HOOGEWOERD 93.
Ds ffiirple Schoenen Compagnie.
Café-Restaurant „9e Barmoflie".
D. A. KELDER ZOON. t
Zoekt II ar prime
BÏectrische Schoenenfabriek met
snelreparatie-inrichting.
SpecialeAanbieding
Neemt dan proef met ons eigen fabrikaat.
Het beste adres voor solied Schoenwerk
voor zéér lage prijzen.
HoSielrooiI-Lifliosiade,
Schuiten te huur.
Aanbevelend
231 HaarSemmerstraat 231.
Chroom- en Boks- Heeren Rijg- en Elastiek-Bottines
Chroom- Barnes Knoop- en Rijglaarzen
Ruime kenze Schoollaarzen, Pantoffels,
Riessohoenen Beneden alle concurrentie.
Heugelijk OüZE gsrijssn
te ko®p@ei.
WIJNHANDEL
1 .li HET WAJAAS BEGINT,
BEZOEKT het
Pilsner ürqueli en SpafenSsrau.
Wed. KOOREM4N, 0. Rijn 51.
Wonderzalf
ili
Deze Schoollaanefl zijn uiterst solide gemaakt van
prima gegarandeerd waterdicht, gemakkelijke pasvorm
No. 15530. LEIDSCH DAGBLAD, Vrydag1 7 October. Tweede Blad. Anno 1920.
m OTIRftBI &SWM 9 ^8 ilPSH13 Oudst en bekend adres voor prima Ham, Rookvleesoli,
Saucisse de Boulogne, Ossetong, Rolüam, Ontbijtspek,
Rookworst, Leverworst, de fijnste Boteruamworst,
Ee revolutie in Portugal.
van af 3.75. 3607 60
Tan af
fijosle CElica'essen, t 2.60 per fl., 400 gr. VLIJT
Yerfrischt den mond, verwarmt de maag. ©Qfi*ScH©te3l
3C09 12
zorg nu b\j iflds uw bloed to zuiveren van de kwade sappen; en
versteikt bet door hot gebruik der SANGUINOSE. Gjj zult uw
woerstands vermogen daardoor verlioogen en gü komt gomakkeiyker
den winter door. Want de Sanguinoee Js het oeste middel om uw
bloed te versterken, dat de wetenschap heeft' uitgedacht. G\J kunt
geen beter middel vinden; zelts voor voel geld. Zes flacons San*
guinoeo doen wonderen aan uw gansobe gestel. Het is alsof .er
nieuwe levenskracht door uw aderen stroomton deze .goede werking
hou Jt aan. Zie dan niet tegen de kleine uitgave op, die u misschien
veel grootore uitgaven spaart. En bedenk liet wèl: „een goede
gezondheid is kapitaal! 3600 60
WACHT II VOOR NAMAAK.
Prijs por flacon 1.50, b fl. ƒ8. 12 fl. ƒ15.
VAN DAM Co., Den Haag.
Te beiden hfl D. M. KRUISING AJ. H. DIJKHUIS, RElJóT
KRAK, 6. A. bROERsE, GEBli. CÜLUSTIAANSE, D. H. TERBURGH;
te Katwijk a/Zoe: P. BLOOT; te Noordwijk: JoiJs. v. d VEGT, G. A. E.
DGYSTER; te Oudshoorn: J. R. SCHOUTEN; te Voorschoten:
A. J. DEURLOO; te LisseHANSEN—Keckkrs; te Hillegom:
C. BROEKES; te Alfen a/d. R(jn: VARÜSSIEAU Zn te Uazers-
woude: J. ZWEMSTRA; te Koudekeik a/d. llfln J. MAAT; te Bent
huizen: J. RENSING; te Oegstgeeat: Th. VAN BEEK; te Wasse
naar: A. L. ROOYAKKELS; te Rjjnsourg: C. ZANDBERG; te Lei-
fe. muiden: Firma O. DE BRUIN.
6915 20
EENIGST ADRES VOOR
Open en Dekschuiten bij
Ook to haar: een n.t Boven
huis a f 3per TToek, op deD
Ouden Kijn 51a. 3545 9
„BE WAEVISCH"
ganeest Huidziekten, Jeukingen, Puis
ten, open beenen, Eczema's, Joukenda
Wonden f 0.75. 3610 7
„SA.SIITA.S", Steenschnur I.
co
Gema'en SSwisjes jrer busjef 0.15
Oxo-3oui8lon per flacon 030
Speculaas £ex4!-a fijn) per half Kilo0.50
Koffie-'ExZraci per halve fleschn 0.35'
Soepgroenten (gedroogd) per onsB 0 12
Gedroogde Perziken per half Kilo0.50
Gedroogde PruneSSen per half Kilo0 60
Deventerkoek per stuk0.30
-«
4m*
v
-
3611 £00
:C:--
opgericht 1731. JDOIiJlLESElSTElBG 17. TELEFOON 192. Banketham en Hamburger Ossenrib. 3608 Bi
TAVERIE'S Spekslagerij
Waar is de Koning?
De berichten over het verblijf van de ko
ninklijke familie spreken elkaar tegen. Alle
komen echter hierin overeen, dat zij in vei
ligheid is.
Uit Engelsehe bron kwamen te Parijs tij
dingen, volgens welke koning Manuel zich
zou bevinden in het klooster van Mafra,
gelegen in de nabijheid van het versterkte
militaire kamp, te midden van aan de mo
narchie trouw gebleven troepen. Wellicht
heet het daarin verder, zullen deze troepen,
versterkt door andere uit de provinciën, die
trouw gebleven zijn, zich gereed maken om
r.aar Lissabon te marcheeren, tèn «inde de
revolutie rser te werpen en de dynastie to
herstellen.
Het laatste bericht over dit onderwerp
kwam uit Gibraltar en meldde, dat het Por-
tugeesche jacht Amelia", met de Koningen
Moeder en den infant Alfonso aan boord,
gisteravond om elf uren daar aankwamen.
Is de Koning dus nog in zijn land?
De vlucht des Konings.
Do „Lokal-Anzeiger" meldt, dat aan de
vlucht van den Koning een goweldig bom
bardement van het paleis is voorafgegaan,
waarvoor de jeugdige Vorst met zijn om
geving in de kelders gevlucht was. Bij het
invallen der duisternis zond do comman
dant van het in de haven liggende Brazi-
liaansche oorlogsschip „Sao Paulo" een
stoomsloep naar het paleis, om de koninklij
ke familie op te nemen. Na eenig tegen
streven stemden Manuel en zijn moeder er
in- too te vluchten, en begaven zü zich tus
schen do. en h aie opgestelde trouwgebleven
trpepon naar de 6loep.
Hot blad verzekert, dat dit bericht, dat
in tegenspraak is met alle 'andere lezingen
hierover, juist is; het revolutionnair© comi
té zou van dezen aftocht geweten en dien
oogluikend toegelaten hebben.
Over den Koning.
Hij was Europa's jongste Koning, koning
Manuel.
Hij werd vrijzinnig, doch streng opge
voed. Vóór den koningsmoord van Februari
1908 maakte hij vooral marinestudiën. Toen
hij plotseling tot den troon geroepen werd,
bracht men daarin verandering. Van nu,
aan moest hij Plato en de Grieksche wijs-
geeren, sterrenkunde, scheikunde en alge-
Moene wetenschap bestudeetem en dan ge-
•heelen namiddag beisteden aan de studie
i©denis en rechtsgeleerdheid. Al
leen 's avonds was hij vrij en had dan een
paar uren voor muziek en lichte lectuur
over.
Een en ander ging met staatszaken niet
al te best samen.
De jonge Koning was altijd inuig aan
zijn moeder goliecht. In zijn jeugd was hij
gewoon om zes uren 's morgens op te staan
en de Koningin voor te lezen tot het ont
bijt. Als hij uit Cintra de eerste maal voor
zijn studiën naar Lissabon terug moest en
grooien spoed maakte daarheen terug te
keieren, vroeg koningin Amelie hem ©enigs
zins geraakt waarom hij zulk een haast had,
haar to verlaten. „Omdat- wanneer ik u
nu niet verlaat, ik in 't geheel niet in staat
zal zijn u te verlaten", antwoordde hij, met
een aanhaling van een har er geliefkoosde
dichters.
Don dag na! den moord op zijn vader
en zijn broeder vaardigde koning Manuel dc
volgende proclamatie uit: „Pórtugeezen, een
afschuwelijke misdaad heeft mijn hart als
zoon en brooder met de diepste bitterheid
vervuld.* Ik weet, dat het volk in mijn
leed deelt en deze afschuwelijke, laaghartige
misdaad veroordeelt, die weergaloos is in
de geschiedenis. De grondwet roept mij als
leider van het lot van het koninkrijk en bij
deze taak zal ik al mijn pogingen aanwen
den voor het welzijn van het land om de
liefde van het Portugeesclie volk te ver
dienen. Ik zweer den .katholieken godsdienst
en de eenheid van het koninkrijk to b)wa-
ren en de politieke grondwet van het volk
te handhaven."
De jonge Koning is blijkbaar door het
uitbreken der omwenteling geheel overval
len; gaf zich geen rekenschap van den ernst
van den toestand. Op pogingen, hem dui
delijk to maken, dat het uur der beslissing
voar hem en zijn dynastie geslagen was,
antwoordde hij slechts met een ongeloovig
lachje. En toen men hem opmerkte, dat
de gisting onder de bevolking slechts door
concessies, zooaLs men die in het naburige
Spanje gemaakt had, tot rust gebracht kon
worden, antwoordde hij levendig, dat de toe
standen in Spanje en Portugal geen verge
lijking toelieten. „De Pórtugeezen waren voor
een liberaler bestuur nog niet rijp."
Op hetzelfde oogenblik, dat de jonge Ko
ning deze gewaagde woorden sprak, ver
kocht men pp enkele passen van het ko
ninklijk paleis, zonder dat de politie er
iets tegen deed, briefkaarten met de por
tretten der koningsmoordenaars van 1 Fe
bruari 1908, wier nagedachtenis als die van
nationale heiligen gevierd wordt. En waar
de leiders der republikeinscbe partij zich
in_ hét openbaar vertoonden, begroette jnen_
hen mot luide hoera's op de republiek en
met kroten tegen het koningschap.
De ontzaglijke taak, te vroeg op zijn jonge
schoudors gelegd is voor Manuel II te zwaar
gebleken.
Een telegram uit Parijs aan de „Neue
Freio Presse," zegt, dat ook do zeer
groote vriendschap tusschen koning Ma
nuel en de Parijsche variété-artiste Gaby
Deslys, die, sinds den aanvang van het
winterseizoen, in het Apollotheater te Wee-
ncn, optreedt, mede een der redenen van
de ontstemming van het Portugeesche volk
jegeus zijn Koning geweest ia:
Een medewerker van de ,,Neue Freie
Presse" is de jonge dame gaan opzoek3 a.
Gaby Deslys verkeerde in groote opgewon
denheid. Haar pogingen, om iets omtreüt
het lot van haar koninklijken vrieo-I te
vernemen, waren vruchteloos gebleven.
Ook op de Portugcesche ambassade had
men haar niets kunnen of willen mededee
len. Omtrent haar vriendschap met den ver
jaagden monarch verklaarde de artiste:
,,Ik weet, dat het geen schaade is om
de vriendin van een koning te zijn. Maar ik
zou het een schande vinden, met mijn
viendschap voor koning Manuel te koop te
loopen. Men heeft me te Parije een Loog
bedrag geboden, om in een revue, waarin
koning Manuel voorkomt, als zijn vriendin
op te treden. Ik heb geweigerd.
Ik heb er niets toe bijgedragen, dat Fran-
sche bladen mij de ongekroonde koningin
van Portugal hebben genoemd. Ik heb den
Koning, die in November a. s. 22 jaar
wordt, langer dan een jaar geleden, na een
voorstelling in het „Théatre francais des
Capucines" leeren kennen. Na dien tijd heb
ik hem herhaaldelijk te Parijs ontmoet.
Toén er in Februari van dit jaar te Lissa
bon een groot weldadigheidisconcert werd
gegeven ten bate van de slachtoffers der
brandcatastrophe in Oporto, verzocht de
Koning mij, hieraan mede te werken. Ik
vertrok naar Lissabon en nam toen mijn in
trek in het Hotel du Palais", in de buurt
van het koninklijk paleis. Toen al werd ik
in die republikemsohe bladen aangevallen
op allerlei vakche geruchten.
U wilt iets van den Koning zelf hooren?
Nu, hij is een goede jongen", zeer be
gaafd, die Fransch, Engelséh en Duitsch
als zijn moedertaal spreekt."
Toen de reporter van de ,,Neue Freie
Présse" haar vertelde dat een der telegram
men uit Lissabon haar stempelde als een
der oorzaken van de ontevredenheid van
het volk jegens den Koning, brak Gaby
.Deslys in tranen uit en zeide snikkend
„Dat is niet waarDat is niet waar! De
Koning zou door mij in financieele moei
lijkheden zijn geraakt? de attenties, die hij
me bewees, zouden op een burgermans-
begrooting niet eens hebben gedrukt! Ik
heb den Koning nooit als uitbuitingsobject
beschouwd. Ik onderhoud, mezelf al
twee maand-n geheel alleen en als ik in
Borlijn optreedt, krijg ik voor drie maan
den £3,000 Mark gage; daar heeft u mijn
contractIk weet niet eens, of mijn salaris
niet de inkomsten van den Koning te bo
ven gaat!"
Leger en vloot.
Het Portugeesok© leger is een werkelijk
volksleger, waarin ook de hoogere officieren
'uit de rangen der manschappen benoemd
worden, en dus geen officierenkliek bestaat.
Dit beeft ten gevolge, dat de tucht uiterlijk
slap is. Eerbewijzen, marcheeren, de hou
ding van de manschappen en officieren bui
ten diensttijd zijn zeer onmilitair. Men be
speurt weinig van groote achting van den
soldaat voor zijn meerdere. Toch komt im
subordinatie slechts zelden voor en zijn ook
soldaten-mishandelingen zeldzaam. Te velde
toonde de Portugeesche soldaat steeds dap
perheid en weerstandsvermogen, vooral in
Afrika, waar hij, ondanks zeer gebrekkige
verzorging, waarlijk groote dingen hoeft
volbracht.
Uit gesprekken, met hoogore officieren in
actieven dienst, deelde een zeer betrouw
baar correspondent te Lissabon eenigen tijd
geleden het volgende moe:
Aan het leger ontbreekt, evenals aan het
goheele volk, het gevoel van saamhoorig-
heid met het Vorstenhuis, hetgeen zioh ge
makkelijk laat verklaren uit de afzondering,
waarin het Portugeesche Hof met zijn mid-
deleeuwsch ceremonieel leeft. Daarentegen
is de liefde tot het vaderland zeer sterk en
het het goheele volk, arm en rijk, is een
drachtig, wanneer Portugals eer op het spel
staat.
De republikeinen begrepen het volksge
voel goed, toen zij, ongeveer tien jaren ge
leden, het gebruik invoerden de vlag, a!s
zinnebeeld van het vaderland, steeds met
eerbewijzen te begroeten. Terwijl te Lissa
bon de voorbijgangers dikwijls niet eens
hoed of pet aanraakten, wanneer de Ko
ning voorbijreed, ontblootten zij het hoofd,
wanneer een afdeeling soldaten met ont
plooid vaandel langs hen trok. Dit gebruik
is in die weinige jaren het volk in merg
en been gaan zitten. Voor het leger geldt
het vaderland alles, de regeeringsvorm van
het oogenblik niets. Een regeering behoeft
daarom nooit te beproeven, haar gezag door
wapengeweld te bevestigen. Bij alle onge
regeldheden der laatste jaren worden de
geregelde troepen, waar zij ook verschenen^
door de meest verwoede volksmenigte met
hoera's begroet, en er is geen geval bekend,
dat het tusschen volk en militairen tot een
botsing kwam.
Men moet evenwel onderscheid maken
tusschen de militairen en de „Guarda Mu
nicipal", (iets tusschen onze vroegere schut
terij en gendarmerie) en die voornamelijk
voor den veiligheidsdienst in de steden en
tot geleido van den Koning diende. Zij telt
3000 man en is uit de heffe des volks gere-
cruteerd. Het hecle volk, zoowel als de ge
regelde manschappen haten do „Municipal"
en steeds zijn het leden van laatstgenoemd
korps geweest die bloedbaden onder het
volk hebben aangericht, zooals op 15 Juli
1906, 5 April 1903, enz.
De verhoudingen tusschen leger en volk
maken eigenaardige politieke toestanden
fcc-grijpelijk. Beid» partijen pogen steeds heb
leger op hun hand te krijgen zonder hetwelk
iedere opstand en iedere gewelddadige on
derdrukking ondenkbaar is.
Destandvan zaken.
Zij, die de republiek Portugal geestdrif
tig hebben begroet, zijn voorbarig geweest.
Immers, uit telegrammen blijkt, dat het
voorloopig bewind zelfs in Lissabon den
toestand nog geenszin8 meester is. De li©-
geering, zoo meldt dan cok een Reuter-
telegram, neemt nog voortdurend maatre
gelen, en een ander, niet minder belang
rijk, bericht uit dezelfde bron verzekert,
dat d© koningsgezinde troepen over ver
sterkte kampen beschikken en dus tot alles
in staat zijn. Over de provinciën valt niets
met zekerheid te zeggen. Een gerucht wil,
dat uit Oporto koningsgezinde troepen naar
de hoofdstad zullen oprukken.
Het is dus nog onzeker of de republikei
nen te Lissabon den toestand meester kun
nen blijven; en of zij, wanneer zij de hoofd
stad in hun macht hebben2 een mogelijk ko
ningsgezinde beweging uit de provincie
niet alleen het hoofd kunnen bieden, maar
ook voorgoed onderdrukken.
De proclamaties, die tot het volk gericht
zijn, wat woordenkeus betreft verdienste
lijk, zijn niet in overeenstemming met dc fei
telijke macht van het voorloopigo bewind,
en Bernardino Machado, de voorloopige mi
nister van buitenlandsche zaken, die een cor
respondent van de „Kölnische Zeitung"*
mededeelde, dat de republikeinsche rege^
ring alle verbintenissen op zich neemt, dié
de monarchie heeft aangegaan, verkoopt
d®.-huid van een neg niet geschoten beer..
