OPRUIMING
REAlVTm.S,
Coöperatieve Bouw.
Asthmalijders
Orie-sn-sen-Kleiciije.
BOUWMEESTER.
Een zuur geziclil
Er biedt zich aan:
Katwijk a/d. üijra.
diverse Granen,
Wegens uitbreiding is VERPLAATST de
Vlashandel van W. MM DAM Oo.,
Gralgewater 4 en 3.
J. SU SAN-BAS© SKI, Dameskapster.
Vrouwesteeg 3. Telefoonn. 3S6.
Buitenlandseh Overzicht.
Kennisgeving.
„Asimalene" geeft niet alleen directe
verlichting, doch geneest U absoluut
voor altyd van Uw Asthma, zelfs al
hebt U dit in den hevigsten graad.
Stelt Uwe genezing geen daglanger
uit, doch gebruikt 2512 40
^AsfhmaleRt®"
nog hedeD. Verkrijgbaar h f 1 ner
flesch, fr. p. post f l.iö by fa. REYST&
KRAK, Beestenmarkt te Leiden.
SEKETiND
GEDURENDE
TIEN JAREN
ÜiüÜDSUE Drnsdagf 6 Decemüér. Twèoil© BM.
iiiiE mi"1"iMüwmniiii»■-v-«M«nacas;i,i"ii iwuHViiN.'nntE;i"iiEi»rii'iimMiir. n^n«anmraMaEi.>... -.Tjj«u.j
Aimo 192 O,
•«n Persoon, voor het naloopen
ran Huizen, op billyke voorwaarden;
ook genegen Wissels te innen. 6
Br. Bur. v. d. Blad onder No. 6516.
Thans kost 1 vel best zwart Schuur-
linnan 1$ Cta., Bytulgkaarsen 17} Cts
van Apollo, Sehledam, Gouda Kaar
sen 22j Cts., 65 beste HoutYuur-
makers 10 Cts., Clozetrollen 300 gram
5} Ct., flescbjes Lieveooed Mosterd
6} Cts. en 2 Cta. voor de leege fleaoh
terug; de wereldberoemde witte Blok-
handaoeken groot soort, thans 11}
Cts., dezelfde grootte Oogjesgoed voor
Luiers 11} Cts. 6595 15
V.>d,>Wei,fsii,aat 60.
wegens Faillissement.
De Deurwaarder P. H. VAS
THIEU, zal op Donderdag;
8 December a.s., 'smorgens hnlt-
elt, aan den molen ran O. J. BOS,
Graanhandelaar te Katwijk n/d.
Rijn, publiek k contant vetkoopen:
als: Haver,Slaïs, Gerat, Tnr we,
I.ljiuueei, enz. 6580 98
Voorts: I Sleeperswagen,
1 aware Brikwagen, Paarden-
tnigen^>ekkleed,2 Bij wielen,
8 Basenlec, ongeveer 300 ledige
Kakken, benevens
2 bruine Werkpaarden.
6 Varkens.
12 Kippen.
Varkenshok, Kippenhok, enz.
Een uur te voren te zien.
Zooals bekend is, beeft zich een Nationaal Bouwmeester-Comité
gevormd, onder voorzitterschap van ALBERT VOGEL, Den Haag,
met het doel LOUIS BOUWMEESTER een onbezorgden, ouden dag moge
die nog ver zjjnl te bezorgen door mldd«l van een blijvende hnlde.
In verschillende gemeenten zyn hiervoor zelfstandig werkzame eub commissies
geconstltussrd. De persoon, die zoo bereidwillig was, do leiding In Lelden
op zich te nemen, werd hierin plotseling door droeve omstandigheden ver
hinderd. Mitsdien doet het Hoofdbeetuur Tan bovengenoemd Comité («ecre-
tarlaat Prinses Marlestraat 83, Den Haag) een dringend beroep op de Leldsche
ingezetenen, tot deze hulde het hunne by te dragen, hetzy door sen gift
aan den Penningmeester, den Heer A. S, FRANSEN v. d. PUTTE,
Koningin ïmmakade 127, Den Haag, hetzy door het vormen van een
Leldsche sub-commiBtie, opdat daar de gelden op de meest doeltreffende
wyze ingezameld worden.
a, door de volgende perionen over heel het land
6687 70
De beweging wordt o.
verspreid, ondersteund:
Prof. Dr. J. te Winkel.
Prof. Dr. H. Brugmans.
Prof. Mr. D. Joaephue Jitta,
Prof. Dr. G. Kalff.
Lodewyk van Deyasol.
M. A. J. Bauer.
H. P. Berlage.
Carry van Bruggen.
Mr. Frans Coenen.
Thérèse van Duyl Schwartzs.
A. M. Gorter.
A. v. d. Horst,
Mr. J. Kappeyns v. d. Coppello.
Jao. van Looy.
W. Mengelberg.
J. S. Meuwaen.
Frans Mynsssn.
A. Reyding.
Jhr. B. W. F. van Riemsdyk.
Jhr. A. B. G. van Riemsdyk.
Hermaa Robbsrs.
Willem Royaards.
L. Simons.
Marl J. Ternooy Apèl.
Eduard Vsrkade.
Mr. H. P. L. Wiesslng.
Marcellus Emants.
Lucy d'Audretsch.
Jan Felth.
M. J. Brusss.
Joh. de Heester.
Top van Rhyn—Naeff.
van Kort-Rapenburg 9 naar
5695 20 Aanbevelend,
TELEf. Ho. 825, W. VAN cfc Oo.
Or* DE VRIJ, echte Kinadruppel». Origineel# flacon» 50 Cts.
Siroop tab do Slonniken 1. Sanguinose bJJ 1 of 6 fl&c. 1.20,
ülaagpoeder t«g«n Maagkramp, M£>>jzuur, slechte SptJavertering, 75 Cts.
„SAMITAS", Sleensohunr 1. 6604 8
voor openbaré leeszalen hoeft reeds bij voor
baat welwillend aangeboden dienaangaande
Van advice te dienen.
Den eisch, dat de bibliotheek ook op
Zondag1 geopend cij, is de minister niet voor
nemens te stellen.
Aanvragen om subsidie van niet.neutnala
bibliotheken met daaraan verbonden lees
zalen hebben den minister nog niet be
reikt. IWiel zijn eenige varzoeken tot wij-
riging van den bugrootingspost ingekomen
van oomitóa tot voorbereiding van zooda
nige instellingen.
Zuivere leen-bib 1 io11 ïekenzónder gelegen
heid ter plaatse zich aan leotuur to wijden,
zullen geen subsidie erlangen.
L a, g e r o n d e r w ij s. In de ten vori-
gen jaren over hot karakter van de
openbare school gevoerde debatten
heeft de minister gelegenheid gevonden zijn
standpunt uiteen te zetten. Men kan be
zwaarlijk verwachten, dat de kort daarna
door den heer Ossendorp uitgesproken rede
ben daarvan zou hebben afgedrongen.
Waar bij den huidigen stand van zaken
de minister zeer zeker in den regel tot in
grijpen niet geroepen is, terwijl ook cirou-
laires zijnerzijds misplaatst zouden zijn,
blijft de minister nog steeds van meening,
dat voor de gemeentebesturen, zoo noodig,
repressief optreden het meest aangewezen
nnddel moet worden geacht om revolution-
naire elementen te keeren. De omstandighe
den, waaronder een onderwijzer aan rijn
anti-koningsgezindheid of aan zijn afkeur
voor onzen regeeringsvorm uiting geeft, kun
nen zóózeer uiteenloopent het oordeel over
zijn optreden wordt door zoovele bijzonder
heden beheerscht, dat zioh a priori geen al
gemeens gedragslijn laat voorschrijven. In
zooverre de Rotterdamsche aanschrijving,
welke met de Amstordamsche bij de Memo
rie wordt afgedrukt, aan de onderwijzers
duidelijk maakt, welke gedragslijn B. en
Ws. denken t# volgen, kan zij niet anders
dan lof verdienen. Ook het standpunt door
het dagelijkseh bestuur ingenomen, heeft de
sympathie van den minister.
Het kan nu eenmaal in een behoorlijk go-
organiseerden Staat niet worden geduld,
dat organen van het publiek gezag zich te
gen het Hoofd van dien Staat en in het al
gemeen tegen de bestaand© Staatsregeling
kanten, ook al nemen zij bij hun onderwijs
aan d© jeugd onthouding in acht, welke
trouwens met bestrijding in het wezen der
zaak slechts verschilt.
Wat de Amsterdamsche aanschrijving be
treft, het zwaartepunt ligt in de aanvulling
der instructie. Aangezien de vernietiging van
deze aanvullingsbepalingen aan H. M. de
Koningin is gevraagd, onthoudt de minister
rich thans van een bespreking. Trouwens,
uit het voorafgaande blijkt, dat overigens
ook deze circulaire zijn instemming heeft.
Do onderstelling, dat aan de rijkskweek
scholen en -normaallessen de grondslag der
revolutionnaire gezindheid zou worden
legd, is, naar de minister betoogt, niet zooi
aannemelijk.
D© minister heeft niet kunnen bevorderey
de aan d© Kroon gevraagd© vernietiging
van het gemeenteraadsbesluit van Naarden,
dat sollicitanten naar een onderwijzersbetrek
king een verklaring moeten teekenen, dat zi|
bereid rijn bij hun leerlingen aan te kweeken
eerbied voor d© overheid en onzen grond-
wettelijken regeeringsvorm cn liefde voor
het vorstenhuis. Hij heeft echter de aan
dacht van het gemeentebestuur door lus»
schenkomst van Gedep. Staten doen vestL
gen op de mogelijkheid om in conflict te
komon met art. 48, 4de lid dor L. O.-wet,
wanneer in de vacatur niet tijdig was voor
zien ten gevolge van het stellen van een
eisch (onderteekening eener verklaring), die,
hoezeer niet door de wet verboden, toch niet
door de wet gevorderd wordt.
Subsidieering bijzonder o n-
d o r w ij s. De vraag in hoeverre de ge-
gemoenten t© eeniger tijd verplicht kunnen
worden uitgaven voor het bijzonder onder
wijs te doen, hangt ten nauwste samen met»
de uitvoering van het Unie-rapport. Deze
zaak kan dus thans niet aan de orde wor
den gesteld. Tot verlaging van het gemid
deld bedrag, dat volgens de wet tot regeling
van het L. O. aan schoolgeld mag worden
geheven om voor de rijksbijdrage in aanmer
king te komen, vindt de minister geen aan
leiding Het ontwerp van wet tot verhoo
ging van het r ij k s s u b s i d i o voor
bouwkosten van bijzonder©
scholen kan vermoedelijk binnenkort
worden tegemoet' gezien.
Verhouding tusschen open
baar en b ij z o n d e r o n d e r w ij s.
Naar het oordeel van den minister moet da
omzetting van openh. in bijz. onderwijs zich
vrijelijk kunnen ontwikkelen.
(Voortgezette) opleiding v a n o n-
d e r w ij z e r s. Alvorens op het verzoek*
om financieelen steun van rijkswege van1
voortgezette opleiding te beslissen, wordt
het advies afgewacht' van de inspecteurs*
van het L. O. Wanneer de rapporten om
trent het onderzoek zijn ingekomen, zal on
derzocht worden of wettelijke regeling van
het voorbereidend onderwijs
noodig is. Dat art. 21 der wet op het L. O.
bij afzonderlijk wetsvoorstel zou moeten
worden gewijzigd, kon de minister niet toe
geven.
De minister wenscht niet het initiatief te
nemen om de verplichting tot het betalen
van examengeld op te heffen.
Omtrent een herziening der Leer
plichtwet heeft de minister zijn over
wegingen nog niet neergelegd in een wets
ontwerp.
Volstaan kan worden met het aansporen
tot' bevordering van het schoolspa*
ren.
Het instellen van rijkswege van een h" y*
Scholl Engberts Schollen
ALMELO.
Van a£ Heden
van AUXjEj voorHainden zijnd.©
ilasrLsiraal 114, recht over de Dcnkersleeg.
Telefoon No. 897.
6605 120
flïö. 15581.
Eicc<i*ische Massage en Haai-dnoogmachines
(Electr. verwarmd: lacht, modal 1910, werkt geraischloos).
Uitsluitend Damessalons met Damesbodlening.
BEKEND ADRES VOOR HAAR WERKEN.
Avonds nj» 9 aren gesloten. 2S56 18
JOHs. DEESHE's Pypentaisar,
Haarlemmerstraat 232—232a. Telef. 433.
Grootste keuze rookbenoodigdheden. Het beste adres roor
weder verkoopers. Inrichting voor Reparation. 3345 12
Oeelgenaoten gevraagd, tot het oprichten van een
Coöperatieve Bouwvereeniging, waarvoor reeds
grond is aangekocht aan den Witten Singel, tegenover de
Sterrenwacht en waarvoor reeds drie deelgenooten zijn.
Brieven worden ingewacht bij J. J. DE CL ER, Beesten
markt 36, Leiden, Teleph. 628. 6579 24
veroorzaakt door hot bszlt van Eelt,
on Likdoorns, verandort door hot
gebruik d»r beroemde Eelt- on Llk-
doornzalf „DE QEDÉ" tot een biydeu
glimlach. Pry» f 0.20 per doos.
Verkrijgbaarb',J E. ïi. GERRIT
SEN, Haarlemmorstr. 6, J. M. A.
WATERREUS, Katwyk-aan-Zee.
6192 11
Volgen© d# laatst»© berichten omtrent rle
.Verkiezingen in Engeland zijn.
thans gek one n 87 liberalen, 115 unionisten,
14 leden van do Arbeiderspartij en 16 Ieren.
De Regeeaóngspartij heeft nu 117 de op
positie 115 stemmen. Uit den stroom van
verkieringsnieuws worden steeds nog de val
yan Bonar Law m Manchester en het verlies
Fan Peckham door de Unionisten het meest
J>esproken. Toch kan de liberale partij nog
niet zeggen, dat zij bet pleit heeft gewon
nen. Er moét nog veel meer gebeuren en hot
blijkt nu al wel dat de geestdrift om het
Hoogerhui© voorgoed te kortwieken, «liet
zoo groot is, als werd voorspeld. Daar komt
bij dat, wil een zoo ingrijpende maatregel
als de liberale partij zich voorstelt met het
veto-ontwerp te nemen, zijn beslag krijgen,
men toch niet met een kleine meerderheid
in zee kan gaan. Hier te lande wordt dan
ook voor Grondwetsherziening een meerder
heid van 2/3 gevorderd. Engeland heeft
geen Grondwet; alle wetten staan er gelijk.
Maar terecht wijst de Unionistische partij
er op dat voor aanneming van het veto-ont
werp een meerderheid van de-helft-plus-één
niet voldoende is. Wij deelden gisteren
reeds iets mee over de ongeregeldheden di©
rich bij déze verkiezingen nogal voordoen
o.a. te Lincoln. Zoo iets komt echter elders
ook wel voor.
Meer eigenaardig Engelsch zijn de vöt«
kiezingsweddenschappen.
Wedden doet 'n Engelsohman overal ea
ritijd. Ook thans en or worden zooveel wed
denschappen aangegaan dit men zich bij
Lloyds voor de betaling er van verzekeren
gaat. Zelfs worden do premiën voor deze
verzekeringen betaald, geregeld n d© bla
den gepubliceerd. Men betaalt; tachtig en
twintig procent, respectievelijk voor het
geval van een ministerieele of van een unio
nistische overwinning, cLw.z. dat dus wed
denschappen staan 4 tegen 1 voor een meer
derheid der verbonden partijen.
Op de effectenbeurs te Londen wordt er
'ook duchtig gewod. Daar heeft men weer
wat nieuws bedacht. Men speculeert er in
fegeeringsmeerderheden. De unionisten be
gonnen er ,,regeeringsmeorderheden" aan t©
bieden voor 120 proc., maar woldra daalde
de koers tot 100, toen tot 80 en na de rode
van Balfour zelfs tot 40 proc.
De Minister van financiën Lloyd
George, heeft van 'n AmcrikaanscLe
schouwburg 'n aanbod gekregen om voor
f 12000 per avond te komen sproken over
den strijd tegen de Lords. Men weet nog
met of hier 'n kiesmanceuvre achter eohuilfc
om d.eu minister in discrediei' to brengen.
Maïar voor de brutaliteit dor Amerikaan-
fcche impresario's pleit het wèl.
De kwestie van den fortenbouw aan
e Schelde laat de Belgen niot met
rust, Th&ng heeft 't blad „Dernièr© Heure"
don bekenden hoogleeraar in het interna
tionaal recht te Brussel, Ernest Ny», tier-
over geïnterviewd. Deze zeide dat, naar
zijn meening, Nederland geen recht had om
te beletten dat een bevriend© vloot van een
bondgenoot van België de Schelde opvoer.
De stemming tegen de aanhangige
Soheepvaarttollen groeit in
W e a txD uitschland met den dag.
Tal van requesten bereiken den Rijksdag.
Maar de belangen der agrariër» zijn tegen
woordig troef en al dat petitionneeren zal
wel niet helpen. De gemeenteraad van
Karlsruhe wijst ©r in haar adres op dat
vele publieke en particuliere vereenigin
gen, industrieelen en kooplieden groote
kapitalen belegden in de scheepvaart, in
haven- en industrieel© ondernemingen, wier
rentabiliteit voornamelijk afhankelijk is
van de goedkoopo b epstransporten. Zij
allen, evenals de bij de productie belang
hebbende deelen dor bevolking, worden nu
ia hun berekening, op vertrouwen in do
Grondwet gegrond, bitter teleurgesteld
Zonder dat eenige Rijksbelangen daartoe
aanleiding gaven worden aan de scheep
vaart op de vrije stroomen, weder lasten op
gelegd, die groote veranderingen in het ver
keer en ernstige financieele en economische
nadoelen doen vreezen. Eenige grond voor
de belangen des Rijks is in de motiveering
van het ontwerp niet te vinden. Het eenige
zakelijke motief is het financieel belang van
Pruisen, dat voor verbetering zijner na
tuurlijke waterwegen zonder heffing van
scheepvaartrechten geen middelen meer
wensoht to# te staan.
Tegenover de betrekkelijk geringe finan
cieele voordeelen, die Pruisen en andere
Bondsstaten kunnen verwachten, staan de
groote economische n&deelen, die voor do
geheole bevolking, voornamelijk van den
Boven rijn, zullen ontstaan.
In den Rijksdag is gisteren aan de orde ge
weest d# wet op de Kamers van Arbeid. In
den loop van het debat waarschuwde een i.:d
van de Rijkspartij er tegen om dez# wet ook
op het spoorwegpersoneel to# te passen. Hij
herinnerde aan het voorbeeld dat Frankrijk
pas had opgeleverd. De Regeerïng sloot
zich daarbij aan en noemde het ontwerp
onaannemelijk wanneer het ook op het
spoorwegpersoneel zou slaan.
President; T.aft ij van zijn reis
naar het Panamakanaal teruggekeerd en
heeft in 'n rede gezegd dat het kanaal
waarschijnlijk wel vóór den opleveringster
mijn (1 Jan. 1&15) klaar zou zijn. Het schijnt
dus nu wel goed te gaan.
Uit Mexico komen geen belangrijke bë-
riohten meer; blijkbaar is President; Diaz
weer den toestand meester. Of het echter
voorgoed uit zal zijn met de ontevredenheid
ia zeer de vraag.
Staatsbegrooting voor 1911.
Hoofdstuk Y (Binnenlandse he
Zaken).
Asji de Memorie van Antwoord van den
minister op heb afdeelingJvejrslag is nog
het volgende ontleend:
De jaarwedden bij het middelbaar ön-
dorwija acht de minister niet zoo gering,
al verdient het moorsndeel der leeraren niet
meesr dan f 2500. Onder hen toch zijn vel©
jonge mienscihen, bovendien is voor vrien
het leeraairechap bij leen H. B..S. geen hoofd
zaak en ia het aantal lesuren gering.
Amsterdam is geen maatstaf voor kleine
steden, waar Rijks H. B..S. zijn-
Het voldoen aan het verzoek van de VeT-
eeniging van leeraren zou in strijd zijn
geweest mét de vaak aanbevolen zuinigheid.
Pensioen kan slechts gevorderd wor
den door leeraren met vaste aanstelling en
die Vaste aanstelling wordt slechts gege
ven aan do ten volle wettelijk bevoegden.
Voor kosteloos onderwijs aan de
Rijks-H. B.-8. wordt niet andars gevergd
dan onvermogen der ouders, voldoen aan
de voorwaarden tot toelating en gebleken
ijver. Uitbreiding (daaraan kan dus niet
worden gegeven. Ten aanzien van de ge
meente H. B..S. moeien de betrokken ge
meentebesturen beslissen.
Ter juiste beoordeeling van het door den
minister tegenover het leeszalen.vraag-
stuk ingenomen standpunt, wordt aan de
geschiedenis dezer zaak herinnerd en daar
na uiteengezet, dat de voorwaarde aan sub
sidieering door den minister gesteld isdat
de leeszaal niet vervalla in de „neutra
liteit" der openbare school, die het posi
tieve uitsluit, terwijl de onpartijdigheid
cischt verkondiging ook van het positieve.
De minister, er naar gestreefd hebbende,
iedere richting tot haar recht te doen ko
men, meent dat de geleverde critiek niot
op juiste basis berust. Hij örkönt, dat
Uitbreiding' van den kring gerechtvaardigd
kan zijn, indien vaststaat dat er richtin
gen zijn, die krachtens haar beginsel geen
gebruik kunnen maken van onpartijdige
leeszalen, waar zij geschriften van haar be
ginsel aantreffen, dooh daarnevens gaschrif-
ten Van andere richting. Natuurlijk dat in
Zoodanig geval de voorwaarden voor subsi
dieering, welke de Mem. van Toelichting
Btelt, geen toepassing kunnen vinden. Met
name de eischeu, waaraan do lectuur moet
voldoen, 9luiten een voorwaarde in, Welke
juist niet kan gesteld worden aan leeszalen
op den hiér bedoelden godsdienstigen grond
slag. De minister kan dus niet in uitricht
stellen, dat hij ook voor zoodanige inrich
tingen een aannemelijken maatstaf zal we
ten ba vinden. Maar gaarne geeft hij de
verzekering, dat, mochten aanvragen welke
het hier geschetst karakter dragen, hem
bereiken, met den meesten ernst zal wor
den nagegaan, of en in hoeverre daaraan kan
woerden tegemoet gekomJan. De Vereeniging
ZUIV£R WOLLEN
ONDERKLEED INQé
(FA3RMWCT WJANSÊrt)
vorkrSjgb&ar
ölj Firma G- J- Gorts, Nieuw»
Rijn 52, Leiden.
Manufacturen- en 8eddenmagazijn.
Onderzocht en gunstig beoordeeld
door Prof- Dr. MAC- GILLAVRY,
Hoogleeraar In Ziektekunde en Gezond
heidsleer aan do Rijks Universiteit te
Leiden. 2S62 29
Gedurende de manudeu
December en Januari, des
Zondags van en naar Ueideu
GEEN dienst. 6556 8
DE VOUIIABDING.
