N°. 15549
Zaterdag; 29 October.
A0. 1910.
(§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
VIJF Bladen.
Vierde Blad.
Offieieele Kennisgeving.
Uit de „Staatscourant".
De lieer Thomson over dc 46 millioen.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.17^. Grootere letters naar
plaatsruimte. - Kleine advertentiën van 30 woorden 40 Oents contant elk
tiental woorden meer 10 Oents.-Voor het incasseeren wordt 0.05 berekend.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per week 9 Oents j per 3 maanden 1
Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd sijn
Franco per post
f 1.10.
1.30.
1.65.
Inkomstenbelasting.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
brengen in herinnering dat den 31sten Oct.
e.k. de 5de termijn vervalt van de Plaat
selijke Inkomstenbelasting, dienst 1910, en
dat alzoo op den lsten November minstens
vijf zevende gedeelten van den aanslag
moeten zijn voldaan.
Zij noodigcn mitsdien belanghebbenden
uit, om, ter voorkoming van vervolgings-
kosten, tot de betaling van het verschul
digde ten kantore van den Gemeen te-Ont
vanger over te gaan
Burgemeester en Wethouders voornoemd^"
N. O. DE GIJSELA AR.
Burgemeester.
VAN HEYST, Secretaris.
Leiden, 25 October 1910.
Verkiezing Kamer van Koophandel
en Fabrieken.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat ingevolge artikel 10 van heb Koninklijk
besluit van 4 Mei 1896 (Staatsblad No. 76)
tot vaststelling van een algemeen reglement
voor de Kamers van Koophandel cn Fabrie
ken, op Dinsdag 15 November 1910,
des namiddags van twee tot vier uren,
ten Raadlmize, een verkiezing zal plaats
hebben van vier leden van de Ka
mer van Koophandel en Fabrie
ken in deze gemeente, ter vervulling dér
vacatures* die op 1 Januari 1911 zullen
ontstaan, ten gevolga van de periodieke af
treding van de heeren B. J. H. HAITINK,
J. HARTE VELT Azn mr. E. L. Th. IIOO-
GENSTRAATEN en M. H. VAN WAVE-
REN, die echter allen verkiesbaar zijn, cn
van één lid ter vervulling voor da vaca
ture, ontstaan door de ontslagname van den
heer H. J. VAN NOUHUIJS, dia op 1 Jan.
1913 aan de beurt van aftreding zoude zijn
geweest.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
N. O. DE GIJSELAAR,
i f jj[ Burgemeester.
VAN HEYST, Secretaris.
Leiden, 11 October 1910.
Leiden, 29 Qc&ober».
Professor J. Boeke alhier heeft onlangs de
om de vijfjaren uitgereikte Ti la nu s-raedail Ie
ontvangen, die geschonken wordt aan den
geleerde, die zich in dat tijdsverloop door
onderzoekingen en studiön op natuurweton
schappelijk en medisch gebied een zoodanige
onderscheiding waardig heeft gemaakt. WD
verheugen ons zeer in deze nieuwe onder
scheiding van eon onzer verdienstelijke hoog
leraren.
De Kerkeraad der Ned.-Herv. Gem.
alhier heeft, ter bevordering van do op
komst der Gemeente, welke in den laatste a
tijd in de Woensdagavondbeurten steeds ge
ringer werd, aan de Gemeente-Commissie
verzocht, om vrije plaatssn in en doelmatige
verwarming van het kerkgebouw, welk ver
zoek is toegestaan..
De godsdienstoefeningen zullen dezen
winter enkel in de Oosterkerk worden ge
houden en niet langer dan ongeveer een uur
duren.
Het onderwijzend personeel aan de
C-hr. school aan de Middelstegracht alhier
zal tegen Maart a s. worden uitgebreid.
Op de voordracht voor onderwijze es aan
een gemeenteschool te Tilburg komt voor
Moj. C. J. M. Schelleken» te Alphen.
Tot onderwijzer aan de Chr. School te Nieuw-
Lekkerland is benoemd do heor A. Borkelaar,
te Ter-Aar.
De „St.-Ct." No. 253 bevat do akte van
oprichting der naamlooze vennootschapNed.
Asphaltfabriek voor het Loodgieters- en Filters-
bsdrljf, te Alphen aan den Rijn.
Doel is het fabriceeren en verwerken van
asphalt, mastiek en houtcement, hot handel
drijven in déze on in allo artikelen, welke
loodgieters en fitters in da uitoefening van
hun bedrijf plegen noodig te bebbon. Duur
tot 3L December 1940. Kapitaal f 100,000,
verdeeld in 200 aandeelen van f 500 eik.
De gemeenteraad van Utrecht heeft
gisteravond aan de afdeeling Utrecht van den
Nederlandschen Barbiers- en Kappersbond een
jaarlljksche subsidie verleend van f 150 ten
bohoeve van een door haar te houden cursus.
Gistermiddag heeft hot gemeentebestuur
van Den Briel bericht ontvangen dat het in
de Deensche wateren opgevischte kanon van
de .Breder ode," dank zfi de volijverige
pogingen van het raadslid J. K. Overbeeke
inderdaad iit Den Briel zal komen. Het lijk
staat het aan deze gemeente in bruikloen af,
terwijl de kosten van vervoer, plaatsing en
onderhoud voor deze gemeente zijn.
Z. K. H. Prins Hendrik wordt van 2
tot 5 November in Den Haag verwacht tot
het deelnemen aan eenige jachten op Was
senaar.
ALPFIEN. Wy hebben een kijkje genomen
in het nieuwe gebouw van den heer D. Boot,
op de scheepsbouw werf „De Industrie", alhier.
Het ruime lokaal is doelmatig en naar de
eischen des tyds ingericht. Door middel van
een ventilatör worden een viertal vuren aan
gehouden, terwijl een zuiggasmotor van
40 paardekrachten een zware draai- en
schaafbank, een Amerikaansche boormachine,
een draadsnijmachine, enz. in beweging brengt.
BODEGRAVEN. De heer A. Verwoord,
alhier, is benoemd tot machinist van het
stoomgemaal, gelegen onder Langeruigeweide.
NIEUWKOOP. De heor J. C. den Brave,
van Bussum, is benoemd tot machinist aan
het stoomgemaal van de Nieuwkoopsche
Droogmakerij.
<*ÉtTWUK-AAN-ZEE. Voor da betrekking
jCïfUi concierge van het .Tehuis", hebben zich by
'èèSrt^oorzitter der Vereoniging reeds eenige
sollicitanten aangemold.
TÉR-AAR. De veldwachter S. betrapte in
den Vier-Ambachtepolder twoe vischstroopers,
die op %yn nadering op de vlucht gingen,
doch door hem sloot af sloot aan achtervolgd
werden. Het kwam er nu maar op aan wie
het besto uithoudingsvermogen bezat. Nog
altyd bleof onbeslist, wio do winnende party
zoude zyn. Eensklaps werd da veldwachter
door de fortuin bogunatigd; óón dor visschers
sprong in de sloot en was nu door zyn natte
kloedoren cenigszins in zyn loopen belemmerd
en werd zoodoende ingehaald. De andere,
hoowel niet Ingehaald, was toch ook door
den veldwachter heikend, zoodat ook deze
zyn straf niet zal ontgaan.
WARMOND. Maakten w-y molding van een
tentoonstelling van gasartikaleu in „De Stad
Rome" en in het magazijn van Gebr. Hekkor,
wij vergaten melding te maken van de pres
taties op dit gobied van den heer L. H, de
Nie, alhier. Niet alleen dat liy al in vele
gebouwen gasleidingen heett gelegd, ook zijn
magazyn is voorzieu van allo mogolyko arti
kelen op dit gebied.
De milicien dezer gemeente C. M. van
Süjn, onlangs mgelyfd, in garnizoen te Zut-
phen heeft by ce oefeningen to paard zijn
pink gebroken. Eon collega van hem die
tegeiyk met hem uit dezo buurt werd inge-
iyfd, brak een been, terwyi een derde een
klap van zyn paard tegen het aangezicht
kroeg. Allen zyn buiten dienst gesteld.
ZOETERWOUDE. By de politie alhier is
door den tuinder Bloemendaal aangifte gedaan,
dat van den tuin aan den Hoogon R(jndyk te
zynen nadoele voor ongeveer t 80 bloemen
(convalavia's of lelietjes van dalen) zyn ont
vreemd. De politie doet onderzoek, doch tot
nog toe zonder, eenig resultaat.
By Kon. besluit is bonoemd lot burgemeester
der gemeente liorasen, W. van Oss, socroturis
dier gemeente;
met ingang van 1 November 1910, voor
het tydvak van één jaar, benoemd tot ama
nuensis bij het rijksarchief in Utrecht, mej.
M. J. v&n Soest, doctoranda in de Ned. let
teren aan de universiteit te Amsterdam;
met ingang van 1 November 1910 benoemd
tot dirocteur van hot post- en teiegraatkan-
t o te Enschedee, F. Allen, thans hoofdcom-
ïüidd dor telegrafie;
met 1 Nov. 1910, bonoemd:
lo. ty den plaatsojyken staf, tot kapitein,
ds le-luit. J. Doorman on J. W. F. Hopmans,
plaatselijke adjudanten, onderscheidenlijk te
Amsterdam en te Utrecht:
2o. by het wapen der inf, by het 10e rog.,
tot kapitein, do le luie. P. J. van Munnekrode,
van hot Gei eg gedetacheerd by het departe
ment van Oorlog.
De minister van koloniön heeft CT. A.
Brouwer ter beschikking gesteld, van den
gouverneur-generaal van Ned. InJië, om te
worden benoemd tot irgenieui by den dienst
van het mynwezen daar te lande.
Leidsche Kunstveracnigcng.
De tentoonstelling van Suze Bisschop
Robertsen kan oen herhaal 1 .lezock velen.
Men is niet zoo spoedig uitgekeken op dit
werk dat zoo weinig to gemoct komt aan
een oppervlakkigen kunstzin. Wil rnen dit
talent begrijpen, men zie dien geschilder
den vrouwenkop, welke hangt naast het
groote intérieur op de cereplaahs. .Welke
deze eereplaats is?
Het plekje 't welk lret mooiste licht vangt
do korte linkerzijwand, als men de zaal
binnentreedt. Bekijk o?ns van dichtbij dit
hoofd van die rustende vrouw, bezie de
kleur vlakjes Awaaruit het is samengesteld
het lijkt een chaos, waarin dc verstande?
lijkhoid, de wetenschap hoc eon gelaat te-
hoort geschilderd te worden, gerekend naar
spieren en lijnen, geon oogenblik hoeft mee
gesproken. Het is dan ook een absolute schil
dersuiting dit portret: dezelfde uiting, w?lko
we bij al le groote kunstenaars-impressionisten
vinden; De Zwart bijv. lweit dit sterk
Naar aanleiding van dezen laatsten roep
ik, zoo ge het kent, de dier-schihterijen op
de levensgroots hond, de levensgrootte geit,
welke inderdaad geschilderd zijn zionder
sentiment voor het dier, slechts belangrijk
als kleur. ,,Do ."rustende vrouw" van Suze
BisschopRobertson geeft aan, hoe vooral
ook deze artiste zich fel-uitlevend schilde
res is: impressionisten Er zijn een paar doek
jes (op een der zijwandjes links): -een lezend
meisje in grom jurkje, een grijs buurtje
met grasvlalt vooraan, wélke alleen, afwij
ken van al wat hier is, (het jcugdschildcrij
Stilleven) uitgezonderd. Hier heeft de ar
tiste haar aandoening op zij willen zet
ten en eens willc-n schilderen als vele an
deren dit do3n: in overwogonheid. Men kent
het Holbein-achtige jongensportret je van
Vetli Eventjes doet het lezend meisje er
aan denken, wat opvatting betreft. Maar
neen, do kant der primitieven uit, is niets
voor een vrouw als deze schilderes. Een
aanleg welke vooral zaak is van tempe
rament, laat zich niet dwingen. In de zware
kleur, de donkere volle tonen voelt mevr.
B.R. zich thuis. Gemeenschap heeft haar
talent hierin met Breitner, mot Be Zwart.
Maar golijk als deze "beiden staat zij gdieel
apart.
Er is geen uiting in onz>? schilderkunst,
welke te vergelijken is, met deze uitbeel
ding van liet vrouwtje in 't groote inté
rieur. Ver staat liet af van Israels poëzie;
van Neuiiuys' 'weemoed, van de behaaglijk
heid welke Kever v.oélt, wanneer hij in oen
Larensclie hut, èen figuurtje als uit eon
schaduw rondom, kan te voorschijn doen
treden en liet licht vallen op -oen mooi
stukje kleur. Wrang'is dit intérieur haast
van harde realiteit. Niets is er aan geflat
teerd door een mooi ziende visie van 't ge
val. Maar in die wrangheid, in die zwarte
hardheid, is het echt. Heizelfde zou te zeg
gen zijn van het kleine schilderij„Ver
stelwerk." Do kleur van Suze Robertsons
werk wint overigens met den tijd'. Men zie
hiertoe de uitbeelding van een jong meisje,
zittend tegen een geel gordijn. Hoe soepel
is dé kleur van den torsi
Prachtige stalen van Suze Robertsons ta
lent zijn verder: het Atelier, ©en groot ol.c-
verfschildorij, de onvolprezen Stillevens met
potten augurken, citroen en groene peren
do Poort tc Harderwijk, het Bleekveld, het
groote, nieuwe stilleven 't welk rechts in
de zaal tot tegenhanger lieoft ©en schilderij
uit Suze Robertsons eersten tijd. Hoe good
geschilderd dit Stilleven ook is, conventioneel
doet. het aan te. midden van al dit werk,
waaruit een oorspronkelijke goüst spreekt.
De H.
aleiabeSmakers, ESeSaasaters en aan«
verwante vakkent>oten.
Tegen halfnegen gisteravond was in café
Sport," aan de Jan-van-Hout-kade alhier,
een openbare vergadering belegd van den
AJg. Ned. Bond van Meubelm., Behangers en
aanverwante vakgenootonin samenwer-
king met clen Leidschen Bestuurdersbond.
V ij vernamen vóór den aanvang, dat
eerstgenoemde Bond, wiens hoofdzetel te
Rotterdam is gevestigd, 2-1 afdeelingen telt,
met 1325 leden, en dat in het voorjaar
reeds een poging door hem was aangewend
om de hier bestaande meubelmakersyereeni-
ging „Welvaart zij ons Doel" to bewegen
zich als afdeeling bij den Bond aan te slui
ten, welke poging echter was mislukt.
Om halfnegen waren echter zóó bitter wei
nig personen in de ondergrondsehe zaal van
het cafc aanwezig, dat die weinigen het ge
raden vonden nog een poos met de opening
der vergadering te wachten, in de hoop, dat
er later vooral meubelmakers zouden komen
opzetten, van wie er in dit seizoen velen tot
's avonds negen uren werken, zooals men
zei te weten.
Langzamerhand kwamen er dan ook
nog wel eénige menschen bij, of het meu
belmakers dan wel behangers of stoffeerders
waren, was hun niet aan tc zien maar
liet bleef een heel klein gezelschap, zoodat
de lecgc stoelen verreweg do baas waren
over de bezette en de woordvoerder de
heer N. Walop, uit Rotterdam, secretaris
van den Meubelmakers- enz.- Bond, zioh
tevreden moest stellen met een gehoor van
19 personen, alles en alles medegerekend.
Die geringe opkomst stelde den spreker
teleur. Het is to begrijpen. Hij kwam heel
uit Rotterdam, .veelt veel voor zijn Bond en
is graog getuige van groote belangstelling
er in. Maar desniettegenstaande hoopte hij
op tcnig dadelijk resultaat. Ook daarin zou
hij evenwel teleu gesteld worden.
Sprekers onderwerp luidde: „Waarom
moeten dc vakgenooten te Leiden zich in
den Algem. Ncd. Bord vereenig'cn V'
Hij vestigde de aandacht op do te lage
loonen in verscheidene plaatsen met betrek
king tot de steeds duurder wordende le
vensmiddelen (de broodprijs is s?devt 1901
met ets. gestegen), waardoor de arbeider
feitelijk armer is geworden; op het feit, dat
een verzoek om loonsverhocging door het
individu gewoonlijk niet veel baat, waarom
het moet worden omgezet in oen eisch van
de organisatie; hoe dus organisatie in een
krachtigen landelijker, vakbond noodig is.
Spr. noemde als door de organisatie te be
reiken en reeds bereikt: Joonsverhooging,
korter arbeidsduur (geen werkdag als die
der Leidsohe meubelmakers bijv.), geen Zon-
dagsarbei-d om het hoofd boven water to
houden, medezeggenschap in de bedrijfsre
geling, een maoht tegenover patroonsorgani
saties; En hij gaf sprekende voorbeelden
van wat reeds door vakorganisatie is tot
stand gebracht, o.a. door den Alg. Nëd.
Diamanbewerkersbond. Door staking (in
het laatste geval), door minnelijke schik
king of door stille actie is die verbetering to
erlangen. De strijd is ontegenzeglijk
moeilijker geworden: vroeger kon nog wel
eens iets bereikt worden door het individu
of door locaio actie, maar nu zoo good als
niets meer door de organisatie der patroons,
tenzij dezen een enkele maal loering putten
uit voorbeelden elders, gegeven door een
flinke vakorganisatie.
Zeker is: 't is de uitgesproken mee
ning van den heer Walop waar geen or
ganisatie van dc werklieden is, daar is
liun toestand het slechtst.
Noodig is, de aanwezigen hadden het in
't oog te houden: een sterko vakorgani
satie,. een met flink weerstandsvermogen,
met een flinke weerstandskas.
Vervolgens trad spr. in nadere bijzonder
heden omtrent den Bond, waarvoor hij
sprak, en zijn afdeelingen, cok over con
tributie en uitkeering.
Van de gelegenheid tot debat werd door
niemand gebruik gemaakt. Wel werd een
enkele inlichting gevraagd, o.a, omtrent
liet ziekengeld, welke door den spreker
werd verstrekt.
Toen kwam het er voor de aanwezigen
op aan al of niet over to gaan tot de daad,
waarom het te doen was: het oprichten
van een afdeeling.
Na veel dralen verklaarden een paar zich
onder cenig voorbehoud bereid lid van een
Lcidsclie afdeeling van den Bond to willen
worden. Andoren zeiden er niet toe te kun
nen besluiten. Lid van twee vakvereenigin-
gen te zijn, gaat niet. Do ziekenuitkeering
van den BondJ is niet heel hoog, al krijgt
men wat tc zeggen in dc organisatie. Men
wilde nog eens vergaderen en de vakgenoo
ton dringender nog oproepen, enz., enz.
Do heer Walop deed natuurlijk zijn best
om de eerste schapen over den dam te krij
gen. Zonder gewensclit resultaat echter, 't
Was al bij elven en er moest een einde aan
komen, vond de.leider der vergadering, vond
ook de hoer Walop, vonden mede de ande
ren, de kastelein, die' veel nog voelt voor
het nieubclmakersvak en een belangstellend
hoorder was geweest, evenzeer.
Besloten word daarom: Wie blijven zou,
werd geacht als oprichter eener Leidsche
afdeeling te willen toetreden. Bijna allen
gingen. Tijdens hun uittocht werd de ver
gadering gesloten. Natuurlijk gingen ook
wij nadat de hamer voor het laatst was ge
vallen.
Een viertal zoowat bleef nog om na te
praten met den leider, met nog twee aanzit.
tenden aan do bestuurstafel, met den spre
ker, met den caféhouder.
Het resultaat van deze navergadering?
Misschien hooren wij er later van.
Gisteravond opende de jonge Unie-Libe
rale Kiesvereeniging „Thorbeeke" de poli
tieke campagne vow dezen winter met een
openbare vergadering in den foyer der
Stadszaal, waarin blijkens aankondiging do
heer L. W. J. K. Thomson, lid der Tweede
Kamer, een redo zou houden over het Kust-
verdedigings-ontwerp
De vergadering was tamelijk goed bezocht
en onder de aanwezigen waren verschillen
de militairen van rang. Het arbeiders-cle
ment ontbrak, waartoe vermoedelijk do en
tree van 25 ets. hoeft bijgedragen.
Naast het spreekgestoelte waren eenige
militaire kaarten op een scherm geplaatst,
waarmede de spr. in den loop der verga
dering zijn rede veraanschouwelijkte. Eigen
lijk pleegde hij volgens de krijgswet daar
mede verraad, merkte hij op, maar,
voegde» hij er aan toe, go kunt dezelfde
kaarten raet toelichting in een militair lees
boek, dat in eiken boekwinkel te bestellen
is, vinden.
De voorzitter, prof. ror. J. E. Hceres,
opende de bijeenkomst met een kort woord.
De Kiesvereeniging wil voornamelijk langs
twee wegen voor haar beginselen propagan
da maken, nl. door deel te nemen aan de
verkiezingen voor de Kamer, Provinciale
Staten en gemeenteraad, en door hot
houden van openbare vergaderingen, ook
voor niet-leden toegankelijk waarin polit.
onderw. zullen worden besproken, hopende
daardoor mede te werkén tot 'n juister in
zicht in de poiltieke progr. en de inzchten
der regeerende lichamen, wat ten slotte,
naar spr. hoopt, en verwacht, de vrijzinni
ge beginselen ten goede zal komen.
Het thans behandelde onderwerp noemde
hij actueel cn hij verheugde er zich over
dat de belangstelling er voor zoo groot was.
De heer Th. toetste allereerst het ont
werp aan de wee miaoht-paragraaf van het
Liberalc-Unie-program, waarmede het voor
de voorstanders der „Liberale Unie" reeds*
was gevonnist.
Van harmonie tusscken levcndo en doode,
weermiddelen is geen sprake zelfs niet bus-
sclien do twee deelen der strijdkrachten: ie-*
ger en marine.
Hij ging aan de hand der kaarten na boei
de tegenwoordige toestand in Holland is en-
hoe de toestand vermoedelijk zal worden.
En toch, volgens de Regeering moet heb
ontwerp diep geheim blijven. Spr. vraagt
zich af boe het mogelijk is, dat zoodanige
struisvogelpolitiek in den kuidigen tijd nog
verdediging kan vinden. Het eenige resul
taat zal zijn dat onze eigen menscken niet
zullen weten wat zij bchooron to kennen,
en dat daartegen de vijand even goed op
de hoogte blijft als tot dusverro 't geval is
Waarom durft de Regeering dit niet pu>'
blieseren 1 Vermoedelijk omdat dan duide
lijk zou zijn, dat men wil vaslhoudeu aan
pantserschepen, waarvan voor onze vloot
niet het minste heil is te verwachten, zoo
als spr. uitvoerig aantoonde. Men wil blijk
baar in Den Helder een nieuwerwetsehe ma
rinehaven in optima forma maken en er zit,
meent spr., iets fersah, iets Napoleontisch
in die zeehaven Den. Ileldor, want in de
correspondentie van Napoleon in 1809 eD
1810 ziet men dezelfde idee. Dezelfde onbe
grijpelijkheid wordt herhaald bij Vlissingen.
Het daar geprojecteerde fort, de Schel-
deverdediging, is de idee van 1S10, toen
Antwerpen zeehaven was togen Engeland
cn verdedigd moest worden tegen Engeland
tevens. Die gewilde bevestiging van Vlissin
gen is alleen te verklaren als men zioh een
Napoleon voorstelt, die in België meester
is, en zich tegen Engeland wel wil bevei
ligen, dan wel indien in latero perioden
van oorlog voor schending van Noord-Bra
bant cn Zeeland voldoende troepen, beschik
baar zouden zijn, een versterkte haven op
Walcheren voor offensieve operaties zou bo-
georen.
Wie die. Napoleon is, is volgens spr. niét
twijfelachtig. Zucht naar e e n v c r-
storkfc Vlissingen k an logisch
alleen verlangd worden door
donDuitschen gen-er alen. staf.
Door onzen goneralen staf kan heb wellicht
ook begeerd worden, doch dan is het onlo
gisch. Onlogisch, omdat liet nooit kan wor
den, goedgepraat voor zijn neutrali
teit s' o ve r w c g i n g e r. hoogcro eischen
te .stellen dan voor do 1 a nd sverdcdï-
gi ng.'En voor de landsverdediging behoe
ven we geen versterkt fort op Walcheren.
Ons landleger is zelfs in de onvolkomenheid
van thans sterk genoeg om elke gelande
maoht gevaarloos te maken voor onze zelf
standigheid.
Verder vroeg spr. zich af: hoe staan wij
er voor? ITij weet het niet. De> Roorasch-o
bladen beginnen zich te roeren ©n veten,
zij door to dringen, tot da opvattingen der
vertegenwoordigers, dan is er ©en kans. Im
mers iedereen. voet het, (lat de katholieken
thans in Nederland da lakens uitgeven, zei
spr.
Ook onder do protestanten van rechts zijn
er enkelen, die, als zij hun verleden niet
ontrouw willen worden, moeten steminjimj
tegen het ontwerp, o. a. de heer Van Dedem,
getuige zijn toelichting op het amendement
van 1881 cn zijn houding hij hot Amsbsr-
damsche Fonds. Er zijn verder teekenen, dat
rechts inziet zioh vergist te hebben, toen
het meende als redder des vaderlands la
bean.'role te kunnen spel - Het- optreden
van minister Heemskerk i 1 oensdag wad
niet dat van een kracht bewust leider. Het
zou spr. niet verwonderen, indien rechts zou;
pogen uit de impasse te geraken door ©en
der militaire ministers nog vooraf ten val
te brengen. Het liefst deden dit „de man
nen van het wagenschot" den heer Went holt,
die van het libirale kabinet overkwam. Maar
die wil niet vallen. Hij is op het mocilijk-a
punt de Christelijkheid zelfs met '2cn
waar fanatisme vervuld. G-atuigc zijn om*
keering in zake nachtpassagieren. Eïn aan
slag op Cool, die oen der zwakste ministers
is, welke spr. ooit zag, kan batcr resultaat
hebben. Een aanval weerstond die bewinds
man door hot stellen van de portefeuille-
kwestie op een ondergeschikt punt van be
leid: op zichzelf van bitter we Lui er beleid
getuigend. Wat zal er nog kamer vroeg
spreker.
In elk geval de wet staat nog niet in
„Hot Staatsblad", aldus "besloot hij en
op ons rust do plicht dit te verhinderen.
De rede, die met aandacht was gevolgd,
werd aan liet einde warm toegejuicht.
Eigenlijk debat had niet plaats.
De heer Molenaar (S.-D. A..P.) protestterdo
tegen de hooge enlrés, waardoor hot den ar
beiders onmogelijk gemaakt was deze vergade
ring bij te^ wonen, waartegen de voorzit
ter opmerkte dat dit een huishoudelijke maat
regel was, die het bestuur om goide redenen
had moeten nemen, al spe^t het hem dat zij
daardoor de arbeiders moesten uitsluiten.
Aangaande de rede merkte debater op,
dat liet voor de arbeidersklasse precies het
zelfde is of >dr een kerkelijke of een liberale
regearing is; voor de arbeiders doen zij toch]
njets. Minis tor. Opkon Staart kwam, met oéni
