Hoeveel is één minuut waard
Verwarming van woonhuizen
Het kompas op de oorlogsschepen.
Stijlbloempjes-verzameling.
Dat tijd geld waard is, weet iadar. Men
behoeft nog geen Amerikaan te zijn, om
het juiste van dit gezegde in te zien. Maar
hoeveel ia één minuut wel waard? Het
hangt er van af aan wrin de minuut be
hoort.
Pierpont Morgan vraagt voor oen inter
view van 20 minuten een som van 500
dollar, want elke minuut in zijn leven
brengt hem ongeveer 60 gulden op. Voor
Carnegie ia één minuut nog kostbaarder.
Hij verdient in dien tijd bijna 100 gulden.
Terwijl Bockefeller deze beide heeren wéér
slaat met een verdienste van ruim 100 gul
den per minuut.
Of dit de duurste minuten zijn in de
gansche wereld? Welnoen; er zijn menschen,
die in de minuut veel grootcre sommen ver
dienen.
Een beroemd Eransoli chirurg, met »ame
Péan, eisohte voor een operatie, die 10 mi
nuten duurde, 60,000 fr., d. i. een kleine
3000 gulden in da minuut. De bekende chi
rurgijn dr. Doyen kreeg voor een operatie
van 10 minuten 100,000 fr., d. i. dus per
minuut 6000 gulden!
Dat ook de miauten van urtiaten kapi
talen kunnen opleveren, ia bekend.
Caruso kan bij elke gaetvoorstelling re
kenen op 250 gulden per minuut, terwijl
Faderewski op een gvond in gelijken tijd
ongeveer dezelfde som verdient. Onder de
kunstenaars slaat Adeline Patti op hot ge
bied van verdiensten per minuut hot re
cord. Ze kreeg in Ncw-Orleans voor een
uitvoering van 2p minuten een goede 1400
gulden per minuut. In variété-theaters en
circussen wordt heel wat meer per minuut
verdiend dan door kooplieden, juristen, ge
leerden of kunstenaars.
De griezelige vertooningen brengen aan
waaghalzen al kapitalen per seconde op. Zoo
verdiende een „artist", eenige maandem
geleden in oen Amerikaanschcn circus, bij
zijn sprong in do ruimte met zijn auto
mobiel, welke slechts eenige seconden duur
de, in dien korten tijd da som van 2000
gulden.
Ook op het gebied van verschillende soor
ten sport worden kapitalen pit minuut ver-
'gaard.
Het record op dit gebied en tot nu toe
nog van alles staat op naam van den neger
Johnson, den bekenden kampioen-bokser. In
zijn kamp met Jeffries, den 4den Juli vain
het vorigs jaar, verdiende hij elke minuut
40,000 gulden!
De „Laaioet" bevat ean stukje over het
te sterk verwarmen, van woonhuizen in den
'winter, waarin een vergelijking gemaakt
wordt tusschen de wijze, waarop In Enge
land en in Amerika in het algemeen de
koude buiten de kaïoers gehouden woedt.
v Amerikanen, zoo zegt het blad, verwij
ten dikwijls aan de Engelsehen, dat ze
cudurwetsch zijn, en Amarikaansche genaas-
kun di gen, gewend als zij zijn aan verwar-
ïning, zelfs van particuliere huizen, dooi-
stoom of heete lucht-, verbazen er zich sterk
over, dat in vele Engelsche ziekenhuizen
nc-g open haarden gevonden worden. Toch
blijkt het meer en meer, dat da moderne
manieren van verwarming bezwaren ople
veren, zoozeer aalfs, dat de „Boston Me
dical and Surgical Journal" er ernstig tegen
meent te moeten waarschuwen. Volgens dit
blad is de gemiddelde temperatuur van
Anuerikaansche huizen met centrale verwar
ming 76° F., terwijl in Engeland in hui
zen, waar geen centrale verwarming is, de
'temperatuur gemiddeld 60° F, is.
Maar grooter dan het verschil in warmte
is het verschil in vochtigheid der lucht.
Engelschen, zegt de „Lancet", zijn niet bang
voor een beetje voohtige luoht; zij is oor
zaak van de frissche gelaatskleuivin en de
afwezigheid van rimpels, die voor Engelschen
kenmerkend zijn. Het is evenwel ook waar,
dat de vochtige lucht den mensohon dikwijls
rhoumatischo aandoeningen bezorgt. De ge-
middelde vochtigheid van de lucht in de
Vereenigdc Staten en Canada is veel gerin
ger dn-n dio in Engeland, maar in de huizen
van Amerikanen en C ana/lea zen wordt dat
verschil door hun wijze van verwarming nog
grooter. Dikwijls is er het voohtighcidsga-
halte der luoht maar half zoo groot ale in
de Sahara.
De gevolgen van de uiterst droge atmos
feer der woonhuizen doen zich. gevoelen. Do
vochtigheid aan de oppervlakte dos lichaams
wordt gretig opgezogen door de ovordrogo
luoht; de slijmvliezen van ked, neus en keel
holte worden droog, gezwollen en vatbaar
voor allerlei infecties en de warmte-regu-
lator van het lichaam werkt niet, wan
neer het lichaam buiten in do koude komt.
Daarom lijdt de Amerikaan '9 winters on
der de „Amerikaansche varkcudheid," de
.herfst-verk oudheid"zooals de leek en zeg
gen, de „chronische Amei-ik aanscho neus-
keelhülle-oatarrhder medici. Het aantal
kwakzalversmiddelen, dat tegen die aandoe
ningen wordt aangeprezen, is legio, maar
ook de Amerikaanse]}0 medici hebben elk
najaar de handen vol.
De „Boeten Medical and Surgical Journal"
noemt het oververhitte Amerikaanseho huis
uit medisch oogpunt beschouwd een bax-
baaxschheidiets, dat in dezen tijd van
verlichten vooruitgang niet thuis behoort-,
Vele Engelsche medici, zegt de „Lancet",
deelen die meening' na een bezoek aan de
overzijde van den Oceaan. Maar het kan
niet ontkend warden, dat de Engelschen in
tegenovergestelde richting dwalen. Tochtige
gangen, ijskoude slaapkamers, kille woon
kamers maken 'e winters in Engeland erven-
good slachtoffers. Voor Engeland zou do
„Lancet" -een combinatie van het Engelsohe
en het Amexikaansche stelsel van var war
ming het best achten: do ventileerende kracht
van open haarden en de gelijkmatige tem
peratuur der stoom verwarming. Slechts in
zeer enkel-a moderne gebouwen wordt in En
geland die combinatie aangetroffen.
Toen de zeevaart nog een waagstuk was,
dacht niemand er aan, aan het kompas dien
graad van volmaaktheid te geven, waar
door het zich tegenwoordig kenmerkt. De
magneetnaald was toen nog met veel meer
dan een hulpmiddel, want gewoonlijk
richtte men zich bij het zeilen overdag naar
de zon en des nachts naar de sterren.
De kompassen, die tegenwoordig in ge
bruik zijn b4 de oorlogsmarine, zijn bui
tengewoon kunstig samengesteld Meestal
bezitten de groote pantserschepen een
eeker aantal dikwijls tien of twaalf
kompassen, welke in dier voege over het
schip verspreid zijn, dat van uit ieder ge
deelte van het vaartuig, in geval van nood,
bestuurd kan worden; want er moet voor
worden gezorgd, dat, wanneer eenige dezer
kompassen door schoten of door binnen
dringend water onbruikbaar- zijn geworden,
het vaartuig toch bestuurd moet kunnen
blijven worden.
Des nachts worden de instrumenten vau
binnen door een gloeilamp verlicht, en alle
nieuwe uitvindingen der natuurkunde zijn
bij de vervaardiging aangewend, om de
uiterst nauwkeurige werking zooveel mo
gelijk te verzekeren.
Om ze te onttrekken aaD den invloed van
het schudden en stampen der machines en
het schokken en dreunen der kanonschoten,
drijft de magneetnaald in een doos in een
oplossing van alcohol en gedistilleerd wa
ter. Daardoor wordt het gewicht van de
zoogenaamde kompasioos bijna geheel op
geheven, en i9 de punt, waarop de roos
draait, nog slechts met enkele grammen
belast, zoodat hierdoor ternauwernood
eenige wrijvingstormg veroorzaakt wordt.
In Duitsehland worden de kompassen,
die voor de oorlogsraarine bestemd zijn,
volgens een eigenaardige methode be
proefd. Een ijzeren kompashuisje, dat op
water drijft, kan door een motor van S p.k.
met verschillende snelheid in alle richtin
gen gedraaid, heen en weder geslingerd en
op en neder geschommeld worden, alsof het
zich bevend op een torpedoboot of pantser-
schip te midden van een woeste zee. Deze
drie bewegingen kunnen zoowel ieder op
zichzelf, alsook alle drie te gelijk uitgevoerd
worden, en eerst wanneer net kompas vol
strekt geen nadeel ondervindt van dezen
dollen dans, wordt het voor da marine ge
schikt geacht.
Uit een advertentie
„Voor den burgerpot gevraagd een flin
ke keukenmeid."
Eet sröakelijk
Uit een politic-signalement:
„Behalve de sterft gebogen neus haalt hij
bij het spreken zeer sterk adem door den-
zelvan."
Uit de kennisgeving van een plattelands-
burgemeester
„Het is ons ter oore gekomen, dat het
vee in de stallen met brandende pijpen ea
sigaren gevoederd wordt."
Dat arme vee 1
Uit een luuziekverslag!
„Juffrouw Dinges beschikte over een
mooie sopraan en zong haar liederen uitste
kend. 't Zelfde kan ook gezegd worden van
den baszanger, den heer Knul."
Of deze óók over een mooie sopraan be
schikte
Uit een roman:
„Een vrouweiwoet sloop behoedzaam de
kamer binnen en blies eigenhandig de kaars
uit."
Uit een anderen roman:
„De jonge dame beloonde den haar be
wezen ridderdienst met een glimlachenden
slag van haar kleine hand."
Uit het opstel van een leerling van een
gymnasium:
„Of Homerus geleefd heeft, weten wij
niet; maar dat hij blind is geweest, staat
vast."
Uit een ander opstel van denzelfden leer
ling:
„Mohammed liet geen zonen na en ook
overigens niets geschrevens.
Kapok en do „gehate
Hollanders.»
In de „Deutsche Wirkzeitung" kwam
voor een artikeltje over kapok en de cultuur
daarvan in Duitaoh Oost-Afrika. Het vol
gende ig er aan ontleend:
Nadat de aanvankelijke vooringenomen
heid (tegen kapok) was overwonnen, werd
zij geestdriftig opgenomen in Europa. Reed#
in de jaren na 1880 (kwamen in Amsterdam
alleen 500,000 K.G. op de markt. De invoer
nam van jaar tot jaar toe en bedraagt nu
reeds millioenen kilogrammen. Natuurlijk
kon de primitieve wijze van oogsten der ka
poknoten doör de inlanders deze reuzenbe-
hoeften niet volgen. Importeurs interesseer
den koffie- en theeplanters in dit artikel,
en dezen gingen er toe over, aanvankelijk
bijwijze van proef, de kapokboomen ter ba
schaduwing van thee- en koffieplantages te
planten. Doch spoedig bleek die cultuur zóó
winstgevend, dat ze alleen kapokboomen
plantten, zonder andere boomen.
De Hollanders waren de eersten; de Duit.
schers zijn hen gevolgd. Onze pioniers voor
den koloniseerenden arbeid in Duitsch Zuid-
Oost-Afrika hebben met succes kapokboomen
geplant, en de tijd zal niet ver meer zijn,;
dat wij de gehate Hollanders in Duitseh
land niet meer noodig zullen hebben. De.
kapok, in onze (de Duitschc) koloniën ge
teeld ia even goed als de Javaansche, en
zal die weldra overtreffen, dank zij de Duit-
sche grondigheid, waarmede de veredeling
wordt nagestreefd.
