GELUK AAN NATUURBOTER
DOCH'DE'HELFKOEDKOOPER
URSENS'
ZilN IN SMAAK EN VOEDINGSWAARDE
jbhbéM
Kunst, letteren, enz.
Aoademtenieuws.
Gemengd Nieuws.
--«wf"»»
UNSTEMELAMGI
II
oo
to
to
CO
oo
H. H. van Kol, „In de kust
landen van Noord-Afrika. Het
Maghreb.
In dit boek heeft de onvermoeide reizi
ger, het oud-Kamerlid Van Kol, een deel
verwerkt van het rijlk'e materiaal aan be
langrijke gegevens, dat hij in den loop der
jaren op zijn zwerftochten in Noord-Afrika
heeft verzameld. Vele onderwerpen worden
behandeld. Het Kamerlid kon er het onder
wijl der Inlanders, de geneeskundige hulp,
de wijze van 'bestuur en wetgeving verge
lijken met den toestand der Nederlandsche
kolonies. Voor den sociaal-demccraat was
de waarneming der economische toestanden
.van belang en de ingenieur kan er zijn hart
ophalen aan de studie van het irrigatie
wezen, Doch. niet minder is ook de aan
dacht gevestigd op den Islam en zijn e/o-
lutie.
Het boek met een dertigtal kiekjes ver
lucht, tracht vooral een antwoord te geven
op deze vraag: Wat kan, en moet het Euro-
peesche ras doen om meer welvaart, vrede,
geluk en vrijheid te brengen aan de Oos
terlingen
Van actueel belaDg is het werk om dc
uitvoerige 'beschrijving van Tripolitani©,
die er in voorkomt.
Het is mooi uitgegeven bij W. L. en J.
Brosse, te Rotterdam.
^Willen is kunnen", door Freule
E 1 i a b.
Onder dezen titel geeft de schrijver een
bundeltje schetsen voor het Zondagsschool-
onderwijs. Zij is geen onbekende en gaf
vroeger reeds in enkele stukjes van haar
hand blijik fijn te voelen en scherp te zien
en den kindertoon te kunnen treffen. Ook
in den huiselijken (kring zal dit werkje wel
kom zijn.
Uitgave: C. MoTks Czn., Dordrecht.
De Solist.
Een aardig kindertijdschrift wordt ons
door Jurgens' Margarine fabrieken te Oss
toegezonden. Het verschijnt elke 14 dagen,
en is gratis verkrijgbaar voor de verbrui
kers van de Solo-Margarine. Zoowel om
slag als inhoud zgn-wel in staat het kinder
hart te streelen. De pseudo-redacteur
„Kees de Solist", wiens portret men ook
telkenmale in de advertentie ziet, is een
frissche Hollandsche jongen, met een pa
pieren steek op, een blozend, altijd vriende
lijk lachend gelaat, waaraan te zien is, dat
hij vol guitenstreken zit. Zóó n.l. stelt de
begaafde teekenaar Van Geldorp „den
Solist'' telkens weer voor.
Dr. H. A. Janssen. „Gezond
heidsleer voor hef. leger."
In het belang van de militaire hygiëne is
dit werkje geschreven. Vooral als handlei
ding voor officiem^ opdat deze ook op
hygiënisch gebied wenken en raad kunnen
geven aan de soldaten^ over wie rij gesteld
zijn. Over de militaire oefeningen, de lucht
den bodem, het drinkwater, de kazerne
met ventilatie verwarming, verlichting,
voeding; de kleeding, en den persoonlijken
gezondsh ei cistoestand worden vele behar-
tenswaardige opmerkingen gemaakt.
Uitgave S. L. van Looy, Amsterdam.
Maeterlinck.
Bij de uitgevers Meulenhoff en Co., te
Amsterdam zijn uitgegeven Maurice Mae
terlinck's Dramatische werken, bewerkt
door J. Clant van der MijllPiepers. Op
genomen rijn: Pellea's en Mólisande; Al-
ladine en Palomides; Binnenhuis; de Dood
van TintagilesAglavaf-a en Sélysette.
Verschillende portretten versieren dezen
bundek
De Zwitsdhersche Bondsraad heeft giste
ren 11 millioen frs. toegestaan voor een
nieuw gebouw voor de Technischo Hooge-
school te Zurich.
De Berlijnsohe correspondent van de „N.
R. Ct." seint:
Het Heidel bergsche slot zal
waarschijnlijk op verschillende plaatsen
met beton worden versterkt. De regeering
van Baden heeft hierover een contract met
een firma gesloten. Eerst moet zij nog een
gunstig advies hebben ontvangen over de in
werking van beton op zandsteen.
Wij ontvingen ter recensie:
„Mork's Magazijn", af lev. 12.
Coöp era tiet- wonen»
Men schrijft ons uit Haarlem:
Hoe is het mogelijk, dat het bovenge
noemde reeds sedert 25 jaren te Haarlem
in ruime mate wordt toegepast, terwijl dat
te Leiden nog niet of slechts weinig be
kend is.
Een juiste reden is daarvoor moeilijk op
te geven, maar waarschijnlijk ligt de oor
zaak in 't feit, dat er voor coop- wonen geen
propaganda of reclame wordt gemaakt,
want in den tegenwoordigen tijd is men
zulks zoo algemeen gewend. Met het oog
op den korten afstand tusschen deze twee
steden en haar onderlinge overeenkomst in
grootte, welvaart en beteekenis op indus
trieel gebied, moet het onderscheid in dit
opzicht bepaald bevreemdend genoemd
worden, en werd er, in den vroeger be
staan hebbenden Bond van Bestuurders van
Coöperatieve Bouwvereenigingen te H.,
meermalen besliste verwondering over te
kermen gegeven.
Doch hoewel dit stelsel niet geschikt i's
voor propaganda of reclame, omdat er
alleen voor degenen die zelf coöperatief
willen wonen het meeste belang bij is, en
iedere coöp. bouwvereeniging een afgerold,
op zichzelf staand geheel vormt, zonder
eenig verband van beteekenis met derge
lijke andere vereenigingen, zoo is h'et toch
ook verkeerd een dergelijke voorname
sociale en persoonlijke aangelegenheid on
der stoelen en banken te schuiven. Voor
een geh'eele toelichting is dit onderwerp te
veel omvattend, zoodat mededeeling der
onderdeelen ïn desbetreffende bijzonder
heden, op de praktijk of ondervinding ge
grond, nu en dan wel aanbeveling verdient,
en kan het begin daarvan gevoeglijk de be
schouwing van de sociale of algemeene
waarde wezen, opdat iedereen daaruit zien
kan, hoezeer bevordering van coöperatief-
wonen door niemand van geen belang ge
acht mag worden. Daarbij komt vanzelf
het persoonlijke nut en voordeel op den
voorgrond, zoodat degenen die in termen
vallen om ook woning-ooöperator te worden,
hieraan zeker gaarne dubbele aandacht
zullen schenken.
Zooals te voorzien was, werd de Neder].
Woningwet na haar uitvoerbaar-verklaring
in 1902, volstrekt niet met open armen ont
vangen. De ontwerpers van die Wet heb
ben dit ook wel degelijk ingezien, want die
de Kamerverslagen gevolgd heeft zal zicÏL
herinneren, dat er meermalen op gewezen
werd hoe al die Voorschriften en bepalingen
alleen dan aan de verwachtingen kunnen
beantwoorden, indien de bewoners van de
slechte, ongezonde ja o^menschwaardige
huisvestingen of de zoogenaamde krotten,
meer hart voor hun woningen krege i dan
vroeger het geval was, maar ook wanneer
de goed behuisden begrepen, hoezeer in
ovengenoemde krotten velerlei kwalen*
ziekten en gebreken ontstaan of vererge
ren, waarvan helaas ook bij die goed be
huisden vele slachtoffers gekweekt worden 1
Maar in de betere of duurdere woningen
heeischen ook nog tal van misstanden, die
verdwijnen moeten ten bate der algemeene
volksgezondheid waarvoor niet alleen in
ons land doch ook in andere landen rijks
wetten gemaakt zijn, die het afwijken van
gemeentebouwverordeningen en ook leem
ten in die plaatselijke voorschriften on
mogelijk maken.
Het is inderdaad zoo verkeerd, dat in
derdaad degelijke en verstandige mensohen
meepraten in gelijken zin met de velen die
uit eigenbelang zoo hevig tegen de Woning
wet ^geeren, want het bevorderen der
volksgezondheid is een nuttig en hoogstaand
werk, waartoe ieder lid der samenleving
gehouden is mede te werken. Mm mag toch
niet blind wezen voor de gunstige gevolgen
die thans reeds aan te wijzen zijn door het
flink optreden in het nemen van voorzor
gen tegen uitbreiding van besmettelijke ziek
ten van Regeeringswege, want de feiten zijn.
er immers hoe daardoor bijv. cholera en
typhus zienderoogen rijn beperkt.
Het persoonlijk belang van coöperatief
wonen is goed, gezond, gerieflijk en aange
naam wonen, met geleidelijk eigendomsver-
krijging (natuurlijk erg langzaam aan) en
zonder verplichting tot verhuizing buiten
eigen veririezing. Hieromtrent in bijzonder
heden te treden, wiordt thans niet bedoeld,
als hiervoor reeds gemeld, maar dat door
zulk streven het sociale belang der volksge
zondheid uittermate bevorderd zal wiotrden,,
behoeft waarlijk geen betoog. De veelvul
dige toepassing gedurende nu reeds 25 ja
ren te Haarlem heeft aangetoond hoe dit
alles door de goed geordende samenwerking
onder coöperatie te verstaan, verkrijgbaar
is, zonder meer per week, per maand of per
kwartaal te betalen dan in gelijksoortige
huurhuizen en hoewel er hier reeds meer
dan 1500 huisjes en huizen coöperatief ge
bouwd rijn, wordt er nog steeds mede voort-
gegaan. Iedereen 'begrijpt echter wel l>oe
degenen, die vroeger niet te lang de kat
uit den boom gekeken hebben, er thans
het beste aan toe zijn.
Kan het zich op de hoogte stellen der
juistheid van het evengenoemde door de
inwoners van Leiden bij die te Haarlem,
ooit ten nadeel e van de Sleutelstaxi wor
den?
(We meen en naar aanleiding van het bo
venstaande even te moeten opmerken, d&t
hier ter stede wel degelijk: niet alleen reeds
sprake van, maar zelfs reeds uitvoering
gegeven is aan het denkbeeld van coöpe
ratief wonen. In een der straten op Vree
wijk bevindt zich een geheele rij woningen,
bekend als „Eigen Haard", welk metter
tijd eigendom van den bewoners worden.
Red. „L. D.">
KOUDEKERK. Bevallen: B. Schellingerhout
geb. Van Ommering D.
REEUWIJK. Bevallen: G. Laurier geb. v.
d. Wal D.
Overleden: F. Zuidam 67 j.
RIJNZATERW OUDE. Bevallen: C. Scbrender
geb. Starreveld Z. A, Bik geb. De Vries D.
TER-AAR. Bevallen: M. van Wgt geb.
Roodenburg Z. A. Lek geb. Keijzer D.
Utrecht. Bevorderd tot doctor in de
klassieke letteren op proefschrift, de heer
P. C. de Brouwer, geb. te Hilvarenbeek.
Geslaagd voor het eerste gedeelte van
het arts-ex amen de heeren W. P. J. Hoog
veld en E. H. Jannink.
Bevorderd tot doctor in de staatsweten
schappen, op stellingen, mr. L. H. N. Bosch
van Rosenthal, geboren te Dordrecht.
Blijkens de in den studenten
almanak voorkomende opgave ia het ge
tal der studenten te Utrecht m December
1911 als volgt: korpsleden 458, studieleden
172 (waarvan 93 vrouwelijke) en 641 niet-
korpsleden (waarvan 116 vrouwelijke), in
totaal 1271 (waarvan 209 vrouwelijke), ver
deeld over de faculteiten als volgt: godge
leerdheid 154, rechtsgeleerdheid 260 (23
vrouwelijke), geneeskunde 550 (72 vr.), wis-
en natuurkunde 1S5 (67 vr.), en letteren
122 (47 vr.).
In het tijdvak van 20 November 191020
November 1911 hebben 47 promoties plaats
gehad, n_l. godgeleerdheid 2, rechtsweten
schappen 27, staatswetenschappen 2, ge
neeskunde 6, wis- en natuurkunde l, wis- en'
sterrenkunde 1, klassieke letteren 3, Neder!.,
letteren 4 en pharmaeie 1.
Poging tot moord. M a; a n>
dagavond werd de marechaussee te Sittard
gewaarschuwd, dat de beruchte gebroeders
J. uit Susteren, die al een heele rekening
met de justitie te vereffenen hebben, we-1
gens stro open etc., rich te Nieuwstadt be-
vtonden, dronken en vechtlustig. Met 41
man trok mem er op uit, terwijl ook nog
een onbezoldigd rijksveldwachter van
Nieuwstadt zich bij de 4 politiemannen aan
sloot, 's Avonds waren H. J. en A. J. te
Nieuwstadt aan het vechten geweest met
hun zwager uit EoKt. Half dronken hadden
ze toen Nieuwstadt verlaten en zich begen
ven in de richting van Susteren. De poKtie.,
mannen op hun fietsen achtervolgden hen,:
zochten de boosdoeners en vonden eindeüjki
H. J. drotnken en half slapend langs denj
weg liggen- Deze werd wakker gepord eni
in de richting Sittard geleid.
A. J. kwam echter, om zijn broer te
vrijden, met een jachtgeweer de politie acfc^.
tenia. Drie schoten loste bij uit de verte.,
Roepend en tierend kwam hij in de rich-i
ting der marechaussee. Drie man keerden
rich om, toen ze de stem van An dries'
herkenden en reden hem tegemoet. Door de
duisternis konden ze hem niet zoo gauw on*
derscheident toen hij plotseling op enkele
passen afstand een schot loste, dat briga*
dier Lange rakelings langs de kleere-n ging..
Deze viel vanj de fiets. De marechaussee
Steenaers, denkend dat de brigadier uoody
gesohoten was, reed nu met rijn fiets A. J.,
omver. Hals over kop buitelden rij oven
elkander. De marechaussee had een woniet
aan aen pols bekomen en de strooper A.-
J. bloedde hevig aan het hoofd. Spoedig}
was mu het gevaarlijke individu geboeid eö
naar Sittard gebracht.
Er is proces-verbaal opgemaakt wegen»
poging tot moord.
De burgemeester v a Gin Dé
ken heeft, naar de „Bred. Ct." verneemt,-
de politie bewapend met een nieuw model
revolver en in het berit gesteld van clectri-.
fiche lantaarns.
Met het oog op de komendö
feestdagen is er in de Betuwe en ook tn
het Rijk van Nijmegen een 'buitengewoon
levendige handel in vetgemeste kalkoenen..
De opkoopers besteden voor hanen tot
f 7.76, voor hennen f 4.50 A f5.
Eenige dagen geleden vond
men in de zakken van een marskramer, die
te Berlijn op straat was gestorven, voor,
150,000 mk. aan geldswaardige papieren en
effecten. Nu is te Flensburg weer een rijke!
arme gestorven, een man, die voor ande
ren de huur placht op te halen en een ar
moedig kamertje bewoonde; kort voor de
begrafenis vond men ïn zijn woning vooij
200,000 mk. aan effecten*