N°. 15469
Donderdag 28 .Tiili.
A0. 1910.
<§eze «Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van ,§pn- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
Uit de „Staatscourant".
Kunst, letteren, enz.
Faillissementen.
LEIDSCH
PRIJS DER JlDVERTENTIEN:
Van 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.17J. Grootere letters naar
jlaatsrnimte. Kleine advertentiën ran 30 woorden 40 Oents contantelk
tiental woorden meer 10 Oents. Voor het incasseoren wordt/'O.Oö berekend.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per week 9 Oents; per 3 maanden f 1.10.
Buiten Leiden, per looper en waar agenten gevestigd zijn 1,30.
Franco per post1,65.
r—
Leiden, 28 Juli.
Gisteravond had in bet Nutsgebouw
een bijeenkomst plaats van bestuursleden
van verschillende vereenigingen te dezer
'stede^ ter bespreking der vraagwat hier te
Leiden op de meest doeltreffende wijze
zou kunnen worden gedaan tot leniging
van den nood der slachtoffers van het con
flict tussohen werkgevers en werknemers te
Enschedé? Het resultaat der besprekin
gen was dat zich een comité vormde uit
'de aanwezigen (van elk der vertegenwoor
digde vereenigingen één bestuurslid) dat
het recbt heeft nog andere personen in
zich op te nemen.
Langdurig werd er gediscussieerd over de
Vraag: zal het comité alleen voor georgani
seerde, dan wel ook voor de o ngeorgani-
teeerde arbeiders werken? De groote
meerderheid der aanwezigen was voor
steun aan beide categorieën, hoeveel
meer men in het afgetrokkene ook voelde
voor de geor g&niseerden dan voor de onge
organiseerden.
Voor het examen M. U. L. O.
(diploma A: eind-onderwijs) slaagde giste
ren te Utrecht, de jongeheer F. van Dorp
Pzn., leerling der Chr. School v. M. U. L.
O. aan het Noordeinde alhier.
Gisteren slaagde voor akte Fransch,
M. O. A. te s-Gravenhageonze vroegere
stadgenoot de heer J. B. A. Buijtendorp,
hoofdonderwijzer aan een Burgerschool al
daar.
De Amsterdamflche Ohriatelijke Oran-
je-Vereenging zal Dinsdagavond a.s. den
verjaardag van de Koningin-Moeder vieren
in 't gebouw Werkenden Stand, Kloveniers
burgwal, te Amsterdam, waar als feestrede
naar hoopt op te treden ds. J. Douma van
Leiden en solisten (zang en muziek) hun
Welwillende medewerking zullen verleenen.
Tweetal voor predikant bij de Geref.
Gem. te Waarder: ds. J. Gispen, te Barne-
veld, en ds. A. Roorda, te Oude-Pekela.
In de vergadering van den Volksbond
'tegen drankmisbruik zijn herkozen de hee-
rendr. W. P. Ruysch, A. van der Voort
en S. Lulofs als leden van het hoofdbestuur,
terwijl als lid werd gekozen in de vaca
ture ontstaan door het overlijden van den
heer Walburgh Schmidt mevrouw van
Reenen.
Heb jaarverslag, de rekening en verant
woording over 1909 en de begrooting voor
1910 werden goedgekeurd.
Een bedrag van f 1500 werd ter beschik
king van het hoofdbestuur gesteld tot het
laanl eggen van een keur-collectie op het
gebied van Huisvlijttentoonstelling.
Aangenomen werd een voorstel van Rot
terdam om het hoofdbestuur uit te noodigen
inet de beheerders der door de verschillen
de af deelingen gestichte koffiehuizen enz.
over de belangen en het beheer dier inricb
tingen te spreken. Toegezegd weid aan de
afdccling Utrecht na te gaan wat gedaan
wordt door de verschillende afdeelingen en
nog gedaan kan worden om drankmisbruik
op de kermissen tegen te gaan.
Het hoofdbestuur zaJ zich tot de regee
ring wenden om verplichte opneming in
gestichten te verkrijgen van habitueel
drankzuchtigen, die ten gevolge van drank
misbruik gevaarlijk zijn voor de maatschap
pij en hun omgeving, zoo ook van min
derjarigen die door drankmisbruik ernstig
zedelijk of ander nadeel toebrengen aan
hun omgeving of gevaar opleveren voor
de openbare orde of veiligheid.
Een subsidie van f 250 werd verleend
aan de Vereeniging tot Bevordering van
Eerstel van drankzuchtigen.
Op den leeftijd van 49 jaren is te
Maassluis overleden de heer Herman Dirk
zwager Mzn., die vooral bekend was in de
kringen der haringreederij, waarin hij als
makelaar enz. betrokken en door zijn groote
zakenkennis de vraagbaak voor velen was.
Naar men uit Den Haag meldt, zal
men eerlang overgaan tot de aanbesteding
der verbouwing van het voorinaligê gebouw
van het Rijksarchief op het Plein, ten einde
daarin het departement van buiten'landsche
zaken te vestigen.
Tijdens de afwezigheid van den minis
ter van binncnlandsche zaken, die tot het
laatst van Augustus in het buitenland ver
blijf zal houden, is te zijner vervanging de
minister van financiën, mr. Kolkman, op
getreden als tijdelijk voorzitter van den
ministerraad.
Volgens de „Ütr. Cour/' is de jaar
wedde van de 2 commissarissen van politie
te Utrecht, bij Kon. besluit van 19 Juli, met
f 200 verhoogd en aldus gebracht op f 3000.
De gemeenteraad van Utrecht weigerde
indertijd een dergelijk verzoek aan d©
Hcgeering te richten.
Hr. MA pantserdelcschip ,,Piet Hein/'
onder bevel van kapt. ter zee F. Bot, is 26
dozer van Bergen vertrokken.
Den lsten Augustus a.s. hoopt de heer
J. J. Commereil, rijksdeurwaarder te 's-Gra
venhage, zijn vijftigjarig dienstjubilé te vie
ren.
Aar het diner ten Hove hebben gister
avond 42 genoodigden deelgenomen.
Het „Vad." kan met zekerheid mede-
deolen, dat de heer R. A. van Sandick te
's-Gravenhage ontslag zal nemen als wet
houder van onderwijs; tegen welken datum
staat nog niet vast, maar in elk geval vóór
dat de begrooting in behandeling komt. De
heer Van Sandick blijft lid van den gemeen
teraad.
De Amsterdamsche gemeenteraad heeft
benoemd; tot curator van het gymnasium
prof. dr. Hendrik de Vries, hoogleer aar aan
de gemeente-universiteittot leerares in de
wiskunde bij het M. O. mej. W. C. Kerlen;
tot leeraren in de Engolsohe taal, letter
kunde en handelscorrespondentie bij het
M. O., J. Bouten en J. H. Harder, en tot
leeiaar in de kennis der Natuur bij het m.o.
dr. A. J. v. Pesch.
Ter benoeming van 'n leeraar ia geschie
denis en aardrijkskunde aan de H. B.-Scho
len te 's-Gra.venhagej. bevelen B. en Ws. aan
1. H. J. Pen, leeraar in dat vak aan de
H. B.-S. met 3-j. cursus aan de Raamstraat;
2. dr. L. M. G. Kooperberg, leeraar aan de
R. H. B.-S. te Leeuwarden.
De gewone audiënties van de ministers
van buitenlandsche zaken en waterstaat zul
len a.s. Vrijdag niet plaats hebben.
ALKEMADE. De loting voor de Nationale
Militie alhier zal plaats hebben op Don
derdag 18 Augustus a.s.
ALPHEN. Met het oog op den financiee-
len toestand der kas van de „Wilhelmina"-
vereeniging, alhier, was besloten 31 Aug.
a. s. geen feest te vieren. Doch om dien
dag stil te laten voorbijgaan, daarvoor is
het toch een tè nationale vreugdedag. Daar
om onderhandelde Volksweerbaarheid"
met de besturen der Gymnastiek- en
Schermvereeniging ,,Hoü-vast'', de Voet
balvereniging „D. V. S." en de schietver-
eeniging „Nederland en Oranje", met het
gevolg, dat besloten werd 31 Aug. a. s.
sportfeesten te doen plaats hebben van 12
tot 7 uren, op hot terrein achter het hotel
„De Vergulde Wagen". Voor matigen toe
gangsprijs kan men dan getuige zijn van
gymnastiek-oefeningen, wedloop op korte
en lange baan met en zonder hindernissen,
voetbalwedstrijden, prijsschieten, enz., ter
wijl het geheel door muziek zal worden op
geluisterd. Prijzen zullen bestaan in me
dailles en kunstvoorwerpen.
Op 19 Aug. a. s. zal alhier de loting
voor de Nationale Militie plaats hebben.
Daar de Kamers van Arbeid, alhier,
nog niet voltallig zijn, zal de verkiezing
plaats hebben op Dinsdag 16 Aug. a. s.
LISSE. De Raad vergadert des avond-s te
zes uren. Agenda: 1. Ingekomen stukken;
2. benoeming Zetters; 3. aanbieding gemeen
te-rekening; 4. bedrijfsverordening; 5. af-
en overschrijving.
Uit 25 sollicitanten is met ingang van
1 Aug. benoemd tot wijkverpleegster van
„Het Groene Kruis", alhier, mej. Nahuis,
te Utrecht. Mej. Des Bouvrie, in wier
plaats mej. Nahjuis is benoemd, gaat naar
de Rijkskweekschool voor Vroedvrouwen te
Rotterdam.
LEIDERDORP. De Gemeenteraad ver
gadert Vrijdagavond te half acht.
NOORDWIJK. De bloembollenbeurs, die
eiken Woensdag vanwege de afd. „Noord-
wijk" van H.B.-G. gehouden wordt in
café „Flora", werd gisteren bezocht door
90 personen, waaronder 30 exporteurs of
vertegenwoordigers van dezen. Het leden
tal der afdeeling neemt van week tot week
toe, wijl leden en exporteurs vrijen toegang
hebben.
Nog steeds echter is het aantal kweekers,
dat ter beurze komt, te klein in verhouding
van het aantal handelaars. De geringe em-
trée zal sommigen toch niet afschrikken?
Dat ware toch
TER-AAR. De loting voor de Nationale
Militie alhier zal plaats hebben op 18 Aug.
a.s. te Woubrugge.
VOORSCHOTEN Gisternacht is in een
in aanbouw zijnde boerenwoning aan de
Papelaan ingebroken. Nadat de deur ge
forceerd was, is behalve een jas, ook een
aanzienlijke hoeveelheid lood gestolen. De
politie stelt een onderzoek in.
Tot nog toe wordt er van de rijde der
uitgenoodigde vereenigingen nog maar wei
nig belangstelling betoond voor het Zangers
feest, dat hier op 6 Sept. zal gehouden wor
den. Er kwamen maar weinig gunstige ant
woorden in.
Dr. J. Moll van Charante heeft zijn;
benoeming tot lid van den Raad aangeno
men.
WASSENAAR. Op het Internationaal-
Politiehonden-ooncours," dat onlangs te
Scheveningen gehouden is, maakte onze po
litiehond „Hector" geen slecht figuur. Wij
schrijven „onze" politiehond omdat in de
bladen abusievelijk vermeld werd, dat de
eigenaar is de gemeenteveldwachter P. do
Jong. Deze is wel de dresseur, maar de
gemeente Wassenaar is eigenaresse. Het is
ten eerste al mooi, dat „Hector" eep prijs
behaalde. Het dier is de jongste van de
mededingende honden en de omstandighe
den, waaronder de dressuur plaats gehad
heeft, waren niet zeer gunstig. Veldwach
ter De Jong beschikt over weinig tijd en
weinig hulpmiddelen. Boeven met leeren
pakken zijn hier niet en er zijn weinig
menschcn te vinden, dio in hun gewone
kleeding een vechtpartij met den hond aan
durven of op hem durven schieten Behal
ve voor een prijs kwam Hector nog in
aanmerking voor een eere^-prijs, n.l. een
zilveren medaille uitgeloofd door den hoofd
inspecteur van politie J. Aaltsz voor den
besten hond, geboren na 31 December 1908.
Bovendien kwam hij nog in aanmerking
voor een extra-prijs, uitgeloofd door den
heer A. Lokerse, inspecteur van politie te
Bloemendaal voor den bosten hond, gebo
ren na 31 Deo. 1908. Wanneer de dressuur
geregeld wordt voortgezet, zal Wassenaar
zeker een goeden politiehond hebben, die
uitstekende diensten kan bewijzen.
In het verslag van de vergaderen der
„Kon. Wilhelmina-Vereeniging" stond, dat
de notabelsten der gemeente uit het bestuur
werden verdreven. Er diende te
staan: „Langzamerhand zijn deze uit het
bestuur verdwenen."
Bij Kon. besluit is met ingang van 1
Augustus 1910 benoemd tot adjunot-inspec-
teur der invoerrechten en accijnzen te Rot
terdam P. F. L. Lauten, thans waarne
mend adjunct-inspecteur de^r directe belas
tingen, invoerrechten en accijnzen re
Maastricht
benoemd tot ontvanger dor directe bel.
en acc. to Hedel K. N. Houtman, ontv. der
zelfde middelen te Noordwelle; tot ontv.
der dir. bel. invoerr. en acc. te Hontenisse
B. ten Kate, ontv. der zelfde middelen te
TerAaard; tot ontv. der dir. bel. en acc. te
Druten D. J. Gautzsoh, ontvanger der
zelfde middelen te Willemstadtot ontv.
der dir. bel. en acc. te Bergum W. G. S. L.
de Vletter, ontv. der zelfde middelen te
Ravenstein; tot ontv. der dir. bel. en acc.
te Kollum D. Tjallingii, ontvanger der dir.
bel. invoerrechten en aoc. te Avereest; tot
ontv. der dir. bel. en acc. te Leeuwarden
(buitengemeenten) F. S. Boonstra, ontv.
der dir. hel. invoorr. en acc. te Hoogeveen
tot ontv. der dir. bel. en acc. te Monniken
dam, W. J. Dingemans, ontv. der zelfde
middelen te Nieuwkoop;
met ingang van 16 Augustus 1910.
lo. een eervol ontslag verleend aan C. D.
van Bockxmeer, als directeur der strafge
vangenis te Zutfen en W. E. Sluiter als
directeur van het Huis van Bewaring te
Middelburg
2o. benoemd tot:
directeur van de strafgevangenis te Zut
fen J. E. Jalink, thans directeur van net
Huis van Bewaring te Arnhem; directeur
van het Huis van Bewaring te Arnhem G.
E. van den Bosch, thans adjunct-directeur
3e rang in de strafgevangenis te Zutfen;
directeur van het Huis van Bewaring te
Middelburg P. Boema, thans oommies le
rang in de strafgevangenis te Amsterdam.
Bij beschikking van den minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel rijn da
leeraren aan de Rijks hoogere land- tuin
en bosohbouwschool te Wagenmgen prof.
dr. J. Ritzema Bos, dr. A. van Bijlert, dr.
D. van Gulik en S. Lako voor het tijdvak
van 1 September 1910 tot en met 31 Augus
tus 1913 wederom aangewezen tot leden van
den raad van bestuur dier inrichting.
Nieuwe Notarieele stand
plaats te Yelp.
De Minister van Justite brengt, krach tens
machtiging van H. M. de Koningin, ter ken
nis, dat bij de Regeering het voornemen be
staat een nieuwe notarieele standplaats te
vestigen te Yelp (gem. Rhedenl).
Sollicitanten worden uitgenoodigd hun
adressen uiterlijk 5 Aug. a.s. aam H. M. in
te zenden.
De vervulling der thans te Yelp bestaan
de notarieele vacature wordt inmiddels tot
nA dat tijdstip aangehouden.
„Het valsohe Russische Goud" door Jan
Feith.
Boeiend vtertelt Jan Feith over hét bedrag
waarvan twee Amsterdamsche kooplieden
dupe zouden geworden, zijn indien dit
bedrog niet ware ontmaskerd dx*xr den jour
nalist als J. F. in 't boek aa<iig<c«luid en
een accountant, vriend van een der bcirokke-
iheö kooplieden.
De wijze waarop de Amsterdamsche koop
lieden zijn beetgenomen, de wijze waarop de
Russen zijn gepakt, vormen stof voor dit
boeiende stukje beschreven werkelijkheid, dw
het detective-verhaal naar de kroon steekt
in gelijkwaardige spannings-waarde.
Bijna bewonderenswaardig (al konden de
bedrogenen het niet tot een waardoerend,
gevoel van bewondering brengen) schxijft J.
F. was het bedenksel der Russische schurken
om de vrees voor de Russische Staatscontrole
tegenover hun slachtoffers uit te spelen.
De beschrijving der twee misdadigere is
van Jan Feith's hand uitstekend. Hoe goed
vooral schetst hij den intellectuoelen dief.
Maar deze maar glijdt ons uit de pen
hoe weinig „so li rij ver" toont rich hier
J. F., h'oe weinig alzijdig meegevoel toont
hij hier.
"Waarlijk, een rechercheur, een geniaal po-
litienian is in den heer Feith verloren gegaan.
Dezen indruk behielden wij na ons op
het boeiende verhaal te hebben laten gaan.
Van documentaire photo's is het boekje
voorzien.
Uitgave: Saheltens en Giltay, Amsterdam.
Jacob Maris.
De „N. R. Ot." meldt, dat het door Jacob
Maris geschilderde portret zijner echtge-
tnoote, dat op de tentoonstelling in den Kunst
kring te .Rotterdam is geweest, met een
twintigtal fifaaie potloodteekeningen, welke
het R,ij lmmuSQum reeds had, door de familie
aan dit museum ten geschenke is gegeven.
De minister van binnenlandsche zaken
hoeft de familie voor deze schenking dan
dank der regeetring betuigd.
*/b ouwmeesterinlndië.
Hij schrijft: „Het gaat hier crimineel; al
viermaal heb ik moeten sluiten. 16 dezer ga
ik door de Pranger, om 1 Juli te Batavia
te spelen. Ik durf niet. Batavia is weer be
smet verklaard, 25 a 30 mensclien stervon
per dag aan cholera; ik weet dus niet wat
te doen. De kranten verzwijgen 't, maar de
ziekte heeft alleen te Samarang in 2 maan
den 2400 mienschen genomen; al de plaatsen,
waar wat te verdienen valt, zijn besmet;
de schrik zit er in. Jammer, want ik heb
anders voel succes, maar tegen zoo iets valt
niet te vechten. Ik kan niet meer doen dan
als een beest werken om mijn mens elven
te betalen. Ilc zal God danken als ik op de
boot rit. Juli Batavia Augustus Deb'
dan Soerahaja dan October jubileum met
„De rechte lijn" van Fabricius dan de
binnenlanden en 27 October op de boot terug
naar Holland en dan maar weetr met frisschen
moed. Gezond ben ik gelukkig, en zoo sterk
als al de Turken. Zal ik mijn 50-jarig
jubileum in Holland kunnen vieren op een
waardige manier? Enfin, ik zal in Holland
toch wel vriend-en hebben, die daarvoor zor
gen."
Voor jonge ^rtisten.
Naar het voorbeeld van Parijsche ateliors
hoeft zich in ons land een artistieke
combinatie gevormd, om te Amsterdam te
stichten een „vrij" atelier, ais er tientallen
te Parijs zijn. Men heeft de keuze laten
vallen op Amsterdam, naar het mij voor
komt, eerstens omdat de jongere Haagsche
schilders, enkelen uitgezonderd, vrijwel in
de sporen riek bewegen van de groote
Hagenaars der negentiend'.twintigste eeuw,
Daarbij kan de overpeinzing, dat Laren en
de andere plaatsen van het Gooi, Volendam,
Marken en dergelijke verzamelplaatsen van
buiten- en binnenlandsche jongere schil,
d-ers, om zoo te zeggen, onder den rook van
onze hoofdstad liggen, niet zonder invloed
zijn geweest op het besluit der commissie
om Eet atelier te Amsterdam te vestigen.
„De artisten nu, die zich er voor hebben
gespannen om de zaak tot stand te brengen,
.en als wier vertegenwoordigster freule M.
de Jonge te Zutfen optreedt, zijn er in
geslaagd de schildere M. van der Maarel
en Martin Monnickendam aan het atelier
te verbinden, die dan de artistieke leiding
er van op zich zull-en nemen. Van der
Maarel en Monnickendam zullen namelijk
elk eens per week zoo is het voornemen
correcturen komen aanbrengen aan 't
werk der in het atelier werkenden, terwijl
dezen in hun opvatting en in hun tech
niek overigens, gelijk trouwens in de keuz-d
van hun „leermeester", geheel vrij zullen
worden gelaten."
Staatsexamen tot toelating aan de
universiteit.
i
Te Utrecht zijn geëxamineerd 16 candi-
daten voor de faculteit der godgeleerdheid
enz. en 8 candidaten voor de faculteit der
geneeskunde enz. Geslaagd voor diploma
A: L J. C. Beaufort, J. do Groot, J. P.
A. Francois, R. de Boer, E. F Bonjer, R.
D. Rust, mej. N. Ranneft, mej. M. L. A.
Marius; voor diploma B: C. J. C- van der
Meer, E. J. Dijksterh'uis.
Gedurende den loop van het examen trok
ken zich 2 candidaten terug. Het examen
wordt voortgezet met 2 candidaten.
Na voortgezet examen slaagden vaa de
vorige groep alsnog: O. J. van der Hagen,
Raden Mas Gondowinoto, N. J. Pabon, D.
J. Geursen voor diploma A en A. F. Zwaar
demaker voor diploma B.
Telegrafisch weerbericht,
naar waarnemingen in den morgeu ran 28 Juli.
Medegedeeld door liet Ken. Ned. Meteer. (estilnnt
ie De bilt.
Hoogste barometerstand 765.9 te Horta;
laagste 747.3 te Valentia.
Verwachting tot den avond van 29 Juli:
Meest matige zuidelijke tot zuid westelij
ken wind. Zwaar bewolkte luolit. Waar
schijnlijk onweer of regen. Dezelfde tempo
ratuur.
J. H. Seeuwen tapper. Vijverhofstraat,
te Rotterdam.
M. van Dijk, koopman in meubelen, Nor-
te Groenendaal, te Gouda.
J. J. Pierot, kleermaker, Katshoek, te
Rotterdam.
De handelsvennootschap onder de firma
F. Ketting en P. Verbraak, te Rotterdam,
en haar leden F. Ketting, schilder, glazen
maker en koopman, Oostzeedijk 35, en P
H. A. Verbraak, schilder, glazenmaker en
koopman, Annastraat 9a.
G. Somers, koopman in gemaakt schoen
werk, wonende te Maastricht.
G. A. Schinkel, koopman en winkelier, te
Groenloo.
H. Keyzer Jzn., timmerman, wonende ts
Leeuwarden.
394at« UT! ATHLOTKBIJ.
Trakklag wmm Donderdag 28 Juli.
lite Klasao. 4do LU«t.
Prijzen van 20.
S3 358.2.6737 8941 11527 13999
190 3689 6861 9177 91 14050
624 3869 7372 9466 11650 5S
709 74 7436 9539 11SS5 14255
895 91 58 9946 1232S 80
1341 4216 7621 83 12446 14434
1580 37 7829 1004S 12703 71
2378 4824 83 10179 12S85 96
26S4 4913 795° 10207 13609 14987
2882 5428 Scoi 10775 81 15607
93 5740 S204 11214 13S42 10
3030 6545 S584 40 13963 15735
3110 62 8625 1x521
16002 iSo92
16112 18297
93 18541
16337 63
71 iS-,o4
16455 19393
67 19401
170S7 19718
17130 19802
17614 19923
75 46
17912 20075
Een Japausch volk*vertegenwoor
diger over Nederlandsch Indië.
De „N. R. C." bevat het volgende:
In de „Revue politique et parlementaire"
heeft Henri Labron een studie geschreven,
getiteld „l'Expansion Japonaise au Siam
et a Java". Professor Th. Sohiemann ver
telt er van in de „Kreuzzeitung" en de
„Münchener Neueste Naohrichtcn" verbelt
het na.
Ten aanzien van Siam komt de schrijver
tot deze slotsom: Als er in Indië of in
Fransch-Aebter indië onlusten uitbreken,
dan zou Siam, eens van zin met Japan, een
hoogst gevaarlijke buurman kunnen worden.
In Java aldus verder Henri Labron
dringen de Japanners niet rechtstreeks
binnen, daar hun het klimaat te tropisch
is, maar de tot Japanners genaturaliseerde
Chineezen van Formosa nemen in aantal
toe, en al beteekenen zij met hun 563,000
koppen niet veel tegenover de 37,000,000 Ma*
leiers Red.) van het eiland, zij zijn toch
altijd zevenmaal talrijker dan de op Java
wonende Europeanen 1). Nu komt een in
Japan sedert vele jaren door den volksver
tegenwoordiger Takekochi Josabocro ge
voerde levendige agitatie er op neer, dat de
Soenda-eilanden bestemd zijn, Japansche
koloniën te worden. Gemakkelijker dan de
Fransche, de Engelsche of de Amerikaan-
sche bezittingen kunnen de Nederlandschei
genomen worden. Nederland, zegt T J., is
een land van den tienden rang, klein, zwak,
afgelegen. Het dankt zijn bestaan aan den
naijver der mogendheden, slechts op de on
derlinge ijverzucht van de Europeesche sta
ten berust de veiligheid van Nederland sell-
Indië. De internationale toestand zal echtci
niet 'Rijd dezelfde blijven en komt het eenj
tot een verdee-ling, dan mag Japan wel aan
spraak maken op het leeuwenaandeel. Ja-
p--> wordt bijzonder aangetrokken door het
strategische belang van Straat Socnda, tus
sohen Java en Sumatra. ,,Het is tijd"
zegt Takekochi „dat Japan een einde
maakt aan de ongerijmdheid, dat een
klein land als Nederland zulke reusachtige
en zulke vruchtbare gebieden bezit als de
Soenda-eilanden."
Het is vel heel brutaal gezegd, meent de
..AI .N. R.", maar het geeft toch tc den<
ken. Dit meent de ,,N. R. C." ook.
1) Deze getallen kon de ,,N. R. C." niet
controleeren, daar de laatste opgaven om
trent de bevolking op Java en Madoera van
31 December 1905 zijn. Toen was het totale
zielental 30,098,008, waarvan 64,917 Euro
peanen, 395,193 Chineezen en 2842 andere
vreemde Oosterlingen-
