regelend cp te treden.
Lit de gehouden enquête is dit, zoosla
wij zagen, geenszins gebleken. Ni-t een
kleine minderheid heeft zich tegen ge
dwongen winkelsluiting1 verklaard, ook
niet een aanzienlijk? minderheid, neen,
meer dan dc helft van hen. die hun ant
woord inzonden, en dat waren ruim 77
pUt. van alle winkeliers en magazijnhou-
ders hier ter stede, moesten tot dc legen-
standers van een verplichte winkelsluiting,
worden gerekend. Deze uitslag moge, gs-
Jct op de vele ingekomen adressen voor
verplichte winkelsluiting, vreemd schijnen,
wanneer men in het oog houdt, hoe meer
malen in vergaderingen, waar .slechts en
kele personen tegenwoordig zijn, of met
een kleine meerderheid tot het /.enden
van die adressen besloten wordt, dan be
hoeft. men zicli waarlijk over den uitslag
iiiet te verwonderen.
AYij belli, even u wei niet te z?ggcu. hoe
zeer de uitslag der enquête .ns versterkt
heeft in ouze - mcening, dat invoering van
gedwongen winkel sluiting v- er onze ge.
meent? niet gevvenscht is. Men kan toch
moeilijk beweren, clat van een nagenoeg al
gemeen bestaand verlangen sprake, is, wan
neer cnki?l de kleinste, helft der belang
hebbende winkeliers zich v r een derge
lijke:» maal;egel verklaart, waarbij duu nog
in aanmerking moet worden genomen, dat
van dc 6-17 w erstemmers 213 ef moer dan
Yj gedeelte bleken nu r.-.yls om 9 uur
het uur, dat men als verplicht sluitings
uur vvenscht te sluiten, zovlat zij «lus
feitelijk anib.M'in willen dwingen tot iets,
hetgeen zijzelf vrijwillig doen. En slechts
indien van een nagenoeg algemeen bestaand
verlangen ge bickeu was. eerst dan zouden
wij, wij zei'len het boven reeds, wellicht
vrijheid hebben kunnen vinden u te advi
se eren een verplichting tot winkelsluiting
in te Voeren.
Doch, z o zal men misschien zeggen, gaan
B. cn AYs. w rt', niet alleen ter wille van
ccn decider winkeliers en der ma ga zij nh ou
ders, doch vi.oral ter wille der tal-rijke win
kelbedienden is invoering van verplicht? win
kelsluiting gevvcnselit. Mi ct men niet ter
wille van die categorie beslui!en let vast
stelling c?n?r verordening op de winkel
sluiting, zei.als' cok door hen in de adres
sen wordt gevraagd?
Ons antvvc i«l hierop luidt volmondig:
neen. Niet p deze wijze moot men trach
ten den arbeidsduur d?r winkel, eu magazijn
bedienden te verkorten.
In do eerste plaats toch is liet geens
zins zeker, dat men door verplichte win
kelsluiting het beoogde deel zul bereiken.
Niets tocli belet den patroon zijn personeel
aan het werk te houden, cok al is dc win
kel gesloten. Doch afgescheiden hiervan lijkt
het ons al heel zonderling, dat men, om
dat men meent dat anders de winkelbe
dienden niet tot verkorting van arbeids
duur zullen geraken, nu de winkeliers wil
dwingen niet om hun personeel tijdig naar
huis tc zenden, d<xii om hun winkels to
sluiten, ooi: al zouden zij zelf hun klanten
willen bedienen. Dat gaat tot waarlijk to
ver.
AVil men tot verkorting van den arbeids
duur der Ie lieuden geraken, dan zal men
bij den Bijkswetgever moeien aandringen
op regeling van deze materie. De gemeente
is hiertoe o. i. niet bevoegd.
oorzaken. Daarom keek zij over Irentf
heen rechtslreeks naar mijnheer cle Lou
vois en sprak /.ij hem aan."
,,IIoe zit dc zaak eigen Ijk in elkaar,
Mijnheer cle Louvois?" zei zij.
„Ik heb... heusch... dc lijst... als ge
woonlijk van madame la Grande marc-
chale gekregen... en..." mompelde de arme
monsieur dc Louvois door en door zenuw
achtig.
„Dan vragen we van u oen verklaring
voor de ongepaste stoornis, madame la
marquise," antwoordde Hare Majesteit,
terwijl zij Lydia aankeek met haar koud-
grijz? oogen.
„Die verklaring is zeer eenvoudig, Uwe
Majesteit," antwoordde Lydia kalm. „Het
was mijn plan geweest om ma dame la com-
teess cle Stainville aan Uwe Majesteit voor
te stellen, maar er zijn sedert dingen ge
beurd, clic mij dwingen madame la com-
tesse te verzoeken naar een andere dame
uit te zien oui haar dien dienst te bewij
zen."
„Die verklaring is ons niet geheel en al
voldoende," zei Hare Majesteit met al de
koele hoogheid, waarvan zij het geheim
bezat, „en dus zal het morgen in de lengte
en breedte uitgelegd moeten worden. Maar
dit iö noch de plaats, noch liet oogenblik
om over dergelijke dingen te redetwisten.
Monsieur de Louvois, ik verzoek u om
voort te gaan met de andere namen op uw
lijst. De Koningin heeft gesproken."
(Wordt vervolgd)-
