currenten tegenover zich krijgt cn hoe in
elke partij de kleuren verdeeld zijn.
Ieder heeft drie partijen te spelen; is het
lot U gunstig, dan krijgt gij in twee par
tijen wit en in één partij zwart; andere
hebt gij éénmaal wit en tweemaal zwart;
maar dat is heelemaal niet erg, want met
zwart spelen is voor ieder schaakmonsch een
uitmuntende oefening.
Op den aangegeven tijd is da wedstrijdlei-
Ier met zijn taballen gereed leest hij de
verdeeling in de eerste ronde Voor. Nu neemt
gij tegenover den u aangawezen partner
plaats, nadat gij een goede sigaar en een
potloodje voor den dag hebt gehaald. Het
potloodje dient om de partij te noteeren op
het formulier, dat naast uw bord ligt; de
6igaar om u nog betere schaak gedachtan
te inspixeeren. Gij vindt, als gij in een der
hoogere klassen speelt, ook een klok hij
uw bord, welk uurwerk den bedenktijd van u
©n uw tegenstander moet controleeren. Mis
schien speeldet gij nog nooit „met de klok"
en ieder zal het dan met u eens zijn, dat
dit getik lang niet prettig is om te hooien;
wellicht vindt gij wel, dat het u zenuw
achtig maakt. Dit is evenwel zuivere ver
beelding.
Gij wordt alleen een ietsje zenuwachtig
Van den slechten zet, dien gij zooeven ge
daan hebt, doch die u de partij nog vol
strekt niet doet verliezen, als gij uw ze
nuwachtigheid maar één, twee, drie op zij
zet en u kalm gaat zitten verheugen over
de schoonheden van het schaakspel. Hier
door geraakt gij in oen zóó opgewekte stem
ming, dat gij steeds, als het wear uw beurt
is, dan allerbesten zet doet-, en op d^ze wijze
is er werkelijk veel kaas, dat gij de partij
wint.
i Maar gij kunt ze ook verliezen; o, men
Vergaloppeert zich zoo gemakkelijk in een
schaakpartij! In het eerste geval krijgt gij
ia do tabel een 1 achter uw naam en in
het andere een 0. Zijfc gij en uw partner
pchter beiden even slim gebleken, en is dus
ide partij remise geworden, dan wordt het
winstpunt pok eerlijk gedeeld en ziet gi
dus in do tabel 1/2 ingevuld.
Na de eerste ronde is er pauze voor het
fcoffiodzinken. Een uur wordt nu gewijd
man d© gezelligheid. De verliezers van de
[eerste partij, aanvankelijk zoo terneergf«la-
•gen, geraken ten gevolge van e?n opbeu-
jpend gesprek en physieke versterking weer
yol leeuwenmoed, en de winners, die in de
opgewondenheid der victorie aan de koffie
tafel voortdurend het hoogste woord had
den, houden, denkend} aan den nieuwen
kamp, die hun wacht, eindelijk eens den
pkond en wijden ©enige oogenblikkem van ern
stige overpeinzing aan de keuze van é?n
opening voor de tweede partij.
[Welhaast zijn allen in het wedstrijdlo-
fcaal weer zeer ijverig en ze3T stil aan het
;werk. En tegen etenstijd zijn alle partijen
Van de tweede ronde afgel-oopen, op ©en
paar na misschien, waarvan het resultaat
door arbiters wordt vastgestelderkend
6terke spelers, die, geroepen tot de heilige
taak hun schaakbroeders nullen aan te
jureren of éénen toe te stoppen, een oordeel
uitspreken op hoogwetenschappalijke, door
het geweten gecontroleerde overtuiging en
heelemaal niet op de inspraak van hun
hart.
Een tweede pauze geeft gelegenheid tot
dinjaereiL Ook thans weer treedt de gezellig
heid in haar rechten. Tafelgenooten, die reeds
1/ing in de schaak-arena verkeeren, halen al
lerlei herinneringen op. De theoreticus, die
in geen enkelen schaakkring ontbreekt-, komt
met de nieuwste snufjes voor den dag, doch
houdt dezulke, waar geen luchtje aan is,
zorgvuldig achterbaks, in de hoop, er nog
eens den ern of anderen argeloozen tegen-
itander mee om zeep te helpental van
anekdoten uit hot leven der schaakgrooten
worden ten beste gegeven. Iedereen praat
over schaken. Na het diner, dat vooral niet
te lang duren mag (de avondtreinen wachten
niet!), wordt de laatste ronde, de gewich
tigste, gespeeld. De „Schlachtenbummler",
die kijken pleizieriger, maai- vooral ook veel
sekuurder vinden dan zelf mecsjelen, komen
«neer en meer in acti<j. Van liet ©ene bord
gaan zij naar het andere en verdiepen zich
in gissingen omtrent den verrnordelijken pit-
Voor de eerste maal is het is onder dó
nieuwstijdingen in ons blad reeds vermeld
bij de Engelsche ondeizeeboot ,.D I" een
proef genomen, om ook deze belangrijke
categorie onder de oorlogsschepen van
draadlooze telegraphie te voorzien.
Voor de onderzeeërs is het van onschat
bare waarde voortaan, zelfs na het onder
water-gaan, ten allen tijde met de oorlogs
bodems van dezelfde vloot in verbinding ie,
staan. De eerste proefneming heeft de'
meest gunstige resultaten opgeleverd.
Onderzeeboot met draadlooze telegrapliie.
slag van den strijd. De spelers zelf doen
hun best. Zij, dio goed staan, voelen zich nog
heel frisch en wel te moe; de anderen, die
met een verloren spel opgescheept zitten,
beginnen over moeheid te klagen.
Eindelijk is de voor de laatste ronde be
schikbare tijd verstreken. De wedstrijdlei
der wexkt zijn tabellen bij en doet mede-
deeling van den uitslag. Wie in een groep
van vier het hoogiste aantal punten heeft
behaald, krijgt een eersten prijs; wie van
de overigen hot hoogst is uitgekomen, wordt
met een tweeden prijs beloond. Hebben twee
of meer deelnemers hetzelfde aantal pun
ten verkregen, ja..*.sdan wordt er geloot.
Dat is Wel niet prettig voor hem, dia af
valt, maar de tijd ontbreekt om te laten
kampen. Bovendien, gaat de prijs ook al
verloren, do eer blijft.
De dag is om. Gij keert huiswaarts. Het
is u best bevallen, nietwaar Of gij een
prijs meeneemt of niet, ons mooie spel heeft
u weer een "rijk gvjnot verschaft, gij hebt
een uitmuntende gelegenheid gehad om u
te oefenongij hebt u in het gezelschap der
overige deelnemers best geamuseerd. Dit is
de eerst© maal, dat gij meedeedt. Zoo gauw
de Bond bij u in de buurt weer ©en wed
strijd houdt, meldt gij u stellig weer aan.
Schaakspelers uit de Sleutelstad en Om
streken, toont, dat gij de pogingen van den
NederLandschen Schaakbond om het schaak
spel in uw omgeving te verheffen, appre
cieert en laat u op 6 November allen als
deelnemers aan den wedstrijd in „In den
Vergulden Turk" vilden! .W.
THEE.
In 1610 werd de thee door Nederlanders
in West-Europa ingevoerd. Zij betrokken
die van Japan en later ook uit China. Eeni-
ge in dien tijd zeer bekende Nederlandsche
geneeskundigen, o.a. Nic. Tulp en Corii.
Bontekoe, roemden bijzonder den drank,
die daardoor zeer in de gunst van liet pu
bliek kwam. De theehandel waa bijna int
sluitend in handen van de Oostandische
Compagnie, die ook de andere landen van
Europa voorzag. Zoo leerden Engeland,
Frankrijk en Rusland door bemiddeling der
Nederlandera de thee kennen, die eerst den
bijnaam van hooi water" dioeg. In Enge
land werd zij in 1666 ingevoerd.
De prijs was zóó fabelachtig hoog (een
pond of l K.G. werd grif met f 200 a f 250
betaald), dat slechts rijke menschen zich
het genot ,er van konden veroorloven.
Eerst in den tijd, toen grootere aanvoeren
den prijs deden dalen, begon men (vooral
de dames) bijeen te komen om thee te drin
ken, in tot dat doel gevormde „clubs."
Want de prijs, <ke in weerwil der verlaging
nog steeds aanzienlijk was, maakte voor da
dames het gebruik te kosfcbaar1 om buiten
deze bijeenkomsten thee te drinken. Deze
zucht naar het genot van thee gaf aanlei
ding tot velerlei scherts, die o.a. bleek uit
een blijspel, getiteld: „De theezieke Juf
fers", te Amsterdam gedrukt en opge
voerd in 1701.
Tot in 1707 betaalde men voor het artikel
een middenprijs van f 40 het pond; van dat
jaar af kwam echter nieuwe prijsverlaging
ten goede aan het verbruik, dat zich spoedig
in ruimen kring uitbreidde.
In 1766 werden in Engeland reeds 6 mil-
lioen, in Nederland 4£ millioen pond inge
voerd.
Tot het midden der 19de eeuw had China
de andere thee produceerende landen bijna
geheel verdrongen; maar Bedert 1870 hebben
Ja-pan en Indië het de eerste plaats ernstig
betwist. In 1826 begon men op Java als gou-
vernemontscultuur thee te planten; in 184i
volgden ook particulierenen, nadat in 1872
de Assam-thee verbouwd werd, die grooter
rendement gaf en vooral in Engeland gewild
was, heeft de aanplant van deze soort dia
van de Chineesche geheel verdrongen.
In de laatste tien jaren is de theeprcduc-
tie op Java meer dan verdriedubbeld; zij
steeg van 5.4 millioen K.G. in 1899 tot ruim
16.5 millioen K.G. in 1908.