OPRUIMING.
OPRUIMING.
LOUISE nmra.
c. i. l mam.
KORSETTEN
prima
Daalders Cacao.
W. van Rossum du Chattel,
Bijzonder voordeelige aanbieding van Vitrage, Gordijnen en Axminster-Xarpettea.
HetLeidscheVoIkshuis.
D@ lijnsfs De
BffEESTRAAT S5. as Telefoons. 92.
No. 15942.
Anno 1912.
BOTERMARKT.
15 REESTRAAT.
Verder alle Courante Goederen met 20 pCt. korting.
Tentoon stelling
Hollandsche Boerenwoningen
en haar bewoners,
„Mathesis Scient. Gsnitrix",
De Leidsche Begrafenis-Onderneming „PIËTAS".
20 Cents Entrés.
Nieuwe Rijn 45. Telef Interc. 740.
Nieuwste modellen. Prima Satijn-Stoffen.
Zuigelingenzorg.
Crcmd- en Zilversmid,
rjT alelzilver,
Potlooden,
Brillen,
Armbanden.
M anclietknoopen,
31edaillons,
Zc»elrin»en,
Kettingen, enz.
Buitenlandseh Overzicht.
Eerste Kamer.
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag* 9 Februari. Tweede Blad.
GEBRs. REINKE,
1753 99
VAN
van Maandag; 12 tot en m«t Zater
dag; 17 Februari, benevens
Woensdag; van 3 tot 5 uur.
Toegang IO Cts. 1727 14
Vaderlandsche Hypotheekbank,
Laan van Meerdervoort 23,
'8 GRAVES H AG 12
GEEFT UIT:
4 pCt. Spaai'paodbrieveu, be
taalbaar m maandeiyksoho, drie-
maande)\jksche, halfjaariyksche of
jaarltfksche termijnen mot/*270.
bij vo2storting in eens met
227.-. 114516
Prospectussen en alle inliclitingon
verkrijgbaar bj] don Agent voor
joelden den Heer DE LORRAINE
ROLLING, Zijlsingel 85b
Ook verkrijgbaar golden als 1ste
Hypotheek op solide Onderpanden.
Vereeniging van Oud-Leerlingen
yan het Genootschap
to Leiden.
BUITENGEWONE ALGKUICSNE
LEDEN-VERGADERING op Vrijdag
9 Februari n.s., des nronds te
lialtnc°;cn,in I)e Crraasibeurs,
ingang Den Burciit. 1579 20
Tegenwoordigheid van
Oud-Leerlingen, niet.
Leden der Vereeniging,
zal eveneens op prijs
worden gesteld.
HET BESTUUR.
Directeur: H. KEEREWEER.
'Kantoor: Aalmarkt 16. Telefoonnummer 861.
Ondor aanbovoling dor H.H.
Notaris J. J. TER LAAG Czn.
S. J. LE POOLE. 4476 20
Dr. J. C. M. TIMMERMANS.
W. F. VERHEY VAN WIJK.
Dr. C. M. VAN VOORTHUYSEN.
'T POSTKOF.
Zondag a. s. 11 Fcbrnari.
1577 24
-'-t'
Berichten de ONT VANGST van een groote
sorteering
van af f 1.40.
Alsmede de laatste Houveautés in
Kanten Kragen, masramé, guipure
en iu3e. 172d 60
GEVRAAGD
flink* BlESiSTlstJBE, togen 15
Febr. voor net gezin, liefat van buiten,
ran goede getuigen voorzien, loon
ƒ130, ƒ81) waschgeld. 's Zondag»
reel na 1 uur Tig. Adrea: Oud©
Vest 111 A. 1749 7
CURSUS van ïlr. GORTER,
op Slaandag en Donderdag;
18, 15, 19 cu 88 Februari
1918, van 8 lot 9 uur.
'JToegnnjj a SV ct. per keer.
1730 10
IS
Nok steeds wordt bij één kilo gratis een doos
Dessert.Chocolade bijgeleverd. 173S 40
Ook bij kleinere bussen, mits te zamen 1 kilo.
3Xr±©*o.*we> ÜFUjn.
Magazijnen en Fabriek met Electrisch bedrijf.
VERVAARDIGT EN HERSTELT:
Speciale inrichting vaor het zetten en verzetten van Diamant.
Qniwsrpen en Prijsopgaven worden gaarne verstrekt.
Aan belangstellenden wordt gaarne bezichtiging der geheel
nieuw ingerichte Weekpiaatsen toegestaan.
1754 96
Wij moeten voor heden uit den r ij k o u
overvloed van buitenlandsch nieuws R
keuze doen. Er is bijna geen land op dezen
onzen aardbol, waar niet een ernstige kwes
tie hetzij van politieken of economischen
aard zioh voordoet en de hoofden vervult.
Daar is Duitschland niet zijn nieuwen Rijks
dag en zijn presidentsverkiezing en zijn
nieuwe legerbegrooting. Daar is de Fraiisch
Duitsohe en de Duitsch-Enge 1 s-chc kwestie.
Dn in Engeland de dreigende economische
conflicten en de Home-Rule-kwestie. Daar
is België, Amerika, Per zie, China, om den
Tripolitaanschen oorlog niet te vergeten.
Alles bijeen rij(ke stof.
Beginnen wij met D u i t s c h 1 a n d. De
groote kwestie hier is, wie zal presi
dent van den R ij ik s d a g worden Giste
ren moest de verkiezing plaats hebben.
Toen de zitting geopend werd, waren alle
tribunes overvol. De lie eren beneden in de
zaal hadden het druk De leiders liepen
heen en weer, klampten elkaar aan, betoog
den met breede armbewegingen. Basser-
mana liep van Grciber naar Bebel, van Be-
bel naar den rechterhoek. Groote en min
der groote mannon ze confereerden allen
en het was dus wel duidelijk, dat niemand
raad wist. Het voorstel tot verdaging wi-s
de «enige uitkomst.y Alle afgevaardigden
waren er voor. Allen stonden zij op on
barstten t-oen uit in een luid gelach. Zoo'h
eensgezindheid zal niet spoedig wcder'kos-
ren
Al zoo werd de vergadering tot hedenmid
dag verdaagd. Of men het dan eindei'jk
eens zal zijn over een president Een twee
de kwestie is deze:
Wat doen Lord II al d a n e en S i r
Ernest Cass e 1 op het oogenblik te
B e r 1 ij n? "Wat beteekenen die bezoeken
na de jongste voor Duitschland zoo vrien
delijke manifesten in Engeland, na de ge
ruchten te Berlijn,, dat de beide -regëe rin
gen^ onderhandelingen voeren? Een ieder
'vraagt het zich af. De journalisten, vooral
de Engelsehen dwaJen den heelen dag rond
van A naar B en van B naar C, doch nïe-
nvand weet iets en komt iets te weten,
noch in Engeland noch in Duitschland.
De eene courant zegt, dat Lord Haldane
te Berlijn is om zijn broeder te helpen bij
zijn universitaire studie, anderen verklaren
dat hij een voetreis wil maken in liet
Sohwarzwald. De route van Londen naar
het Schwarzwald gaat echter niet via Ber
lijn. Bovendien ligt het Schwarzwalcl nu
diep onder de sneeuw, hetgeen niet bevor
derlijk is voor een voetreis. Of zullen Lord
Haldane en minister v. Kiderlen-Wachter,
'die thans te Stuttgart is elkaar bezoeken?
De politieke wereld gelooft natuurlijk
vast en zeker dat Lord Haldane naar Ber
lijn gekomen is om met de regeering t.o on
derhandelen. En naar de omstandigheden
te oordeelen, 'lijkt, dit ook het meest waar
schijnlijk.
Gistermiddag is een bekende figuur te
Berlijn heengegaan.
Op 78-jarigen leeftijd is overlèden de ge-
neraal-veldmaarschalk Wilhelm von Halin-
ke, een dor knapste militaire koppen van
Duitschland, een officier, die de oorlogea
van 1866 en 1870 heeft medegemaakt en
zich daarbij eervol onderscheidde. Hij heeft
het hoogste bereikt wat een Duitsch offioier
l>ereiken kan. Hij was chef van het militaire
kabinet, generaal-adj udant van den keizer,
lid van het Heerenhuis, ridder van de ordo
van den Zwarten Adelaar ,,met de brillan
ten" en zelfs kanselier van deze hoogste
orde. -
Generaal Veldmaarschalk von Hahnke.
Uit Engeland is heden het voornaamste
nieuws de gebeurtenissen te Belfast,
waarvan een telegram ons gisteren reeds
iets meldde. i
Ondanks het ellendige weder, was de
tent, waar minister Churchill zijn rede
hield, stampvol. Er waren ongeveer 5000
toehoorders.
Sterke detachementen infanterie en cava
lerie waren opgesteld dicht bij de plaat-j,
waar de vergadering werd gehouden en be
waakten al de toegangen tot de tent. Er
waren ongeveer löO journalisten aanwezig.
De toehoorders juichten luidkeels, toen
te halfcën minister Churchill en Redmond
binnenkwamen en het duurde eenige oogen-
blikken, voordat 'lord Pirrie de vergadering
kon openen. Met zulk een gejuich en ge
jubel is zeker nog nooit te voren een spre
ker ontvangen.
Churchill las met de grootste kalmte zijn
rede voor.
Hij gaf een schets van het home-rule-
ontwerp, dat een deel zou vormen van een
plan tot parlementaire revolutie, die nood
zakelijk was geworden ten gevolge van de
voortdurend toenemende werkzaamheden
van liet rijkspariement.
De belangen der minderheden zoowel als
die van de meerderheid zouden in 't Iersobe
parlement en. -den lersohen Senaat verte
genwoordigd worden en de vrijheid van
recht van de Kroon om sanctie te weigeren
aan een onrechtvaardige wet en cle be
voegdheid van heb rijksparlement om zulk
een wet in te trekken.
Wat de financiën betreft, verklaarde
Churchill, dat aan Ierland een voldoende'
subsidie zou worden toegestaan, om Jiet
land in staat te stellen zichzelf te regeeren.
De vergadering verliep rus tag, behalve
dat suffragettes den spreker eenige maleu
in de rede vielen.
Na den minister nam Redmond liet woord
Hij verklaarde ieder woord, dat minister
Churchill had gesproken, te kunnen onder
schrijven en overtuigd te zijn, dat home rule
zoowel in het belang van Engeland ale van
Ierland zou zijn.
Na afloop van de vergadering werd met
geestdrift het volkslied aangeheven.
Toen Churchill en Redmond de tent ver
lieten, werden zij omringd door honderden,
die hun de liand wilden drukken.
Op verzoek van de plaatselijke autoritei
ten is de minister toen langs een omweg
naar het station gereden en heeft in alle
stilte de stad verlaten.
De bijeenkomst tot bijlegging van het
geschil in de E ngclsche steen-
k o o 1 n ij v e r li e d heeft weer plaats
gehad. Zij is verdaagd, zonder dat een me-
dedeeling is gevolgd. Ér is zelfs geen aan
wijzing voor, dat de conferentie opnieuw
zal bijeenkomen. Veel pessimisme heersent
er met betrekking tot de vraag, of de sta
king nu zal worden voorkomen.
In België nog altijd de staking in de
B o r i n a g e.
De leiders der stakende mijnwerkers heb
ben besloten .Vrijdag een referendum te
houden, ten einde vast te stellen of de bta-
king na de weigering* van de mijneigenaars,
om den status quo tot den ïsten Juli te
handhaven, zal worden voortgezet.
Dinsdag en Woensdag hebben stalkers io
verschillende plaatsen de boeren aange
vallen, die levensmiddelen op de markt
aanvoerden. Zij moesten door de gendar
mes binnen de perken gehouden worden.
Iets ernstigs heeft zich echter niet voorge
daan.
De Franse li-D u i t s o h e overeen
komst oyer Marokk o is thans in den
F ranschen Senaat.
De oud-minister Pichon heeft een zeer
knappe, zeer treffende rede gehouden, die,
de scherpste kritiek was, die nog op Caü-
laux' politiek en op het Fransch-Duitseh
vergelijk uitgeoefend is. Onder herhaalde
lijk toejuichen van den senaat en voortdu
rend knikken van Clémenceau, zette Pichon
vooral de groote voordeelen van de -over
eenkomst van 1909 uiteen. Het thans geslo
ten vergelijk noemde hij het vergelijk, dat
niemand wil, maar dat iedereen aanneemt.
Pichon's rede bevatte soherpe zinsneden
over de Duitsohe politiek en betoogde do
wenschelijkheid van een nauw vasthouden
aan het Russische bondgenootschap en de
Engelsche vriendsohap. Pichon zal zich van
stemmen onthouden, maar beloofde steun
aan het ministerie-Poincaré.
Er komt eenige klaarheid in de toestand
in China,
De correspondent van de Daily Tele
graph" seint uit Poking dat Yoean Sji Kai
het besluit in zijn zak draagt waarbij hij tot
Hoogen Commissaris benoemd wordt met
absolute m-aoht, hem feitelijk makend tot
dictator over de 400 millioen onderdanen.
Dat het groote publiek niet zou weten wat-
er gaande is ontkent de oorrespondent be
slist: de courant-en hebben sedert j.l. Zater
dag alle bijzonderheden der onderhandelin
gen gepubliceerd. Even onjuist acht hij de
bewering, dat nu geen verdere troebelen 1b
wachten zouden zijn, daar heb bestaan van
samenzweringen te Poking officieel is er
kend. 'sv Nachts circideeren overal troepen-
afdeelingen alsof de staat van beleg was af
gekondigd.
Yoean Sji Kai schijnt vast besloten om
elke poging van de weerspannige prinsen
om den vrede te verbreken, te onderdruk
ken. Hij heeft bewijzen in handen dat de
aanslag, enkele maanden geleden op hem
gepleegd, door prins Yoen-doc was beraamd.
De haat der Mantejoes tegen Yoean Sji
Kai moet groot zijn en in de afgeloopen
week moet zijn kok weer gepoogd hebben
hem te vergiftigen.
Zullen wij dus weldi'a een Chineeschen re
publiek zien geboren worden met Yroean-
Sji Kai als president?
In de zitting van gisteren werd nog zon
der hoofdelijke stemming aangenomen Hoofd
stuk XI (Koloniën) van de Staatsbegrooting
voor 1912.
Aan de orde wai daarna Hoofdstuk ,V.
(Binnenlandsche ZakenJ dier bcgrooting.
De heer Van Lanschot besprak de or
ganisatie van het vakonderwijs. Ivomt hot
tot een regeling, dan zal hot er een in
algemeene trokken zijn, omdat liet vakonder
wijs niet te zeer pan banden mag gelegd
worden, waar het particulier (initiatief ge
legenheid gelaten moet worden om op te
treden. Algemeen© maatregelen van bestuur
zullen voor dit doel plooibaarder zijn dan
een gedetailleerde wettelijke regeling. Ook
is noodig, wat spr. noemt codificatie van
het gewoonterecht, dat is vastlegging van be
staande gewoonte wat de onderwijsorganisatie
betreft.
Het voortgezet onderwijs moet gaan in
de richting van vakonderwijs. Toen men te
Amsterdam dien kant uitging, kwam het
voortgezet onderwijs. De drang om het lier-
hal ingsonderwijs populair te maken, leidde
ër toe „een groote .plaats ia te ruiuien jroor
het vakonderwijs, machinesohrijven, kantoor*
administratie, enz. Het gevolg is, dat menj
voor dit vakonderwijs thans met een veel tcj
kleine subsidie rond moet komen. Daaion^
moet het vakonderwijs niet under liet herha-
lings onder wijs blijven.
Vervolgens wees spr. op de belangrijk®
rol, welke de patronaten ten opzichte van:
het vakonderwijs vervullen, door vak onder*
wijscursussen voor deze R.-K. vereonigtngen'
te organiseoren. Spr. vraagt den Minister,
straks bij do organisatie van heb vakonderwijs
met deze instellingen -rekening te houden om
ia het algemeen met het particulier initia
tief. Nagenoeg alles, wat we aan vakonder
wijs hebben in ons land, is ontstaan door
het particulier initiatief.
Spr. hoopt, dat de Minister in de toe
komst meer aan het vakonderwijs zal kunnen,
doen dan tot dusver liet geval was.
Do lieer Van Waterschoot Van de r.
Gracht sloot zich aan bij dc redevoering;
van den vorigen spreker.
Vervolgens behandelde spr. de achterstel-"
ling van de leeraren van het bijzonder on
derwijs, speciaal van de confessioneel© scho*
len', bij de examencommissie. In 't bijzon*
der in de commissies voor liet M. 0. zijn'
deze leeraren schaars vertegenwoordigd en,
voor de R-K.. leeraren is dc verhouding on*
billijk.
Hier (kwam spr. tot de vraag of wel gs-.
noeg aandacht wordt gewijd aan de zor-
gen der restauratie van de meesterwerken
cler oude schilderschool. Aan de goerlo
zorg van het Rijk zelf twijfelt spr. niet-,
wel van die van provincie en gemeente en
van particulieren. Juist daarom acht spr.,
instelling van een permanent college van
toezicht en een staatsatelier zeer der over
weging waard. In het bijzonder noemde
spr. de kwestie der Haarlemsche schilderij
van Frans Hals.
De lieer v. d. Berg sprak over de ge*
meenteljjke administratie, m. n. de pei-
sionneering van de commissarissen van po
litie in den breede betoogde spr. de nood
zakelijkheid van rijkspensioen voor deze
ambtenaren.
Vervolgens behandelde spr. de kwestie
van de commissie^ welke B. en Ws. bijstaan
in het beheer (art. 54 Gemeentewet). Voor
al in de groote gemeenten heeft dit art. tot
moeilijkheden aanleiding gegeven.
Spr. kwam op tegen de bewering van del
Minister, dat omtrent de wenschelijkhoid
van meer zelfstandigheid van de conunïss'.eat
van bijstand geen eenstemmigheid zou bo
staan. De tegenwoordige toestand wordt»
door niemand verdedigd. In tal van ge
meenten, vooral in de groote re, heeft men
reeds commission, die onder toezicht vin
B. en Ws. het dagclijksch beheer voeren*
Toen in Delft een commissie van belieeB
voor de gemeente-bedrijven was ingcsteli
werd door een der Raadsleden vernietiging?
der verordening bij de Kroon aangevraagd^
wat echter is afgewezen. Spr. is den Minis
ter hier zeer dankbaar voor; het was ook
in het belang van vele gemeenten,
I
