Kunst, letteren, enz.
Agenda van de week:
Uit de Rechtzaal.
ZOETERWOUDE. Door B. en Ws. werd
heden ten Raadhui ze aanbesteding gelïou-
iden van verschillende gemeentewerken,
jiotaal 6 perceelen.
Ingeschreven werd als volgt: Voor perc.
(timmerwerk) door A. Paardekooper
(voor f 256; voör perceel 2 voor f 289; voor
S voor f 215; voor 4 voor f 135.
I. Voor perc. 1 door A. van Tilburg, voor
If 242; 2 voor f 268 3 voor f 189; 4 voor f 148.
Voor perc. 5a (schilderwerk) door J. van
Gent voor f S3; voor 5b voor f 23.
Voor perc. 5a G. van Pelt, voor f 150,
.voor perc. 5b voor f 40.
Voor 5a J. Binnendijk voor f 80, 5b voor
1 E 35.
Voor 5a door Van Es, voor f 75, 5b voor
|f 32.60.
Voor 5a door M. v. Groeningen voor
if 155, voor 5b vóór f 30.
Voor perc. 6 (metselwerk) door wed. J.
tr. Vliet voor 377; 6 A. Vollenherg f 387.50.
Aannemers zijn geworden A. van Til
burg voor de drie eerste perceelenA.
'Paardekooper voor perc. 4; J. van Gent
,voor perc. 5, en wed. J. van Vliet voor
perc. 6.
Kei Natuurhistorische Vereeniglng.
Afdeeling Leiden.
Gisteravond, 8 uren, vond de maandver
gadering plaats in „In den Vergulden Turk".
iVan de ingekomen stukken is te vermelden
teen uitnoodiging van de afdeeling Haarlem,
tem bij te wonen haar 10-jarig feest a.s.
iZaterdag, waar o. m. een botanische tentoon
stelling zal gehouden worden. Verder werd
1 Verslag uitgebracht over de excursie op He
melvaartsdag naaT Nunspeet en de Leuventun-
cche hosschen, hij welke gelegenheid aan het
Hoofdbestuur aangeboden werd een voorzit
tershamer met inschrift en een inktkoker,
ibij monde van den heer Sirks, cns bestuurs
lid. Tevens werd verslag uitgebracht over de
lexcursae der afd. Leiden op Zondag j.l. Al
hoewel 't weer prachtig was, de tocht
biet ver en we vroeg weer thuis waren, was
1de deelname uiterst gering, wat te meer te
verwonderen is, daar de leiding dezen keer
bij een botanicus en 'n zoöloog berustte en de
I-eden dus een mooie gelegènheid hadden, wat
dieper in onze mooie flora en fauna in te
dringen. Over een paar mooie vondsten werd
Sn de "vergadering mededeeling gedaan en ma
teriaal gedemonstreerd. Daarna vertoonde de
heer Muller een paar mooie nesten van den
boekvink en teen paar vogelhuiden uit Atjeh.
Nadat deze kleinigheden afgedaan waren,
kreeg de heer Duyster het woord, die een
lezing hield over: „Over de biologische rei
niging van 'afvalwater."
Spreker begon met er op te wijzen, dat
in lang vervlogen tijden, toen de menschen
hog verspreid woonden, de kwestie van rei
niging van afvalwater nog niet behoefde ge
steld te worden. Maar door het ontstaan van
eteden is 'deze zaak de laatste jaren zeer op
jden voorgrond getreden, in velband met het
igiroote hygiënische ten economische belang,
Vooral voor steden als Londen, Parijs, Ber
lijn, Rotterdam, enz. ia die reiniging van
primair gewicht. Immers, wordt al maar
door, het afvalwater, vuil water van fabrie
ken, faecaliën, enz. enz., geloosd in de grach
ten en rivieren, dan levert dit groote bezwa-
Iren en gevaren op, nog afgezien van de
toch ook zoo belangrijke algemeene gezond
heid, vooral ten tijde van epidemieën," alsl
cholera en typhus. Door allerlei middelen
heeft men in de laatste tientallen jaren ge
tracht, zoo goed mogelijk, al dien afval kwijt
te worden ten men heeft dit trachten te be
reiken door filtreeren, ozoniseeren (in "Wies-
baden oa..), door chemische reiniging en door
1de biologische. Geheel opgelost is de kwes
tie nog geenszins, en steden als Den Haag,
Leiden, hebben nog steeds in haar grachten
tergerlijke vervuiling en ongezonde lucht,
bm geen erger woord te gebruiken; nu, een
voudig is die reiniging ook geenszins, en
(uitgebreide filtreervelden met cokes en wer
kingen van bacteriën zijn noodig, om ieen
beteren toestand te scheppen. In Engeland
(werkt men veel met groote cokes-filtreervel-
Iden van verschillende systemen.
Aan de hand van uitstekende lantaarn
plaatjes demonstreerde spreker vele metho
den, zooals die in het buitenland toepassing
vinden. Ook in Groningen en Rotterdam
komen ten onzent dergelijke inrichtingen voor.
Men kan het tegenwoordig zoover sturen,
dat het afvalwater nog slechts weinigbac
teriën bevat, alle vaste deelen vastgehouden
worden door filters van cokes meestal, en de
gassen, als o. a. methaan en waterstof, nog
bruikt kunnen worden voor verlichting. De
afwisselende rol van anaerobe en aerobe-bac-
teriën is hierbij bijzonder groot. De vaste
deelen kunnen nog als meststoffen gebruikt
wo-rden, door hun gehalte aan fosfaten en
balkverbindingen. Met het afvalwater, voor-
lal uit aardappelfabrieken, gaat nog veel
etikktof verloren, wat een waarde van ton
nen gouds vertegenwoordigt, daar de stik
stof als mest een zoo groo-te rol speelt.
Ook ammonia-verbindingen raken zoo verlo-
Iren, die echter door toevoeging van zwavel
zuur gebonden kunnen worden en dan in
de vaste deelen worden neeTgeleg-d, waarvan
men koeken persen kan voor bemestingsdoel-
lednden.
Het spoelingssyst-eem van Parijs en Ber
lijn werd nog nader uiteengezet, en gewezen
werd op de voor- en nadeelen van de ver-
schillende methoden. In ons land heeft vooral
prof. Bakhuis Roozeboom zich met deze kwes
ties bemoeid.
Aan de hand van een groot aantal brochu
res, teebeningen, photo's en platte gTonden,
legde de heer Duyster een en ander nader uit,
fcoGdat de aanwezigen een duidelijk inzicht
kregen in dit zoo belangrijke vraagstuk, dat
pog steeds aan de orde is.
De woorden van dank van don voorzitter
Voor alle moeite en zorg aan de voordracht
besteed, waren dan ook zeer verdiend, en
ide veq-gadering toonde darmee gaarne haai*
instemming.
Nadat nog een paar botanische bijzondcr-
hedL-n, een vruchtdragende Laurus nobilis,
ten .een doorgegroeide roos met 3 knoppen
in de bloem, vertoond waren, eloot de voor
zitter deze laatste vergadering voor de groote
yacantie.
A. B. VAN DEINSE,
2de Secr.
Kon. Academie van e t e n-
scli a p p e n.
In de te Amsterdam gehouden vergade
ring van de afdeeling der Koninklijke
Academie van wetenschappen, bestemd voor
de taal-, letter-, oudheidkundige en wijs-
geerige wetenschappen, is mededeeling ge
daan van verschillende ingekomen stukken;
lo. een missive "an den minister van bm-
nenlandsche zalken, houdende mededeeling
dat als afgevaardigde der regeering naar
het congres van Belgische geschiedenis en
oudheidkunde benoemd is dr. H. Th. Colen
brander; 2o. een missive vaii denzelfdo
waarin aan de Academie verzooht wordt
mede te deelen, of haar Nederlandsche
geleerden bekend zijn, die bereid zijn, als
afgevaardigden op te treden bij het in
Maart 1912 te Athene te houde.. Orientalis-
ten-congres. De voorzitter prof. öbantepie
de la Sameaye kon mededeelen dat prof.
Snouck Hurgronje bereid is 1 -ze opdracht
te aanvaarden. Voorts stelde hij voor, ook
prof. D. C. Hesseling te vragen als regee-
rings-afgevaardigdc op te treden, daar ook
de studie, welke Byzantium betreft, een
onderwerp van bespreking zal uitmaken.
Goedgekeurd.
3o. een missive van denzelfde, verzoeken
de bericht en raad naar aanleiding van een
verzoek va.n de Commissie voo geschiede
nis en oudheidkunde uit de Maatschappij
voor Nederlandsche Letterkunde om een
subsidie uit 's ands schatkist van f 2000
ten behoeve van de uitgave van 'bet ge
denkboek.
Besloten werd dit verzoek namers de
Academie te ondersteunen.
4o. een brief van de Koninklijke Vlaam-
sche Academie voor taal- en letterkunde,
houdende mededeeling, dat het op 8 Juli
25 jaar zal zijn geleden, dat de, Vlaamsohe
Academie werd opgericht, terwijl op 10
Och voor een kwart eeuw de inwijding ge
schiedde. Beide data zijn dus zeer gewich
tig voor do geschiedenis van de geestelijke
ontwikkeling van het Ylaamsche volk, en
de Vlaamsche Academie besloot daarom de
stichting en de inwijding feestelijk te her
denken en plechtig te vieren. De Kon.
Academie van Wetenschappen in Neder
land werd uïtgcnoodigd een afgevaardigde
te zenden.
Op een vraag van den voorzitter ver
klaarden prof. dr. Jan te Winkel zich be
reid als vertegenwoordiger der Nederland
sche Academie op te treden. Hij zal een
adres van hulde en gelukwensch op stel
len.
„D e Nieuwe Gids" opent met een
proza-bijdrage van K. van Loon, tot titel
dragend: „Trouweloozen." De schets be
handelt het gezinsleven van man, vrouw
en kind. Man en vrouw steeds wrevelig
tegenover elkaar gestemd, zonder opoffe
ringszin, zonder goedheid noch zachtheid,
het kind in dit huwelijk spiegelbeeld der
ouders, met even sterke temper am ents-
golven, een humeur spoedig overslaand
van nijdigheid tot tranen, en bovendien:
een op oneerlijkheid betrapt ventje. De
eenvoud van 't verhaal heeft alle recht
doen wedervaren aan de beschrijving van
wat in dit kleine treurige gezin in de harten
der menschen geschiedt.
Verzen van Laurens van der Waals, een
bespreking van gedichten door H. de Boer,
de gewone letterkundige kroniek van Wil
lem Kloos, behandelend „Landelijke Een
voud" door H. H. J. Maas, een philoso-
phische kroniek door mr. G. J. Grashuis,
en een artikel: „Exacte wetenschap"
door dr. H. Naber, vormen wel den voor-
naamsten inhoud van de aflevering van
deze maand. Het laatste artikel bracht
eenige illustraties mee.
Uitgave: Luctor et Emergo, Den Haag.
Tolstoj's dochter heeft de Berlijnsehe
uitgeversfirma Ladyshnikoff algemeene
volmacht verleend tot het uitgeven van de
nagelaten werken van haar vader in alle
landen behalve Rusland.
Wij ontvingen heden ter recensie:
Mr. dr. J. G. Stenfert Kroese, „Hinder
wet", en „Arbeidscontract", beide uitg.
W. E. J. Tjeenk Willink, Zwolle.
E. C. de Wijs-v. d. Mandele, „Ouderlief
de". Dr. H. M. van Nes. „Modern of
orthodox", beide» uitg. Hollandia-Drukke
rij, Baarn.
BS%aEV£H8U5
aan dm Rynsbu>-gerweg U Oegstgeest.
Telegrafisch weerbericht,
naar waarnemingen in den morgen van 13 Juni.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteor. Instituut
te De Bilt.
Hoogste barometerstand 767.3 te Seydis
fjord; laagste 754.1 te Perpignan.
Verwachting tot den avond van 14 Juni:
Zwakke tot matigen noordwestelijken tot
noordoostelijken wind. Afnemende bewol
king. Waarschijnlijk nog regenbuien. De
zelfde temperatuur.
De Directeur van het Poet- en Telegraaf
kantoor te Oegstgeest brengt ter kennis,
dat er een brievenbus is geplaatst aan den
Rij.nsburgerweg onder do gemeente Oegst
geest, waarvan te beginnen met a.s. Don
derdag 15 dezer do lichtingen d. gelijks zul
len plaats vinden als volgt:
Op werkdagen: 5.13 v.m. 10 v.m. 2.15
n.m. 6.50 n.m.
Op Zon- en Feestdagen: 5.15 v.m.
De Directeur voornoemd,
T. L. A. VAN DEN BOGAARD.
Oegstgeest, 13 Juni 1911.
SPORT.
Stand.
Cricket.
Nederlandsche Cricket-Bond.
Tweedo Klasse.
No. Voreonigingon.
1. Haarlem
2. Ajax
3. Olympia
4. Albion
5. Victoria
2, 2» l
4 4 - 8 2.-
4 3 - 1 6 3.60
3 1 - 2 2 066
4 4
Diusd&o;:
Stadsgehoorzaal. Groote Openb. P^estvorgaderiug
Chr. Jongelingsvereeuig Pied. 12 vers la (Goudea
Jubileum). Spreker Ds. G. Wisse (Kampen). 8 u u r.
Woensdag;:
Kleine zaal Stadszaa'. Algem. Ledenvergadering
3-October-VereeDig'ng. Haifnegen.
De Harmonie. Jaarl. Algem. Vergaderiug
Leidsohe Sleepstoomboofc-Maatsohappfi. 8 u u r.
Oegstgeest. Café v. d. heer De Rooy. Algem.
Yorgadeiing OraDje-Vereeniging. 8 uur.
Zaterdag:
Bioscope-Theater. 2 e n 8 u u r.
Zondag:
't Posthof. Optreden Lucieo. 8 u u r.
Bioscope-Theater. 8 u u r.
MENU.
Rijsteeoep, koud rundvleesch, worteltjes.
Schermen.
Te Rome won Nederland (vertegenwoordigd
door de officieren Olievier, Doorman, De
Jong, Hubert van Bleyenburgh en Wierix)
den eersten prijs op den degen, den tweeden
prijs op sabel en fleuret en den zesden prijs
in den pistoolwedstrijd.
In de personeele wedstrijden behaalde luit.
De Jong een tweeden prijs'op degen en luit.
Doorman een derden prijs op sabel.
Luchtvaart.
Aan de Europeesciie Rondvlucht zullen nog
acht Fransche officieren huiten mededinging
deelnemen.
Voetb aL
Bestuursvergadering Nederlandsche Voet
balbond^
Het Bestuur van den Nederlandschen Voet
balbond vergaderde te 's-Gravenhage in Hotel
Victoria.
Geruim en tijd werd gesproken over de wen-
schelijkheid een bepaald terrein te verkrij
gen, waar geregeld de internationale wed
strijden gespoeld zullen worden, die zooveel
belangstelling van de zijde van het publiek
ondervinden, dat het thans onmogelijk is
gebleken een voldoende regeling gedurende
de wedstrijden daar te stellen.
Besloten werd met 7 tegen 2 stemmen in
de Algemeene Vergadering van 2 Juli te Am
sterdam de kwestie ter sprake te brengen en
machtiging te verzoeken tot het aangaan
van overeenkomsten ter verkrijging van een
terrein, waar de regeling, zoodanig mogelijk
zal zijn, dat de toeschouwers een waarborg
zullen erlangen, dat het bezoeken van deze
wedstrijden niet gepaard kan gaan met om
standigheden, die een behoorlijke waarDeming
van het spel kunnen verhinderen.
Het jaarverslag over het hondsjaar 1910
1911 werd an bespreking genomen en na
enkele wijzigingen goedgekeurd.
Aan den secretaris-penningmeester wordt
dank gebracht voor de moeite aan het jaar
verslag zoo ruimschoots besteed.
Vervolgens werd het" financieel rapport
over het verstreken hondsjaar vastgesteld.
De afgevaardigde naar het congres, gedu
rende de Pinksterdagen te Dregden gehou
den, de heer Hirschman, deelde de besluiten
mede, die daar genomen werden.
De internationale wedstrijden voor ons na
tionaal elftal zullen voor 19111912 bestaan
uit EngelandNederland, Nederland
Duitschland, NederlandBelgië en België
Nederland.
De agenda van de Algemeene Vergade
ring van 2 Juli te Amsterdam werd ten
slotte vastgesteld.
Luchtvaart in het leger.
Naar „De N. Ct." verneemt, ligt het in de
bedoeling van. den minister van oorlog, op
de eerstvolgende begrooting een post van
ongeveer f 50,000 uit te trekken ter bevorde
ring van de aviatiek in ons leger.
Vliegen.
Weer een ongeluk tijdens de
Duitsche rondvlucht.
Reuter seint uit Maagdenburg: Bij den
Duitsehen vliegtocht viel Müller driehon
derd meter achter het doel van twintig me
ter hoogte. Hij werd ernstig gewond, klaar
blijkelijk schedelbreuk.
Leiden, 12 Juni 1911.
Mijnheör de Redacteur 1
Naar aanleiding van uw stukje over de
volgens u onsportieve actie van Leidsch Her
cules, verzoek ik u beleefd eenige plaats
ruimte.
Om welke reden u deze actie onsportief
vindt ia mij niet recht duidelijk. Zeer goed
kan ik mij begrijpen, dat het de andere ver-
eenigingen wroegt, dat de ééne voor de andere
wordt voorgetrokken, want alle wedstrijden
op eigen veld te spelen is tooh zeker wel een
zaak van groot belang voor de plaats in een
competitie. Steeds heeft zulk een vereeniging
haar beste spelers hij elkaar, zoodat zij altijd
op haar sterkst is, wat voor de tegenpartij
een groote teléurstelling is. "Wel neemt „Be-
renstedn" de kosten van den 2den wedstrijd
voor haar rekening, maar men moet niet ver
geten, dat er somtijds nog om gevraagd
moet woTden, daar het anders maar vergeten
wordt, het aan de bezoekende vereeniging te
overhandigen.
Verder beweert u, dat een wedstrijd ge
speeld moet worden om het spel, en niet om
de knikkers; ook hiermede kan ik niet geheel
meegaan. Waar toch zou een belangrijke
wedstrijd t-e zien zijn, wanneer alle spelers
dachten: „Wij spelen om het spel, en niet
om een prijs." Neen, geachte Redactie, de
eer moet voorgaan, kampioen worden van
do competitie, waarin je speelt moet je stre
ven zijn, en er alles opzetten dit doel door
eerlijke manieren te hereiken, du# zonder
voertrekkerij, zonder vaiseh spel, en zooveel
andere oneerlijke methoden van kampioen
werden. Ik ben er van overtuigd, dat een
ieder, die maar eenigszins in de sport tehuis
is, hiermede zal instemmen. Ook geloof ik dat
allen vereenigingen, wien. door dit voorrecht
aan „Berenstem" toegestaan, .tekort gedaan
wordt, de actie zullen teekenen omdat er
reeds lang gemor was onder elkaar, malar het
was hiermede ook al: „Wie zal de kat de bel
aanbinden?" en nu „Leidsch Hercules" de
eerste stappen doet, krijgt zij den wind voorin
en is de kwade pier.
De oorzaak van dit protest ligt hoofdzake
lijk hierin, dat „Bcrenstein" niet van haar ter
rein' af mag, (zóoals zij -zegt), maar wanneer
leden van haar in het L. V. B. elftal moeten
spelen, kunnen zij wel maar Alplien en an
dere plaatsen gaan. Waarom kan „Berenstcin"
dan ook niet op liet veld der tegenpartij ko
men, voor competitiewedstrijden? Wanneer zij
dat kunnen, moeten zij het doen, en kan
het niet, welnu laten zij zich dan uit den L.
V.-B. terugtrekken, dan is er tenminste geen
reden meer van twisten.
Dit onderwerp hiermede van een sportief
standpunt hebbende laten zien, tcckcn ik,
u, Mijnheer de Redacteur, dankend voor de
verleende plaatsruimte,
EEN VOETBAKSUPORTER.
(Door de opneming vaii dit stuk achten we
do plaatsing van een ander oVer dezelfde
zaak overbodig. Red.)
Haagsche Rechtbank.
De heer De Haas voor de
Haagsche Rechtbank.
„Abram Johannes de Haas!" riep de deur
waarder bij de Haagsche Rechtbank gister
namiddag na de pauze met luider stemme
in de geopende deur der rechtzaal. De
haJzen der talrijke belangstellenden op de
publieke tribune, Waaronder een vrouw
met een bouquet bloemen, die, zooals later
bleek voor den beklaagde bestemd" was
rekte zich en' ook op de gevulde gereser
veerde tribune en in de volle getuigen
banken wachtte men in spanning wanneer
de oude gebrekkige man met zijn karakte
ristieken kop zou binnen komen. Wij meen
den ook zelfs bij de rechters eenige nieuws
gierigheid te bespeuren.
Het was een teleurstelling, toen de deur
waarder zich tot den president wendde met
een: „beklaagde is niet verschenen".
De verdediger, jhr. mr. B. O. de Sa-
vornin Lohman, was mi&sohien van allen
wel het meest teleurgesteld en toen de
Subst.-officier mr. Brantjeg mededeelde,
dat tegen beklaagde verstek zou worden
verleend en met de zaak zou worden voort
gegaan en de rapporteur, rechter mr.
Schlingemani) de dagvaarding en het von
nis van den kantonrechter te Leiden had
voorgelezen en met het getuigenverhoor
zou worden begonnen, verzocht de verde
diger uitstel voor ongeveer drio kwartier
Hij zou anders beklaagde niet kunnen ver
dedigen Immers, hij had, in de stellige
verwachting, dat deze zou verschijnen, geen
volmacht van beklaagde. De Rechtbank
stond het verzoek welwillend toe en rïe
schoonzoon, die met de auto was gekomen,
spoedde zich naar hier en kwam tegen drie
uren weder met beklaagde aan, en de ge
schorste zitting werd weder hervat. De
schoonzoon wilde naast beklaagde 'n de
bank der beschuldigden gaan zitten, wat bom
echter niet werd toegestaan. Wel werd den
ouden man vergund te blijven zitten, wan
neer hem vragen werden gesteld.
Nadat hij had geantwoord op de gebrui
kelijke vragen van den president en diens
vraag of hij de in de dagvaarding
vermelde feiten als juist erkende met de
wedervraag beantwoorddeWaar is in. ons
land de wet, die Btrai stelt op het helpen
van menschen, dié zijn opgegeven of aan
den weg en in het water zijn gevonden?
werd met het getuigenverhoor aangevangen.
Dezelfde twintig personen, die in eerste
instantie voor het kantongerecht waren ge
hoord, werden ook nu weder op dezelfde
wijizo ondervraagd en gaven antwoorden,
welke bijna letterlijk met de toen gegevene
overeenkwamen. Sommigen waren nog gall
ier met hnn loftuitingen, uitvloeisel van
dankbaarheid voor de genezing of de ver
lichting der kwaal, door het gebruik der
door De Haas verstrekte geneesmiddelen.
De meesten hadden een gulden neergelegd,
een enkele een halven gulden; sommigen
een rijksdaalder en daarvoor pillen, drup
pels, zalf, pleisters of kruiden ontvangen.
De meesten lieten den 3of aan beklaagde
vergezeld gaan van afkeuring over hetgeen
rij van doctoren of professoren hadden on
dervonden. Zoo juffrouw De Vries, te
Zaandam, die te Leiden vertelde, dat zij
door het gebruik van de medicijnen van
De H. 1300 cteenen was kwijtgeraakt, welk
getal nu tot 1400 was gestegen. „Men kan
wel wat zeggen," zeide getuige, „maar
zien is ook goed", en daarmede vertoonde
zij een fleschje met bruine substanties, dat
zij den president wilde overhandigen, wat
deze echter met een afwijzend gebaar wei
gerde.
Men had haar te Amsterdam in het Gast-
huis geopereerd, maar dat had niet gehol
pen. Ware ze niet bij dokter" De Haas
terecht gekomen, zij zou niet meer tot de
levenden behooren.
Zoo dacht ook Jacob Stigt'er, uit De
Lier, er over. Hij zou al lang op het kerk
hof hebben gelegen, indien hij niet tot
dokter De Haas ware gekomen.
Simon Vaartjes, diamantbewerker, te
Amsterdam, had lang met fistels getobd,
en was-er eenige malen van geopereerd, en
in het Gasthuis hadden zij hem opgegeven.
Na gebruik van twee flescbjes druppels en
een paar pakjes kruiden was bij weer zoo
veel beter, dat hij over een tram kon sprin
gen. Aan menheer De Haas had hij rijn
leven te danken.
Beklaagde bevestigde deze verklaringen
meestal met een goedkeurend hoofdknikje-
Ook werden verklaringen afgelegd door
twee rijksveldwachters, die op last vaa d©n
inspecteur der rijksyeldwacht naar De
Haas zijn geweest en geneesmiddelen had
den meegebracht, die ze hadden gedepo
neerd op 'fc parket van den Ambtenaar van
het O. M. aan het kantongerecht te Leiden.
De 17-jarige Petronelia Hoogendoorn,
uit Zegwaard, die aan pijn in den rug en
in het hoofd leed, had in het geheel geen
baat gevonden. De middelen hielpen niets.
Zij was naar een anderen dokter gegaan
en is daardoor weer opgeknapt.
De Haas, over dit geval gehoord, ant
woordde minachtend: „Och ja, reiskosten
en thuis in het fonds, dat ia veel gemak
kelijker."
Het meisje zeide niet in een fonds te zijn.
Maar zooals wij zeiden, dit was slechts
een dissonant tusschen de meer of min
der hooge consonanten, waarin den oude
medicijnmeester de uitbundigste lof werd
toegezongen.
Dit* werd niet minder, toen de getuigen
décharge door den verdediger gedagvaard
en door beklaagde meegenomen, aan het
woord kwamen.
Allereerst ds. Van Gheel Gildemeester,
uit Den Haag, die op verzoek van den ver
dediger een merkwaardige genezing mede
deelde, door den heer De Haas, bij hem
volbracht, nu 12 jaar geleden.
De dominee had toen een knob
bel aan het verhemelte, waaraan hij veel
pijn had. Hij kwam het zijn huisddkter,
dien hij toevallig in het Diaconessenhuis
ontmoette, vertellen en deze noemde het
een leelijk ding cn vroeg of hij er ook pijn
aan hod. Na het knobbeltje te hebben on
derzocht, ried de dokter hem naar een met
name genoemd professor te Leiden te gaan
(deze hoogleeraar, dien ds. G. G. niet noem
de, is nu overleden).
De hoogleeraar verklaarde, het ook een
raar ding te vinden, zooals hij het nog
nooit had gezien. Hij moest maar weer naar
huis gaan en de dokter moeet er eens een
gipsafdruk van maken.
De professor vroeg voor de visite f 10,
die de dominee betaalde, met de opmer
king, dat hij den professor wel eens een
tegenrekening kon zenden, omdat hij hem
iets nieuws had laten zien, waaw>p de hoog
leeraar lachend had geantwoord, dat hij
dit maar eens probeeren moest.
Toen ging hij naar den heer De H. en
deze had vedklaard, dat het een zenuw
knobbel was. Als hij zich zenuwachtig maak
te, kwamen er vier verhevenheidjee op, die
een zekere melkwitetof afscheidden. Zoo
was het ook. Deze man had dus begrepen
wat het was. Hem werd een soort ether
medegegeven, waarmede hij den knobbel
moest aanstrijken. Getuige was toen spoe
dig genezen en hij gevoelde zich zeer dank
baar, waar de geneeskundigen in bedekte
termen op kanlker hadden gezinspeeld.
Een dame uit Leiden had voor 9 jaar een
soortgelijk geval met haar dochter gehad,
toen nog maar 6 jaar oud. Dr. Den Houter
had het kind zonder succes maanden be
handeld, een professor werd ook geraad
pleegd, doch' hoewel de toestand hoogst
zorgwekkend was, konden rij het kind niet
helpen. Ten einde raad was de toevlucht
naar den wonderdokter, en deze knapte
het kind weer op: in den tijd van een
maand was het beter.
De 36-jarige H. V. Somerwil, bloemist
uit Sassenheim kon uit eigen ervaring spre-
ken. 11$ jaar geleden kreeg hij een hard
nekkige buikkwaal. Hij leed aan geweldige
verstoppingen, kon niet urineeren.
Door dr. Metzlar behandelt, zond deze hem!
naar prof. Noletn, die als eenige kans op
behoud hem een, hoewel gevaarlijke, operatie
aauriecl. Daar zag getuige tegen op en zijn
laatste toevlucht was: de heer De H&ate,
die hem met natte omslagen van melk be
handelde en hem fcruidenaftreksel ingaf,
waarop onmiddellijk verlichting ecu weldra
genezing intraden.
Ongeveer dezelfde verklaringen deden nog
een drietal personen uit Den Haag, die zelf
of van wie kinderen op dezelfde treffende
wijze wolren genezen, nadat alles was gepro
beerd ©n in sommige dier gevallen waren de
huiedokters er mee hekend gemaakt en had
den ark eend, dat zij er ook niet hij konden.
Toen het getuigenverhoor was geëindigd,
nam subst.-officier mr. Brantjes, met het oog
cp den tijd een zeer kort requisitoir. Hij
constateerde, dat hier in op één na alle ge
vallen geen dringende noodzakelijkheid vaa
onmiddellijke hulp noodig is geweest, ter
wijl het misdrijf van onbevoegd uitoefenen
van de geneeskunde vaststaat, vroeg hij ver
nietiging van het vonnis van den Leidschen
kantonrechter, doch opnieuw recht doende,
eisehte hij 19 geldboeten van f 15, subs. 2
dagen voor elke boete.
Do verdediger, jhr. mr. B. C. De Sa.vor-
nin Lohman, die een zeer uitvoerig pleidooi
hield, dankte in de eerste plaats de Recht
bank voor de do°r haar aan d-en beklaagde
betoonde welwillendheid door op zijn ver
zoek de zitting te schorsen, totdat beklaagde
was gehaald. Hij had deze verdediging met
liefde op zich genomen. Hij zou het zeer be
treuren, dat deze verdienstelijke man aan
den avond van zijn leven nog een veroordee
ling zou moeten ondergaan. Hij hoopte er
toe te kunnen medewerken, dat dit niet ge
schieden zal en de ambt. van het O. M. van
het kantongerecht heeft het hem daarin,
meent hij, nogal gemakkelijk gemaakt, want
z. i. moet wegens nietigheid van de dagvaar
ding ontslag van rechtsvervolging volgen.
De ambtenaar heeft beklaagde het onbevoegd
uitoefenen der geneeskunde als beroep ten
laste gelegd volgens art. 436 van het W.
van Strafrecht, doch hij had daarbij ook moe
ten raadplegen art. 1 der Geneeskundigewet
van 1865, waar wordt gesproken van het uit
oefenen der geneeskunde als bedrijf en nu
zijn beroep en bedrijf geen gelijkwaardige
begrippen, wat spr. nader mede uit de ge
schiedenis dor heide wetten aantoonde.
"YVaar de dagvaarding heeft verzuimd aït.
1 desr wet van 1865 er hij te noemen, heeft
zij een feit ten laste gelegd, dab niet straf
baar is. De ambt. had in het vonnis vaa
den Kantonrechter van Haarlem van 23 Maart
1910 een voorbeeld voor een goede dagvaar
ding voor zich gehad. Pleiter beriep zich
op een arrest van den Hoogen Raad vaa
1893. De .toen door den Hoogen Raad go*