XT©. 15653.
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag* 5 April. tweede Blad,
Anno 1911,
Buitenlandseh Overzieht
PERSOVERZICHT.
Men herinnert zich, <lat de leider der op
positie in het Engelsche liooger-
h u i s Lord Lansdowno, een voorstel had
ingediend Ier hervorming van het Huis.
Aangezien hij daarbij kwam op het gebied
y&n liet Koninklijk prerogatief, heeft hij
als goed onderdaan eerst machtiging ge
vraagd aan den Koning orn zijn voorstel ie
mogen doen. Koning George heeft daarop
geantwoord, dab het zijn uitdrukkelijke
weuach was, dat zijn koninklijk recht in
geenen decle dc overweging van ecnig voor-
Mei betreffende de samenstelling van het
Hoogerhuia in den weg zou staan.
In liet Lagerhuis vroeg een unionist, of
ook de regeering den koning niet een ver
zoek zou doen, als hij er van het Hooger
huis heeft ontvangen en ingewilligd, daar
dc veto-wet in haar aanhef een hervorming
van hét ffoogerhuis aankondigt,, met op
heffing van zijn erfelijken grondslag en dus
met verkorting van 's koniags benoemings
recht.
Er staat in de veto-wet niets van verkor
ting van dat reoht, antwoordde Asquith,
en dus is er geen aanleiding 's konings
goedkeuring voor de behandeling te vragen.
Inderdaad zegt de aanhef yan de veto-
wet uitdrukkelijk, dat een hervorming van
liet Hoogcrhuis, gelijk de regeering haar
beoogt, nu nog niet aan de orde kan ko
men., maar eerst la-ter.
Lord Roberts is nog steeds ontevreden
over de Engclsche landmaoht.
Gisteren heeft hij in liet Hoogerbuis een
motie ingediend, waarin hij zegt, dat, met
het oog op de gewijzigde strategisch© toe
standen in Europa, dit Huis met ernstige
en toenemende bezorgdheid do onvoldoende
militaire maatregelen der regeering voor do
verdediging; van dit land en do overzecsche
gebieden beschouwt.
Hij heeft die motie uitvoerig toegelicht
en allerlei mogelijkheden geteld, waarbij
hij dan aantoonde, dat Engeland in een zeer
ongunstige positie was. Lord Haldame, do
minister van Oorlog heeft de zaak niet al
te tragisch opgevat. Hij antwoordde, dat
hij rich met het denkbeeld van algemeenen
dienstplicht niet kon vereenigen.
Waar zouden de officieren vandaan moe
ten komen? En de kostenl Een leger als
Lord Roberts eischt zou 480 millioen gulden
;s jaa-rs kosten I Dat zou een bankroet ten
gevolgo hebbeu. Bovendien welk» voor
beeld voor do vastelandsmogenclheden, di©
svenwegen hoe de bewapening beperkt kan
yr orden.
Lord Haldanë was niet bang voor een in
val van over zee. De vijand, ook al was hij
900.000 man sterk, zou dan 560,000 man te
genover zich krijgen. Bovendien is nog altijd
de zee tusschen Engeland en zijn belager.
Lord Haldane heeft ook nog met een
©nkel woord op da rede van den Duitsohen
rijkskanselier geduid. Deze heeft, betoogde
hij, gesproken van Duitsohlands bereidwil
ligheid met Engeland inlichtingen over de
Vloot uit te wisselen. Een dergelijke handel
wijze moet er toe bijdragen do vrees voor
een paniek to verminderenJ welke vrees
zoozeer beeft medegewerkt do marinebe-
gxootingen, cn niet alleen van Engeland op
te drijven.
Het Ferre r-p roces in S p a n j o is
ïiog 9teeds het onderworp van den dag. Wij
hebben reeds meegedeeld, dat- de interpel
latie hierover in de Kamer geleid heeft
tot een ministerieele crisis. Gisteren heeft
O an a leja-s zijn herzien ministerie in de Ka
mer gepresenteerd en daarbij verklaard,
•dat de jongste ministerieelo crisis ontstaan
was ten gevolge van verschil van meening
tnet- den minister van oorlog, die de discus
sies over de Ferrer-zaak had willen smo
ken. Nadat do koning had verklaard nog
steeds volledig vertrouwen tc stellen in
den minister-president, is het nieuwe mi
nisterie geconstitueerd met een nieuwen
minister van oorlog en eenige andere staats
leden, ter vervanging van ministers, die we
gens gezondheidsredenen rijn afgetreden.
Het program der regecring is nog het
zelfde g-ebleien, als in de boodschap is aan
gegeven.
Dc regecring wcnscht, dat de zaak Fer-
Ter zoo uitvoerig zal worden behandeld als
het. reglement toelaat, misbruiken van de
«vrijheid van discussie zullen echter niet
worden toegestaan. De minister-president
verklaarde overtuigd te zijn, dat het leger
ïiiet-aangevallen zal worden.
Do regeering is bereid allo concessies toe
1© staan, die veroenigbaar zijn met het be
lang van het land, maar '/.al geen barer
Onwaardige pressie dulden.
Azearrate, republikein, verzocht de re-
goeijiig te mogen interpelleercn over de
crisis.
Dit werd toegestaan.
I ;t R. u s 1 a nd is thans weinig nieuws.
De verhouding tussohen Stolypin en de
beide vertegenwoordigingen, Rijksraad en
Doeina, blijft zeer gespannen. Do Docma
heeft gisteren Rodsjanko tot voorzitter ge
kozen, m de plaats van Goetsjkof, die in
Veroand met Stolypin's despotische poli
tiek was afgetreden.
Gisteren is in Amerika do buitenge
wone zitting van het Congres geopend, dat
Bcoj president Taft was bijeengeroepen
ter behandeling van het wederkeerigheids-
Verdrag met Canada, waarover vooral in
Engeland zooveel t-e doen is geweest.
Tn verband met de gewijzigde politieke
Verhoudingen werd de verkiezing van een
democraat tot speaker (voorzitter) ver
wacht. Aldus geschiedde. De populaire cle-
Jnocraat Champ Clarke werd gekozen.
behalve dit komen uit Amerika, evonals
•hit Engeland, allerlei berichten over vre-
oesbetoogingen. De idéé van vrede en ar
bitrage tussohen Amerika en Engeland, is
bndcr het volk zoo populair dat men bij
kan- over niets anders spreekt.
Ten slotte nog iets over Ma.rokko,
P».i r de toestond zeer oogimatig u. Wear-
Kchijnlijk zijn de berichten wat gekleurd,
daar ze alle uit inlandsoh© bron afkomstig
zijn. Er verluidt dat- bijna alle Berber
stammen in opstand rijn. De positie van
Moe lay Hafid zou zwak zijn on lrij zou
in vele gevechten geslagen zijn. De op
standelingen naderen Fez. De F rans oh e po
litictroepen uit Tanger zijn naar Fez ver
trokken wat groote onrust veroorzaakt. Wij
zullen er weldra wel meer van hobren.
In een driestar Arbeidswet zegt de
„H a a g s c b e Courant*':
In de Kamer werd, ingevolge een voor
stel van den heer Druckor, in liet wetsont
werp tot wijziging van de Arbeidswet door
minister Talma een voor verscheiden be
drijven volstrekt niet onbeduidende wijzi
ging gebracht door toevoegen van do bepa
ling, dat aan jeugdige personen de gelegen
heid moei worden gegeven, des namiddags
na vijf uren godsdienst- en ander onderwijs
te volgen.
De Minister zei daarover:
,,Toen ik de zaak eerst vóór mij ag, ge-
voelde ik er niet veel voor, omdat- ik dacht:
Wat geeft het om tot den werkgever te zeg
gen: gij zuJt; verplicht zijn orn de jongelie
den in uw dienst, die naar een school willen
gaan, om vijf uren vrij te geven. Het
spreekt toch vanzelf, dat, wanneer de werk
gever daarin geen zin heeft, hij, den jon
gen, die er over begint, maar eens aankijkt.
Dan weet dezo wel, dat, wanneer hij heb
hart zou hebben om werkelijk verlof te vra
gen, hij zou worden weggestuurd. Dat is de
groote rem in al dergelijke zaken.
Maar toen ik het amendement nader
overdacht', viel mijn aandacht speciaal op de
tweede zinsnede en dacht ik: daarin zit
eigenlijk de piaotischë oplossing van do
moeilijkheid, daardoor wordt het in bepaal
de gevallen mogelijk, de zaak zóó te rege
len, dat de eerste zinsnede vruchtbaar
wordt.
Ik stel mij voor, dat het voor een werk
gever niet zonder bezwaar is, verplicht te
worden om jeugdige peT&onen in de gelegen
heid te stellen, na. vijf uren lessen t'e vol
gen in inrichtingen van godsdienst-, voort
gezet-, herhalings- of vakonderwijs. Er zijn
er toch onder de jongelieden van 12 tob 17
jaar, die dergelijke inrichtingen zeer onge
regeld bezoeken. Zij moeten wel bijv. naar
do catechisatie, maar gaan er zelden naar
toe. Doch nu krijgen zij bij hun patroon op
een dag een onaangenaam werk te doen en
dan heet het: ik moet vanavond naar de
catechisatie, en dan moet de baas hen laten
gaan. Dat is op dat moment wel een last
voor den werkgever.
Nu schrijven de voorstellers eclilër in de
tweede zinsnede, dab de Minister van dio
verplichting ontheffing kan verleenen
Juist I Ik heb lö jaren lang godsdienston
derwijs gegeven aan jongeheden van 12 tot
17 jaar en dikwijls heb ik de wenscheiijk-
heid gevoeld, dat degenen, die godsdienst-,
vak- en voortgezet onderwijs gaven, met
elkander een regeling troffen ten aanzien
van de lesuren en -dagen, waarmede de
werkgevers ter plaatse dan rekening kon
den houden. Op grond van een dergelijke
ter plaatse getroffen regeling zou de Mi
nister dan vrijstelling kunnen verleenen
van de bepaling van het eerste lid van dit
artikel. Zóó opgevat kan er in dit amende
ment een kiem zitten voor een goecle rege
ling, die in een aantal gemeenten zeer
vruchtbaar zou kunnen zijn. Niet zoozeer
wegens de strafbepaling, want de geachte
afgevaardigde zal wel erkennen, dat de be
paling wel te ontduiken is; maar wel we
gens het* belang, dat d© werkgever krijgt
om te zorgen, dat de zaak in zijn gemeente
behoorlijk geregeld wordt en dat er zulk
een afspraak komt Ik geef dan ook gaarne
de verzekering, dat ik bij de uitvoering der
wet zal trachten te bevorderen, dat door
de Arbeidsinspectie in dezo richting zoo
mogelijk invloed zal worden uitgeoefend."
't Dunkt ons, dat de Minister wel wat al
te vlug is geweest met zijn overnemen en
te veel heeft gedacht als oud-predikant aan
de catechisatie, en niet genoeg toonde t©
beseffen, dat hij ook de ëisolien vah den
arbeid te kennen en te overwegen had.
Inderdaad toch zal de bepaling, zooals zij
er nu is komen te staan, voor sommige be
drijven 'zéér storend zijn.
Beter dan de heer Drucker, die het
amendement voorstelde, weten wij bijv.,
dat in de grootë steden de krantdrukke
rijen die niet kunnen werken met per
soneel, dat om rijf uren, en 's Zaterdags
celfs om één uur, wegloopt na invoering
van deze bepaling zullen ophouden, jeug
dige personen als leerling-zetters, enz. aan
te nemen.
Het resultaat, waarvan de heeren Drucker
en Talma zich' blijkbaar geon denkbeeld
vormden, zal dus zijn, dat de gelegenheid
grootendeels verdwijnen zal om tegen
loon in het typografen vak te worden
opgeleid.
En de tweede zinsnede, die den Minister
een uitredding toescheen, baat in deze ook
niet. voldoende. De ervaring heeft al meer
malen, juist in het bedrijf der krantdruk
kerijen met zijn eigenaardige eischen, waar
niemand iets toe- of afdoen kan, geleerd,
dat een faoultatieve bevoegdheid voor den
Minister om uitzonderingen toe te staan
niet voldoende ia om storingen in het be
drijf të voorkomen.
De een© Minister denkt zus, de andere
zoo. En de Arbeidsinspectie, die adviseert.
-— natuurlijk ook soms zonder het bedrijf
in zijn onderdeelen te kennen, is in dat
opzioht evenmin een bevredigende waar
borg.
Het komt ons dan ook voor, dat de Mi
nister, indien hij voor de eindstemming al j
niet een stellige uitzondering ten behoevo i
van sommige bedrijven in artikel 9bis weet I
te formuleeren, dan toch de tweede zin'sne- I
d« zoodanig zal moeten wijzigen, dat vol-
doende zekerheid wordt gegeven, méér dan
nu er 6lechis ,,voor een bepaalde onderne
ming en een bepaalden tijd geheele of ge
deeltelijke ontheffing kan worden ver
leend."
Het scluint ons, dat de Minister in dit
geval wel kan erkennen, bij nader inzien
tot de ervaring te zijn gekomen, dat er be
zwaren zijn, die hij de vorige week niet
doorzien heeft, tegen mr. Druekers amen
dement, en daarom alsnog de laatste zin
snede aldus wijzigt
,,Door Onzen Minister, met de uitvoe
ring van deze wet belast, kan de betrok
ken Kamer van Arbeid geboord voor
een bepaalde groep ondernemingen tot we
deropzegging geheelo of gedeeltelijke ont
heffing van deze verplichting worden ver
leend."
Onder het hoofd Vreemd kapi
taal zeg t „D e Standaard":
Terecht wekt het in meer dan één kring
bezorgdheid, dat zich al meer vreemd Ka
pitaal in onze Oost va-stzet. Reeds nu is
het bedrag, dat Engelsche en Duitsche ka
pitalisten in ondernemingen op ons (ko
loniaal gebied staken, niet onbelangrijk,
en we staan nog pas aan het begin van
deze invloeiing. De resultaten, door aller
lei ondernemingen op Sumatra en Java
verkregen, zijn zoo uitlokkend, dat men
van meer dan één kant te hoop loopt, om
een deel van die winst ook naar het
vreemde land tc trekken.
GclijQc lanzelf spreekt, zou dit toe te
juichen zijn, indien gemis aan kapitaal de
oxploitatie zou opschorten. In kapitaal
arme landen moet het vreemde kapitaal
veeleer gelokt dan afgewezen worden, om
dat zonder het vereischte kapitaal de ex-
ploitatio van de mijnen, de gronden, cte
bosschen, enz. niet kan gelukken en zelfs
de aanleg van het verkeerswezen uitblijft.
Zoo is het met Turkije, met Perzië, met
Zuid-Afrika, maar zoo behoeft het niet
met onze Koloniën te wezen.
Nederlands rijkdom moge de laatste halve
eeuw minder sterk zijn toegenomen dan in
andere landen, en zelfs bij België achter
staan, toch is hier nog kapitaal te over, om
in de behoeften van onze Koloniën tc
voorzien. En nu dit zoo i9, moet liet als
een oeconomische fout gewraakt, worden,
aoo wij ons gold in Amerikaanscho sporen
en allerlei Staatseffecfen beleggen, cn
vreemd kapitaal ten deeic het werk in
on zo Oost laten doen.
De Beurs heeft dusver ons maar al tc
vaak in verkeerd spoor geleid. Het liep
soma r.oo dwaas, dat zelfs hier te Lande
vreemd kapitaal do oude Rijnspoor en La
ter meer dan één trapiweg moest aan
leggen, terwijl onze renteniers hun.spaar
penningen in Amerikaanscbe sporen sta
ken, en er vaak aan verloren. Die neiging
zim ih het vreemde meer vertrouw© te
stellen dan in wat hier te lands of in dc
Koloniën ondernomen werd. liad tweeërlei
oorzaak: ten eerste de algemeenc prefe
rentie, die men lange jaren ten onzent
op allerlei gebied voor het buitenlaudsohe
product en de buitenlandsche onderne
ming had, cn ten tweedo de zoo vaak
voorgekomen mislukking van eigen indus
trieel© ondernemingen. Gelukkig, dat fn
het laatsto allengs ees keer begint te ko
men, maar ook dat hechten aan het
vreemde moet bij ons de wereld uit, of we
komen nooit op nationale kracht.
Bij web Ikan men het vreemde kapitaal
ook uit onze Oost. niet koeren; maar we
zullen het ons to laat berouwen, zoo ons
eigen kapitaal niet 6becds zorg draagt, ora
den vreemdeling vóór te zijn.
Transvaals ondergang is in hoofdzaak
nog altoos daaraan te wijten, dab de Boe.
ren met hun diamantvelden te kwader
ure zeiven llnet Engelsche kapitaal hebben
ingehaald.
In „Hot Volk" lazen wij onder het
hoofd In vo er re oh ten:
„De Ned e clan dor" geoft onder hot
hoofd je „Sociaaldemocraten on Invoerrech
ten" een artikeltje, dat schijnt to moeten
aantoonen, dat proteotiö heel goed past- in
socia^d-democratische economische beschou
wingen.
Het blad betoogt dit aan dc hand van oen
schrijver in do „S-o z i a li s t is c li e M o-
nataliefto", dr. Arthur Schulz.
Deze partijgenoot schrijft, dat hot voor
Duilschlancl niet wenschelijk is den vleesch-
invoer uit het buitenland en speciaal uit
Amerika vrij t-oe to laten, wijl dab voor go-
volg zou hebben ach ten-uitgang van do Duit-
solio veeteelt en vooral van do varkensteelt»
Daardoor zou Duitschland, voor wat zijn
vlcesch voorziening betreft, geheel afhanke
lijk worden van Amerika, en feitelijk van
den Amerikaansehen vleoscktrust- Do min
dere rendabiliteit van do vlceschproductie
ten platteland© zou weer meer plattelander»
in de steden en industriestreken brengen en
daardoor do voedingsmiddelen nog woei'
zeldzamer maken en de verbruikers buiten
proportie vermeerderen. Derhalve zou dc
vrije vk-eschinvoer voor Duitschland gevaar
lijk zijn.
Tot zoover Schulz-
Nu zal ieder ,dio van hot onderwerp 'cenig
verstand heeft, toestemmen, dat het "hier een
vraagstuk betreft, dat buiten do bedrijfs
ontwikkeling en dus buiten do sociaahdcmo
cratio staat. Het is oen onderwerp van na
tionale economie, wanneer sociaal-democra
ten van opinie kunnen verschillen, even
goed als aanhangers van andere partijen-
Vrijhandel of protectie, dat is door Marx in
1849 reetb gezegd, is een nuttigheidskwes
tie, kan door hot inzicht in het directe
belang der arboidorsklass© beslist worden.
En au willen wij wel zeggen het mot
Schulz niet eens tc zijn-
Na tuurlijk zijn wij wél met hem ecus, dat
het voor oen land wenschelijk is, dat het
voor wat zijn voorziening in voedingsmidde
len betreft niet afhankelijk is van dc een
of andere trust. Dat dus in een land als
Duitschland de binnenla,nclsche vleeeohpro
ductie zoo hoog mogelijk wordt opgevoerd,
spreekt vanzelf.
Wij vragen ons evenwel af, wat dc ar
beidersklasse er aan hoeft» wanneer dat ge
schiedt door middel van protectie, door mid
del van liooge rechten. Dan betaalt mén. het
vlcesch immers toch duurder-
Maar wij zijn heb met Schulz niet eens,
dat do vrije vleoschinvoer dia» ontwikkeling
der binncnlandscho productie zou behoeven
te beletten. Do ontwikkeling dor vleeschpro-
ductie in Nederland, die zeer stevig is,
bewijst dat.
Terwijl in Duitschland de veestapel, voor
wat het rundvee betreft, niottcgëustaande de
invoerrechten, in de laatste vijf jaron ach
ter uit ging, vond in Nederland geregelde
stijging ij laats. Dat bewijst toch wel, dat
de invoerrechten het hem niet doen-
Schulz heeft bovendien nog wel wat moor
gezegd, dan dat. door invoerrechten, do bin-
nenlandschc vlceschproductie bevorderd moet
worden. In de „Monatshofte" van 23 Maart
dringt hij aan op ontginning van vecu- cn
heidegronden cn op intensiovere bebouwing
van do groote hcarengocdercn, die thans zeer
gebrekkig schijnt te zijn, zeker ten decle
ten gevolge van dc protectie.
"Wanneer men meent uit Schulz' artikel
voor de Nederlandsehe sociaal-democraten den
plicht te kunnen halen orn. voor protectie
to zijn, dan vergist men zich volkomen-
Een artikel mot het- doel om de stich
ting eèner a g ra t i s c li e p a rt ij beslist te
ontraden, boshut „Dc Beukelaar" met
do opmerking, dat de politieke plannen der
Rcgeering, beo ogend steun te geven aan an
dere groepen der bevolking, schadelijk drei
gen te zijn voor de land.- en tuinbouwers-
Het ckrislelijk-sooiaal weekblad vervolgt
dan
En dan moeten hier wel bijzonderlijk go-
noemd do taxie fs ver h o-oging cn de
uniforme regeling tot d w a n g v e r-
zekering.
Paler Van der ELsen sprak vau een on-
mogelijk-worden van het landbouwbedrijf
door den bcstaanden vrijhandel, uiteraard
daarbij doelende op de ontstentenis van
graanrechten. De vorhooging vau invoerrech
ten, het protectionisme, van minister Kolk
man bedoelt oen beschermen, een steunen
van sommige takken van nijverheid, dat ten
slotte voor land- cn tuinbouw op nadeel moet
uitloop en.
De land- en tuinbouwvoorlbrengselcn zijn
over liet algemeen niet door invoerrechten
in prijs te verhoogen, dit beoogt men ook
niet, doch door de aanstaand o tariefsher
ziening zullen do prijzen van tal van andere
artikelen ©enigermate worden verhoogd, ar
tikelen die, landbouwers en tuinbouwers dan
duurder zulLcn hebben te betalen.
Zoo zullen de landbouwers on tuinbou
wers bij minister Kolkmans financieel© plan
nen het loodje moeten leggen. En dat zeer
waarschijnlijk met steun van tal van Ka
merleden, die mede door Pater Van de ELsen
en andere voorstanders van bijzondere behar
tiging van boercnbelaugen in de Kamer zijn
gebracht- Als men van een agrarische be
weging gaat sproken, als men bijzonderlijk
wil opkomen voor den boerenstand, mag dit
wel niet uit het oog verloren.
Doch ook de voorgestane uniforme regeling
ter dwangverzekering mag hierbij niet ver
goten. Deze sociale wetgeving is opgeko
men van uit de nijverheid. Eu nu wil men
ze toepassen voor alle loonarbeidersnu wil
men ook gansch den land- en tuinbouw on
der deze wetgeving begrijpen. Hierin ligt
oen niet-rokcneii met dc werkelijkheid, dat
gevaarlijk moet geacht-.
Men heeft aan de Liberalen van vroeger
zoo vaak verweten zucht naar centralisatie,
zucht om alles onder oenzelfde regeling tc
brengen. Dit eenvormige, dit uniform© re
gelen gaat men thans bij de dwangverzeke
ring van Anti-Revolutionaire zijde evengoed
toepassen.
Bij dwangverzekering, gelijk men di© dan
nu van de coalitie-zijde voorstaat, wordt
doer de zelfstandig werkende kleine luydcn
alle voordeel gemist, wordt aan de arbeiders
een dwangpremio opgelegd, die hen vaak
te zwaar drukt, wordt soms van de werk
gevers een premie gecischt zonder dat dit
voldoende steunt op het sociale rechtsgevoel
een premie, voor do kleine ondernemers licht
veel te hoog. Dit alles geldt nu bijzonder
lijk voor den landbouw. Hier schuilt liet
gevaar van zoodanige eenvormige regeling-
En al zouden ook wij de ongevallenverzeke
ring ook tot don land- en tuinbouw willen
uitstrekken, de overige sociale dwangverze
kering moet ook bijzonderlijk voor het plat
teland afgewezen- Vrijwillige verzekering
met vrijstellingen van premie geeft cn voor
de nijverheid èn voor den landbouw -een
oplossing, die deze bezwaren ondervangt-
Beginselen on niet belangen moeten ten
slotte den doorslag gevon. Doch de belan
gen van den landbouw, van liet platteland,
worden door tariefsherziening on dwangver
zekering licht wat geschaad. En dit gcons-
zins naar cisuh van beginselen. Vlak om
gekeerd. Naar beginsclcisch in stee van ia-
xiefsverhooging, zelf oen eerste stap op den
weg der bel an goupoli tick, belasting naar
draagkracht, in stee van een dwangverzeke
ring, een onnoodige staats voogdij, die licht
onrechtvaardiglijk zal drukken, vrijwillig
verzekering met- krachtigen steun, aan wie
voor premiebetaling niet of niet voldoende
heeft-
En bij dit gaan in do lijn van sociale
rechtvaardigheid, bij dit vooropstellen der
beginselen, zouden ook de belangen van het
platteland het meest zijn gebaat.
Hier volgt iets ter overweging voor
winkelende dames. Een mededceling
van „Jan van do Munt", te Amsterdam, in
do „Leeuwarder Courant" betref
fende een waar gebeurde geschiedenis, die
een blik geeft op het bestaan van dc
meisjes, wier taak liet is in de groote
m a g a z ij n e n het publiek te bedienen- Van
haar standpunt verdoelen deze meisjes de
cliënteel© der winkels ia ..leuke dames" en
„lastige dames." Do leuke dame koopt veel
en vlug; de la,stig(5 koopt weinig en lang
zaam- Onder liet laaUte genre zijn er, dié-
de meisjes heel© kasten laten uithalen, de
waar, onder allerlei ainbevelend gebabbel
laten éta-leorcn, en ten slotte maai- voor een
krats koopen. Sommige dames zijn berucht»
wegens deze eigenaardigheid, zoodat een heel
personeel een „flauwte nabij" is als een-
harer den wiukol betreedt- De taak zulk1
een door mode-zucht bezielde tiranno te be
dienen, is geeii gemakkelijke. Haar slacht
offers ondergaan een beproeving der zenu
wen, die zij na een paar uur rust som*
nog niet to boven zijn. Onlangs nu vierda
weer eon dame, die deswege bekend is, haar
eigenaardigheden in con groote zaak bot)
Het meisje, dat liet lot trof, haar onheb
belijkheden te mooten verduren, leed er
zichtbaar onder, on de marteling duuxda
zóó lang, dat ten slotte de pat-reon naar voren
trad en do lastige dame verzocht liet ma
gazijn te voxlaten cn er niet meer terug
te koeren.
Het merkwaardig geval deed zich dua
voor, dat oen wiukclier zijn klant de dour
wees, en het bewijs is geleverd, dat ook
in onze groote, in Amerikaansehen stijl ge
dreven zaken nog wel patroons zijn, dia
zooveel hart hebben voor hun personeel, da.ft
zij met opoffering van een klant, zich schrap
weten te zotten voor de m e n sch car echt eja
hunner ondergoscliikten.
PaasGbtontoonstelIing te Rotterdam.
Gisteren werd, begunstigd door 1 tel der of
schoon koud lenteweder, op de Veemarkt te
Rotterdam de jaarlijkscke Paaschbentoonstet-
ling gehouden van gemest, niet gemest, melk-,
drachtig- en aanfokvee en paarden, vanwege
do afd. Rotterdam, Schiedam cn Omstreken
der Hollandsche Mij. van Landbouw.
In de afd. gemest vee waren ingeschre
ven 139 runderen, 14 kalveren, 1G schapen
en 42 varkens-
Niet gemest veo 18 runderen-
Melk- en drachtig ve-c G6 runderen-
Aanfokvee 46 kalveren, 45 rijstioren, 44
schapen, 6 springbakken en 11 varkens-
Paarden geboren in Nederland, 78 paarden»
Totaal waxen ingeschreven 528 nummer»
In enkele afdedingen waren kleine ga»
pingen door het niet opkomen, doch overi
gens was liet een fraaie tentoonstelling. Et
was veel fraai veo in dc verschillende ati
doelingen te bewonderen.
Op dezo tentoonstelling zijn o- a. do vol
gondo prijzen toegekend:
Gemest vee. Voor de fijnste cu zwaarst©
Koe, uitsluitend met liafd voeder gemest'.
Eerste prijs C. C. Brcukink, ia Voorschoten;,
vierde prijs Gobrs. Dorrepaal, te Koudekerk-
Voor de fijnste en zwaarste Schot, uit
sluitend met liard voeder gemest, (geboren
in 190S)p Eerste prijs Gcbrs. Dorrepaal, te
Koudekerk; derde prijs C. Dijkman, te
Voorschoten.
Voor do fijnste en zwaarste vette schapen,
onverschillig- van welk ras. Eerste, tweedo
cn derde prijzen F. Rijnsburger, te Leider
dorp.
Niet gemest veo. Voor do beste vaar koe
(melkgevend). Twoedo prijs Jac. Verhoog, te
Leiden.
Melk- cn drachtig vee. Voor do beste melk
koe, GroningscJi veeslag, witkop of blaar
kop. Eorsto prijs C. C. Brcukink, te Voor
schoten.
Voor de beste melkschot (geboren in 19Ö8)(
G-roningsch Veeslag, witkop of blaarkop. Eer-,
ste prijs Jive. Verhoog, te Leiden; tweede
prijs O- v. Leeuwen, te Oudshoorn.
Voor de beste m lkvaars (gekalf hebbend©
in 1911, geboren in 1909). Giouingsch Veo»
slag, witkop of blaarkop. Tweede prijs O.
van geeuwen, to Oudshcorn-
Vootr de beste kolfdragoudc koe, minsten»
7 maanden drachtig. Groningscli veeslag, wit
kop of blaarkop. Eerste prijs C. O. Brein
kink te Voorschoten.
Voor do beste kalfdragendc schot, min'!
stens 7 maanden drachtig (geboren in 1908).
Groningscli veeslag, witkop of blaarkop. Eer
ste prijs dezelfde.
Voor do beste kalfdragendc vaars, min
stens 7 ïnaanden drachtig (geboren in 1909).
Gironingsch veeslag, witkop of blaarkop.
Tweede prijs M. O. Piek Czn„ to Oudshooni.
Aanfok-vec. Voor de beste guisto vaar»
(geboren in 1909). Groningscli veeslag, wit
kop of blaarkop. Eerste prijs C- 0. Breu-,
lank, te Voorschoten-
Voor liet beste pink-kuiskalf (geboren in'
1910). Zwartbont HollancLch veeslag. Derdu
prijs O. Breedijk, te Waddingsvoen-
Voor het boste pink-kuiskalf (geboren ia
1910). Groningsch veeslag, witkop of blaar»
kop. Tweod© prija O. Breukink, te Voorscho.
ten.
Vooï den besten rijs tier (geboren in 1909).
Groningsch veeslag. Witkop of blaarkop.
Eerste prijs J. Verweij, te Rijp wetering
twoedo prijs J. J. Dijkman, te Voorschoten,
Voor den besten rijs tier (geboren in 1910).
Zwartbont Hollandsch veeslag. Eerste prij*
O. Breedijk, te Waddingsveentweede prijs
0. Oudfik, te Mocrcappclle; derde prijs A.
C. van den Akker, te Hazerswoudo.
Voor den besten rijst ier (geboren in 1910).
Groningschc veeslag, witkop of blaarkop.
Eerste prijs M. C. Piek G'zn., te Oudshoorn;
tweedo prijs dezelfde.
Voor dc beste ooi, met twee of raoer lam
meren. Eerste prijs L. Uitdenbogcrd, te Bleis-:
wijk tweede prijs D. A. Schuurman, te 13leis-
wijk dorde prijs L. Uitdenbogcrd, te Blcis-
wijk,
Voor den besten springram (geboren in.
1910), Eerste prijs P. van den Bosch, l*
Bleis wijk-
Voor den besten beer. Eerste prijs J- IV.
Groenenwegen IIzu., te Zoetcrmcer; tweede
prijs J. Groenenwegen Pzn., te Zoctea-mecr.
Voor de beste zeug met biggen- Eerste;
prijs D. A. Schuurman, te Bleis wijktweedy
prijs dezelfde; derdo prijs G. Bxaat, tc Zq»
venhuizen.
Merrie- en ruinpaarden (geboren ijn 1905
of 1906, toebehoorend uitsluitend aan niob-
handelarrn). Derde prijs H- van der Mast,
te Bleis wijk.
