CREMA-TABLETTEN
u
Orthopedische Schoenmakerij,
Rapenburg 96, Leiden.
Zes maanden
(Hollandsche Melkchocolade),
zuivere Preanger-Koffie
f AA2MI zeg?e vior
TA.BBOS BFtOOD,
The Tarros Bread Company
Eenig Contractant
Firma IZoole, JSicola Co.
Onze Geachte Cliënteele
Modelhoeden, Chapellerie- en Bonthoeden,
Haarlemmerstraat 73 (Volkshuis). GEZ. SASBURG.
Gemengd Nieuws.
De Directeur der Muziekschool Tan de „Doideche Mnatschappy voor
Toonkunst" bericht, dat tot het inschrijven van Leerlingen de ge
legenheid wordt opengesteld op lionderdag 29 September 1919, ran
2 tot 4 uren, in hot Xntsgebouw.
Het onderwas wo%dt gegeven door:
den Heer S. VAN GRONINQEV, (Piano);
Mejuffrouw M. KERN, (Piano);
A. M. DE GRAAF, (Piano- en Sdiemcntair onderwijs)
C. M. C. VAN GULIli, (Piano);
J. M. DE L003, (Theorie en .llnzickgescliiedenis)
HARRY VAN DER HARST, (Koor- en Solfègcklasse,
Solozang, Declamatie en Methodische
Spreeklessen)
den Heer JAN G. STR1ENING. Viool, Alt en Iiistrnmcutaal
Knsemitle-klasse)
,0. EBERLE, (Violoncel);
Begin 1910 Ie aan de school de gelegenheid geopend tot het volgen
van een Cursus tot opleiding voor Zangonderwijs, zooals deze
voor de instrumenten reeds bestond.
UissÉ?~ In de maand November a. s. zal worden opgevoerd
de Operette ..De Drie Kaboutertjes" vau HEKUKIEA VAU
TUSSEliUKUi'lU, (loer de leerlingen dor Zangklassen.
De Directeur voornoemd,
3124 48
S. VAN &R03iNGEft.
CruycSeRvusjEs DE HAAS en
Bersi-Crtijieletiwijn DE HAAS
per rroole fl. f 1.05, per kleine II. f 0.65.
De Fchte Crtsydeiawijii DE HAAS
om na ziekte op kracht to komen on by bloedarmoede goeden dienst te
doen, alsmede do JJtorsicrnydeEiwSjai z|jn te bekomen bU J. H. DIJKHUIS,
REYST «fe KRAK en KRUISING A, to Loidon; GEBRs. BLOKPOEL, Noord-
yinde en J. HAPPEL, Wagonstraat, Don Haag; Wed. HANSSEN, Lisso;
J. VAROSSEAU, Alphen a/Ryn; BLOOT, Katwijk a/Zeo. 8243 20
Waarom zoudtU de Buitenlandiche industrie bevoordeelen
De Hollandsche melkproducten zijn wereldberoemd!
Vraagt daarom bij alle Conflseurs:
in kwaliteit, verpakking en prijs concurreerend met de
Zwitsersche. Hooidvertegenwoordigers: de Leidscfre Ha'n-
delsvereeniging: DE MOOÏ en DE HOD, Leiden s
Korte Mare 33, Schiedam; Hoogstraat 156. 2891 40
laatscliappij „88EHA", Breda.
GASLAMPEN
alleen fis te kwaliteit, tcgcat UITERST LAAG
1263 26
gestelde prijzen
O. SPIJTS, Haai*iBsf3°aaï 12
Teief. 665.
li; de Kofücbaal
brandt men dagelijks op
Duitsche wijze 389 12
uitmuiiiende daor gEur en smaalt
Pr(js per 5 «us 00 Ceuf.
V ER KOU VVSTöK11U Y Zli'N,
NIEUfiVE RIJN 17.
16 koeien Is de hoofdprijs dor
Groote Ocitlewatersclie Land
bouw verloting (goadgok. by Kon.
Besluit van 10 Juni 1909, No. 40)
welke prtJs desverlangd door hot
Comité leruggekooht wordt voor
j duizond gulden;
2de prys een 8Jtr. Wagentje,
besp. met 1 paard; 3o prjjs
een kaasbrik bcsp. met
paard. Verder paarden, koeien,
(schapen, rijwielen, landbouwartike-
len, enz., enz. Trekking 36 Sep
tember 1916. Prijs per lot 56
cent. Aantal loten 60,000 stuks.
Loten alom verkrijgbaar.
Te Leiden by A. MEIJER, Vrouwen-
steeg 4, J. E. ZIRKZEG, Stoenstraat
22, GE0R. v. d VEN, Boekhandel
on H. ZTRKZEE, Nituwo Rijn 63.
2254 21
B. HOLTZ
H. HAK.TE1TELT,
öamaskleederfflaakstsrs,
OUDE R3JM HO,
berichten de ontvangst der
nieuwe colleciies SSaüen
en nieuwste modes.
Elsganie caups. Solide afwerking.
|g-'
V' - >.-/--r'
bereid uit de ingrediënten en volgens het systeem van
is het resultaat van ernstige studie en de jarenlange ondervinding van verschillende wetenschap
pelijke mannen op hst gebied van broodbakken.
Eet is heerlyk van smaak en zeer licht verteerbaar en wordt daarom door geneeskundigen
bijzonder aanbevolen voor kinderen en hem, die aan de maag lijden.
Om de zuiverheid van TAHROS BFtOOD te
verzekeren, wordt slechts gecontracteerd met eerste-klas firma's.
voor Leiden: 3129 90
StoombroodfahrieR „De Vereeniging",
Telephoonn. 193.
.d' - - V ••V'*." ;v:: «D *4
3182 11
Lange ZAÏIETELS
die passen ln oen Calorifèro, direct
kokend water, 1.25.
Gasketels, Gascomforen,
55 Cents.
Gasslang, 65 Cts. p. Rui.
Aleialen-Sassiang.
50 Cüs. p. Ü8.
GloeilioM, compleet, tl—
W. Z&&LBEBG-,
3052 16 Janvossensteeg 51.
Leiden, 28 September 1910.
A.an
berichten wij de ontvangst van de
alsmede van alle verdere NOUVEAUTÉS voor het a.s. Winterseizoen.
3190 72 Hoogachtend,
P.3. Met Hoeden die vermaakt moeten worden verzoeken wij vriendelijk tijdig aanwezig te zijn.
Speciaal adres voor Laarzen met
Flaf^oetzolen, v. Dr. MURK JANSEN.
Ails genaaid handwerk, ook reparatie.
In Holland iq^evoerd zijnde, ver
kochten wij reeds duizenden pak
jes Saluti Ferumpleister, tegen
verzweringen, steeksnij- brand
wonden, vingerfeit, zwerende borsten,
steenpuisten, open beenen, enz. Wel
een bewijs htrer deugdelijkheid. Prys
f 0.20 per pakje. Te Leiden verkrijg
baar by 3. A. BROERSE, Haarl.str. 70
en firma J. H. DIJKHUIS, Hoogstr. B.
Engroa W. HEYTING, Den Haag.
2669 14
Togen de fiSeruer Conventie.
„De N. Crt." schrijft het volgende:
Oppositie tégen het voorstel dei^.Regee
ring tot toetreding tot do Berner Conven
tie, werd tot nu toe slechts in enkele zeer
kleine rechtsche blaadjes, terstond door an
dere tegengesproken, gevoerd. Zij uit zich
thans in een artikel van dr. A. Halberstadt,
in „De Telegraaf" van 21 Sopt.
Men vindt er al de oude argumenten in
terug: het klein© taalgebied, het onbeteekc-
nend getal Nederlandsche schrijvers wier
werken in een vreemde taal vertaald wor
den, de algemeene ontwikkeling der natie"
die door „het tegenhouden" van vertalingen
belemmerd zou worden, vertalen is het
scheppen van een nieuw werk, enz. Slechts
over één zaak wordt er niet in gesproken
het recht van den auteur dat tooh,
indien men het over bescherming van den
'etterkundigen eigendom heeft, een element
van eenigc bet-eekenis is.
Een voorbeeld van valsche redenecring
geeft de schrijver aan het slot, waar hij de
oioreele argumenten die ten voordeelo van
aansluiting bij de Berner Unie worden aan
gevoerd, op de volgende wijze beantwoordt:
„Met maatregelen van paedagogisohe, in-
tcllectueelcn, materieolen en hygiënischen
aard kunnen d© goede zeden eener natie
bevorderd worden, maar do zoogenaamde
wetten op de zedelijkheid hebben steeds een
volkskarakter meer bedorven dan verbeterd
in den regel waren zulke wetten zoowel bij
den tijdgenoot als bij den nakomeling een
voorwerp van spot."
Nu is zegt „De N. Crt." de bescher
ming van den letterkundigen eigendom bil
uitstek een zaak van in.tellectueelen èn van
materieolen aard. Zij is dat natuurlijk in de
eerste plaats voor zoover zij de auteurs in
hun eigen land beschermt, maar vervolgens
ook wel degelijk voor zoover zij zorg draagt
voor de mogelijkheid van handhaving van
hun recht in den vreemde. En het moreele
argument, dat voor aansluiting bij de Ber
ner Conventie pleit, is niet dat do wetge
ver onze uitgevers, tooneeldirecties en ver
talers aldus dwingt zich zedelijk te gedra
gen, maar dat het onzedelijk is dat de wet
gever aan buitenlandsche auteurs de rechten
zou onthouden die hij aan zijn eigen land.ge-
nooten toekent. ITet beginsel van het inter
nationale recht in één woord, hetwelk in
toenemende mate erkenning vindt.
Teekent „De N. Crt." hierbij nog aan:
dat des schrijvers mededeeling, dat vroe
ge ro Nederlandsche ministeries zich door
tractaten verbonden hebben nadruk te
straffen en buitenlandsche auteurs te be
schermen tegen bekorting hunner rechten
,<op den voet der binncnlandscho wetgeving,
!oP zijn zachtst gesproken zeer onvolledig is,
'daar Nederland in het geheel door slechts
Itwee (gebrekkige) tractaten te dezer zake
kich gebonden heeft, n.l. tegenover Frank
rijk en België;
dat de uitspraak als zouden „alle partijen
*p een enkele na" het steeds onverantwoor
delijk geacht hebben „boeken op verschil
lend gebied in vertalingen tegen te houden",
onjuist is, daar immers do motie-Van der
Vlugt van 1904, strekkende om de Regee
ring tot aansluiting bij do Berner Conven
tie (d.i. volgens schr. dus tot het „tegen
houden van vertalingen") te drijven, onder
teekend was door leden van alle parlemen
taire partijen;
en dat de door schr. vermelde omstandig
heid dat „voor den levenden auteur de hem
te beurt vallende eer (om vertaald te wor
den.) dikwijls meer een bron van ergernis
dan van voldoening" is, juist hieraan is te
wijten, dat do auteur wegens zijn rechteloos
heid in den vTeemde buiten staat is orn op
het vertalen van zajn werk eenigen invloed
of toezicht uit te oefenen cn dit vertalen,
omdat de uitgever voor het recht daar
toe niets behoeft te betalen en het object
dus voor hem geen waarde vertegenwoor
digt, maar al te vaak aan gansch onbekwa
me handen wordt toevertrouwd;
clan meent het blad hiermede aan dr.
Halberstadt's ietwat anachronistische po
ging tot bestrijding van het goede voor
nemen der Regeering, minstens zooveel aan
dacht te hebben gewijd als zij verdient.
Wethouder vau 's-Gravenliage.
Na de mededeeling, in de jongste gehou
den vergadering van den gemeenteraad v<-n
's-Gravenhage, van het door wethouder Van
Sandick als zoodanig te nemen ontslag,
neeft deze, naar aanleiding van een vraag
van den heer Warneke, medegedeeld, dat
het door hem genomen besluit zijn grond
vindt in de overweging, dat hij zich thans
met in staat acht de aan de wethoudersbe-
trekking verbonden werkzaamheden naar
eisch te vervullen. Reeds bij zijn optreden
had de wethouder doen voorzien, dat dit
oogénblik zou kunnen komen. Thapg heeft
hij het besluit tot aftreden moeten nemen,
zeer tot zijn leed'wezen, omdat bij het neder-
leggen van zulk een betrekking toch ook een
stuk van zijn leven heengaat.
De heeren Warneke en Hoejenbos brach
ten den wethouder dank voor zijn houding
en laatstgenoemde vond daarin tevens aan
leiding om te herinneren aan zijn vroeger
ingediende motie, strekkende om de wethou
ders-functie onvereenïgbaar te verklaren
met andere belangrijke betrekkingen. Ook
voor de toekomst kan men met deze erva
ring te rade gaan.
De waarnemende burgemeester en de
wethouders zullen a.s. Zaterdag den heer
Van Sandick bij zijn aftreden als wethou
der een afscheidsmaal aanbieden.
Examen Rljkstuinbouwxvinterschool
Tot de Rijkstuinbouwwintersehool Aals
meer zijn toegelaten: D. ten Boom, 's-Gra-
venli'age; C. A. Duif, Amsterdam; C. Evel-
eerts Pz., Aalsmeer J. H. Holterman, Am
sterdam; W. C. Keessen, Aalsmeer; N.
-Maarse ELz., id.; W. Maar se Az„ id.; A. van
der Meij, Vclp; H. G. van Os, Amsterdam;
A. Postmus, id.Tj. P. van der Schaaf, id.
D. Tas Jaoz., AaJsipeer; H. Treur, Haar
lemmermeer;'O. van Zijverden id.; F. W.
Ledeboer, ;s-Gravenhage (enkele vakken).
Afgewezen zijn twee candidaten.
Pensioen voor gemeenteambtenaren
en -werklieden.
Door den Haagschen gemeenteraad is
met algemeene stemmen aangeno
men de door E. en Ws. ingediende pen
sioenverordening voor gemeenteambtena
ren en -werklieden.
Onder de uitzonderingen (60 jarigen in
plaats van 65-jarigen leeftijd) zijn nu
alleen gebracht politie en brandweer ver
plegers en verpleegsters van het ziekenhuis
en telephonisten.
Niet minder dan vijf vergaderingen zijn
er aan gewijd geweest, en dat nog wel na
een nauwgezet onderzoek in d© afdeelingeo.
En nu wacht nog de behandeling der veror
dening betreffende de wachtgelden.
Opgare Tan personen, die zich te
.Leiden hebben gevestigd.
G. Buis, Rapenburg 84, 1ste luitenant-
k w ar tier meester.
M. N. Roegholt, Hoogewoerd 37.
L. Leydesdorf, Stille Rijn 8.
W. Mensink en gezin, "VVaardstraat 15,
arbeider.
E. Michaëlis, Breestraat 140.
W. A. Cambier, Pieterskerkhof 34, stu
dent.
C. de Jongh, Haarlemmerstraat 2.
G. G. Hilderink, Oude Rijn 188 A, mo
diste.
A. L. Lancel, Raamsteeg 47, meubelmaker.
H. C. de Bruin, Rapenburg 58, dienst
bode.
C. M. Bakkes, Stationsweg 12.
W. Couzijnse, Terweepark 8, dienstbode.
B. van Maanen en gezin, Rijn- en Sohie-
kade 13, ploegbaas S.-S.
L. van der Roek en gezin, Meutjesstceg
14, militair.
H. Giltay, Oude Singel 6, student.
H. J. de Water, Witte Singel 85, kinder
juffrouw.
D. van der Does en gezin, Oosterstraat
10, machinist.
C. A. L. Mol, Burgsteeg 7, winkeljuffrouw.
L. J. W, Dekker, Breestraat 115, dienst
bode.
H. D. M. vam Ommen, Breestraat 11, ban
ketbakker.
J. F. Jonkers, Heerengracht 58.
C. H. 't Hooft, Lokhorststraat ÏB, dienst
bode.
H. A. J. Kessler, Noordeinde 54.
J. M. van der Meer, Paul Krugerstraat
31 A.
S. Hofker, Hocge Rijndijk 18 c, leerares.
H. J. Nijhmis, SteensehuiiT 18.
J. Sohertzing en gezin, Gasthuislaan 13,
grondwerker.
C. Neijenhuizon, Magd Moonsstraat 60,
wi nkeljuf f rouw.
G. J. L. Smeenk, Breestraat 80, mecha-
niker.
J. A. van Dam en gezin, Koningsstraat
14, spoorbeambte.
P. C. van Beelen, Medusastraat 28, naai
ster.
C. P. van der Eng, Garenmarkt 6, dienst
bode.
Het gistermorgen te IJ mui
den binnengekomen stoomschip „Marie
Leonhardt", van Archangel, rapporteert
op twee dagen reis van die haven te zijn
gepasseerd het stoomsohip „Fertia", mede
van Archangel voor Amsterdam. Van de
„Fertia" wa^ de verschansing gebroken en
de deklast weggeslagen, waarbij twee man
nen overboord zijn geraakt en verdronken.
De „Marie Leonhardt" bleef eenigen tijd
m de nabijheid van de Fertia" en bood assis
tentie, die geweigerd werd.
De werkzaamheden voor don
bouw der Nieuwe Rijksmunt, te Utrecht,
die Maandag- werden gestaakt, zijn gister
namiddag weer voortgezet. Naar men ver
zekert, is do neerlegging van het werk wel
wat overijld geschied, als gevolg van het
bekend worden van de vermissing van den
aannemer, den hoer Siegers, uit Amster
dam. Er ontbrak de noodige leiding. Na
correspondentie met den rijksbouwmeester
en de beide borgen, de heeren Siegers (een
broer van den aannemer) ©n Broere, is het
werk weer opgevat Overwegingen van gel-
delijken aard moeten niet hebben voorgeze
ten^ daar er ruimschoots geld is om het
werk te vervolgen. Aangaande de oorzaak
van de vermissing van den heer Siegers is
niets bekend; men vermoedt dat hem een
ongeluk is overkomen. Sedert 10 dagen is
de vermiste niet meer op het werk geweest.
Waarschijnlijk doordat de
kinderen met lucifers speelden, ontstond
gistermiddag te Terborg brand in de wo
ning bewoond door en toebehoorende aan
den heer Stender. Het vuur tastte eveneens
de woningen aan bewoond door den caféhou
der Polman en den heer ILarterink, die
evenals het perceel, waar de brand ont
stond, geheel in d© asch werden gelegd. De
öchade is door verzekering gedekt. (H.)
Surinaamsche sinaa s appe
len.In „Surinaamsche brieven" van het
„Hbl." leest men:
Een geurige bezending verlaat heden
nacht (6 Sept.) onze kolonie, met bestem
ming naar Amsterdam: 63 Florida-kistjes
bevattende ongeveer 10,000 Surinaamsche
sinaasappelen.
Een idealist heeft eenigszins dichterlijk
gezegd, dat bij Pet toenemend snelle ver
keer, de tropen meer en meer zullen wor
den. de vruchtentuinen van Europa. Vol
komen juist! Hoevele heerlijke vruchten
zijn er niet in de tropen^ die tot dusverre
slechts tegen fancy-prijzen in Europa ver-»
krijgbaar zijn. Dat kan anders worden.
Suriname verscheept tot dusverre zijn
bacoven (pisangs) in hoofdzaak naar de
Vereenigde Staten van Noord-Amerika.,
Het wil nu trachten ook een geregelden
handel in ve«rsch fruit te openen op Euro-t
pa, en onze sinaasappel is zeker een der
eerste vruchten die daarvoor in aanmerking
komen. Waar in de maanden Juli tot No
vember gewoonlijk geen sinaasappelen ver--'
krijgbaar zijn in Holland, is het zeker goeéf
gezien die maanden uit te kiezen voor
proefzendingen van Surinaamsche sinaas-.
appelen.
Het is te hopen, dat het Nederlandscb1
publiek dit jaar ruimsóhoots gebruik maakt
van de gelegenheid om met Surinaamsche
sinaasappels kennis te maken. Enkele bij<
zonderheden over de vruchten mogen hier,
een plaats vinden.
De Surinaamsche sinaasappelen munten
uit door een geurigen, zoeten smaak ei>
groote sappigheid.
In andere opzichten staan zij bij de> be
kende Zuid-Europeesche soorten ten ach-;
ter. De schil neemt niet de fraaie, hoog
gele of oranjekleur aan, blijft groen of',
groengeel, zelfs bij de overrijpe vrucht.
De vliezen, die het uiterst sappige vleesclï
omsluiten, zijn taaier dan bij Italia-anschq
sinaasappels; ook bevatten de Surinaam
sche vruchten meer pitten.
Men heeft daarom in Suriname de ge
woonte het vruchtvleesch niet door te slik
ken, maar slechts uit te zuigen. Het zou dus
lastig zijn de sinaasappels te eten op de
manier, zooals men dat dikwijls in Holland
doet, eerst schillen en ook het „wit" van
de partjes wegnemen, daarna deze met de
hand van een scheiden en nuttigen. De an
dere manier, waarbij de vrucht ongeschild
in vier parten gesneden wordt, waaruit
men dan 't sap zuigt, verdient de voorkemp.
In Suriname eet men de vruchten liefst
op de volgende manier: de buitenste schil
wordt met het mes weggesneden, zonder
het vruchtvleesch te kwetsen; de zoo ver
kregen, witte bal wordt midden doorge
sneden en uit de helften het sap opgeslurpt
door telkens de tanden in het harsje te zet
ten en daarmee het vruchtvleesch als het
ware uit de hokjes te schrapen. Zeer ele
gant is de methode niet men volgt daar
om ook wel een andere, als volgt te be
schrijven: de sinaasappel wordt op een
vork geprikt, de schil tot op het vrucht-,
vleesch weggesneden; do vrucht druipt dan
van het sap en wordt nu verder met vork
en mes in stukken verdeeld en genuttigd.
Wanneer men een van deze manieren om
de vrucht te eten volgt, zal men tot de
conclusie komen, dat de Surinaamsche si
naasappels zoeter, geuriger en sappiger
eijn dan de Italiaansche. Mocht het blijken,
dat de Surinaamsche sinaasappelen bij het
Hollandsch publiek in den smaak vallen,'
dan zou Suriname veel grootere hoeveelhe
den kunnen gaan uitvoeren, dan thans het
_£eval is.
