Kleur en smaak der kippeneiereu.
Bediening Tan wissels door electriciteit.
Deze inrichting, welke op het Anhalter
station te Berlijn in werking gesteld is, is
een nieuwigheid op het gebied van liet wis
selstellen, welke buitengewoon goed vol
doet.
Het eerste ontstaan en de ontwikkeling
van de prentbriefkaart staat met den op-
bloei van de amateur-fotografie in het
nauwste verband. Het opnemen van fraaie
gezichtspunten en natuurschoonheden werd
er door in de hand gewerkt en het gewel
dig toenemende reisverkeer wekte de be
geerte naar het bezit van zulke beelden.
(Belangrijk bevorderd werd de nieuwe in
dustrie door de behoefte aan reclame van
de groote Zwitschersche hotels, die met
behulp van deze kaarten een voordeelige
en kostelooze aanprijzing hunner zaken op
touw zetten. Niet alleen stelden (kunste
naars hun talent ter beschikking van de
nieuwe industrie, maar ook werden voor d'e
vervaardiging der kaarten alle bestaande
drukprocédés van den eenvoudigsten
zwartdruk tot aan den artistiek uitgevoer-
den veelkleurendru(k in het werk gesteld.
De wieg van d'e prentbriefkaart is
Duitschland,. dat niet slechts het eigen
Rijk er van voorziet, maar ook den aan
zienlijksten uitvoer naar alle landen onder
houdt Het verbruik van Duitsche prent
briefkaarten in het buitenland bedroeg in
het eerste halfjaar 1908 ongeveer 350 mil-
lioen stuks; een totaal, dat het vorige half
jaar 1907 echter nog met 150 millioen over
troffen was. De grootste afnemer van
Duitsche prentbriefkaarten is Amerika, dat
in het eerste halfjaar 1908 rond 125 mil
lioen kaarten verbruikt heeft. Dan komt
Engeland en hierop volgt Oostenrijk Hon
garije.
Het aantal der alleen in het Duitsche
Kijk geposte prentbriefkaarten wordt op
ongeveer 1600 millioen stuks geschat, een
hoeveelheid, waarvan men zich eenig begrip
kan vormen, als men weet, dat voor het
vervaardigen van die massa ongeveer 600
spoorwegwagons karton noodig zijn.
Het zijn vooral de landen met veel vreem
delingenverkeer, waar de p rent-brief ka a r-
tencultus in hooge eere is.
In Engeland zijn die kaarten eerst in de
latere jaren in zwang gekomen. Men geeft
er de voorkeur aan portretkaarten van En-
gelsche en Fransehe schoonheden en tegen
Kersttijd zijn daar de Kerstkaarten zeer in
trek.
Frankrijk heeft een sterke voorliefde
voor kaarten met kindertafereelen. In de
Yereenigde Staten heeft men sedert eenige
jaren de prentbriefkaarten-industrie zelf
ter hand genomen, maar op kunstwaarde
kunnen de Amerikaansche producten niet
bogen.
Aan den godsdienstigen zin der bewoners
van Spanje en Rusland beantwoordt de
prentbriefkaart met voorstellingen van
heilige en gosdienstige onderwerpen, en
terwijl Italië de goedkoopste soorten be
trekt, vinden in Ja.pan de duurste, uit de
hand geschilderde, met oplegweiik en reliefs
voorziene kaarten gretig afnemer:. Maar
ook Japan en China beijveren zich reeds
den invoer van het buitenlandseh artikel
door vervaardiging in eigen drukkerijen te
beperken.
Dank zij het chroomzilverprocédé is het
mogelijk geworden, een fotografische opna
me binnen zeer korten tijd in een onbe
grensd aantal te verveelvuldigen en op die
manier actueele gebeurtenissen door mid
del van de prentbriefkaart algemeen te
verspreiden. Men heeft dat weten te berei
ken door den fotografischen macbinedruk
of zoogenaamde kilometerdruk, die in -laat
stelt zeer fraaie kaarten te maken, waarop
de fijne details van de origineele foto voor
treffelijk zijn weergegeven.
Onder de zoogen. vla-kdrukprocédé's
(a-utochromótypie, chromolithografie foto-
'dhromo, lichtdruk) zijn de autochroomkaar-
ten het talrijkst. Zij schijnen ten opzichte
van kleur het koopende publiek het meest
te bevallen en de reuzenomzet in dezs ar
tikelen is werkelijk fabelachtig.
Ook de lichtdruk is sterk vertegenwoor
digd. Zeer fraaie resultaten van ééokleu-
rendruk worden bereikt met goede druk-
verven op uitgezocht mat karton. Zoo
komt lichtdruk op gekorreld papier de
staalgravure zeer nabij en met een bruine
tdnt op geel zg. ivoorkarton, maakt licht
druk van koperdruk. Een fraai combina
tieprocédé levert de chromolithographie en
de lichtdruk; hier wordt de goedkoopte
en snelheid van het eene procédé door de
scherpte en den tonenrijkdom van het an
dere aangevuld.
Met het vervaardigen van prentbrief
kaarten houden zich in Duitschland meer
dan duizend firma's onledig. Toch is die
industrie in vergelijking met vroegere jaren
merkbaar achteruitgegaan, wat natuurlijk
in de eerste plaats aan de concurrentie op
dit gebied in het buitenland te wijten
is, maar ook aan de uitvoerrechten, waar
onder de uitvoer naar het buiteDland aan
merkelijk; geleden heeft.
Van de bewoners van het eiland Delos,
die reeds in den tijd der Romeinen bekend
waren om de door hen uitgeoefende hoen
derteelt, vertelt Cicero, dat zij van elk ei
konden zeggen door welke lien het gelegd
was. Tot op zekere hoogte is dit niets bij
zonders, daar, bij manier van spreken, niet
twee eieren volkomen op elkaar gelijken.
En het verschil in grootte, gewicht, vorm
en kleur tusschen de eieren van onderschei
dene hoenderrassen is nog grooter.
Het Bankiva-hoen, zeer zeker de stam
vorm van althans liet grootste deel onzer
huishoenders en alle zuivere Aziatische ras
sen, legt donkerschalige eieren, zelfs nog
gespikkeld bovendien.
Het Cochin-China-hoen legt licht- tot
donker-gele eieren met kleine roodbruine
stippeltjes. De eieren der Brahma's zijn
roodachtig geel, die der Langhans donker
geel of bruinachtig en ook de kiuisingsras-
sen met Aziatisch bloed, zooals Orpingtons,
Plymouth-Rocks en Wyandottes en Ma-
leiers en Mechelsche hoenders, leggen min
of meer donkergetinte eieren. Jn het begin
der legperiode en vooral bij oudere dieren
zijn de eieren donkerder dan later; dus de
wintereieren zijn donkerder dan de lente-
en de zomer-eieren. De Europeesche rassen
leggen gewoonlijk het is algemeen be
kend wit-schalige eieren.
Het is reeds lang uitgemaakt, dat een
hoenderei met witte schaal dezelfde voe
dingswaarde en denzelfden si^aak heeft als
een gekleurd ei van gelijke groottealthans
onder overigens dezelfde omstandigheden
geproduceerd. In het algemeen zijn de
witte eieren grooter dan de gekleurde. Ve
len meenen ten onrechte, dat de gekleurde
eieren beter zijn, meer yet bevatten in de
eerste plaats, dan de witte. Vooral in En
geland geeft men de voorkeur aan eieren
met donkergekleurde schaal. Zóó is het ge
komen, dat men eieren gekleurd heeft,
nadat zij gelegd waren. Dit geschiedt wel
met amline-kleurstoffen. Daarom heeft de
Engelsche minister van landbouw lord;
Onslow zich gedwongen gezien, den Engel-
schen hoenderhouders te raden de schalen.'
liever met koffie te kleuren. De voorzitter!
der nationale pluimveefokkersvereeniging,
Eduard Brown heeft reeds de eerste po-'
ging gedaan ter bescherming van de van
nature donkerschalige eieren.
Dat de voorkeur voor donkerschalige
eieren op een verkeerde meening berust,
volgt hie'ruit, dat men de concurrenten te
vreden kan stellen met kunstmatig gekleur
de eieren, en ook uit het feit, dat men in
Duitschland de donkere Russiche eieren
met smaak verorbert, niettegenstaande zij
het in dit opzicht tegen de versche Duit
sche eieren moeten afleggen.
De smaak der hoender- of kippen-oieren
wisselt met ras, leeftijd, gezondheidstoe
stand, legsnelheid, voedingstoestand, voed-!
sel, huisvesting en verpleging. Het eiwitj
van eieren van gezonde, goed gevoede, hen-j
nen is wat den smaak aangaat, steeds het
zelfde, maar smaak en aroma (geur) van,
den dooier loopen veel uiteen. Aan de aan-;
of afwezigheid van welke stoffen dit te dan
ken of te wijten is, weet men niet. Ook weet-
men niet juist, welke processen gedurende;
het koken plaats grijpen. Een feit is het,!
dat een gekookt ei geheel anders smaakt'
dan een rauw.
Opmerkelijk is de betrekking tusschen de.
kleur en den smaak van den dooier. De-
meesten houden dé eieren met diep oranje-
gekleurde dooiers voor de lekkerste.
Het verschil in kleur hangt van het voe
der af. De vrij uitloopende kippen leggen
steeds eieren met donkerder dooiers, even
als alle in het wild levende vogels. Zij kun-1
nen tot op zekere hoogte hun voeder kie-]
zen; zij vinden dieriijk voedsel in wormen,'
insecten, enz., terwijl zij ook betrekkelijk;
vrij zijn in de keuze van het groenvoeder.
Opgesloten kippen geven eieren met licht-!
gekleurde dooiers (het meest licht, als zij.
eenzijdig met graan gevoerd worden). "Som-J
migen spreken zelfs van de „bleekzucht der|
eieren" van opgesloten kippen. En dit is,
niet zoo kwaad gezegd, want de stof, waar
aan de dooier zijn gele kleur dankt, is de
zelfde, als die, welke het bloed rood en de
hoogere planten groen maak%t, n.l. het ijzer..
Vandaar 't nut van eieren als voeding voor
menschelijke lijders aan bleekzucht.. Uit*