LEZDSCH DAGBLAD, Woensdag1 24 Juli.Tweede Blad. Anno 1912.
Ko. I6O8O.
Officieele Kennisgeving.
ONTEIGENINO.
Buitenlandseh Oyerzieht.
PERSOVERZICHT.
Do Burgemeester, Hoofd van het Gemeen-
febestuiïr van Leidein,
Gelet op art. SO, 4do lid, dar Onteigenings
wet;
Brengt ter algemecne hennis, dat ter Se
cretarie dezer gemeente gedurende dertig
dagen ter inzage van belanghebbenden is
nedergelegd, een uitgewerkt plan met ver
dere beseheiden, als bedoeld in art- 80, 2de
lid, dier wet, tot onteigening ten name der
.Vereeniging tot Bevordering van den Bouw
van Werkmanswoningen, van de navolgends
in deze gemeente gelegen peroeclen:
Seciie H.
Kadastrale Nummers.
1479
1492, 1493
1746
v 1401
'1747
2568, 2569
I 2570
2671
2255, 3256, 3257, 1415, 2673, 23S8, 2389,
2390, 2391, 2676, 1413, 1414
f 3258
2677, 2678, 2335, 1424, 1425, I860, 1861,
1701, 1708, 2578, 2579, 2250
2899, 2901, 2900, 2896 4
2879
2880, 2S81
2883-
2884, 2885
2898
2482
2360, 1471, 1472
200S
1477
1478
2493
2895, 1441
2894
2893'
ogqo
2005, 2006, 2007
2891
2890, 2889, 288S, 28S6
2887
2897
2682
1405, 1406
1407
1725 .....4
2062
1785, 2700, 1789, 1788, 1787, 1786, 2699,
2698, 2697, 2696, 2695, 2694, 2693, 2692,
2691, 2690, 2689, 2688, 2687, 26S6, 2685,
2684
2248 UtU4JWiïﻫ 1
2407 «>-..w o mmj M
1453 ..iv<
1454, 2683
3008
3085, 3084 ..r.?
3127 gedeeltelijk (pl.ui. 12 M2.)
2681 'gedeeltelijk (pl.m. 60 Ma.)
Kadastrale Eigenaren.
H. van Leeuwetn.
i\V. S. Lips.
Gijsb. H. Langezaal.
J Kampenhout-
Ger. H. Langezaal. 1
,W. W. Kriek.
S. G. v. Bunren. _~j
P Arnoldus.
Ph. Moot-en. i ïri
P. v. d. Kley, Oegstgeest.
$V'ed. F. J. v. Luiken, geb. M. J. v. Oosten.
P Kooreman.
Ph. G. de Blauw.
S de Jongh, Amsterdam.
H. J. Haarlem.
Catha. .Wijngaarden.
L. P. v. d. Zon.
Fr. van Oosten.
K. F. W. v. Luiken.
iW. J. van Hantevold.
I. de Kier.
J Tuurenhout.
W. Verhoog ~VVzn.
J Mulder.
P Kooreman Jr.
J. P. y. D aaien eai cons.
Avan Bossen.
F. B. [Werner. j
H. G. B. Bamakeïs.
W* v. d. Hoogt.
M. H. Fontein en C. L. de Koster.
J. Taf fijn- f
M. H. Fontein en cons.
JKukler.
J. v. d. Berg.
G. W. Zandvoort.
J, Segaar.
I. J. Lolkes de Beesr.
B. J. C. Werner en cons.
K. D. Sjjtsma.
S. J. v. d. Mark, 's-GraVenliage.
J Laurier.
P. J. v. Zijp.
J. W> van Wapgen.
H. I. Sloots.
De Gereformeerde Kerk te Leiden.
O. F. J. Sijpesteyn.
Leiden, 24 Juli 1912.
iiJjj bel
L'IJ.
De Burgemeester voornoemd,
N. C. DE GIJSELAAB.
Naar reeds gemeld werd, hebben de lei-
NLers en aanvoerders der Albaneezen den
löden van deze maand in Geghyssen, ten
iW. van Djakowa, de autonomie van
Albanië afgekondigd. Na deze hande
ling begaven zij zich. naar Djakowa. Den
löden, denzelfden dag, waarop in Konstan.
tinopel het ultimatum der officieren aan
den-sultan medegedeeld werd, richtten ook
sij zich met hun eischen tot den sultan.
Nadat zij eenigen tijd tevergeefs op ant
woord gewacht hadden, bestormden zij het
telegraafkantoor en stelden zich it-
streeks met den sultan in verbinding. Nu
kregen zij ten antwoord, dat de sultan tot
rust en geduld aanmaande. Het gevolg
was, dat de wildste elementen het regee-
Tingsgebouw bestormden, den Kaimakars
wegjoegen en een voorloopige regeering
aanstelden. Als regeeringschef werd Biza-
Bey gekozen. Hetzelfde geschiedde reecL in
Gilan, Wutsohitern, Sjenitysa, Bakowitz.
De steden Ipek, Mitrowitza en Pritschina
zullen dit voorbeeld weldra volgen.
Ook in het vilajet S koe tan' werd de over
heid uit Kasa, Tirana en Puta verdreven
en het district El Bassa heeft aan den
mutessarif een ultimatum gezonden, waar
in hem werd gelast, vóór den 24sten dezer
de stad te verlaten. In alle steden treden
de hoogere Turksche civiele ambtenaren af.
De houding van de legercommandanten
tegenover deze gebeurtenissen is totaal
passief.
Men kan zeggen, dat Noord- en Midden-
'Albanië zich heden volkomen in handen
d'er opstandelingen bevinden. Uit alle ste
den komen regeeringsambtenaren in het
kamp van de oproerlingen en vragen den
leiders, cm vergiffenis, wijl zij tot nu toe
slechts gedwongen do bevelen van de Jong-
Turken opgevolgd hebben.
Aan deze „berouwhebbenden" wordt me
degedeeld, dat zij naar hun posten moeten
terugkeeren. Omtrent hun verdere bruik
baarheid in den staatsdienst zal een onaf
hankelijke, rechtvaardige centrale regee
ring beslissen. Toch moesten zij nu reedis
er van doordrongen zijn, dat zij in Alba
nië geen aanstelling meer zullen vinden.
Een delegatie van officie
ren uit Albanië is te Konstantinopel aan
gekomen. Zij zal aandringen op ontbinding
der Kamer en op de benoeming van Kiamil
Pacha tot groot-vizier.
Ook Tahiar-Bey is daar aangekomen, om
de eischen der deserteurs aan de Begee
ring voor te leggen.
De gevechten tusschen de troepen en de
opstandelingen in het district Nasi duur
den verscheidene dagen en eindigden met
den terugtocht der troepen
in de richting van Diakova. De verliezen
der troepen zouden 300 dooden en gewonden
bedragen. Het garnizoen van Diakova be
tuigde zijn instemming met de eischen der
opstandelingen.
Een hevig gevecht vond Zaterdag plaats
bij Carnolgina. Het heele garnizoen van
Prizend is aan het muiten geslagen, be
halve één bataillon. "Vrijdag had een ge
vecht plaats bij Cordova, dat 6 uur duurde.
520 soldaten en 80 gendarmes werden ont
wapend.
In den slag bij Askany zouden de rebel
len 368 gedood, 700 gevangen genomen en
den be vel voerenden hoofdofficier opgehan
gen hebben, terwijl zij ongeveer dertig mu
nitiewagens buit maakten.
De regeering gevoelt zich niet op haar
gemak en ontbood 2000 gendarmen uit de
provincie naar Konstantinopel om de orde
te handhaven.
Het Beu ter-telegram over de wijziging in
het Turkseh kabinet was niet juist.
De officieele lijst van het nieuwe Turk
sche ministerie is aldus:
Achmed Moektar pasja: groot-vizier,
Dzjemal ed Din pasja: Sjeicli ul Islam,
Noeradongian: buitenlandsche zaken, Nazim
pasja: oorlog, Hilmi pasja: justitie. Zia
pasja: financiën, Machmoed Moekter pasja:
marine, Said bei: onderwijs en eeredienst,
Ferid pasja: binnenlandsche zaken, Aristidi
pasja: landbouw.
Kiamil pasja wordt voorzitter van den
Baad van State.
We meldden reeds de aanneming cler sup
pletoir© marine-begrooting door het Engei-
sohe Lagerhuis en dat Churchill bij die ge
legenheid een lange rede over de defensie
ter zee heeft gehouden.
Ge en hoofdblad, onverschillig van
welke richting, is geheel ingeno
men met de door Churchill in het Lager
huis gehouden toespraak betreffende de
toekomstige vlootpolitiek in de Noordzee
en de Middellandsche Zee. Unionistische
bladen als de „Daily Mail" beschouwen de
redevoering als een onbevredigend verge-
lijk, dat geboren is uit ministerieele ver
deeldheden. Churchill doet wel veel be
loften, maar geeft geen vast program aan,
wat de mannen van de daad teleur stelt.
De Middellandsche zee-vloot zal wel uit
gebreid worden, maar ten koste van de
Noordzee-vloot.
De „Times" vindt in Churchill's redevoe
ring alleen de mededeeling bevredigend,
dat de betere bezoldiging van het vlootper-
soneel nu definitief is toegezegd en vooral,
dat- Canada krachtig mede zal werken aan
de verdediging des rijks, waarop door den
minister en door de aanwezigheid van Bor
den, den eersten-minister van Canada, na
druk is gelegd. Deze moet beseffen hoezeer
zijn bezoek aan Engeland onder de gegeven
omstandigheden er toe zal bijdragen om
het aanzien en de macht van Engeland in
de oogen der wereld te verhoogen.
Ook in de Duitsche bladen wordt de
rede druk besproken, zooals trouwens te
verwachten wm,
De „Deutsche Tagez." constateert dat
Duitsohland voor Engeland nog altijd als
„D e v ij a n d" geldt.
De „Germania" merkt schamperlijk opï
„De onzinnige'» wedijver in het bouwen
van schepen vindt dus nog onder de En-
gelsche volksvertegenwoordigers mede
plichtigen, die gaarne credieten toestaan,
niet uit liefde tot den vrede en de veilig
heid, zooals Balfour meent, maar uit een
eerzuchtig streven naar de wereldheer
schappij." En in Duitscbland?
De „Tagl. Bundschau" zegt: ,,In zeker
opzicht is misschien verrassend, dat de op
gegeven getallen over de Duitsche vloot,
afgezien wat de cijfers over de beman
ning betreffen, in hoofdzaak juist zijn."
De „Voss. Zeit." zegt o. a.„Dat de
versterking van de Engelsche strijdmacht
tegenover Duitschland noodig was, moeten
wij ontkennen, maar ten slótte moet iedere
natie zelf beslissen wat zij nuttig en noo
dig acht. Verder spreekt het blad den
wensch uit, dat het Engelsche volk steeds
meer doordrongen wordt van de vrede
lievende bedoelingen van de Duitsche po
litiek."
In België wachten wijzigingen in het
ministerie. De „Chronique" verneemt uit
betrouwbare bron dat de heer Davignon,
minister van buitenlandsche zaken, wegens
treurige familieomstandigheden het voor
nemen heeft opgevat zijn ontslag aan te
vragen zoodra de koning een minister voor
het spoorwegdepartement zal hebben be
noemd, daar dan de heer De Broqueville
de portefeuille van buitenlandsche zaken
zal aanvaarden. Deze zal echter de leiding
van het kabinet behouden.
De Lissabonsche bladen verzekeren, dat
de regeering thans de.uitzetti ng
uit Spanje zal eischen van alle Porfcu-
geesche samenzweerders.
De Spaansche republikeinsche afgevaar
digde Bodrigo Soriano ia te Lissabon aan
gekomen. Hij werd door de geestdriftige
menigte op die schouders buiten het station
gedragen en op zijn weg naar het hotel
luide toegejuicht.
Men meldt uit Tuy, dat de arrestaties
in heel Portugal voortduren. Te Braga zijn
600 menschen gearresteerd, o.w. verscaei-
dene vrouwen.
Het laatste te Tökio openbaar gemaakte
bulletin behelst, dJat de pols van den
Keizer wat krachtiger slaat en het aan
tal slagen verminderd is. De ademhaling
is verbeterd en de temperatuur is ook ge
daald. De patiënt heeft van tijd tot tijd
een verkwikkenden slaap genoten en heeft
vloeibaar voedsel kunnen gebruiken.
Met het oog op de ernstige ongesteld
heid van den keizer zal prins latsoera-,
die reeds te St.-Petersburg aangekomen is,
zijn verdere reis door Eu!ropa opgeven en
naar Japan terugkeeren.
Dit bericht wordt echter ook weer tegen
gesproken, omdat men in de verbetering in
den toestand geen reden ziet tot terugkee
ren.
De eerste conventie van de nieuwe partij
in de Vereenigde Staten, die te Jackson in
Michigan bijeenkwam, heeft besloten d e
oandidatuur van Boosevelt te
steunen. De Conventie veroordeelt de
manoeuvres van de republikeinen te Chi
cago en neemt een programma aan, waarin
het protectionistisch tarief wordt gehand
haafd, behalve in geval van een monopolie,
waardoor de concurrentie wordt vermin
derd of van een tarief, waardoor de duurte
de levensmiddelen te aanzienlijk wordt ver
hoogd.
De organisatie der partij van Boosevelt
vordert slechts langzaam-
De „NieuwcBntt«rdamsohe Cou-
Tant" heeft, in verband met do komende
behandeling dco* Grondwetsherziening, een
hoofdartikel over do omschrijving van de
plaats der Kroon in het Staats
bestel. Het bind wijst er, na eeïi korte
inleiding op, dat men in de constitutioneele
monarchie tweo hoofdvormen is gaan on
derscheiden. „Daar waar het overwicht is
komen to jiggen bij de volksvertegenwoor
diging, waar do kracht van regeering, zoo
als zij .zich uit in wetsgeving en bestuur,
haar oorsprong vindt in het volk, praotisch
gesproken: in de volksvertegenwoordiging,
zegt men, dat tot stand is gekomen de de
mocratie Duitscho geleerden duiden dezen
feitelijken regeer in gs vorm ook wel minder
sprekend aan, door te zeggen, dat in zulk
ecu land de parlementaire monarchie, do
monarchie, waarin wat wel genoemd is do
„politieke .souverein" is het volk; hetgeen
dan in do praktijk altijd ia do rechtstreeks
door het volk gekozen, vertegenwoordiging.
Het is in dien loop van de eeuwen liet in
Engeland gevestigde 6telsel geworden.
„Daartegenover staat wat men kortweg het
Duitsche stelsel kan noemen. Hier is het
overheerschend element ten aanzien van wet
geving en bestuur bij den monarch blijven
liggen. Initiatief, handeling, komt hier fei
telijk niet voort uit do stuwkracht van hst
volk zelf: do leiding bij wetgeving en be
stuur vindt niet haar kracht in do homo
geniteit van denkbeelden, tusschen regeering
en de meerderheid van de volksvertegen
woordiging bestaand het is de vorst, die
bij middel van zijn ambtelijk ministerie de re
geering belieexscht, daarbij, het is waar,
krachteais do constitutie min of meer gebon
den aan de goedkeuring van het parlement,
maar dit dan als inbreuk op zijn over alles
en allen heengaande macht. Dit is hot mo
narchale stelsel, het stelsel van de getenN
perde monarchie.
„Men voelt, dat de vraag, welk van de
beide .ptelsels in een land geldt, lang niet
altijd uit de letter van een Grondwet kan
worden beantwoord. Het is vooral een kwes
tie van groei, van practijk, van feitelijke ver
houdingen. Papier is geduldig. Men kan in
©en Grondwet neerschrijven, zpqala yoor d§
Staten van den ouden Duitschen bond als
beginsel in de Weener slotakte- werd vast
gesteld, dat „die gesammte Staatsgewa.lt in
dem Obeerhauple des Staats vereinigt blei
ben muss, und der Souverain dujch eine
landstandische yerfassung nur in der
Ausübung bestimmter Bechte an die Mitwir-
kung der Stando gebunden werden kann", of
men kan, gelijk in België is geschied, de
Grondwet laten zeggen, dat „tous les pou-
voir émanent do la nation" het andere
uiterste, dat is allemaal theorie, waar
aan de natuurlijke ontwikkeling van zaken
zich menigmaal niet gelegen laat liggen. Do
macht der feiten laat zich verre over pa
pieren staketselen heen gelden. Geeft aan
twee landen letterlijk dezelfde Grondwet;
daaronder zal zich in liet eene land een
monarchaal regeersystecm, in het ander oen
democratisch stelsel kunnen ontwikkelen.
[Welk van de twee het per slot van reke
ning zijn zal, is van tal van niet te om
schrijven omstandigheden (als daar zijn de
aard van het volk, de in het volk levende
krachten en opvattingen, de oorsprong en
het karakter van do dynastie en dc per
soonlijkheid van den monarch etc.) afhan
kelijk. In onze Grondwet is, naar wij mee-
nen, voor zoover zij op dit punt aanwijzin
gen bevat, neergelegd het democratisch be
ginsel. Toch ware best mogelijk geweest, dat
onder een anderen loop van omstandigheden,
zich hier een sterk monarchaal stelsel prac-
tiscli gevestigd had.
„Doch hoc dit zij, niemand zal willen
ontkennen, dat hier te lande het rcgecr-
stelsel i s do democratie, dit woord geno
men in de wetenschappelijke betcekenis, die
wij boven hebben weergegeven.
Hier komen wij tot do Grondwetsherzie
ning terug. Wie een Grondwetsherziening
onderneemt, zal zich, dunkt ons, op da basis
van het bestaande hebben te plaatsen, wil
hij niet volmaakt ijdel, in de lucht hangend
werk gaan ondernemen. Iu de eerste plaats
koint dan de vraag: is hat goed, dat in ons
land de democratie heerscht? Bij bevestigende
beantwoording, zal dan overwogen kunnen
worden, of misschien dat stelsel duidelijker
dan tot nu toe het geval was, in onze Grond
wet ware neer te leggen. Wie op onze vraag
met „neen" antwoordt, cn meent dat hij
ons historisch geworden staatsbeleid in go-
heel andoren geest zal kunnen vervormen,
vindt in onze hoogs to Staatswet zeker vrij
wat te wijzigen, eer zelfs op papier het vct-
andorde beginsel zou aangebracht zijn.
Do Grondwetscommissie heeft het zich ge
makkelijker gemaakt. Zij stelt zich dood
eenvoudig de allesbeheersohende vraag niet,
doch ontwerpt zonder verdere rekenschap
te geven, één en één halve wijziging in
onze Grondwet, die alleen in een land cn
een Grondwet met monarchaal beginsel geen
anomalie zijn. Alsof zjij met een axioma te
doen Jieeft."
De nota van prof. Oppenheim komt hier
tegen volgens genoemd blad zeer terecht
in verzet.
In „D e Middenstandsbond"
geeft de hoofdredacteur, voorzitter van dsn
Bond, de heer J. S. Meeuwsen, een terug
blik over het Deven te r O o n-
g r e s, en wel voornamelijk over het
hoofdonderwerp daar behandeld, d e
quaestie van de publiek re oh-
te lij k e vertegenwoordiging.
Vooropgezet wordt, dat een dergelijke ver
tegenwoordiging negatieve resultaten zou
moe ben geven als zij niet de bekroning vorm
de van de uitgesproken, ernstige wensohen
der belanghebbenden. Zou, aldus de aohrij-
ver verder, het oordeel over de Kamers
van Arbeid geheel anders luiden, als zij niet
uitsluitend adviseerend, dooh ook met na
der aan te duiden bestuursbevoegdheden
konden optreden, evenzeer zijn wij er ten
stelligste van overtuigd, dat ontevredenheid
zou blijven heerschen, wanneer deze stel
lingen niet tevens als de uitingen konden
worden beschouwd der belanghebbenden.
Op het congres bleek het „gelukkig" zeer
duidelijk, en dit sprak zelfs uit alle voorge
stelde oonclusiën dat men vóór alles,
eigen vrijheid van vereeniging verkoos, en
dezen vrijen vereeniging9vorm als grond
slag wilde laten dienen voor alle eventuee-
le vormen van officieele vertegenwoordi
ging.
Het was toen het congres eenmaal zoo
ver gekomen was, om dit beginsel te kun
nen constateeren volkomen logisch, dat
men met zeer groote meerderheid de wen-
schelijkheid uitsprak van een publiekrechte
lijke vertegenwoordiging van den midden
stand, als bekroning van zijn eigen, vrije en
veel sterker te maken organisatie.
Op de vraag „hebben de Bondsbestuur-
ders hun doel bereikt, dat zij zich, door
het aan de orde stellen van dit onderwerp,
hebben gesteld antwoordt de heer Meuw-
sen volmondig: ja.
„Want wat was dit doel? Niet anders,
dan in zoo ruim mogelijken kring, belang
stelling te wekken voor deze be langrijke-
vraag, en tevens om den middenstand zelf
er toe te brengen, zich voor zijn eigen be
langen in de toekomst eens de moeite te
geven wat studie te maken.'»
Dit doel is volkomen bereikt."
Het is fnisschien erg „nuchter", schrijft
het F r i s <c h Dagblad.''
Maar wij hebben maar niet kunnen be
grijpen, waarom de tachtig aan
staande v'oorzittera van de
tachtig toekomstige Badeln
van Arbeid, moeten genieten i
een salaris van f 400 0.
Zegge elk: vier duizend gulden.,
Een hoogleeraren-traetement.
En een ministers-pensioen.
Nu weten we wel wat er gezegd wordt.
Daar wordt gewezen op tal van derge
lijke posten die ongeveer op dezelfde
wijze worden gehonoreerd.
Dooh dan is 't waarlijk hoog tijd om
nu eens iets minder te bieden.. Voor
f 3500 ja, voor f 3000 is 't nóg te doea„
dunkt ons zoo.
Echter zegt men, dan krijgen wo
geen keus van sollicitanten.
Men moet monschen hebben van zekere
opvoeding stand, besohaving, kennis en
ontwikkeling.
Zeker, zeker dat is waar.
Doch de regeering vergist zich, als ze
meent, dezen niet beneden de vierduizend
gulden te kunnen krijgen.
Eerlijk gezegd het stuit ons.
't Is aan alle kanten verkeerd.
De burgerij moet er voor bloeden.
Tev^ht klaagden dezer dagen Amstor-
dar-~-<*vs-van-den-buitenkant er over bij
den Commissaris der Koningin, dat de
sa-lassen in gemeentedienst maar al
worden opgevoerd, 't Geeft zoo'n onte
vredenheid.
In particuliere betrekkingen wordt soms
méér kennis en arbeid lereischt en staat
de bezoldiging vaak zeeveel lager.
Terwijl 't onderscheid t e groot is.
Met de „lagere" betrekkingen.
Waar soms gebrek wordt geleden.
Eu als men nu met die buitengewone
tractementeii ook buitengewone menschen
kreeg.
Doch dat is zoo niet.
Negen-en-dertig procent is gewoon.
En uit die gewonen worden straks
ook wel weer de gelukkigen van de 4000
gld. gekozen.
Nog eens 't is uns te bar.
Het „F r iesch Dagblad" schrijft
over B ij zon der e leerstoelen:
„De Boomsch-Katholieken hebben een
bijzonderen leerstoel gevestigd aan de
Utreehtsche universiteit.
Beeds is 'n hoogleeraar benoemd.
Die o.a. onderwijzen zal in de cultuur-ge-^
sohi-edenis der chr. oudheid.
De Bv>omschen zijn dus vóór.
Wèl wordt van orthodox-protestantsche
zijde voor een bijzonderen leerstoel ge-,
werkt. Maar het kwam er nog niet van.
Intusschen ziet men alweer, hoe het op
treden van dr. Kuyp-er heeft meegewerkt»
om de eenzijdigheid der openbare universi
teiten te breken. Aan hem tooh is het te
danken, dat bijzondere leerstoelen kunnen
worden ingesteld."
„De Boomschen zijn dus vóór".
Dat is betrekkelijk, teekent de „Besi-
dentieboje" hierbij aan.
Van orthodox-protestantsche zijde toch ia
men sinds lang in het bezit van een eigien
universiteit, waar wij nog niet aan toe zijn.
Echter, neemt men het instituut der bij
zondere leerstoelen alleen, dan heeft het
„Fr. Dagblad" gelijk. Maar dan zijn
de Boomschen al jarenlang voor. Immers
naast dr. Schrijnen, die thans tot bijzonder
hoogleeraar benoemd werd, is te Utrecht
sinds lang dr. Beysens aangesteld, die als
bijzonder hoogleeraar in de logica, meta-
physTca'; zielkunde en efhica doceert.
Onder het opschrift „Opheldering ge-
wenscht" schrijft de unie-liberale „V a-
derlander" over de opvoeding
van verwaarloosde kinderen
het volgende
Voor een veertiental dagen hield de
vereeniging „Zedelijke Opvoeding" haar
algeineene vergadering. Deze vereeniging
heeft ten doel verwaarloosde of aan de
ouderlijke macht onttrokken kinderen een
goede opvoeding te geven. Met het doel
recht op subsidie van staatswege te ver
krijgen, vroeg de vereeniging den minister
van Justitie in aanmerking te mogen ko
men voor de opvoeding van kinderen,;
waarvan de Staat de zorg heeft.
Het antwoord van den minister was af
wijzend, omdat de vereeniging volgens haar
statuten een opvoeding zonder godsdienst
sohijnt te beoogen. De wet aldus de mi
nister verzet zich daartegen niet, maar
de geest, die in de kinderwetten is gelegd,
verbiedt hem aan deze vereeniging kinde
ren toe te vertrouwen.
De minister motiveerde zijn weigering
door er op te wijzen, dat de vereeniging
wellicht heel koppige kinderen naar een
tuchtschool zou moeten zenden, en daar ia
de opvoeding godsdienstig. Hij aanvaardt
alleen een godsdienstlooze opvoeding voer
kinderen, waarvan het buiten twijfel vast
staat, d&t zij niet reeds tot een kerkge
nootschap behooren.
Het bestuur der vereeniging antwoordde
den minister, dat de wet nergens van gods
dienst spreekt, dat zelfs het koninklijk be
sluit, dat de wet uitvoert, vrijstelling kent
van het bijwonen van de godsdienstoefenin
gen in de tuchtscholen, dat de beschikking
van den minister zoo zeer grievend waa
voor de tegenwoordig zeer talrijke gods-
dienstloozen, dat buitendien toch reeds
rechtbanken en voogdijraden niet geaar
zeld hebben aan deze vereeniging kinderen
toe te vertrouwen, dat er voorts vondelin
gen zijn en kinderen uit gemengde huwe
lijken, waarvan de godsdienst dus niet
vaststaat, kinderen, wier ouders desge
vraagd en niet omgekocht of zoo
gaarne verklaren, dat zij niet gesteld zijn
op godsdienstige opvoeding voor hun kin
deren.
Het komt het blad voor, dat „Zedelijke
Opvoeding" inderdaad alle reden heeft om
zioh over achterstelling bij andere lichamen
te beklagen. De weigering van den Minister
van Justitie lijkt het blad door niets gewet
tigd. Er is alle reden deze kwestie bij de
begrooting ter sprake te brengen.
De eclitscheldings-proccdnrc.
Naar „De Mausb." verneemt, is de indie
ning van een wetsontwerp, vervangende het
ingetrokken ontwerp-Nelissen in zake de echt-
©chejding, elk oogepblik te verwachten.
