Ja MEEUWS, Delicatessen.
Badin-
1. L GREY8STÖM, Aalmarkt 25.
Maarsmanssteeg.
3 October 1911. 3 October 1911.
Muziek-lnstituut,
lElBSOH DACrELÜB, If rijdag1 22 Ësptosalbsr. Tw^sde Blad.
GOROSJBSTOFFEN.
HARINGSALADE (per portie.)
HOOG BEZOEK!
ONTVANGEN: EüORSIflE SORTEERING
N©. 15025.
f
Botermarkt 5, (1
Reparatiën op oils, gebied der branoUe spoedig en billijk.,
Breestraat 111 o/h. Stadhuis. Te!. 32.
Legeer des Heils - Lammermarkt
Majoor en Mevrouw FEENSTRA in bevel.
OPENBARE ÜEETiüüS.
Telef. Interc. 566.
Buitenlandseh Overzieht.
n.
AlUlO 1311.'
Breeitraat 155,
'2851 84 Qi B
Ameublementen.
GEBR. REINKE.
B BH
Tapijten.
3413 60
Filets de Harengi Sauce Moutarde r poplie 0.25
Filets de Hareng: Sauce Rawigotte l
j (Loge Steensehttur 4 - 6.)
g.; Leerareiaen:
f. He). N. GUNNING, Viool.
SI. KROEZE, Viool,
p JF. GELBART, Piano.
VAN DER HOE-
8216 16 VEN, Violoncel.
Aanvang van het nieuwe Schooljaar
1 October. Aangifte van nieuwe
Leerlingen Woensdag en Znter-
dag vaD lOfj 13^ en 13£ uren,
GEBAKJES. 3 ets. per stuk.
MOSCOVISCH. 21
3128 4 Aanbevelend,
E. R. BEÜLIHiï.
Mej. SCHOUTEN, Kookster, heeft
Eangebrng 55 over Hotel Levedeg,
gelegenheid tot gemeenschappe-
lijke HEERENT 1ÏELS.
Ucjrolijk Eten. Billijke Pryzcn.
2344 6
ZONDAG 34 SEPTEMBER
V.m. 10 uur: Kinder-Opdrachtsdienst onder de Bloed- en Vuurvlag.
N.m. 3 uur: Mnmiek- en Zangfeest. 3430 80
Een flink Muziekkorps zal spelen. Een vierstemmig zangkoor sxl zingen.
'sAvonda 8 uur: Reusachtige Verlossings-Deuionstratie.
richtingen van af f 60.—
compleet.
Geschilderd Bad en Geyser.
Gegalvaniseerd Bad met verwarming, compleet f 34.50.
Eenige beschadigde EtnaïHe Baden voor spotprijzen.
2778 20
Probeer de fijne Worst en Vleeschwaren uit
TAVEjRMR'al Spekslagerij.
^Opgericht 1731. Donkersteeg 17, Telefoonnummer 192. Thuisbezorging spoedig.
8427 18
Paanakker €2.
3407 120
Balsehoenen.
rr.-F— t _rf -
v.-
Do Marokkaansche kwestie
loopt op haar eind. Dat is de indruk die
överiieerscht, als wij de verschillende be
richten lezen. Eu het wordt tijd, want de
aandacht verzwakt. Als er niet plotseling
nieuwe incidenten gebeuren wat natuur
lijk niet te hopen is voorzien we een stil
en geruchtloos einde. Zoo pleegt een ge
deelte van het publiek bij een concert on
der 't laatste nummer weg te loopen. Deze
handelwijze is niet te verdedigen; wèl kun
nen we ons begrijpen, dat men zich van
Marokko afwendt.
Thans nu de hoofdpunten voor een we-
öerzijdsdh vergelijk zijn vastgesteld, en het
nog alleen er maar op aankomt enkele dé
tails zoo te formuleeren, dat ieder tevreden
is, kan ook zonder bezwaar het publiek de
2aak overlaten en zijn aandacht gaan ver
plaatsen naar andere evenementen in deze
.wereld.
Inderdaad er is genoeg stof tot overden
king en bespreking, wanneer men de ver
schillende woelingen nagaat overal. En de
tijden, die wij beleven, zijn zwaar van veel
fetrijds.
Even moeten wij nog terugkomen op een
artikel in de ,,officieuse „Nordd. Allg.
Zeit.", die niet nalaten kan even tegen te
eprdken de geruchten, die er in den laat-
eten tijd hepen, over Duitschla-nds financieele
zwakheid. Het blad sefctrijft:
„Tegenover de in den laatsten tijd in het
buitenland verspreide berichten over de fi-
nancieele toestanden en den stand van de
banken in Duitschland, kan er niet genoeg
nadruk op worden gelegd, dat ze over het
algemeen allen grond missen en meestal uit
een kwade gezindheid tegen Duitschland
voortkomen. Zij begonnen met de beoordee
ling van de scherpe koersdalingen op een
dag van de laatste beurs weck, ofschoon
reeds vroeger te Parijs en Londen, New-
lYork en Brussel dergelijike moeilijkheden in
het beursverkeer hadden plaats gevonden.
!,Te Berlijn is men de toenmalige koersver-
liezen voor het grootste gedeelte weer te
boven gekomen.
Evenmin moet men de gelijktijdig opgeko
men geruchten van aanzienlijke terugvorde
ringen van g ld bij de spaarbanken, voort
gekomen uit ongerustheid, ernstig opvatten,
want. feitelijk zijn zij van zuiver plaatselij
ken aard en zonder de geringste h-teekenis.
De terugvorderingen bij de vier spaarban
ken in kwestie bedroegen bij elkaar eenige
millioenen marken tegenover een beleg
gingskapitaal van 16 milliard op alle Duit-
sche spaarbanken."
Uit Parijs komt het beridbt, dat de minis
ters Zaterdag onder voorzitterschap van
president Fallières vergaderen zullen om de
laatste Duitsche voorstellen aan een be
raadslaging te onderwerpen.
Na afloop van een noenmaal te ïtambouil-
let ter eere van den prins van Siam heeft
president Fallières een onderhoud gehad
met minister-president Caillaux en minister
De Selves over den stand der Fransch-Duit-
sche onderhandelingen.
Het is begrijpelijk, dat men in R u s 1 a n d
nog steeds vol is van den moord op Sto-
1 y p i n. Te St.-Petersburg wordt veTteïd,
dat Sagrof, op verzoek van de hofkringen,
naar de hoofdstad gebracht zal worden om
in -openbare zitting voor den rechter te ver
schijnen, opdat de geheimen van den poli-
tieken p oh tie dienst eindelijk aan het dag
licht zullen komen.
Mocht dit echter niet geschieden, dan zal
de terechtstelling van Sagrof den 25sten
September te Kief plaats hebben.
Zooals bekend is, werd Sagrof na den
aanslag »n den schouwburg bijna vermoord.
Thans is uitgemaakt dat dit geschiedde op
een wenx van den chef der politieke politie,
om Eet te doen voorkomen, alsof Sagrof
niet tot zijn mannen behoorde.
Een Duitsch muzikant, die den avond van
de galavoorstelling in het orkest mede
werkte, heeft aan een locaal blad medege
deeld, dat de aanslag geschiedde in tegen
woordigheid van den Tsaar.
Stolypin zat naast den Tsaar, toen het
schot afgevuurd werd. De Tsaar boog zioh
over Stolypin, die over zijn stoel viel, sprak
enkele woorden tot hem en verliet toen
eerst de loge.
Na den aanslag werd het doodstil in den
schouwburg. Toen hoorde men den dader
duidelijk roepen: „Ik ben het geweest 1"
„Hier ben ik
Hierop ontstond de grootste verwarring.
Alleen Sagrof bleef kalm. Hij trachtte niet
te vluchten, doch werd door de kozakken
van de Lijfgarde mishandeld.
De muzikant Kerver is niet gewond door
een van Sagrof's kogels, dooh door
slag, hem door een kozaik toegebracht, om
dat hij- te vroeg van zijn plaats opstond.
Heden wordt de zaak-Sagrof door den
krijgsraad behandeld.
Men ziet dat de hierboven gegeven lezing
nog al wat verschilt van de officieele.
De Engelsche minister
Churchill heeft iets nieuws bedacht
op politiek gebied.
Hij wil een korps buitengewone
agenten oprichten, personen, die zich be
reid verklaren in noodzakelijke gevallen op
te treden als buitengewoon politiebeambte.
Zoo hoopt men de beschikking te krijgen
over een politie-reserve, die bij buitenge
wone gelegenheden de gewone politiemacht
zou kunnen versterken, zoodat het dan niet
zoo spoedig noodig zou zijn een beroep te
doen op de militaire macht of op de politie
macht uit andere plaatsen. Die buitengewo
ne politie-beambten zouden, als ze tot den
dienst worden opgeroepen, worden betaald
en de voordeelen genieten, die in geval van
door den dienst verkregen ongelukken ook
den gewonen politiebeambten toekomen.
Eigenaardig is in dit rondschrijven ook
nog het denkbeeld van den minister om in
geval van staking, uit de stakers zelf een
buitengewone politiemacht samen te stel
len. Ongeregeldheden bij stakingen, zoo
zegt de minister, worden meestel veroor
zaakt door „hooligans" en de stakers zelf
zullen gewoonlijk er hoogen prijs op stellen,
dat hun strijd niet door onlusten in dis-
crediet wordt gebracht. Zij zullen dus gaar
ne bereid zijn, dan als buitengewone politie
beambten tot handhaving der orde mee te
werken.
Ten slotte Spanje.
De regeering heeft in geheel het land den
staat van beleg afgekondigd en de consti
tutioneel waarborgen opgeheven, doch de
burgerlijke autoriteiten nog voorloopig aan
het bestuur gelaten, behalve in Bilbao en
Valencia. In enkele plaatsen hebben de
stakers den arbeid hervat. Canalejas poogt,
in officieele berichten, den toestand zoo
gunstig mogelijk voor te stellen. Hij deelt
mede: dat in Barcelona, Sarragossa en
Valencia thans volkomen rust heerscht, en
dat in de andere plaatsen de toestand alge
meen beter is geworden. Alcira en Carca-
gonte, die een paar dagen geheel in de
macht der opstandelingen waTen, zijn door
de troepen hernomen De algemeene sta
king, die voor gisteren was afgekondigd,
heeft lang niet de uitbreiding gekregen die
men vreesde. Alle openbare diensten in
Madrid gaan geregeld door. Wel staken de
havenarbeiders, de slagers, de melkverkoo-
per3 en een groot deel der bakkers, maar
er is nog geen vrees voor te kort aan brood.
Over het geheel zijn de berichten kort
en weinig duidelijk, een gevolg van de
strenge censuur, dio door de Spaansche
autoriteiten wordt toegepast. Ook de
Spaansche bladen onthouden zich, onder
de werking van den staat van beleg, van
lange mededeelingen en van artikelen, die
eenig licht over den toestand zonden bun
nen geven.
Er is dus niet met zekerheid aan te ge
ven hoe het in Spanje staat, maar dat de
toestand ernstig is, is zonder twijfel.
De ambassadeur van Spanje in Parijs
heeft mededeeling gedaan van het volgen
de officieele telegram uit Madrid: „In het
geheele land heerscht rust de algemeene
staking te Madrid strekt zich uit over en
kele bedrijven.
Wij hebben dezer diagen al eens uiteen
gezet, dat de Spaansche regeering een
moeilijke taak heeft. Het sohijnt wel of al
les bij elkaar komt, binnen- en buitenland-
sche moeilijkheden. En dan vlak naast zich
buurman Portugal, die ook nog niet heele-
maal op dreef is.
Oanalejas is niet te benijden.
De groote manoeuvres.
Donderdagavond.
De voornemens van den oommandant
der Roode Partij, generaal Neeteson waren
in den avond van den 20sten September ais
volgt: Om den vijand (de blauwe partij on
der leiding van generaal Bmoe) te beletten,
in de Neder-Betuwe vasten voet te verkrij
gen wordt op 21 September naar Barne-
veld gemarcheerd met het voornemen, op
22 Sept. den Neder-Rijn te bereiken (vak
AmeroDgeruRhenen). De marsoh naar Bar-
neveld zal geschieden in twee oolonne>s} de
west-colonne over Putten, de oost-oolonne
over Elspeet-Garderen-Voorthuiaen. De oa-
valerie-brigade met de 6de batterij van het
2de reg. vesting-artillerie bezet op den 21 en
Kesteren en houdt de rivierovergangen in
het vak Amerongen-Rhenen vast. Voor het
overschrijden van den Rijn kan over den
lsten varenden pontontrein worden be
schikt.
De voornemens van den oommandant der
blauwe partij, generaal Bruoe waren: Op
den 21sten wordt gemarcheerd naar den
Bosch en omgeving. Na afloop van den
marsoh, zal de divisie in en om Den Bosch
zijn geconcentreerd. Bij deze concentratie
vangt de eigenlijke werkelijke actie aan;
want er worden ook gefingeerde marsoh en
gemaakt, die voor de eigenlijke gevechtsma
noeuvres toch waardeloos zijnde, alleen op
de kaart worden aangegeven. Het voorne
men bestaat zoo spoedig mogelijk Noord
waarts te marcheeren. Het eerste regiment
huzaren is op den 21sten naar het Noorden
vooruitgeschoven en hoopte Donderdag ter
bewaking van het Waalvak Gameren-Heere
waarden-Leeuwen met patrouilles tegen het
Rijn-Lekvak-Culenborg-Wageningen en te
gen Nijmegen aanwezig te zijn. Na de oor
logsverklaring Woensdag te middernacht
zwermden onmiddellijk de partijgangers
(mil. wielrijders die franc-tireurs-diensten
verrichten) van da roode partij uit. Zij
kwamen van Maartensdijk, gingen over
Amersfoort, Woudenberg, De Groep, Do
Haar tot Veenendaal en namen daar een
oogenbük in veilige stelling rust. Het was
een donkere maar droge nacht en hoewel
de wegen, door de voorafgegane regenbuien,
vochtig waren en het gevaar van slippen
groot, kwamen er toch geen ongevallen
voor. Van Veenendaal peddelden de partij
gangers zoo snel het maar ging naar Ame-
rongen en 'had daar het geluk, het pontveer
over den Neder-Rijn nog onbezet door de
blauwen te vinden. Onmiddellijk werd dit
pontveer vernield, en daarmede door de
rooden het eerste succes behaald. Dit ver
nielen geschiedt in oorlogstijd door de pont
booten te doen ziriken, de kettingen on
bruikbaar te maken of op andere wijze. Dy
namiet gebruikt men slechts zelden bij der
gelijke gelegenheden, omdat partijgangers
zoo stil mogelijk moeten handelen. B;j de
manoeuvres is het voldoende, dat den veer
man een bewijs in handen wordt g?steld,
dat de veer onbruikbaar is gemaakt voor
de tegenpartij. Nadat dus de overgang
over den Neder-Rijn. bij Amerongen voor de
blauwen onmogelijk was gemaakt, trapten
de roode wielrijders verdér en zochten de
blauwen om ze afbreuk te doen. Toen ze
door beridbten vermoeden kregen, dat de
blauwe cavalerie te Eist zat, wisten ze ras
handig en geschikt zioh in hinderlaag te
leggen, dat de blauwe cavalerie, die tot
daar vooruitgeschoven was, een tijdlang
geen verbinding met de achterhoede kon
krijgen. Doldriest waagde zich toen een
kleine troep roode partijgangers tot Ede
om daar te trachten de roode cavalerie on
dier vuur te nemen. Dit haroeleeren van ca
valerie door partijgangers heeft het voor
deel, de cavalerie tot gestadige waakzaam
heid te dwingen en zoo af te matten. Ech
ter, dioht voor Ede wist de blauwe cavalerie
de roode wielrijders tot staan te brengen,
op de vlucht te doen slaan en verspreiden,
zoodat zij in de kazerne te Eist moesten
vluchten en volgens uitspraak van de
scheidsrechters buiten gevedbfc gesteld, ue
scheidsrechters zijn onpartijdige militaire
deskundigen, die bij het treffen van twee
partijen beslissen, welke partij in geval dab
werkelijk met scherp zx>u geschoten zijn,
zou verloren hebben, want tijdens de ma
noeuvres wordt natuurlijk slechts met losse
patronen geschoten en de vijandelijke troe
pen naderen elkaar soms zoo dicht, dat
zoo met scherp geschoten werd, de troep
gedecimeerd zou worden. Gewoonlijk, als
twee partijen tot op 20 M. af stands tot
elkaar genaderd zijn, wordt halt gemaakt
„en b°slisscn <je scheidsrechters, die een wit
ten band om den arm dragen als kentee-
ken. Laat CDs thans Dagaan, wat de blauwe
partij heeft gedaan. Haar doel was zoover
mogelijk Noordelijk te kojnen en daarom
sohoof ook zij haar afdeelingen par tij gam
gers vooruit, die bij Putten het vierde csca-
dron 'huzaren 's nachts te drie uren uit het
struikgewas wisten onder vuur te krijgen en
vrij wat verwarring stichtten. Daar het pik
donker was, er werkelijk met losse patro
nen gevuurd werd, bleek duidelijk, hoe zoo'l
betrekkelijk klein troepje wielrijders 6eD
overmacht van paardevolk ernstig afbreuk
kan doen. Do huzaren, dank 2ij een
fietslantaarn, die luitenant Crommelin had
weten te bemachtigen, herstelden zich bi.'
dit vage lichtje spoedig en joegen de wiel.
rijders uit 'hun stellingen ter zijde van den
weg. Wielrijders leggen gemiddeld 15 K.M.
per uur af; cavalerie slechts 9 K.M. Wiel
rijders hebben geen paarden te verzorgen
en te voederen en genieten dus ook meer
rust, blijven daardoor frissoher.
Terwijl nu deze voorposten-schermutselin
gen plaats vonden, trokken de hoofdmach
ten tegen elkaar op. De roode partij van
uit het Noorden trachtte men zuidelijk naar
den Nederrijn op te dringen, en had de
hoofdmacht naar Barneveld en Lunteren
gebracht. Het was nu zaak van de blauwen
om tijdig over den Nederrijn bij Wagenin-
gen te komen, ten einde het opdringen dor
rooden te kunnen beletten. Hier zou een
pontontrein een brug voor de cavalerie leg
gen, doch door den lagen waterstand bleef
do pontontrein te Pannerden vastzitten. En
nu moest een groote macht paardevolk
met de gewone pont over den Rijn worden
gezet.
Hier nu kregen wij voor 't eerst, na
lange, vergeefaohe, hoewel niet overbodige
fietstochten, een blik op een werkelijke oor
logsverrichting.
De overgang van den Nederrijn bij Wa-
geningen aan het Lexkensveer is ongeveer
150 M. breed. De vrij groote pont kon tel
kens een 2ö-tal paarden met veertig man
overbrengen.
Het was prachtig weer nu en dan een
frisch regenbuitje, dat weinig hinderde
en de rivier was effen en kalm. Zoodra de
eerste cavalerie-af deeling overgebracht
was, stelde zij zich aan gene zijde van de
rivier in stelling op om eventueele aanval
len van den vijand te kunnen tegenhouden,
en zoo 'fc overzetten van de volgende afdee
lingen mogelijk te maken. Dadelijk daarna
werd een mitrailleur-af deeling overgezet,
die snel stelling tegen en op den dijk nam,
om eveneens het overzetten in verdediging
te kunnen nemen, terwijl op den Wagening-
schen berg artillerie was opgesteld, die voor
de hoofdverdediging van de overzetting
zorgde.
Do overzetting geschiedde kalm en zon
der ongeval. Men kreeg een goeden indruk
van de bozadigh'eid der bevelhebbers, en de
geschiktheid der ondergeschikten. Echter of
indien werkelijk geschut deT tegenpartij in
de verte had gedonderd, de overtocht zo©
kalm zou zijn geschied, is niet te zeggen.
Nu was het een spelletje, en manoeuvres
geven slechts zéér verwijderd een denkbeeld
van eohten oorlog. Evenwel, oefening is
noodig.
Daar generaal Van Daalen, de leider der
manoeuvres (Z.Exc. staat boven de par
tijen, die wel naar zijn aanduidinig zijn op
gesteld, doch thans naar eigen inzicht han
delen, Neeteson noordelijk tegen Bruce zui
delijk), ons had medegedeeld dat Koningin
Wilhelmina te drie uren te Barneveld z»
