R» T57TT Woensdag 17" Mei 19IL tgeze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit DRIE Bladen. Eerste Blad. Offieieele Kennisgeving. Uit de „Staatscourant". FEUILLETON. Misdadiger. PRIJS DER AJDYERTENTIEN: Van 18 tegela /T.05. Iedere regel meer f 0.17£. Grootere letten naar plaatsruimte. Kleine rdvertentiën Tan 30 woorden 40 Oentscontant) elk tiental woorden meer 10 Oenta,— Voor het inoasseeren wordt/10.05 berekend. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per week 9 Cents; per 3 maanden I l f 1.10. Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd syn i 1.30. Franco per post1.65. De Burgemeester en Wethouders van Leiden doen te weten, dat door den Baad dier gemeente, in zijn vergadering van den 9den Maart 1911, is vastge-steld de volgende verordening: VERORDENING, houdende wijziging van de verordening van 3 September 1907 (Gemeenteblad No. 21), regelende de heffing van een belasting onder den naam van marktgeld, te Lei den. Artikel 1. Aan art. 2 sub. I van bovengenoemde verordening wordt een nieuw lid toege voegd, luidende: ,,Voor het gebruik van holkken op de vette varkensmarkt is versohuldigd f 010 per aangevoerd varken." Artikel 2. De-ae verordening treedt in werking op 1 Mei 1911. Vastgesteld door den Gemeenteraad van Leiden, in zijn openbare vergadering van den 9den Maart 1911. De Burgemeester, N. C DE GIJSELAAR. De Secretaris, VAN STRIJEN. Zijnde de heffing van deze belasting goedgekeurd bij Kon. Besluit van den 29sten April 1911, No. 41, waarbij tevens ia aangehaald de verordening regelende de invordering dier belasting van den 3den September 1907. En is hiervan afkondiging geschiedt, waar het behoort, den l7den Mei 1911. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris- Lesden, $7 Meh Voor het akte-examen lager onderwijs is te Haarlem geslaagd mej. M. A. van Dorp, van Leiden. Thans is het uitvoerige programma ver schenen der van 12 tot 17 September a-s. te houden groote Landbouw-ten toonstelling, uitgaande van de afdeeling Leiden cn Om streken der Hollandsche Maatschappij van Landbouw, met daaraan verbonden concours hippique en springconcours op Woensdag 13 en Donderdag 14 Sept., op het Schutters veld. Het bevat voor de eventueele deelnemers aan die tentoonstelling alle mogelijke inlich tingen en gaat voor hen tevens vergezeld van een inschrijvingsbiljet ter vermelding van liet nummer van het programma, waarin rij naar de vele uitgeloofde prijzen Jvenschen mede te dingen. De tentoonstelling is verdeeld in ver schillende afdeelingen, nl. voor: groot vee, zuivel (kaas, boter en komijne kaas), tuinbouw, paarden, klein veo, pluimvee, zoetwatervisscherij en akkerbouw, terwijl er ook zal worden gehouden een wedstrijd in hoefbeslag. De voornaamste bijzonderheden deelden we reeds vroeger mede. Opmerkelijk dat in dit programma, bet- welk alle commissies en sub-commissies bij name noemt, de opgaaf der leden van bet bestuur der afdeeling zelve, welke de tentoonstelling uitschrijft, ontbreekt. Op het 19 Juli a. s. te Winschoten te houden Noordelijk Evangelisch Zendings- feest zal o. a. als spreker optreden ds. H. J. Kouwenhoven, Geref. pred. te Leiden. Reeds meermalen is mij gevraagd om een oud-verpleegd en-dag zoo schrijft de directeur der „Martha-Stichtmg" to Alphen aan den Rijn in „Onze Kinderen" het maandblad der Stichting. Er zijn er onder de oud-verpleegden velen, die gaarne nog eens hier komen, die ook elkander nog eens zouden willen ontmoeten. Toen er 15 Maart met het feest van mej. Dora Baklmann versoheidenen over waren, hob ik den knoop doorgebakt, en den He melvaartsdag als jaarlijkschen oud-ver- pleegdendag voorgesteld en aangewezen. Menigeen is hiermede ingenomen. In dit bericht maak ik het nu alom bekend. Hemelvaartsdag, 25 Mei a. a, zijn allo oud-verpleegden welkom, die lust hebben hier een dag door te brengen, onder voor waarde, dat ieder die zich voorneemt te komen, uiterlijk 22 Mei daarvan bericht zendt. Gaarne zijn wij gastheer, en hebben bijv. een eenvoudig maal klaar, maar bet is noodig te weten voor hoevelen. En dan verwachten wij onze gasten 9.48 uit Leiden of 10.17 uit Utrecht, of op ande re wijze, maar zóó dat wij om halfelf samen godsdienstoefening kunnen houden aan de Hoogo Zijde. Onze ontvangst duurt tot on geveer 6 uren. Wij hopen veleD van vroeger e i later ja ren te zien in hun oude Tehuis. - Ds. R. F. A. Rutgers, dio het beroep aannam naar Katwijk-aan-Zee, hoopt Zon dag 9 Juli van de N-ed. Herv. Gemeente te Warmond afscheid te nemen en Zondag 16 Juli in zijn nieuwe Gemeente intrede te doen, na bevestiging door ds. A. J. v. Wijn gaarden aldaar. De Commissaris der Koningin in Noord-Holland is in zooverre hersteld, dat liij reeds eenige malen zijn woning heeft kunnen verlaten en het voornemen koestert nog deze week zijn buitenverblijf in den Aerdenhout te betrekken. Ten gevolge van de jongste, veranderin gen in het college van Gedeputeerde Sta ten van Zuid-Holland, is jhr. mr. von Ei- senne van de afdeeling financiën en compta biliteit overgegaan naar de afdeeling pol der? enz., ter vev 'anging van den heer Krap Mr. Limburg blijft in eerstgenoem de afdeeling zitting bonden. Beroeper is bij de Ned.-Herv. Gem. te Benthuizen., ds. D. Th. Keek, te Zui- lichero Het Kiescollege dei Ned.-Herv. Ge meente te Dordrecht vergaderde gister avond ter aanwijzing van. een predikant ter beroeping in de vacature van wijlen ds. G. A. Slagmolen, (orthodox). Het zes tal bestond uit: ds E. J. van der Brugh, te Tiel; ds. G. D. Goedhuis, te Hoog- karspel; dr. A. van Iterson, te Groote- broek; ds. F. H. G. van Iterson, te Wir- dum; ds. L. Offerhaus, te Meeden en da. H. J. E. Verwey, te Twisk. Uitgebracht werden 19 stemmen in blanco, 1 op ds. E. J. van der Brugb, 1 op ds. F. H. G, van Iterson en 65 op dr. A. van Iterson, te Grootebroek (lib.) die dus zal worden beroepen. Hr. Ma. pantserdekschip „Utrecht," onder bevel van den kapitein ter zee W. T. de Booy, ia 15 dezer van Paramaribo vertrokken. ALPHEN. Om den hoek van de Stations straat is een huis van den heer v. E. in aanbouw. Gisteren nu is dat gedeelte van de schutting, hetwelk aan den Rijksweg staat, afgebroken en de bestrating opge graven, omdat aan het Rijk niet de noodigo vergunning was aangevraagd. NIEUWKOOP. Alhier is een Yereeni- ging gevormd, om een A mbachtsteeken- school op te richten voor opleiding van smeden. Het bestuur bestaat uit twee le den van de Yereeniging „Volksonderwijs," twee leden der Ohr. School-Vereen., twee der R.-K. School-Vereen., twee van de Vereen, van Smedenpatroons, en dirie van eten gemeenteraad. De heer W. J. Dinge- mans, voorzitter; de heer Moltzer, secre taris; de heer W. Pijper, penningmeester, en de heer Joh. Bon, commissaris. NOORDWIJKERHOUT. Gisteren ver gaderden in hotel ,,'t Rechthuis" de inge landen van den Hoogeveensehen polder. De voorzitter, de heer S. Pennings, die tevens penningmeester is, deed rekening en verantwoordingwaaruit bleek, dat er voorhanden was een flink batig saldo. Het gevolg bi ervan was, dat het volgende met algemeene stemmen besloten werd: In 1911 zullen de polderlasten 'slechts f 1.50 per H.A. bedragen, terwijl dit vorige jaren steeds f2.50 por H.A. bedroeg. Deze bepa ling komt tal van grondeigenaars zeer te stade. De beer A. Endema, van Waarder, benoemd hoofd der openbare school, al hier, hoopt 1 Juni a.s. in functie t© tre den. OUD-ADE. Onder Eet vee van de vee houders J. Vink, in de Zevenhuizen, en J. T'h. A. van der Geest, in den Vrouwe Vennepolder, is mond- en klauwzeer uit gebroken. Eveneens bij het vee van J. P. Loogman, te Kaag, wiens vee in den Ka- gerpolder loopt. SASSENHEIM. Hier is een groene vei ling gehouden van Darwin-tulpen en nar cissen, enz., staande op verschillende tui nen, en bekoorende aan verschillende eigenaars. Wij noteerden de volgende prijzen: Dar win-tulpen: Clara Butt 1U bed 118 gld.; Pride of Haarlem 3£ bed 42 gld.Madame Krelage l£ bed 34 gld.Gretchen 5 bed 46 gld.; Mahony 5 bed 28 gld.; Sultan 3 bed llgld.Galiope 16 bed 56 gld.; Rommel 42 bed 102 gld.; Zulu 1^ bed 36 gld.; Farn- combe Sanders 101 regels 37 gld.Henri Veith 127 Tegels 27 gld.Galathea 191 re gels 53 gld.; Quida 978 regels 35 gld.; Ariadne 87 regels 38 gld. Enkele Narcis: Poetic us Ornatus 151 bed 240 gld. TER-AAR. In deze gemeente is bet eer ste geval van mond- en klauwzeer door den veearts geconstateerd onder - het rundvee van J. van Vliet, landbouwer aan het Jaagpad alhier. Onder een kóp- velt j e vee van drie stuks werd een rund aangetast. VOORSCHOTEN. Onze dorpsgenoot© mej. C. Meijer is met ingang van heden benoemd tot tijdelijk onderwijzeres aan de openb. lagere school te Zwammerdam. ZEGWAARD—ZOETERMEER. Giste ren is ook in deze gemeente het eerste ge val van mond- en klauwzeer geconstateerd en wel op de boerderij van den heer Franke, aan den Voorweg. Gisteren geraakte hier een span paar den, voor een wagen van den landbouwer E. H. in de Rokkeveen op hol. De dieren renden de boerderij voorbij, totdat zij voor de gesloten ijzeren boomen van den over weg kwamen. Hier konden zij door den seinbuiswachter worden gegrepen. De voerman was tusschen de paarden van den wagen gevallen en ongedeerd gebleven. De paarden hadden zich bezeerd aan de ijzeren punten op den afsluitboom. Bij Kon. besluit is benoemd tot rechter in de arrondissements-rechtbank te 's-Gra- venhage mr. J. M. van Rbede van der Kloot, thans rechter in de arr.-rechtbank te Dordrecht; A. Jansen, voorzitter van het college van regenten over de godshuizen der algemee ne armen, te 's-Hertogenbosch, bevorderd tot officier in de orde van Oranje-Nassau; met 1 Juli 1911, aan den hoofdcommies der telegraphie P. Weyers, op zijn verzoek, als zoodanig eervol ontslag verleend. Inwijding; van het nienwe gasthuis te JKatwijk-aan-Zee. Gisternamiddag te 'drie uren ving 'de plechtige inwijding aan van Het nieuwe Hervormde Gasthuis te Katwijk-aan-Zee. Rteeds 's morgens wapperde boven den ingang van het gebouw vroolijk de drie-: kleur, ten bewijze, dat een feestelijkheid, zou plaats hebben. Alvorens van de inwijding te gewagen,- zij het ons vergund een en ander omtrent het gebouw zelf mede te deelen. De' ontwerpei; van het gebouw, architect de heer Jesse, van Leiden, werd voor het moeilijke vraagstuk gesteldaan alle feisclien van practische indeeling en hy-: giëne te voldoen,- daarbij een eenvoudig en gezellig tehuis vöor oude lieden te ma ken en aesthetisch een flink gebouw, spre kende door groote lijnen,- zonder daarbü schade te doen of in herhaling te verval len van het kWeeshuis, vóór eenige jaren fer vlak naast gebouwd, mede een ont werp van dezen bouwmeester. Is bij de' plan-indeeling van het Wees huis de' scheiding tusschen jongens en meisjes streng doorgevoerd,- bij het Oude mannen- en -vrouwenhuis (in Katwijk zegt men „het Gasthuis") was dat niet ge-: wenscht. 't Is als het ware een groot huis houden. Zoodoende vormt de groote verblijfzaal het middelpunt van de gezelligheid,- door acht ramen op de straat en twee ramen links en rechts uitzicht gevende^ 2) Hij veranderde van houding} als om beter ver weg, over de zee, te kunnen zienzijn gezicht kreeg echter een nadenkende, peinzende uitdrukking, toen hij een klein tuintje ont- 1 dekte, dat vol zorg aangelegd was in de luwte van den wind, met den huisgevel aan de eene en een steenen muurtje aan de andere zijd©. Daar groeiden bessestruiken en klein© vruchtboomen, terwijl de leeg© randen van de bedden verrieden, dat in den corner deze zich met bloemen en groen zouden tooien. Nadat hij dit alles lang bekeken had, &uig hij terug naar zijn eigen hut, zdjn ge- j laat kreeg een spijtige, bijna verbeten uit- j drukking van bitterheid en ten laatste gleed zijn blik naar den vuurtoren, alsof bij diens hoogte berekenen en het aantal treden om naar boven en naar beneden te klimmen, tellen wilde. Toen zuchtte hij diep i en ging, even stil als hij gekomen was, zijn dour binnen, die hij op slot deed. Cp zijde van den vuurtoren was echter een raam, waarachter het donker was, on voor dit venster, verborgen in het diepe ln<7 bad die vuurtoren-wachter gestaan on ziek verwonderd over de wijze van doen van den nieuw aangekomene. Er was een soort van achterdocht bij hem ontstaan, a ni®t alles in den haak was met dezen on man. die gezonden was naar den urtoren, om de ondergoschiktste plaats te bekleeden. De vuurtoren-opzichter had ook voor zich een indruk van den nieuweling orJ. angen, die niet bepaald gunstig was. In zijn kamer ging hij op en neer, blader de in de couranten, zonder ze te lezen, zooals hij meer deed, daar hij immers wist, tl- t de lange veken hem tijd zouden geven ze over en er te lezen. Voortdurend ech ter waren zijn gedachten bezig met den bebaarden, weinig sprekenden man en toen hij dien avond alleen in den vuurtoren zat, waarvan 't verblindend licht ver in de onmetelijkheid zijn stralen wierp, kon hij ziel. niet losmaken van een zonderling ge voel van komend onheil, dat hem niet eer verliet, dan toen hij door den vuurtoren wachter werd afgelost en een poosje later met zijn vrouw insluimerde, in slaap ge wiegd door het bruisen van de zee en bet kuilen van den wind. Nog iemand had den ouden man gezien, zooals hij voor zijn hut stond en in gedach ten zijn eigen goed en dat van de anderen had opgenomen. Dat was de oudste bewoon ster van het eiland, een oude vrouw, wier man vuurtoren-wachter hier buiten was ge weest, doch wiens plaats nu door den zoon werd ingenomen. Veertig lange jaren had het oudje op het eenzame eiland, midden in de Oostzee, geleefd, en slechts eenmaal had zij het verlaten, om naar bloedverwanten op bet vasteland te varen, waar zij met de ovtrtuiging echter vandaan kwam, dat zij haar eiland niet zou willen ruilen voor al he' vele goede, dat er in de wereld was; in de wereld, waarin zij verleerd had zich thuis te gevoelen. Toen haar man stierf, trok zij met haar bijbel, haar psalmboek en haar poes naar een eenzame hut, die ver verwijderd lag van den vuurtoren. Hier leefde zij, zooals slechts een eenzame leven kan. De dagen gingen, de een als de ander, rt._rig voorbij, en iederen avond scheen het eenzame licht van haar hut over de zee. Zij las vlijtig in haar bijbel en in haar psalmboek, en zij behoorde tot die men- schen, die diep nadenken over de heilige dingen en voor zichzelven denken, zonder d steun noodig te hebben van meeningen en beschouwingen, zooals de scharen die be hoeven, welke zich verzamelen om een pre diken. Als zij den langen winteravond bad doorgebracht met het lezen in het groote boek, waarvan de bladzijden de sporen van het gebruik droegen, zat zij stil in haar eenzaamheid. En wat zij dan dacht, daar over sprak zij niet. MaaT zij had goede ge-, legenheid om haar gevoelens in overeen stemming met het leven te brengen, dat haar beschoren was. Zonder dat zij 't wist, smolt misschien het lied van de immer ruischende zee voor haar venster samen met de gevoelens, die voor haar de oplos sing van het eenvoudige raadsel van haar eigen eentonig leven inhielden. En mis schien lag in dit samenleven met bijbel en natuur de verklaring, hoe zij op zoo eigen aardige wijze geboeid was aan het eenige gezelschap, dat zij voortaan alleen maar zocht. Dit gezelschap bestond uit een dier, een zwart en wit gekleurde kat, die de oude vrouw op haar dochten volgde als een hond, het voedsel uit haar hand nam en aaa haar voeten, onder de dekens, ineengerold sliep. Sedert vele jaren was men er aan gewend, hen samen te zien; het oudje, dat langs het strand langzaam en gebukt voortwan- delde, en de kat, die bedachtzaam aan haar zijde stapte, voortdurend er op lettende om in de luwte van den rok der oude te blij ven. Zoo kwamen zij aan den vuurtoren en zoo wandelden zij weer weg. Toen de zoon vuurtoren-wachter werd, sprak hij vaak met zijn moeder er over, haar hut- te verlaten en bij bem te komen inwonen. Maar het oudje meende steeds, dat zij zich bet beste bevond daar, waar zij was, en, met de poes aan haar zijde, keerde zij naar haar huisje terug, tevreden met haar eenzaam heid, haar bijbc-l en de zee, die daarbuiten voor de hut haar lied zong. Op een dag gebeurde het echter, dat de poes stierf, en dit bericht werd daar buiten op het eiland, in het kleine gemeenschappe lijk leventje, ails een wonderbaar gewich tige zaak opgenomen. Niemand kwam er echter toe, om met de oude over deze ge beurtenis te spreken. Dat een kat sterft, is eon alLdaagsclie zaak en het is niet goed voor anderen, zich met zoo iets te be moeien. Zelve sprak de oude er ook niet over. In de stilte hegroef zij het doode lichaampje en probeerde naar huis te gaan, alsof er niets was gebeurd en te leven als vc-rheen. De oude vrouw den dood van twee harer kinderen overleefd en aan de baar van haar man gestaan. Na het verdriet, •dat ons zacht en onmerkbaar weer loslaat, was zij hetzelfde leven wederom begonnen, dat zij steeds had geleefd. Ditmaal echter kon zij niet met zichzelve in evenwicht ko men, en zelfs niet in het oude boek vond zij langer een wegwijzer. De eenzaamheid werd haar ten slotte zóó drukkend, dat zij of> een keer naar den vuurtoren ging en Dë monumentale ingang, afgedekt door} ëen zwaar zandsteenen latij,- waarin gebeL teld met strenge letters het woord Gast-t huis, geeft toegang tot een groote vesti-s bule. Rechtuit heeft men een breedc gang, naar dc dienstvertrekken. Aan het begin, van die gang heeft men toegang door, tochtdeuren naar de ruime hal, zes meter breed en ongeveer negentien meter lang.;. Dadelijk valt in 't oog een gemakke-i, lijke bank, om den schoorsteen van de centrale verwarming gebouwd, zoodat de oudjes des winters een warmen rug kun nen halen. Naast de' vestibule is de kamer voor vader en moeder gelegen, die uitzicht heb-ï ben op de straat, de voordeur, de vestibule,- de hal en de groote verblijfzaal. In het! midden van de hal is een groot raam naar, de verblijfzaal, waarboven een gedenk' steen geplaatst is met de namen van dej) regenten. De verblijfzaal heeft twee deu^ ren naar de hal. Dan volgt de regenten^ kamer met brandvrije kluis. Deze kamer bergt ook de oudheden,- overgebracht uit het oude gasthuis, en een gravure naar Artz, de verblijfzaal van het oude gasthuis voorstellende; vervolgens heeft men de lift, en dan de slaapzaal voor, mannen, met waschplaatsen, closet en een badkamer. Na de b'reede en zacht glooiende tra$) met middenbordes te zijn opgegaan, zieti men weer zoo'n gemakkelijke bank om den, doorgaanden verwarmingsschoorsteen ge-ij bouwd. Ook hier kunnen de oudjes eens rusten. Vanuit het midden van het portaal komt mën in de kamer van de verpleegster^ waarvan aan weerszijden gelegen zijn enj f met deuren toegankelijk, zaaltjes, respect 1 tievelijk voor zwakke mannen en zwakke vrouwen. Alle drie deze vertrekken hebben.' feen groote loggia op het zuiden, zoodat de ouden van dagen zonder vermoeienis van)) hët zonnetje en de frissche lucht kunnen,'' gënieten. Op het portaal kómt ook de Jift uit] - En daarnaast is de slaapzaal voor de vroifc r wfen,- met waschplaats, closet en badkamer* Aan de' andere zijde heeft men veertien1 afzonderlijke kamertjes voor getrouwde!' mënschen- elk met een raam naar buiten,-? ën afzonderlijke closets en waschplaatsen,'1 voor mannen en vrouwen; dan zijn er nog) d^ slaapkamer van vader en moeder, eenl kamer voor de naaister en de linnenkamer. Voorts 'een groote zolder over het geheeië. gebouw, en reserve-ver trekken. Beneden' afzonderlijke closets voor mannen en vrou-i j wën,- provisie-kelder, provisie-kamer,- kookh' këuken, spoelkeuken, bergplaatsen, bléekif veld,- tuin, waschhuis en lijkenhuisje. Onder de hal is een groote kelder, van;» buiten toegankelijk,- waarin geplaatst is de]' centrale warmwaterverwarminginrichting ën ruimte genoeg is voor een heelen win* j tërvoorraad brandstof. Alle buitenmuren zijn dubbel (spouwmuren). Voor alle om J derramen van slaapzalen en slaapkamer^ f tjes zijn ouder wetsche draaiblindjes. Van allë vertrekken gaan ventilatickanak len voor afvoer van lucht tot boven het] i dakëvenzoo kunnen alle vertrekken mef vërsche lucht geventileerd worden,- zonder' ramfcn te behoeven open te zetten. Er is geen enkel gestukadoord plafond; öVëral zijn de balken i n 't gezicht gelaten, Dë gevelstejen (de vischvangst voorstellend de) uit het oude gasthuis, is naast den] a—ero«zaïwn i—i tl den zoon vroeg om nu bij hem in te mogen! komen. Want nu, nu poes gestorven was, gevoelde zij zich eenzaam. Zoo woonde moeder Karlson in haar oude dagen bij haar zoon in en van achter de; gordijnen in zijn kamer nam zij Berglundl op, zooals hij daar buiten alleen stond en de nieuwe, kleine wereld bekeek, die van r..i af aan de zijne zou worden. En zij 'arsohuwde denzelfden avond haar zoon voor den nieuwen hulp-wachter, omdat zijn blik schuw en boos was. De winter ging voorbij en de ontstem ming, die van hët begin af tusschen den nieuwen hulpwachter en zijn meerderen had geheerscht, verminderde niet door het dagelijksche samenzijn. Zij zetelde in aller gemoederen en zij verkreeg het karakter van een somberen, onderdrukten strijd, dio in staat is, twisten uit te lokken op een plaats, waar een handjevol mensohen uit-, sluitend op elkaar aangewezen zijn. Berglund ging van het begin af zijn eigen weg, zonder dat hij zich om de anderen scheen te bekommeren. Hij trachtte zich op allerhande manieren nuttig te maken, en' als hem gevra-agd werd iets te doen, dat buiten zijn dienst viel, weigerde hij nooit. Er lag echter over zijn gebeele wezen bij! dergelijke gelegenheden iets, dat sdheeni aan te toonen, dat hij het als een soort verongelijking opnamhij was immers er aan gewend zich te voegen en wist dat tegenstand niets uitwerkte. CSlot volgt).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1911 | | pagina 1