Japansche logica. Be JongeliaggversenigingeiL baar zijn en dus "weinig werkzaamheid van het verteringsapparaat vergen. Een over vloedig melkgebruik Voor gezonde, volwas sen menschen zou echter niet aan te raden zijn; ontegenzeglijk zou zulks verslapping van de ingewanden ten gevolge hebben. Een matig gebruik van melk is echter zeer «tan te bevelen. Heb is een eenigszine eigenaardig ver- achijnsel, dat in vele huishoudingen zoo zui nig wordt omgegaan met melk, terwijl men bij het gebruik van andere voedingsmiddelen dat beginsel niet huldigt. Men beschouwt daar de melk meer als een duur genotmiddel, terwijl het in werkelijkheid is een goedkoop voedingsmiddel. Wij hopen dat laatste aan te toonen. Een KG. odgesmolten rundvet koopt men voor 80 cents. Dooh iedere huisvrouw ween bij ondervinding, dat ongesmolten rundvet» geen zuiver vet is, doch nog vrij wat vliezen en klieren bevat. Men mag daarvoor gerust 15 pCt. rekenen, zoodat in 1 K.G. ongesmol ten rundvet slechts 850 gram zuiver vet voorkomt. Men betaalt deze 850 gram met 80 cents, zocdat 1 gram komt op 80/850 of 8/85 cent gelijk 0,004 cent. Een K. G. middelmatig rund vie esch kost een gulden oigeveer. "Vleesch of spierzelf- standigheid is eiwit, maar als men 1 KG. vleesch koopt, ontvangt men niet 1 3LG. ei wit, daar vleesoh vrij wat water bevat. Men vindt in middelmatig goed rundvleesch per K.G. slechts ongeveer 200 grom eiwit en bovendien 50 gram vet. Dit laatste heeft, naar den bovenberekenden prijs van 80/850 cents gelijk 4.7 cent ruim. Voor de 200 gram 80/150 cents gelijk 4.7 cent ruim. Voor de 200 gram eiwit wordt dus betaald 1004 7 gelijk 95.3 cent, zocdat 1 gram eiwit in vleesch komt op 95.3/200 gelijk 0.47 cent bijna. De koolhydraten worden grootendeels, zooals reeds is gezegd, opgenomen uit plant aardig voedsel. We zullen daarom den prijs van 1 gram koolhydraat berekenen uit aard appelen, en daarbij het eiwit, dat er in voor komt, gelijkwaardig stellen met het eiwit in vleesch, wat nu wel niet geheel het geval :s; maar dat dan toch tot gevolg heeft, dat het kooillhydraat niet te duur wordt berekend. We stellen de 100 K.G. consumptie-aard appelen naar den tegenwoordigen prijs van ODgeveer f 3.25 per H.L. op f 5. In 100 K.G aardappelen vindt men 2000 gram eiwit, met een waarde van 2000 maal 8/85 ct. gelijit 188 csts. ruim, en 20,000 gram zetmeel. Deze koGten dus f5 f 1.8S gelijk f 3.12, zoodat 1 gram koolhydraat in aardappelen moet worden geiekend op 0.0156 ot. We vonden dus: In vleesch 1 gram vet 0.094 ct. 1 gram eiwit 0.47 et. In aardappelen 1 gram koolhydraat 0.0156 ct. Nu mogen we aannemen, dat goede koe melk bevat 3 pGt. vet, pCt. en 4$ pCt. melksuiker (koolhydraat), dus komt in 1 K.G. melk voor: 0.03 K.G. vet, 0.035 KG. eiwit en 0.U45 K.G. eiwit. Naar bovenbere- kende prijzen voor vet, eiwit en koDl- hydraat, heeft dus 1 KG. melk de volgen de waarde: 0.03 K.G. vet k 0.094 ct. gelijk 2.82 ets. 0.035 K.G. eiwit k 0.47 ct. gelijk 16.45 et-?. 0.O13 K.G. koolh. k 0.0156 ct. gelijk 0.702 ct. Totaal 19.99 ets. of bijna 20 ets. En toch koopt men tegenwoordig 1 L. melk, iets meer dan 1 KG., voor 9 a 10 ets. Daarbij komt nog, dat het eiwit, het vet en het koolhydraat uit melk voi'omen ver teerbaar zijn, wat men niet van die voe dingsstoffen uit vleesch en andere voedings middelen Jcan zeggen. Waar dus een tekort aan eiwit en vet met voedingsmiddelen, afkomstig van dieren, moet worden, goedgemaakt, moet de huis vrouw met het oog op de beurs in de eerste plaats haar aandacht bepalen tot melk, waarmee tal van spijzen, ook voor het mid dagmaal, zoo smakelijk zijn te bereiden. Vóór we eindigen, dienen we nog even te wijzen op eeo melksoort, die, geheel ten onrechte, al hij velen in zeer slechten reuk staat. We bedoelten de z.g.n. ondermelk of afgeroomde melk. Deze verschilt alleen van de gewone, of volle koemelk, in vetgehalte Dat is er al bijzonder Laag in, omdat door middel van centrifuges zoo goed als alle vet verwijderd kan worden. Bij de waar de- berekening heeft men dus alleen op het eiwit en de koolhydraten te letten. We vonden dan voor 1 K.G. afgeroomde, melk: 0.045 K.G. koolhydraat gelijk 0.702 cent. 0.035 K.G. eiwit gelijk 16.45 cent. Totaal 17.152 cents. En betaalt men 1 L. van deze melk niet met 5 a 6 cents? Ook karnemelk heeft ongeveer die waarde. Nu willen we volstrekt niet beweren, dat op onze berekening niets valt af te dingen en dat we de waarde van de melk steeds mogen stellen op bovengenoemde prijzen. We weten zeer goed, dat de melk niet steeds de samenstelling heeft als is aange nomen er is melk van lager gehalte, maar ook—van hooger. En de waarde verandert natuurlijk ook met de prijzen van vleesch en vet. Dalen deze, dan moet ook weer de voedingswaarde der melk lager worden ge steld. Maar dit staat vast: de volle melk, zoowel als dp afgeroomde en de karnemelk, zijn in vergelijking met andere, van dieren afkomstige voedingsmiddelen, een goed koop voedsel. Een aanzienlijk Japanzoh ambtenaar bracht een bezoek aan New-York, en een lid van den gemeenteraad diende hem tot gids. ,,Is dat een politieman, die iemand ge vangen neemt?" vroeg de Japannees, toen hij' zag, hoe een man een melkwagen liet stilhouden. „Niet precies", antwoordde de andere, maar hij behoort tot de melk-inspectie, en het is zijn plicht op grond der wet toe te zien, dat geen onzuivere melk wordt ver kocht; als de melk in orde is, laat hij den Eerkoop er rustig doorgaan, maar anders arresteert hij hem." „Wat is onzuivere melk?" „Melk, die met kalk of wateT is ver mengd." „Is kalk een vergift?" „Neen, maar ze vermindert tooh de hoe danigheid der mrlk." „Wordt er wel eens iemand ziek van water en melk?" vroeg de Japannees aan zijn geleider. „Natuurlijk niet, maar als iemand betaalt voor melk, dan moet hij ook melk hebben en geen water, want dat laatste kan hij voor niets krijgen, zooveel hij wil. Water in de melk doen, dat is het publiek bedriegen." „Maar gij zegt toch, dat niemand er letsel door ontving." ,,'t Mensche 'jk gevoel wordt er door gekrenkt; dat is de zaak." Spoedig daarop kwamen ze voorbij een herberg. Juist ging de deur open en een man, die naar buiten waggelde, struikelde, kwam met zijn hoofd tegen een lantaarn paal terecht en viel met een smak op de stoep neer, waar hij als levenloos bleef liggen. „Wat scheelt dien man?" vroeg de Ja pannees. ,,Vol jenever," antwoordde het gemeen teraadslid met verachting. „Maar als de verkooper van dien drank er den mensohen zooveel kwaad mee doet, wordt hij dan ook gearresteerd?" „Neen, nooit; dan moeten de menschen er maar niet van drinken." „En als een melkboer kalk of water in de melk doet, dat is niet vergiftig, zegt gij," bracht nu de Japannees in, en toch..." Hm, hm," kuchte het gemeenteraadslid en keek een beetje verlegen. „Kom, laat ons nu eens naar de markt gaan kijken". Op de markt zagen zij beambten bezig met het vleesch te inspecteeren, dat er verkocht werd. „Waar doen ze dat voor?" vroeg de Ja pannees. „Om te zien, of het gezond vleesch is," was het antwoord. „En als iemand nu eens at van een stuk ongezond vleesch, zou hij dan struikelen op de stoep en zijn hoofd kapot vallen te gen een lantaarnpaal, zooals dl man, die uit de kroeg kwam?" „Dat niet!" „En zou dat kunnen gebeuren vanJ water en melk?" „Neen natuurlijk niet." „En toch is er hier toezicht op vleesch en melk, maar vergiftige jenever mogen ze verkoopen zooveel ze willen. _k begrijp uw land niet." De Amerikaan zweeg; hij begreep het klaarblijkelijk ook niet. Het gezamenlijk aantal leden van de door het Wereldcomité der Chr. Jongelings ver eenigingen vertegenwoordigende vereeni gingen bedraagt thans 940,000. Hieronder, zijn natuurlijk niet begrepen de verschillen de vereenigingen, die onder de jeugd ar beiden, zooads do Wereld-studentenbond met 150,000, de jongecbohteravereenigingoii met 300,000, de bond van jongelieden voor beslist Christendom met 3 millioen leden. Ruim 3900 beroepsarbeiders zijn in de Jongelingsvereenigingen werkzaam. De vereenigingen bezitten ongeveer 1300 eigen gebouwen, ter waarde van ruim 165 millioen gulden. Sedert 1855 bestaat de Wereldbond, die sinds dien tijd 17 wereldcongressen heeft gehouden. 10,000 leden wonen er in Zwitserland en in Zweden, 130,000 in Duitscliland, 118,000 in Groot-Britannië cn 500,000 in de Vereeaiigde Staten. In Noord- Amerika behooren niet minder clan 55,000 studenten tot de vereenigingen. Verder gaat daar van haar uit een zoogenaamde „Spoorwegzending", die zelfs van de groote spoorwegmaatschappijen een subsi die ontvangt. Niet minder dan 90,0C0 spoor wegwerkers behooren tot den bond. Te ot - Louis bestaat een bijzonder gebouw voor hen, dat in de onmiddellijke nabijheid van: het station gelegen is en dag en nacht voor hen open staat en waar voor hun maat-- schappelijk en geestelijk welzijn voel gedaan w-ordt. Dan vindt men in Amerika nog 100 Negertehuizen, waarvan het grootste dat te New-York is. 85 Indianenvereenigingen zijn opgericht. De hoogste regeeringspersonen stellen levendig belang in wat gedaan wordt voor 't opkomend geslacht. De laatstej 7 Presidenten der Unie waren of zijn 'idj der vereenigingen. Het gebouw te San- Francisco heeft Roosevelt persoonlijk in gewijd, ongeveer 10 jaar geleden. Later werd het door een aardbeving verwoest,' doch binnen een halfjaar was reeds voor, de herbouwing 400,000 dollars bijeenge bracht. Zwitserland is. snel vooruitgegaan. In 1825 vond men een enkele vereeniging te Ba zel; thans zijn er ruim 500. In Duitschland, vindt men er op het oogenbllik 2300. Het, grootste gebouw bezit de vereeniging te Stuttgart; het heeft 1,250,000 mark gekost. Toen de Stuttgarter vereeniging haar 50- jarig bestaan vierde, was het Wurtemberg- sche koningspaar tegenwoordig. In Engeland is sinds korten tijd Koning, George beschermheer der Jongelings-ver eenigingen. In de haven van Liverpool be zit de vereeniging een eigen boot; komen er buitenlandsche schepen binnen, dan wordt de bemanning door de leden ontvan gen en er wordt aan boord een vergade ring gehouden. Daar door buitengewone omstandigheden ook buitengewone middelen gerechtvaar digd zijn, houdt men in de steden van Australië de vergaderingen geregeld op Zondagavond in de op dezen dag gesloten theaters. Ook in de Roomsche landen zijn in den laatsten tijd schoone resultaten bereikt. In Turkije zijn 35, in Afrika 20, in Japari en Korea 70 en in China 170 feieena^ngem

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1912 | | pagina 25