De Blouses zonder boord
W. VAS UOSSH DU CHATTEL,
De Lanêoiiïïbank
Gemeub. Kamers gevr.
V
De Leidsche Begrafenis-Onderneming.
H. VAN DER ZEEUW,
XiEIDSCK DAGBLAD, Donderdag* 30 Mei. Tweede Blad,
Anno 1912
Li li
(CJ.VAN Ifou TEJuleoN
yaKg. if 1.70 *AKg. f0.87'A
ysKg". yfO.45 -/foKg. fO.22/4
\lMrttouiBfi
CJ-VANHMÏHSIOW
Voor een ieder
Opgericht 1 Juli 1876 door wijlen J. GOEDELJEE Sr.
Directeur: Kantoor:
J. DIRKSE Jzn. HOOIGRACHT 33.
Onderlinge Levensverzekering-Maatschappij
„'s-Grayenhage".
maken het dragen van Broches dezen
zomer overbodig.
Brochettes, Chique-Spelden
en Colliers zijn hiervoor de plaats*
vervangers.
In deze artikelen is thans het nieuwste
geëtaleerd bij
JUWELIER,
Breestraat 95.
7537
Filiaal Nieuwe Rijn 55.
A.J. DEN HOLLANDER,
Buitenlandsch Overzicht
Tweede Kamer.
^WiainsiwM»
unMEND in debekendeRONDE bossen
M08Bmerk-o<DE ADELAAR"
is
tOWUMijKtFjlBfUIl*
VlO* «uiAMïltStpH
tegen 1 Ansmtai door Be
huwde Heden, zonder kinderen.
Br. Bur. v. d. BI. Ho 7608. 9
ia een blik leverpastei van
25 cent van Anton Hunink,
Deventer, het blik pastei.
Voor allen, omdat ee zoo
heerlik tn pikant ie.
Voor velen, omdat ee tevens
eoo goedkoop is.
Anton Hunink, Deventer,
Hofleverancier.
7618 16
9 Agent dep Eerste Holl. Levensverzekering-Bank.
ZONNEVELDSTRAAT 8.
Belast zich met het altroeren van begrafenissen en
beveelt zich beleefd aan. 2117 ie
TELEPOON453. 2754 18
ALGEMEENE VERGADERING van deelnemers en aan
deelhouders óp Oinsdag 18 Juni a. s., des middags te twee
uur in het Zuid-Hollandsch Koffiehuis, Gpoenmapkt
te 's-Gravenhage, ter vaststelling van het verslag, Balans,
Winst- en Verliesrekening. 7201 20
Alltn, die iets te top
deren hebben van willen
l>s. J. J. VAN
DER LIP, wordt verzocht daarvan
vóór 8 Juni e. k. opgave te doen aan
Mr. J. C. VAN DER LIP, N. Mare 21.
7450 6
TE UTRECHT.
Verleent oj» zeer billijke
voorwaarden, ouder borg
stelling enz., Credieten aan
Landbouwers en
liidastrlëelen.
Agent voor f.elden en On
straffen: de Heer 1711 15
Plantsoen 51. LEIDEN. Telef. 1195.
Er is geen oorlogsnieuws heden
lölfs niet eenige aanwijzing om den gang van
laken in de komende dagen te kunnen be
vroeden. Italië heeft verscheiden eilanden
ia de Aege'ische Zee bezet en komt hoe lan
ger hoe dichter bij de Dardanelles En daar
Eoet het oppassen. De volkenrechtelijke re
geling van den toestand der Dardaneli-n
maakt de positie van Turkije, juist nu de
leeëngte zoo in al haar belangrijkheid voor
den internationalen handel naar voren komt,
Dog al sterk. Het zou ons dan ook niet be
vreemden als na de laatste Turksohe dreige
menten om opnieuw de zeeëngte te sluiten,
de mogendheden aan Italië den wenk heb
ben gegeven, dit vóór alles te voorkomen en
dus niet al te dicht te naderen. Trouwens
het thans reeds verkregen eilandenbezit is
iraarde vol genoeg.
Het bericht dat Italië een reuzenluchtschip
ïou bouwen om de forten aan de Dardanel-
len uit de lucht te vernietigen lijkt ons dan
ook een aardige fantasie, meer niet.
Zoo is dan na de verscherping der laat-
Bbe dagen thans een korte verade
ming ingetreden en zullen de mogendhe
den wel al hun best doen om hun bemidde
lingsvoorstellen beleefd maar dringend naar
▼oren te brengen.
Zooa-ls nu de toestand is, ziet niemand
wat er van worden kan en voor dit onbe
kende koestert men terecht eeïi groote
▼rees. Het Europeesch evenwicht laat geen
groote schokken toe. Daarvoor is het te
delicaat, te nauw-luisterend.
Bij d?e sluiting der Duitscho Rijks-
dagzitting werd, als gewoonlijk, het
laatste woord gewijd aan den Keizer, en de
fitting opgeheven met een „Hoera",
▼oor den heersoher. De sociaal-democraten
verlaten gewoonlijk voor dien tijd de zaal,
om geen aanstoot te geven voor demonstra
tief zitten-blijven bij deae huldebetooning.
Verleden wéék heeft een der sociaal
democratische Rijksdagleden, dr. Lands
berg uit Maagdenburg, niet de zaal verla
ten toen het sluitingsuur naderde, integen
deel met de andere Rijksdagleden meege
daan aan het „Kaieerhoch".
De „Vorwarts" schrijft naar aanleiding
daarvan:
„Aan het slot van de jongste Rijksdag-
fitting is een voorval voorgekomen, dat de
partijgenooten zeer pijnlijk moet aandoen.
Toen de president het gebruikelijke ,,Kai-
florhoch" uitbracht, hadden onze partijge-
aooten de zaal verlaten, om hun princi
pieel© positie tegen de monarchie uit te
drukken. Een uitzondering maakte echter
dr. Landsberg uit Maagdenburg. Hij bleef
la de zaai en stond, evenals de burgerlijke
afgevaardigden, op. Wij achten die demon
stratie tegen de partij te meer af te keu
ren, te minder te verontschuldigen, daar
de voorafgaande debatten over heb per-
soorüijk regiment het te dringender nood
zakelijk maakten onze principieel© republi-
keinsche meening uit te drukken."
Het geval met dr. Landsberg, dat ook
IQ de ,,Leipziger Volksztg." wordt afge
keurd, za] op den aantaanden socialisti
sche n partijdag zeker wel aanleiding geven
tot een heftige bespreking.
Bat de verhouding tusschen Enge
land en Duitschland nog niet zoo
ls> als de voormannen wel wenschen, blijkt
uit het besluit van den gemeenteraad
van Potsdam, om een crediet te weigeren
voor de ontvangst van het Royal Institute
Public Health. Dit besluit van de meer
derheid in den Potsdamsehen Raad heeft
enkelen jingobladen aanleiding gegeven tot
e&n zeer sensationeele inkleeding van het
hierop betrekking hebbende bericht.
Zij hebben er de bijzondere aandacht op
laten vallen.
De lord-mayor van Londen, sir T. Vezey
wonn: komt nu in een uitvoerig schrijven
aan de pers tegen deze methoden om sen
satie te wekken op, welke voor de verhou
ding tusschen Engeland en Duitschland
van zoo slechten invloed kunnen zijn. Hij
wijst op de hartelijke en vriendelijke ont
vangst, dié het Royal Institute in Duitsch
land ontving en protesteert met kracht er
tegen dat men de houding van eenige wel
licht verkeerd ingelichte Potsdamsche
raadsleden als teekenend voor de Duitsche
opvattingen wil doen voorkomen.
Het schijnt tusschen den Duitsehen Kei
zer en zijn Rijkskanselier nog
altijd best te gaan.
Naar de B raunschweigi'sche Landes-
zeitung" mededeelt, heeft de Keizer aan
Bethmann Holweg te gelijk m*t het eere-
kruis, dat hij hem de vorige week vèrleend
heeft, een eigenhandigen brief gezondën,
waarin -hij .hem zijn -dank uitspreekt voor
het aannemen van de niéuwe militaire wét
ten, en waarin hij dén kanselier tegelijker
tijd zijn onverminderd vertrouwen te ken
nen geeft.
Frankrijk zit niet zonder zorgen. De
voornaamste betreft wel Marokko.
Wanneer de versterkingen welke gene
raal Lyautey heeft aangevraagd, in Marok
ko zijn aangekomen, zal de resident-gene
raal beschikken over een macht van 47.000
man. Dezer dagen vertrekken twee bataljons
koloniale infanterie, een bataljon tirail
leurs, twee eskadrons spahi's en twee berg-
batterijen.
Het is ongetwijfeld noodig dat Frankrijk
eens even krachtig optreedt om aan den
thans bestaanden onhoudbar en, toestand
een einde te maken. De berichten uit Spaan-
sohe bron, waarvan gisteren de telegrammen
gewag maakten, volgens welke de Marok-
kaansche hoofdstad vrijwel zou zijn uitge
moord, zijn tastbaar onwaar. Echter, dat
dergelijke overdreven berichten den weg
naar Europa vinden, bewijst wel, dat onder
de Marokkaan sche stammen de algemeene
indruk heerscht, dat thabs de gelegenheid
schoon is, de gehate Christenen uit het land
te jagen. Het is geen plaatselijke opstand
meer, doch een beweging door het geheele
land, waaraan Frankrijk slechts een einde
zal kunnen maken, door krachtig en snel
toeslaan. Volgens een officieuze mededte-
Iing aan de bladen schijnt Moulay Haf id
van zijn uitstapje naar Rabat te moeten af
zien: goedschiks of kwaadschiks zal hij in
zijn hoofdstad moetèn blijven generaal
Lyautey kan geen mannetje missen voor
de verdediging van Fez, terwijl de Sultan
toch een flink eskorte zou moeten meekrij
gen.
Bovendien, in de gegeven omstandigheden
moet de Sheriffijnscho keizer in zijn hoofd
stad blijven; nog is hij de heerscher, zij het
ook in naam, en niet Frankrijk's vertegen
woordiger.
Binnenlands tobt Frankrijk min of meer
over zijn bevolkingsafname. De
laatste statistieken wijzen weer een opmer
kelijke vermindering aan. De denkbeelden
ook vroeger reeds aan de hand gedaan om
premies te stellen op groote gezinnen, wor
den weer gretig verspreid. Vooral nu het
leger weer het troetelkind begint te wor
den, zal een normaal geboortecijfer zeer-te
stade komen.
Over de vraag of de entente tussch«jn
F r a n k r ij k-E n g e 1 a n d in een bondge
nootschap behoort te worden omgezet, ver
luidt heden niets. Vermoedelijk is het opwer
pen dezer vraag een proefballon geweest,
die echter zijn uitwerking gemist heeft.
De internationale verhoudingen luisteren
zoo nauw, dat ook maar een kleine wijzigmg
in den toestand groote gevolgen kan hebben
En in de tegenwoordig vrij drukkende poli
tieke atmosfeer is de rijd voor een dergelijke
verzetting der bakens niet gelukkig gekozen.
De toestand in de Londen sche
haven is zeer ernstig.
Het rapport van Sir Edwardi Clarke,
met bekwamen spoed opgemaakt, is Maan
dag reeds bij de regeering ingekomen, en
onmiddellijk in bespreking genomen. Het
resultaat dier besprekingen werd Maan
dagavond reeds aan de betrokken partijen
en de pers medegedeeld.
Volgens dit communiqué waren er zeven
speciale punten van geschil Ten aanzien
van twee daarvan, beide over de aanne
ming van niet bij de trade-union aangeslo
tenen, had Clarke de arbeiders in het on
gelijk gesteld. Wat de vijf andere grieven
betreft, had Sir Edward Clarke zich echter
aan de zijde der arbeiders geschaard'.
De regeering stelde nu voor, dat beide
partijen zioh bereid zou dén verklaren zich
te gedragen overeenkomstig <jl© bepalingen
van de overeenkomst, geslotèn in Augus
tus 1911, dat het werk dadelijk hervat
zoude worden en dat de vertegenwoordi
gers van alle partijen Maandag zouden bij
eenkomen op het ministerie van handel,
waar, onder voorzitterschap van Sir Geor
ge Asquith, een conferentie zou worden
gehouden ter bijlegging van het geschil
dat zulk groot nadteel berokkent aan den
handel en zoo'n ernstig ongerief aan het
publiek.
De „Daily Mail" verklaart gegronde
hoop te koesteren, dat Vrijdag a. s. een
schikking zal worden getroffen, waardoor
een einde zal komen aan het geschil.
Intusschen hebben dé vertegenwoordigers
der reeders verklaard geendeelte zul
len nemen aan de conferentie en ia alles
weder op losse schroeven gesteld, tenzij de
regeering de weigerachtige directies nog
weet te overreden om op haar voornemen
terug te komen.
In een openluchtvergadoring, die op den
Towerheuvel werd gehouden, volgens een
schatting door 40,000 arbeiders, heeft Gos
ling gezegd, dat Sir Edward Clarke had
uitgemaakt, dat de arbeiders het recht
niet hadden te weigeren samen met niet-
aangeslotenen te werken, maar dat zij dat
evenwel zouden doen.
Eenige honderden niet-aangesloten arbei
ders zijn bezig vleesch te lossen en bren
gen het zonder te worden gehinderd naar
Smithfield.
Tillett heeft verklaard, dat het interna
tionale comité van transport-arbeiders, dat
vandaag in Berlijn vergadert, di e inter
nationale staking van transpórt-
arbeiders zal uitroepen zoodra Lon
den het wenscht.
De parlementaire toestand
in Hongarije blijft zeer onrustig.
Gisternacht ontplofte een dynamietpa-
troón in een der trappen van het parle
ment. Enkole ruiten zijn-gebroken. De
schade is onbete ekenend. Men veronder
stelt dat de patroon daar is gelegd tijdens
de onlusten van de vorige week.
In verband hiermee werd de zitting van
het Hongaar sche Huis den volgenden dag
onder buitengewone omstandigheden ge
opend. Voor het Parlementsgebouw waren
reed's vóór 9 uren een groot aantal politie
agenten opgesteld, die alle zijstraten afge
zet hadden en alleen wandelaars, die voor
zien waren van eon legitimatie, doorlieten.
Naar aanleiding van den Maandag ge-
pleegden dynamietaanslag, werd in op
dracht van president Tisza door dertig'
agenten het geheele gebouw afgezochfr
naar ontplofbare stoffen. Na een onder
zoek, dat een halfuur duurde en geen re
sultaten had, verklaarde de president de
zitting voor geopend.
Ziekteverzekering.
Zooals wij reeds hebben medegedeeld,
maar hier nog eens herhaald moet worden
tot recht begrip van hetgeen volgen gaat-,
beperkte minister T a 1 m a zioh gisterna
middag bij zijn voortgezette rede tot weer
legging van vier groepen van bezwaren,
tegen de ontwerpen ingebracht: 10. tegen
de werkwijze van den Minister; 2o. tegen
den rechtsgrond!, waarop de ontwerpen
zijn gebouwd; 3o. tegen do organisatie en
4o. tegen.de gevolgen voor de werking van
de bestaande Ongevallenwet.
Niet nd,, doch vóór het ontwerpen van de
Ziektewet is een onderhoek ingesteld naar
de werking der particuliere kassen en later
is dit onderzoek aangevuld.
De breed© opzofc van de regeling i3 een
gevolg van de materie zelve. Maar onver
wachts kwam de klacht, dab de Kamer
méér ontwerpen voor zich had moeten heb
ben, want vroeger klaagde de Kamer
steeds, dat zij te veel te overzien kreeg.
Ook de uitvoerigheid der regeling is een
gevolg der materie, maar uit die uitvoerig
heid mag men niet argumenteeren, dat de
materie zelve verkeerd is aangevat.
De Minister komt tot de bezwaren tegen
den rechtsgrond en erkent, dat er een
rechtvaardigingsgrond voor de regeling
moet zijn. Er is door de Regeering dan
ook een rechtsgrond aangegeven doch deze
is door versohillende sprekers niet als juist
erkend. De Regeering is alleen verant
woordelijk voor haar rechtsgrond, niet
voor do rechtsgronden van anderen. Wel
nu, de Regeering stelt zioh op het stand
punt dat de overheid, waar mogelijk, moet
zorgen, dat de maatschappelijke verhou
dingen, die zij beschermt, geen gevolgen
hebben, die heb rechtsbesef ondermijnen.
Treedt de overheid niet op, aldus was de
gedachtengang van de Regeering, dan zul
len dé gevolgen inderdaad heb rechtsleven
ondermijnen. En tevens zal daardoor ook
het bestaan van den Staat worden onder
mijnd. Motief van de Regeering was niet,
dat tegen de sociaal-democratie moet wor
den gestreden. Daartegen baten geen wet
ten en geen uitwendige maatregelen. Al
leen de overtuiging bij het volk, dat het
in het tegenwoordig rechtsleven bescher
ming vindt voor zijn levensbelangen, kanT
de sociaal-democratie terugdringen.
En wat nu den strijd met het rechtsbe
sef aangaat, deze bestaat hierin, dat de
arbeider, dié zijn leven lang gewerkt heeft
en niet meer kan, is aangewezen op onder
stand van der don.
Daarom is het noodzakelijk, niet, dat er
een hooger loon komt, doch in de eerste
plaats een andere loonregeling. De loon-
theorie van den heer Lohman wordt weer
sproken door de practijk, door de feiten.
De hoofdzaak voor den Minister is, dat zijn
rechtsgrond alleen slaat op de verplichte
verzekering van arbeiders. Ten onrechte
noemde men deze regeling een straf op
den ondernemingsgeest. Want aan elke on
derneming is risico verbonden. Het eenige,
waarvoor de overheid heeft te zorgen, is,
ctat de kleine ondernemers, die meestal uit
den arbeidersstand' voortkomen, niet in de
verzekering worden belemmerd. En dat
geldt vooral voor de Ouderdoms- en Invali
diteitsverzekering.
De Minister houdt vol, dat het loon is het
arbeidersinkomen, waaruit volgt, dat de
arbeider dit loon ook moet hebben in tijden
van ziekte. Nu. wil men o. a. de heer
Treub den kring der verzekerden uit
breiden. Maar dan zou men feitelijk komen
tot een algemeen armenfonds, waartoe
allen, in den vorm eener retributie, bijdra
gen. De Minister meent, dat men in dit
stelsel de Staatsbemoeiing veel sterker
zou gevoelen dan in de thans voorgestelde
regeling.
Men toont groote bewondering voor de
Engelsche Ziektewet, maar deze draagt de
uitkeering bij ziekte en de geneeskundige
behandeling op aan geheel verschillende
organisaties. De Minister erkent intus
schen, dat in de boekomst de geneeskundi
ge behandeling moet wordèn geregeld en
piet slechte voor de arbeiders.
Met den heer Treub is de Minister het
niet eens, dat de Staat een deel der kosten
der Ziekteverzekering moet dragen. Men
moet immers geen deel van de maatschap
pelijke taak op den Staat overdragen!
In 's Ministers stelsel is de uitkeering
een deel van het loon.
Regeling der werkzaamheden.
De Voorzitter stelt voor Dinsdag 4
Juni om elf uren verschillende wetscntwoc-
pen in de afdeelingen te onderzoeken ca
dien dag om halftwee te vergaderen^
Aldus wordt besloten.
De beraadslaging over de Ziekteverzeke
ring wordt voortgezet.
De Minister betoogt, dat artikel 357
van de Invaliditeitswet ook voorkwam in
de ontwerpen-Kiiyper en Veegens.
De heer Patijn had dus geen reden er.zoó
schamper over té spreken, als. hij deed. Do
Staat zal overeenkomstig het artikel 357
aan de Invaliditeitskas geven in totaal 223
millioen. De Staat doet dit ter aanvulling
van een tekort, dat ontstaat, omdat in de
verzekering worden opgenomen degenen,
niet als de andere verzekerden normaal pre
mie hebben betaald. Handelde men niet al
dus en eischte men hoogere premie van de
normaal verzekerden, dan zou men tot en-
gewenschte gevolgen komen. Of de werkge
vers zouden alleen j'onge arbeiders *.n dienst
nemen, óf de uitkeering zou geringer moe
ten worden. Daarom moet de Staat 223 mil
lioen geven, om de verzekering mogelijk te
maken. Doet men dit niet, dan maa'ct- men
de -verzekering impopulair.
De Minister komt tot het bezwaar, dat
door den aanvaarden rechtsgrond de vrije
gesubsidieerde verzekering wordt terugge
drongen. Door de voorstanders dier verze
kering is de Minister niet overtuigd.
De wetgeving voor de vrije verzekering is
zeker eenvoudiger, doch de verzekering
zelve is veel omslachtiger en ingewikkelder;
getuige Belgic. En op de verzekering komt
het'aan.
De vrije gesubsidieerde verzekering helpt
de sterksten het eerst en het best; de klei
nen en zwakken raken er bij in het gedrang.
De verdediging van de vrije gesubsidieerde
verzekering heeft de Minister verbaasd van
den heer Tyderaan, die hier bij elke begroo
ting opkomt teken subsidieering van vrije
confessioneele vereenigingen. Hier te lande
verdient de vrije verzekering niet de voor
keur. Reeds thans zijn tien duizenden ver
plicht verzekerd, krachtens de bepalingei
van hun arbeidscontract. Het ontwerp zal
die verplichting nu algemeen maken. Zal nu
bij dien dwang, in het bijzonder de rente-
jacht ontstaan'! Zal bij dien dwang controle
onmogelijk zijn? Het is beweerd, niet bewe
zen. En de euvelen die geschetst zip, zijn
dan ook niet inherent aan dwang of vrij
heid, maar aan elke verzekering op ricb-
zelve.
Door den heer Kuyper is het een nadeel
genoemd voor de opvoeding der arbeiders,
dat in casu geen verplichte, doch een wet
telijke verzekering wordt ingevoerd. De Mi
nister geeft dit toe, doch hij achtte een -ege-
ling noodzakelijk, waarbij noch werkgever
noch arbeiders geldelijk voordeel konden
hebben van verzwijging.
De Minister komt thans tot de bezwaren
tegen de organisatie. Dq heer Patijn wilde
een afzonderlijk ouderdomsvoorziening voor
allen. Doch dat vordert één leeftijd voor al
len en wel een hoogen leeftijd, zoodat men
tegenover de arbeiders zeer onbillijk zou
worden.
Wat do organisatie der Ziekteverzekering
betreft, verklaarde de Minister in ver
hand met de klacht, dat niet voldoends
ruimte is ^gelaten aan het particulier initia
tief. dat hij ernstig zal overwegen of het
mogelijk is aan dat bezwaar te gemoet te
komen, zonder dat de zaak of de opzet van
het ontwerp er door geschaad kunnen wor
den, niettegenstaande hij van oordeel is, dat
