Concert K. K
GELD! VERDIENEN
kras fisifiats-iöiilsr.
't Posthof.
JAC. KROL,
6. m SitaSSEL,
Firma y. VAR VEEBES.
HiMoecliijasseii.
Kantoor
Slagers j
Kruideniersj
Rej. W. v. i. WAALS,
Nnfj-Bratentsch Scliseiieiimagazijn
Mijn Gancarreniea staan verbaasd.
M. H. van MooS,
Bresstraat 153. Telef. Inters. 440.
Voor Bruiloften en Feesten,
Haartstr. 222-267, LEIDEN.
Ma^azija van
Briiiioftsartikelen
Brandwaarborg-
Maatschappij en
A* Q. HOOIJER.
OPRUIMING.
Kaar de JaavQSsensteeg 56.
A.' FAAR
™",;jasswi
jM&urs
Bakkers
Koetsiers I
W. F. KORS,
Specialiteit in Vakkleeding.
Donderdagavond a. s.
Tweede Kamer.
Verloskundige*
Vliet 27 bovea,
!s wederom te consnlteereu.
Wed. H. MUSSEN,
J. G, SPOOfl,
Haarkundip, Hoopwosrd 11.
NUTTIGE EN FtfAASE
HANDWERKEN.
E. G. I ADWERDOM,
BreestraaË 133,
Enorms voorraad. Prima kwaliteit
Telef. 1087. Beleefd aanbeyelend.
I. L. ¥E8SÖÖS,
Architect Sassenheim,
G. J. ËGGIÜK Mü.zo., Timmerman*
Spoil-eaMampiis.
JB KANBIER,
Pelikaanstraat,
rjh, gan iet <§ürgh,
Specialiteit in Handschoenen
en Dames-Nouveautés
Fijne Collectie in alle Heeren-Artikelen.
Rijke kcu\e Gekleurde Hemden, 7023 75
Dassen, Boorden, en.
Prima Kwaliteiten. Voordeelige Prijzen.
13 HET
oisiSsie e i feesie adres:
Eenigste speciale In
richting hier ter stede, voor Brul-
loitsdrnkwerk, zooals: Foest-
couranfon, Programma's,Liederen, enz.
Aar, de zaak is een (ielo-
geitheidsdiehter verbonden.
Steeds de nienwste Voor
drachten, Liederen en feest
artikelen. 7012 24
Gevestigd te Amsterdam.
De DIRECTIE brengt ter
kennis van belanghebbenden,
dat in de vacature ontstaan
door het overlijden van den
Heer W. N1£KERK, is voor
zien door de benoeming tot
Oorrespondent van den Heer
J. C. SPRUIJT,
Notaris te Alten aan den Rijn,
6935 25 De Directie:
J. VAH '/SEREH VAN VEEN.
B.J.A. VAN VEERENVAH VEEM.
Amsterdam, 15 Mei 1911.
Rebedigd Taxateur.
Oude Vest 11. - ïeleph. 572,
2491 10
Kegnlaïevsrs, staande Klok
ken, Horloges, Wekkers, alles
in sterk ronrdrreererrrte pilzen.
Concurrentie onmogelijk.
Aan bot zolfde adres nog een tweede
hands fiets te koop. 7009 13
Haven 22. WMa
7003 10
IDen nieuw regiem ent voor de
Stadsbank van Lecning.
Ingevolge Bet bepaalde bi] artikel 54 der
wet van 8 Govern Iter 1910, houdende wette
lijke bepalingen tot regeling van de banken
van leening (Pandhuiswet), vei-vallen de
reglementen van de gemeentelijke banken
van leening zes maanden na het in werking
treden van die wet, indien zij met met in
achtneming van de bepalingen der nieuwe
wet binnen dien termijn zijn herzien.
Met het oog hierop, alsook in verband
met J<t nieuwe artikel 11-ibis der Gemeente
wet, tb door Gommïssamsen der Stadsbank
van Leening alhier een geheel nieuw regle
ment voor die instelling ontworpen ter ver
vanging van de bestaande reglementen van
de Bank en haar hulpkantoren en van de
verordening, betreffende de samenstelling
en -de 'bezoldiging van het personeel, aan
de Bank verbonden.
De verschillen fcusschen het nieuwe
reglement en de bestaande bepalingen
vloeien voornamelijk voort uit de zooeven-
genoemde Pand huis wet. Meer belangrijke
wijzigingen zijn de volgende:
In de eerste plaats komt het B. en Ws.
met Commissarisen voor, dat de m het be
staande reglement gevorderde a 1 p h a b e-
i i s c h e voordracht van drie personen
voor de benoeming van Commissarissen en
van den Controleur, dien zij, evenals zjjn
collega's in andere gemeenten, voortaan
Directeur zouden willen noemen, geen aan
beveling verdrent en dat bet doelmatiger
is te bepalen, dat de benoeming door den
Gemeenteraad plaats heeft uit een dubbel
tal, door B. en Ws., na raadpleging met
Commissarissen, bij den Raad in te dienen.
Verder maakt liet nieuwe reglement ook
beleening van .Rijkspensioenen mogelijk,
waartoe o. a. Teeds eerder door de gemeen
telijke banken van leeningte R-ottèridaim,
's-Gravenhage, Groningen, Maastricht en
"Nijmegen besloten ia
In de derde plaats ia het bedrag, dat
jaarlijks aan de hoofdbeambten der hulp
kantoren voot schoonhouden, verwarming
en verlichting wordt toegekend, van f 100
op f 150 gebracht, aangezien aan Commis
sarissen .gebleken is, dat een bedrag van
100 niet voldoende is.
Ten Tierde m de bepaling, dat de pan
den ten minste 15 maanden moeten worden
bewaard,, alvorens te kunnen worden ver
kocht, met het oog op de waard e verminde
ring van vele panden in dien zin gewijzigd,
d- voortaan reeds na zes maanden vbt-
koop kan pfeats vinden, welke termijn voor
hel doel d-x beleening alleszins voldoende
k worden geacht.
De -aansprakelijkheid der ambtenaren,
met de waarneming der panden belast,
voor de verliezen, door de Bank ten gevolge
van te hoQge beleening geleden, behalve in
die gevallen, waarin -commissarissen hen
v«i de aansprakelijkheid ontheffen, is in
het nieuwe reglement behouden, aangezien
B. en Ws, niet kunnen inzien, dat artikel
.8, 2de did der wet zich daartegen zou ver
zetten. De bedoeling van dat 2de lid kan
tc ui. i. geen andere zijn, het blijkt uit
de geschiedenis van de totstandkoming dier
bepaling ten duidelijkste, als deze, dat
de verliezen niet op de pandgevers mogen
worden verhaald. Trouwens, artikel 4, lo.
der wet sluit allen twijfel uit door voor te
echrijven, dat de aansprakelijkheid van de
a: -dienaren en bedienden in het door den
Raad vast te stellen reglement moet wor
den geregeld.
loordrachi osulerwijzer.
In de gemeenteraadszitting van 23 Maart
1911 werd tot onderwijzer-plaatsvervan
gend hoofd aan de eerlang te openen school
2de klasse aan de Heerènsfaraat benoemd
de heer A. C_tfcel, onderwijzer met ver
plichte hoofdakte 'aan de Jongensschool
2de kl. alhier.
'Ter vervulling van de vacature, die ten
gevolge dier benoeming aan laatstgenoemde
school zal ontstaan, werden door B. en Ws.
sollicitanten opgeroepen voor de betrek
king van onderwijzer met verplichte hoofd
akte, tevens in het bezit der akten voor
de Wiskunde on de Fransehe taal.
Na herhaalde oproeping in de vakbladen
meldden zich slechts twee personen voor
die betrekking aan.
Daarom wordt den Raad nu de volgende
voordracht aangeboden, waarop evenwel
in afwijking van het bepaalde bij de wet
op het Lager Onderwijs de namen van
slechts twee in plaats van ten minste drie
bevoegden zijn geplaatst: lo. J. Rijkse, on
derwijzer te Arnhem; 2o. A. Overbosdh,
onderwijzer aan de openbare school der 3de
klasse No- 6, te Lei den.
Levering van Leidseli gas aan
Hazerswoude.
Van het gemeentebestuur van Hazers
woude is, naar Commissarissen der 'Stede
lijke Fabrieken van Gas en Flectriciteit me-
dedeélen, bij de Directie dier fabrieken
een verzoek ingekomen, om de voorwaar
den te mogen vernemen, waaronder door
Leiden in de gemeente Hazerswoude (H-oo-
ge Rijndijk en het Dorp) gas zou kunnen,
worden verstrekt.
Die voorwaarden zullen, blijkens de aan
den Raad alhier overgelegde concept-over
eenkomst, bijna geheel dezelfde kunnen zijn
als die, waaronder de gasvooTriening van
Leiderdorp en Warmond reeds geschiedt
feu de gas v oorziening van Rijnsburg binnen
enkele maanden zal geschieden.
Het gas zal door een persleiding in een
gashouder bij 't dorp Hazerswoude worden
gepompt. Uit dezen gashouder zal het
dorp worden voorzien. Voorloopig zal de
voorziening van den Hoogen Rijndijk met
behulp van een regulateur, die den "hoogen
druk in de persleiding tot den vereischten
lagen druk terugbrengt, kunnen plaats heb
ben. Indien echter het gasverbruik boven
een aangenomen cijfer stijgt, zal nabij den
Hoogen Rijndijk een tweede gashouder
worden gebouwd. Hiertoe zal misschien
reeds spoedig moeten worden overgegaan,
met het oog op een eyentueele gasleve
ring aan Koudekerk, van welke gemeente
bereids eveneens een verzoek om opgaaf
der voorwaarden van gaslevering is inge
komen.
In tegenstelling met den gasprijs voor
de straatverlichting der gemeenten Leider
dorp, "Warm-ond en Rijnsburg, die eerst
S1/? cent bedraagt, wanneer een bepaalde
boeveelheid gas is verkocht, zal de gas
prijs voor de straatverlichting van Hazers
woude {art. 4 der concept-overeenkomst)
direct op 5% cent worden gesteld.
De gemeente Hazerswoude toch
stelt twee terreinen beschikbaar,
één nabij het Dorp en één aan den
Hoogen Rijndijk, voor den bouw der gas
houders, eene fitterswoming en andere op
stallen en keurt goed, dat laatstgenoemd
terrein ook dienstbaar zal worden gemaakt
voor de gasvoorziening van Koudekerk.
Doch ook afgezien hiervan behoeft tegen
deze wijziging geen' bezwaar te bestaan. I
V
Immers, op dezelfde wijze rekenende als
voor de gemeenten Lei dei'dorp, Warmond
en Rijnsburg, zou het cijfer van het gas
verbruik waarbij de prijsverlaging voor de
straatverlichting zou ingaan, 162.500 M3
moeten bedragen, of per jaaT en per in
woner 42 M5., terwijl het gasverbruik in de
gemeenten Sassenheim en Voorschoten 111
1910 ruim 50 M*. per inwoner heeft be
dragen en in Leiderdorp, alwaar de gasle
vering aanving in October 1910, in bet
jaar 1911 het cijfer van 40 M3. per inwo
ner zal worden overschreden.
Voor de gasvoorziening van Hazerswou
de lean gebruik, worden gemaakt van de
persleiding, die ten behoeve van Leider
dorp is gelegd. Deze leiding zal tot het
terrein aan den Hoogen Rijndijk met 5500
M. en verder tot 't Dorp met 3350 M. moe
ten worden verlengd. Voor de distributie
van het gas zullen 9500 M. gegoten ijzeren
buizen moeten worden gelegd.
De kosten van deze leidingen, den gas
houder met fundeering, een fitterswoning
en diverse toestellen worden geraamd op
f70.000, een weliswaar hoog bedrag, doch
waarvan Commissarissen vertrouwen, dat
rente en aflossing behoorlijk zullen worden
gedekt.
B. en Ws. geven aldus in overweging:
lo. over te gaan tot de vaststelling van
de overgelegde concept-overeenkomst be
treffende de levering van gas in de ge
meente Hazerswoude;
2o. te besluiten tot aanvulling van het
Uitbreidings- en Vernieuwingsfonds der
gasfabriek met een bedrag van f70,000 te
vinden uit geldleening, onder bepaling dat
jaarlijks door de gasfabriek aan de gemeen
te zal worden betaald dezelfde interest, als
de gemeente van het door haar geleende
kapitaal verschuldigd is en dat jaarlijks
5 pCt. zal worden bestemd tot aflossing
van schuld of kapitaalbelegging te begin
nen met het jaar 1912;
3o. over te gaan tot vaststelling van den
eveneens overgelegden suppletoiren be-
grootingsstaat, groot f70,000.
In de gisteraamiddag gehouden vergade
ring kwam ;n een missive van den Minister
van Financiën, berichtende de intrekking
van het wetsontwerp tot uitgifte van een
4-pGfcs. -Staats! eening.
Bij de verdere behandeling van hét wets
ontwerp betreffende bepalingen tot bevei
liging van werklieden hij S t e e n h o u-
wers arbeid <dat uitgaat van het
hoofdbeginsel, dat alleen tot het bedrijf
worden toegelaten zij, voor wier gezond
heid die arbeid geen bijzonder gevaar ople
vert en dat ook wil weren te jeugdige en
minder krachtige individuen uit het steen
houwersvak; dat verder beoogt stof ver
spreid mg bij d-o steenhouwersarbeid tegen
te gaan en de nadeolige gevolgen van de
stof te bestrijden, zoowel door inrichting
der werklokalen als door maatregelen bij
het verrichten van den arbeid zelf en wil
voorkomen, dat de steenhouwers te lang
aan den nadeeligen invloed van hun arbeid
zijn blootgesteld en te groote vermoeidheid
bij ben intreedt) voerde, na den heer
P a s s t o o i s, de heer Helsdingen
het woord. Zooals wij reeds in het kort
meldden, betuigde deze spreker de ingeno
menheid der sociaal-democratische Kamer
leden met dit ontwerp, met het oog op bet
moorddadige van het steenhouwersbedrijf
-zoo noodzakelijk, ofschoon dit naar hun
meerling eigenlijk nog met ver genoeg gaat.
De voorgestelde keuring van werklieden,
j of hun gezondheidstoestand toelaat in het
i bedrijf werkzaam te zijn, achtte spr. een
I bepaling van groote waarde en is allerminst
een nieuwigheid in onze wetgeving, waar
soortgelijke bepalingen 0. a. ook ts vinden
zijn ten aanzien van het mijnwerkersbedrijf
en den caïssonarbeid.
Spreker ontkende voorts, dat door dit
wetsontwerp de vrije beroepskeuze ver
moord zou worden, want bij de arbeiders is
de vrije beroepskeuze een fictie, zoodat er
niet te vermoorden valt.
Enkele bepalingen onderwierp spr. aan
oritiek- Zoo verwachtte hij weinig prac-
tïsch nut van de bepaling, dat de arbeider,
na eenmaal voor het bedrijf te zijn góed-
gekeurd, zich ieder jaar kan laten herkeu
ren, om na te gaan of zijn gezondheid ver
dere werkzaamheid in het bedrijf toelaat.
Van die herkeuring zullen de werklieden
geen gebruik makeD, want worden zy bij
herkeuring medisch ongeschikt verklaard,
aan zal hun niets resten dan hun vak
vaarwel te zeggen en te verhongeren. Daar
om bepleitte hij als practischér een wijzi
ging der Ongevallenwet, waarbij beroeps
ziekten worden gelijkgesteld met bedrijfs
ongevallen. Verder betreurde ook deze
spreker het ontbreken van het verbod tot
bewerking van zandsteen.
Wilt de bescherming in dit ontwerp van
de jeugdige persoren betreft, bepleitte
spreker nog^o. a. om de toetreding van
jongens tot het steenbouwersbedrijf in
plaats van op 14-jarigen leeftijd, op 16-jari
gen te stellen.
Met warmte beval hij de aanneming aan.
De heer Tydeman betoogde uitvoe
rig dat hij, hoewel gaarne willende mede
werken om den steenhouwersarbeid in bete
re oonditïe te brengen, dit ontwerp van te
ver gaande strekking aoht, en overwegen
de bezwaren had tegen de wijze, waarop
de Regeering hier een sociale verbetering
wil aanbrengen en welke zich wederom be
weegt op het door heb niet gewilde ter
rein van uitbreiding "Van private Staatszorg,
met de haar aanklevende gevaren van aan
randing der individueele vrijheden, Staats-
bomoeizucht en noodeloos bestuur. De ar
beiderswetgeving moet niet ontaarden in
een precieuse wettelijke regeling van het
bedrijf, maar een ruime regeling zijn, waar
in het bedrijf zioh vrij kan blijven bewegen.
Speciale bezwaren van spreker waren o. a.
de uitbreiding, welke de Minister heeft ge
geven aan het begrip van wat onder steen
houwersarbeid moet worden verstaan; het
te ver gaan vain bet ontwerp in de beper
king van den arbeidstijd, hetgeen noodwen
dig beperking van verdienste medebrengt;
het reglementeeren van het stukwerk, het
geen in dit ontwerp z. ï.niet thuis behoort.
Maar sprekers hoofdbezwaar was de in
breuk, die óp de vrije beroepskeuze ge
maakt wordt door het verbod van toelating
tot het bedrijf. In verband hiermede be
streed spreker de stelling van den heer
Helsdingen, dat de vrije beroepskeuze een
fictie is voor de arbeiders. Die keuze be
staat wel degelijk, ook voor den arbeider,
en men is juist bezig haar voor allen beter
te maken, door het onderwijs te verbeteren.
Het verbod van toelating zal voorts ten
gevolge kunnen hebben eeu groote aanspra
kelijkheid van den Staat voor de schaden,
door het niet toelaten tot het bedrijf bel 00-
pen, bijv. door oudei's, die jaren lang leer
geld .hebben betaald om hun zoons het vak
te laten leer en en hun nu den toegang tot 1
de werkplaats zien ontzegd, of bijv. wan- I
neer een jongen, ten gevolge van de Rijks-
keuring toegelaten tot het bedrijf, later de
steenhouwersziekte krijgt, in welk geva!
zulk een persoon opneming op 's Rijks
kosten in een sanatorium zal gaan eisohen.
De heer De Kanter sloot zich, wal
het verbod van toelating tot het bedrijf
betreft, geheel bij den heer Tydeman aan^
Spreker keurt af een keuring van Staats:!
wege, maar zou daarvoor in de plaats wik
Jen stellen eeri keuring door een parties
lier geneesheer, doch alleen op eigen aan
vrage van den arbeider. Wil de arbeid
ofschoon afgekeurd, dan toch in het
gaan, dan moet hij een nadrukkelijke ven.
klaring in dien zin overleggen, alvoren^
te kunnen worden toegelaten.
De heer De Visser achtte, in tegen
stelling met het gevoelen van den lieef
Helsdingen, de keuring, alvorens tot hef
steenhouwersbedrijf te kunnen worden toe
gelaten, wel degelijk een nieuw beginsel
in de wet en betoogde, dat een vergelijking
met een soortgelijke bepaling ten aanzier*
van mijn- en caisson-arbeid niet opgaat;
omdat voor laatstbedoelde bedrijven di
keuring steunt op een maatregel van bei
stuur en bij het onderhavige ontwerp dej
keuring op de wet komt te steunen. Liever]
had spreker derhalve gezien, dat de Mij,
uister door verscherping van de Arbeids*
wet en verbetering van de Veiligheidswei;
ware gekomen tot keering van het kwaad;
dat hier te bestrijden valt.
Spr. zal zeer bezwaarlijk vóór het onU
werp kunnen stemmen, van hetwelk hij
o.a. vooruitziet (en wel door den zeer kon
ten arbeidsduur, welke er in vastgesteld
wordt),, dat het steenhouwersbedrijf, het/
welk in ons land toch al niet meer met)
groot succes beoefend wordt, vooral voor
de kleine bedrijven onmogelijk zal war/
den gemaakt. Als uitgangspunt van hef
ontwerp had spreker daarom liever wilier'
gekozen zien het beschermen van den min
derjarïgc tegen de gevaren van het bedrijf;
in plaats van een zelfstandig, meerderjarig
persoon van Staatswege het recht te ont;
zeggen in eenig bedrijf werkzaam te won
den. Spreker kondigde aan, dat wellicht
$oor hem en anderen een amendement iD.
laatstbedoelden geest zou worden inge:
diend, en deed ten slotte nogmaals met
nadruk uitkomen, dat slechts vooropstel-,
ling van de bescherming van den minden
jarige de tegenstanders van het ontwerp
in voorstanders zou kunnen veranderen^
De heer De Klerk drong op dit oogein
blik nog niet zoo aan op verbod van het
bewerken van zandsteen, willende hij, voor/
al met het oog op den niet zeer bloeien^
den toestand van h.et bedrijf, eerst eenS
de werking van de wet afwachten. Tegen
de keuring van jongens op 14-jarigen leef/
tijd had spr. geen bezwaar, wel tegen her/
keuring: op lateren leeftijd. Ook spreker was
voor zoo spoedig mogelijke gelijkstelling
van de steenhouvversziekte met een hei
drijfsongeval, als het waar is, dat het
steenhouwersvak zoo gevaarlijk is.
De vergadering werd verdaagd tot nedc?
te elf uren.
Faillissementen.
A. C. I uijer, sigarenmaker en winkclie-,
te 's-Gravenhage.
H. van der Werff, korist, te A sterdam
H. G. Bornhijm, vleeschhouwer en koop*
man, te Nederhorst den Berg.
G. Wiersema, molenaar, te Grootegas
M. Heiligenberg, landbouwer, te
Paulowna.
H. Dekkers, landbouwer te SchijndeL
G. Verschuere, koperslager, te Venloo*
HOX/LOOS.
752 10
Ondergeteekende bericht dat de
Wasotr» en
Sfsrijkisirlötiting
verplaatst ts van Heerensingel 34, naar
Maredijls Mo. 131,
voorheen ÜIÖÜART.
6.95"x 12 Beleef! aanbevelend:
Zie> <1© vel© Attestftn.
7044 5
Opleiding vaar ds
examens en vaot- de
praêfêijk door» eisrsus
oï pi-ivaaiiessen. -012 13
kunt Gij door Uw Schoenwerk te koopen in het
VAN 7033 56
Flaarleinmerstraat 144,
bij de ianvtsssensteeg.
ij)n groote voidooning to kennen, over
4e loyale vergoeding lijner ontvreemde
Kippen, en kan daarom genoemde
Maatschappij ieder ten lesrste aanbe
velen. J. C. NTADMOUDEU.
Inlichtingen te bekomen bi) den
Agent F. WESTENBROEK, Hooge
Eindlik 204, Zoeterwoude.
7019 12
Allen, die iete te vor
deren hebben van of
verschuldigd z(jn
aan de nalatenschap van den Heer
W. li. 1)H\ HOUTftft, over
leden te Leiden den 13den Mei 1911,
worden verzocht daarvan opgave
of betaling te doen ton kantore
van Mr. H. M. A. CÖEBEUQH, waar
nemend Notaris te Leiien, voor of
op den laten Jnni 1911. 6782 11
6163 8
Met genoegen s eef t om derget eek end
»an d« Sabrnak IfEaaêsehappaj
O ei'ii i em
Oude Vest 169,
bereelt zich beleefd aan voor allo voorfcomeucU Timaiarwftfken. Belast
zich ook in et de administratie van linizen. 4955 12
HEDEN een groot© zending
BRENNABOR-KINDERWAGENS,
ontvangen, bjj 7025 1 i
3de Kinis vaiuif de Ilaarlemmerstr.
