STOOMTRAM
Keeren en Oppersen
IN LOSSING:
Vrijwillige Verkooping
nette Inboedel,
Vleeschwaren
jenever 85 g
Bitters 80 5
Cognac Oil
Leiden—'s-Gravenh age.
KELSEVt's TREE,
No. 15544.
EjÜIDSCH DAGBLAD, Maandag* 24 October. Tweede Blad.
Bouwgrond te koop,
NotarisMs te Leiden
Gebruik voor Uw Koffietafel
Fijne
van alle HEEREN- en DAMBSKLEBDING als nieuw!!!
„De Nieuwe Reparaiie-Snrichting"
Heerengracht 11, n.|b. N. Rijn.
een lading grove üachelkoien, tevens ruim
voorzien van 1199 40
Eng., Belg., Hol!, en Dnitsche
Gascokes en verdere Brandstoffen.
Oude Rijn 71.
Telephoon 317.
Electrische Melkinrichting
en Roomboterfabriek.
Stookinrichting,
Brandewijn i.
Hoast ea
Kortademigheid.
Van Leiden (Noordeindsplein) naar
's-Gravenhagevan 3 uur v.m, tot 10 uur
n.m. en van 's-Gravenhafge (Schenkweg)
naar Leiden: van 7.35 v.m. tot 3.35 n.m.
om het uur.
't meest gevraagd4330 u
omdat ze zoo lelilsex* is.
Le^dsche
Varkensslachiers-Ver ee liging.
M.
HET BESTUUB.
Ltidsclie (iemceiitekgrootiug 19U.
Anno 1910,
op voordeelige betalingsvoorwaar-
den. Te bovr. bt) B. J. HUUR
MAN DZn., Heerengr. 10,
te Iieiden. 4856 7
(wegem sterfgeval).
Op Donderdag 27 October
s des morgens lO uren, zal in het
publiek en om contant geld
worden verkocht een
waarbij: leer goede Pianino,
Mahonie en andere Linnenkasten,
ïiah. Bonheur dn jour, Notenh.
Spiegelkast, antielr Eik.nh.
Bureau, diverse Canape's,
Xateis en Stoelen, Peluctien en
andere Gordijnen, Spiegels,
Pendule met Coupe», Servies,
Glas en Aardewerk, groote
pariil Linnengoed, Naai-
machine (NAUMANN), Papegani
met Kool, Ledikanten, veeren
Bedden, Waschtaiels, Klee-
deu, Braudkast, Gashaard,
Vulkachels, Fornuis, buna
Die m e Velo Waschmachine,
Ziekenstoel, Ziekenwagen,
Bad met Geyser, antiek. Werk
tafeltje, dito Barometer, Fne
■che Klok, Franscbe Vazen,
Spiegeltje, fraaie doorgewerkte
Doek, enz.
voorts
jenig Delftsch en Chlneesch Por-
celein »n Aardewerk, Goud
en Zilverwerk, waarbij Guuden
Armband met Diamant, dito Oor
bellen, divers Tafelzilver, flll-
grame Zilveren Voorwerpen,
ene. »nz
Klik dag: Woensdag van
ÏO-4 nren. 46
en
D@licat@ssan.
Breesiraat lil o/h. Stadhuis. Telefoonn. 32
alsmede alle Reparatiën, Vermaken, Schoonmaken,
Stoomen en Verven.
DW Oudste Vakkundige Inrichting te Leiden:
Voor omliggende plaatsen geen prijsvorhooging 11
PRIJSCOURANT VERKRIJGBAAR.
Aanbevelend, F. v. d. HORST,
1184 13 Heeren- en Dameskleedcrmaker.
Aanbevelend: C. CRAMER ZONEN,
A. BOAS,
Kon. Cltir. Pédicure,
Oosterpark 29, Amsterdam,
zal a. s. Woensdag zjjn geachte
Abonnés te Leideu bezoeken.
33^- Brieven uitsluitend aan
bovenstaand adres.
Antiseptische en pjjnlooze
behandeling. 7293 9
Do prijs der ROOMBOTER dagel. versch
is f l.7« per Kilo.
ZOETE HELI 10 Cents per Lltor.
KARHEMELK 4
2049 12 Hoogachtend,
H. J. RIJSeGEN, Kraaicrstr. No. 5.
H.OUOE WOERD 173.
Beveelt zich beleefd aan voor alle
voorkomende fijne Goederen,
speciaal adres voor g»he.le Btuk-vras-
scben. Billjjk. prjjs. 2R27 9
Mej, O. GULDEJIOJID.
4493 10
Het beste middel is üanitas' Teer-
Capsnies 60 Cts. p«r doo».
sAdiTAi, Steenschuur I.
4497 7
3926 40
Aan H.H. Mesters.
Wegens hel veelvuldig voorkomen van Tuberculose
onder de Varkens en de daardoor omstane vele afkeu
ringen, wat, door de haoge Vai kensprijzen, züt vele
verlieten veroorzaakt, zoo /.'elfs, dat reeds maanden de
uitgaven meer dan net dubbele bedragen dan de ïnkom-ten,
is op de .lgemeene Vergadering van 18 October j.l. besloten
de premie tijdelijk te brengen op f 0.75 per Varken,
ingaande 1 .\ovemoer a.s.
De Penningmeester, Haarlstr. 216, geeft gaarne meer
dere inlichtingen.
Wam ens de Vereeniging
Leidbn 20 October 1910. 4301 50
Aan bet sectie-verslag van de Memorie
Tan Antwoord van B. en Wa. ie nog be.
.eigende ontleend:
Uitgaven.
Een bd vraagt waarom tbans de f 200
wooi een adresboek met is uitgetrok
ken. Heeft dit het vorig jaar geen resultaat
B. en Wa. herinneren e«r aan, dat om de
twee jaren een bedrage van f 2U) in de koe
ten van uitgave van een gemeentelijk adres
boek sou worden uitgetrokken.
Meerdere leden vind-n de kosten van ver
teringen van de stembureaux
buitengewoon hoog. Dit wordt eenerzydfl
veroorzaakt, doordat sommtge leverancier»
fce hoog rekenen, anderzijds doordat de wer
ker» van de verschillende kiesverenigingen,
die op de stembureaux hun aanteekeningen
maken, mede genieten van de consumptie,
aan de leden van de stembureaux verstrekt.
Gevraagd wordt of kienn met een vaste ge
dragslijn ts voor te schrijven.
B. en Ws. achten de geuite klacht allés-
Ei us gegrond. Zij zijn dan ook voornemen»
streng te doen toezien, dat deze uitgaven,
niet zoo zeer voor de leden van het stem
bureau, als wel voor de personen die bij
het stembureau dienst doen en de contro
leurs van de verschillende kiesverenigin
gen, naar behooren worden beperkt.
Een dor leden spreekt met voldoening
over het optreden der politie en
de wijze waarop zij haar vaak moeilijke
ta k volbrengt.
Met het oog op de reeds elders bereikte
resultaten beveelt een der leden de aan
schaffing van een politiehond aan.
Andere leden achten dit voor Leiden on-
noodig. De slechtste menschen komen van
buiten na hun wandaden trekken zij per
spoor of tram weg en in dat geval helpt
de politiehond niet.
Het antwoord luidt dat de vraag of al
dan niet tot de aanschaffing van een politie
hond behoort te worden overgegaan, bij de
politie-administratie nog steeds een punt
van overweging uitmaakt. Voorloopig is
men nog niet tot de overtuiging gekomen,
dat de kosten van aanschaffing, onderhoud
en africhting van een politiehond zouden
opwegen tegen het nut, dat men in een na
genoeg geheel volgebouwde gemeente met
tal van openbare middelen van vervoer van
zulk een dier zou kunnen hebben.
idoor een der leden wordt er op gewezen,
dat de bevordering in rang van
p o 1 i t i e-a mbtenaron eerst door uit
treden of overlijden van ambtenaren in een
hcogeren rang kan plaats hebben. Daar dit
zeer vertragend op die bevordering kan
werken, wordt gevraagd of voor deze bevor
dering in rang geen betere regelen waren
te stellen
Waar het bier besproken onderwerp ge
heel de inwendige organisatie van de politie
raakt en dus tot de uitsluitende oompetentie
van den Burgemeester behoort, meenen B.
en Ws. het antwoord op de gestelde vraag
te mogen schuldig blijven.
Door een lid wordt gewezen op den slech
ten toestand voor het tijdelijk v e r b 1 ij f
Van passanten aan het hoofdbureau
van politie. De harde brits is een onmoge
lijke slaapplaats vooral voor zwakken of
pas herstelde zieken.
Dit lid zag in Rotterdam met leder om
kleed e matrassen, en vraagt of deze ook
hier kunnen worden aangeschaft.,
B. en Ws. antwoorden dat voor manne
lijke passanten op het bureau van politie
een lokaal met houten brits aanwezig is.
Voor vrouwen en ook voor zwakken is .oen
afzonderlijk kamertje met bed besohik-
baar.
Tegen heit aanschaffen van een met leder
bekleede matras voor de mannelijke passan
ten bestaat in zoover bezwaar, als die ma
tras telken» weer grondig zou moeten wor
den gereinigd. Al zouden dus de kosten van
aanschaffing niet. zoo heel groot zijn, die
van reiniging e«n onderhoud zouden des te
meer bedragen.
Bovendien bestaat er wel reden om te
vreezen, dat het al te geriefelijk malcen
van de slaapgelegenheid op het politie
bureau (waar teven» voeding verstrekt
wordt) de passanten meer nog dan thans
reed» het geval is, daarheen zou trekken.
Het aantal passanten bedraagt nu reeds
bijna 1000 per jaar.
Een lid acht den meerderen bouw van
woningen door de vereeniging tot bouw
van werkmanswoningen niet
noodig, gezien den aanbouw van geschikte
woningen buiten. Liever zag hij bij afkeu
ring van woningen de daardoor te verkrij
gen ruimte ingericht tot pleinen.
Een ander lid merkt op dat al staan cr
buiten werkmanswoningen ledig, hij dan
nog zou toejuichen dat er in de stad be
tere woningtoestanden komen; do gemeente
moet in dit opzicht royaal te werk gaan, le
meer daar de buiten woningen niet altiju
aan redelijke eischen voldoen.
Nog een ander lid acht wel de onbewoon
baar-verklaring van ongeschikte panden
goed, maar wil met het oog op de kosten
liever buiten de stad bouwen.
Ook wijst dit lid er op dat de bouw door
de ver. tot b. v. w. w. wel wat lucratief
is. Wel acht ook hij soliden bouw voor-
deelig, maar gewaakt moet worden tegen
wat niet noodig is.
B. en Ws. meenen dat werd overeenkom
stig den wensch van dit lid gehandeld, de
arbeiderswoningen langzamerhand geheel
uit de stad zouden verdwijnen, hetgeen
het nadeel zou opleveren, dat de werklie
den te ver van hun werkplaats zouden ko
men te wonen. Bovendien zouden de op
die wijze te verkrijgen pleinen buitengewoon
veel aan de gemeente kosten.
Beter kunnen zij zich daarom met de
opmerking van het tweede lid vereenigen.
Tegenover het dorde lid merken zij op, dat
het streven der vereeniging niet uitsluitend
op den bouw van nieuwe arbeiderswonin
gen gericht is, maar dat zij wel degelijk ook
do verbetering van de woningtoestanden
in het algemeen beoogt: het verzekeren
van den toevoer van licht en lucht tot oude
diohtbevolkte stadsgedeelten.
Een der leden wijst op de lucratieve
d i r e c t i e-k e e t e n bij de werken aan
de Blauwpoortsbrug en het Idiotengestioht.
B. en Ws. kunnen niet toegeven dat de
directiekeeten te weelderig zijn ingericht.
Zij zijn zoowel in- ais uitwendig zeer een
voudig afgewerkt. Maar wanneer men be
denkt, dat in de keeten een vrij groot aan
tal opzichters, teekenaar» en nog ander
personeel moet verblijf houden voor het
vervaardigen van teekeningen en het ber
gen en bewaren van monsters van bouwma
terialen en dat de keeten ook gedurende
den winter in gebruik blijven, dan is het
toch duidelijk dat zij aan de eischen van
degelijk werk behooren te voldoen.
Verschillende leden bespreken de wen.
sohelijkheid van het uitoefenen van toe
zicht, het hebben van invloed bij den bouw
van huizen. Een der leden vraagt of het
mogelijk zou zijn een schoonheids-
oommissie te benoemen, vooral met het
oog op voorname wijken of nieuw te stichten
buurten.
B. en Ws. wijzen op het voorstel in zake
gevelbouw door hen ingediend. Aan een per
manente schoonheidscommissie zou dunkt
hun hier ter stede geen behoefte bestaan.
Een lid vraagt of aan de nieuw te maken
Blauwpoortsbrug het urinoir geplaatst
kan worden onderdengrond.
Een ander wensoht dit ook bij de Koren
beurs.
B. en Ws. antwoorden, dat urinoirs onder
den grond buitengewoon kostbaar zijn. Het
ondergrondsohe urinoir op het Gevers
Deynootplein te Scheveningon kostte bijv.
ruim f10,000. Overigens zou met het oog
op de lage ligging van de wallen de bouw
van zulk een urinoir bij de Blauwpoorts-
brug vrij wel onuitvoerbaar zijn.
Een lid vraagt of Burgemeester en Wet
houders reeds besloten hebben wat er ge
daan moet worden met het terrein
waarop het feestgebouw tij
dens de studentenfeesten heeft gestaan. Z.
i. was het daarachter gelegen terrein beter
geschikt voor volksspeeltuin dan het thans
in gebruik zijnde.
In hun antwoord wijzen B. en Ws. er op,
dat zooals bekend is, een aanvrage van de
Afdeeling Leiden van den Nederl. Bond
voor Lichamelijke Opvoeding, om dat terrein
a-ls sportterrein te mogen gebruiken, bij den
Raad is ingekomen. Tegelijk met dó behan
deling van dat adres zal vanzelf do hier
gestelde vraag nader ter sprake komen.
Een lid wijst op het govaar dat thans
bestaat hoek Mare Oude Test.
Door de andere regeling van het rijtuigver-
keer is er, wanneer er tegelijk een rijtuig
van de Oude Vest zijde Turfmarkt, af
komt, en een van, de Mare, zijde Brandewijn-
steeg groot gevaar voor ongelukken. Wel
licht was een kleine verplaatsing van het
Brugwaohitershuisje aldaar, aan te bevelen.
B. en Ws. meenetn-, dat dioor verplaatsing
wan het brugwachtershuisje naar de overzij
de van het water het gewaar voor aanrijdin
gen zeker zou verminderen, maar de vraag
is of zich daartegen weer niet andere belan
gen zouden verzetten. Overigens kunnen dj
niet inzien, dat het gevaar hier zooveel
grooter zou zijn dan op vele andere hoeken
van straten.
Suze Bisschop—Robertsen.
L
Haar werk is in de Leddsche Kunst W3r-
eeniging. En nu, alvorens over dit wark te
schrijven, vertel ik gaarne wat van dis
vrouw zelf.
Het prachtige, krachtige wetrk, vindt over
eenkomst in de krachtige Levensopvatting
van deze vrouw.
Op jonden leeftijd leerare» voor teeltenen
aan de EL B. S. te Rotterdam, volgde as 'de
avondlessen van de academie daar, toekende
er naar model. Het onderwijs van Van der
Velde bracht haar verder.
Na vijf jaren in Rotterdam gewerkt ite
hebben, meende Suze Robertson aan dj Am-
sterdamsche academie haar ontwikkeling te
moeten vervolledigan.
De gelegenheid hiertoe Invam door öen va
cante plaats aan een particulier® school
voor meisjes op de Hearengracht te Amster
dam die Suze Roberts an uit tall 0020 sollici
taties kreeg door haar resultaten van de vijf
jaar onderricht aan de Rotterdamsohe H.B.S.
Meetr dam eens heeft men Bnritner genoemd
gis een wiens kleuren in sjjn Ha-agache pe
riode haar geïnspireerd zouden hebben. Ook
Brei toer is dit is wel aardig om even
aan te stippen op oen goeden dag naar
Amsterdam vertrokken, ook met het plan
aan de Amsterdamsche academie les te n®-
men. Breitn-er echter had al een kunstleven
achter rich. En hjj striemde ook daar, in
de klasse, 't ferm en flink in «een paar vegen
cr op„neen zoo moet je 't doen" toe
kende men hem voorzichtig, nauwkeurig
voor. „Maar ik doe 't zóól" heeft hij ge
antwoord en 't bleef daarbijBreitn«er
wa» te oud en te ver met zijn arbeid om
aan te sluiten aan 't in Amsterdam^ onder
wezen©. Van Suze Robertson's eerste op
treden op de Amsterdamsche academie «ach
ter vertelt juffrouw Marius:
„Van den eereten dag af dat wij haar
aan het werk zagen, heeft haar opvatting
ons getroffen, hebben wij haar kleurgevoel
bewonderd. Dit was toen zij, om tot de
eohildsr-klas0e der Rijks-academie van Beel
dende kunsten te Amsterdam te worden
toegelaten, oen pleisterbeeld moeet teekenen
en modelleeren.
„Op de pleister klas 5e, waar zij haar proaf
boeld zou too konen, werd onder de leiding
van professor Altmann het pledsterteckeuea
zeer uitvoerig met de doezelaar behandeld
en met arceeringen voltooid, waardoor het
naar wij meenen is deze opvatting in
later tijd gewijzigd ondanks den zwart
getosbsten achtergrond, zeer donker, zelfs hier
en daar zwart werd.
„En daar zagen we nu onder onze oogan
een beeld ontstaan, dat, zonder uitvoerig
toekenen en omtrokken, met don doezelaar
mem* in groote vlakken geschilderd dan ge-
teokend schoen, krachtig, licht en, te gil ijk
I03 in de ruimte staan.
„Deze indruk is ons altijd bijgebleven. En
tegelijk was deze opvatting een bewijs dat
men antieke beelden n'ct begrijpt, neen niet
ten volle begrijpen kan, dan nadat men bet
levend model bestudeerd heeft."
Het bestaan als leeranas aan deze Amster
dams che school leek zeer aanlokkelijk. Maar
de eischen wanen hier eenigsrins andsrs dam
in Rotterdam. Do kunstgeschiedenis die op
de Rotbardamscho H. B. S. door de practijk
meer naar don achtergrond was gedrongen,
kreeg in Amsterdam een open terrein. Door
haar eigene nauwgezetheid voelde Suze Ro
bertson hier voor een tweeweg te staan
wilde ze haar dagwerk goed doen, dan moest
ze reizen, etudeeren. Alles oder gar nicht».
Diesnam ze haar ontslag, lie>t de f 2500
salaris in 't jaar, terwijl ze nog nimmer
beproefd had iets te verkoopen."
Tot dusver mej. Marius.
Er i» natuurlijk een verband tusschen dit
wagen en het (zij hot latente) khnnen.
De geheimzinnige stem die in het genie,
in het talent om gehoor vraagt!
Suze Robertson verhuisde naar Den Haag
toen daar hert kunstleven in volken bloei
wa».
Maar al de uitingen van de groote man
nen om haar heen, waren de hare niet.
Het maakte haar aanvankelijk onrustig en
verdrietig.
Toen vond ze, langzamerhand, den weg
haar talent begon te ontbloeien. Haar hu
welijk, dat na eenige jaren plaats greep,
bracht weer groote verandering in dit leven.
De geboorte van een dochtertje zou groo-
ten invloed daarop hebben.
De ieerste negen jeugd-j ar an toch, van
haar kind, bleef de sohildersarbeid van de
moeder liggen.
Het: allee of niets," beheerschte ook
hier haar leven.
Spijt alle feministische theorieën, welke
voor een samengaan pleiten van de moeder
plichten, de moeder toe w ij ding en een maat
schappelijke (dit in den rui ros ten zin) werk
kring, was Suze Bisscliop-Robortson, die eer
ste negen levensjaren van haar kind, alléén
m 00 der.
Toen hoeft ze zich aan de kunst terug
gegeven. Eer in 't buitenland, talrijke be
kroningen, erkenning van critici, zijn tot
nog toe, en steeds in meerdere mate, haar
deel.
Haar kunst wordt steeds meer erkend.
Een enkel schilderij tusschen anderer werk
op tentoonstellingen, komt meestal niet tot
zijn recht.
Een gansche expositie, als de Kiinslver-
eeniging het voorrecht heeft, in Leiden te
toonen, doet recht aan dit werk.
Over wat ons in de Nutszaal aan schoons
getoond wordt, een volgenden keer.
De H.
Gemeenteraad van WoaLrn^e.
Voorzitter de burgemeester.
Tegenwoordig zes leden. De heir H«eenk
is afwezig.
Ingekomen is een adrjs van den veldwach
ter om vcrliQoging van jaarwedde verzoe
kende, wegens duurdere levensmiddelen en
ook wegens afschaffing van het fooionstel-
sel, dat jaarlijks pl.m. f 50 bedroog.
Goedgevonden wordt dat adre3 te behan
delen o.Ls zoo 6traks de betrekkelijke post aan
de orde komt.
Verordening op het invorderen van brug
geld, volgens art. llfbis Gemoerde wet.
De Voorzitter zegt, dat krachtens deze
nieuwe bepaling een nieuwe verordening
moet warden gemaakt, omdat door den brug
wachter en niet door den gemeente-ontvan
ger het bruggeld wordt geïnd.
De verordening wordt voorgelezen, waar
na de verordening werd vastgisteld en do
inwerkingtreding bepaald op 1 Jan. 1911.
Vaststelling gemeen tebegrooting voor
1911.
De Voorzitter gooft het woord aan den rap
porteur der commissie, belast met hot na
zien der begrooting.
De heer Peters zegt, dat eenige posten aan
leiding gaven tot bespreking, doch verande
ring gaf dat niet, waarna de commissie voor
stelt de begrooting vast te stellen onveran
derd op f 16,181.61 V2 in ontvang en in uit
gaaf.
De lieer Lie verse vindt de jaarwedden van
wethouders en het presentiegeld van den
Raad te hoog en wil het brengen op do helft.
Het DageJijksch Bestuur cn de Raad dienen
voor te gaan met bezuinigen.
De lieer Peters vraagt inlichtingen naar
het aantal vergaderingen van B. en "Ws
of er meer te doen is. Hij weet van niets.
De Voorzitter zegt, dat B. en Ws. om
de 14 dagen vergaderen; schouwdrijven is
ook hun werk, en telt men die uren bij
elkaar, dan is het een belooning van niets.
De boer Peters vindt beter de belooning af
te schaffen dan haar op de helft ta stellen.
De heer Van Dam kan zich beter ver
eenigen met den heer Poters dan met den
hoer Lieveree.
De heer Lieveffie handhaaft zijn voorstel.
B. en Ws. gaan zelf voor, daar waar f 3
wordt bezuinigd op het verven der brug
te Hoogmade. Het voorstel werd verworpen
met 4 stemmen tegen één stem en
één blanco. De heer Lieverse be
sprak de betrekking van brugwachter
voor de Aclitervvctering te Hoogmade; hij
wilde die betrekking, zooals vroeger al eens
wa» besproken, geven aan hem, die do brug
voor minder wilde bedienen.
De Voorzitter zegt oen schrijven van Hoo-
geveen, den brugwachter, ontvangen te heb
ben, niet voor minder, doch m-ear belooning,
wielk schrijven is ingetrokken. Het aller-