Brieven uit Katwijk.
Is invoering van het cheque- en giro-
verkeer voor tien hantlel gewenscht?
i.
Do vraag als hierboven gesteld in beves
tigenden zin te beantwoorden, is de bedoeling
yau dit artikel.
Het woord „cheque" is afkomstig van het
Engelsehe woord „exchequer", d. i. schatkist.
Een cheque is een mandaat tot betaling, ge
richt tot een bankier, met order om dpn
houder van een dusdanig papier een daarin
■uitgedrukt bedrag te doen uitbetalen. In de
13de en 14de eeuw plachtten de Engelsehe
Koningen te trekken op den Lord of" Exche
quer, den Koninklijken schatkistbewaarder,
terwijl in Duitschland eveneens in de 13de,
14de en 15de eeuw de Keizers Rudolf I,
Lodewijk van Reyeren, Karei IV, e.a. aan
hun schuldeischers in plaats van baar geld,
quitanties op vervallen belastingen hunner
steden als Lübeck, Dantzig, Lünebuxg,
Nordheim, Gottingen e. a. afgaven. Door de
meerdere ontwikkeling op handels, en indus
trieel gebied werden vanzelf aan de geld
markt greotere eischen gesteld; er kwam
meer gebrek en dus meer vraag naax betere
en meer doelmatige hulpmiddelen om be
talingen te bewerkstelligen op andere wijze
dan dcor bloote gcldbetalingen. De bankiers
waren vanzelf de aangewezen personen om
de behulpzame hand te bieden. Zij verschaf
ten hun cliënten formulieren, waarmede
deze op hen konden trekken: dit werd gaan
deweg een hetalings.methode, oneindig ge
makkelijker en veel eenvoudiger dan de ge
wone wijze van uitbetalen en ontvangen.
Als de trekker en de betrokkene een reke-
tning bij ecnaelfdon bankier of bankhuis heb
ben, dan kunnen deze laatsten volstaan met
een bloote overschrijving van de rekening
.van den trekker op die van den betrok
kene. Dit nu wordt giro.overschrijving ge
noemd. Giro bcteekend omloop, uit het Ita.
liaansch ommezwaai. Het werd uit Italië
overgenomen, ten tijde dat men daar ook
de noodzakelijkheid inzag, dat er iets diende
gedaan te worden ter voorkoming van geld-
6chaarschte en. ter beperking der geldcircu
latie. Het girowezen in het algemeen wil
de betaling tusseben de relaties van de»,
bankiers vergemakkelijken. Mr. G. Visse
ring schrijft in zijn werk, getiteld: „Het
oude en moderne Giroverkeer", dat men bij
het girowezen het navolgende zal bereiken
a. Eeu hoogst eenvoudige wijze van be
taling of overmaking van geldsommen, welke
zoowel voor den ontvanger als voor den ver.
.zender zonder de minste risico zal zijiv
Alle maar denkbare ver lieskansen, als weg-
Jraken, ontrouw, zich vertellen enz., wor
den op deze wijze geheel en al vermeden. De
te verzenden waardén behoeft men niet meer
te epeeificeeren, noch te verzekerenmen
vermijdt de meestal omslachtige correspon
dentie en betaalt veel minder porti.
b. Door het girowezen zoo uitgebreid
mogelijk in toepassing te bren
gen, zal men ook minder de behoefte ge
voelen aan gelden in circulatie. De kans voor
yervalsching zal aanmerkelijk minder wor
den, terwijl slijtage van metaalgeld natuur
lijk tot een minimum zal worden gereduceerd.
Het logisch gevolg van een en ander zal
zijn, dat al de geldsommen, welke anders
(renteloos en zonder eenig practisch nut in
de trommels of geldkasten zouden blijven lig
gen, alsdan zullen vloeien naar de kassen,
der bankiers: het geld wordt hierdoor aan
zienlijk ruimer en de bankiers zullen op
veel gemakkelijker voorwaarden aan goede
•zaken credicton kunnen verleen en, terwijl de
(rentevoet lager en de vraag naar contant
geld minder wordt: immers al naar mate er
meer of minder vraag naar geld bestaat,
izal do rentes tan daar d hcogcr of lager
Worden gesteld.
In Holland zag men de noodzakelijkheid
(van deze wijze van betalen reeds in, ten
tijde der Amsterdamscho Wisselbank, welke
in 1609 door de stedelijke regeering van Am.
pterdam werd in het leven geroepen.
In dien tijd werden zoowel door provin
cie als stad munten uitgegeven J) welke toot
de reëel© waarde, minder dan de nominale
waarde, op verschillende plaatsen des lands
werden aangenomen. Dc Amsterdamscho Wis.
gelbank had tot taak al die soorten van
munten in ontvangst te nemen, de juiste
treëcle waarde er van te bepalon en deze
Vervolgens te herleiden in een bepaalde munt,
welke den handel het meest dienstig was.
[Vanzelf opende men zich allengs een vaste
trekening bij de Amsterdamsche .Wisselbank
am liet zijn geld daar staan, wat dus her
leid was in don „bankgulden", welke de
'Amsterdamsche Wisselbank als eenheidsmunt
|iad vastgesteld. Had men betalingen té* doen,
dan liet men de to betalen bedragen over
schrijven op rekening vali dengene, die dat
gold ontvangen moea». Af dcre steden als
Middelburg (1616) en Rotterdam (1635) volg
den dra het goede voorbeeld van Amsterdam.
Jn Duitschland hoeft het girowezm
fcich wel hot meest ontwikkeld. In het jaar
1765 werd dcor Erederik don Groote te Ber-
I lijn, cn spoedig daarop ook te Broslau, op-
gericht de Koninklijke giro. en leenbank,
welke bank in 1846 overging in de Prui-
sischo Bank. Deze bank had ui 1841 de be>-
yccgdheid om giroqui tan ties, aanwijzingen
dus, welke door de deelnemers uit hun te
goed getrokken werden, aan toonder to mogen
.uitgeven, en deze werden als betaalmiddel
ooit geacceiKtoard. Hiervan waren er in 1853
in circulatie voor een bedrag van ÏG1/* mil-
lioen mark. Vooral de oorlog van 1870 met
Erankrijk deden de omzetten in giro verkeer
reusachtig toenemen; bij uitstek was zulks
een tijdsperiode om de behoefte aan deze
betalingsmethode terdege te deen inzien.
Teen in 1876 de Pruisische Bank overging
$n do Duitsoho Rijksbank was de handel
fn wissels en cJièques dermate toegenomen,
dat men ook dat verkeer noodzakelijk moest
.vereenvoudigen. Men had behoefte aan verre-
keningshuizen „Abrechnungsstellen", al
waar men al dat papier kon verrekenen
of „Cleanen". Dat gaf den stoot tot de wor
ding van do Bank des Berliner Kassen ver
eins. De Duitsche Rijksbank heeft in de
l) Men kende den Gelderschan, den Utreoht-
Bchcn, den Keulschen, Geneefsehen, Bremer-
pchen, Hongaarschen, Rijnschen gulden, enz.
grootste pladtsen (in het geheel heeft zij 470
filialen) dusdanige kantoren opgericht.
De hoofdader van het giroverkeer in,
Duitschland treft men in Hamburg aan,
waar voor niet minder dan 95 pCt. door mid
del van giro cn clearing omgaat. Daar ter
plaatse neemt hijkans iedereen aan het giro-
verkeer deel, zcowel zakendrijvenden als par
ticulieren (doktoren, leeraren, officieren, amb
tenaren). Ook de kleinhandel maakt gretig
van de betaling met chèques en dcor over
boeking gebruikt, waarvan de Oldenburgsche
Spar- cn Leihbank een duidelijk voorbeeld
geeft. Sinds do kleinhandel daarbij betrok
ken is, steeg bij haar de omzet alleen op
de ehèquerekeiiing van 9,86 mill. Mark tot
461/o millioen Markhet aantal door haar
betaalde chèques steeg van 11,678 tot 29,947.
In Hamburg zijn alle groote maatschappijen
en handelslichamen bij het giroverkeer aan
gesloten, o.a. het telegraaf kan tor or, do gas
fabriek, telefoon, waterleiding, electrisch be
drijf, belastingkantoren, rechtbanken en ge
rechtshoven, kerkgenootschappen, hypotheek
banken, levensverzekeringmaatschappijen,
brandverzekeringmaatschappijen, scholen en
voorts alle groote en kleine veroenigingen.
De verschillende belastingen worden betaald
met een overschrijving op een bankhuis, ver
oenigingen doen de contribution op gelijke
wijze innen, kortom de moeste betaling-en
vinden dcor giro plaats. Het giroverkeer in
Hamburg wordt door 5 banken geleid, be
halve dcor het filiaal van de Duitsche Rijks
bank, door de Norddeutsche Bank, de Vcreins-
banlc, de Hamb. Eiliale der Deutsche Baak,
do C-ommerz- Discontobank, en door het
filiaal der Dresdener Bank. Zij hebben allen
in één der lokalen der Duitsche Rijksbank
een „Abreclmungsstelle". Het aantal giro
deelnemers bij de Duitsche Rijksbank stijgt
steeds: behalve kooplieden en particulieren,
groote en kleine maatschappijen, maken ook
de Rijks pesterijen, Pruisische, en andere
spoorwegmaatschappijen, het leger, de marine
enz. van giro gebruik. Milliard en cn rnilli-
arden worden or omgezet, zonder maar één
enkele pfennig contant geld te bezigen, het
geen natuurlijk besparing van rente- en tijd
verlies met zich brengt. De werking van
en do controle op het girowezen is hoogst
eenvoudig: ee»n rekeninghouder, die aan
een anderen rekeninghouder waar deze
ook woont een betaling heeft te doen,
levert slechts een overschrijvingsformulier in
hij het kantoor waar deze rekening houdt,
welk kantoor den ontvanger daarvan ver
wittigt.
Het postcheque, en giroverkeer in Duitsch
land, dat in 1909 ten dienste van het pu
bliek werd opengesteld, mocht al terstond
op een gunstig onthaal rekenen. Reeds op
1 Januari 1911 waren 49,853 personen daar
bij aangesloten met een totaal tegoed van
94 millioen Mark. Men treft daar te lande
13 chèquebureaux aan, welke het verkeer
leiden. Iedere inlegger is verplicht 100
Mark, welk bedrag geen rente afwerpt, te
laten staan. Voor iedere overschrijving wordt
3 pf. in rekening gebracht: boven de 600
in één jaar plaats vindende boekingen wordt
voor elke verdere hoelang 7 pf. geëisoht.
Voor stortingen betaalt men 5 pf. per 500
M. en voor contante uitbetalingen een yast
ïecht van 1/10 pCt.
Eén van de andere landen, welke het giro
verkeer met Vrucht in toepassing brengen,
is wel Oostearijk-Hongarije. Vanwege de
pesterijen worden cheques op naam en aan
teender beschikbaar gesteld; deze laatsten
bezigt men uitsluitend voor Weenen en om
streken, 'eerstgonoemden worden meer spe
ciaal voor giro gebruikt. Terwijl alle corres
pondentie ten dienste van dat verkeer vrij
gesteld is van pcrtobetaling, krijgen zoowel
af gever als ontvanger bericht vanwege» do
administratie der posterijen, resp. van de-
bi toer in g en crediteering: deze adviezen geven
telkenmale weder opnieuw het eindsaldo der
rekening aan, wat vcor de rekening
houders de ccntroleering hoogst vergemak
kelijkt. Van de pl.m. 100,000 rekeninghou
ders bij het Königlich.Kaiserlich Postspar-
casscnamt nemen minstens 99 pCt. aan het
cheque- en giroverkeer deel. De overboekin
gen zelve geschieden geheel kosteloos; alleen
vcor stortingen en contante uitbetalingen
wordt een vast recht van 4 heller gelieven,
benevens een provisie van 1/1 %0, boven f 3000
Vs %o. D Oostenrijk is het een dagelijk-
scho gewoonte, dat men zijn schulden, zoo
wel van huishoiulclijkcn aard als voor zijn
zaken, met oen cheque op de spaarbank ho
noreert. Het Rijk geeft dan ook het goede
voorbeeld. Het betaalt de salarissen zijn-ar
ambtenaren met een postcheque »?n
stelt o.a. ook de belastingbetalers in de ge
legenheid op deze wijze hun penningske af
te dragen.
Bei» tuinfeest «Int honderdduizenden
kost.
De bekende Amerikaansche millionnair
Comelis Vanderbilt gaf Zondag in Beau-
lieu, zijn paleis te Newport, een Oostersch
mask e rade feest, dat alles, wa-t tot dusver
in Amerika op particuliere feestelijkheden
te aanschouwen is gegeven, verreweg over
trof. De New-Yorksche bladen brengen
drie kolommen lange berichten, over het
geen Vanderbilts rijkdom in een enkelen
nacht te voorschijn tooveren kon. Vierhon
derd gasten waren uitgenoodigd. Beaulieu
wa6 in een Oostersch sprookjesland ver
anderd. De paden, die door den tuin voer
den, waren door duizenden elcctrisehe
lampen verlicht, die als sterren door de
boomen schenen. Voor den hoofdingang
stonden twaalf vijf-en-derfcig voet hooge
triomfbogen. Rondom de groote feesthal
waren honderden levende kokospalmen ge
plant. Turksche en Perzische tapijten van
reusachtige waarde hingen in de boomen.
De gasten zaten op divans en kussens van
Oostersch model. Alles schitterde en fon
kelde. De waarde der juweelen, die door
de dames en keeren bij deze bijzondere ge
legenheid gedragen werden, wordt op vijf-
en-twintig millioen gulden geschat. Tal van
dames hadden haar schoenen met juweelen
bedekt.
De Amsterdamsche Bears houdt
lieden vacantiedng, zoodat de no
teeringen ontbreken.
XLVT.
Zeeï werd ik eenige weken geleden teleur
gesteld door het verslag van de openbare ver
gadering van den Raad dezer gemeente, toen
de rioleering van het P..H.-kanaal een punt
van bespreking uitmaakte, of eigenlijk beter
gezegd, toen dit onderwerp op de agenda
voorkwam, want een bespreking werd er niet
over gehouden. De Voorzitter gaf kennis,
dat dit onderwerp in behandeling was ge
weest in comité-generaal of wel was bespro
ken in een zitting met gesloten deuren.
Blijkbaar hebben onze Vroede Vaderen daar
hun hart gelucht en alles gezegd, wat zij
meenden te moeten zeggen, althans in de
openbare vergadering was het alleen de
Voorzitter, die eenige mededeelingen deed,
zonder dat de Pers volkomen licht over deze
zaak kreeg.
[Waar echter ter kennis werd gebracht,
dat B. en Ws. een rapport hadden doen ont
werpen dcor den heer Van der Steen van
Ommeren, een der hoofd-ambten aren aan
openbare werken te 's.Gravenhage, over welk
rapport Vroeger met een enkel woord in
de bladen "was melding gemaakt, heb ik ge
meend mij zco mogelijk omtrent de daarin
voorgestelde plannen eenigszins te doen in
lichten. Ik was ook nu weer zoo gelukkig
te mogen ervaren, dat, wanneer iets niet
geheim moet worden gehouden, men het best
dcct zijn licht te ontsteken waar ten deze
licht is ie verkrijgen.
.Welwillend kreeg ik mededeelingen om
trent het plan en ik heb daarvan eenige aan-
teekening gehouden, waar ik meende, dat
mijn mede-ingezetenen er prijs op zullen stel
len iets meer- omtrent dit vraagstuk te ver
nemen, aangezien de vroegere berichten daar
omtrent niet alleen zeer onvolledig, maar
ook allesbehalve correct wareh. Reden hier
voor was gelegen in het feit, dat de plan
nen teen nog „geheim" waren, als zijnde
besproken in comité-generaal, welk geheim
in de laatstgehouden Raadsvergadering is
opgeheven.
Ik heb mij tot gewoonte gesteld niet te
schrijven, wanneer ik niet volkomen der zake
kundig ben, en geloof, dat het zeer wensche-
lijk zoude zijn, indien dit wat meer werd
gedaan. Do berichten, die in den laatsten
tijd omtrent Katwijk in de groote bladen
tc vinden zijn en waarvan er af en toe
cok in dit blad ter goeder trouw werden
overgenomen, toonen duidelijk, dat er dik
wijls maar raak geschreven wordt. Welke
raadselachtige stukken ten déze in de groote
Pers werden gevonden, is bijna onbegrijpe
lijk en geconstateerd kan wor'den, dat er
geschreven wordt door personen, die Katwijk
niet kennen.
Doch ter zake
De rapporteur dan heeft twee plannen in
gezonden, die ik kortheidshalve zal noemen:
Plan I on Plan H.
Bij Plan I werd de mogelijkheid beraamd
om in do aan do gemeente toe-bchoorcndo
strook gronds ten Noordwesten van het P..
II.-kanaal een verlenging van het riool uit
de Havenstraat te leggen. Dit ricol zon
dan den inhoud tot hij het uitwaterings-
kanaal moeten brengen, waarmede dus de
min aangename lucht zou wórden verplaatst.
Aan dit Plan kleefden echter verschillende
bezwaren. Onze rioleering is een spoel-rio-
leering; alles, regenwater, huishoud water on
faecaliën, komt er in. In gewone gevallen
dus op dagen met weinig of geen regen,
is het riool in voldoenden staat om zijni
taak naar behooren te vervullen. Bij hevige
regenbuien echter wordt op enkele plaatsen
last ondervonden, vooral in de Havenstraat
en de Voorstraat. Over het algemeen hoeft
de Rioleering behoorlijk, ja veel schot; de
straten van af de Haven stijgen sterk, waair.
dcor in gewone omstandigheden de afvoer
flink kan geschieden. Maai" bij zware regen
buien is het oorzaak, dat het wa.te-r met
kracht in het riool-Havenstraat samen
stroomt, en do capaciteit van deze rioleering
alsdan te gering is. Wordt nu het beslaande
riool langs dc N.-W.-zijde van het P.-H.-
kanaal over bijna de geheele lengte van
dat Kanaal doorgetrokken, dat is over een
lengte van ruim 700 M., dan vindt het
rioolwater aan het einde daarvan denzelfden
boezemwaterstand als nu in de Haven. e»n
moet dus het schot, hetwelk thans als stuw
kracht dient om het water door de Haven
straat te drijven, dat rioolwater meer dan
700 M. verder brengen. Deze afstand zal
blijken een noodlottigen invloed op de snel
heid van het water te hebben en wordt de
rioleering te zwak voor haar taak. Deze
nadeelige werking zal zich zelfs openharen,
in de straten, welke op de Havenstraat aan
sluiten.
Om hieraan eenigszins te gemoet te komen,
zcu het verlengde riool een doorsnede moeten
worden gegeven van ten minste 1 M. en
zou ook bij de Haven nog een nooduitlaat
moeten worden gemaakt, die echter ook hij
Plan II ncodig zou zijn.
Bij uitvoering van Plan I zou de rioleering
langs de Tramjftmi.se en de Mi eren wei de aan
den Zeeweg bovendien nog doorgetrokken
moeten worden en moesten de uitgaven voor
dit plan geraamd worden op dhgev. f40,000.
Laat ik thans do aandacht mijner lezers
bepalen hij Plan II. Ten behoeve van dit
Plan zou aan het begin der Haven een groot
ondergrondsch verzamel bassin moeten wor
den daargesteld, on wordt het rioolwater
daaruit met twee centrifugaalpompen opge
perst dcor Havenstraat, Hoogstraat, Pa.nl-
KrugeT-straat, Jan-Toorop-straat, [Wethouder-
van-dor-Plas-ka.de via het uitwateringskanaal
onmiddellijk naar zee. Ik heb gevraagd of
op deze wijze geen bezwaren waren te duch
ten voor het badwater. Er is mij medege
deeld, dat die practisch niet aanwezig waren.
Men merkte op, dat ook tegenwoordig even
zeer al het Katwijkscho rioolwater, zij het
dan ook langs anderen weg, naar zee wordt
gebracht en er wordt van overlast niets ge
merkt. De richting der zeehoofden toch is
haaks op de kust, zoodat de stroom, uit
het „buitengat" komende, dadelijk door den
eb- en vloedstroom wordt gegrepen en krach
tig met zeewater wordt vermengd. Ook te
Schevefcingen mondt de rioleering van 's.Gra
venhage via het Vetrverschingskanaal in zee
en ondervindt het badwater daarvan nooit
eenigen last; Katwijk.aan-Zee telt ruim 9000
en Den Haag thans reeds 290,000 inwoners!
Onze rioleering heeft dit bezwaar, dat
waterberging in het riolennet ten eonenmale
ontbreekt. Zou men dus aan het diepste deel
dus hij de Haven, een pompinrichting stel
len, waardoor het water zou moeten worden
gebracht naar de Zee, dan zou dit gemaal
dag en nacht in dienst moeten zijn, omdat
er geen ruimte is om water, in welke ge
ringe hoeveelheid ook, op te zamelen. Van
daar, dat hij Plan If een verzamelput van
voldoenden inhoud noodig is, en men zou
kunnen volstaan om twee 'koer per etmaal
te pompen. Dit verzamel.bassin, van beton
gemaakt, zou onder de straat komen, zoodat
het verkeer er niet door gestoord werd.
Het zou natuurlijk betrekkelijk ondoenlijk
zijn, dit bassin zoo gtroot te maken, dat
het hij flinke stortbuien al het regenwater
zou kunnen verzamelen; vandaar', dat oqk
frier fcén nooduitlaat noodig bleef. Uit dit
bassin zou het water dan langs den zöo-
even genoemden weg worden opgepompt naar
Zee. Op het hoogste punt in den Sferand-
bculevard is een ontluchting ontworpen
zonder last voor de omgeving zou deze stand
pijp geplaatst werden en deze is noodig,
omdat de lucht het afloopen van het water
kan belemmeren. Het water loopt ten slotte
dcor een verticale valpijp naar het buiten
kan aal in zee; de onderkant der falis ligt
ongeveer 30 c.M. lager dan het peil, waar
toe .zeer lage ebben afloopen. Hierdoor is
steeds onmiddellijke vermenging van riool
water met zeewater, ook tijdens eb, te ver
krijgen.
Ik heb gevraagd, of in de nabijheid der
monding dan geen onfrissche lucht kan wor
den verwacht, en men antwoordde mij, dat
zulks niet geheel is buitengesloten, doch
alleen tijdens het malen. En waar dit malen
tot tweemaal per dag kan worden beperkt,
ja zelfs in de eerste jaren éénmaal per etmaal
reeds voldoende zal zijn, zou voor hot wer
ken der pompen het nachtelijk uur kunnen
worden gekozen. De kosten van dit Plan
werden geraamd op ongeveer f 60,000.
Plan I zon alzoo kosten f 40,000, of jaar
lijks aan (rente en afschrijving f 2400, en
werd dcor d.cn rapporteur geenszins afdoend
genoemd; terwijl Plan II aan rente en af
schrijving eischte f 3600, waarbij echter nog
kwamen de kosten van onderhoud en bedie
ning der pompen, gedreven door gasmotoren,
zcodat uitvoering van dit Plan zeker ongev.
f 6000 per jaar zou kosten.
.Ik kan me begrijpen, dat B. en Ws. be
vreesd waren om te komen met een advies
tot uitvoering of van I óf van Ht en ook
kan ik er inkomen, dat de Raad huiverig
was om ten deze een besluit td nemen.
Een uitkomst was het voorzeker voor heide
partijen, teen B. en Ws. machtiging vroe
gen door fa gaan met een in het voorjaar'
genomen proef, toon de Haven met een ge
deelte van het P..11.-kanaal behoorlijk is uit
gebaggerd.
Of dit baggeren afdoende resultaten zal
hebben Ik weet het niet, maai- voor mij
was die nooduitlaat zoowel bij Plan I als
II altijd een zaakje, waarvoor ik bevreesd
was. Bij hevige regenbuien kregen wij dan
toch het rioolwater in de havenkom.
Werd plan I gekozen, dan zouden de tos-
Men per jaar bedragen ongeveer f2400; ik
geloof, dat, indien voorloopig dc helft van
dit bedrag wordt toegestaan voor flink bag
geren, er heel wat reukverspreidende stof
fen zullen kunnen worden verzameld en weg
gevoerd, en blijkt dit baggeren geheel zonder
succes, dan kan altijd nog op de plannen
werden teruggekomen.
Dat de toestand van dien aard is, dat
de badplaats er voor zou worden gemeden,
geloof ik nog maar niet zoo voetstoots; op
andere plaatsen is het ook geen „rozengeur
en maneschijn", en valt er cok wel iets te
becritisecren. Een uitgaaf, een jaarlijks
terugkeerende uitgaaf van f2400 waar
door pok nog geen afdoend succes is verze
kerd, wendt maar niet zoo gemakkelijk ge
voteerd en een zomer als die van 1911 is
ook niet ieder jaar te wachten. Dit jaar
verkondigt ons dit laatste maar al te luid!
Moeley Haful's „pleizicrrcis".
Na afstand te hebben gedaan van den troon
om onafkankelijk te zijnna van alle eer
bewijzen te hebben afgezien om naar eigen
inzicht te kunnen handelen; na een betrek
king „als sou Ver ei n te hebben laten varen
om eindelijk de onbeperkte meester over eigen
deen en laten te zijn niet eens vrij to zijn
om het gewaad aan te trekken, waarin men
zich het behaaglijkst gevoelt, dat is waarlijk
zeer erg.
Mceley Hafid zou zich in een Euïopeesch.
gewaad moeten steken, wilde hij Parijs zien,
zoodat het protocol, zoo had de diplomatie
't voorgeschreven, geëerbiedigd was. En de
ex-sultan deed zulks.
Maar na verloop van twee .uren moest
hij de laarzen, die liem afschuwelijk hinder
den, weder uitschoppen. En daar hij zichzelf
bespottelijk wist in zijn Europeesch pakje,
gaf hij Dinsdag den wensch te kennen zijn
nationaal kost-uum weder aan te trokken.
Maar de Diplomatie waakte.
Neen, antwoordde zij kort en krachtig.'
,Wij hebben besloten, dat de voormalige sul
tan incognito naar Parijs zou komen ©n
wij eischen dat hij zijn Europeesch kostuum
aanhoudt. Geen aanmerkingen.
Maar Moelcy Hafid, die oogenblikken heeft
•waarop hij er niet van houdt om te worden
tegengewerkt, bood weerstand.
Als het er aldus op staat., zoo zei hij,
dan ga ik niet uit.
Dan blijft hij maar thuis, liet de Quai
d'Orsay hooghartig weten. Moeley Hafid
'echter, die geen trek had om thuis te blijven,
in Versailles te blijven hokken, dreigde dat
hij weer naar Marokko zou vertrekken als
men ham niet eens vrij liet om zich té
kloeden zooals hij verkoos.
Ditmaal weTd de zaak ernstiger, en mefi
moest zich vernederen om te gaan parle-
menteeren. Men parlementeerde den ganschetf
ochtend en een goed stuk van den middag.
En voor de zooveelste maal behaalde Mceley
Hafid een diplomatieke overwinning. Hij
vertrok om kwart voor vijven uit Versail
les, majesteitelijk gehuld in zijn vlekkeloos»
burnous.
En toen begon eindelijk de eerste ioeh'f
door bet zoo vurig verlangde Parijs, in een
auto, die in volle vaart, op de vierde VeR-
snelling door de straten joeg.
Onder een slagregen reed dc ex.su]tan fa
zijn wagen door het Bois de Boulogne, had
juist even den tijd om de silhouet van den'
Eifeltorcn te zien, hield een paar seconden'
stil voor het Ministerie van Buit onland scho
Zaken, om daar M. de Billy af te zetten,
vlcog voorhij het Palais.Bourbon, joeg de
pont de Solferino op, zag de befaamde Ge
denknaald met de snelheid van oen dcor
een bliksemtrein opgejaagden telegraafpaal
voorhij schieten, gierde langs de Rue Rivoli,
suisde- als een windhoos voorbij het Louvre,
het Palais-Royal, de Opera, de Madeleine,
ijlde van de Ruc Royale naar de Place de
l'Etoilo, had even den tijd om als in een
nachtmerrie den Are dc Triomphc tc zian,
en hield eindelijk stel voor een café in het
Bois de Boulogne, om daar in alle haast oen
kop thee en wat taartjes te verorberen.
En daar vroeg een verslaggever van d^
„Matin", Mceley Hafid naar zijn indrukken.
Een bioscoopfilm, afgedraaid door een
krankzinnige, met een snelheid van hon
derd meter por seconde, daar heeft u mijn'
indruk, zei Moeley Hafid.
Beu onbesuisd© gelofte.
Te Zellenberg in Elzas is dezer dagen
op 82-jarigen leeftijd zekere Miohel Goetz,
een veteraan uit den Krim-oorlog, over
leden, die een groot gedeelte van zijn lo
ven geleden heeft onder een gelofte, die
hij tijdens den oorlog in een onbewaakt
oogenblik had gedaan.
Toen hij als Fransch soldaat in de loop
graven voor Sebastopol lag en zijn mak-,
kers bij honderden door het vuur van ion
vijand en dcor koude en gebrek zag weg-t
maaien, deed hij de plechtige gelofte,
nooit te zullen huwen en nooit hulp of
pensioen te zullen aannemen, wanneer het
hem gegeven mocht zijn heelhuids zijn
geboortedorp weder te bereiken. Hij- bleef
gespaard, trok naar Elzas terug, vatte
zijn oud handwerk weder op, maar trouw
de niet en weigerde, toen zijn hooge leef
tijd hem belette verder behoorlijk zijn kost
te verdienen, hot hem door de Fransehe
regeering aangeboden pensioen. Oischoon
hij bittere armoede leed, wees hij steeda
de hulp van zijn mededorpelingen af en
trachtte, zoo goed en zoo kwaad als het
ging, door het verrichten van lichte kar-;
weitjes in zijn onderhoud te voorzien.
In zijn gesprekken met de bewoners van
het dorp, haalde hij gaarne -zijn herinne
ringen uit den oorlog op, maar verzuimde
daarbij nooit, zijn hoorders te waarschu
wen tegen onbesuisde geloften.
Goetz was dezer dagen niet op het ge
wone uur zijn huis uitgegaan, zijn buren
openden dus, vermoedend dat het met den
ouden strijder niet in den haak was, zijn
huisdeur en vonden hem dood op zijn bed
liggen, gekleed in de soldatenjas, die bij
voor Sebastopol had gedragen, en mot
het kruis op de borst.
Zes weken dwangarbeid voor
eon kus.
De Londensche rechtere verstaan geen
gekscheren, waar het betreft het onge
vraagd', ongeweigerd kussen van leden der
schoone kunne. Dit moest wederom een
Londenaar -tot zijn schade ondervinden*
die door een der gepruikte magistraten'
werd yeroordeeld tot niet minder dan zes
weken dwangarbeid wegens het kussen vani
een dienstmeisje.
De schuldige is een tuinman, George
Reid. Zoekende naar werk, belde hij aan
de deur van een heerenhuis, waarnaast
zich een groote tuin uitstrekte. Een be
vallig dienstmeisje deed' de deur voor hem
open. En nu had Reid goed gevonden -
wellicht in de verwachting, dat hij
aldus de gunst van het meisje, en,
door haar tussehenko-mst die van haar
„volk", zou kunnen -verwerven na
eenige inleidende woorden, zijn arm om
het middel van het lieve schepseltje te
slaan en haar een klappende zoen op het
rozeroode. wangetje te drukken.
Helaas had deze uiting zijner goede be-*
doelingen niet het gevolg, dat hij er van
verwachtte. Het dienstmeisje slaakte een
gil, die een waakschen agent deed toesnel
len. verhaalde haar wedervaren en de
galante tuinman werd opgebracht.
Zaterdag kwam de ontzettende zaak
voor. En hoewel Reid aan rechter Taylor
trachtte uit te leggen, dat hij geen weer-,
stand had kunnen bieden aan het levendig
gevoel van liefde, dat het gezicht der lief
tallige dienstmaagd plots in zijn hart had
doen ontwaken, dacht de rechter er an
ders over, kenmerkte des tuinmans kus
als een uiterst onbeschaamde en onnette
daad", waarop hij Reid tot zes weken
„hard labourV veroordeelde.
Berichten over* Rijnland'^ boezem,
gedurende de week van 2127 Aug. 1912.
21 Aug 22 Aug. 23 Aug. 24 Au25 Aug. 26 Aug.27 Aug. Aug.
Stand van den boezem te Leiden.
Idem te Oudewetering
Werking der stoomgemalen
Watorloozing langs natuurlijk, wog.
Waterinlating
Regenval in Mm.
51 42 46 46 44 49 45 om-—A.P.
50 44 43 43 44 50 41 em.—A.P.
8paamdam 129J a., Halt weg 131A u-. Gouda 117£ u., Katwijk 107J n*
Spaarndam u., Half we tr u.# Gouda u., Katwijk u.
Door de sluis te Gouda 86 u.
96-
