[A. J. P.'s Soepen in Tabletten
Echte Deventer Koek
Stoomtram
E.S. OFFRIXM,
Extra tijding
KL0PMAN BAERSELMAN,
Spijkers en dergelijke mei i 09,000.
THEE
Noord#. TE HiliJfi:
lu de KolMaal
fan der Steen's
Boterkoeken,
5 en H cent per tablet,
J. O. KORT, Haarl.str. 122.
VRAAGT
\o. 15988.
IiEIDSCK DAGBLAD, Woensdag: 3 April. Derde Blad.
Anno 1912.
merk „Edesi93
gewoon, vegetarisch, rabbinaal. 4551 33
een actief Persoon.
Thorbeckestraat 30.
V. d. Werfstraat 54,58,60.
Slaap kam "jr-
Amsublemsnten.
STAALDRAAD
MATRASSEN.
WIEGEN.
Wit gelakte Kinderledikanten
HntnniAliirtAn tA hiiHF STRAATSBURG-
W HHHl Haarl.straat 42. - Interc. Telef. 238.
Oro&ie Fooi.
De Tariefwet belast 43112
E. BRANDSiVIA,
zuivere Preanger-Koffia
Vraag
10 stuks a 10 Cents.
Pieterskerkhof No. 28.
PERSOVERZICHT.
9 lijk.
Finaneieele Causerie.
Groote oude Iievensverzekering-
Jlnntecliappij zoekt voor de waar
neming en uitbreiding van een barer
Agentschappen Volks verzekeringen
to Leiden en Omstreken, terstond
Brieven fr. letter K aan H. DE
VROEDE, Boekhandel Utrecht.
4504 9
Onderwijs in de Moderne Talen
en Correspondentie. Opleiding
toor Examens en Practyk. Veel
jarige practi.cho ervaring als Handels
correspondent. 7399 10
-v -lx-'
Speciaal adres voor
in Mechanische
Zonneschermen.
OPGERICHT 1831.
1UARLEHMERSTR. 202.
41045 10
Vermooth
Bordeaux
Boode Fort
Witte Port
Madera
Samos
Anijs
Persico
Corarao
Framboïen
0.50 Jenever f 0.75
0.50 Bittor 0.75
0.50 Calz en Rood 0.75
0.50 Citroen 0 75
0.50 Brandewijn 0.80
0.50 Cognac 0.80
0 50 Advocaat 0.60
0.50 Boerenjongens 0 80
0.50 Allesp. flesch van9 tot
0.50 4 nnr, Hartesleeg.
4441 10
waarvan ieder gebruik kan maken.
Ik kocht 960 Heeren-Borstrokken
en -Pantalons; dit is mooie tricot,
Van binnen wit gemoltonneerd, voor
den prijs van. 60 ets. per stuk en
jasgor-kleur 65 ets. 444S 21
De groote koperen Bloempotton
thans/'1.60, alle klouren vellen Vloei
1 ct. per vel, pakjes Maiwnameol
ets., een moot partijtje blauw en
gr(Js KeixereUnnen 11^ ets. Denkt om
Javallnnen 15 ets. per el en wit
Katoön 10 ets. per ol. Warenhuis
Banket, als; Boomschors, Bamboe-
ataafjes, enz. 9 ets. per ons. Fieschjes
Meubelpolttoer 10 ets., 3 stuk 25 ets.
Massief Eikenli. en
Pitch-Pine
Wit Getakte
Meubelen
te leveren naar eigen en
ingezonden teekening.
Linnen Slaapkamer-
Gordijnen
in Iedere gewenschte
kleur en teekening.
Telefoon Interc,
767.
Wit en zwart gelakte ijzeren combinations.
Wol-, Paardenhnar-
on Kapokmatrassen.
SPREIEN.
Moltonnen Dekens.
Wollen Dekens.
Uitsluitend Loidscti
fabrikaat.
Eventueel bezoek aan onze
Monsterkamers zien w\j
gaarne zonder verplich
ting tot koonen te gemoet.
mot en zonder
neerslaande ZSjstnkkcn.
Met uitzondering; van den Zaterdag; zfjn de Zaken geopend van 's morgens 8 tot 's avonds 9 uur.
2734 1U5
429 20
VAN
En gros verkrijgbaar bij de M. W. Leidscha U. V
fflarepoort, en en detail bij de voornaamste Winkeliers
in Comestibles. 3676 3 4
LE30EH—De Vink—K. N. Zilverfabriek—Voorschoten—
V eurWij kerbrug—V oorburg5-G R A V N H A G E.
Vail 1 April 1912 zull9n onderstaande Avondtrammen weder loopen
's-Gravenhage
Voorburg
Wijkerbrug
Ve'ur
Voorschoten
9 35
9.50
9.55
10.-
10.25
Iv. N. Zilverfabriek 10.34
De Vink 10.43
Leiden 10.50
Leiden 10.50
De Vink 10 57
IC. N. Zilverfabriek 11.03
Voorschoten 11.15
Veur 11.40
Wijkerbrug 11.46
Voorburg 11.55
4472 34
I
I
AMSTERDAM.
loofdsoorten:
3183 50
TRA0E MABK
Al.10 en f 1.30 p. 5 ons.
GE.DLPOrJEERD
90 Cents p. 5 Ons.
Verkrijgbaar in alle buurten der stad.
Die iets te vorderen
hebben ran, of verschul
digd zfjn aan de ondeB
het voorrecht van boedelbeschrijving
aanvaarde nalatenschap van wijlen
den Heer PIETEK STUIK-
WEK DA, in loven adjunct Inspec
teur van politie te Leiden, gewoond
hebbende te Lelden eu aldaar den
29sten December 1911 overleden,
worden verzocht daarvan opgave ot
betaling te doen ton kantore van
Mr. L. M. J. H. KER3TEN3, Notaris
te Leiden, vóór 15 April 1912.
4431 13
een flink HKERKJjMl'ÏS, van
alle gemakken voorzien, zeer geschikt
voor Pension. 4419 8
Te bevr.Boekh. XV. A. P. M.
PETERS, Noord wijk.
brandt men dagelijks op
Duitscke wijze 389 12
uitmuntends door geur en smaak.
Prijs i>er 5 ons 724 G'oiiK
VEKKOUW&STÖKIIUYZEN,
MEIIU'H Kl.IV 47.
Ook verjiahi in
busjes van 25 stuks.
De busjes worden a 71 Cts.
berekend en tot denzeltden
prijs teruggenomen. Bij da
mee Re Winkeliers verkrijg
baar. 3778 3D
Belesfd aanbevelend:
Telephoon No. 1127.
Onder het hoofd Censuur zegt ,,D e
Nederlander":
Dezer dagen heeft ia de bladen' het be
richt gecirculeerd, dat in Den Haag een
i soort preventief toezicht op tooneefllvoorstel-
liDgen zou worden geoefend. Het is niet te
gengesproken en wij moeten dus aannemen,
'dat het juist is. Maar waarom dan zulk toe
zicht op tooneelvoorstellingen alleen Men
'is het er wel vrij algemeen over eens, dat
•het B i o s c o o p-g e v a a r, door zijn bui-
tengewoon-grove middelen niet geringer is
dan dat van een ontzedelijkt tooneel.
De heeren Stokvis in ,,D e Werel d"
fen Dijkgraaf in „De Groene" hebben
dat met klem van argumenten aangetoond.
De laatste heeft er de aandacht op geves-
tigd, dat in Amerika een soort particuliere
censuur van de ,,Nat. Baord of censorship of
motion pictures" uitnemend werkt. De films,
onder toezicht dier Vereeniging vervaar
digd, gelden voor de beste in uitvoering en
keus van onderwerpen, en ook tegen de
'sensatie-films- wordt dobr haar met kracht
opgetreden.
Waarom bier dan pok yan politiewege niet
wat nauwkeuriger toegezien, zoolang wij
geen „National Board of censorship of mo
tion pictures" hebben?
A propos van deze opmerking nog dittTe
zuivere Marxist, di\ Yan Bavestijn, heeft
zich bij voorbaat reeds tegen zulk een po
ging tot het oefenen van toezicht op de bios
copen verzet. In naam der vrijheid natuur-
>jWij zitten" zoo schreef hij, ,,wij zitten
Waarachtig ook in ons l'and al genoeg in het
§fcedelijkheidsmoeras met al zijn verpestende
geuren van huichelarij en wat dies meer zij,
j dat niet-clericalen er wel voor op mogen
passen niet meer koren te dragen op d«n
molen der reeds te talrijk censuur-aanbid-
ders."
j Nu weten wij het. Omdat wij vreezen voor
deugd-huichelarij moeten wij het kwaad
j maar laten voortwoekeren. Wat zijn het toch
.voor menschen, die over huichelarij altijd
den mond zoo vol hebben
j Zijn dit de lieden, die ons de nieuwe
toekomst, de maatschappij der groote idea-
len, de goede scboone wereld beloven te
brengen Wat al er daar dan toch ontzaglijk
gehuicheld werden
In een artikel over kerkel ij k e p o-
1111 e-k zet het ,,C h r i s t e 1 ij k S o-
c 11 a a] Weekblad" uiteen, wat voor
dit blad kerkelijke politiek is.
Het. schrijft:
De beteekonis der volkskerken, bijzomler-
ïijt ook van onze Kerk, voor gansch het!
land, moet al meer erkend, de overheid
heeft door belangrijken steun haar roeping
in dezen na te komen. En waar nu de po
litieke bladen der orthodoxe Protestanten
ten onzent, voor verre het grootste d»el m
handen van leden der Gereformeerde Ker
ken zijn, heeft men nu een maal op dit zoo
aangelegen landsbelang slechts bij uitzon
dering breeden blik. En zoo wordt onze
Kerk achtergesteld, achtergesteld door mis
kenning van haar groote bsteekenis in s
volksleven. En bij alle erkenning voor het
goede, dat door de Gereformeerde Kerken
voor eigen kring wordt gewrocht, moet te
gen deze achterstelling voortdurend opge
komen. Daarbij moet ook in politiek pro
gram de eisch van geldel ijken steun aan de
volkskerken, bijzonderlijk aan de Nederl.
Herv. Kerk, uitdrukkelijk gesteld. Dat
daarom nog geen partij van louter Neder-
landsch-Hervormden wordt beoogd, be
hoeft nu wel geen b&toog meer.
o 11 e w ij n af zet ,,H et Huisge
zin" boven het volgende:
De Regeering heeft de vraag laten on
derzoeken, welke gedragslijn zij ten opzichte
van de schrijfwijze der Nederlandsche taal
had te volgen.
En het antwoord der geraadpleegde taal
geleerden en staatslieden is geweest: Houd
u voor zelf en voor wat van u afhangt cn
onder u ressorteert, aan wat de meerder
heid doet, aan het meer algemeen gebruik.
Dit sluit in, en het is ten overvloede
ook nog uitdrukkelijk geconstateerd dat
de school de schrijfwijze heeft te volgen,
welke door de Regeering is aanvaard.
Maar nu ligt het voor de hand, dat wan
neer en zoo lang de school zich houdt en
houden moet aan de schrijfwijze van I>e
Tries en Te Winkel, de vereenvoudigde
spelling in een zeer minderwaardige positie
geraakt.
Na school en buiten school kan ieder clie
spelling leeren en volgen, welke hem aan
staat, maar wanneer de massa in zekere
spelling is groot gebracht, blijft zij daarbij,
neemt althans niet gemakkelijk en niet voor
een eenigszins aanzienlijk deel een andere
aan.
Hier komt bij, dat wanneer de school de
geijkte spelling volgt, de pers in het alge
meen, omdat zij zich tot de massa richt, niet
anders kan dan, afgezien van de vraag van
persoonlijke voorkeur, mede zioh naar die
spelling voegen.
En wanneer nu bovendien alle officieele
en semi-officieele lichamen de spelling De
Vries en Te Winkel blijven gebruiken, dan
heeft deze een dergelijk overwicht, dat Hst
tegen dezen stroom voor de vereenvoudigde
spelling zeer moeilijk oproeien zal zijn.
„De Standaard" ziet moedgevende
teekenen voor de stembus van 1913.
Nog voor enkele maanden viel kwalijk
te ontkennen, dat een zeer moedelooze
geest zich van ons antirevolutionnair kie
zersvolk, niet het minst in het noorden van
het land, had meester gemaakt. Thans een-
ter blijkt uit de ontvangst, die dr. Kuyper
bij zijn bezoek aan Leeuwarden en Gronin
gen vinden mocht, ten duidelijkste, dat
hierin, na het voorgevallene bij de jongste
Begrootingsdiscussiën, een gelukkige keer
gekomen is.
Nu toch bleek niet alleen van terugge
keerden moed, maar zelfs van een geest
drift, gelijk deze zich tot dusver nog nim
mer bij onze vrienden had geuit; en dit niet
alleen op de beide vergaderingen, maar
haast zelfs nog sterker bij aankomst en
vertrek aan de beide stations. Niet alleen
de mannen, maar evenzoo de vrouwen, na
men aan deze demonstratie deel, cn wat
nog opmerkelijker was, de spontane uiting
kwam volstrekt niet alleen van de ouderen
van dagen, maar evengoed van het jongere
geslacht.
Mag deze stemming aanhouden, dan mag
hierin een gelukkige profetie voor 1913 be
groet. Gelijk toch het ,,Friesch D a g-
b 1 a d" terecht opmerkte, kan de leider
van een partij niet telkens op allerlei plaat
sen in het land gaan redevoeren. Dat moet
hij overlaten aan de officieren in het leger.
Maar ditmaal bestond er alleszins aanlei
ding voor hem, niet om een politiek steek
spel te gaan houden, maar wel om op in
tiemer voet en in besloten kring den toe
stand te overzien. Vandaar, dat alleen a.iti-
revolutionnairen op de beide vergaderin
gen konden worden toegelaten, en dat ook
de Pers van de tegenpartij er niet op ge
wonen voet bij kon zijn. Niet, alsof er ge
heimen verhandeld werden, want, naar we
liooren, zal de redevoering eerlang in druk
verschijnen, maar omdat het karakter der
vergadering het niet toeliet.
Juist echter om dit geheel eigenaardig
karakter moet aan de geestdrift, waarmee
de spreker ontvangen, aangehoord en uit
geleid werd, zeer ernstige beteekenis wor
den toegekend. Er bleek toch uit, dat men
het niet alleen met hem eens was, rnaar
met bezieling en niets sparenden ijver aan
zijn oproeping gehoor denkt te geven.
Dit nu is, met het oog op de komende
stembus, in hooge mate moedgevend.
In een hoofdartikel F i a s k" o wordt door
,,H et Volk" het j o n g s te parle
mentaire gebeuren besproken.
Het blad schrijft o. a.
De brute afwijzing van de motie-Ter
Laan is een daad van gelijke strekking als
de brute weigering om den algemeenen
wettelijken tien-uren-dag in te voeren en
de houding der kleine luyden" van do
rechterzijde klopt precies op de houding
van mr. Aalberse, die eveneens in een
Haagsche meeting buiten het parlement
zich als strijder voor die hervorming heeft
laten huldigen, maar in het parlement aan
dien strijd ,,geen politieke gevolgen ver
bond", met andere woordenhem smade
lijk verried.
Ter wille waarvan plegen toch die reokt-
sche demagogen een zoo lafhartig verraad?
Om hun strijd voor volksbelangen zijn zij
in de Kamer gebracht, hebben zij de macht
van hun stem gekregen. Waarom toch wer
pen zij, op het oogenblik, dat zij die macht
moeten aanwenden, als hun stem beslissend
is, alle schaamte, alle eergevoel weg, en
leveren zij het arbeidersbelang uit aan een
dbor en door conservatier-kapitalistisohe
Regeering? Moesten zij een Kabinet niet
wegjagen, dat den militairen dienst heeft
verzwaard, en de militaire uitgaven opge
dreven? Dat zich zachtjes aan laat dringen
naar den bouw van de ontzettend dure
Dreadnoughts"? Dat verklaart, nog steeds
prijs te stellen op de aanneming van het
f 46 millioen dure ontwerp voor de kust
verdediging
Kunnen zij vertrouwen hebben in een Re
geering, die de verbetering van het onder-
wijzerssalans vastknoopt aan een algeheele
reorganisatie van het volksonderwijs, die
nooit zal komen, en aan de herziening der
financieele verhouding tusschen Rijk en
gemeente, terwijl een wetsontwerp voor die-
herziening in de parlementaire catacomben
begraven ligt?
Zij offeren alles op, heet het, aan het
groote doel van de sociale wetten, die het
Kabinet zal brengen. Een slecht gekozen
oogenblik, om met dit argument te komen.
Juist werd de Bakkerswet bij de doodge
boren kinderen bijgezet in liet graf der mi
nister ieele onmacht en de christelijke on-
eenigheid. Er zwerft ook ergens nog een
Stuwadoorswet. Op de behandeling' daar
van wordt geen prijs meer gesteld.
,,D e Aannemer" bevatte dezer da
gen de waarschuwing: Schrijf nooit in
naar eenig werk onder particuliere direc
ties, tenzija. alle geschillen worden on
derworpen aan arbitrageb. werkstakin
gen en uitsluitingen worden erkend als
force majeure.
Naar aanleiding van deze waarschuwing
schrijft ,,De Bon w werel d" dat voor
zoover zij den wensch naar arbitrage be
treft, zeker op vrij algemeene instemming
kan worden gerekend. Terwijl het begin
sel nog volstrekt niet algemeen is aan
vaard, wordt nu reeds door de aannemers
zelf een uitzondering gemaakt.
Het blad noemt het een uiting van wiI-«.
lökeur, dat geschillen die over
werkstaking en uitsluiting
ontstaan aan arbitrage onttrokken
wiorden,.
Niemand, ó'ie een elementair gevoel voor
billijkheid bezit, bouwheer nooh directie,
zal een aannemer aansprakelijk stellen,
wanneer een weiÉtötaking, die uitbreefcö
geheel buiten rijn toedoen, hem in d'e mo
gelijkheid brengt aan zijn contractueele'
verplichtingen te voldoen. De bepaling
trouwens, dat alle geschillen a-au arbitrage
onderworpen zijn dus ook die, welke voort
spruiten uit werkstaking of uitsluiting,
vrijwaart den aannemer bovendien tegen
onredelijke toepassing van bootebepalin
gen.
„Maar om nu gelijk in de aangehaalde
clausule geschiedt, kortweg elke werksta
king en elke uitsluiting zonder eenige
uitzondering tot overmacht te bestem
pelen, natuurlijk in de nevenbedoe
ling dat de opleveringstermijn met haar
duur vordt verlengd en zulks onversahil
lig of zij algemeen dan wel partieel is, of
zij alle vakken betreft dan wel enkele, of
zij al dan niet erkend is door de weder
zij dsche organisaties, of zij van aannemers
zijde had kunnen zijn voorkomen of door
deze is uitgelokt, of haar werking kan'
worden verzwakt zoo niet opgeheven, dat
kan niet anders worden bestempeld dan
als daad van grove willekeur. De aan-*
nemer moet ook op dit punt oij eventueel
geschil tusschen hem en zijn bouwheer de
uitspraak eener arbitrage-commissie durven
aanvaarden. Door deze a priori te weige
ren, erkent hij de mogelijkheid van schuld
terwijl hij tevens zich aan haar gevolgen
onttrekt en deze aan anderen op de
schouders legt.
Die anderen zijn de aanbesteders..1
De staking in de Engelsche kolenmijnen
is in de afgeloopen week geëindigd door hefc
snelle afwerken van de wet van Asquith,.
waarbij een minimum-loon aan de arbeiders
wordt verzekerd. Wijselijk heeft het liberale
gouvernement geweigerd den eisch der
werklieden toe te staan en de bedragen der
Iconen in de wet vast- te leggen. De mini
mum-I oonen zullen door afzonderlijke com
missies voor ieder district worden vastge
steld. Ofschoon dus de regeering de gevaar
lijke klip van bepaling der arbeidsvoor
waarden bij wet heeft weten te omzeild,
kan toch het resultaat der staking niet an
ders dan een overwinning der werklieden
worden genoemd, en het is daarom te merk
waardiger, dat de beurs is blijven volharden
