De taak der rechtswetenschap ten
aanzien van de rrijo rechtspraak.
Buitenlandsch Overzicht.
Vragen en Antwoorden.
Hedennamiddag aanvaardde de nieuw
benoemde hoogleeraar dio tofc taak heelt
e enige vakken, vroeger door prof. mi*. Vis
ser gedoceerd, te onderwijzen, prof. mr.
E. M. Meyers, zijn ambt met het uitspre
ken van een rede in h;t groot-auditorium
van het Academiegebouw met een rede over
„de taak der reehtswetenschap, ten aan
zien van de vrije rechtspraak."
Dat een wet niet voor alle gevallen een
volledige regeling geeft, wordt thans meer
en meer toegegeven. De meeste schrijvers
scharen zich tegenwoordig aan de zijde van
Zitelmann, die met versohillende voorbeel
den aan het Duitsche reoht ontleend, heeft
aangetoond, hoe dikwijls de wet wel ee.D
regeling geeft, maar onvolledig, zoodat zi.i,
om toegepast 6e worden, aanvulling door
den rechter behoeft.
Spr. gaf daarvan ook uit ons reelit eeni-
ge voorheelden.
Een wettelijke regeling kan niet alleen
onvolledig zijn doordat een verhouding
slechts ten deele door de wet geregeld
is, maar ook doordat de wet een verhou
ding geheel niet geregeld heeft en u£t
de wet niet af te leiden valt dat zij deze
verhouding niet als rechtsverhouding heeft
willen erkennen. Zoodanige leemten zijn
nochtans in een wetboek zeldzaam en
meestal draagt het een exclusief karakter.
Niet overal behoeft echter een wettelijke
regeling een zoodanig exclusief karakter
te bezitten. Wettelijke leemten zijn niet al
leen door de wetenschap maar ook door
sommige codificaties erkend.
Naast de gevallen, waarin men leemten
in de wet kan constateeren, bestaat er nog
een ander ruim gebied voor vrije recht
spraak, gevormd door de gevallen, waarin
de wet den rechter voor zijn beslissing naar
de billijkheid de goede zeden, de hande
lingen van een goed huisvader verwijst of
wel pen criterium geeft van zoo wijde
strekking dat de rechter ruimschoots gele
genheid heeft volgens eigen appreciatie te
beslissen wat recht en billijk is.
Steeds meer gaan de moderne wetten er
toe «over bet gebied van vrijheid van den
rechter uit te breiden. De ervaring met
onze kinderwetten opgedaan, waarin men l>e
halve de gevallen waarin ontheffing of ont
zetting mogelijk is, alles in details heeft
willen regelen zal voor uw wetgever wel
langen tijd een afschrikwekkend voorbeeld
blijven. Weinig blijft er meer over van oe
trotsche almacht van de alles regelende
codificatie en het gebied waar de rechter
niet in de wet geformuleerd \indt wat rec.it
is, doch waar hij zelf het recht formuleereh
moet, wordt steeds groober. En van steeds
meer beteekenis wordt dus de vraag of du-
rechtswetenschap niet ten aanzien van deze
vrije rechtspraak 'n minstens even gewich
tige taak te vervullen heeft als ten aanzien
van de uitlegging der wetsvoorschriften. Dat
hier de wetenschap een belangrijke taak te
vervullen heeft is feitelijk door alle eeuwen
heen beseft, dook bleef tot den kleinen
kring van rechtsphilosophen beperkt.
Slechts op de methode, volgens welke men
het gerechte meent te moeten vaststellvi,
komt liet aan. Hieromtrent, hebben zicii in
den laats ten tijd op het gebied der vrije
rechtspraak twee meeningen op den voor
grond' gedrongen. De eene wil dat waar do
rechter volgens billijkheid oordëelen moet,
hij steun zoeke in het rechtsgevoel; de an
dere meening wil dat de rechter door onder
ling vergelijken en een tegen elkander op
wegen der tegenstrijdige bel'angen tot zijn
beslissing kome, doch' volgens spr. is slechts
een gezonde vrije rechtspraak mogelijk in
dien de rechter met beide rekening hou U.
Want geen dezer twee beginselen is op zich
zelf toereikend om den rechter hij zij"
vrije rechtspraak te leiden, maar geen van
beide kan daarbij ook gemist f.v orden.
Het ia een onmogelijkheid een volledige
rechtsorde op een rechtsovëituigingbet
zij dan een persoonlijke of een volksovertui
ging te grondvesten.. Degene, die onder
dwang een schulbekentenis teekent, kan
zich ook tegenover hem, aan wien de schuld-
eischer de schuldvordering cedëert, op dien
dwang beroepen. Op grond van welke
rechtsovertuiging ontneemt men echter deze
bevoegdheid aan dengene, die ccn wissel
geaccepteerd heeft? Het antwoord kan
slechte zijn: een rechtsovertuiging bestaat-
bier niet; het is het vcrkcersbelang, dat
in het eene geval een rechtsregel verlangt,
die in andere gevallen niet noodig is.
Kan de rechter aldus met het gewicht
van de te regelen belangen rekening hou
den in gevallen, alwaar hem op het eerste
gezicht geheel geen vrijheid wordt gelaten,
op veel ruimer schaal zal de rechter dit
natuurlijk kunnen doen daar, waar de wet
hem slechte een zeer algemeen criterium
geeft, waarnaar hij beslissen moet. Zoo
kan de rechter met het gewicht der teg n-
strijdige belangen rekening houden ju de
gevallen, waarin hem een matigings-
recht is toegekend. Zoo zal door een ver-
g lijking der belangen van vruchtgebruiker
en eigenaar of van erfpachter en eigenaar
moeten vastgesteld worden of een m i s-
bruik van genot door den vracht
gebruiker of den erfpachter heeft plaats
gevonden; zoo kunnen tegenstrijdige belan
gen hun invloed doen gelden bij de vraag
of als e e n goed liuisvader gehan
de 1 d i s, of een k e n n e 1 ij k wang a-
d r a g, een w anor d e, een slecht e-
h e o r, buitensporigheden, enz.,
aanwezig zijn.
Zoo blijkt dus in vele .gevallen vervolg
de spr. de rechterlijke uitspraak afhan
kelijk te zijt^van het gewicht, dat men aan
de verschillende tegenstrijdige belangen der
menschen en der menscbelijke samenleving
moet toekennen. En om dit gewicht juist te
bepalen, moet do rechtsgeleerde uit zijn
studeercel treden. Hij, die het zwaard 1 an
Justitia hanteert, zonder oog te hebben
voor de gevolgen van zijn daad, dio zich
beschouwt als de dienaar van een macht,
die buiten de moderne cultuur staat en
vreemd is aan haar vooruitgang, die kan
slechts komen tot een onvruchtbaar: fiat
justitia, pereat mundus. De ware gerech
tigheid en billijkheid dienen zal hij niet.
De rechtsgeleerde plaatse zich niet bui
ten, maar in het maatschappelijk leven.
En de wetenschap die hij in'de eerste
plaats noodig heeft om gerechtigheid en bil
lijkheid te dienen, is kennis van deïi mensch
en kennis van de menschelijko samenleving.
Met de erkenning, dat het recht de be
langen der samenleving en barer indivi
duen moet behartigen en waar deze tegen
strijdig zijn herhaaldelijk deze tegen elkaar
moet opwegen, mag volgens spr. noch
tans niet gepaard gaan een minachting
van ons rechtsbewustzijn. Men mag niet,
gelijk dit door vele nieuwere schrijvers ge
schiedt, het rechtsbewustzijn als een dui
ster, instinctief weten beschouwen hetwelk
voor de helderziende wetenschap wijken
moet. Een theorie, welke het zonder ons
rechtsbewustzijn meent te kunnen stellen,
kan nooit, een afdoende verklaring geven
van bet recht en zou, waar zij in de vrije
rechtspraak werd toegepast, veelal tot on
billijke in plaats van tot billijke beslissin
gen leiden.
Op dit punt staan strafrecht en burgerlijk
recht volkomen o®- één lijn.
Zoo blijkt dus dat zoowel de eischen van
ons rechtsgevoel als de overige maatschap
pelijke en individueele belangen bij den
rechter moeten wezen, wanneer deze naar
eigen inzicht beslissen moet wat in een ge
geven geval recht moet zijn. En het is juist
de taak der rechtswetenschap tusschen de
eischen van ons rechtsgevoel en de overige
rechtsbelangen harmonie te brengen. Het
tot stand brengen van deze harmonie wordt
vergemakkelijkt doordat ons rechtsgevoel
steeds beïnvloed wordt door hetgeen door
de belangen der individuen en door het be
lang der maatschappij gevorderd wordt.
Zoo heeft dus de wetenschap voor een
goede vrije rechtspraak een gewichtige taak
te vervullen cn kan zij den rechtsgeleerde
kennis bijbrengen, welke hem ook bij het
uitleggen der wetten van nut zal zijn. Want
indien zijn inzicht in het onderling verband
tussqbpn recht cn maatschappij verhelderd
wordt, zal allicht zijn interpretatie meer
door de ware gerechtigheid beïnvloed wor
den dan indien voor hem niets dan de wet
bestaat en hij wel de wet, maar ook niets
dan de wet kent.
Ten slotte acht spr. zich verplicht één be
zwaar t-e weerleggen, dat men zoowel tegen
het volgen van ons rechtsgevoel als tegen
het rekening houden ra-et andere rechtsbe
langen heeft aangevoerd. Men meent, dat
daar een subjectief element in de recht
spraak wordt ingevoerd. Yeelal bestaat im
mers niet één algemeen geldende rechts
overtuiging en oc-k over de waarde der indi
vidueel en maatschappelijke belangen wordt
zeer verschillend gecordecJd.
Deze opmerking is volkomen juist, maar
zegt alleen niets tegen de door hem verde
digde methode. Immers het is e?n naïeve
illusie te meencn, dat men niet alleen op
objectieven grondslag een doel voor het
recht kan aanwijzen, maar dat men ook
uit dit doel vele voorschriften zou kunnen
afleiden, welke in gelijke mate op algemee-
ne erkenning aanspraak kunnen maken.
Heeft men nog zoo weinig uit de parle
mentaire geschiedenis der laatste. 100 jaren
geleerd, om niet te weten, dat wat door
het doel van het recht verlangd wordt niet
steeds zuiver wetenschappelijk vast te stel
len is?
De erkenning dus dat een methode van
vrije rechtspraak tot een subject tel ele
ment in de rechtspraak leiden zal mag niet
als argument tegen deze methode gebruikt
worden. Slechts deze conclusie trekke men
er uit: Voor vrije rechtspraak is wetenschap
alleen niet voldoende. Naast de noodige
theoretische .kennis staat nog de kunst om
zijn kennis in toepassing te brengen. En in
die kunst kan nien zich niet jong genoeg
bekwamen. Volkomen wordt door spr. de
behoefte gevoeld van hetgeen door Focke-
ma Azidreac eenmaal zoo juist met den
naam juridische polyklinieken bestempeld
is. Geen dorre theorie worde geleerd zonder
dat men daarbij leere, hóe die theorie op ge
vallen uit ds practijk toegepast moet wor
den.
Meer dan aan gemis der noodige theore
tische kennis is het dan ook dikwijls aan ge
brek aan practische oefening toe te schrij
ven, indien zoo zelden èn door advocaten
èn door rechters de artikelen uit ons wet
boek, welke naar de billijkheid of de goed-0
zeden verwijzen, worden te hulp geroepen.
Waar de ervaring ontbreekt, ontbreekt
maar al te dikwijls c^k de moed of de lust
om zich aan vrije rech'tshanteering te wagen
En helaas, nog niet alle juristen zijn van
het woord van Krückman dóórdrongen:
„Een goed jurist heeft den plicht ook
temperament en moed ts bezitten. Letter
knecht er ij is in de wetenschap slechts voor
een gering deel onverstand, voor het groot
ste deel gebrek aan moed." Temperament
en ervaring, zij zijn voor den waren rechts
geleerde een onmisbare aanvulling van iede
re wetenschappelijke kennis.
Aan het einde hield spr. de gebruikelijke
toespraken tot curatoren, hoogleeraren en
studenten en richtte daarbij een bijzonder
woord vafi dank tot zijn ouden leermeester
aan de Amsterdamsche Universiteit, mr
Houwing, wien hij de verzekering gaf dat
hij zal trachten, diens geest zooveel moge
lijk in zijn onderwijs te doen doorstralen.
De k r o o n p ri ,n s en. de k r o o n p r i n-
s e s van D u i t s c h land vertrekken mor
gen uit Genua en begeven zich van daar
over Port-Said naar Colombo. De Kroon
prinses keert van Ceylon terug. De Kroon
prins gaat op 31 Dec. naar Bombay, blijft
twee maanden in Britsch-Indië en vertrekt
midden Februari naar Singapore. Voor
Siam zijn zes dagen uitgetrokken. Van
Bangkok gaat de reis begin Maart naar
Nederlandse h-I n d i Het vertrek
naar Hongkong is op midden Maart vast
gesteld en na bezoeken aan Canton, Shang
hai en Kiautsjoe zal de Kroonprins op 10
April te Peking aankomen. Ten slotte zal
een bezoek aan Japan gebracht worden en
in Mei reist de Kroonprins door Siberië
naar huis.
De aanstaande b ij e e nk o m s t van den
Tsaar en keizer Wilhelm tc
Potsdam gaf enkelen chauvinistisch en
Russisch en en Duitschen bladen weer gele
genheid tot stoken, wekte elders weer vrees,
dat de Engelsch-Russische betrekkingen ge-
,vaar zouden loopen. De correspondent van
de „Times", te St.-Petersburg heeft het al
thans noodig gevonden hierover nadere in
lichtingen te vragen en verzekert, dat de
bijeenkomst de Triplo Entente niet bedreigt.
De Tsaar heeft aan de armen van
F ried berg en Nauheim tien
duizend mar k geschonken.
Frühwirth, de pauselijke nun
tius, is naar Rome gegaan. Duitsche
bladen berichten nu over de audiëntie, hem
door Z. H. den Paus verleend, waarbij ook
Merry del Val, de kardinaal-staatssecretaris,
aanwezig was. Alle actueele kwesties zijn
grondig besproken. Men heeft het over de
oneenigheid in het centrum, over den strijd
tegen het modernisme, en over de beide
Duitsche kardinalen gehad. De Paus was
zeer voldaan en zeer dankbaar en gaf daar
van ondubbelzinnig blijk. In leidende Vati-
caankringen is men zeer tevreden over Früh
wirth en men denkt, dat hij te Manchen
zal blijven, totdat hem een anderen werk
kring wordt gegeven.
De Griekse he minister-president
Veniselos heeft als minister van oor
log aan de militaire overheid een schrijven
gericht, waarin hij haar aandacht vestigt
op de brstaande reglementen, welke ten
doel hebben den officieren te beletten zich
bezig te houden met politieke kwesties. De
tegenwoordige wet is die van 1908, waarbij
elke officier beneden den rang van kolonel,
die verlof vraagt, om zich candcda-it te stel
len bij do verkiezingen, daardoor afztet van
alle bevordering.
Veniselos zal nog deze week met een
anderen minister naar Thessalic gaan, om
daar de ontevreden boeren voor zich te
v innen.
Het agentschap Stefani bericht, dat de
Italiaanse he minister van biunen-
lanusche zaken zijn. ambtgenoot van buiten-
landsche zaken heeft verzoekt aan. de bui-
tenlandsche Regeerin.gon, die toegetreden
zijn tot de sanitaire conferentie van Parijs,
gesloten in het jaar 1903, mede te deelen,
dat de stad Nap els en do haven, even
als de gemeenten rondom de Golf ais
c h o 1 c r a-v r ij te beschouwen zijn. Sinds
vijf dagen heeft zich te Napels of een der
omliggende plaatsen geen geval van cholera
meer voorgedaan.
Naar aan het „Neue, Wiener Tagblatt"
uit Belgrado wordt gemeld is in Servië
een groote politieke verande
ring op handen. De beide groote regee-
ringspai tijen, de oud-radicalen en de jong-
radicalen, zijn voornemens zich tot één par
tij te vereenigen. Eveneens hebben onder
handelingen plaats, tusschen de partijen der
oppositie, de nationalisten en de vooruit
strevende partij, met het doel tot- same n-
sm el ting te komen. Indien de onderhande
lingen gelukken, zullen nieuwe verkiezin
gen worden uitgeschreven.
Niettegenstaande de amnestie, d.e ver
leend is aan Christelijke en Mahomedaan-
sche Alba neezen, die naar Montene
gro waren gevlucht, om aan de vervolgin
gen te ontkomen, is het bij Varvee en Toe-
zi weer tot gevechten gekomen. Aan
bede zijden zijn dooden én gewonden ge
vallen. Bij Aivantli zijn veel wapenen, bom
men, kisten met dynamiet en belangrijke
papieren van de revolutionaire partij ge
vonden. Tal van Bulgaren zijn in hechtenis
genomen en voor den krijsraad gebracht.
De berichten uit P e r z i blijven ongun
stig. De Turksdie codsuI te Oerrnia heeft
naar Konstantionpel geseind, dat Perz/scRs
troepen, die uit Te-bris kwamen. 35 Sunniti-
sclie Mohamedanen hebben vermoord, zon
der dat de Turksche troepen, die te :eer m
de minderheid waren, daartegen Jets ver
mochten te doen. Meer troepen dus, con
cludeert de Turksche vertegenw )_*r.iiger.
En t3 Sjiras is, zooals reeds is gemeld, een
aanval op de Jodenwijk gedaai, be-geen
Je Eugelsch'e regeering aanleid i ïg heeft ge
geven de Perzische regeeriug rr aan te her
inneren, dat zij verantwoordelijk wis voor
alle ongevallen, die Britschen taais-burgers
mochten overkomen.
Dr. R e i t z, voormalig president van den
O r a n j e-V r ij s t a a t, gewezen staats
secretaris van de Zuidairikaansehe Repu
bliek, is gekozen tot voorzitter van den Se
naat der Unie; Molten o, voormalig
speaker van het Huis van Afgevaardigden
der Kaapkolonie, is gekozen tot speaker van
het Huis van Afgevaardigden der Kaapko
lonie, is gekozen tot speaker van het par
lement der Unie.
Heb Unie-parlement is n.l. Maandag ge
opend voor het beeedigen der leden en het
kiezen van de voorzitters. Gelijk is gemeld,
heeft de plechtige opening, waarbij de her
tog van C'onnauglit den Koning vertegen
woordigt, Vrijdag plaats.
Uit K a a p s t a d wordt aan de „De N.
C'it." geschreven:
Er wordt druk geadverteerd om een
stenograaf, die Hollandsch in kort
schrift kan opnemen. Zoo'n man bestaat in
heel Zuid-Afrika niet. De Enge-lschen, die
Hollandsch geleerd hebben en stenographic
goed verstaan, durven het niet aan, ook
niet als ze Ncderlandsche stenographic ken
nen (één is er zoo). Voor lieu is er te veel
verschil tusschen het Kaapseh cn het Ne-
derlandsch. Een Nederlander is hier
de aangewezen persoon.
Stoomschepen.
Vertrokken:
Rembrandt, uitreis 1 Mo7 v.
Southampton; Prometheus 28 Oct. v.
Penang n. Amst.Ulysses v. Java n.
Amst. 30 Sept. v. P'ort-Said; Konin
gin W i 1 h e 1 md n a thuisreis 31 Oct. v.
Genua; Bali uitreis 1 Nov. v. Suez;
B e s o e k i, uitreis 31 Oct. v. Suez; O e r-
11* u d Woerman thuisreis 30 Oct. v
Zanzibar; Potsdam, 1 Nov. v. New-
York n. Rott.
Gepasseerd:
N i a s, uitreis, 1 Nov. Gibraltar.
Gearriveerd:
O s n ab r c k v. Java n. Amst. 30 Oct.
te Singapore. Oran je, uitreis, 1 Nov. te
Port-Said. H o 11 a n d i a, uitreis, 31 Oct.
te Rio Janeiro. Annabel*g 31 Oct. v.
Australië te Macassar. Prinses Ju
li a n a 1 Nov. v. Arnst. te Sabang. P r ins
Willem III 31 Oct. v. West-Indië to
New-York.
Vraag: Wat zal met a.s. Nieuwjaar een
kilo-meter-boekje van 500 kilometer of 3000
kilometer kosten, en hoeveel kilometer is
LeidenAmsterdam? Wat kan dan een reis
kosten per kilometerboekje naar Amster
dam?
Antwoord: Omtrent de invoering
der boekjes is nog niets officieels bekend.
Vraag: Wat hetoekent het woord
„Mouette".
Antwoord: Waar heeft u dat woerd
gezien Het beteekmtzeemeeuw.
Vraag: Zoudt u mij ook kunnen ant
woorden, waai* een vrije-socialVen vrouwen,
vereenigïng is, of zangvereniging?
Antwoord: Wij meenen in Leiden niet-
Informeert-^ -echter cms hij den heer H. van
Duuren, Molcnstebg 6, (hoek Vliet).
Vraag: Verleden jaar, ondanks het in
gebruik nemen van den nieuwen water
toren, was er* op sommige tijden te weinig
waterdruk.
Toch gaat de L. D.-M. voort met aan
sluiten van andere gemeenten. Heeft do
Leidschc gemeente daar geen zeggingsschap
over, of beter gezegd moeten die niet eerst
voor haar eigen inwoners zorgen? Is het
als Gemeenteraadslid gooorloofd aan deelen in
zoo'n geprotegeerde Maatschappij te hebben
Ik dacht altijd dat een Gemeenteraadslid niet
aan de gemeente mocht te varen.
Antwoord: De Leidschc Duinwater-
Maatschappij gaat door met aansluiten van
andere gemeenten, maar breidt te gelijk haar
reservoirs in de Katwijksche duinen uit.
Do gemeente Leiden moet haar goedkeuring
hechten aan de door dc Maatschappij ge
sloten contracten, doch profiteert daar-bij in
direct ook, omdat zij e?n gedeelte van do
winst ontvangt en dat is nog geen bagatel,
't Laatste jaa.r bedroef het f 40,500. De ge
meente Leiden protegeert de Maatschappij
niet, maar rijdt haar zelfs goed na. Wij
weten niet of er Gem-c-mteraadstedon zijn die
aandeden in do L. D.-Mij. bezitten; mocht
dit zoo zijn, dan komen zij daarmede nog
niet in strijd met de wet.
Vraag: Kunt u mij ook zeggen, waarto?
aan do Z.-W._zijde van een tetep koon paal
op den Stationsweg zoo'n passage-belemme
rende kast is geplaatst? [De straat, (het
trottoir) is daar toch al zoo bijster smal],
terwijl aan den N.-0;-kant zoo'n kast^-niet
deerde
Is de plaatsing van een nret in den weg
staand bestelhuisjc (laatst op den Nieuwen
Rijn) geweigerd?
'Antwoord: Daar heb je 't al weer.
Do beste stuurlui staan toch maar altijd aan
den wal. De groote meerderheid van den
Raad meende indertijd dat dit bestel huisje
een teel ij ke st a-in. den. weg zou zijn en nu
kómt u vertellen, dat het volstrekt niet
in don weg zou staan. En die teleplioonpaal-
kast aan den Stationsweg, daar is blijkbaar
noch de burgemeester, noch -een der wet
houders, noch een der 31 raadsleden tegen
aangeloopen. Als wij «er wat aan konden
doen zouden we u helpen candidaatstellen
voor den gemeenteraad. Maar u weet-, wij
doen niet aan politiek cn moeten het
dus aan een onder overlaten.
Vraag: Ik heb in 't voorjaar esn schild
pad gekocht; het beestje hoeft den gehee-
len zomer in don tuin geloopcD. 's Avonds
breng ik het in een afgesloten ruimte met
een hokje er in. Nu heb ik aan verschei
dene personen gevraagd, hoe ik het 's win
ters moet overhouden. Zoudt u mij niet
daarop antwoord kunnen geven
Antwoord: Uw schildpad is een land
schildpad. Zij zal weldra haar winterslaap
nemen. Ge doet goed haai* een plaats te
geven in -een kistje met watten of zacht
zaagsel en hot neer te zetten op een droge,
vorstvrjjo plaats. Het tentezonnet ja zal haar,
hopen wij, over aenige maanden weer uit
den langen slaap wekken.
V raag: Weet u -oen ree?pl om een ver
gui I de lijst van eon schilderij schoon te ma
ken
Antwoord: Neem een gewone ui, snijd
dez-o door «en wrijf met het doorgesneden
deel de vuile lijst. Herhaal dit «ecnigo ma-%
ten en wrijf dte lijst nu met een zachtenj
doek. Dan glimt zij weldra weer als nieuw.4
Vraag: a. Wat is „Oud-Roomsch"; b.
Waarin verschilt deze richting met- Eet Pro-,
testantisme c. Waarin verschilt deze rich-
tng met het Katholicisme?
A n tw oord: Het kerkgenootschap der
Oud-Bisschoppelijke Cleresie, ook dat der
Oud-Katholieken genoemd, verschilt van
de Katholieke kerk in zooverre dat het niet
alle leerstellingen dezer kerk erkent. Het
verschil met het Protestantisme volgt hier
uit vanzelf. Lees er een boek over, wan
neer u er meer van wilt weten. Het ant
woord zou te uitvoerig worden voor deze
rubriek.
V a a g: In de walkanten van het Ra
penburg en Steensóhuur zijn spijkers blij
ven zitten, nog van de versiering der Lus
trumfeesten. Daar deze bijna allen recht
overeind staan en zeer veel gevaar opleve
ren, wil ik u vragen of daaraan niets kan
gedaan worden?
Antwoord: Daar moet natuurlijk iet$
aan gedaan worden, hetzij dan door de l>©<
trokken Feestcommissie hetzij door de ge
meente. De betrokken personen zullen uwp
vraag wel lezen _en de zaak onderzoeken.
Vraag: Daar ik per geluk van mijiïj
meisje af ben en deze nu verlangt wat zij
gegeven heeft weder in ontvangst te ne-
men, ben ik daartoe verplicht?
Antwoord: Wij hebben deze vraag
reeds meer beantwoord. Eens gegeven, blijft
gegeven. Maar bij een verloving, die ver-»
broken wordt, is het gebruikelijk de ca-
deaux terug te geven. Bovendien zoudt. gij
voorwerpen in uw bezit willen houden van
een meisje, waarvan gij „per geluk" af zijt
geraakt
Vraag: Is het eten van veel chocolade
gezond
Antwoord: Chocolade is een gezond
en voedzaam eten, maar te „veel" schaadt.
Dat is trouwens met alles, waar men te veel
van neemt.
Vraag: Kunt u mij niet inlichten wat
het vrijmetselaarsschap is Wat is het- doel
der samenkomsten? Men zegt: eenmaal lid
dier vereeniging zijnde, is het onmogelijk er
meer af te gaan. Zelfs het leven is in hun
macht. Is dat zoo?
Antwoord: Als gij over de Vrijmet
selaars iets wilt weten, zult gij het beste
doen een boek te koopen, waarin over dit
onderwerp te lezen is, en dat gij bij eiken
boekhandelaar wel kunt krijgen.
Vraag: Zoudt U mij "ook kunnen in
lichten waar ik hier les in Staatsweten
schappen kan nemen voor opleiding akte
M. O. Kan men nu nog zich laten inschrij
ven voor dio 2 lessen aan de Universiteit?
Ik heb reeds een advertentie in uw blad
gezet, evenwel zonder resultaat.
Antwoord: Als gij reeds zonder
succes een advertentie geplaatst hebt, 7al
er vermoedelijk wel geen gelegenheid zijn,
Voor do Universiteit kunt gij u te allen
tijde laten inschrijven.
Vraag: Van drie broers heeft de
oudste gediend, moet nu de tweede of
derde dienen?
Antwoord: De derde broer moet
dienen.
Vraag: Wat beteekent eigenlijk de titel
van „Prins", in Rusland, welks titel veel
in de boeken van Tolstoi voorkomt, gege
ven aan personen-, die wij meer landheer
zouden noemen.
Antwoord: De titel „Prins" wordt*
ook in Rusland aan personen van vorstelij-
ken bloede gegeven. Maar deze zijn in ditf
land dikwijls de bezitters van het land cn
derhalve ook de landh-eeien.
Vraag: Daar ik dienstbode ben, ben
ik zoo vrij u te vragen nu de kermis afge
schaft is, waar ik terecht zou kunnen om
mijn 5 gulden kermisgeld in ontvangst te
nemen, daar er thans al geruchten door
de stad gaan van mevrouwen die te ken
nen hebben gegeven geen kermisgeld meer
te geven.
Antwoord: Ja^ dat besluit van do
Vroede Vaderen om de kermis af te schaf
fen, te voor u en uw collega's zeker niet
welkom geweest. Maar nog niet getreind!
Als het getij verloopt, verzet men de ba
kens. Gij zoudt voortaan in plaats van
plezierige kermis, een plezierige vacantia
of "aangenamen zomer of succes bij de bad
kuur of iets dergelijks kunnen wensohen.
Dat zijn zoo van die dingen, waar een
ieder wel iet-s voor voelt, misschien nog
meer dan voor wijlen de kermis.
Want de kermisfooi wordt door do me
vrouw niet zoozeer gegeven om daar nu
eens een week royaal van te fuiven maar
is meer bedoeld als godspenning voor No
vember.
Vraag: Ik moest 13 October naar da
Militieraad wegens broedeidienst, maar
daar ik het vergeten heb ben ik niet ge*
weest. Ben ik nu dienstplichtig?
Antwoord: Ja, indien ge vpyziiimd
hebt reden van vrijstelling, als ge d-e hebt,
op te geven.
V raag: Zou een paard ook meer daal
één veulen kunnen krijgen?
Antwoord: Dat gebeurt heel zelden,
maar de mogelijkheid is niet uitgegoten
Vraag: Waarom geeft de gemeente
den eenen keer groote sommen u.t en be
sluit een gevelwedstrijd te houden, alles tot
verfraaiing der stad en om het verblijf hier
zoo aangenaam mogelijk te maken, en geeft
den anderen keer vergunning tot heb bou
wen van een fabriek op een terrein aan do
Schelp snkade, waar moeite noch kosten ge
spaard worde^ door het bouwen van zeer
mooie woningen, er een fraaie, nette, rusti
ge stadswijk van tc maken'? Was er werke
lijk geen geschikter plaats meer voor zoo'n
steenen gevaarte met zijn schoorsteenrook
en machinegedreun?
Antwoord: Daaraan is niet veel to
doen; wij zijn het volkomen met u eens flat'
voor fabrieken, die rook en daardoor ook
het onvermijdelijke roet veroorzaken, dat'
op kozijnen en in tuinen neervalt, en bo
vendien dusdanig leven maken, dat het
werkelijk hinderlijk is voor de omwonen
den, bepaalde terreinen moesten worder
aangewezen, ten minste niet daar mochten
worden gebouwd, waar het terrein zicht
meerT voor goedo woonhuizen leent.
VWij-hébben wel een Hinderwet, maar gf
zlilt daaraan niet veel hebben. Schik dm.
ip heb onvermijdelijke, verhuis zoo ge kunt
en'imcters moet u Leiden maar verlaten,;'
zoodra. uw werkzaamheden het gedoogen./
Met- klagen komt u to*h niet verder.
De firma J. van Weeren, Raamsteeg, bS"
richt ons, dat zij zich tot- het opkoopen van'
zilverpapier, f 1 esschen-capsules, enz. tot
zeer hoogen prijs aanbevolen houdt.
De Dordtsclie bevesiigiiig.
De kerkeraad der Ned.-Hen. Gem. te>
Dordrecht is gisteravond te zes uren weeq
bijeengeroepen. Hij besloot met 18 stemmed
voor, 9 tegen en 1 onthouding tot bevesth
ging van ds. Zillinger Molenaar, zoodat (V
ze zijn intrede a.s. Zondagavond ir d
Groote Kerk zal doen.
