Vraagt I
BETJZEMAKER Co.,
Dt laatste waak der Groote Opruiming.
THEE
SCALA.
I1I1IW
80 Cts.
Keillor's
Vischmarkt 12-13. Tel. Int. 530. Vischmarkt 12-13.
Hedenb
ELITE- 18
PROGRAM.
No. 15620.
LEIDSGH DAGBLAD, Zaterdags 21 Januari. Tweede Blad.
Anno 191I,1
Vrijwillige Verkooping
dubbel Woonhuis
genaamd „Duinlnst",
Tot en met 28 Januari worden alle resteerende Goederen
van deze Opruiming tegen ongekend lage prijzen aangeboden.
Vrijwillige Verkooping
Gafé en Logejiisnt
„A. Duinhoven",
Brieven yan een Leidenaar.
Openbare
.an het
met Schuren, Bloem
bollenland en Weiland,
alles gelegen onder
Voorhout.
Notaris VAN N1EKERK, gevestigd
U Haarlem, ls voornemens op:
Dinsdag 24 Jan. 1911,
b(j afslag, 771 64
des morgen* te II ore., in hst
Hdtel „DE WITTE ZWAAN" ts
Lisie, in hst openbaar te verkoopen:
I Een DUBBEL WOONHUIS, ge
naamd „Duinluet", mat SCHUREN
en uitmuntend BLOEMBOLLENLAND,
aaneengelsgen te Voorhout aan dsn
Loostersreg, te zemen groot onge
veer 87 artn 69 ctntlarso, ingezet
opf 14100.-
II Esn psrestl BLOEM
BOLLENLAND aan den
Loosterweg, Westelijk van
perceel No. I, groot onge
veer 48 aren 66 centiaren,
ingezet op.
III Een perceel BLOEM
BOLLENLAND, grenzend*
aan perceal No. I, groot
ongeveer 1 Hectare 26
aren, ingezet op
Verhoogd met
IV Een parcel WEI
LAND, grenzende aan per
ceel No. 8, groot onge
veer 1 Hectare 64 aren
S centlaren, Ingezet op
Verhoogd met
V Een perceel BLOEM
BOLLENLAND, grenzende
aan perceel No VI, groot
1 Hectare 68 aren 60
centiaren, ingezet op
Verhoogd met
Allee nader b(J biljetten omschreven.
De volgent biljetten beetaand*
huren vervallen In den loop 1911.
Nadere inlichtingen b(| genoemden
Notarle VAN NIEKERK te Haarlem,
aan da Nieuwe Gracht, hoek Kenau
park, alwaar op alle werkdagen van
10 2 uur hoogingen kunnen ge-
ecbleden tot en met 21 Januari a.a.
4600.-
6800.-
200.-
5600.-
200.—
7800. -
200.-
907 b 6
Openbare
te LLse, op
Woensdagen
I en 8 Fcbr.
1911. telkens des
avonds 7 uur, in het Café van den
Heer A. OUI.MIOVK.V aldaar,
zal door NotarieTUYilELA AR te Lisse,
worden overgegaan tot de openbare
Veiling; en Verkooping: van
Het zeer gunstig on van oud*
bekend
allergunstigst gelegen te Lisse aan de
Hoofdstraat en den Tramweg nabU het
vierkant ln de kom van het Dorp, be
vattende beneden 2 Lokalen waarin
Vergunning, Vrije Tusechenkaraer,
Woonkamer, Keuken en Pakplaats,
8 Kelders, Gasleiding, goed Wel- en
Regenwater; Boren 5 Logeerkamers,
Achterzolder en Vliering, voorts: Erf
en Tuin met recht van Uitweg naar
de Hoofdstraat, ook uitmuntend ga-
schikt voor velerlei bedrjjf (12 Meter
breed tan de Hoofdstraat) Kadaster
Sectie C. met nomuier 1667, groot 2
aren 72 Centiaren. 475 49
Te bezichtigen alle werkdagen.
Aanvaarding b(J betaling dsr Koop
penningen 1 April 1911.
Inlichtingen zun te bekomen ten
Kantore van voornoemden Notaris.
907c 6
COCXLt
Er waren bij do raadsvergadering van Don
derdag heel wat menschen op de publieke
tribune (kantleden placht het oud-r&adalid
.Witmans ze to noemen) en daaronder wer
den ook opgemerkt bestuursleden van de
kiesvereeniging Burgerplicht en Gemeen
tebelang", die een adres van instemming op
de voorstellen van de heeren Vergouwen en
Meuleman omtrent de verhooging van het
ichoolgeld aan de H. B.-S voor Meisjes aan
den Raad hebben ingezonden. Zij hebben
niet het genoegen gehad het voorstel en
daarmede ook hun adres in behandeling to
zien nemen. Men ia er Donderdag niet aan
toe gekomen en men zal er over een week
ook niet aan toe komen, want de heeren
Vergouwen en Meuleman hebben aan het
eind der vergadering hun voorstellen inge
trokken.
Het zal adressanten-kie6vereenigings-
best'uursleden wel een tegenvaller zijn,
want ze waren blijkens hun verzoekschrift
en de daarbij gaande toelichting hoog inge
nomen met deze voorstellen.
Ik heb reeds eerder gezegd dat ik er
anders over denk. Ik stel prijs op behoud
van de Meisjes Hoogere Burgerschool en
nu geloof ik dat een eenvoudige verhoo
ging van het schoolgeld tot f 100 gelijk zon
staan met een langzaam afmakingsproces.
Het aantal leerlingen zou gaandeweg slin-
»ken en op den duur zoo klein worden dat
men tot opheffing zou moeten besluiten.
Er zou echter een lijdensgeschiedenis aan
voorafgaan, die ook financieel voor de ge
meente nadeelïg wezen zou. Wanneer men
met een verhooging van schoolgeld tot f 100
dit niet beoogt, dan doet men inderdaad
beter met- liet voorstel daartoe weer in te
trekken. Wil men het wel, acht men het we
zenlijk een w.eelcleschool, dan is het beter
royaal met een voorster tot opheffing te
komen zonder meer.
En nogmaals, dat zou ik jammer vinden.
Niet alleen omdat de school is een van
de weinige dingen die gegoede vreemdelin
gen met schoolgaande meisjes er toe kan
brengen zich hiar metterwoon te vestigen.
Als we haar daarom in stand moesten hou
den, dan zou het verblijf van enkele ge
goeden, die er anders misschien niet zou
den wonen, wat a.l ta duur betaald wezen.
Mot andere voordoelen kan deze omstan
digheid in aanmerking genomen worden,
als hoofdmotief voor het bshoud mag ze
'niet gelden.
De hoofdreden voor het behoud ligt m-I.
hierin, dat de school een haast onmisbare
ischakel is in hot onderwijs dat hier ter
stede wordt gegeven. Als er vroeger een
*ödaa was da .school on te richten, dan i»
etr thains, nu men in alia kringen der maat
schappij tot de overtuiging is gekomen, dat
oen nudes' of minder wetenschappelijke op
leiding etn oen beschaafde opvoeding voor
meisjes ook noodig is, tan minste reden
om haar behouden. Als de knapen en
meisjes uit dia. bur gei'- en gegoede klassen
de lagere school hebben doorloopen, staan
er te Leiden ook voor de meisjes nog vier
gelegenheden open om verder te leeren
het gymnasium, de Hoogere Burgerschool
voor Jongens, de Hoogare Burgerschool voor
Meisjes en die Kweekschool voor onderwij
zers en onderwijzeressen.
"Vootr wie de oudars geen academie-oplei
ding verlangen is bat gymnasium al dadelijk
uitgeoahok'öld, en voor allen, die niet tot
enderwijzerefl bestemd zijn, de kweekschool
tevens. Zoo blijven nog de Hoogere Bur
gerschool voor Jongens en die voor Meisjes.
Op het oogenblik is bat schoolgeld gelijk;
in zoover hebban de ouders een vrije keuze.
Sommigen en vooral zij, die verkeerdelijk
ïneanen, dat de Meisjesschool eigenlijk ia
een school tot bat aanleeron van wat con
versatietaal en .wat. deftige manieren ëh
Vormen,' 'zenden dè meisjes naar dé Jon
gensschool. Voor flinke meisjes met voel
aanleg en goeden wil is dat uitnemend. Zij
kunnen "wel mat-de jongens op en doen
op tijd eindexamen. Maar de ervaring hesft
geleerd, 'dat dit maar ean betrekkelijk klein
percentage is. Voor vele meisjes zijn vooral
de wiskundige vakken op de Jongensschool
een onoverkomelijk struikelblok. Zij bren
gen het t ot de derde klasse, blijven daar
eens zitten en gaan na met veel moeite de
vierde klasse doorworsteld te hebben, met
teleurgTestelde illusies en na niet zelden phy-
siek te hobbern geleden, van school af. Zij
hebben een tegenzin in de studie gekregen,
haar wetenschappelijke vorming is half vol
tooid fen zander diploma maften 23 eenl
betrekking trachten te vinden, wat niet zoo
heel gemakkelijk gaat,
And-etre oudera en die noem ik da|
meestver6tandigen zenden hun dochters
naar de Meisjes Burgerschool. Het aantal
leervakken is err ongeveer gelijk met die
dar Jongens H. B.-S., maar bet onderwijs
is meer in overeenstemming met den aanleg
en da bestemming der meisjes. De nadruk
wordt meer gelegd op de literaire vakken,
al worden ook de na-tuur- en wiskundige
niet verwaarloosd. Het leerplan is in over
eenstemming met een normalen aanleg van
bet meisje. Middelmatigen kunnen dus bij
vlijtige studie het onderwijs geregeld volgen
en op tijd het eindexamen doen. Zij komen
zoo aan het einddoel en verlaten met een
diploma en met de heerlijke gedachte vod
te zijn geslaagd, de school.
Voor wie verder wensoht tie atudeefl-ön,
ettaan er verschillende wegen open; wie een
betrekking zoeken wil, hasj staat het di-_
ploma ten dienste en die in de huishou
ding worden opgenomen van haar kan ge
zegd worden, dat zij een uitstekende opvoe
ding hebben genoten.
Door het schoolgeld zonder meer tot f 100
op te voeren zal men vele ouders er toe
brengen meer dan tot dusver de meisjes naar
de Jongens H. B.-S. te zenden, ook wanneer
zij ér absoluut niet passen, het aantal
leerlingen dat nu reeds zeer groot is, zoo
dat ér verschillende paral Lel klassen zijn,
zal nog toenemen en meer parallel klassen
met' meer leerkrachten en meer localiteit,
er het gevolg van zijn, wat de kosten zal
doen varhoogon. Intusschen zullen de klad-
een aah de Meisjes H. B.-S. kleiner wor
den, doch dit zal niet ten gevolge hebben
dat het aantal leararessen zal kunnen wor
den verminderd.
Het zou veel beter zijn dat men de Jon
gens H. B.-S. met oen aantal meisjes ont
lastte door voor sommige ouders de moge
lijkheid te openen tegen een lagér school
geld zelfs Joh nu hun doohters van het
onderwijs aan ilo Meisjes H. B.-S. te doen
profiteeren.
Maar wij mogen niet vergeten," dat do
Meisjes H. B.-S. geheel dooi- de gemeente
wordt bekostigd en dat- het Rijk daarvoor
geen subsidie verleent. Wie het dus heel
goed betalen Jcah,, laat die liet ook doen.
Iemand die bijv. f 9000 of mieer inkomen
in het jaar heeft, zal het immers niet
zwaar vallen, bjjv. jaarlijks f 150 school
geld te betalen en hij zal het zelfs gaarne
doen, als hij weet dat de gemeente daar
nog eon beduidend bedrag op toelegt. Maar
'n ander die bijv. niet meer dan f 1600 kan ver
teren van li<ain kan. niet gevergd worden dat hij
zulk een hoog bedrag betaalt-. Het zou het
zelfde wezen als te zeggen: voor jouw kind
is de school gesloten, en dan zou eerst mét
recht kunnen worden gezegd, dat de school
oen luxe-inrichting was in zoover dat al
leen rijkeluiskinderen er konden plaat*
nemen. En het zou al te gek zijn dat de
gemeenjsqhap voor het onderwijs van elk
meisje dan nog f 180 toelei.
Daa;rom lacht mij het denkbeeld om er
evenredig schoolgeld te heffen schoolgeld
dus naar "de draagkracht der ouders wel
toe.
Een voorstel daartoe Irwam in en d«
heeren Vergouwen en Meuleman hebben;
daarvoor hun oorspronkelijk voorstel inge
trokken en hebben eveneens een voorstel
voor evenredige heffing ingediend en waar
van wij allen wteten dat het met f 60
begint en niet met f 40 zooals het voor
stel-Van der Eist- bat wilde.
Door evenredig schoolgeld mét ëeto niet
te hoog cijfer aan bet begin, zal men de
school niet alleen niet leegpompen, men zal
veeleer dan toeloop der leerlingen grooteer
lioeu woeden en hun aantal vermeerderen.
Ik hoop dat men in do vergadering van
Donderdag a-s. zal trachten langs dien weg
de H. B.-S. voor Meisjes te behouden en
tot nieuwen bloei brengen.
Vervalachte legitimatiebewijzen.
Men meldt uit Aalten aan „De Maas
bode:"
De Duiteohe politie beeft hier aan
grenzen bekend gemaakt, dat er door ver-
valsohing detr bewijzen van Nederlander
schap (legitimatiebewijs) misbruik wordt
gemaakt, en waarschuwt etr voor dat bij
ontdekking, de betrokkene een zware
straf in Duitschlancl heeft te ondergaan
en daarna aan. de Hollandsche politie uit
geleverd zal worden, bovendien verder
verblijf in bet Duitec-he rijk verboden zal
worden.
Tegen vervroegde winkelsluiting.
Da Vereaniging van Amsterdamsche win-
kélicau beeft zich teb d«n gemeenteraadi
aldaar gewend met een adres, waarin ver-
aahillende bezwaren worden kenbaar gel-
maakt tegen het ontwerp-verordening op de
vervroegde winkelsluiting.
In de eerste plaats wordt in dit adres
gevraagd, of de Raad van ean ernstig be-
twisto bevoegdheid niet alleen gebruik mag
maken op uitdrukkelijk verlangen van de
overgToote meerderheid van betrokken perso
nen, terwijl het protest van den winkel
stand tegen het ontwerp vrijwel algemeen
is. Ontkend wordt, dat de enquête, inder
tijd gehouden, een maatstaf ter beoordoe-
ling oplevert wagens het- geringe aantöl
gehoorde winkeliers.
Voort* noemt adressante de ontworpen re
geling een inbreuk op do persoonlijke vrij
heid, terwijl het vraagstuk van den arbeids
duur der winkel bedienden er niets mede
te maken heeft, en ook niet-geregeld zou
blijven. Ale belanghebbenden zijn slechte te
beschouwen de winkeliers, ondernemers van
winkel-bedrijven. Verscheidene kleine zaken,
die alleen door den. winkelier en zijn huis-
genooten bediend worden, zullen, aldus zegt
adresante, groot financieel nadeel lijden en
ondergaan in den strijd tegen de grioot-
winkeliers, als da verordening wordt vast
gesteld. 'Maar ook dia stad zelve zal er
ernstig door geschaad werden, daar de prach
tige winkels een der grootste aantrekke
lijkheden van dia hoofdstraten vormen, ter
wijl de winkels in de volksbuurten des
avond* hun groots ten omzet hebben, wat
wijst op een ernstige behoefte voor de be
woners dier buurten, d. i. het meerendeelj
der Amsterdamnwrs.
Tem slotte wordt hlet ontwerp genoemd
een maaperij van buitenlandsohe toestanden,
die zich niet aanpassen aan de dog-indeeling,
levensverhoudingen en opvattingen omtrent
rechten van particulteren, en mooht vanj
de overheid, welke bij ons gelden.
Om fol dezo redenen verzoekt adressante
den Raad., geanerlei verordening, welke op
nings- er sluitingsuur der winkels gebte
dend va*tetelt, goad te keuren.
Het adres is geteekend door de hcc: a
A. J. vaai Laar, voorzitter, on J. F. O
Perin, eeerdtaris-j)enningmeester der Vereent-
ging van Amnterdamsohe Winkeliers.
Jnpaiieesclie onderscheidingen*
Naai- aanleiding van het bezoek, verleden
jaar door twee Japansche prinsen aan ons
land gebracht, heeft do Keizer van Japan
ondersclieidingen verkond en benoemdtot
grootkruis in de orde van de Rijzende Zon,
jlir. mr. R. do Marecs van Swinderen, mi
nister van buitenlandse he zaken; in de orde
van den Heiligen Schat, tot- grootkruis mr.
J. P. graaf van Limburg Stirum, buiten-:
gewoon gezant en gevolmachtigd minister»
chef van 's Ministers kabinetluitenante
generaal De .Meester, commandant, van liet
veldlegermi'. W. P. graaf van By landt,
opperhofmaarschalk van de Koningin; in de
otde van de Rijzonde Zon tot groot-officier
mr. S. Hannema, secretaris-generaal van heb
departement van buiteuhmdsche zaken; tot
commandeur de burgemeesters van Amster
dam en Rotterdam (gelijk reeds is gemeld);
in de orde yon den Heiligen Schat tot
groot-officier jlir. M. E. A. Bored, hof
maarschalk van H. M.tot conimandcnrr
J. W. J. baron Taets van Amcrongan, ka
merheer en intendant der Koninklijke Pa-
leizen te 's-Gravenhagc; tot officier der orde
van do Rijzende Zon mr. J. D. van Kot-
wicli Vdrsojvuur, referendaris bij het dé*
pairterment van buitenlandscho zakentot
officier der orde yan den Heiligen Schat
luitenant ter zee 1ste kl. jhr. J. C. F.
von Mühlen, adjudant van de Koningin.
Vacature» bij het Departement
van Oorlog:*
Naar de „N. R. C." van doorgaans welin
gelichte zijde verneemt, zal de voorloopig
uitgestelde splitsing van de 3de afdeeling
van het departement van oorlog eerst
plaats hebben wanneer de thans bij die af
deeling werkzame hoofdofficier den dienst
bij den troep zal hebben hervat en vervan
gen zaü zijn door een lid van liet bestuur
der Christelijke officieren-vereeniging. Dat'
lid zoude aanvankelijk warm zijn aanbevo
len tot referendaris, hoofd der lst£ afdeo-
bng van dat departement, doch de vorige
minister van corlog wilde daaraan geen-
gevolg geven, vermits steeds aan het hoofd,
dier afdeeling een rechtsgeleerde van eeni"
gen naam heeft gestaan
