9
BLOOKER'S
CACAO
Nationale
Tentoonstelling
DAALDERS
Openbare Verkoping,
ff Bezoekt q§§
Pluimvee-Vereeniging,
KOOP
BUSSEN
LEIDSCH DAdBLAD, Donderdag* 23 Februari. Tweede Blad.
Anno 1911.;
Eerste Leidsche Electrische Wascü- en Strijkinricliting,
de Broote
op 23,24,25 en 26 Febr.as.
GROOTSTE NATIONALE TENTOONSTELLING van Nederland.
Meer dan 2000 Dieren,
in plaats van losse cacao of poederchocolade
betaalt minder,
ontvangt betere kwaliteit,
en een bus op den koop toe.
bus van'/ïo kilo ons kost slechts -.10
Buitenlandseh Overzicht.
Tweede Kamer.
jtTói 15648.
Krachtens artikel 1223 B. W.,
ln hst Notarishuis
^aflaat aan ®9n Burcht ts
laailBk Belden, bi) opbod op
Zaterdag 25 Fe
bruari, bU afalag op
Zaterdag 4 Ilanrt 1911, beide
dagen dee avonds te zeven uren,
ten overstaan van Mr. C. H. P.
KLAVERWIJDEN, Notaris te Lelden,
van: 1887 16
Het goed onderhouden BURGER-
WOONHUIS en ERF te Leiden, aan
den Ouden Singel, No. 151, groot
1 are; bevattende beneden: Gang,
Voorkamer, groots Achterkamer met
marmeren Schoorsteenmantel, Slaap
kamer met Bedstede, Keuken met
Stookplaats, vraarboven Slaapkamer
met Bedstede, voorts Turfzolder en
groote open Plaats, boven: Voor
kamer, Alkoof, Achterkamer, Zolder
met twee afgeschoten Slaapkamertjes
en Vliering.
De Kamers zijn Behangen, Gepla
fonneerd, voorzien ruimschoots van
Kasten, Stookplaatsen en verders ge
makken.
In eigen gebruik. Het perceel heeft
Gas- en Duinwaterleiding.
Te bezichtigen: 'a Dinsdags en
Donderdags 25 uren.
Te aanvaarden bU de betaling der
kooppenningen den lslen April 1911.
Meerdere - inlichtingen zt)n te be
komen ten kantore van genoemden
Notaris KLAVERWIJDEN, Plant
soen 45, alwaarop lederen werkdagtus-
achen de veiling en den afslag, vanlO2
pren verhoogingen kunnen worden
gedaan tegen genot van één vijfde
gedeelte van elke verhoogsom.
Rijn. en Schiekade 129, Opgar*. 885.
Machinale Inrichting; voor alle soorten FIJNE Goederen.
601 10 Aanbevelend, Gr. DEKENS.
Sportwijn.
Bruiloftswijn.
Per Fl. r «.65.
Per Anker „27.—
Deze zacht-zoete W(Jn wordt
bU bruiloften en partijen bijzonder
aanbevolen. Mongterflesclije op
aanvraag gratie thuisgebracht.
Huis „DE VLIJT", Voorschoten.
3787 10
VAN DE
LEID3CHE
IN DE
Stads-Gehoorzaal,
Ruim 1100 Nummers.
(waaronder Haan met 4 paoten)
2422 64 en een Bolsfaarlhaan.
W /«O II (1 M 99 -.18
(Vu pond)-.427.
/i 0 I, "..80
I i» i. 1.50
2369 13»
Engeland staat thans weer midden
ln don constitutioneelen strijd en de uit
bundige geestdrift die er onder de regee-
tingspartijen bij het minste of geringste I03-
kreekt, bewijst wel hoe de veto-wet er eene
B van ontzaglijk en diepgaand belang. Dit
je ontegenzeglijk een feit. Men weet dat
Engeland geen Grondwet heeft zooals wij
die kennen. Alle wetten zijn van gelijke
tracht. Maar het spreekt vanzelf dat de
wet-, die de hoogste constitutioneele belan
gen raakt, toch wel eemgszins anders wordt
beschouwd dan een simpel naturalisatie of
wppletoir begrootings-ontwerp.
De voorgestelde veto-wet nu omvat bijna
fouter Grondwettelijke rechten, en na al
wat er gebeurd is, is de zenuwachtige span
ning volkomen begrijpelijk.
De Veto-wet of Parliament-BiH. bepaalt
in hoofdzaak: dat een financieel wetsont
werp, dat door het Lagerhuis is aangeno
men zonder toestemming van het Hooger-
huis wet kan worden; dab een niet-finan-
cieel wetsontwerp, dat door het Lagerhuis
in drie opeenvolgende zittingen is goedge
keurd, en door het Hoogerhuis telkens is
verworpen, ondanks die verwerping wet
kan worden, indien althans twee jaren zijn
yerloopen tusschen de eerste indiening van
het ontwerp in het Lagerhuis eu de aanne
ming aldaar voor de derde maaldat een
[wetsontwerp door het Hoogerhuis verwor
pen zal worden geacht, indien het hierin
niet ongeamendeerd is aangenomen of aan
genomen met zulke amendementen, die
door beide Huizen kunnen worden aan-
Jvaa-vd; en eindelijk dat de duur der parle-
Iments-zittingen van zeven jaren tot een
tiuur van vijf jaren zullen worden inge
krompen.
Gisteren is de wet in eerste lezing aan
genomen met 351 tegen 2-27 stemmen, wat
wederom tob onbeschrijflijke geestdrift
jian-leidiiig gaf. De minister Churchill noem-
fte cle bewering onjuist, dat een oompromis
hogelijk zou zijn. Wanneer de regeering,
jldus Churchill, de wet uitstelde om ovei
len schikking met- de oppositie te beraad
slagen, zou zij geen 50 volgelingen meer
hebben. De regeering zal niets verzuimen,
dat noodig kan blijken om de wet zoo spoe-
'dig mogelijk te laten afkondigen.
Dit laaiste slaat op het bericht, dat Lord
jLan-dsdowne in het. Hoogerhuis h'eefb mee
gedeeld dat hij binnenkort een wetsvoorstel
zal indienen tot verbetering van de samen
stelling van het Hoogerhuis. Dit voorstel
,wordt als een tegenzet van de oppositie
jtegen de veto-wet beschouwd.
Ofschoon de Ieren volkomen met den
jgang Aan zaken tevreden zijn, zullen zij
^ditmaal echter nog niet officieel deelnemen
aan de Krom' n-g sfeesfen.
De Ieren hebben van de oprichting der
Rationalistische partij in 1680 nooit aan
jeenig feest deelgenomen waaruit blijken
kon dat zij met den gang van zaken tevre
den waren. Zij eeren den Koning, zijn hem
jfcrouw en wenschen hem alles goeds maar
Openlijk mee feestvieren doen zij niet zoo
lang men hun de rechten onthoudt waar-
Op zij meenen aanspraak te mogen maken.
Ofschoon nu die rechten, Home Rule wel
ju aantocht zijn, en Asquith al gezegd
peeft dat onmiddellijk na de vetowet, de
Home Rule-kwestie aan de orde komt, wil-
«en de Ieren hun houding niet veranderen
foor zij den vogel in de hand hebben, die
toeer waard is dan tien in de lucht.
D 11 i t s c h 1 a n d en speciaal Berlijn
weergalmt van de feesten die annex zijn
tan de jaarlijksch'e bijeenkomst der agra
riërs. Het is dan ook volkomen begrijpelijk,
lat de landslieden, adellijke en niet-adel-
(ijke, als zij zoo een jaar lang niets anders
Jan land en vee hebben gezien, wel eens
«ooals wij dat noemen, de blommetjes willen
buiten zetten.
En er is alle reden voor htm vreugde. Zij
fijn in de meerderheid en de Rijkskanselier
gaat geheel met hen mee. Wat wil men
meer?
Toch' is er eenige strubbeling onder de
partijen der meerderheid in den Rijksdag
naar aanleiding van de kwestie E 1 z a s-
Lotharingen. Men weet dat de be
trokken Commissie het Rijksland tot onaf-
hankelijken Bondsstaat wil maken, maar
dat de Regeering zoo iets onaannemelijk
noemt.
Dat vindt de meerderheid natuurlijk nief
prettig en nu geeft zij de sohuld aan de
minderheid en vooral aan de nationaal-
liberalen, die weinig invloed uitoefenen en
bovendien tegenwoordig in het hoekje zit
ten waar de slagen vallen. Een feit is ech
ter dat de Katholieken de voorstanders
zijn van een zeer terecht onafhanke
lijk Elzas-Lotharingen, maar voordat men
■zijn vrienden de volle schuld geeft, ziet
men eerst of er elders niet een bepaald be
drag daarvan te deponeeren valt.
Uit Portugal komen weer allerlei
tegenstrijdige en onrustbarende geruchten.
In het Noorden schijnt de toestand voor
al zeer gespannen. Het is daar voorname
lijk de godsdienstkwestie, die de aanlei
ding is. Katholieken en monarchisten staan
telkens aan aanvallen bloot, terwijl uit an
dere bron verluidt, dat zij die aanvallen
uitlokken door hun optreden.
Daarenboven treedt de regeering nu cn
dan wat al te dictatoriaal op. Voeg daarbij
de onzekerheid, waarin de bevolking ver
keert ten aanzien van de nieuwe kieswet
on den datum der bijeenroeping van het
parlement, dan heeft men al redenen ge
noeg, waardoor de positie van het Voorloo-
pig Bewind allesbehalve-sterk is. Er sohijnt
in Portugal nog alles mogolijtk" te zijn en of
de Republiek al wel voldoende gefundeerd
is, is een vraag met een vrij groot vraag-
teeken.
Over het antwoord yan China op de
Russische nota hebben wij al ge
sproken. Er spreekt daaruit vooral een toon
van verwondering. China heeft altijd ge
tracht het tractaat van 1881 zoo eerlijk mo
gelijk na te leven.
Daaróm verbaast de Gliineesche regeering
zich over het voorstel, vervat in de Russi
sche nota. China, begrijpt niet, waarop Rus
land zijn beweringen grondt en wat de juiste
bedoeling daarvan is. Dè Russische regee
ring verklaart, dat zij zich algeheelo vrij
heid van handelen voorbehoudt, wanneer
China niet onmiddellijk zijn eiflcftien inwil
ligt. De Chineesohe regeering betreurt, dat
Rusland van dit standpunt uitgaat. Dit geeft
der Chineesohe regeering aanleiding te ver
klaren, dat zij bij de onderhandelingen met
Rusland steeds de meeste tegemoetkoming
heeft betoond en dat zij steeds de wederzojd-
sche belangen en vriendschap in het oog
heeft gehouden.
We zullen nu wel spoedig hooren wat
Rusland van dit antwoord denkt. Volgens
de geruchten zjjn de verklaringen van
China niet onvriendelijk opgenomen
Voordracht van prof. Renault.
Gisteravond hield prof. L. Renault, hoog
leeraar te Parijs en lid van
het Hof van Arbitrage, op uitnoodiging
van de Juridische faculteit der LoidscTie
Studenten, in het Klein Auditorium der
Academie een aangename causerie over ar
bitrage. De zaal was geheel met belang
stellenden hoorders en hoorderessen gevuld,
waaronder ook de rector-magnificus prof.
dr. P. J. Blok en andere licogleoraren.
De spr., een statige, waardige figuur, die
met applaus door do aanwezigen werd be
groet, begon met te zeggen dat, hoewel geen
vreemdeling in Holland, hij den Hollanders
iets zou Vertellen o ver henzelf met betrekking
tot de arbitrage. Hij herinnerde daarbij aan
mr. Asser, een ster in de juridische .wereld
op het gebied van het volkenrecht,
In dit opzicht waren de Hollanders (lor
18de eeuw op den verkeerden weg, doch mr.
Asser en anderen hebben daarin verandering
gebracht en hun denkbeelden hebben ook
ingang gevonden in andere landen. Vandaar
ook dat Nederland door andere Staten werd
uifcgenoodigd tot het bijeenroepen van een
conferentie. Deze conferentie besprekend, zei-
de spr., dat de bete.ekenis van de congressen
is, dat ze ons een instrument hebben ver
schaft, een vaste procedure om don oorlog
te voorkomen. Zij hebben ons de gelegenheid
geboden om den oorlog te beperken.
Had spr. in het "begin kwaad gesproken
van het Holland der 18de eeuw, hij moest
nuook van het tegenwoordige Hol-;
land iets onaangenaams zeggen. Datzelfde
Holland dat er steeds meer in slaagde een
„centre peridigue et judiciaire" te worden,
weigerde nog steeds öen van de heiligste
rechten to erkennenhet auteursrechts
Neg altijd wachtte jmm op Hollants toetre
den tot de Borner-Conven tie. Nog talmt Hol
land, gelukkig" mocht si>r. echter van wél
ingelichte zijde de verzekering ontvangen,
dat het nu toch nog slechts een kwestie
van- tijd is. 1
Den Haag wordt nu den zetel van de
arbitrage. Vroeger gebeurde het dat twee
vorsten bij hun geschillen een derde als
scheidsrechter kozen, klaar onbevooroordeeld,
onpartijdig zal deze zelden geweest zijn.
Van bet eekenis wordt de arbitrageeerst
wanneer een gerechtshof beslist.
Groot is volgens spr. de invloed geweest
voor de arbitrage van het voorbeeld dat
Engeland cn Amerika hebben gegeven. Ge
durende den oorlog tusschen Noord en Zuid
ontstonden tusschen beide Staten geschillen,
die allicht tot oorlog aanleiding hadden
kunnen geven, doch deze geschillen werden
langs arbitralen weg beslecht.
En mag men ook aan vele scheidsgerech
ten kunnen verwijten dat er zooveel onnut
gepraat wordt, dat zal men op den goeden
koop toe moeten nemen.
Het belangrijkste voorbeeld van arbitrage
is ons voor een paar jaar gegeven. In vroe
ger jaren zou het verschil over Marokko
tusschen Frankrijk cn Duitsclüand allicht
tot een grooten Europeeschen krijg aanlei
ding hebben gegeven. Nu werd, nadat de
eerste opwinding verdwenen was, in alle
kalmte te Oasablanca do oplossing gevon
den.
Spr. gelooft stellig dat Engeland zijn
tegenstand tegen het Permanente Hof van
Arbitrage zal opgeven en dat het er clan
weldra zal komen.
Het paleis dat Carnegie aanbood, zal even
zeer een realiteit zijn als het ons symbolisch
de samenwerking aller volkeren vertoont.
Villen wij ons bij arbitrage neerleggen,
zeide sprneerleggen de wapenen willen
wij niet. De vredesbeweging brengt ons als
zij dezen weg opvoert op een gevaarlijken
weg, aldus besloot de hoogleeraar zijn cau
serie, welke luide werd toegejuicht.
De voorzitter sloot met een hartelijk woord
van dank de vergadering.
Geëmplayserden in het Logement- en
Koffiehuishoudershstlrüf.
In de voortgezette vergadering van den
Ned. Oentr. Bond van geëmployeerden in
het Logement- en Koffiehuishoudersbedrijf
in „De Toelast." alhier werden gisterna
middag nog eenige voor den Bond belang
rijke besluiten genomen.
Zoo werd besloten dat de Bond zich zal
aansluiten bij liet Ned. Vakverbond. Deze
aansluiting werd om finanoieele bezwaren
voornamelijk bestreden door de heeren
Van Me.urs en Kidk, alhier. De af deeling
Leiden verklaarde zich alleen tegen. De
heer Oudegeest wenschi'e met dit besluit
den Bond hartelijk geluk.
Ook werd besloten tot de aanstelling van
een bezoldigd bestuurder op een jaarwedde
van f 1000 met twee halfjaarlijksche ver-
hoogingen van f 50, en als zoodanig be
noemd de lieer J. G. van Heusden, 'oonds-
secreiaris.
Nog werd bij acclamatie aangenomen een
resolutie van cle afdeeling Amhem, waarin
de wenschelijkheicl werd uitgesproken voor
verkorting van arbeidsduur en afsohaffing
1 van het fooienstelsel. Voor heb laatste zal
voornamelijk door het verspreiden van vlug-
schriftjes propaganda worden gemaakt.
Als plaatsen voor de volgende jaarverga
dering werden genoemd Amsterdam en
Arnhem, waaruit het Hoofdbestuur naar
omstandigheden een keuze zal doen.
Na rondvraag werd daarna de vergade
ring gesloten;
Leidsche Slagersgezellen-Vereeniging.
,>Nut' en Vriendschap," zoo heet deze
Vereeniging, begon gisteravond in den
royaal met groen getooiden Foyer der
Siadszaal Kaar dne-en-twintigste jaarfeest,
hetwelk zij hedenmorgen eindigde. Aanwe
zig was haar banier; afwezig waren haai'
beschermheer en haar eere-voorzitter. Den
beschermheer scheen het bestuur bepaald
verwacht te hebben, want de Voorzitter
verschoof met het oog op diens komst de
opening van het samenzijn tot een halfuur
na- den vastgesteldën aanvangstijd. Dien
wachttijd moesten de drie musici zooveel
mogelijk vullen met muziek.
De voorzitter, de heer J. Snel, opende
toen maar zonder de bovenaan staanden in
de Vereeniging dit feest met een hartelijk
welkom, ook namens zijn medebestuurders,
aan al degenen, die wel tegenwoordig wa
ren. Dank bracht hij den donateurs. Door
hun steun toch 19 het der Vereeniging mo
gelijk aan al haar verplichtingen ten op
zichte van zieke leden te voldoen. Drie
donateurs ontvielen haar door den dood,
de heeren Leyh, Van Wingen en Owel, en
met één lid, het lid Van der Lelie namelijk,
was dit het geval.
In twee jaren had de Vereeniging geoa
jaarfeest gevierd, omreden de zieken veel
offers van haar vroegen en de zorg voor
de zieken moet voorgaan. Ditmaal waren
patroons en gezellen, huiten de Vereeni
ging staande, in staat gesteld aanwezig te
zijn, in de hoop, dat al gaat het leden
tal niet' achteruit meer personen zich
als lid, enz. zullen aansluiten. De voorzitter
sprak ook de hoop uit, dat deze avond ge
zellig zou wezen, en riep voor de optreden
den, dilettanten, toegevendheid in. Met
den wensch, dat deze avond er toe mocht
bijdragen den band tusschen gezel en pa
troon te sterken, sloot de lieer Snel zijn
toespraak.
Met- de voordracht „Hedendaagsche toe
standen" werd nu begonnen. Daarna werd
opgevoerd het bekende drama in drie be
drijven van W. G. van Nouhuys: „Eerloos."
De verschillende rollen werden zóó goed
gespeeld, dat zelfs leden van een dilettan-
ten-tooneelvereeniging er eer mede inge
legd zouden hebben.
In een rustpoos tijdens de opvoering van
het drama werd er gelegenheid gegeven te
genieten van een verdienstelijken piston
solo.
Hef programma bevatte verder nog mu
ziek- en voordrachtnummers en het blijspel:
„In Politiek" van Gustav Kadelburg.
Het bal moest plaats hebben onder lei
ding van den heer Anton G. van Leeuwen.
Heden ontvingen wij de tijding, dat dit
onder zijn bestuur uitstekend en zeer naar
genoegen heeft plaats gehad.
Tevens wordt ons nog gemeld, dat in
zamelingen gehouden werden voor School-
kinder voeding". De collecte, op de repetitie
van Maandaga vond bracht op f 5.03A, dio
van hedennaoht f 8.02A.
Bezoldiging en bevordering van
onderofficieren.
onderzoeken zal; zoomede om ook het ge
voelen in te winnen van de korps-comman
danten.
Omtrent de door den minister van oorlog
ingestelde commissie van officieren en ad
judant-onderofficieren betreffende dc bezol- I
digiug en bevordering' van onderofficieren,
wordt nog gemeld, dat aan deze conspiirsie j
do bevoegdheid is gegeven sub-commissiën j
uit onderofficieren samen te stellen tot
voorlichting omtrent het vraagstuk, dat zij
Na replieken werd gisternaraiddag het
algemeen debat over het wetsontwerp tot
bestrijding der zedeloosheid (afd. porno
grafie en waf daarmede samenhangt) ge
sloten, waarna de heer Limburg zijn
amendementen toelichtte, beloogende dat
zijn wijziging, om alleen dan iemand straf
baar te steillen, als hij gehandeld heeft an
ders dan met de kennelijke bedoeling heb
algemeen belang, of de wetenschap of de
kunst te bevorderen, zioh volkomen aansluit
aan hetgeen de Minister juist' des ochtends
•zoo ondubbelzinnig had doen uitkomen,
n. 1. dat het 's Ministers doel allerminst is
de kunst of de letterkunde te treffen. Waar
dat zoo is, kan het geen bezwaar hebben,
die bedoeling, ook in de wet ondubbelzin
nig te doen uitkomen.
Voorts is z. i. noodig, dat het opzet blijke
omdat het zeer goed denkbaar is, dat
iemand geheel onopzettelijk iets verspreidt,
dat voor de eerbaarheid aanstootelijk is;
er zelfs niet aan gedacht heeft., dat het ver
spreide aanstootelijk zou kunnen zijn.
De heer Hugenholtz bestreed heb
geheele artikel betreffende de pornografie.,
De vuile briefkaarten-handel wordt vol*
doende getroffen door het bestaande straf*
recht en waar volgens spreker sleohts
moet opgetreden worden tegen het kwetsen
van de openbare eerbaarheid of van de eer
baarheid van anderen, gaat bovenbedoeld
artikel den spreker veel te ver.
Spreker wees er op, dat zioh ook verschil
lende zaken voordoen, bijv. wie bedoeld
wordt met den „vervaardiger" van voor de
eerbaarheid aanstoot.elyke zaken: de druk
ker, de zetter, of beiden? Spreker waar
schuwde ten slotte tegon den aandrang om
middelen te beramen om verspreiding van
oneerbare geschriften, enz. door de post te
voorkomen. Dat toch zou leiden tot een on-
gewenschte censuur bij Posterijen, waaraan
men ternauwernood ontkomen is bij het
postwetje onder het kabinet-Kuyper.
De Minister bestreed de amende
menten-Limburg^ omdat deze, in strijd met
de geheele bedoeling des Ministers^ de ma
zen van de wet weer wijder zouden maken
in plaats van vernauwen. De rechter zal
nooit objectief kunnen beoordeelen wat voor
de eerbaarheid aanstootelijk is, als het op
zet van den dader in deze moet bewezen
worden. En vooral zeer krachtig ontried
de Minister de uitzondering, welike de heer
Van Limburg voor de kunst wensoht, en
wel omdat in deze geen goede redactie is
te vinden, waardoor het doel eer geschaad
dan gebaad zou worden.
De heer De S tuers maande zijnerzijds
ook tot voorzichtigheid aan ten deze, om
niet in botsing te komen met de kunst.
Zoo zijn er bijv. verschillende etsen van
Rembrandt, die aanstootelijk voor de eer
baarheid zijn en afgedrukt zijn in menige
collectie. Worden al die bezitters strafbaar?
En hoe zal het gaan met de Universiteits
boekhandels, die anatomisohe werken ter
verspreiding in voorraad hebben? En daar
om ligt in het amendement-Limburg een
steun voor den rechter, opdat deze niet zal
behoeven te veroordeelen als het de kunst,
wetenschap of het algemeen belang betreft.
Het amendement bevat een zeer g« zond
richtsnoer in deze.
Na verder debat werden de beide amen
dementen-Limburg verworpen, dat betref
fende het opzet met 40 tegen 27, en dat no
pens dc kunst of het algemeen, belang even
eens met 40 tegen 27 stemmen.
Artikel 1, zooaLs het door de Regeering,
is voorgesteld, werd hierop aangenomen zon- r
der stemming, nadat de heer Tlugeuheltz
had verklaard, dat de soc.-dem. ge a oh 1 wil-
len worden te hebben tegen gestemd.
De vergadering werd hierop verdaagd
tot hedenmorgen.
