v. WAVEREN's
BEROEMDE
BIEREN.
HASSELMAN PANDER. - Leiden.
2
COMPLETE MEUBILEEBXNG.
Uitgebreide Keuze in aiie Winter- en Fantasie-Artikelen.
Ho. 15552.
LEIDÉOH DAGBLAD, Woensdag* 2 November. Derde Blad.
Anno 1910.
Openbare Verkoiping.
BH H. J. y&M DE VEBTs fóaaimachine-Hanifel
H. J. VAN DE VEÜ
Vervolg Advertenties.
De Notaris J. C. SPRÜIJT
Mast- en Blokmakerjj,
ALFEN a/d. RIJN.
Haarlemmerstraat 15
LEIDEN - Haarlemmerstraat 15
LEIDEN.
VAN NELLE's THEE in pakjes.
14 -16 - 20 - 25 ct per ons.
Openbare Samenkomst op Donderdag 3 November,
PERSOVERZICHT.
t. ALFEN a/d. RIJN,
>al aldaar in hat RAtel St. Joris",
bij veiling en toewijzing op
Woensdagen 16 en 33 Nor.
1910, telkens des morgens om
11 uur, publiek rerkoopin:
met en benevens de
voorts: PAKHUIS, SMEDERIJ,
SCHUUR, KOETSHUIS, STOOM
KETEL, DRIJFWERK, en MACHI
NERIEËN, TUIN en ERF, samen groot
38 Aren, 61 c.A., zeer gunstig staands
«n gelegen tusschen den straatweg
«n den Ryn te Gouwslois onder de
gemeente
In vier perceelen by den afslag te
•omblneeren. 1656 53
Betaling Maandag 1 Mei 1911.
Hot Haerenhula, bewoond door den
Heer LA BOT, ia te bezichtigen op
Donderdagen 10 en 17 Nov. a. e.,
ran 10 tot 1 uur, op vertoon van
eeD bewys van toegang, af te geven
door den Notaris, bet overige op
lederen werkdag tusschen 10 en 8 uur.
Aanwyzlng doet de heer W. M.
DEN HERTOG te Gouwslula.
Het terrein, aan twee
zydendoordesamenvloei-
ing van dsn Ri)n en de Gouwe, zeer
gunstig voor het verkeer gelegen aan
den grooten vaarweg tusschen Am
sterdam en Rotterdam, is by uitstek
geschikt voor elke veel ruimte be
hoevende handelszaak.
Breedvoerig omschreven by biljet
ten, die met situatle teekening ver-
krygbaar zyn by «den Notaris J. C.
SPRÜIJT te Alfen a/d. Ryn,
A. Kerel, Breek je toch niet langer 't hoofd I Als
je vrouw nu weer zanikt over de slechte Naai
machine laat ze dan eenvoudig repareeren; je bent
haar een paar dagen kwyt en je krygt haar
fix nnd tertig thuis. Dat is alles wat je te doen staat.
B. Ja, maar ik heb het ding al laten repa
reeren ea de machine deugt nog met.
A. Maar dan toch zeker niet in den Naaimachine
handel van
3222 68
dicht hij do Beestenmarkt.
Ik verzeker je man, de klaagliederen blijven weg hoor!
Ik ben een mensch, al knap op jareft4
En ik verander niet zoo gauw.
'k Had dan ook niet gedacht meer, dat ik
Nog eens met thee verandren zou.
Maar, kort geleden, bij mijn dochter
Dronkikvoor'teerst„VanNelle"sthe9,
Gebroken thee, geen gruis of stofthee,
En sedertdweep ik daar nu mee.
Je kan ze alléén in pakjes krijgen
Met naam er op dat is wel goed.
En 't mooist van al is, dat j' er mede
Veel langer dan met and're doet
Vraagt Uwen Winkelier
Geuriger enzuiniger dan bladthee (Grove thee),
Cruydenwijn DE HAAS en
Bor&t-Cruydenwijn DE HAAS
per groole fl. f 1.05, per kleine H. f 0.65.
De Echte Crnydeuwijn DE HAAS
om na ziekte op kracht to komen en by bloedarmoede goeden dienst ta
doen, alsmede de Borstcraydenwijn zyn te bekomen bU J. H. DIJKHUIS,
REYST KRAK en KRUISINGA, te Leiden; GEBRs. 8L0KP0EL, Noord-
eind» en J. HAPPEL, Wagenatraat, Den Haag; Wed. HANSSEN, Liseo;
J. VAROSSEAU, Alphen a/Ryn; BLOOT, Katwyk a/Zee. 8213 20
NEDERLANDSCH JONGELINGSVERBOND. -
Afd. Leiden: „Uw Bewaarder zal niet sluimeren" en
„Dient den Heer".
's avonds 8 uur ln ds Oosterkerk (Heerengracht).
Met welwillende medewerking van den Bonds-rlng „Lel den", de Chr.
Zangv. „Zingt den Heer", dir. de Heer A. J. dl Langs, on den Heer
H. J. van Lbbuwbn, Organist v/d Oosterkerk. 460* 31
Sprekers; Ds. J. Hoogsnraad (Inleider), Ds. J. J. van Noort, A'dam,
(Bondsvoorzitter), (Opwekkingsrede), Ds. M. J. PonirliF, (Slotwoord).
Programma's tevens toegangsbewUxen, h 10 ets, TBrkrUgbaar by de Leden
der Vereeniglngen an de H.H. Boekhandelaren G. LOS (Hoogewosrd), J. J.
KLOMP (Bresstraat) en firma B. DE KLER (Groenesteeg). Aan de kerk zyn
geen programma's verkrygbaar.
7691 61
Levering direct uit de koelkelders der Brou
werij op Fusten, Flesschen en Syphons.
Orders te adresseeren aan de Leidsohe Stoom-
Bierbrouwerij „O® Posthoorn", dl. H. v. WAifEREM.
4760 60
De door de R.-K. Kiesvereeniging
te Nijmegen aangenomen motie,
waarbij aan de Sta ten-Generaal verzocht
wordt het ontwerp betreffende de 40 mii-
I i o e n voor de kustverdediging,
niofc aan te nemen een besluit, dat den
voorzitter jhr. O. van. Nispen tot Sevenaer
noopte tot aftreden, wordt door „D e
Maasbode" sterk afgekeurd.
Het blad valt den inleider der vergade
ring, waarop bedoelde motie werd aange
nomen, den hoofdredacteur van „De Gel
derlander" aan, en schrijft o.a
Het openlijk stoken tegen de coalitie, die
immers voor de meerderheid uit „conser
vatieven" bestaat, het geheim aansturen op
oen andere politieke formatie, zooals de
leider van dat blad het ia ons onbekend
op wiens gezag te pas en te onpas ver
kondigt en in het verschiet stelt, is ons en
velen Katholieken een voortdurende erger
nis.
Zie nu hier weer de demagogie in de
Kiesvereeniging.
Want is het wel iets anders dan demago
gie, wanneer e»en spreker een zoo moeilijk
en ingewikkeld vraagstuk als de kustver
dediging aan het oordeel onderwerpt van
een publiek, dat voor verreweg het groote
mee rend eel beslist onbevoegd is om dat oor
deel te vellen?
Dit noemen wij decadentie in pers en
politiek beide.
't Riekt naar Frankrijk.
Geen wonder, dat een zoo achtbaar en
bekwaam man als jhr. Van Nispen zich to
midden van dergelijke demagogie niet thuis
voelt en de verantwoordelijke leiding van
een zoodanig „politiek" milieu niet verlangt
op zich te nemen.
Zóó worden onze beste mannen naar den
achtergrond gedrongen door het domme
geweld van een zich noemende „Christelij
ke democratie 1"
„H et Oentru m" zegt:
De Katholieke Kiesvereeniging van Nij
megen heeft zich vereenigd! met een motie,
de Sta ten-Generaal na eenigé overwegingen
verzoekende, het wetsontwerp op de kust
verdediging niet aan te nemen.
De aanneming geschiedde met zóó groote
meerderheid, 60 tegen 11 stemmen dat
de voorzitter, het Kamerlid jhr. O. van
Nispen tot Sevenaer, die zich tegen de mo
tie had verklaard, daarin aanleiding vond
als president zijn ontslag te nemen.
We hebben het reeds gezegd en wenschen
er nu nog eens op te wijzen, dat de geschie
denis van 1891 zich, mutatis mutandis,
schijnt te herhalen.
Toen was het 'de persoonlijke dienstplicht,
welke het middel werd, om het Rechtsche
Kabinet te benauwen; thans is het de mil-
lioeneui-aanvraag voor de kustverdediging,
die als stormram schijnt te moeten dienst
doen.
De overeenkomst wordt nog frappanter
door het beide malen optreden eener Kies
vereeniging.
In 1890 was het, meen en wij, Amersfoort,
dat het sein gaf tot de oppositie tegen de
plannen, der toenmalige Rechtsche regee
ring; en spoedig daarop kwam de Noord-
Brabantsche motie los.
Thans schijnt van Nijmegen de... victorie
te moeten uitgaan.
Wij gelooven, dat het een gevaarlijk spel
is, waaraan men zich waagt.
Te meer, daar de ervaring van twintig
jaren her toch duidelijk heeft aangetoond,
hoe onverwacht en teleurstellend de gevol
gen kunnen zijn, wanneer men te veel na
druk legt op één zaak, welke ten overvloede
valt buiten den kring der beginselen.
Nu willen wij gaarne aannemen, dat de
stemmers vóór de Njjmoegsch© motie geens
zins allen hebben willen te kennen geven,
dat zij d)e Regeering wenchten te doen tui
melen en de Rechtsche ooalitie zien ver
dwijnen.
Maar lo. is de uitspraak, in deze motie
neergelegd, dan toch niet zonder gevaar,
gelijk do voorzitter waarschuwde; en 2o.
ligt het, dunkt ons, niet op den weg eener
Kiesvereeniging op zoo apodictische wijze
de beslissing der Kamer vooruit te lcopen.
Indien men zich bepaald had tot het for-
muleeren van zijn bezwaren, had men,
dunkt ons, coirecter gehandeld, en ook
meer in overeenstemming met den ernst,
welke de zaak der landsverdediging ver-
eischt.
Door de opposite wordt van deze mate
rie toch reeds te veel een middel van partij
politiek en propaganda togen het kabinet
gemaakt.
„D e T ij d":
In ons blad van Zaterdag vermeldden wij
reeds, dat de R.-K. Kiesvereeniging „Recht
voor Allen", te Nijmegen, een motie heeft
aangenomen, waarin er bij de Regeering op
aangedrongen wordt de f 46,000,000 voor de
kustverdediging niet uit te geven, tenzij
hooge noodzakelijkheid! daartoe dringt.
Het aannemen dezer motie had ten ge
volge, dat zijn ontslag als president nam:
jhr. O. van Nispen tot Sevenaer, afgevaar
digde van het Kiesdistrict Nijmegen ter
Tweede Kamer, van welke hij de vice-voor-
zitter is.
Het stellen en aannemen dezer motie be
treuren wij ten zeerste.
Door deze motie ziet de R.-K. Kiesver
eeniging zich haar voorzitter ontvallen, een
der ominentste leden van de Katholieke par
tij, wiens groote werkkracht, helder ver
stand en overtuigend woord te wèl bekend
zijn, dan dat het noodig is hierover uit te
weiden.
Door deze motie wordt de aangevraagde
som voor de kustverdediging willekeurig
van 40 millioen op 46 millioen gebracht.
Doch bovenal, door deze motie wordt der
Regeering een grove beleediging aange
daan, wijl daarin de mogelijkheid wordt
verondersteld, dat de Regeering zonder hoo
ge noodzakelijkheid 46 (40) millioen zou
aanvragen en zich dus schuldig zou maken
aan schandelijke geldverspilling van zulk
een hooge som.
Dat over de voorstellen der Regeering in
soortgelijken ongunstigen zin van andere
zijden wordt gesproken ©n gschreven, daar
aan zijn wij reeds lang gewend. Maar dat
door een Yereeniging, die de tegenwoordige
bewindslieden achter de groene tafel hielp
plaatsen, de mogelijkheid van een misdadig
spelen met 's lands gelden wordt mogelijk
geacht, dat is. iets ongehoords.
Vandaar, dat wij het stellen en aannemen
dezer motie ten stelligst© afkeuren cn be
treuren.
In een driestar De zieketroostcr
op 's lands vloot zegt „De
Standaard":
Onze oude Marine kende een Zieketroos-
ter aan boord der kleinere schepen, en als
het even kon, werd aan boord der groote
schepen een predikant geplaatst. Dit ken
toen, omdat de Overheid de publieke reli
gie beleed, en alzoo op het bestuur van de
publieke Kerk, voor de aanwijzing van den
predikant kon teruggaan, terwijl in Indië
deze zelfde predikant gebruikt werd, om d**
Kerken in Indië te c onsolide eren.
Sinds de publieke Kerk wegviel, viel ook
deze wijze van verzorging van de geestelijke
behoefte der manschap. Die geestelijke
verzorging daalde daardoor^ onder nul. c:-i
de gevolgen bleven niet uit.
De Vereeniging van Christelijke Officie
ren heeft zich toen deze zaak aangetrokken,
en haar voornemen te kennen gegeven, om
eigener beweging te trachten in deze be
hoefte te voorzien, indien de Regeering
hiervoor de noodige gelden beschikbaar wil
de stellen. Minister Wentholt liet rich hier
voor vinden, en zoo is thans ds. Warners
als vlootpredikant in Den Helder opgetre
den.
Zeer begrijpelijk stond dit intusschen den
vlootvoogden niet aan. Het was het optre
den van een element, waarvoor ze geen sym
pathie gevoelden, en botsing kon moeilijk
uitblijven. Die botsing ia er dan ook geko
men, en de Commandant van Den Helder
heeft er de voorkeur aan gegeven, zijn ont
slag aan te vragen boven het zich schikken
in den nieuwen toestand. De liberale Peis
heeft daarop geheel onjuist berichten over
het gerezen geschil in de wereld gezonden,
om ds. Warners in een hatelijk daglicht te
plaatsen, en deze heeft er zich toe bepaald,
of deze geruchten als valsch en verzonnen
op de kaak te stellen.
Natuurlijk heeft de Minister van Marine
niets met dezen predikant te doen. De Mi
nister onderhandelde uitsluitend met de
Vereenigmg van Christelijke Officieren, en
het i3 met deze Vereeniging, dat de Minis
ter van Marine de zaak nader zal hebben te
regelen. Ds. Warners staat hier buiten.
Daar hij aangesteld is door bedoelde Ver
eeniging, heeft alleen dio Vereeniging te on
derzoeken, of hij getrouw is gebleven aan
d© hem gegeven instructies. Wat dit zoo,
dan is er niets op hem aan te merken. Was
dit niet hot geval, dan behoort de Vereeni
ging hem tot de orde te roepen. Maar in
geen ge va heeft een Vlootvoogd met dezen
predikant in fonclict te treden. Nadat een
maal een Minister van Marine zijn aanstel
ling heeft goedgekeurd en er subsidie voor
heeft verleend, moet de Marine zich hier
naar schikken.
Welke de juiste toedracht der zaak is ge
weest, al eerlang wel aan het licht komen,
maar in geen geval kan worden toegelaten,
dat een zeeofficier zich verzet tegen het
geen door den Minister van Marine is goed
gekeurd. Dit schijnt do Commandant in Den
Helder dan ook niet gedaan te hebben;
maar zich niet kunnende voegen in den
nieuwen stand van zaken, verzocht hij ont
slag, wat hem uiteraard vrijstond.
Doch hoe deze zaak ook worde opgelost,
er blijkt uit, en dit is het droeve, dat de
geestelijke verzorging der manschappen bij
een zeeofficier niet sterk wordt op prijs ge
steld, maar bij hem eer afstuit op tegenzin.
En zoo komt in 't eind ook dit geschil
neer op de zeer ernstige vraag, of de Ro-
geering, duizenden jonge mannen in dienst
nemende, al dan niet ook voor hun geeste
lijke verzorging aansprakelijk is. Onzerzijds
wordt dit staande gehouden. Van de. over
zijde wordt dit betwist. Ën bijna geheel de
liberal© Pers maakt zich aanstonds op, om
ook dit godsdienstig vraagstuk uit het Re-
geeringsbcleid t© 'lichten. Wat zij wil is, dat
het geestelijk element ook hier zal worden
uitgebannen.
De „H a a g s c h e Courant" wijst tt
op, dat in ons land in de latere jaren bij
velen een neiging naar den gemakkelijken en
verstandigen eenvoud der Franschen, wat
de betiteling betreft, valt waar e
nemen.
„Maar nog altijd hebben slechts enkele^
den moed, het geregeld toe te passen en aan
ieder, wie of wat hij ook zij, een brief^ fe
schrijven met op hefc adres simpel: „L^n
heer.
Wie daartoe de courage heeft, schrijft
meestal althans het „heer" nog met ei n
hoofdletter H; en niet zelden verzacht n;j
zijn r.nbeleefdheid(?) althans nog door aan
't „Heer" een zachtvloeiende slot-e toe t«
voegen-. „Den Heere
Zóó staat 't dan, naar 't schijnt, ten
minste nog wat.
Maar tien, honderd tegen één, dat niet
temin de geadresseerde Weledele of Wel*
edelgeborene, Edol- of Hoogedelgestrenge
Zeergeleerde of Weleerwaarde Zeergeleerde
Heer maar matig met zoo'ij adres ingeno
men is of zelfs den schrijver beschouwt als
iemand, die „zijn wereld niet kent," niet
weet hoe 't onder beschaafde menschen
behoort."
Bijna iedereen, meent liet blad, zal het er
over eens zijn, „dat we eens doortastend
moesten breken met dat elkaar voor den g - ic
houden door iedereen op de een of andere
manier „Edel" te noemen; even dwaas,
veelal, ais de manier, waarop wij onze brie
ven nog steeds plegen te eindigen met de
verklaring, dat wij iemand al hebben we
hem eerst soms flink uitgevetord „hoog
achten", „met de meeste achting" dé eer
hebben, ons zijn „dienstwillig© dienaar"
te noemen, en dergelijken onzin meer.
„Wij zijn in 't algemeen volstrekt niet de
„dienaar" van iemand, wien w© e©n brief
schrijven. Hoogstens, maar ook dat nog niet
eens altijd, „dienstvaardig" of „dienstwil
lig" tegenover hem; en ook dit soms zelfi
allerminst. En we kunnen onmogelijk ach
ting of hoogachting hebben voor vaak vrii-
wel onbekende personen, aan wie we een
brief hebben te richten.
Laten we dus ook dien verouderden vorm
van hoofsche beleefdhcidsbuigingen, die be
hoorde bij de krulpruiken uit de 18de eeuw,
eindelijk eens gaan vervangen door een
voud, door wat De Génestet „natuur en
waarheid" noemde.
Wij besparen ons dan niet alleen leugens,
die ons als we bij 't neerschrijven van die
gemeenplaatsen denken slechts meü
moeite uit de pen komen
De „Sticht 8 che Courant"
schrijft over den loop der Bakkers
wet o.m.
Wij achten, deze- voorloopigo uitkomst
weinig moedgevend voor de tot-stand-ko
ming in deze 4 jaren van de regelingen,
die op het program van het Kab'.net staan.
Als het tot-sland-brengen van dit betrekke
lijk eenvoudige ontwerp reeds zooveel
moeite kost, dat na alles, wat daarover
jaren laug geschreven is, nu nog geen bc-
sliss.ng kon. vallen, hoe lang zal dan de
tot-stand-koming van de gansche soc-ialo
wetg.ving wel op zicli laten wachten?
O.i. lgt het kwaad niet bij den Minister
maar bij de Kamer.
De Minister toonde in zijn redo, dat hij
weet wat hij wil en dat hij zich de zaak
in haar ganscben omvang goed had ing©
dacht.
Maar de Kamer weet niet, wat zo wil
en miste tevens den moed om de ontwer
pen te verwerp m.
De „N i e u w e Rotterdamsohe
Courant" voegt aan het bovenstaande,
bij de vermelding er vant toe:
Nu krijgt men toch medelijden, als men
nog denkt aan do vreugde, waarmede de
overwinning vau verleden jaar is gevierd
Na anderhalf jaar 's de moed er al uitl
„De Kamer weet niet wat zo wil en mist
den moed, de ontwerpen te verwerpen."
Het jubelend „Zestig veertig" flink*
ons nog in de ooren..
Ziethicr reeds het zestig-veerfc:g-lied in
mineur. Niet eens meer den moed om.... te
verwerpenl
„De T ij d" is zeer ontstemd over het
beloop van het debat in de Tweede Kamer
over de Bakkerswetten en noemt het ge
beurde van Vrijdag j.l. een „déraillement.
Het blad had al lang gevreesd, dat net
met de moeilijke regeling, door de Rege©-
ring voorgesteld, niet zoo vlot zou gxan.
Onder de openbare behandeling nu dedoö
