He ïhermogëne
Metaaldraad-
Lampen.
De Vries 3 Stevens,
Gevraagd.
DAMES,
No. 15845.
Anno 1911,
Oude Singel 196-198, LEIDEN,
OSRAM, PHILIPS, >VSLT.
In de Tauijtmagazijnen
van GEBR. HOGSNDOORN
vindt men steeds een
ruime keaze in:
Botermarkt 23.
Breestraat 152.
[Jnfeeniem'schaol '"jSl-lSSmobï&bS^:^
Kunsttanden en oude Gebitten
Poudre Niiouche
Fa. Susan—Basoski,
Dameskapsalon. Vrouwesteeg 3.
PIANINO,
Tekoopgevraagd:
li
j Electrisdie Melkinrichting j
en Roomboterfabriek.
Vrije Kamer mat Pension
te Rijnshurg of Qegstgeest.
Aanbesteding.
De Administratie van het „Leidseh
Dagblad" belast zieh met het plaatsen
van Advertentiën in alle Bladen.
Buitenlandseh Overzicht.
Electricitelt- en Gasmaatschappij
4596 19
TBLEP. 116.
VRAAGT PRIJSOPGAVE.
J. JAN »E IHOOY, RUna-
burg, Koopt iedere hoeveelheid rootle
en gele kool, Kleine en middel-
■oort Uien, Kroten Bloem
kool. 4441 8
Tafelkleeden «75 24
Kussenkleedjes
Fant. Kussens
Fant. Stoelen
Schoorsteenschermen
Theewarmers
Sjaals, enz.
Zoo juist ontvangen een g: oote
collectie Sarongs a ƒ0.60.
Onder direct wezichi van den staat. Directeur
Programma's kostenloos.H.Ho epke.
koopt tegen hoog© waarde
H. J.v. AMER0NGEN,Haarl.sii.233.
119 4
(Haarontvettlngspoeder).
maakt dat u op oen gemakkelijke
manier (condor wassehen) altijd
droog haar houdt. Por doos
SO Cent, bU de 3909 14
DRA IS MA -VATC
VALKEINBURC'S
LEVERTRAAN-
LEEUWARDERie
een bespeelde Pianino.
Brieven onder No. 4667 aan het
Bureel van dit Blad. 7
T fcC HTJÏS
voor Schoolgaande Kinderen.
Het BËSTUCJR noodigt alle belang
stellenden uit tot een bezoek aan de
geheel verbouwde Inrichting.
Cangebrng b(] do Steenschuur.
BezichtigingsilagonDinsdag
17 Oct. Tat* 3i—5J, Woensdag
18 Oct. ran 24, Donderdag
1» Oct. van 34 Bi uur. 4497 12
door het nieuwe middel D. D. D, Hebt
gU oen wond, die zweert of loopten
waardoor U vooral des nachts gekweld
wordt? Waarom schaft U zich dan niet
een proefflesch D. D. D. h 50
ets. aan. Verkrijgbaar b\j
REIJST KKAK en J.
ELZ1NGA te Leiden, en U
zult van af de eerste toe
passing bomerken, dat de wonden als
door oen wondermiddel genezen wor
den. Vergoot niet, dat D. D. D. alle vor
men van huidziekten .geneest, zooals
loopende wonden, open boenen, winter
handen en wintervoeten, baardziekten,
ruwe en gespleten huid en dat het
aan bovenstaande adressen fi 50 ets.
en f2.— per flesch verkrijgbaar is.
In plaatsen waar niet vorkrtfgbaar,
wendemenzichtotdeD. D.D.-Company,
N.-Z. Voorburgwal 230, Amsterdam.
4574 31
De prijs der ROOMBOTER dagel. verscli
ia 11.90 per Kilo.
ZOETE MELK 11 Cent s ner Liter.
K1RBEHELK 5
Hoogachtend,
H. J. ROSBERGEN,
Krnaierstr. No. 5.
1294 12
Een onderwater vraagt
Brieven onder No 4454 vóór den
18den dezer aan hot Bureel van
dit Blad. 6
De Commissie van Beheer over
„Endegeest" en „RhUngeest" ral op
Dinsdag 24 October 1911, d.s
middags halflwaalf, op het Raadhuis
te Leiden, in het openbaar AAN-
BESTEDEN:
De levering van 900
Hectoliter Aardappelen,
in twee kwaliteiten, voor
het tijdvak 1 Nov. 1911
tot 30 Juni 1912.
Da voorwaarden dozer aanbesteding
en levering liggen eiken werkdag van
104 uren op „Endegeest" ter lezing.
De monsters voor de te leveren
Aardappelen moeten den 23sten dezer
aldaar zijn bezorgd, terwijl do In-
8chr\jvingsbll jatten, mede onder-
teekend door de borgen, eon uur
vóór de aanbesteding moeten worden
ingeleverd ten Raadhuize.
Do Commissie van Beheer,
N. C. DE GIJ35LAAR,
Voorzitter.
J. H. W. VERZTJL,
4593 30 Secretaris.
Nu is het oogenblik gekomen van koude en vocht met
haar nasleep van Verkoudheid, Keelpijn, Steken in
de zijde, Pijn in de lendenen, enz. Nu moot men zich
verzorgen en steeds voor de hand hebben een doos met
THER.MOGÉNE WATTE, met dat zuivere, uitstekendo
en werkdadige middel, nu behoeft gij niet meer uwe toe
vlucht te nemen tot medicamenten, welke steeds schadelijk
voor de maag zijn,en tot pleisters,mostaardpleisters,iodium
tinctuur, enz.f waarvan het gebruik zoo onaangenaam is.
1 Verkrijgbaar bij alle Apothekers en Drogisten
aan /7. O.T'Ö per heele doos en een halve doos aan fl. 0 .40
tzzz&gjsmmsB&sn
8465 26
Opnieuw duiken er berichten op dat de
Fransche' ministers het niet eens zijn over
de gedragslijn die zij. in zake Marokko
«uilen aannemen. Reeds eerder deelden wij
er iets over mede. Men houdt het te Parijs
zoo geheim mogelijk. De kwestie gaat voor
namelijk tusschen CaiHaux den minister
president en de Selves, den minister van
buitenlandsche zaken.
Caillaux wil een zoo goed mogelijke ver
standhouding met Duitschland, terwijl de
Selves de rol speelt van den intransigents
en hardnekkigen patriot, die liever het erg
ste doet dan een duimbreed Fransch grond
gebied af te staan. Men vertelt van hem,
dat Ky de eeirzuoht koestert de opvolger te
worden van den heer Fallières en dat hij
door zijn houding in de Congo-onderhande-
iingen zijn sollicitatie voor het president
schap van de Republiek voorbereidt.
Hoe bet zij, met zijn weinige toeschiete
lijkheid weet de Selves dat hij handelt in
den geest van een groot deel der Franschen.
Frankrijk heeft thans in Marokko zijn zin
gekregen. Het moet daarvoor Duitschland
betalen. Wat is begrijpelijker, in deze koop-
mansaan gelegenheid dan dat Frankrijk
tracht zijn buit zoo goedkoop mogelijk te
betalen, maar. er is meer.
De Parijsohe correspondent van de ,,Vos-
Bische Zeitung" deelt mede dat de moeilijk
heid van de tegenwoordige onderhandelin
gen over afstand van grondgebied aan
Duitschland niet gezocht moet worden in
het aantal vierkante kilometers, doch in
het beginsel.
Duitschland wil een verbinding hebben
van Kameroen met BelgischCongo, terwijl
men in Frankrijk niet weten wil van een
scheiding van Noord- en Zuid-Congo door
afstand van het middelste stuk van de ko
lonie aan Duitschland.
In 't t w e e d e b e d t ij f van de Marok
kaan sche kwestie zullen dus twee punten
aan de orde komen: Hoe groot moet de
schadeloosstelling zijn en welk terrein komt
daarvoor in aanmerking.
Het zou ons niet verwonderen als er nog
heel wat water door den Rijn moet loopen,
vóór ook het dook van het tweede bedrijf is
gevallen.
Over de houding, die het Fransche
blad ,,L e Temps" heeft aangenomen tij
dens de Marokko-onderhandelingen, werd
nog ail vreemd gesproken. Men vertelde dat
een der redacteuren T a r d i eu, bij ver
schillende Congo-ondernemingen geïnteres
seerd was, en dat dit aan de richting van
izijn blad zeer merkbaar was. De Daily
News" had o.a. een stuk van zekeren Morel,
waarin deze handelwijze van Tardieu aan
het licht werd gebracht. Het schijnt laster
te zijn en persoonlijke, vijandschap. De heer
Tardieu antwoordt dat hij nooit eemg be
lang of aandeel had in eenige Congoleesche
onderneming, noch in de Ngoko Sangka,
noch in eenige andere. Hij was alleen
scheidsrechter over de aanspraken van die
maatschappij in een strijd met den gouver
neur-generaal van Equatoriaal Afrika; dit
ambt bekleedde hij met. eenige andere hee-
ren, onder leiding van den president van de
Fransche Rekenkamer.
"Verder zegt hij dat. hij nooit in anti-Duit-
sch'en geest heeft gehandeld. Integendeel
heeft hij, naar zijn meening, steeds gewerkt
om een goede verstandhouding te doen ont
staan tusschen Duitschland, Engeland en
Frankrijk, vooral in de Trans-Azische
spoorwegkwestie, en dat hij nooit eenïg per
soonlijk voordcel heeft beoogd, noch tijdens
de thans loopende onderhandelingen met
Duitschland noch tijdens vroegere bespre
kingen, die geleid hebben tot de Duitsch-
Fransch'e overeenkomst van Februari 1909,
aan welker totstandkoming hij krachtig
heeft medegewerkt.
De parlementaire kwestie, die
verleden jaar en in de eerste helft van dit
jaar de gemoederen in Engeland ver
deelde en tot zulk een scherpen strijd tus
schen de liberalen, en unionisten leidde,
beeft nog een staartje. De hardnekkige
Lords, die zich tot het laatste toe hebben
verzet tegen de veto-wet, hebben een nieu
we paTtij opgericht onder den ouden LoTd
Halsbury. De partij heet ook naar hem.
Die club heoft dus bijeen gebracht de oud
conservatieven uit de Unionistische partij,
die zich niet langer ondeT het leiderschap
van Balfour willen scharen, althans dat
moet men voorloopig uit hun bedoelingen
opmaken. De leden dezer Club zullen zich
straks ontegenzeggelijk met hand en tand
verzetten tegen een Home Rule-wet en voor
het verzet in den lande zooveel mogelijk
agitatie trachten te verwekken. En wan
neer nu blijken mocht dat Lord Curzon en
zijn vrienden blijven vasthouden aan hun
plan om ook nog te vormen de club, die uit
het Tariff-reform-programma de rechten
op food-stuff s" wil bannen, dan zal de ver
warring in de conservatieve partij haar
toppunt bereikt hebben.
De beweging schijnt dus voornamelijk te
gen 't leiderschap van Balfour te gaan. Maar
men wijst er terecht op dat deze zoo gemak
kelijk maar niet op zij te zetten zal zijn.
Balfour is bij de Unionisten jaren lang de
groote man geweest en de partij heeft
groote verplichtingen aan hem. Ook is h-ij
nog zeer populair. Zoo iemand zet men zoo
maar niet in een hoek.
Niettemin is bet ontstaan van deze
scheuring in de Unionistische partij een be
langrijk verschijnsel uit een oogpunt van
Engelsche binnenlandsche politiek.
De moord door soldaten op een boerin te
La Fl'èdbe nabij Verrona gepleegd, heeft
wederom de aandacht gevestigd op het feit,
dat zich onder de garnizoenen in
de Fransche sted en verschillende
soldaten bevinden, die wegens ernstige mis
drijven met de justitie in aanraking zijn ge
weest. Apachen pleegt men ze te noemen.
Herhaaldelijk is in de bladen uiting gegeven
aan de vrees, dat deze militairen 't moreel
van bun collega's zouden bederven. Vooral
na den laffen moord op mevrouw Gouïn
rezen ernstige klachten over het gevolgde
stelsel, om dergelijke individuen in te doe
len bij de troepen in het moederland en niet
bij de bataljons in Afrika.
De bekende senator d'Estournelles de
Constant heeft thans een open brief ge
richt aan den minister van oorlog, waarin
hij, herinnerend aan de moord te La Flè-
Che, in naam van de bevolking van zijn de
partement protesteert tegen de inlijving
van ontslagen gevangenen in de gelederen
van het leger in Frankrijk en de verwach
ting uitspreekt, dat de minister een derge-
lijken toestand geen oogenblik langer zal
doen voortduren.
Van den toestand in Portugal
kan men zich met den besten wil ter we
reld geen denkbeeld vormen. De Portu-
gecsche regeering, zoo lezen wij thans, heeft
besloten de civiele autoriteiten in het dis
trict Braganza te vervangen door militaire
bevelhebbers, met het oog op de uitbrei
ding van de royalistische revolutie.
De royalisten hebben 's nachts weer een
aanval gedaan op Vinhaes. De xepublikein-
sehe troepen waren echter op hun hoede
en het gelukte hun de royalisten in te slui
ten. Deze wisten echter nog te ontsnappen
en vluchtten naar de Spaansche grens. Het
aantal dooden en gewonden is onbekend,
doch het gevecht was zeer hevig.
Een afdeeling royalisten heoft een strate
gische stolling in heb gebergte Sierra da
Coroa ,zoo sterk, dat men d'ezo stolling als
niot te veroveren beschouwt.
Bovendien zijn deze troepen ruim van
levensmiddelen voorzien.
Heb blad Capital beweert, dat thans 4000
goed' gewapende royalisten bij de Spaan -
sehe grenzen geconcentreerd zijn.
Een ander bericht dat ons al te fantas
tisch lijkt, wordt uit Badajoz geseind. Men
zou een geheim verdrag hebben gevonden,
dat gesloten was tusschen den onttroonden
koning Manuel en den troon-pretondent
prins Miguel. In dit verdrag is bepaald,
dat wanneer de monarohisten de overwin
ning mochten behalen, een algemeene stem
ming in geheel het land zal worden gehou
den over de vraag, wie koning zal worden.
Valt de keus op Manuel, dan zal de ver
banning van de familie Braganza uit Por
tugal opgeheven worden. De geheele fami
lie mag terugkeeren als koninklijke prin
sen en zal een apanage krijgen van f 250,000
Voor het geval dat Manuel of diens oom,
de hertog van Oporto, kinderloos sterven,
zal Miguel's oudste zoon. die getrouwd is
met de Amerikaansdhèj Anita Stewart, den
troon bestijgen.
Men ziet de huid vau de beer is al ver
kocht.
Ten slotte moeten wij nog iets meedeelen
over den opstand in China. Hij
breidt zich nog steeds uit en draagt een
zeer beslist anti-dynastiek karakter. De
dynastie der Mantsjoe's moet verdwijnen,
dat is de leuze. Dit is in zooverre geluk
kig want vroegere Chineesohe opstanden
droegen meestal het karakter van tegen de
vreemdelingen bedoeld te zijn. De leiding
van de beweging is in handen van zekeren
dr. Soen-jat-sen, over wiens persoon en
bekwaamheden allerlei geheimzinnige ver
halen de ronde doen. Hij heeft een Wester-
sohe opvoeding gehad, is Christen en repu
blikein en wordt ons beschreven als een
Chineesdbe Talleyrand.
De toestand is vooral te Hankau zeer
ernstig.
De Chineesohe regeering heeft aan de
pers verboden berichten uit Hankau te ver
spreiden en het spoorwegverkeer voor per
sonen gestremd ten behoeve van het troe
penvervoer naar het zuiden.
Uit Sjanghai zijn twee kruisers en een
kanonneerboot naar Woetsjang gezonden.
Uit Hankau wordt aan het ,,Petersburg-
sclie Telegraaf-agentsohap" geseind, dat de
opstandelingen van plan zijn de beide divi
sion, die volgens keizerlijk besluit afgezon
derd zullen worden, te Honan af te woofi-
ten.
De telegraaf is in handen van de revo-
lutionnairen; de Chineesohe telegrammen
zijn aan censuur onderworpen, dis van bui
tenlanders eohter niet.
"Van bijzonder gewicht wordt geacht de
houding die de indertijd verbannen onder
koning Joean-sji-kai zal aannemen. Hij is
uit zijn verbanning teruggeroepen en de re
geering hoopt nu wederom van de erkende
bekwaamheden van dezen verlichten Chinees
te profiteeren. Joean-sji-kai moet een uit
stekend leger achter zioh hebben. Sluit hij
zich bij de opstandelingen aan dan zouden
de Mantsjoe's verloren zijn.
Ontslag burgemeester van Boskoop.
Volgens de ,,G. Crt." heeft de burge
meester van Boskoop, de heer Montenbcrg
tegen l Dec. a. s. ontslag aangevraagd.
Zooals men weet, werd deze burgemees
ter in de laatst gehouden zitting van c en
raad duchtig aangevallen door het Raad3
lid' dr. Van der Tak, die den burgemeéster
van groote plichtverzaking beschuldigde.
Het antwoord van den Burgemeester van
Noordwük op de vragen van het Raads
lid Dr. A. Kervel.
Door plaatsgebrek konden wij in ons
Raadsverslag van Zaterdagavond geen
overzicht van bedoeld antwoord opnemen.
De voorzitter zeide, dat de ~eer Kervel
hem in overweging heeft gegeven, het drie
tal vragen, speciaal tot den burgemeester
gericht te beantwoorden ,,ter recht'vaardi
ging van zijn (Burgemeesters) houding."
Spr. meende begrepen te hebben, dat do
heer Kervel den Raad beschouwt als een
commissie van onderzoek of aanklacht.
Wethouder Van der Meer gaat nog een
stapje verder, en beschouwt den rechtskun
digen adviseur der Gemeente als een aan
klager, tegjn wiens beschuldigingen hij
als lid van het Dag. Bestuur zich zou te
verdedigen hebben.
Spr. is van meening, dat prof. Struycken
de vrij letterlijke opvatting van een artikel
uit een plaatselijke politie-verordenmg
waarop hij zijn conclusie baseert, gebruikt
heeft als noóddeur, toen het den adviseur
aan meer degelijke argumenten, ontbrak.
Iedere verordening ikan slechts deugdelijk
blijken in de praktijk. Daar het nu in de
practijk is gebleken, dat ©r aan de bekende
strandverordening gebreken kleven, zal deze
hier en daar een wijziging of aanvulling
moeten ondergaan. Spr. geeft aan, wat er
z. i. veranderd zal moeten worden. Daarna
zal de bedoeling" van de verordening be
ter tot haar recht komende bedoeling in
het algemeen is, hinderlijke toestanden te
gen to gaan. De verordening (of écn harer
artikelen) te gebruiken al3 hefboom in een
burgerlijk geschil, strookt allerminst met de
bedoeling.
Spr. erkent, dat hij met belangstelling
kennis nam van de z. i. belangrijke verhan
deling over het strand in vroeger en later
tijden, door prof. Struycken opgenomen in
zijn - bekend advies, doch spr. vraagt zich
af, wat dit met do directe belangen der
gemeente uitstaande heeft? Het onderzoek
naar de ligging der verschillende eigendom
men is slechts een vermoeden. W'jl naar
sprekers meerling het gemeentebelang wei
nig of niets bij het advies is betrokken,
heeft het hem verwonderd, dat sommige
raadsleden hun oritiek op het beleid van
den Burgemeester, die toch allereerst het
„algemeen" belang heeft te clienen, ont-
leenen aau genoemd advies. Spr. kan zieh
niet voorstellen, dat de belangen van één
pachter hoofdzaak zouden zijn.
Spr. geeft daarna antwoord op ieder der
vragen afzonderlijk.
lo. Waarom de Burgemeester den van
oudsher bestaanden toestand op het strand
zonder de afpalingen niet heeft ge
handhaafd.
Naar sprekers meening was de bestaan
de toestand ten gevolge van de publieke
strandverpachting veranderd. Er was toch
verpacht tot aan de hoogwaterlijn. Van ("ie
hoogwaterlijn en van de mogelijkheid, die
zou worden aangegeven, was rooriieen in de
voorwaarden der gemeenten ge-en sprake.
2o. Op welke gronden do Burg. ver
klaarde, een besluit tot opruimiüg der pa
len niet te zullen uitvoeren.
Spr. zegt, dat bedoelde opruiming hem
gedurende het badseizoen ongeraden voor
kwam. Thans, nu het badseizoen géëirb
digd, en de kwestie ter hand genomen is
door den bevoegden rechter, achtte spr.
de toepassing van art. 70 G. W. niet meer
noodig.
3e. Op welke hoogst gewichtige gronden
de Burgemeester voortdurend bevorderd
(of althans toegelaten) heeft een toestand,
strijdig met R'et bekende gevoelen van
Wethouders en Raad.
Spreker verwijst voor het antwoord op
deze vraag naar dat op de tweede vraagd
en voegt er nog aan toe, dat nooit geble-i
ken is, dat de oudste wethouder (C. Alke-:
made Sr.) opruiming der palen met toe-,
passing van art. 180 G. W. wenschte,-
waaruit volgt, dat vóór opruiming geen
meerderheid kon gevonden worden in het
collége van B. en Ws. Spr. verzekert, dat'
hij veel tijd en moeite heeft veil geha.4
voor verbetering van den onaangenamen
toestand op het strand, dien hij zeer be
treurde. Spr. meent op grond van de we-i
tenschap, dat vele pogingen tot minnelijke)
schikking zijn beproefd, doch fiasco le-:
den, te mogen zeggen, dat het volkomen,
onjuist en geheel onwaar is, als zou de]
Burgemeester den onhoudbaren toestand,
hebben bevorderd.
Spr. herinnert aan den kostbaren tijdrf
die beter besteed had kunnen worclen, lerf
aan de stapels papier, die met de strand-:
kwestie gemoeid zijn geweest. Dc onmid-:
dellijke oorzaak van dat alles ligt volgens
spr. bij den wethouder Van der Meer,-
die elke schikking deed mislukken, die
tal van ingezetenen verbitterd, en de kwes-:
tie immer verscherpt heeft.
Daarna maakte spr. nog eenige opmer-:
kingen naar aanleiding van 'de rede, door
Dr. Kervel in de zitting van 5 Sept. gc-i
houden.
le. Toen de Staat de noodige stappen!
deed ter vrijwaring van zijn rechten op
het strand, was spr. van meening, dat hel,
onnoodig was, een rechtskundig Adviseur,
te benoemen, die de Gemeente dienaan-j
gaande van advies moest dienen.
2e. Dat Prof. Struycken wel eens lang;
moest wachten op door hem aan het Ge
meentebestuur gevraagde inlichtingen enz.,-
wordt verklaard uit de voorzichtigheid van'
den Burgemeester, die immer gaarne met!
de .Wethouders confereerde over de to
geven inlichtingen of de te verstrekken
gegevens. Eenmaal vereischte een aan.
vraag van Prof. Struycken een omvang
rijken arbeid aan de kantoren van hef
kadaster te Leiden.
3e. Spr. is van meening, dat wat be--
treft het publiek verkeer het strand niet!
hetzelfde' karakter heeft als wat onze wet-;
ten „openbare wegen" noemen. Die mee-:
ning motiveert spr. door te wijzen op de.
extra toevoeging „voor het publiek toegan
kelijk" in het huurcontract tusschen Rijk
en Gemeente.
4e. Spr. wijst er op, dat verordeningen
met wijs beleid moeten uitgevoerd wou
den. B. en Ws. zijn verantwoordelijk voor
de richtige uitvoering der verordeningen,
zoodat naar sprekers meening de waardig
heid van den Raad niet gemoeid kan
zijn met de niet toepassing van verorden
ningen in bepaalde gevallen. Behoudens
het recht van interpellatie, heeft de Raad
niets met de uitvoering van verordeningen
te maken.
5e. Spr. herinnert er aan, dat hij ecni
andere regeling voor de strandverpachting
had ontworpen dan die, waaraan de Raad
ten slotte zijn goedkeuring hechtte. Dat
de bestaande regeling niet heeft mogen;
slagen, moet mén o.a, wijten, aan het
niet te voorzien meebieden- van wethouder
Van der Meer op de bekende wijze.
Spr. eindigt met, te verklaren„Ik het'
naar mijn beste weten het recht onpartijdig
gehandhaafd en zal dit ook blijven be-i
trachten."
CORRESPONDENTIE. - Nogmaals ver
zoeken wij beleefd verschoond te mogen
blijven van de toezending van ingezonden
stukken, welke ook aan andere bladen, ter
plaatsing zijn opgezonden.
