N°. 16103
Dinsdag 30 Augustus*
A0. 1912.
<§eze aCourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
Uit de „Staatscourant".
Kunst, letteren, enz.
FEUILLETON.
In Hofkringen.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels /T.06. Iedare regel meer /0.17J. Grootere letters naar
plaatsruimte. Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Cents contantelk
tiental woorden meer 10 Cents. Voor het inoaaaeeren wordt 0.05 berekend.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per week 9 Oents; per 3 maanden I f pjo.
Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd zijn 1,30.
Tranco per post J 1,65.
Leiden, 20 Augustus.
Prof. dr. G. Kalff, alhier, oud-voor-
aitter van het hoofdbestuur der vereeni-
ging „Volksweerbaarheid'", is benoemd tot
ridder in de orde van den Ned. Leeuw.
De heeren P. de Brain, H. Sutterland
en K. Steert hebben bij <ie gtehouden
examens akten voor het Middelbaar onder-
[waja behaald. De twee eersten die van
'M. O. M. D. de laatste M. O. M. I. Zij ziijn
onderwijzers aan de Ambachtsschool alhier.
Pe ALg. Synode der Nederlandsche
ÏLörv< Kerk heeft benoemd tot lid in de
kommissie van advies inzake diaconale
armenzorg (vacature-A J. Adriani) mr.
!P. E. Briët, alhier.
Benoemd is tot hulptelegrafist te Lei-
kien dë hulptelefonist dë heer A O. Rients-
tna, alhier.
Mej. P. Klavor, te Hoofddorp is in
Den Haag geslaagd voor het examen Hoog-
duitsch. 1. o.; mej. O. C. S. M, Cramer,
te Rijswijk, voor het examen Hoogduitsch
m. o. A.mej. H. J. P, Werkman, te
Leiden, en mej. F. J. Quanjer, van Rijs
wijk, voor het examen Fransch m. o. A.
Ds. G. Th. Smith, pred. der Ned.-
Herv. Gem. to Pouderoyen, die het beroep
naar Rijnzaterwoude heeft aangenomen,
hoopt Zondag 25 Aug. a.s.-zijn afscheids
rede te houden en Zondag 1 Sept., des na
middags, intrede te doen te Rijnzaterwou-
r(Je. Des voormiddags zal a-ls bevestigdop
treden ds. a Heemskerk, uit Dordrecht.
Beroepen is bij de Ned.-Herv. Gem.
te Hillegom, ds. B. J. C. Reynders, te
Doornspijk.
Ds. F. C. Meysbcr, pred. ider Ge'ref.
Kerk te Zegwaard, beroepen naar Rotterdam,
jheefb, tna 'een bijna 21/s-jarigen arbeid, af
scheid van, zijn gemteente genomen, met een
predikatie over Matth. 6: 013. Na de pre-
Jdikatie werd. ds. Meyater toegesproken door
Ouderling J. v. 'd. Berg en ouderling De
[Bruin, van Berloel. De gemeente zong den
(scheidenden leer aar 't laatste vers van Ps.
121 toe.
Heden is in Den Haag overleden 'de
jgepënsionneerde genër aal-ma-jootr van den
Genees kun di gen Dienst 'der landmacht F.
'Daniels, in. den ouderdom van 63 jaar. Hij
(werd in. 1849 te Alphen geboren en was
(officier in de Orde van Oranje-Nas'sau.
De Commissie van Voorbereiding uit
'de Tweede Kamer voor de Invaliditeitswet
ten komt Donderdag in Den Haag weer
bijeen en wel ter vaststelling van haar
[verslag.
Over den godsdienstigen optocht te
Maastricht, ter gelegenheid) van het Ma-
üia-congres, meldt men van Zondag:
Te twee uren zou de stoet uittrekken,
geheel voltallig. Het weer, 's morgens
mooi, werd druilig. 't Ging waaien, af en
toe viel er een druppel. Een compacte
mensohenmassa vulde de straten. De hoog
waardigheden, autoriteiten, en genoodig-
den hadden plaatsen vóór en op het stad
huis, waar de stoet in zijn ommegang zou
voorbijtrekken. Daar waren o.a. Mgr.
Meeuwissen, Mgr. Hoffman, mr. L. Re-
gout, Minister van Waterstaat, de Com
missaris der Koningin, prins zu Loewen-
stein, een oud'e gebogen Dominicaan, die
eenige jaren geleden te Venlo het priester
kleed aantrok op meer dan 70-jarigen leef
tijd'.
Alle congregaties en broederschappen,
welke 's morgens aangekomen waren, even
als de studenten, trokken in den stoet mee
met hun banieren, 't Waren er duizenden.
Ogeveer anderhalf uur dluurde het voor
bijtrekken.
Het weder was intusschen weer opge
knapt. Voor al de menschen uit Amster
dam, Rotterdam en Den Haag gekomen,
sloeg het uur van vertrek weldra. Men
schat, dat er 60,000 vreemdelingen in de
stad waren.
Nauwelijks begon het donker te worden,
of de stad kreeg iets van een sprookje.
Van alle kanten doemden dë lichtjes op
en het mooie was, dat vetpotjes, lampions,
illumineerblokjes en electrisehe lampjes in
alle kleur schakeeringen en vormen elkaar
afwisselden.
Weldra echter goot het en ontlastte zich
een onweersbui boven de stad.
In tegenwoordigheid van een aantal
oud-leerlingen van wijlen den heer R. R.
Rijkens, van eenige oud-collega's en fami
lieleden ie gisternamiddag op de Zuiderbe
graafplaats te Groningen een gedenksteen
onthuld op het graf van wijlen den heer
R. R. Rijkens, in leven oud-directeur der
voormalige rijkskweekschool voor onder
wijzers te Nijmegen.
De heer W. Heiligen, oud-leer aar van
die school, voorzitter van de commissie, die
het initiatief nam tot het stichten van
het gedenkteeken, sprak een inleidend
woord, waarna hij het woord ga-f aan den
heer Th. Lancée, te Amsterdam, die een
rede hield en aan de familie het monument
overdroeg, waarin de miedewerkers, vrien
den. en leerlingen van den braven Rijkens
uiting hebben willen geven aan hun ge
voelens van eerbied en dankbaarheid.
Een zoon van den. overledene, de heer
Rijkens, uit 's-Gravenhage, aanvaardde
met een woord van dank, namens de fa^
milie het monument.
Het monument, ontworpen door den
heer P. Puype te Apeldoorn, is een ruw
stuk hardsteen, dat, in brons, het gelij
kend portret van Rijkens vertoont. Op
den voet van het monument zijn gegrift
de woorden: Hulde aan de nagedachtenis
van R. R. Rijkens, den edelen eenvoudi-
gen, paedagoog, 18251911. Zijn oud-leer
lingen en vrienden.
Men schrijft uit Friesland aan ,,Het
Volk"
Naar men meldt, waren er op 1 Januari
1912 in onze provincie 333 openbare lagere
scholen en 198 bijtzondere. Gedurende 1911
is het aantal openbare scholen verminderd
Het 3, de bijzondere vermeerderd met 7.
Over 1011 waren er 34,419 leerlingen op
do openbare en 21,227 op de bijzondere
scholen. Sedert 1911 nam het aantal kin
deren op de openbare school met 396 af,
dat der bijzondere toe met 813.
De gewone audiënties van den Minis
ter van Waterstaat en van den Minister
van Oorlog, a. i. Minister van Marine, zul
len a. s. Vrijdag 23 dezer niet plaats heb
ben.
HAARLEMMERMEER. Sedert het rijdeh
van lie-t spoor door onzen polder, vertoont'
zich aati de Beurs te Hoofddorp een nieuw1
handelsartikel. Er verschijnen daar namelijk
kooplieden uit Roelofarendsveen en omge
ving ter Beurze met augurken.
Natuurlijk maakten de groene producten
in 't begin, Bij taTwe, haver, enz. een vreemd
figuur en gaven stof tot menige gr.ap. Toch
schijnen er in dit nieuwe artikel al zaken"
gedaan te worden al vernamen we nog geen
öaoteering.
KATWIJK-AAN.ZEE. ^Gisteren kwamen
hier zes partijen pekelharing in afslag. Zij
°tond weer flink oji prijs. Volle haring
toch bracht op van f 17,95 tot f 18,45, maat
jes id. van f 13,60 tot f 13,95, makreel van.
f 9.75 tot f 10,85, terwijl een partijtje stëur-
haring voor f 25,30-per kantje van de hand
ging.
KOUDEKERK. Gisteren werd door B. ein,
iWs. 'ten Raadhui ze aanbesteed het bouwden
van 'een hulp-post. en telefoonkantoor.
Voor perceel 1, metselwerk, hadden in
geschreven de heeren J. Vonk, Alpben, voor
f 3390D. Leenheór, Koudekerk, f 2930J.
M. v. d. Staay, Hazerswou'de, f2867, en
H. de Graaff, Hazerswou'de, vooir f2270.
Voor perceel 2, timmerwerk, de heeren'
J. Jongenecl, te Koudekerk, voor f2500;
R. Stigter, Alphein, ,f 2495S. den Hollan
der, Koudekerk, f 2380wed. O. Boers, Ha-
zerswoude, f2380; J. de Kort, Ha-zcrswoude,
f2373; H. van D.riel, Koudekerk, f 2347,
ein J. ,W. Reyneveild, Koudekerk, f 2189.
Voor perceel 3, schilderwerk, de heeren
N. Franeken, Koudekerk, f 436J. van Beek,
Koudekerk, f425; H. Naber, Alphen, f400;
N. van Egmond, Hazerèwoude, f 378G. S.
Bakhuizen, Voorschoten, f319.20; Rovet bh
Zoran, Gouda, f295, cni J. v. id. Berg, Lei
den, f 185.
In massa de heer A. G. van Osnabruggë,
te Leiderdorp, vooir f 5684.
Do gunning is aangehouden.
OEGSTGEEST. Als vervolg op een vroeger
bericht aangaande de feesten op 31 Aug.
a. s., kan nu worden gemeld, dat voor eenj
winkelraam van den heer Hombroek tentoon
gesteld worden do prijzen voor het tring-
rijden te paard en per tweewielig rijtuig. Be
halve een paar troostprijzen kan worden!
verkregen pen fraai kristallen olie- en'
azijnstel op zilveren voet, een keurigs klok,
doos met zilveren lepeltjes, een schemer
lamp. Op het zien dier prijzen zal de deel
neming vol groot zijn.
Bij -Ivon. "besluit is aan den geponsionneer-
den lsten luit. van het leger in Ned.-Indië,
jhr. W. E. van der Does de Bije, commies*
bij het Dep. van Oorlog, vergunning ver
leend tot het aannemen en dragen van de
onderscheidingsteekenen van Eereriddör van
de Joliaïiniter-orde, hem door Z. M. den
Duitschen Keizer, Koning van Pruisen, ge
schonken
is aan den lsten luit. op non-activiteit
O. T. E. Oetgens van Waveren Pancras Clif
ford, van het wapen der inf., mot ingang
van 1 September, op verzoek, eervol ont
slag' uit den militairen dienst verleend, jen
tot 8 Januari 1915 "benoemd tot reseTve-
lsten luit. bij liet wapen der infanterie, en
wel bij het 10de reg.
is aan H. J. Lp vink, dir. van Landbouw
i® Ned.-Indië, verlof verleend tot het aan
nemen van de versierselen van Commandeur
in de Orde van de Kroon van België, heni
door Z. M. den Koning der Belgen geschon
ken; en is iacan J. ,W. Brandao, koopman
te Willemstad, op het eiland Curasao, ver
lof verleend tot het aannemen van de ver
sierselen der derde klasse van de Orde van
het Borstbeeld van den Bevrijder Simon Bo
livar van Venezuela, hem door den Presi
dent van Venezuela geschonken
zijn benoemd
met ingang van 10 Augustus, bij het
wapen der inf. tot militie-lsten luit. bij zijn
tegenwoordig korps, de militie*2de.luifc. T.
O. van Rossurn, van het 4de reg.met in
gang van 24 Augustus: bij het reserve-per-
ftoneel der landmacht in hun tegenwoordig
district: bij de inf. der landweer, tob ire-
Öerve-lsteJuits. de reserve-2de-luitsJ. A.
Gtos van het 39ste, W. J. J. de Haan,
van het 45ste, P. de Jonge van heb 43ste,
O. Koïpershoek van liet 12de, G. van Her-
Wijnen, van het 15de, D. Gaasterland, van
het 12de, J. J. G. Henkei man van het 15de,
J. Zijlstra, van het 6de, A. A. W. Poetsma,
van het 27ste, N. Alberti, van heb 31ste,
J. Schmits, van het 35ste, J. F. Heimël,
Van het 11de, H. E. J. van don Broek,
Van het 43ste on H. VincCnt, van heb 7de
distinct; tob reserve-1 ste.l u it- k w ar tie rm ech
ter bij do landweer, de reserve-2de.luit. kwar-
tdermeester J. T. N. D. E. van Schouwen
burg, van het 35ste district;
zijn benoemd in Zuid-Holland: tot hoog
heemraad van Delfland: J. M. van de Schalk,
te Schiedam; tot heomiraad vau den polder
Oude Nieuwland: P. Voogd, te Goedereede;
in het bestuur van de Vier polders (ge
meenten Dordrecht en Dubbeldam) tob d.ijk-
tfraaf A. J Lebret, te Dordrecht, en tot
hoogheemraad S. van der Linden, en W- B.
de Roo van Oapelle en Wiestmaas, te Velp
(gemeente Rheden)tot hoogheemraad van
hot hoogheemraadschap Rijnland, provinciën
Noord-Holland en Zuid-Holland) jhr. nu.
jW. G. Dedöl, te Amsterdam, eti mr. J. Van
do Kastee-le, te 's-Gravenhage.
Zesde t e n t o o n s tel 1 in.g van
Japansche prenten in het R ij k s-
Ethnogr aphis ch Museum
te Leiden.
Deze tentoonstelling (15 Aug.1 Novem
ber) breaigt mooie prenten van Yeizan, die
ha Utamaro's dood (1806) diens 'werk mees
terlijk nabootste. Verreweg de mëoste der
prenten geven vTouwen weer, in de eerste,
plaats de courtisanes der Yoshiwara, en ver
der vrouwen uit het dagelijksch. leven. Men
£iet de rijk geklesde, met vele groote haak
pennen uitgedoste courtisanes be'zig niet harp
spelen, lezen, praten en rooken, of met haar
volgstertjes wandelend onder de bloedende
kerseboomen bij het lentefeest der Yoshi
wara. Op groote prenten ziet men vhaar
dansen op dë muziek der gitaren, en haar
silhouetten scherp afsteken op de lilelder-
verlichte papieren schuifdeuren. Of zij staan
op een lente-avond op de bovenveranda van
ëen theehuis, met de breade Yedo-baai op
den achtergrond.
In de in dikke vlokken neerdwarrelende
sneeuw teokenen zij met het penseel heb go-
zicht (van een sneeuwpop, een in meditatie
verzonken Buddhistisclien heilige voorstel
lende, ,of zij loopen op hooge regenklompen,
onder groote regenschermen. Een andere
groote prent vertoont het levendig spel van
kleine jongens in de sneeuw. Moedervreugde
zien .we ook zeer goed weergegeven, soms
in grappige parodie op beroemde oude schil
derijen. Tooneelscènes, landschappen en
bloemen behooren mede tot de onderwerpen
van dezen veelzijdigen, talentvollen schil
der.
Eenige boekjes uit de 18de. eeuw geven
fijne zwart-met-wit-prentjes te zien, het loven
en werken der Japanners in allerlei vormen
weergevend.
Haagsohe Sohouwburg.
Een negentiental leden van het orkest der
Koninklijke Fransche Opera in Den Haag,
hebben, mede namens de overige ondortce-
kenaren van oen vroeger adres aan den
Gemeenteraad, zich thans opnieuw tot dit
college gewend naar aanleiding van de slui
ting van den schouwburg.
Nogmaals verzoekende, dat de Raad zoo
danige maatregelen neme, dat zij door tlio
sluiting in hun lies taan geen schade zullen
lijden, voeren zij daarbij aan, dat het in
het „verleden gebruikelijk was, aan orkest
leden, wier engagement om! redenen van hoo-
gën leeftijd of gezondheid niet kon wor
den vernieuwd, een levenslange toelage uit
de Gemeentekas te verleenendat de tegen
woordige leden, van het orkest er in heb
ben moeten berusten, dat, ten gevolge der
sedert gewijzigde omstandigheden, de zeker
heid voor den ouden dag .of voor het geval
van ziekte, hun, werd ontnomentl at zij
met het oog op de belangstelling van dc
zijde van het publiek en don belangrijken
steun, ook van de gemeente, welken de Fran
sche Opera geniet, desniettemin van meening
waren, dat hun betrekking, althans zoolang
zij valide bleven on hun plicht vervullen,
hun bestaanszekerheid waarborgendoch', dat
zij door liet besluit tot sluiting van den
schouwburg, ten gevolge waarvan vermoe
delijk de exploitatie der Fransche Opëra
tijdelijk zal worden gestaakt, omtrent do
naaste toekomst in grootten twijfel en onge
rustheid verkeeTein.
Dr. Van Leeuwen, vioolbouwer ta 's-Gra
venhage, ontving het gouden kruis Voor
kunsten en wetenschappen van Italië, de
violonoelliste mej. Regina G.relinger liëti
zilveren kruis „al meirito", beiden naar aan
leiding van oen intieme soiree te Milaan.
De Dr uokor-ui t bo u w.
Door het genootschap „Arohitóctiira et
Amioitia" is aan den Raart van Amsterdam
een adres .gezonden, waarin met kracht en
hoofdzakelijk om redenen van aesthetischën
aard aangedrongen wordt op verwerping van
de voordracht van B. en .Ws. vooir den nieu
wen Drucker-uitbouw aan het Rij les museum.
Ook is een adre3 aan den Raad van Am
sterdam verzonden, luidende:
„Het dagelijksch bestuur van den Bond
„Heemschut" tot behoud der schoonheid van
Nederland verzoekt u te willen voorkomen,
dat het terrein, beboerende hij het Rijks
museum1 verder wordt bebouwd, opdat de
ontsiering aan de zuidzijde, die van wat
reeds wierd aangebouwd het gevolg was,
iniet nog grooter worde."
7.
Hij vermoedde flauwtjes, dat hij den
een of anderen dag naar zijn voorvader
lijk kasteel in Sussex zou terugkeeren, als
Engeland weer Engelsch zou geworden
zijn; in dien tusschentijd stelde hij zich
tevreden met het voortglijden op kalme
levenswateren, maar zijn weelderig vaar
tuig werd voortgestuwd! door de overheer-
schende hand van zijn vrouw. Onafhanke
lijk door zijn nationaliteit en zijn rijkdom,
terzelfder tijd de vriend van Frankrijks
Koning en van den Engelschen Preten
dent, nam hy> bij geen enkele gelegenheid
de
wapens op, en mengde hij zich in geen
lenkele politieke intrige.
Ladly Eglinton bracht haar zoon groot
in overvloed en weelde, maar hield hem
van alle partijzucht verwijderd. Haar ster
ke persoonlijkheid bracht iets van haar
eigen nationaal karakter op den jongen
oyer, maar zij kon de vriendschapsbanden
met verbreken, die er tusschen dë konink
lijke Stuarts en de familie van haar echt
genoot bestonden. Dus werd Karei Eduard
de speelkameraad van haar zoon in de
tuinen van het kasteel van Beaufort, maar
ket gelukte haar toch om bij den laats ten
een weinig minachting te kweeken voor de
gewaagde pogingen om de Engelsche kroon
te heroveren, pogingen, die gewoonlijk ein
digden in de vernietiging van de aanhan
gers en de schandelijke vlucht van den
Pretendent. Deze dubbele nationaliteit n
den tegenwoordigen lord Eglinton, dien
afkeer van politieke conflicten, was de
werkelijke oorzaak van dat aangeboren
zwak karakter, dat madame de Pompa
dour nu voor haar eigen plannen wilde
bewerken. Daarom verheugde zij er zich
over, op te merken, dat, terwijl Karei
Eduard' ernstig met hem praatte, de
oogen van den „kleinen Engelschman
voortdurend rusteloos in de kamer rond
dwaalden, alsof hij steun voor een argu
ment zou kunnen vinden of hulp van
iemand, die sterker was dan hij. De stem
van lady Eglinton klonk telkens hard en
overheerschend boven het algemeen ge
sprek uit. Het was haar nu juist gelukt om
een ernstig onderhoud met den eersten
minister te hebben.
De Koning was inmiddels stilletjes in
slaap gevallen ten gevolge van het drukke
gekeuvel van de schoone markiezin en de
zware atmosfeer in de kamer. Pompadour
stond zoo stil van haar stoel op, als haar
zwaar geborduurd kleed haar veroorloofde;
zij liep de kamer door en ging naar Jady
Eglinton en den hertog van Aumont ioe.
Zij ging den raad van koning Lode wi ik
opvolgen en den machtigen invloed van
haar eigen mooie oogen voegen nij haar
weisprekenden woorden ten gunste van de
benoeming van lord Eglinton, als minister
van financiën.
YI.
De overgave v a ne en vrouw.
In een kleine „alkoof", even boven den
vloer der kamer verheven, door een paar
treden en door een dik damasten gordijn
van de eetzaal afgescheiden, da.t nu even
wel een weinig ter zijde was geschoven, zat
mademoiselle d"Aumont in druk gesprek
met den graaf de Sfcainville. Van af deze
afgezonderde plaats konden beiden de ge-
heele lengte en breedte van de zaal over
zien; het schitterende tooneel vertoonde
hun een bonte kaleidoscoop van bewegende
figuren, in een immer veranderend pano
rama van helder gekleurde groepen, die
kwamen en gingen, zich verdeelden en
weer vereenigden; nu eens vormden zij
zachte harmonieën van teedere kleuren, die
het palet van een meester zouden hebben
kunnen vertoonen, om daarna op het doek
figuren in rijk diep purper te schetsen, die
de massa's van het lioht rose en goud kun
stig deden uitkomen.
Gaston de Stainville was echter niet zeer
onder den indrtik van het pittoreske ge
heel. Hij zat met zijn breeden rug naar het
schitterend gezelschap toegekeerd; zijn
eene elleboog rustte op een klein tafeltje,
dat naast hem stond, om met zijn hand
zijn oogen voor het schitterend kaarslioht
te beschutten. Lvdia d'Aumont daaren
tegen liet haar blikken onophoudelijk over
de bontgevederde vogels gaan, die aan
haar blik voorbijvlogen-
Met de eene hand hield zij het rijke da*
niasten gordijn op zijde, de andere lag rus
tig in haar schoot; haar wit gebordiiurde
japon stond in stijve plooien rond haar
meisjes-gestalte, zij was een schilderij, datl
wel dér moeite waardig was om naar të
kijken. Lydia was toen nauwelijks één-en-
twintig jaar, maar er was iets in haar hou
ding en in iedere beweging van haar be
vallig lichaam, dat aantoonde dat zij go-
woon was om te heerscheneen vrouw van
gedachten en daden, meer dan een van ge
voel en teedere .aandoeningen.
Sommigen van haar eigen sekse zeiden
dat in de hooghartige oogen van Lydia iets
was van den blik van een meisje, dat in
haar jonge jaren den teederen invloed van
een moeder gemist had!, en dat nooit den
zachten, d'och flinken druk van het moeder
lijk gezag bij haar kindergrillen en zothe
den gevoeld had.
De hertog d'Aumont, die zijn vrouw na
een bijzonder gelukkig huwelijksleven van
drie jaar verloren had, had al de liefde
van zijn rijperen leeftijd aan het meisje ge
schonken, dat de eenige vertegenwoordig
ster van zijn naam was. Het kind had van
af haar wieg een eigen wil gehad; haar
kindermeid ken haar niet aan, haar gou
vernante had ontzag voor haar heersch-
zuchtige manieren. De Hertog was voor
alle klachten doof; hij wilde niet dat het
kind gedwarsboomd zou wordën en daar
zij aardig opgroeide, waren de onderge
schikten van haar vader geneigd om zich
onder haar juk te bukken.
Yan af haar tiende jaar was zij de aan
gewezen koningin van, al haar speelmak
kertjes en de alleen-heerscheres in het
huis baars vaders. Langzamerhand kreeg
zij een buitengewonen invloed over dien
liefhebbenden vader, die haar evenzeer be
wonderde als lief had).
Hij werd er diep door getroffen dat,
toen zij pas de leerkamer verlaten had, zij
hem in zijn correspondentie trachtte te hel
pen, en was meer dan verbaasd toen hiji
inzag, hoe vlug van begrip en hoe scherp
van oordeel ziij was. Instinctmatig begon
hij haar in de verschillende politieke vra
gen van den dag in te wijden, en luistordë
met vaderlijke goedmoedigheid naar haar
scherpe ën verstandige opmerkingen over
verschillende belangrijke kwesties. Zijn ver
trouwen in haar werd trapsgewijze grooter.
Verscheidene geschiedschrijvers bewezen,
dlat het Lydia d'Aumont was, die de be
roemde gedenkschriften van haar vader
schreef en zij, die in dien tijd het voorrecht
hadden hem intiem te kennen, konden dui
delijk haar invloed in de meeste van haars
vaders politieke handelingen ontdekken.
Het is aan geen twijfel onderhevig dat,
toen de Hertog eerste minister van Frank
rijk werd, hij heel weinig deed, zonder
eerst zijn dochter te raadplegen, en zelfs
de abt d'Alivès neemt aan in zijn kroniek
over Lodewijk den Vijftienden dat de war
me partijzucht van Frankrijk voor de ver
keerd aangepakte zending van den jongen
Pretendent, voornamelijk aan den invloed
van mademoiselle d'Aumont moet geweten
worden. Toon Vartloo in later tijd haar
portret maakte, gaf hij met buitengewoon
talent en kiesche bekwaamheid den hoog-
liartigen bevelenden blik weer, die door
de meesten van Lydia's vurige bewonde
raars als een fout in het bijzonder reine
en bekoorlijke gelaat werd beschouwd. De
kunstenaar legde ook den nadruk in de
diepte en ernst van haar donkere oogen en
die wat te strenge en zelfgenoegzame uit
drukking, die uit haar jeugdig voorhoofd
sprak. Misschien was het wel diezelfde
heerschzuchtige trek in de gestalte voor
hem, die zoo oplettend door de Stainville
bestudeerd werd; er was een oogenblikke-
li(ke stilte tusschen den eleganten ridder en
de aangebeden dochter van den eersten
minister van Frankrijk. Zij scheen hem
rusteloos en angstig toe en zelfs verstrooid,
toen hij tegen naar sprak.
(Wordt vervolgd).