KRONIEK.
Op bieren leeftijd
Leidsche Schouwburg.
„HET ZEVENDE GEBOD."
Agenda van de week:
Kerkelijke Berichten.
Fapendrecht.
Het dorpje Papendrecht schuin tegenover
'Dordrecht gelegen, aan den noordelijken
©ever der Merwede en ongeveer 4000 zielen
tellende, tot heden in de vergetelheid der
Zuid-Hol la ndsche eilanden verloren, heeft
sedert eenigen tijd de aandacht van heel
het land tot zich weten te trekken.
Wanneer men echter de zoogenaamde Fa-
pendrechtsche rechtzaak van den begin
ne heeft gevolgd en thans de kolommenlan-
ge angatig-volledige verslagen leest die de
grootere bladen geven van het laatste be
drijf thans van deze eindelooze geschiedenis
voor het Amheinsche gerechtshof, zal men
niet dadelijk tot de overtuiging koto.cn dat
het een grootsch beschavingsmoment j:>,
waarop het dorpje trotsoh zou mogen zijn
er zijn naam aan te hebben gegeven. O/jk
schijnt het niet een zaak die de menschheid
in haar heiligste belangen raakt waaruit zij
gelouterd te voorschijn zal komen of voor
de toekomst gezegende vruchten zal pluk
ken.
Met eenigo onrust zou men zich kunnen
afvragen of hier al dit werk, al dit onder
zoek niet geschiedde met een uitvoerigheid
en scherpzinnigheid en belangstelling een
betere zaak waardig.
De geschiedenis is bekend. Zij is vrij een
voudig en komt hierop neer dat in Septem
ber 1907 zekere Garsthagen een ingezonden
stuk publiceerde in de „Dordrechtsche Cou
rant", waarin hij zich beklaagde in het ge
meentehuis van Papendrecht door twee
veldwachters te zijn mishandeld in tegen
woordigheid van den burgemeester. De po
litiemannen dienden een klacht wegens
smaadschrift in en 13 December 1907 kwam
de zaak voor de Dordtsche Rechtbank Garst
hagen werd veroordeeld. Daarop is de zaak
hoogcrop gegaan cn voor drie van do vijf
gerechtshoven geweest en tweemaal voor
den Hoogen Raad.
Wij laten nu de waardeering van de be
langen die de zaak tot zulk een hoogte heb
ben opgeschroefd buiten bespreking. Maar
wel zouden wij willen wijzen op de ontplooi
ing van ;t deskundigen-element. Wij lezen
dat ruim 30 verschillende getuigen in deze
zaak door deskundigen omtrent hun geest
vermogens zijn onderzocht. Dat grenst aan
het ongelooflijke. Maar het opent voor ieder
onzer, dit weinig-bemoedigend verschiet,
waarvan het „N. v. d. Dag" een misschien
niet overdreven schildering geeft:
Gij zit i-ustig voor het raam te werken;
op eens hoort gij buiten een vervaarlijk ge
gil. Opspringend, ziet gij dat er op straat
een man ligt, die geslagen en getrapt wordt
door twee personen uit de buurt, gij herkent
xe duidelijk. Ook merkt gij op, dat eenigen
uwer buren evenzoo naar bet raam en de
straat opgeloopen zijn en alles gezien moe
ten hebben.
Er komt een rechtzaak van: gij en uw bu
ren worden opgeroepen als getuigen. De
kans schijnt groot, dat do daders hun ge
rechte straf niet zullen ontspringen.
Op zekeren morgen eohter komen drie hee
ren bij u binnenstappen, om een onderzoek:
te doen naar uw geestvermogens Misschien
ontvangt gij u bewust, volkomen normale
hersens te beaitten deze deskundigen mot
©ven minzaam als den man, die u een hoog
lot uit do Staatsloterij of een Neder-
landsohen Leeuw komt aankondigen, maar
dat zal u berouwen: „Opvallend (zoo zal
later van u gezegd worden) is bij dezen
man het totaal ontbreken van eenig bewijs,
dat hij gevoelt, voor een ambtenaar te
staan, die namens het gezag zijn werk doet."
Gij erkent onbeschroomd, dat een oud-oom
van u gedurende eenigen tijd als ernstig ze
nuwlijder verpleegd is er wordt aanteeke-
ning goh.inden van 't. vermoeden eener erfe
lijke psychopathische belasting. Gij weet
niet meer te vertellen of de meid een jaar
of wat geleden, op den Zondag vóór Kerst
mis één of twee liter melk genomen heeft"?
„imbecilitaa"want gij kunt „niet be
schrijven, wat eenige jaren geleden heeft
plaat© gehad." Hebt gij wel eens een bro
chure geschreven in Jen verkiezingstijd, of
een adres aan Gedeputeerden gericht we
gens belastingaanslag, of u veroorloofd, de
Overheid te critiseercn (mogelijk zijt gij wel
lid van den Gemeenteraad) „demenria
quaerulans"Wee u, indien gij, geprikkeld,
zenuwachtig opstnift en aan uw bevende
lippen een woordenstroom ontglippen laat,
die niet even keurig samenhangt ala Brug-
m&n's preeken op uw rekening zal komön
,,een belangrijke graad van nervositeit",
met als resultaat „een van oogenblik tot
©ogenblik wisselende bewustzijnsinhoud, een
zeker gebrek aan continuïteit van bepaal
de voorstellingsgroepen, waardoor vooral
het oordeel over iets waartoe altijd een sa
menvatting van veel tegelijk noodig is, scha
delijk wordt beïnvloed."
Of wel men heeft zijn eigen, theorieën en
verdedigt die gaarne (hoe is het mogelijk
Het onderzoek constateert: „Wanneer men
hem laat spreken over de onderwerpen, die
hteim in, den laatsten tijd zeer ter harte
gaan, dan komt een zeer groot gebrek aan
©ritiek voor den dag. Yan iemand die zeer
kerksch is heet het:
„De religicusc exaltatie die bij dezen
man bestaat, is in haar qualiteit van emo
tie zonder twijfel een reden om niet te
veel waarde te hechten aan zijn verzekerin
gen omtrent een persoon, die hem blijkbaar
antipathiek is."
En al dat fraais, met uw naam en, toe
naam, kunt gij, en uw bloedverwanten en
vrienden, vijanden en kennissen weldra in
d© courant lezen.
Het is er ons niet om te doen, de psychia
trische wetenschap te kleineeren, maar wel
vragen wij ons af waar het heen moet ah
deze deskundigen hoe langer hoe meer gaan
meespreken in strafzaken. Is de consequen
tie niet dat bij elke Reohtbank een vast
korps deskundigen moet zijn, die iedere ge
tuige eerst zielkundig onderzoeken.
Wij herinneren aan do zaak van Frans
"Rosier en aan de Dreyfus-gesdhiedenis in
Frankrijk om te doen opmerken, dat de in
menging der deskundigen niet altijd ten
goedo werkt of anders gezegd wei
nig populair ia Ze uit te breiden zooals
thans in de Papendrechtsohc zaak gebeurt,
zou niet zijn de moeilijke en nog slechte
beginnende psychiatrisch© wetenschap een
dienst bewijzen
Dezer dagen heeft dr. v. d. Hoeven de fa
meuze stelling verdedigd op de Debating So
ciety alhier, dat artistieke begaafdheid en
degeneratie zoowat hetzelfde is. Onwille
keurig vergelijken wij deze uiting arme
Rembrandt met wat er thans voor het
Arnhemsche Hof geschiedt. Een leek vraagt
zich moer nog dan vroeger af of werkelijk
't uitgangspunt dezer deskundigen wel goed
is en of vooral in strafzaken do deskundige
niet te veel op des rechters stoel gaat zit
ten.
Nu zegt de wet wel dat een rapport
van deskundigen geen rechter ooit behoeft
tc binden. Hij kan het dus naast zich neer
leggen, maar waar blijft ten slotte een rech
ter ook een menscfo onder deze on
macht van zielkundige afwijkingen?
Het is te hopen, dat do Papendreohtsche
zaak op deze aangelegenheid de ernstige aan
dacht van den wetgever en rechter vestigt.
Er is uit deze psychiatriscb-juridische crisis
veel te leeren.
Dan zou het wellicht mogelijk zijn dat
toch ten slotte de Papendrechters niet zon
der voldoening er op terug konden zien,
hun naam te hebben gegeven aan een pro
ces, dat overigens weinig hartverheffends
gegeven heeft.
BKCL15IKS,
h 40 Cents per regel.
5521 27
Deze jongi jufkbr heeft steken in de
zijde, gaat naar bed, neemt een pakje
THERMOGÉNE WATTEN mee,
legt het op dc pijnlijke plek en morgen
zal er van de pijn nieta meer over zijn
dan de herinnering.
In doozen Yan 75 cent. en In doozen van 40 cent.,
bij alle apothekers en drogisten.
scha 8tug-onbeschaafde boor Dobbe, en de
statig© boarin. Echtpaar, waarvan de kin
deren den boerenstand verlaten hebben, de
zoon studoerend in Amsterdam, de doch
ter, in haar huwelijk (zij is een gescheiden
vrouw) de omgeving thuis ontgroeid.
Kinderen worden groot.
De boer, hij heeft hen ar altijd ónder
gehad, met zij'n stevige hcerschersvuist. Maar
later in het leven, zijn ze allen hun gang'
gegaan, cén voor één.
Tot eindelijk ook de laatste zoon al zijn
verwachtingen teleurstelt. Vol wrok nog ten
slotte in het sterfhuis van dien.
Naar de figuur van dien hoer Dobbe, zou
het stuk hebben kunnen heeten; wij zien
zijn koppig verzet den ganscben toestand
beheerschen. Maar daarnaast is er het droe
vig, ander motief: do ondergang van jonge
mensohenDobbe's zoon en Lotte. Een poel
van ellende, van wee is men ingevoerd, in
dien men Lotte's jeugd zich indenkt. Dc af
schuwelijk© vader van Lotte, nochtans als
reëel aandoend, geenszins als tooneei-afgrijse
lijkheid; de moeder, waardige pendant!
Tegenover dit nobele tweetal, do huisjuf
frouw Engel, die het Lbtte en Dobbe's zoon
(wien door zijn omgang mot Lotto, geen
geld meer toegestuurd wordt) verder moei
lijk maakt.
Dan is er nog de student Bart, die sa
menwoont met Dobbe's zoon en Lotte. De
gezond© jongen die wijsheden en grappen
debiteert, (wijsheden van Heyotmans en grap
pen van hemzelf). Ja, de socialist Hcyer-
mans getuigt ook in dit stuk.
Lof van de spelers vertollen? Het is niet
noodig. Ieder weet, hoe zij met Heyermans'
stukken als zijn samen gegroeid.
Het patois van juffrouw Engel wordt
door mevr. De Boer-Yan Rijk gezegd op
eén wijze, df© er al den humor van, tot
ons brengt. Temooy Apèl als de on verwrik-
1 bare bcpr, mevr. Do Heer als diens vtouw,
de heer Van der Horst, de heer Bouwmees
ter, de heser Bron, dc heer Gilhuys vooral
in zijn zoo innerlijk spel, ze zijn onverbeter
lijk.
J Do Lotte-figuur van mevr. v. d. Horst
I is wel een van haar mooist© tollen.
De Schouwburg was nagenoeg geheel vol.
IJen bloemstuk werd mevr. v. d. Ilorst
na 't derde bedrijf aangeboden.
De H.
Gestreepte»
Gekartelde
Sbantnng-
A ran utre
en „Henn«b»rg
Z\Jde" inalleprü-
zen. Franco en
vr(J van invoer
rechten thuis. Mon
sters'omgaand.
Zydenfabrlkant HENNEBKRG, Zürleh
(K. u. K. Hefl.). 5620 8
ia men zeer gevoelig
roor het gure jaarge-
iflde. Spoedig ie een
verkoudheid met hare
gevolgen daar en de
ntem ia mat of heosch.
Het lastige prikkelen
in de keel verdwijnt
zoooia men «enige Wybert-Table11en In
den mond neemt. Wybert-Tabletten werken
weldoend op alle ademhaliDgsorganon en doen
de verkoudheid verdwijnen. Daarom Ie bet
raadzaam deze altijd bQ do hand le hebben,
ze zijn ii 60 cent in alle Apotheken verkrijg
baar. Te Leiden: bi) GEBR. CHKISTIAANSE,
Hoogewoord 3; J. ELSINGA (fa. J. H DIJK
HUIS), Hoogstraat 6. 6628 19
Kederlaudsclie Tooneelvereenisiug.
Is het feit dat Heyermans' tooneelstuk-
ken in Berlijn slechts een ze>er matig suc
ces hebben, hieraan te wijten dat zij zoo
specifiek Hollandsch zijn
Voor ons is deze eigenschap er een©, welke
luet genot verhoogt
Er was een ademlooze stilte in den Schouw
burg gisteravond, een ,,bs .ss"-roepen bij
het minst© gedmisoh in de zaalbij een
laatkoutórof een student die te hard
tegen zijn buurman sprak...
Op de hoogste rangen zat het vol en hing
men naar voren.
In het parterre en de baignoires keken
de 1 ïoofden, strak en stil, gebonden docr
één groot© aandacht, het tooneelspel tc go-
g^moet.
Het was de honderd drie en tachtigste
voorstelling van „Het zevende Gebod" in
ons land, en het blijkt de Hollanders niet
te vervelen. Dit op zichzelf is merkwaar
dig. "Want 't moge oorzaak vinden in
ons kleine zielental de Nederlander is
heel ontrouw in zijn kunstliefde. Zóó spoe
dig, het is de klacht van schrijvers en too-
neeispclcrs, is het Hollandsch publiek zijn
belangstelling in een of anderen schrijver,
in een of ander kunststuk kwijt!
s Blij-stemmend is dus het onverdroten suc-
oas van den naar Berlijn getrokken Heyer-
mans. Van don zoo echt Hollandschen Hey er-
mans.
Door en door Hollandsch, al zijn dan
wellicht de toestanden niet natuurgetrouw
meer.
Of de Pijp nog zoo uitsluitend student-en-
ïijk is?
Stellig heeft er die afzonderlijke werdd
bestaan. Maar het gaat om de karakter tee-
kening. .Wglk een £ypé i» die rijk$ Zeeuw-
Dinsdag;:
Kleine zaal Stadstaal. Beetboven-Avood te ge
ven door Carl Flesch, Viool en JuL Röntgen Pianist.
Gaat niet door-
Foyer Stadszaal. Jaar vergader. Nederl. Bond
Vrouwenkiesrecht (afd. Leiden) 8 uur.
Woensdag;:
Stadszaal. late Bijeeok. Commissie Yolksbijeen-
komaten. Concert 4de llegim Infanterie 8 uur.
Bioscope Theater. 2eo 8 uur.
RolschaAtsenbsan. Gebr. Straatsburg. 2—5uur.
Sassenheira. Hötrl „Het limine Paard", Voor
dracht koken o gas door Mej. J. Oppenbeimer
(Amsterdam). 8 uur.
Noordwijk-üionen. Ned.-Berv. Kerk. Nedeil.
Jongel- Verbond, afd. „0. U' ié Chr." Spreker 1)b.
N. v. Schouwenburg (Amsterdam). 7 uur.
Donderdag:
Vergulden Tark. Vergnd H.fl. Mineraalwater-
fbbnkaotou en Bierhandelaren. Spreker do heer
B. de Vries (Den LJaag). 8, uur.
Stadsgehoorzaal. Bioscoopvoorstelling Albert»
Frères. 8 uur.
Vrijdag;:
Gebojw Pniöl. Lezing Ds. T. Doevend<ms
(Amsteidam). 8 uur.
Stadsgehoorzaal. Bioscoopvoorstelling Alberts
Frères. 8 uur.
Zaterdag;:
Stadsgehoorzaal. B:oscoop-voor«telling Alberts
Frères' 8 uur. ('e M idd. 2 u n
Leidsche Schouwburg. „De drie Kaboutertjes".
Uitvoering Muziekschool. Leidsche Maatschappij
v. Toonkunst. llalfacht
Foyer Stadszaal. Uitvoering Lridscbe Tooneeï-
veieeniging „Vondel", llalfacht
Rohchuatsenbaan Gebr. Straatsburg. 2 5 u ar,
Graenbeurs. Uitvoering L. W.-7- sTrap lustig
tooi i". 8 n u r.
B.oscope-Thtater. 2 en 8 u u r,
Zondag;
StadsgehoorzaaL Bioscoop-voorstelling Alberts
Frères. 8 uur.
Bioscope-Thea'er. 8 uur.
't Po thoff. Concert K.-K.
Dagelijks:
Leidsche Kunstvereeniging. Tentoonstelling wer
ken Martin Monnickeudani.
Leidsch Volkshuis. Teutoonstelling schilderijen
en Uekeni'gen Vincent v. Gogh. 10—10 uur.
Het rapport van de Ineen-
•cteakelingscommissle.
Op uitnoodiging van (le Studentenvereeni-
ging voor Paedagogjék hield prof. dr. B.
Symons, uit Groningen, gisteravond in het
Klein Auditorium van hot Academiegebouw
de eerste zijner twee aangekondigde voor
drachten over den arbeid van de ineenscha-
kelingscommissie in zake het onderwijs. Do
vergadering was druk bezocht. Behalve een
aantal studenten en eenige hoogleeraren,
waren er ook een aantal leeraren van het
gymnasiaal en middelbaar onderwijs, zelfs
uit Don Haag, en hoof-don van scholen en
onderwijzers.
In het milieu, waarin spr. optrad, meen*
de hij zich te mogen beperken, tot een be
spreking der door de commissie ontworpen
reorganisatie van het voorbereidend hooger
en het eigenlijk hooger onderwijs. Het vak
onderwijs, van hoe groot belang door spr.
geacht, liet hij geheel rusten en van het la
ger en middelbaar onderwijs sprak hij
slechte voor zoover deze takken van onder
wijs verband houden met het voorbereidend
hooger onderwijs.
Vooraf wees spr. er op, dat er van een
reorganisatie van cms onderwijsstelsel eigen
lijk geen sprake kon zijn* waar een organi
satie in den strengen zin ontbrak en wij
wel onderwijs willen bezitten, ma Ar geen,
ondferw ijs wetgeving.
Spr. ging daarna over tot de bespreking
van een der hoofdpunten der ontworpen
reorganisatie: de verhouding tusschen het
middelbaar en het voorbereidend hooger on
derwijs. De Staatscommissie heeft ontwor
pen een. middelbare school met 3-jarigen
cursus, een samensmelting van de tegen
woordig© hoogere burgerschool met drieja
rigen cursus en het volledig meer uitgebreid
lager onderwijs, hetwelk thans grootendeels
verkapt middelbaar onderwijs is. De sub
commissie voor het lager onderwijs wil den
tegenovergestelden kant op en dit alles
brengen onder M. U. L. O.die voor het
middelbaar onderwijs gaat weliswaar mede
met het denkbeeld der Staatscommissie,
maar wil die middelbare school tevens
dienst laten doen als onderbouw voor het
voorbereidend hooger onderwijs. Ziedaar
het'hoofdpunt van de geheele ineenschake
ling en een punt van groot verschil. Met do
laatstgenoemde subcommissie stemt in be
ginsel overeen het „Hervormingsplan" der
Vereeniging van leeraren bij het M. O
voorts ook dr. D. Bos in zijn artikelen in
de „Vragen des Tijds", die de ontworpen
middelbare school der Staatscommissie
kortweg „een mislukking" noemt. Spr. gaf
uit een sociaal oogpunt de gegrondheid der
bezwaren tegen het isoleeren der middel
bare school toe, maar beantwoordde ui'; ren
principieel en uit een paedagogisch-didac-
tïsoh oogpunt de vraag, of de geprojecteer
de middelbare school tevens dienen kan
als grondslag (onderbouw) voor het voorbe
reidend onderwijs, in een uitvoerige uiteen
zetting ontkennend.
Daarna kwam spr. tot een uiteenzetting
van de inrichting van 't voorbereidend hoo
ger onderwijs, zooals die is ontworpen door
de commissie. Na er op gewezen te heb
ben, dat een theoretisch gewenschte eenheid
van het voorbereidend hooger onderwijs te
genwoordig niet meer uitvoerbaar is, werd
de voorgestelde oplossing van het vraagstuk
besproken.
Gymnasium en hoogere burgerschool met
rijf jarigen cursus worden ineengesmolten
tot één school voor voorbereidend hooger
onderwijs (lyceum) met zesjarigen cursus:
die school heeft een gemeensohappelijken
„onderbouw" van twee jaren, waarop in de
laatste leerjaren een naar drie richtingen
gesplitste „bovenbouw" volgt. Achtereen
volgens ging spr. dan in hoofdlijnen na, hoe
het lyceum behoort te worden georgani
seerd het karakter dor school ala voorbe
reidend voor alle hooger onderwijs in den
ruimsten zin; de aansluiting van het lager
onderwijs, den duur van den cursus; den
duur en de inrichting van den onderbouw,
waarbij spr., aan de hand der minderheid,
do opneming van bet Latijn als leervak in
den onderbouw bestreed, ock als facultatief
vak, zooals prof. Hubrecht en de subcom
missie willen.
Daarna werd de inrichting van den vier
jarigen bovenbouw besproken cn toegelicht,
waarom de Staatscommissie zich met drie
afdeelingen heeft moeten tevreden stellen
en niet nog met dc subcommissie een vierde,
speciaal voor juristen ontworpen, afdeeling
heeft-voorgesteld. Eindelijk stond spr. stil
bij de bevoegdheden aan do gctu:gschriften
der verschillende afdeelingen te verbinden
en verdedigde de conclusie dor minderheid,
dat 't getuigschrift van weivolbracht eind-:
examen aan een lyceum, onverschillig to
welk© afdeeling het is verworven, de be
voegdheid zal verleenen om te worden toe
gelaten tot de examens in alle faculteiten
der universiteiten en aan alle hoogescholen.
Het was al vrij laat toen spr. zijn met
groote aandacht gevolgde voordracht ein
digde. Daarom meende de voorzitter de ge-
dachtenwisBeling met den spr. te moeten
doen bespreken tot het stellen van vragen,
die dan kort door prof. S. konden worden
beantwoord
Dr. Goetbart, uit' Den Haag, had gaarne
zijn stelsel te-gen dat van het stelsel va,n
geven en nemen van de Staatscommissie
uiteengezet, doch nu hij dit niet kon, bood
hij spr. een reeks artikelen in „De Nieuw©
Courant" van zijn hand verschenen aan.
Do heer Hibrna, hoofd der Jongensschool
2© klasse, nam het op voor de door de
Commissie in den hoek gezette M. U. L. O.
school, die zijn liefdo had en die volgens
hem niet straffeloze kan worden uitgescha
keld.
Mej. Hoestra, leerares aan de H. B.-S.
voor Meisjes, vroeg of spr. in de volgende
voordracht ook niet eens zou willen spreken
over het middelbaar onderwijs voor meisjes.
Spr. verdedigde de Staatscommissie te
gen den heer Goetlxart tegen het verwijt als
zou haar stelsel een stelsel van geven cn
nemen zijn, en antwoordde den heer Hibma
o.a. dat zijn ervaring hem beeft geleerd dal
voornamelijk voor het geven van ondenvijs
in de vreemde talen middelbare bevoegd
heid noodzakelijk is.
Mej. Hoestra vreesde hij te moeten te
leurstellen, daar hij zich voorstelt in een
tweede voordracht op 12 December te hou
den, de regeling der on-derwijsbevoegdhe-
aen in verband met de ontworpen wijzigto-
gen der hooger-onderwijswefc te behande
len, wat wel den geheclen avond zal op-
eifiehen.
Gearriveerd:
Khali f, uitreis, 11 Nov. te Aden;
Ulysses, 13 Nov. v. Java te Arast.C e-
lebes, uitreis, 12 Nov. te PadangR i n d-
j a n i, 12 Nov. v. Batavia te Rett. Slo-
t e r d ij k, 12 Nov. v. Hamburg te Quebec.
Telegrnflseh weerbericht,
naar waarnemingen in dan morgen van 15 Nov.
Medegedeeld door het Ken. Ned. Meteor. Instituut
te De Bilt
Hoogste barometerstand 768.1 te Horta;
laagste 736.3 te Dunrossness.
Verwachting tot den avond van 16 Nov.:
Ruimende, later krachtige westelijke tot
noordwestelijken wind. Zwaarbewolkte
lucht. Waarschijnlijk regen- of hagelbuien
Kouder temperatuur.
SPORT.
Standen.
Voetbal.
Ncderlandsche Voetbal-Bond.
Westelijke Tweede Klasse A.
No. Yereenigingen. Ej[ "i "L I
1. D.V.S. 8 8 - - 10 SO S 2.-
2. A.F.C. 8 6 1 1 13 20 10 1.62
8. Concordia 6 8 - 2 6 11 11 L20
4. Kampong 8 4 1 8 9 13 13 1.12
6. D.V.V. 7 3 1 8 7 20 14 L-
6. V.V.A. 8 4 - 4 8 19 14 1.-
7. V.U.C. 6 2 - 4 4 7 19 0.66
8. Septimus 7 1 2 4 4 16 23 OJ57
9. AJax 7 2 - 6 4 8 19 0.57
10. Achilles 8 - 1 7 1 6 27 0.12
Westelijke Derde Klasse E.
1.
Xerxes
6
6
10
18
1
2.-
2.
Olympia
6
8
2
6
22
6
L60
s.
Hennes
6
2
2
2
e
10
8
L—
4.
D.O.S.
5
1
2
2
4
4
5
0B0
6.
De Sportman
6
2
8
4
6
18
0.80
C.
G. on J.
6
2
4
4
9
25
0.36
7.
B. Y. C.
6
1
6
2
10
17
0.38
Reserve Tweede Klasse B.
1.
D. Y. V. 11
6
4
1
9
21
4
1.80
2.
Kampong II
6
2
2
1
6
10
7
L20
8.
V.F.O II
6
S
1
2
7
14
13
L10
4.
Hercules III
2
1
1
2
6
0
L-
6.
Concordia II
4
4
7
19
6.
Ajax 11
2
-
2
1
7
Leidsche Voetb&l-Bend.
Eorsto Klasse.
1.
Borestoyn
2
2
- - 4
25
0
2.-
2.
L V.Y.
2
2
- - 4
6
0
2.-
8.
Do Sportman 11
2
1
- 1 2
3
2
1.-
4.
Ajax III
4
1
- 3 2
8
27
0A0
D.O.aL.
2
- 2 -
1
9
Tweede Klasse.
8 2-]
4 2 1]
4 2 i
4 2-5
3 1-5
2 -
2
D.O.S.L. II
Bexosteyn II
L.V.C E.
L.V.V. II
Leidsch Hercules
Do Sportman III
Derde Klasse A.
Berestcyn III 3 2 14
Ajax IV 3 2-14
De Sportman IV 2 1 12
Leidsch Hercules II 2 2
Derde Klasse B.
L.V.c.e.Ü 1 1 - - 2
L.F.C. 1 1 - - 2
L.V.V. III 2 - - 2 -
D.O.S.L. III - - - - -
8 9
7 8
11 0
10 12
10 9
2 6
L83
1J25
L25
1.-
0.63
1.83
l83
L-
2.-
2.-
Kortbal.
Nederlandeche Koifbal-Bond.
Eerste Klasse Zuid.
1.
o.s.c.r.
3
3
-
6
27
8
o
2.
Velox
4
8
1
6
29
23
1.60
3.
A.L. o.
4
1
2
1
4
23
23
1.-
4.
Amlcltla
5
1
1
8
8
80
81
0.00
5.
Viteose
4
--
1
8
,1
13
37
0.25
Stoomschepen.
Vertrokken:
E e m 1 an d, thuisreis, 13 Nov. v. Bahia;
Koningin Regentes, thuisreis, 11
Nov. v. Perim; Bandoeng, thuisreis,
11 Nov. v. Marseille; Wilis, uitreis, 12
Xoa\ v. Lissaboa; Kronprinz, thuis
reis, 10 Nov. v. DclagoabaaiA s c a n i a.
12 Nov. v. Arast. n. Paramaribo; Oranje,
uitreis, 12 Nov. v. Colombo; B u y sk e s,
v. Rott. n. Java. ll Nov. Suez.
Gepasseerd:
Maartensdijk, v. Newport News
n-. Rott. 12 Nov. Wight; Sumatra,
thuisreis, 12 Nov. Gibraltar; Malang,
uitreis, 11 Nov. Gibraltar; Bi 11 it on,
uitreis, 12 Nov. Dungeness; N i a s, uitreis,
13 Nov. PerimTimor, thuisreis, 1-4 Not.
Palascia.
Luchtscheepvaart-
Legagneux vloog Zondag van Parijs naar
i Brussel in 3 uren 41 min. 6 sec. Onderweg
i deed hij twee landingen. Nadat hij eerst
Zondagmiddag van plan was terug te kee-
j ren, besloot hij ten slotte in verband met
i den horigen wind eerst Maamdag den te
rugtocht te aanvaarden. Ook grlsteren waren
de weersomstandigheden van dien aard, dat
Legagneux het op gaf en met den treir.
naar Parijs terugkeerde. "Wijnmalen blijft
dus nog op prijs staan.
Een proefvlucht
Men seint uit Norfolk (Virginia) Er n in4
de Chesapeake-baai 'n eerste proef gedaar
met een aeroplane ten dienste van
vloot. Eugene Ely, deed id. met een
Curtiss-machine een kort© vlucht van h«"
dek van den kruiser „Birmingham."
Tijdens de vlucht raakte de biplane liet
water, een schroefblad brak en Ely wns
genoodzaakt, nadat hij ongeveer twee mij
len had afgelegd, op eenige vreten af-
stands van den waterkant te landen.
De 46 miilioen.
In verband met het ingediende wetsont
werp tot instelling van een fonds van 40
millioen voor v<eiri>etering onzer kustverde
diging hooft, naar gemold weedt, dc Koningin
een commissie benoemd ter bestudering van
zwaar geschut en de opstelling daarvan,
in geschut fa briekeu t«e Le Cireuzot, St.-
Chamond, Pilei®, Maagdenburg, Essen, e.a
De commissie, die haar werkzaamheden
in doz© -maand aanvangt, bestaat uit de
hoeren J. Z. Staten, luitenant-kolonel dcc
genie; L. Tidenius Kruythoff, majooc Oost-
Inclisoh leger; J. C. ten Noever dc Brauw,
kapitein dor artillerie; A. D. J. Berkhout,
kapitein dor genie, en F. W. J. Groene boom,
luitenant ter zee 1ste klasse.
A p h e>n. In Concordia, Woensdagavond
tc halfzeven de heer De Jong, van 's-Gra-
venhagc.
Kat w ij k-a a n-55 e e. Ned.-Hervormde
Gem. Woensdagavond te zeven uren: d'
heer Van Osch, zendeling onder de Israëli
tem
Collecte voor de Zending onder Israël.
Leiderdorp. Donderdag 37 N'
's avonds te zeven uren, ds. W. Vette
van Leiden.
Oudshoorn. Evangel ieatielok^
Donderdagavond te 7 uren ds. S.
Dorp, yan Bodegraven
