E. BRANDSMA, S. BONTE, Noordeinde 34. Omlijsten van Platen. VAN RRS&T6L, Boskoop. In de iotlietal üntilop Banden, Melkkannen THEE HEIDEMAATSCHAPPIJ Rijwielhandel No. 15689. ZaEIDSOH DAGBLAD, Woensdag- 12 April. Derde Blad. Anno 1911 Adres voor liet Architecten, zuivere Preanger-Koffie Zieken, Pioterskerkgracht 2a, dicht by het postkantoor. mo 40 Haarlemmerstraat 313. JENEVER eu film per BRANDEWIJN j vau al OÖ Cts. Liter. 5906 16 LOUIS KNEGTEL. A. FAAS. Janvossensteeg 63. te Utrecht, Nieuwe Gracht 94. Al mijn le$k" gereedschap is ver tind met zuiver tin. in voorraad van 1 tot en met 50 liter inhoud. 8194 89 Int ere. Telef. 1069. Hoofdsoorten: PERSOVERZICHT. 6781 10 brandt men dagelijks op Dnitsche wijze "389 12 uitmuntends door geur en smaal Pry» per 5 oiis 65 Cent» VEItlvOUVV&STOIvIlUVZlSN, NIEUWE IC IJ V 47. laat uw Urine onderzoeken door hot Scheikundig Labora torium. 1318 10 Dir.: H. W. VALKENAAR en G. H. DDNNEWALD, Arts. SpreekuurVrijdag v»n 9 tot 118 uren, Kaieeretraat No. 36, Leiden. r Wil zooveel 'mogelijk de Zondagrusi van uw naasten eerbïe- dig en. Koop niet op Zondag wat gij op andere dagen kunt bekomen. Weer voorhanden: groote voorraad 1ste kl. Rijwielen, alle prijzen a contant en afbetaling. Ruime voorraad Onderdeelen en Banden. ZIE ETAUAUE. Grootste VERHUUR- en REPARATIE-INRICHTING. Toorts OFROmme ran eonijo nor solide Idt-hands-RI/WIELER voor ltgin prijs- N.B. Waaraohuwing, dat hat lij wiel magazijn HOEKHUIS Pieterskerk- gracht en Langehrug is; da SmaderJ daarnaast behoort niet aanmU. CRlVDEhtVMN DE HAAS. Hebt gj weinig etenatrek? Voelt gjj U krachtelooi? ZJt R|j paa ziek gewoest? Gebruikt Crnydenwljn DE HAAS an gU zult opknappen. Lijdt gi) aan bloedarmoede? Hebt gj een zittend leven? Neemt tlRl'VDEVtVUN DE HAAS met een el. Voor borstlUders raden w(J BOKSTCBUYDENWIJS aan. Groote fl. ƒ1.05, kleine 0.65. J. DIJKHUIS, REYST KRAK, KRUISINGA, Leiden; Apotheker» NANNING, HAPPEL, A. MULDER, Den Haag; Wed. HANSSEN, LitseGöPPINGER v. d. PIGGE, Haarlem, enzi 8213 24 met 12 maanden garantie 6.25. 4896 8 NEDERLANDSCHE Op de Weide van de Hont- vesterlj „De Peel", bestaat gelegenheid tot het Insehnren vau Rundvee en Pnarden, tegen 38.- per aebanr, ge durende het tjdvak van 5 Hei tot 31 October. 4960 34 Girixesd wordt: Eén Beest, niet gebroken (Pink) voor J schaar. Eén Boeet, gebroken (Vaars) voor 54 sobaar. Eén Koe voor 1 schaar. Eén Veulen voor W. schaar en Eén Graepa&rd voor 1H schaar. Beesten b(j den Stier betalen ƒ1.— extra. KJ die breken voor 1 Juli betalen f 2.extra. Da Dioren moeten worden ge zonden naar het Station Boxmeer. Voor verder vervoer wordt gezorgd. Aangifte kan geschieden vóór 22 April bj den Heer B. J. WIN KELMAN, Houtvester, te Gemert. AMSTERDAM. 8183 60 TRADE MARK 1.— én 1.30 p. 5 ons. GLDE.PONE.EPX> 85 Cents p, 5 Om». Verkrijgbaar in alle buurten der stad. Dè „Mid-delburgsche Cou rant,''. zegt „De Residentiebo de,' is.lang niet te spreken over de coa litie, Zeer begrijpelijk, want in haar oog mist het Nederlandsohe volk door dien sta- in-den-weg de -zegeningen van een liberaal landsbestuur.'*" Haar ongei eiusde liaab tegen het coalitie kabinet Heemskerk, luchtte zij in haar No. van 7 April in een hoofdartikelDé zegenin gen van het coalitie-kabinet. Nu nemen1 wij wel eens met belangstelling kèDnls van hetgeen door Linkaohe bladen tegen hét kabinet van Rechts wordt'aange voerd. Immers van den tegenstander valt soms oen of ander te loeren. Vooral wan neer de bestrijding door dien tegenstander waardig en zakelijk is. Maar de spijs, die de „M i d.d>e 1 b u r gs c li e Courant" haar lezers gelieft óp te disschen, in de klaarblijkelijke verwachting, dat zij dje als geurig"' -zullen inslikken, is niet alleen oude en onsmakelijke kost, zij is oneetbaar. Er js een luchtje aan; het luchtje der opper vlakkigheid, neen... der onbenulligheid, Het 'Keeuwgché orgaan toornt, tegen de „zedelijkheidswétten,' dat monument van. christelijke staatkunde, op een wijze, welke aan het geschreeuw van een straatjongen doet denken, die door een agent van politie op het onbehoorlijke van zijn straatslijpers- manieren- gewezen wordt. Het blad zet een hooge borst op en ora kelt „du haut de sa grandeur" over de wet van mi'. E. R. H. Regout- als volgt: „een zedelijkheidswet, die op onhandige en on- practisehe wijze ingrijpt in de bestaande t-oestanden, zonder kans te bieden aan het: doe! te beantwoorden: ons volk zedelijk te maken. Een uiterlijk vernis van fatsoenlijk heid kan hoogstens in 't algemeen den schijn van braafheid geven." Mooi gebruld, Zée.uwsche leeuw, of ver gissen wij ons en klonk slechts een blaffen van L'et"-geslacht „canis Lupus" in ons luis terend oor' Ziedaar met één p enne streek een wet ver oordeeld, waarvan tal van verstandelijk en zedelijk hoogstaande pohtjci met recht veel zegeningen" verwachten. Maar de >.M i d d e 1 b u r g s c h e C o u- r a n Lheeft nóg een pijl op haar boog. Luister 7,M ij zullen niet zeggen dat de aanvulling van het Wetboek van Strafrecht door de Tweede Kanier aangenomen en bij de Eer ste aanhangig, niet vele goede zij- den heeft (de spafcieering is van ons Red. R-), maar meer bevoegden, dan* wij, rechtskundigen, zooals de redacteur van het „W eekblad van het Recht," uit ten zeer grooten twijfel over het nut vtfn de daarbij gemaakte regelingen." Loe hebben wij het nu Lazen wij wel goed? Wij wrijven onze oogen nog eens uit. Ja, het staat er. De zedelijkheidswet, door het christelijk ministerie ingediend en door de Tweede Ka mer aangenomen, heeft velé goede z ij d e n. De „Middelburgsche Cou rant' zegt. bet. Doe dit nu te rijmen valt met „een niter-' lijk vernis va»,fatsoenlijkheid," dat volgons diezelfde courant hert resultaat der zède- lijklir-idswett.en zal zijn, moet het blad zelf maar uitmaken. Een wei van het coalitie-kabinet, welke ondanks den afkeer, dien dat kabinet de „Middettfèrgsche Courant" inboezemt, door haar geprezen wordt als hebbende „vele goede zijden," kunnen wij met volle gerust heid m werking zien treden Over hard d r a v e r ij e n on tot a- 1 k p t o r schrijft mr, A. Ferf fa „H e t Vaderland" een artikeltje, waain hij o.a. de vraag stelt, of het houdén van een totalisator op harddraverijen iets onzede lijks is; een vraag, die hij aldus beant woordt Jaren aaneen heb ik en als lid en later als voorzitter der jury voor de harddra verijen zulks gadegeslagen en mijn ond-er- vinding is steecis geweest, dat men bij het I wagen eener kleinigheid de kans heeft iet® 1 te winnen, maar niet wint bij groote in- i zetten, omdat een bepaald percentage den eigenaars der baan ten goede komt. en dit van de winst wordt afgetrokken. Men zou het dus zeer goed als een meer indirecte verhooging der ent ré e prijzen kunnen be schouwen. Doch gesteld zelfs, dat men bij hooge inzetten veel kon verdienen, dan zou men immers de hoegrootheid der inzetten kun nen beperken. Bovendien is de totalisator niet te berei ken voor ieder, zoo-als de Staatsloterij. Hot algemeen zal zich aan den totalisa tor niet wagende tijd is voor velen te. kostbaar, evenals de entree, die men zelfs, voor de goedkoopste plaats toch nog moet offeren. Onder het lioófd D e T w e:e d e Kamer en de werkgevers plaatst' ,,D o Nieuwe Co ur an t" liet volgende schrijven van een werkgever; Er is voor mij aanleiding plaatsing le ver zoeken voor de volgende Opmerkingen als blijk van instemming met" cle woorden van den heer H. ter Kuile, té Enschedee, (ook dóór ons vermeld). In strijd met de uitspraak van het Ka merlid Schaper, reken ik mijzelvé tot de werkgevers, die o p r e e h t b e 1 a n g- stellen in den welstand van hun fa- briékspersoneel, die er dagelijks mede iri. aanraking ,komenv en die, na lange erva ring, tot <le conclusie zijn gekomen, dat- het werk voor meisjes en vrouwen in textiel fabrieken in geen enkel opzicht nadeeliger werkt op de gezondheid en de zedelijkheid dan het werk, dat onze dochters verrichten, Këteij iils onderwijzeres, als verpleegster, als typiste, als kantoorbediende, ails - student, enz. en, wat de opgewektheid.bij.-den arbeid betreft, ik zie meer vroolijkheid1 en meer kleur op de wangen in onze fobriekslolcalnii dan in menig, handels- en administratiekan toor,'wria-r'vrouwelijke werkkrachten bezig zijn haar soms zenuwachtig werk te ver richten. De heei Ter Kuile noemt het lage sterfte cijfer in Enschedee: ik heb toen eens nage gaan het ziekte-percentage bij fabrieks meisjes en bij onderwijzeressen, de uitkomst is belangrijk gunstiger voor Je beschermde j arbeidskrachten in de textielindustrie Wie zich wil ergeren aan cle wijze van t'oi- letmaken door vrouwen in -spinnerijen, moet ook geen bals of galadiners bezoeken en zich in geen geval wagen langs onze zeebou levards in het badseizoen. De zedelijkheid in de fabriek is in elk geval veiliger clan d a ar bu i t e n en er wordt reeds lang ge zocht naar de meest geschikte wijze om zich" te verkleeden in nauw sluitende (voor machines veiliger) kostuums-voor-fabrieks arbeid. Het- is eveneens-opvallend,-dat, vooral in ons land, de staatszorg voor cle hygiëne der fabrieksarbeiders, ziok.zóó ver uitstrekt, ter wijl men zóó weinig ziet ingrijpen rirde toe standen van de talrijke kleinere werkplaat sen op de 3de, 4de, 5de en 6de verdieping onzer groote steden. Ook wordt van geloof waardige zijde verteld, dat het toezicht onzer inspecteurs eu i ns pec trice s van den arbeid in minder besproken fabrieksoentra in ons land met minder succes en met min der animo gedreven wordt dan in Twente, v/aar de fabrieken meer naar de. eischen des tijda zijn ingericht dan fa verscheidene an dere fabrieksplaatsen van ons land. Ligt clit sorns ook aan de propagandacultuur? Uw opmerking omtrent, het daleo van den „public spirit" onder onze jongere generatie van fabrikanten, wijst op een be denkelijk verschijnsel, dat op zeer leerzame wijze besproken wordt door mr. H. Smia- saert in de economische kroniek in nz e Eeuw," aflevering! van dezen jaargang." De nieuwe Tarief wet. In een driestar Meel schreef „De S t a n da a r d r Ais een wachthond, die uit zijn hok vliegt, ia de redactie van de „Nieuwe R o 11 e r d a pi s o h e Cour a iLk1' aan gevlogen op het tarief van minister Kolk man, om, kop het, aanstonds bij oen breeds klasse der bevolking stemming tegen 't in voerrecht op tarwe en roggebloem te ma ken. Dit is politieke machinatie. Anders niet. Het volk moet woyden voorgepraat, dat minister Kolkman bedoelt, ^hét b r o o d duurder to maken, en door cüt voor geven móet het volk in zijn breelé rangen van meet af tegen het Kabinet worden op gezet, om in 1913 dit Kabinet voor de „vriendjes" plaats te doen7 makeii. t Nu strekt het voorstel juist niet om den graaninroer te befasten, noah ook om een oecht te heffen van het meel, dat voor vèéverbruik wordt ingevoerd, maar eenig- lijk om veertig cents te heffen van kvndord kilomeel bloem van tarwe en rogge, gelijk die dienst dort hij de bakkers. Uit honderd. Kilo worden 160 broodeï go- bakken. Het komt dus neer op nog êcn cent op zeven brooden, cl i. op nog- geen kwart-cent op een brood En dit zou den broodprijs cloen oploopen! Alsof niet een go?d deel van zulk een klein recht door, de importeurs wordt, be taald. Vergelijk da-armee nu eens het ver schil in broodprijzen, gelijk de ,,J aar- cijfers" ze voor de verschillende gar nizoenen en voor verschillende jaren aan- geven, en ge stuit op verschillen, die vier» maal sterker zijn, zonder dat er ooit een ge roep over het dure brood is -opgegaan Hét- ongegronde en onredelijke van dit 8tembms-argument zal dan ook, zelfs eer het tarief in openbare behandeling komt, wel zoo afdoende zijn aangetoond, dat de „N ie u w-e R o t t e y d a m s c h e Co u- r a n t" eer spijt dan schik over haar ar tikel zal Hebben. De zaak is deze, dat meelbloem een halffabrikaat on volstrekt niet als zoodanig een ruw natuur pró duct of 'grondstof js. Dat derhalve onze meelindus- trie er het hoogste belang bij heeft, dat. liaar het l*estaan mogelijk worde gerUaxkt, ;en niet de invoer van een inferieur soort meel uit Amerika haar nog verder doe da len en kwijnen. Reeds nu zonk ze van ruim 80 tot 17 fabrieken. Daarbij kooit, dat in alle landen op 3 na veel zwaarder rooht van de meelbloem gelief ven wordt, zoadat deels liet sleclitste meel een uitweg naar ons land zoekt, en deels, met name uit-Dujtsóhfand, de tolvrije meel- bloem, met een verkapte premie, wordt inge-voérd. Waar dan nog bijkomt, dat liet in tijd van oorlog voor ons land beslist gü» vaar oplevert, zoo de voorhanden voor raad grooii, door het dalen van ons meel- fabrikoat, zoo ongenoegzaam hlijft; als'nu, en nog steeds minder wordt. Nu zy de vraag of het geraden zal zijn, dezen maatregel door te zetten, vaorhanda goheel in het midden gelaten. Op de zaak zeivé gaan we vooralsnog niet fa Maar het zij bij dpzen stand van zaken dan tooh in ernstc gevraagd, of een aanval als nu reeds onmiddellijk na het verschijnen van het ontwerp, nog eer zelfs, clat het in han den van de leden der Kamer was, tegen het óiibwerptarief gericht werd, niet van volslagen gemis aan ernst getuigt. Zelfs geeft liet den indruk, alsof men, het ontwerp ziende komen, zich met. zekere nieuwsgierigheid heeft afgevraagd: Zou er niet iets van duur brood uit. zijn te maken?, en zoodra bij eerste inzage bleek, dat de tarwe- en roggebloem onder bet recht zouden komen, in de handen ge klapt heeft van politieke blijdschap, want dat nu het scherpste wapen, om heel het tarief te bestrijden, gevonden was. Op het alles afdoend verschil bussehen landbouwproduct en fcalf-fabrikaat is zelfs niet gelet. Over alles is heengeloopen, om maar ijlings de voor de tegenstanders van het tarief zoo vreugdevolle tijding in heel het land te kunnen uitoepen: Het dure brood zit er in, en daarom zftl h eel 'to n t we r p tuimelen! Toch heeft deze aanval pok rijn goedo rijde. Geheel het karakter van de bestrijding die ons wacht, is er scherp door ge teek end. Men. zal niet het tarief zelf onderzoeken, in verband met den toestand fa andere lan den, en voor wat zijn werking op het Ne derlandsohe volksleven zal zijn. Het eenig doel, waarop men afgaat, cn waarop men van meet af mikt, is om yoor de deskundige menigte een schrikbeeld op. te hangenj daardoor het ontwerp impopulair to ma ken; en er den volksgeest tegen op te aet- t-en. Juist clit och ter zal tot te ernstiger ver weer nopen, en eer we een jaar verder zijn, zal ditargument van loos alarm aan de tegenpartij op do meest energieke wijs uit de hand zijn geslagen- Zulk een onberaden en onbezonnen aan val verzwakt altoos wie er zich aan waagt. „De (christelijk-sociale) Beukelaar" van mr. dr. Van de Laar bevat een ocherp artikel legen 'het wetsontwerp. De export-industrie, waarin mede Neder lands toekomst ligït-, ikau door tavioven wel worden geschaad, doch nimmer gesteund. Terwijl iedere tak van nijverheid, waarbij sohier geen vreemde invoer plaats heeft, toch ooic niet kan beschermd. En dan geldt het nog altoos sled'.ts een steunen van de nijverheid, geenszins va-n den natio nale arbeid. De landbouw en een deel van dén tuinbouw heeft meest slechts na deel te wachten, bijkans geen voordeel van tariefsverhooging. Voor heel het han dels- en verkeerswezen kan het. slecht» nadeel brengen. En daarom zijn woorden als ateun voor de nationale nijverheid, bescherming van don nat ionalen arbeid, sledbta woorden en lenzen, die verwarring wekken. Het blad wijst o. a. op de schade, die het invoerrecht op leer aan den uitvoer der seh oen fabrikanten zal berokkenen. En voorts zegt hot: Zoo kan wei vastgesteld, dot de tien millioen van het nieuwe tarief verre en verre in hoofdzaak door het Nederlandscthe volk zullen worden betaald. Feitelijk schijnen de voorstellers van de nieuwe tariefwet ook niet veel anders te denken. Telkens immers wordt het niet-belast-en óf lager belasten van eejnig artikel toegelicht met de opmerking, dat het min oi\ meer een volksartikel is. Werd nu verwacht, dat 't buitenland inder daad voor eenig belangrijk deel het invoer recht zou betalen, dan klemde dit toch niet Hoo. Men verwacht d-us wel degelijk heel anders dan enkel eenige mogelijkheid dat door het invoerredbt de prijzen zullen stijgen. En daarom juist ook moet ieder, voor wie de Christelijk-sociale beginselen meer dan een leuze zijn, met alle kracht pro testeeren Segen zoodanig een anti-sociale tariefwet. De tien millioen zullen moeten opgebracht mede door wie het minst draag kracht bezitten. Het blad becijfert, dat het invoerrecht op klompen voor dc Iriompoudragera neer komt op 1/3 pCt. van het inkomen Zoo men de vermogensbelasting zooveel verhoogde dat ieder, die hierin heeft t* betalen, 1/3 pCt-. van zijn inkomen meer betaalde, zou dit aan de schatkist f 800,00® per jaar opbrengon. De Iklompenbelasting wordt geschat op een opbrengst van f 30,000 per jaar. Een groot arbeidersgezin per jaar fl.8® aan belasting meer laten betalen voor zijn klompen, dat kan wel, maar de vermogens belasting, belhalve de wijziging, in uitzicht gesteld, naar denzelfden maatstaf, dus met 1/3 pCt. van het inkomen verheugen, dot gaat niet. Dat de prijsverhoogiogén meestal slecht* klein zullen zijn, versluiert de zaak sledkt». Zoo acht men het 1jhaog schromelijk over dreven te spreken van duurder brood, wijl or op tarwe- en .roggebloem een recht van f 0.40 per 100 kilo wordt geheven. De prij* van het. brood, zoo betoogt men dan, be- behoeft, hierom' nog geenszins te stijgen. Doch wij zoüden willen vragen, wie dan d# f 420,000 zal opbrengen, die naar schat ting der R<egeering hierdoor fa.de schatkist zal vloeien. Hét buitenland zeker niet, en men kan toch odk moeilijk vermoeden ea wensohen, dat het ten ólo.tte op de bakker» zal neerkomen. Bij ieder artikel afzonderlijk gaat inca zoo licht betoogen, dat hierdoor toch geen prijsverhooging van eenige beteeiken is zon ontstaan. Maar ten slotte worden de tien millioen der tariefsv-erhooging dan toob maar opgebracht, mede door de kleine luy- den. En dezo tien millioen hadden zeer. wel door andere belaatióg verhooging kunnen verkregen. Het is eenigszins juist-, zooal» „H o t Centru m" solirijft dat zonder deze herziening aan de xtgezegde verze keringswetten niet (kan worden gedacht* Zoo men door middel der vermog-nsb laa ting de rijkeren naar denzei fden maatstaf meer belastte als men nu door de/e tariefs herziening de groote gezinnen der weinig bezittenden doet, Wa-s van cle negeu milt lioen al flieel wat. bijeen. En uit de gueerv siebelasting kondon nog onderscheiden mil- lioenen meou verkregeu. De heer G. van Boost Fzn., lid der bekend* fiirma Vau Beest, en Zn., ie Delfsli'avön, schrijft aan „De "Telegraaf" over het voor gestelde invoerrecht op meel: „Ik behoef, als Idéin.indiistrieel, na het geen de hoeren Dusweldorp en Marwijk Kooyj gescliireven hebben, niet meer uit te leggen^ waarom een in voorecht op Wociu van -10 et*, par K.G. binnen korten lijd geen fari vloed op don broodprfa meer zal licbl»cn. Zooale de heer Marwijk Tvooy terecht schrijft^ w<^rdt de binnenlandscho concurrentie vóel, schorper, waanloov hoogstwaarschijulijk voc*; de meelfabrikanten geen meerdere winsten' zijn te verwachten, al wordt hun om 7.(4 grooter. Bijgevolg blyft dc broodprijs do- zelfde. En wanneer er daaiom voor hot ai- gemeen geen schade ontstaat, is in iodet^ geval inlandsclie fabricatie te prefereoren! boven de buitenlandsche. Dc eerste is beter dan de laatste van Rcgecidngawogc evea- tueel te controleeren tegen vervalsckiugen^ welke wy voor eenige jaren in liet Belgisch* meel hebben aangotroffen. En al werken de meelfabrieken ook me$ weinig personeel, het is een zeer schcev»' voorstelling, als beweerd wordt-, dat aan hel importecren van meel meer verdiend zoi< worden dan aan het verwerken van granea%' tot meel liet a<'tn.den-man. brengen va*} liet product. In plaats meel, zouden, na im voering van het tarief, meer granen worde*} aangevoerd. Het is dus al zeer naïef oua| die winsten aan vracht van Amerika of eD dors maar als ver fa ren tc gaan be3cliouwe*i voor dc Eotterdamsche haven, zooals door. den heer Simons fa een ingezonden etuld in dc „Nieuwe Rotterdam ache Courant" hi gedaan. Dergelijke opmerkingen moesten tocfl eigenlijk niot gemaakt worden- En hetgeen tir aan het fabrioeeren to*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1911 | | pagina 9