BLOOKERS
PeSuchen Paletots
IJJOËiiEMZOOH,
DAALDERS
Aanbesteding.
No. 16144,
XiEÏDSöH DAGBLAD, Haaiidagf *1 October. Tweede Blad.
Anno 1Ö12,
TE HUUR:
Het Oorlogsgevaar in den Balkan.
Kunsttanden en oude Gebitten
Bank v -Leeningbrïefjes
fa
fa
fa
fa
fa fa
fa fa
fa
fa
fa
fa
fa
is niet te vervangen door een nabootsing;
dat proeft een ieder onmiddellijk.
KACHELLAK.
Da El FOF 'yjAAL, jf. kIsTwESIEB,
Telegrammen,
bst modern WISKELHriS,
op een der beste standen, NIEUWE
RIJN No. 44. Te b.Tregen:
w LH. HAH DER DRIFT,
8986 7 Breestrant 52.
Op 31 aandac, den 14den Octo
ber 1912, deB middags te elf uren,
fUn BURQZMKESTBB On WïXHOODÏBB
der gemeente Leiden, voornemens op
het Raadhuis aldaar, aan te be
lleden (Bestek No. 28):
Het vergrooten van de
overkapping der vette
Yarkensmarkt met bij
komende werken.
(in 2 perceelen en in
massa.)
Het bestek en de teekening liggen
ter inzage en overname op het Bureau
van Gemeentewerken op eiken werk
dag de besteding voorafgaande van
morgens 9 tot 's mid lags 4 uren
en z((n aldaar per stel k f 1.ver
krijgbaar (franco per post ƒ1.05)
zoolang de voorraad strekt. 3906 33
Aanw||zing ln loco zal worden ge
houden op Dinsdag, den 8steu Octo
ber 1912, des voormiddaga te 10 uren.
Verdere inlichtingen verkrijgbaar
ten Bureau Gemeentewerken dage
lijks tuBBOhen tien en twaalf uren.
De diplomatan zijn 't or over oans, dat
5e niets jneer kunnen uitrichten om den
oorlog te verhinderen. Ze zijn tot de over
tuiging gekomen, dat de gemoederen reeds
te veel verhit zijn, dan dat een kalme af
loop kan worden verwacht. De Oostenrijksch-
Dongaarsche gezant in Servië heeft zelfs
[verklaard, dat do verklaring in het begin
dezer weck wel zal komen. De kleinere Bal-
ikanstaten willen den oorlog.
Deze gezant echter heeft nog niet alle
toop verloren op een gunstig resultaat van
hot optreden der mogendheden.
Dn inderdaad doen de mogendheden alle
ïiiogelijko moeite om tot een goed resultaat
te kamen. Paincaré en Sasonof, die toe
vallig nog samen zijn te Parijs, zijn vooral
'druk in de wocr. Met de gezanten van
Bulgarije, Griekenland en Servië hebben ze
Deeds geconfereerd, maar 't resultaat is nog
koopt tegen liooge waarde
H. J.V. AMERONCEN, Haul.str 233.
119 5
koopt tegen de hoogste waarde
H. J. v. AHEBON6E3.
90 6 Haarlemmerstraat 233.
cc
O
-4 fa
tz
u»
O fa
5
2589
22
De samenkomst van afgevaardigden der
mogendheden zal naar allo waarschijnlijkheid
•plaats hebben on dan zak beraadslaagd wor
den over gezamenlijk optreden.
Hot Fransche voorstel zal dus nog iets
kunnen uitwerken. (Waunecr nu de mogend
heden op die conferentie 't maar niet met
elkaar te kwaad krijgen, want dat is do
zaak nog verder achterop. Zoo bij erva
ring weten we, h,oe overgevoelig de Euro-
peesche grootmachten zijn. 't Kan maar o
zoo weinig lijden.
Intusschen is 't niet te verwachten, dat
'dit optreden nog eenig resultaat zal heb
ben, want er zijn reeds zoovele en ernstige
waarschuwingen gegeven. B.v. het sein dat
Oostenrijk aan Servië gaf, waarbij het bin
nentrekken der Oosbenrijksche troepen in uit.
zicht werd gesteld, zoodra do Serviërs tot
Wapend optreden overgingen.
Er hangt anders nog al iets af van het
optreden van de buren der Balkanstaten.
(We hebben reeds meegedeeld, dat een der
manieren zou zijn een gezamenlijke actie van
Rusland en Oostenrijk. Maar de mobilisatie
van eerstgenoemd rijk, heeft tot een minder
aangename verhouding aanloiding gegeven.
Nu moet dit, naar beweerd wordt, slechts
geschied zijn, omdat men minder gewenschte
toestanden vreest in Russisch Polen, maar
bij de regeering te \Veenen wil dit er zoo
niet in. Daar vertrouwt men deze rnaatre-
golen.
Europa is' er dus volop mee gemoeid en
de laatste kwestie, de interventie van de
beido voornaamste Staten is hcusch geen
pnboteekenend onderdeel geworden van hot
'gTOote conflict, dat Balkan-kwestie heet.
Uit Weenen wordt aan de „Voss. Zeit." ge
seind, dat de Fransche en Engelsche pers
voortdurend maar sproken van een accoord,
tusschen Oostenrijk en Rusland, op de basis
van een localisatie van den Balkanoorlog.
Maar daaraan wordt toegevoegd de mede-
deeling, dat oen dergelijke basis voor Oos
tenrijk onaanneemlijk is, wanneer de formules
van jlo localiseering van den oorlog zou
beteekenen, dat men aan de verbonden Bal.
kanstaton bij een oorlog tegen Turkijo op
den geheelen Balkan de vrije hand zou laten.
Een localiseering van den oorlog is voor
Oostenrijk-Hongarijo slechts in dezen vorm
denkbaar, dat voor de Balkanstaten het ge
bied wordt afgebakend, in hetwelk zij oor
log mogon voeren. Hét binnenrukken van
■Servische troepen in het sandjak Novibasar
zou de Oostenrijksche staatsbelangen op de
allergevoeligste wijze treffen, cvenzoo de be
zetting van Skoetari en Opper.Albanië door
de Montenegrijnen cn de landing van een
Gmeksch leger te Salaniki. De begrenzing
van het Italiaansch.Turksch oorlogstooneel
door een voorafgaande overeenkomst tusschen
Italië en Oostenrijk heeft in het afgeloopeu
jaar de Italianen uit eerbied voor do Oos-
tenrijksche s taats belanden verplicht noch de
Albaneescho kust, noch Saloniki.in den kring
van hun militaire operatics te trekken. Men
kan met beslistheid aannemen, dat Oosten
rijk-Hongarijo de schending van deze belan
gen door een der Balkanstaten niet zou dul
den, maar iu dat geval gedwongen zou zijn
besliste, stappen te doen tot verdediging van
zijn levensbelangen.
Do zaak is dus nog zoo eenvoudig niet
en hieruit kan n^ei^ vofdoendo zien, waar'054
4215 81
-Tf~
Deze lak, welke uitmunt door hoogen glans, spoedig
drogen en niet barsten, is in dit seizoen aan te bevelen voor
Haarden, Vulkachels, Saakachels en Pijpen.
Te verkrijgen in flacons bij
Mare 56, Leiden. 4221 20
RIJKE KEUZE IN
BIJ
4212 60
Nieuwe Ryn 8—10.
Atelier aan huis. Coupeur. Coupeuse.
Héte.
de Balkankwestie nog zoo eenvoudig niet
is. Bovendien kan men geen modernen oor
log verwachten, want daarnaar zijn de legers
niet ingericht. Lang niet alle soldaten zijn
geoefend en fanatisme zal menigmaal moe
tan vergoeden, wat aan taktische kennis
wordt te kort geschoten. In zulke gevallen
is vredesluiten ook geen gewoon iets, 'b
is gemakkelijk te begrijpen, dat dit niet
op de gebruikelijke wijze geschiedt.
En, zooals wo reeds in den aanvang zei
den, met don vrede zal 't wel spoedig ge
daan zijn. De Turksche gezant te Belgrado
is in dezen ook zeer optimistisch gestemd.
Deze heeft aan een aantal journalisten ver
klaard, dat de toestand zeer verergerd is in
de laatste dagen. Wapengeweld der mogend,
heden, ziedaar het eenige middel, volgens
dezen diplomaat, dat oorlog kan vermijden.
Een oorlog dus bedwingen door een oorlog.
Een der redenen van het uitbreken van
den oorlog, zal, zoo zegt deze gezant, zijn,
de noodzakelijkheid voor de regoeringen der
kleine koninkrijken om te vechten, teneindo
den onderdanen te tooncn, dat de mobilisatie
ergens voor gediend heeft. Er mo3t getracht
worden iet6 te veroveren, want de mobilisatie
heeft veel meer gekost dan die rijken kun
nen betalen on er zou dus niet weinig
ontevredenheid ontstaan, wanneer de belas,
tingen sterk gestegen zijn, -zonder dat de
nationale trots op oenig positief resultaat
kan wijzen. De mobilisatie zonder schade
vergoeding zou dus gelijk staan met bur
geroorlog en daarom is 't hier juist, dat,
wie a zegt, ook b moet zeggen.
Een oorlog in den Balkan zal dus het
begin zijn en waar 't dan heen moet, is
nog niet duidelijk. De Bexlijnsche „Tagl.
Rundseh." verneemt uit Weenen, dat daar
dn goed ingelichte kringen de hoop op oen
localiseering van den oorlog sterk vermin
derd is. Op gevaar af van eon Europeesclien
oorlog moet Oostenrijk zelfs van plan zijn,
zijn rechten te behartigen.
't Ziet er dus critiek uitl
Een belangrijk moment in het hangende
conflict is de troonrede van do koning van
Bulgarije geweest. Van do bijeeuroeping der
Sobranjo op Zaterdag j.l. hebben we reeds
melding gemaakt.
Uit deze troonrede mag wordon opgemaakt,
dat de aanvang van den oorlog nog wel wat
kan worden uitgesteld, daar er van direct
stellen van het "ultimatum misschien geen
sprake zal zijn, hiermee dus nog even zal
worden gewacht.
Natuurlijk werd verteld, dat alle schuld,
bij Turkije zit, niaar zoo zei do Koning:
„Het schijnt echter niet volstrekt onmogelijk,
dat voor het einde der volgende weeknog
goen collectieve nota der vier Balkansta
ten betreffende do hervormingen in Mace--
donië zal worden verzonden, en dat even
min eenjgo andere maatregel genomen zal
worden."
Dienzclfden dag kwam ook de Servische
Skoeptsjina weer bijeen en daar hield koning
Peter do troonrede. Hij sprak vrijwel in
denzelfden geest.
Een telegram uit Konstantinopel meldt,
dat de opwinding onder de bevolking aldaar
voortdurend toeneemt. De gezanten van twee
mogendheden hebben de Porte tot voorzich
tigheid aangemaand. Do Porte verzekerde
de orde te zullen handhaven.
Een gehouden meeting droeg oen sterk Mo.
hammedaansch cn Engelschgezind karakter.
Do stad is in oen kazerne veranderd. Regir
ment na regiment marcheert naar de gron.
zen. Bij het requireeren der paarden wordt
zeer ruw te werk gegaanvan de rijtuigen
worden de paarden kortweg uitgespannen,
zoodat de Tijtuigen eenvoudig op /traat
blijven staaü.
De „Neue Froie Presse" meldt over de
meeting nog de volgende bijzonderheden:
Voer 't paleis van den sultan was de menigte
tot ongeveer 15,000 man aangegroeid. Zij
werden in den tuin van het paleis binnen
gelaten. Omgeven door zijn hof -sterschoen
do s ultaji op het' terras. Hij wenkte de re
denaars toe, dat zij dichterbij moesten ko
men. Twee Arabische toespraken liet de
sultan zich door den Sjeik.ul-Islam vertalen
etn alle redenaars door zijn kamerheer be
danken. De indrukwekkende demonstratie
werd besloten met oen gebed voor do over
winning der Turksche troepen.
Men kan dus op 't ergste bereid zijn.
In den Balkan is 't rumoeriger dan ooit te
voren en do geschillen tusschen de mogend
heden zijn als een gevolg daarvan ook reeds
gekomen.
„Sinds langen tijd was de internationale
gezichtseinder niet zoo dreigend als thans",
heeft de Engelsche premier Asquitli gezegd
en hij is iemand, die met kennis van zaken
kan spreken.
Het oorlogsgevaar in «len Balkan.
De opwinding te K on-s tan ti
nopel.
ATHENE, 5 Oct. (R. O.) Een fanatieke
volksmenigte deed een tweeden aanval op
de Griebsch© en Bulgaarsche consulaten te
Konstantinopel. De ruiten werden verbrij
zeld en de vertegenwoordigers van Grie
kenland en Bulgarije op grove wijze be-
leedigd.
PARIJS,. 6 Oct. (R._ O.) Een radio-te^
legram van een stoomschip in de Zwarte
Zee, gedateerd op 5 CAI/ober, 's avonds
10.11 uur, meldt: Over het geheele Turk
sche rijk, met uitzondering van Er ze roem
en Van en de Arabische landen, is mobili
satie gelast en gaat snel en zonder moeilijk
heden in haar werk.. Christenen, vooral
Grieken, deserteeren echter in menigte.
Turkijo heeft Donderdagnacht telegram
men ingehouden over de buitensporigheden
tegen het Bulgaarsche gezantschapsge
bouw, het Griekeche consulaat en de
Italiaansche ambassade. De incidenten, dio
gisteravond voor deze drie gebouwen en
voor de Banco di Roma plaats grepen, zijn
zeer ernstig. Troepen moesten chargeeren.
KONSTANTINOPEL, 6 Oct. (R. O.)
Het Turkeohe rondsohrijven, den 4den Oc
tober aan de mogendheden gezonden, zegt:
Turkije is bereid aan de uitdaging gevolg
te geven en iederen aanslag tegen de vei
ligheid en waardigheid van het rijk af te
weren." Men acht den toestand uiterst
ernstig. Indien de mogendheden te lang
aarzelen, zouden de vijandelijkheden ge
opend kunnen worden.
KONSTANTINOPEL, 6 Oct. (R. O.)
Het gerucht loopt, dat de Porte sedert
gisteren aan de stoomschepen verboden
heeft kolen in te nemen. In de provincie
wordt de mobilisatie voortgezet.
KONSTANTINOPEL, 6 Oct. (R. O.)
De Senaatszitting kon niet plaats hebben
daar niet een voldoend aantal leden aanwe
zig was. Waarschijnlijk zal men morgen op
nieuw beproeven te vergaderen.
De Porte verdediigthaar
houding.
KONSTANTINOPEL, 6 Oct. (R. O.) De
circulaire door de Porte aan de mogend
heden gericht, zegt, dat de vertegenwoor
digers van Bulgarije, Servic en Grieken
land mededeeling deden van een gelijktijdi
ge algemeene mobilisatie dezer landen. De
agressieve maatregelen van Montenegro
Waren reeds bekend. Deze gelijktijdige
actie kan stellig uitgelegd worden als de
uitvoering van een gemeenschappelijk plan.
„Wij hebben er de bewijzen van aldus
gaat de circulaire voort d)at de keizer
lijke regeering er zich steeds op toe gelegd
heeft om ten opzichte der Balkan-staten
een vredelievende en verzoenende politiek
te volgen. Zij aarzelde derhalve om een
groot gewioht te hechten aan de pogingen
der Balkanstaten om zich ongerechtigd be
zig te houdSen met de binnenlandsche aan-
gelegendheden van het Turksche rijk, en
meende, dat het eenige antwoord hierop
waa het bestudeeren der te nemen maat
regelen om onverwijld te gemoet te komen
aan de gewettigde eischen, en verzoeken
der verschillende volken van het Turk-
sohe rijk. Het nieuwe kabinet vermeed
zorgvuldig alles, wat ook maar den schijn
van een provocatie ten opzichte van de
Balkanstaten kon hebben. Indien het drin
gende militaire maatregelen genomen
heeft, dan was de«e voorzichtigheids maat
regel alleen hef gevolg van de zeer ver- I
ontrustende berichten, die voornamelijk
uit Bulgarije komen, waar de regeering ge- j
vaar loopt de oorlogzuchtige stemming niet
te kunnen bedwingen. Wat de legerma-
noeuvres betreft-, waarvan men het karak-
ter en de beteekenis heeft trachten te over
drijven, zijn eenvoudig terug te leiden tot
oefeningen afzonderlijk door de divisies
uitgevoerd', hoofdzakelijk in verband met
de jaarlijksche oproeping der redifs. Als
eenig motief voor de oorlogstoebereidselen
blijft due eenvoudig over het verlangen der
Balkanstaten om aan hun buitengewone
eerzucht te voldoen met verachting van
het volkenrecht, van alle humane beginse
len en het belang van den algemeenen
vrede. Turkije meent tegenover een zoo
duidelijke agressieve houding der Balkan
staten verplicht te zijn, de mogendheden te
moeten mededeelen, dat het: zich alle mo
gelijke vrijheid van actie reserveert, om
zijn waardigheid en zijn veiligheid en zijn
rechten te beschermen.''
Do mobilisatie in Servië.
BELGRADO, 6 Oct. (R. O,). De mobi
lisatie i3 geëindigd, maar de concentratie der
troepen zal nog verscheidene dagen duren.
BELGRADO, 6 Oct. (R. O.). Mèih méldt
officieus, dat -heb geheele reizigersverkeer
dezen nacht op het Servische spoorwegnet
gestaakt zal worden.
Bulgarije roept zijn gezant
te Sb.-Pe ter s b u r g terug.
SOFIA. 6 Oct. (R. O.). De Bulgaarscho
regeering besloot haar gozaat to St..Peters-
burg terug te roepen en hem te vervangen
door Dobtschew als buitengewoon vertegen
woordiger. Men hecht aan deze mutatie zeer
grooto beteekenis.
Geen incidenten
aan de Bulgaarscho grens.
SOFIA, 6 Oct. (R. O.). De berichten be
treffende de grensincidenten worden tegen
gesproken.
SOFIA, 6 Oct. (R. O.). Een officieele nota
ontkent, dat de Turken in Bulgarije ver
volgd worden. De autoriteiten ontkennen,
dat de grens overschreden wercL
Kreta pn do Balkancrisis.
KONSTANTINOPEL, 6 Oct. (R. O.). Men
ontkent, dat zich Fransche en Engelsche
troepen op Kreta ontscheept zouden hebben.
De spoorwegstaking in Spanje.
MADRID, 6 Oct. (R. O.). Daar minister
Canalojas aangeboden heeft, om bij do Ka
mers oen ontwerp in te dienen, strekkend
tot verhooging der salarissen van spoorweg
ambtenaren en tot vermindering van don
arbeidstijd, besloot het centraal.oomitó tot
opschorting der staking. In dien zin werd
aan do provincies getelegrafeerd
(Zie verder Telegrammen Eerste Blad.)
G emeen tezakeu.
Een ve tam el ter Ij op het terrein van
het Openbaar Slachthui*.
Eenigen tijd geleden wendde het bestuur
der Leidsehe varkensl achterave re eyi. zich
tot den Dir. van het Op. Slachthuis met
de vraag of het niet mogelijk zou zijn om
het vet aikomstig van de door do leden
dier vereen, geslachte varkens op heb
Slachthuis zelve te smelten zooals djt bijv.
to Haarlem en Amsterdam geschiedde.
Werd' daarvoor een gebouwtje opgericht,
dan verklaarde zij zich bereid het voor den
tijd van tien jaren te huren. De voor het
smelten benoodigde stoom zou dan door het
slachthuis kunnen worden geleverd. Het
voor het beoogde doel te maken gebouwtje
behoefde slechts een oppervlakte van
bij 6 M. te hebben en in liet gebouwtje
moest zioh bevinden een eenvoudige werk
tafel een vetsmeltstoomvat en een cemen
ten koelbak, watervoorziening en verlich
ting. AU huur verklaarde de vereenigiug
zich bij monde van haar bestuur bereid eea
bedrag van f 260 'a jaars te betalen, bene
vens f 0.30 per uur voor het gebruik van
stoom.
Met do Commissie voor het Openbaar
Slachthuis zijn B. en Ws. van oordeel, dat
er alleszins redenen zijn om het verzoek
der Leulnoke Varkdnsslaohtersverednighnis
in te willigen.
Door het stichten toch van een vetsmel-
terij op het terrein van het Slachthuis,
komt de bewerking van den reuzel onmid
dellijk onder toezicht van de ambtenaren
van het Slachthuis, hetgeen, zooals te be
grijpen is, een niet gering voordeel is.
Bovendien wordt door dat toezicht bevor
derd, dat geen ongekeurd of bedorven ve&
wordt gesmolten en in consumptie gebracht
terwijl ook uit een hygiënisch oogpunt dö
behandeling van het vet op het Slachthmi
veel beter is dan bij de slagers thuis. Ein
delijk deelen zij do meening van de Com
missie, dat het in het algemeen aanbeve
ling verdient aa-n rechtmatige verzoeken
van de Leidsehe slagers zooveel mogelijk
tegemoet te komen, althans voor zooy-tt
daarbij de bekmgen van de gemeente io
het bijzonder die van financierden
niet in het gedrang komen.
Dit nu zal hier niet het geval zijn Dt
kosten, verbonden aan het maken van het
gebouwtje geconstrueerd en ingericht in
overleg met den Directeur van het Slacht
huis worden door den Dir. van Gemeente-»
werken geraamd op f 2900, waarvan f 2241
voor den eigenlijken bouw en f 660 voos
inventaris en inrichting. De jaarlijksche
uitgaven voor water, licht en onderhoud
begroot de Directeur van het Slachthuis
op f60, terwijl hij een vergoeding van f 0.30
per uur voor het gebruik van stoom -oL
doende acht om de productiekosten daarvan
te dekken.
De gemeente zal dus in 10 jaar behalve
rente en aflossing nog een deel van de
gedane uitgaven als extra-aflossing te hete
ben terugontvangen terwijl men mag ver
trouwen dat na afloop van den huurtijdde
inrichting wel weder zal worden verhuurd*
B. en Ws. geven dus aan den Raad in
overweging tot den bouw te besluiten en
voor genoemden prijs het gebouwtje aan
de vereeniging te verhuren.
Dniuwaterleidlug in de gemeente
Leiderdorp.
In verbar. t met bij haar ingekomen aan
vragen tot levering van duinwater ln de
gemeente Leiderdorp, ten Noorden van de
Willemstraat en ten Noorden van den Nieu
wen Rijn in het verlengde van de Rijnkade
en met het oog op binnen niet te lang tijds-»
verloop te verwachten meerdere aanvrar-
gen van gelijke strekking, verzoekt de Leid
sehe Duinwater-Maatschappij toestemming
tot het leveren van water in het gedeelte
der gemeente Leiderdorp, dat ten Noor
den begrensd wordt door de Stinksloot,
ten oosten door de Zijl, ten Noordoosten
door den Ouden Rijn en ten Zuiden door
den Nieuwen Rijn en dat verder aansluit
aan de grens der gemeente Leiden
Hoewel het B. en Ws. aanvankelijk min/
der gewenscht voorkwam, dat een verguo.
ning in zoo algemeenen zin aan de maat
schappij werd verleend, het>ben zij zich er
toch bij neergelegd, omdat de aanvrage
toch in ieder geval een nauwkeurig begrensd
gebied omvat en het beschikbaar zijn van
goed drinkwater in den naasten omtrek
van Leiden, ook uit hygiënisch oogpunt,
gewenscht is, daar komt het B. en Ws.,
voor, dat er wel termen aanwezig zijn om:
voor ditmaal af te wijken van het in den
regel door de gemeente in deze aangeno
men standpunt om geen vergunning te ver-
leenen voordat een teekening overgelegd
wordt die nauwkeurig alle leidingen aan.-»
geeft. B. en Ws. willen echter aan de te
verleenen vergunning nog de voorwaarde
verbinden, dat de Maatschappij verplicht
is aan hun College teekeningen van de
hoofdleidingbuizen in te dienen, zoodra
deze zijn gelegd.
Zij geven mitsdien in overweging aan de
Leidsehe Duinwater-Maatschappij vergun
ning te verleenen tot de levering van duin-»
