K.SNDÏSS.TEELT.
Beroemde musici.
Een nieuwe tramwagen, pas te New-York in gebruik genomen.
Door de practisehe plaats van den in- sagiers mogelijk maakt, wordt het opont-
gang, n.l. in het midden, en welke een houd op de halteplaatsen aanmerkelijk
tegelijkertijd in- en uitstappen van de pao- verkort
alcoholische, pok thees, de cacao, enz-, de
rkoffie. Het gebruik van. koffie en jook van
thee is zoo algemeen doorgedrongen, dat deze
producten een integreerend deel van de sa-
fmenleving uitmaken-
De koffi.eetruik, afkomstig uit A 'firdlka, en
van daar overgeplant naar Arabic, Oost- em
[West-Indië, draagt ketrsvormige vruchten,
.die ieder twee zaden, de zoogenaamde kof-
fieboonem, bevatten, die aan de zijden, waar
mee ze tegen elkander liggen, vlak en van
een groefje voorzien zijn. De koffieboom of
«(struik draagt in den bloeitijd naar jasmjjn
gelijkende bloemen, die een aangenomen geur
hebben. De vruchten zijn eerst groen en
worden later .bruinrood. Omstreeks 1690 is
de koffiestruik naar Java overgebracht, en
daarna verder verspreid. De bewoners van
Arabiê wisten sinds lang uit de vrucht
een drank to bereidenmaar het roosteren
en branden is een uitvinding der zeventiende
eeuw.
De eerste koffiehuizen verrezen te Kon
stan tino pel in 1554, te Londen in 1652 en
te Marseille in 1671. De hoeveelheid kof
fieboon en, die jaarlijks verhandeld worden,
lrfl/n bij mil Li oen en en nog eens millioenen
gebeld worden.
De koffie bevat een kristalliseörende zelf
standigheid, „de Caffeine", die ook in thee
en cacao aanwezig ia, dus juist in die plant
aardige producten, welke als genotmiddel
zoo hoog aangeschreven staan. Etr zijn heel
wat soorten van koffie. De beste van alle
is de „Mokka", maar deze wordt in het
eigen vaderland hoofdzakelijk verbruikt, en
slechts in kleine hoeveelheden uitgevoerd.
•Bij ons staat de Java-koffie, met name die
uit de Preangetr, hoog aangeschreven. Ook
die van Oeylon en de soorten uit Brazilië
worden veel gezocht. Zooads met zoovele
andere artikelen, staat ook de koffie aan ver-
yaisching bloot, ja, wordt zaj zelfs zoo be
drieglijk nagemaakt, dart een leek haar niet
van de échte boonen kan onderscheiden.
Zoo treft men in den handel een product
laan in den vorm van koffiebonnen, dat be
staat uit geroosterde en gemalen cichorei
wortel. Wie evenwel de moeite wil doen, om
zich van de echtheid der boonen te over
tuigen, kaai dit gemakkelijk nagaan; want
bij echte koffieboonen bevindt zich tusschen
het eerste en tweede laagje een dun vlicsje.
De koffie wordt door de produoeerende
landen in ongebranden toestand in den han
del gebracht, want alleen in dezen toestand
kan de koffie lang bewaard worden. Ge
brande koffie en vooral als zij gemalen is,
verliest veel van haar geur. Om gebrande
koffie goed te houden, moet ze in gesloten
trommels op een droge plaats bewaard wor
den.
Van het branden der boonen hangt het
vooral af, of zij aan de verlangde eigen
schappen zullen voldoen. Het branden der
boonen is daarom, noodzakelijk, omdat de
ingebrande boonen taai, hoornachtig en moei
lijk fijn te maken rijn, terwijl de smaak zeer
onaangenaam is. Door het branden worden
de boonen broos en kunnen goed fijn ge
malen worden. Door de hooge temperatuur
bij het. branden, komen de geurige extrac-
tiefstoffen vrij. Verder worden de boonen
door het branden „ontleed en de bestand-
deelen omgezet; een vluchtige olie, de koffie-
olie, komt vrij en geeft dien edgenaardigen
reuk.
Dc suiker wordt omgezet in caramel, waar
door de koffie voor een groot deel haar
donkere kleur verkrijgt en ook de smaak
verhoogd wordt. De „Alex-Meyer-koffie" is
onder toevoeging van suiker gebrand, waar
door zij geuriger geworden is. De voor
naamste bestanddeeleu van koffie zijn eiwit
stoffen, caffeine, vet en vluchtige oliën, sui
ker, looizuur, vezelstof en aschbestanddee-
lon.I Het is van al deze stoffen de caffeine,
die giftige werking kan teweegbrengen, doch
alleen bij overmatig gebruik. Tegenwoordig
brengt men caffeïne-vtrije koffie in den han
del, waaruit door bijzondere bewerking met
heeben damp en lucht de caffeine verwij
derd is.
Wie echter de gunstige werking van de
koffie ten volle wil genieten, moot haar
onveranderd gebruiken. Als voedingsmiddel
heeft zij geen waarde, want het vet en het
eiwit gaan uit d© boonen niet in het af
treksel oVer. De werking der koffie bestaat
uit de opwekking van het zenuwstelsel, waar
door de bloedsomloop sneller en de lichaams
warmte kooger wordt. De koffie ka.-p een
zeer goed middel zijn tegen hoofdpijn en
spijsverteringsverstoringenook verdrijft zij
het loome gevoel der spieren en vernieuwt
als het ware de krachten. Koffie bekleedt
dus onder de genotmiddelen een voorname
plaats, zóó zelfs, dat men niet spreekt van
het gebruik van spijs op het midden van
den dag, maar van koffiedrinken.
Consul-generaal Rietbergen, te Kopenha
gen, vestigt de aandacht op de proef, welke
in de laatste jaren in Denemarken genomen
is, om rendieren uit Hoorwegen te importee-
ren, ten einde den bewoners der groote hei-
destreken in Jutland een nieuwe bron van
inkomsten te geven, en voordeel te trekken
uit de groote hoeveelheden rendiermos en
korstmos, die tot voor eenige jaren als on
bruikbaar werden beschouwd. Wel worden
in Denemarken, evenals in Nederland, de
meer vruchtbare gedeelten der heide be
bouwd, terwijl de minder vruchtbare bodem
met sparren en dennen wordt beplant., doch
men heeft groote stukken, die voer landbouw
en voor reboisatie te onvruchtbaar waren,
moeten laten liggen. Het is juist op deze stuk
ken onvruchtbare heide, die voor niets an
ders bruikbaar zijn, dat nu oen proef wordt
genomen met rendieren.
Het blijkt namelijk, dat op doze onvrucht
bare heide het zoogenaamde rendiermos en
korstmos, wat een zeer gezocht voedsel voor
rendieren is, het weligst tiert. Een der hoofd
vragen, die het eerst in aanmerking kwam,
was. in hoeverre het betrekkelijk zachte kli
maat in Denemarken een hinderpaal zou op
leveren voor den invoer van rendieren, die nit
de noordelijkste gedeelten van Noorwegen
waren geïmporteerd. Dit punt is zeer bevre
digend beantwoord, daar de genomen proef
bewezen heeft, dat de ingevoerde rendieren
het klimaat in Denemarken zeer goed ver
dragen. De heide in Jutland, hoewel te
schraal voor andere dieren, levert genoeg
voedsel op voor het rendier. Wanneer men
hét vrij laat rondloopen, is een oppervlakte
van 25 HA. land groot genoeg voor ongeveer
15 rendieren en deze kudde kan jaarlijks on
geveer f 375 opbrengen. De prijs van een ren
dier is thans f 100, doch wordt natuurlijk
belangrijk minder, wanneer het proefstation
in Jutland kalveren kan gaan leveren. Het
vlees oh is zïeer smakelijk en goedkoopeT dan
rundvleesch. Het wordt in Denemarken tegen
den gemiddelden prijs van 50 ots. per pond
verkocht. Het gewei, dat ieder 'jaar afvalt,
wordt in Duitschland voor 'f 10 verkocht.
In den ruitijd verharen de dieren 3 4 "Itap-t
en het haar wordt tegen 2 a 3 gulden per 'dier
verkocht. De rendierhuid wordt drie a vier
keer zoo hoog betaald, als een schapeveL
Een lam, in het voorjaar geboren, kan, in
het najaar voor f 25 verkocht worden, zonder
dat eenige noemenswaardige onkosten aan
voedsel zijn besteed. Hoewel het rendier vette
melk geeft, is de hoeveelheid zeer gering; in
Jutland worden de dieren dan ook "niet, zoo
als in Noorwegen het geval is, gemolken.
Aangemoedigd door Eet slagen der proefne
ming in Jutland, Heeft nwm in Duiteohland
het plan opgevat, op de Lüneburger heddj
ook proeven te nemen, en de kans van. slagenj
is ook in Nederland, waar het klimaat en-
de gesteldheid des bodems zoozeer met da'
Deensche overeenkomen, -naur de meening vaa'
consul Rietbergen, niet uitgesloten. Het]
schijnt echter vooralsnog raadzaam te rijn,
verdere resultaten van Het proefstation ij
Jutland af te wachten, alvorens proeven1
in andere landen te nemen. Wel is Het ge
bleken, dat het rendier met succes in Jut
land kan worden ingevoerd, «inch het be
trekkelijk nog jonge proefstation te Ere
deriks, in Jutland, kan, hoerwd van ver
scheidene zijden aanvragen voor den ver-!
koop van jonge kalveren zijn ingekome^
nog geen resultaten voor de heidebewoners'
aanwijzen, en ook kan nog niet worden ge
zegd, of ook de nakomelingen der gteïmu
porteerde dieren hun goede eigenschappen'
zullen behouden, of in het tweede en derda
geslacht zullen degeujereetrem.
De muziek bezit van alle edele aften,
artes noblies", d'e grootste aantrekkings
kracht op de personen, die naar kunst
streven, snakken en zweven.
De muziek Heeft hen het eerst voor zich
ingenomenal dadelijk staan zij, de
kunstnastrevers, onder den invloed van
de streelende mnziektonen, en heeft Het
bedwelmende en bekoorlijke van een hara-
tocntelijke muziek-copositie hen tot vrien
den gemaakt van d'e onvolprezen toon
kunst.
Uit alle beroepen, welke ook, worden de
vele kunstzoekers meestal tot het muziek
vak gedreven en gaan over tot Het be
roep der toonkunst, meer n's-n tot dat der
andere kunsten.
Volgens de statistiek is bewezen, dat
van de 500 bekende musici, die het mu
ziekvak op lateren leeftijd omhelsden, de.
juristen het grootste contingent^ en wel
159 personen, dat is 32 procent, leverden.
Daarvan werden er 68 muzieksclirijver,
61 componist, 11 zanger, 9 dirigent, 4!
pianist en 1 viool-virtuoos. De beroemd-
sten onder hen waren de schrijvers Win-,
terfeld, A. Marx, A. Ambros, Hanalich,
Hugo Riemann, Otto Smid; de componis
ten Handel, Phil Bach, Leopold Mozart,
Robert Schumann, E. Hoffmann, Conradin
Kreutzer, Hednrich Marsner, Hallstrom,
Ohabrier, Tschaikofaky, Vincent d'lndy,
Heinrioh Zolnerr; die zangers Burrian, Ro
ger, Scaria, Tamberlik, Van Dijk, Schu
berts vriend, Joh. Mioh. Vogl, dirigenten
Schuoh en Sucher, Hans von Bülow en
de viool-virtuooe Leopold Jansa. In de
volgende rij staan de theologen met 51
vertegenwoordigers, waaronder slechts die
opgenomen zijn, die het vak der theologie
geheel verlieten oen musicus te worden.
Van hen werden er 25 componist, waar
onder Ramaea, Spontim, Frans Abt,
Rheinthaler; 18 Werden muzdeksctNijver,
zooals Rochlitz, E. Richter, Avrey, Dou-
nier, K Taubert, twee werden er zanger,
twee viootvirtoooe en een penkeoalager,
