LËIDSGH DAO-BLIlD, Saterdag* StÖ Mei. ITierd© Blad.
Buitenlandseh Overzicht
Gemengd Nieuws.
jfo. ISVSO.
Anno 1911.
I De onthulling van het gedenkteeken voor
frijlen koningin Victoria en de schitteren
de feestien, die bij deze gelegenheid befa
ll plaats gehad, waarbij de Duitsche Kei-
een der hoofdpersonen was, hebben de
politieke organen in de verschillende lan
den aanleiding gegeven om de verhou
ding tusschen Duitschland en
(Engeland weer eens te bespreken.
Dat die verhouding tot heden niet was,
HKials wel gewenscht werd, niemand die
£et zal ontkennen. Duitschers en Engel-
jchen ktrnnen elkaar niet goed zetten. Dat
blijkt herhaaldelijk en het zal lang duren
yoordat hierin verandering komt. Toch
iiaet het bezoek van Keizer Wilhelm aan
(je verhouding veel goed en dit is dan
pok bij deze gelegenheid goed merkbaar*
Daarbij komt dat keizer Wilhelm met zijn
lieef George waarschijnlijk beter zal kun
nen opschieten dan met zijn oom Eduard.
In Eduard vond de Keizer in velerlei op-
jicht zijn meerdere, m George zijn gelijke
pf zjjn mindere. Ook dit kan, gezien men-
phelijke eigenaardigheden, een goeden in,
jrloed hebben.
Gisteravond is er in Het Buclóngham-
Jttleis een galabal ter cere van den hoogen
pist gegeven. Het werd geopend met een
[oninklijke quadrille, waaraan d® Keizer,
|je Keiaeon, de Koning, de Koningin, alle
leden van de koninklijke familie en de
iJames uit de aanzienlijke wereld deelna-
pien. De prachtige balzaal bood een onge
woon schitterenden aanb'ik.
Er staat in het bericht nief bjj of de(
jllajesteiten de quadrille zonder fouten heb
ben ten einde gebracht.
Wij willen gaarne aannemen, dat Hef pre*
'cies is uitgekomen, maar quadrille-dansen
is anders een heele toer, haast meer her*
jen- dan beenenwerk.
Zoo wordt de goede verstandhouding dus
fusschen de hoven bevorderd en zai van
[laar misschien wel lager en lager doorsie-
pelen.
Een bericht uit Londen meldt dat de
Duitsche Keizer den Prins van Wales heeft,
tiitgenoodigd tot een bezoek aan Potsdam,
Zoo blijft de vriendschapsband hecht.
Zooals een telegram ons reeds meldde is
de Grondwet voor Elzas-Lotha-
Zingen in de Rijksdagcommissie aange
nomen,
Men gelooft in parlementaire kringen,-
Idat de samenwerking, die de partijen in
de commissie hebben getoond, ook in de
voltallige vergadering zal blijken. De talen
kwestie wordt volgens een voorstel-Dirk-
scn geregeld. Dit vooTStel noemt Duitsch
als officieele taal en onderwijstaaL Waar
do Fransch-sprekende bevolking de over
hand heeft, kan volgens de wet van 31
Maart 1872, Fransch in het officieele ver
keer worden toegelaten en de stadhouder
kan ook volgens de wet van 12 Februari
1873 Fransch als voertuig voor het onder
sts toelaten.
Het meervoudig kiesrecht heeft men la-
len vallen. Men neemt in welingelichte krin
gen aan, dat de [rijkskanselier de wet op
deze kwestie niet zal laten vallen, vooral
ömdaf de geheele Rijksdag, behoudens de
Mtiservatieven, de antisemieten en de Po
len, het met deze oplossing eens is. Ook
de landsregecring hecht, in het belang van
het tot stand komen van de wet, nu geen
bijzondere waarde meer aan het meervou
dige kiesrecht.
De positie van den Ruasisohen mi
nister Stolypin wordt er niet beter
ep. Bij de benoeming van Sabler tot
opper-procureur der Heilige Synode schijnt
Stolypin's advies niet te zijn gevraagd.
Bovendien verluidt dat de benoemde geen
sympathie van Stolypin ia. Men verwacht
dat deze nn zal gaan inzien, dat het tijd
voer hem begint te worden, en voor den
herfst nog zijn plaat» zal inruimen.
Zoo groeit de autooratie, voor wier her
stel Stolypin zoo krachtig heeft gewerkt,
hem nu over het hoofd.
De arbitrage-ideeë n. tiie. tb'ans
in A m e r i k a zoo ld trek zijn ipjRjeir Roo
sevelt een artikel in de pen gegeven, waar
in hij zegt dat hij er niet voor ia, kwesties,
die de nationale eer en de levensbelangen
vro ue betrokken volkeren raken, aan arbi
trage te onderwerpen. Ik ben een voorstan
der van den algemeepgavrodeschrijft hij,
maar ik geloof niet dat arbitrage mogelijk
is, waar het kwestiefevan. eer, üfcafhankè-*
li.'kheid en onschenilJÈUlJ^iig;gaHlt^Wan^j
neer Engeland aan de bevelhebbers van'
rijn oorlogssohepen het recht gaf, om sche
pen en scheepspapieren van andere volke
ren te onderzoeken, hetgeen den oorlog van
honderd jaar geleden veroorzaakte, of iets
anders van denzelfden aard probeerde,
zou Amerika zeer zeker vechten en degeen,
die in zulk een geval arbitrage aanraadde,
zou geen gehoor vinden.
Roosevelt gelooft aan vrede en recht
vaardigheid, maar hij wil zijn volk in een
positie zien, die mogelijk maakt, dat nie
mand het ongestraft onrecht aandoet.
Uit Mexico het belangrijke bericht
van het aftreden van President Diaz.
Uit aftreden is zeer zeker een historisch
feit van groote beteekenis. Zoo wordt nil,
door een vrijwillig terugwijken, een einde
gemaakt aan de loopbaan van Mexico's
grooten staatsman, die zijn land een krach
tig, goedgeordend bestuur gaf, en de hulp
middelen des lands tot ongekende ontwik
keling bracht. Dat de thans een-en-tachtig-
jarige president tijdens zijn lange regeering
vele fouten heeft begaan, zal wel niet wor
den ontkend. Maar zijn dictatuur heeft aan
het land in materieel opzicht groote voor
deden gebracht, en ondanks alle grieven,
die tegen het bestuur van Diaz in de laatste
jaren zijn ingebracht, zullen de Mexicanen
de verdiensten van den ouden president
tifh zeker niet -. rgeten.
Als vice-president treedt de la Barra op
en het staat nu wel vost, dat Madero als
£jjn raadsman in Mexico de teugels van
bewind in handen zal nemen. Hij laat
nn bekend maken, dat hij het aanbod heeft
aangenomen, om naar de stad Mexico te
gaan en De la Barra ter zijde zal staan.
Hij heeft verder een verklaring gepubli
ceerd, waarin hij zegt, dat de overeen
komst, die hij met de regeering heeft ge
sloten, alle reden tot tevredenheid geeft
en dat de vrede als een vaststaand feit be
schouwd kan worden.
Trots al dit geruststellend nieuws zal het
nog wel eenigen tijd duren voor in Mexico
weer een normale toestand is ingetreden.
Er ia nog te veel onrust in den lande.
Zelfs de gecombineerde strijdmachten
van Madero en de regeering zijn niet bij
machte, de geheele Republiek tot kalmte
te brengen. Vele van Diaz' tegenstanders
zijn bij lange na geen voorstanders van
Madero en zullen zeker geen genoegen ne
men met de vredesvoorwaarden, waarover
Madero zoo voldaan is.
Ma-ar voorloopig is er dan toch dank zij
het offer dat de oude president Diaz aan
zijn eigenliefde beeft gebracht, een ont
spanning ingetreden.
SPORT.
De wedstrijden van Zondag.
In Rottendam zal Sparta voor de tweede
maat den kampioenstitel van Nederl. ver
overen. In Wageningen was de overwinning
wel niet schitterend, maar op eigen terrein
zullen morgen de Rotterdammers zich her
stellen en op afdoende wjjze G. V. C. hun
meerderheid toonen.
In Leiden wordt morgen het cricket sei
zoen geopend door een wedstrijd tusschen
Ajax en Victoria. Gewoonlijk zijn de par
tijen in hun eersten wedstrijd nog niet op
volle kracht. Beide clubs speelden het vo
rig jaar in een andere afdeeüng, zoodat wij
over hun krachtsverhouding weinig weten.
Voor twee jaar echter werd Victoria hier
met acht wickets geslagen en we hopen,
dat Ajax deze traditie zal bewaren.
Luchtvaart
De Heer Fokken is de eerste Nederlan
der, die met een machine van eigen fa-
bricaat zijn brevet wist te verwerven. Zijn
verplichte vluchten deed hij te Gonsen-,
heim bij Mainz.
Morgen zullen te Soesterbcrg Wijnmalen
en Koolhoven vliegen, terwijl Verschaeve
van Luik naar Soesterberg per vliegma
chine zal komen.
Hippisch® Sport,
Op het Concours Hippique te Brussel;
behaalde de heer H. A. v. Nievelt, van
Wassenaar, in het nummer Ponys met
Little Ruby een derden prijs.
Watersport.
Nu is ook verschenen het pTogramma van
de internationale (kiel- en middenzwaard-
jachten) nationale, alsmede onderlinge zeil
wedstrijd en motorbootwedstrijd, welke
door de zeil- en roéivereeniging „Hollaar
dia'' tegen Zondag 11 Juni op het Braasse-
mermeer zijn uitgeschreven. Ze bevatten
resp. 6, 10 en 3 nummers. De wedstrijden
zullen '8 morgens om tien uren een aanvang
nemen, en des avonds ongeveer te negen
uren zal na afloop van het dmer in „St.-
Joris" te Alphen de prijsuitdeeling plaats
hebben.
Roeien.
Het programma van de Universiteitswed
strijden, te houden op Woensdag en Don
derdag 24 en 25 Mei, op de Zweth bij
Delft, luidt als volgt:
Oude Vier.
25 Mei 11.15 uur: LagaNjord.
25 Mei 11.45 uur TritonNereus.
25 Mei 4 uur Beslissing,
Jonge Acht.
24 Mei 5.30 uur NereusNjord.
24 Mei Laga waik over.
25 Mei 3.20 uur Beslissing.
Jonge Vier.
24 Mei 6.15 uur TritonLaga.
24 Mei Nereus walk over.
25 Mei 12.45 uur Beslissing.
Skiff.
25 Mei 12.15 uur NjordNereus.
25 Mei 12.20 uur Triton walk over.
25 Mei 2.40 uur Beslissing.
Overnaadsche Vier.
24 Mei 4.45 uur TritonLaga.
24..Mei 4 uur NereusNjord.
2i>jJMei 2 uur Beslissing.
Het ernstige ongeval.
Er is reeds met enkele woorden bericht
van 't ernstige ongeval, den vlieger BouTni-
que en luitenant" Dupuits overkomen. Na
der komen er nog de volgende bijzonder
heden over.
Tegen halftwaalf, Donderdagochtend,
steeg Pierre Marie Boumique te Betheny
met zijn ééndekker omhoog. Luitenant Du
puits, 40 jaar oud, was bij hem aan boord.
Hij had twee rondvluchten boven het vlieg
kamp gedaan, toen een rukwind het toe
stel te pakken kreeg en het van 70 M.
hoogte met kracht tegen den grond sloeg.
De brandende benzine had zich verspreid
en het geheele vliegtuig verbrandde.
Dupuits werd geheel verkoold onder de
overblijfselen weggehaald. Hij was terstond
dood. Boumique was afschuwelijk ge
havend, gebrand aan de beenen en
met een gebroken linkerarm. Terstond
werd hij naar het ziekenhuis te Reims ver
voerd, maar zijn toestand was al hopeloos.
Ten gevolge van de wonden stierf hij
's middags om kwart voor drieën.
De overblijfselen van het toestel werden
's middags opgeruimd.
De vliegtuig-maker Deperdussin heeft
verklaard, dat het enge val te wijten is aan
de stoutmoedigheid van den vlieger- Bour-
nique heeft met de evenwichtswetten ge
spot; hij vertrouwde te veel op het geluk.
Ook Aubrun heeft verklaard, dat het on
geluk aan den vlieger zelf te wijten is en
Boumique zelf schijnt iets van een voorge
voel hebben gehad, wat uit uitdrukkin
gen, vóór zijn vertrek gebezigd, blijkt.
De verongelukte aviateur Boumique
bleek later de bekende Pierre Marie te
zijn, op wiens naam de wereldrecords van
snelheid, duur en afstand staan.
De af deeling Leiden van de
Kon. Ned. Weerbaarheids-Vereeniging
heeft tegen Hemelvaartsdag, oefeningen on
der Noord wijkerhout uitgeschreven. De
deelnemers daaraan treden des morgens te
acht uren met rijwiel aan bij de aanleg
plaats der Noordwijksche boot aan de
Haarlemmertrekvaart.
Op het koninklijk landgoed
„Raaphorst,'' onder Wassenaar, staan de
seringen op den beroemden seringenberg
in bloei. Wij mogen er zeker de aandacht
wel op vestigen, al is bot menigeen nu al
te frisch daarbuiten? 't Kan weer zoo gauw
anders en beter zijn.
Uit Hazerswoude wordt ons
gemeld, dat giste mamiddag eensklaps
een lievige brand uitbrak in de Hoogeveen,
en wel in de woning,, bewoond door den
landbouwer C. Mol. Binnen een paar uren
was de geheele boerderij afgebrand. Ook
de goederen, toebehoorende aan eenige
losse arbeiders, die daar tijdelijk werkzaam
waren, gingen geheel in de vlammen op,
oor/aak is onbekend.
Een jong bewoner van Zeven-
hoven, een zoontje van S., duwde een
grauwe erwt in een van zijn ooren, heel
diep, want de geneesheer daar ter plaatse
kon de erwt er niet uitdiepen. Reden
waarom de joDgen van Zevenhoven naar
Leiden, naar het Aead. Ziekenhuis werd
vervoord.
Schipper G. Bol van „De
Vrije Schuit", wonende te Monster, had
het ongeluk voor de sluis te Leidsohendam
vanaf zijn schuit op een aldaar liggend
houtvlot te vallen. Inwendig geikneusd,
werd hij opgenomen en met zijn eigen
schuit huiswaarts vervoerd.
Vanwege het Legerdcs Heils,
afdeelingen Den Haag I. en II. zullen op
Hemelvaartsdag twee openluchtsamenkom
sten worden gehouden, en wel to Waase
naar op het landgoed van baron Van Pal-
landt en te Voorschoten naast het gesticht
„Voordorp."
De troepen zullen aan het station Voor
schoten om halftwaalf aankomen, van waar
met muziek opgetrokken wordt naar de ter
reinen.
Te Utrecht heeft een 3^-j a rig
kind een flesch met vitriool in handen ge
kregen en daaruit gedronken, tengevolge
waarvan het onder hevige pijnen bezweken
is.
Te O u d-V r o e n h o v e n is het 3-
jarig kind van O. Jansen in een ketel met
kokend watr gevallen, waardoor het heele
lichaam met brandwonden is bedekt. De
toestand van het kind is zeer bedenkelijk.
Kersen. Het eerste „klaag-
bericht" over niet al te grooten Meikersen-
oogst kwam uit Tielerwaard.
In de naaste omgeving van Tiel verwacht
men van de meikersen geen overvloedigen
oogst; in sommige boomgaarden zitten ze
zelfs schraal. De late kersen beloven een
goed gewas te leveren.
Vreemd, uit de Betuwe komt geen enkel
zóó pessimistisch bericht. In den omtrek
van Nijmegen zitten de weinige meikersen-
boomen goed vol, terwijl juist de late ker
sen die wat eerder bloeien dan de mei
kersen ook wat meer van de vorst van
vóór eenige weken blijken geleden te heb
ben. Het beschot is daar niet zoo ruim van
Klein maar dapper. Het
stoomschip „Orissa" heeft te Liverpool een
twaalfjarigen knaap geland, dien de Engel
sohe consul te Rio de Janeiro naar huis
had teruggezonden. De jongen had zich
aan boord van een schip, dat van Londen
vertrok, verstopt om mee te kunnen varen.
De passagiers van de „Orissa" hadden
f 60 voor hem bijeengebracht. Ofschoon er
voor de terugreis passage voor hem was be
taald, stond de jongen er op aan boord te
werken.
D o A lk. Crt." vertelt in ver
band met het bezoek van de leden van de
„Britisch Dairy Farmers Association" aan
Midden Beemster het volgende van het
bezoek aan een boerderij.
„Het interessante bezoek moest eindigen
de andere helft der gasten was in aan
tocht. Aan de poort werd onze club opge
wacht door tal van jongens en meisjes. En
nu ging er iets gebeuren, waarvan we met
ingenomenheid melding maken. Dio kinder
schare hief het „Wilhelmus" aan en volgde
al zingend, in volmaakte orde de bezoekers.
Na bet „Wilhelmus" kwam het „Wien
Neerlandsch bloed" en toen hiervan eenige
coupletten waren gezongen, weerklonken
de woorden „O dierbaar plekje grond",
op de melodie van het „God save the king"
Dat was een verrassing. Alle hoeden en pet
ten gingen van de hoofden der Engelsche
mannen, die blijkbaar aangenaam getroffen
waren door deze vriendelijke attentie.
Door dat kindergezang in hun bezigheden
gestoord, kwamen de volwassenen uit de
huizen, en vormden zich groepjes en ieder
had schik in deze aardige betooging. Als
het een kinderfeest ware geweest, had het
gezang niet vroolijker kunnen klinken, had
den de jongens en meisjes niet rustiger en
ordelijker kunnen loopen.
„Tegenover het veelvuldige en helaas
gerechtvaardigde! geklaag over de los
bandige jeugd, welke vreemdelingen uit
jouwt, lastig valt, straatdeuntjes uitbrult,
tiert en giert, met vuil goedt, spuwt en wie
weet wat nog meer onaangenaams doet,
kan hier eens met lof gesproken worden
over zich fatsoenlijk gedragende kinderen,
dio den buitenlanders niet het genot ver
gallen maar hen juist prettig stemmen.
Dat dit laatste het geval was, mochten we
uit de uitlatingen der Engelschen verne
men, bleek ook uit de gauw gekochte ver
snaperingen en uit de geldstukken, waar
mede de gasten de kinderen beloonden, en
zal, hopen we, ook blijken uit de wijze,
waarover in Engeland zal worden gespro
ken over dit aardige episodetje van de
reis."
Ineen magazijn vankinema-
tographenfilms in Charing Cross Road te
Londen brak Woensdagavond een brand
uit, die ten gevolge van de groote hoeveel
heden brandbaar materieel in korten tijd
buitengewone uitbreiding kreeg. Reusachti
ge vlammen sloegen uit de vensters en het
talrijke personeel in het uit verschillende
verdiepingen bestaande gebouw verkeerde
in het grootste gevaar. Een aantal perso
nen, waaronder eenige vrouwen, die zich op
de eerste verdieping bevonden, sprongen
op straat en werden door de daar samen
gestroomde menigte opgevangen.
Ook de vrouwen, de op de hoogere ver
diepingen werkzaam waren, verschenen aan
de vensters, blijkbaar met de bedoeling
eveneens den gevaarlijken sprong te wa
gen; men wist haar van beneden af echter
te beduiden van dit voornemen af te zien,
door haar toe te roepen, dat de brandweer
in aantocht was. Deze kwam ook na eenige
oogenblikken en slaagde er in den. brand
meester te worden, echter eerst, nadat de
onderste verdiepingen uitgebrand waren.
In het plaatsje Meron bij
Safed in Palestina is Woensdag plotseling
de balustrade van een daktorras, waarop
zich een groot aantal Joodsche pelgrims
bevond, gebroken. Meer dan honderd per
sonen vielen naar beneden; zev^n daarvan
werden gedood en ongeveer dertig ge
kwetst.
Woensdag zijn in een vijv er
tusschen Lüdinghausen en Seppenrade zes
jongens met hun onderwijzer verdronken.
De onderwijzer uit Seppenrade was n.l.
's middags met 13 leerlingen van de hoog
ste klasse naar een door den regen volge-
loopcn mergelgroef in de nabijheid gewan
deld om daar, bij gebrek aan een andere
gelegenheid, een bad to nemen. Reeds wa
ren tien jongens met den onderwijzer te
water gegaaD, toen plotseling de drie an
deren aan den oever nog bezig waren r.icb»
te ontkleeden, den onderwijzer en den
eenen leerling namr den anderen, in de
diepte zagen verdwijnen. In dc groeve
'was nl. een gat van zes M. diepte water,
waarin de ongelukkigen, die geen van allen
zwemmen konden, wegzakten. Vier jongen®
werden nog met veel moeite gered.
weerbericht,
■aar waarnemingen in den morgen van 20 Mei.
Medegedeeld door hot Kon. Ned. Meteor. Instituut
te De Bilt
Hoogste barometerstand 771.9 te Storno-
way; laagste 752. B te Nice.
Verwachting tot den avond van 21 Mei
Meest matige noordelijke tot noordooste-
lijken wind. Zwaar bewolkte lucht. Weinig
of geen regen. Warmer temperatuur.
„Mathesis Scientiarnm Genltrix."
Gisteravond werd in de Kleine Stadszaal
de 126ste algemeene vergadering van 't Ge
nootschap „Mathesis Scientiarum Geni-
trix" gehouden, die behalve door het be
stuur en leeraren, door een aantal leden
werd bijgewoond, door den Burgemeester,
den wethouder van onderwijs den heer J.
A. van Hamel, den secretaris mr. Van
Strijen, den directeur der Ambachtsschool
den 'heer A_ J. v. Achterberg, en door prof.
dr. H. G. van do Sande Bakhuyzen als
voorzitter der Plaatselijke Schoolcommis
sie.
Nadat de voorzitter-, dr. C. A. Crom-
melin, de vergadering had geopend, en de
notulen der vorige algemeene vergad ring
door den secretaris, den heer M. va.n Wa-
melen, waren gelezen, werd door de com
missie voor het nazien van do rekening, bij
monde van den heer N. Brouwer, rapport
uitgebracht, en de penningmeesteres, mej.
Grol, dank gebracht voor het gevoerd
beheer.
De toestand der financiën bleek niet zoo
bijzonder -rooskleurig. Met inbegrip der
subsidies van Rijk, Provincie en Gemeente
waren de ontvangsten van a f d. A Al
gemeene. vakken f 16631-89 en de
uitgaven f 16547.43, zood.it het batig saldo
bedroeg f 84.41.
Ven afd. B. Electrotechniek
waren de inkomsten f 4040.03^, de uitgaven
f 4199.564, zoodat hier een nadeelig
saldo was van f 159.48.
Als bestuurslid werd herbenoemd prof.
dr. M. J. Kuerten; ter voorziening in de
vacatures, ontstaan door het overlijden van
de heecren prof. dr. J. M. van Bemmelen
en W. Kok, werden benoemd de heeren
prof. dr. W. de Sitter en J. 0. A. Binnen
dijk, en in de plaats van den heer B. J. H.
Haitink, dio periodiek aftrad en niet ter
stond herkiesbaar was, de heer A. M. Touw.
Hierna hield de voorzitter de gebruikelij
ke rede, waarbij ook de leerlingen werden
toegelaten.
De voorzitter herdacht allereerst de af
gestorven bestuursleden, prof. Van Bem
melen, aan wien „Mathesis" zoo veel te
danken en die negenmaal den voorzitters-
stoel ingenomen heeft, en den heer Willem
Kok, in wien het bestuur een bij uitstek
deskundig raadsman in zaken van bouw
kundigen aard verloor.
De betrekkingen, waarin prof. Bosscha
tot „Mathesis" gestaan heeft, dagteekenen
van 1857 tot 1860. Toen hij Lelden metter
woon verliet, werd hij tot lid van verdienste
benoemd.
Spr. riep het afgetreden bestuurslid, den
heer Haitink, die door zijn voortreffelijke
adviezen op velerlei gebied en werk
zaamheid als lid der pensioensoonimissie,
een der invloedrijkste leden van het be
stuur is geweest, een hartelijk tot weer»,
ziens toe. Hij heette de herbenoemde en
nieuw benoemde leden vorder welkom.
Nagaande wat er verder in de afgeloo-
pe j^Tlijksche periode ïn en om „Mathe
sis" is geschied, noemde hij allereerst het
feit dat H. M. de Koningin het bescherm-
vrouwschap van het Genootschap heeft
willen aanvaarden.
Een andere bcl-j^dv^ gebeurtenis, die
vermeldind verdient, is de luisterrijke vie
ring van het 125-jarig bestaan van „Mathe
sis" in Sept. 1910. Ook aan deze gebeurte
nis wijdde spr. eenige woorden.
Komende tot de pensioenregeling merkt6
spr. op dat aan de voorbereiding der pen
sioenverzekering intuaschen hard is ge
werkt door do commissie, die uit het Be
stuur voor dat doel reeds eenige jaren ge
leden benoemd was. De bezwaren, waarop
tot dusver de stichting van een behoorlijke
en volledige regeling waren afgestuit, wa
ren voornamelijk van financieelen aard, en
deze bezwaren moesten dus in de eerste
plaats overwonnen worden, voordat er
van iets verders sprake kon zijn. Met dat
doel voor oogen wend tie het bestuur zich
nu ongeveer een jaar geleden per request
tot den Staat, de Provincie en de Gemeente
met het verzoek de subsidiën to willen ver-
hoogen, resp. met f 2000, f 600 en f 900.
Door zich prijsopgaven van verschillende
Verzekeringsmaatschappijen te verschaffen
toch had de commissie een vrij nauwkeu
rige scnatting van het jaarlijks lenoodigde
bedrag kunnen maken. Met voldoening en
dankbaarheid vermeldde spr. dat alle drie
dezo subsidie-verhoogingen verleend zijn;
hij bracht voor deze goedgunstige beschik
kingen aan de Regeoringe*- van ons land,
onze provincie en onze gemeente wannen
dank.
Met ingang van 1 April is het mogen ge
lukken de poeten bij de Nationale verzeke
ringsbank te Rotterdam dl te sluiten, zoo
dat de lang verbeide pensioenregeling
thans eindelijk in werking is. Spr. bracht
daarvoor do pensioencomcuissie, den heeren
Haitinfk, Kuenen en Vati Wamden, hulde.
Alle leeraren en assistenten ten getale van
21 hebben zich tot deelneming bereid ver
klaard. Vermelding verdient voorts nog daü
vooral op aandringen van Gedeputeerde
Staten, de leeftijdsgrens van 65 jaar voor
het onderwijzend personeel is vastgesteld.
Bij de invoering van deze pensioenrege-
ling had het pensioenfonds, dat in 1903
was opgericht, maar eigenlijk nooit recht
aan do verwachtingen had beantwoord,
zijn reden van bestaan verloren. Het is
dus opgeheven; aan ieder deelnemer zijn
de gestorte gelden terugbetaald, terwijl
het door het Genootschap in den loop der
jaren gestorte bedrag in de tas van net
Genootschap is teruggevloeid.
Spr. besloot dit overzicht met den oprech
ten wensch, dat de nu getroffen pensioen
regeling in alle opziohteh aan de verwach
tingen zal beantwoorden.
E enigen tijd geleden werd een commissie
uit het bestuur benoemd, met 'de opdracht
na te gaan, in hoeverre reorganisatie van
de school wenschelijk of mogelijk was en
eventueel dienaangaande voorstellen aan
het Bestuur te doen. Deze oommis6ie, be
staande uit de heeren P. Hoogenboom, G.
L. Driessen en den spreker, heeft den
wensch gekoesterd hare werkzaamheden
voor deze algemeene vergadering te kunnen
afsluiten. Die werkzaamheden zijn echter
gebleken van zeer omvangrijken aard te
zijn en dit is de reden, dat zij tot har
spijt niet in 6taat is geweest haar rapport
nog vóór deze algemeene vergadering aan
het Bestuur over te leggen.
Spr. is echter gemachtigd in groote trck«
ken de vergadering in kennis te stellen van
het algemeene standpunt dat de commissie
in de hangende kwestie inneemt.
De Commissie heeft voornamelijk de aan
dacht gewijd aan, wat men zou kunnen,
noemen de technische afdeeling van de
school aan de bouwkunde, de waterbouw
kunde cn de techniek en in verband daar
mede overwogen 'de vraag in hoeverre het
wenschelijk zou zijn „Mathesis" of wel de
technische afdeeüng om te zetten in een
z.g. Middelbare Technische School en zoo
ja, of dan de oprichting van zulk een»
school op den weg van „Mathesis" zou lig
gen. Spr. beantwoordde deze vragen ont-t
kennend. Immers alle verschijnselen, die
de school vertoont, wijzen op groei en bloei
en allerminst op verval of afleven. Het
aantal leerlingen neemt gestadig toe, de
oud-leerlingen vinden in den regel goed»
hunnen weg, de onderlinge geest van be-i
stuur, directeur, leeraren en leerlingen is
goed. Wat spr. daarmede zeggen wil is, dat
„Mathesis," zooals het nu is, „Mathesis"
met hl haar gebreken, waarvan sommigci
stuurlui aan den wal zoo hoog weten opj
te geven en hoe zou een zoo samenge»
stelde organisatie als deze school geenc.
gebreken hebbendat Mathesis
aan een bestaande behoefte vob
doet. Dit is een feit, dat in allen ernst}
toch niet te ontkennen valt; en zulk een;
feit inoet men steeds goed in 't oog houden,
voordat men er toe overgaat iets bestaands
af te breken om te trachtei er iets nieuws
voor in de plaats te stellen. Blijft dus de
vraagwat valt er te verbeteren Aangezien
het antwoord op deze vraag nu eigenlijk te
vervatten zou zijn in min of meer preciese
voorstellen ter verbetering of hervorming'
van het onderwijs, moet ik, zeide spr., in
verband met het bij den aanhef van deze
beschouwingen gezegde, dit antwoord voor*
alsnog schuldig blijven. Laat ik echter o#
merken dat de commissie mede naar aaii»
leiding van vroeger reeds in die richting*
ontworpen plannen, een belangrijke uitbreL
ding van het theoretisch onderricht overn
weegt en dat zij, wat het vakteekenondert
wijs in 't bijzonder, jnaar ook vooral wal}
het teelcenonderwijs in 't algemeen betref^
er vooral haar aandacht op gevestigd houdt}
of het onderwijs op de ^^Ambachtsschool'*,
en op Mathesis" nog niet tot betere aam-(
sluiting zou kunnen gebracjit worden^ H^'
