Groot Kinderfeest
fie landbouwtak
Wedstrijden voor Meisjes en Jongens,
De heele Winkel,
J. HENRI BERKEUÜN,
IJ.V. „DE TUÖCEEST".
op Woensdag 27 JuSi (990,
in den versierden Tuin van ,,'t Posthof".
Nabelrood-Limonade, Wijnhandel,
termis isi8.| Leidsclie Schouwburg.
ips^Siit U niets wergetenf
Ma FMMSp
BEK HAM'S
Ho. 15463.
L J. DEN HOLLANDER,
Herverzekering Gratis.
ten bate van het Vrijwillig Ondersteuningsfonds der
Nederl. Handelsreizigers-Vereeniging.
Afdeeling LEIDEN,
OM FRAAIE PRIJZEN.
LEIDSCHE BEGRAFENIS ONDERNEMING
PIETUS"- Directeur: H. KEEREWEER.
„Eerste Leldsche Hulpbank
WinstiÉeeling".
Van af Maandag 25 tot en met Vrijdag 29 Juli 1910.
alles moet weg.
Te huur gevraagd,
X.BIDSCH DAGBLAD, Donderdag- 21 Juli. - Tweede Blad.
Anno .>01O.
TE UTRECHT.
Verleent op zeer billijke
voorwaarden, onder borg
stelling enz., Credieten aan
Iinndbonwers en
Indastriëelen.
Verschatt late Hypotheek
op Bonw- en Weiland.
Agent voor Beiden en om
streken de Heer 1392 17
Piantsoen 51, Leiden.
NIEUWE MARE 26,
Beeraar voor Piano en Orgel.
9670 6
Koninkl. Goedgek.
Maatschappelijk Kapitaalf 200.000.—
Beserm Raim
i 50.000.-
1/5 3 pCt. TIJDGEESTLOÏ f6.—,
Klassikaal f1.20.
1/10 3 pCL TIJDGEESTLOÏ 13.-.
Klassikaal 10.60.
1/20 3 pCt. TIJDGEESTLOÏ fL50,
Klassikaal 10.30.
3 pCI. TIJDGEESTPOLIS f 11.
Betaalbaar met 11.— per maand.
Do Polissen geven 3 loteryen pre
cies dezelfde kansen als 1/20 Staatslot,
doch'/.z|jn veel voorclceliger.
Yoikrügbaar te Rotterdam aan hst
Hoofdkantoor "Wijnstraat 16 en te
Leiden bi) J. Fleur, Haarlemmer
straat 250, J. A Smit, Haarlemmer
straat 83, C. J. Wijnbeek, Nieuw-
stoog 10, Hendrichs' Sigarenmage-
nen Donkersteeg 16 en Doezastr. 9,
G. J. H. Pierlot, Morscbstraat 36,
F. C. H. v. d. Linden, Haarl.str. 18,
A. Starkenbrug, Hooigracht 100,
H. Zaalberg, Prinsenstr. 1, M. Vermey,
Noordeinde 6, P J. C. GoddiJn, Hee-
renstr. 15, P. C. Beugelsdyk, Groen-
oordstr. 5. Te Saesenheim bij K. den
Boer, Kerklaan 146, te NoordwiJk
aan Zee by C W. v. Biel, te Katwfjk
aan Zee by W. H. v. d. Laan, te
Zegwaard by P. Sjardyn, le Koude
kerk aan den Ryn by T. v. Wyn-
gaarden, te Voorschoten by H. v. d.
Wijngaard, Kerlcsloot 63a, te Oegst-
geest by M. Yreeken, Rynsburger-
weg 40, te Rynsburg by J. J. Veibree,
Café Central, Restauvant, te Lisse by
A. Duinhoven, Heeienwég 77 en te
Noordwijkerhout by A. de Raat.
Toezending naar bniten Da ontvangst bedrag
plns f 015 voor porto bd zegelkoston.
142 49
Aanvang te I uur.
Kaarten 25 Cts, verkrijgbaar bn J. C. O. HENDRICHS,
Doezastr. 9, firma C. VOET (A. J. VAN DER LIJKE), Boter
markt 1. 515 50
fijnste Delicatesse, f 0.60 per fl; 4D0 cr. riliaal-De 'Hl"
Y.rfrischt dan mond, verwarmt de m^ag. KoOfiammersteeg 6,
229 12
IV
Kantoor: Aalmarkt 16.
Teletoonn. 861.
6881 10
Goedgekeurd bij Koninklijk Be-luit van 15 Juni 1910No.65.
Gevestigd: H.©@g@w9©i°sf 154»
Kanloorui-ens eiken werkdag van 9^—3 en 7—8.
Geeft voorschotten, ten hoogste tot een bedrag
van f500, vanaf f23, tegeo een rente van 5%, op
wyekejüjkscrse- SblaandeSiJksclae- of 3-ifiaandE-
fijkscha affbPalang, o dei Ssrgsielling.
2sjj die een leessing binnen S jaar aflossen,
dealen mede in de vjirasi. 514 40
AANHANG 3 uren. EInïQE SI uur 95.
OPTREDEN VAN HET
Revye-Oazeischap^ Dr.: HEIRS TER HALL.
Opvoering van de Grojte Pracht-Revue-Operette:
van HENRI TER HALL, in drie bedrijven of 12 tafereelen met Zang en Dans.
Décors door den lieer VAN DEN AREND, Rotterdam.
In de Staatsloterij.
Door het Westland.
Verfraait loeiden.
Op de Hudson-Ui vier.
Katwijk als Badplaats.
Amsterdam op rolletjes.
(Rolschaatsen-tooneel
7. Aan de Noordpool.
8. De Vrouwelijke Rechtbank.
9. Oen Haag; bij nacht.
10. Juliana-feest.
11. Europa brengt hulde aan rood,
wit en blanw.
12. Slot-Apothéose.
Uitgevoerd door ongeveer
50
personen.
Orkest onder leiding van den Heer A. BLOKLAND.
Zie verden groote Biijeiien.
PRIJZEN DER PLAATSEN: Loje f 1.56, Baignoire f 1.85, Parterre fl. 2de Rang f 0.60,
Amphitheater 6.46, Galerij f 0.30.
(Do prtJien Loge, Baignoire en Parterre worden verhoogd met f 0.10 veet.-geld).
Plaatsbespreking;: Met het oog crp de vele aanvragen ia de plaatsbespreking idd geregeld, dat men
een dag vooruit kan bespreken 4 f O.IO per plaats De bespreking geschiedt op volgnummers (Kolüe-
kamer). Op ieder nummer kunnen hoogstens 5 plaatsen worden besproken. Voor de Openinga-Vooratelling van
Maandag ie het Bureau reeds Zaterdag van 10 2 uren geopend en verder iederen speeldag, telkens van 102 uren,
aan den Schouwburg 423 128
Gezondlaeidsllanel 14j Cts.,
bfl Drie-en een-Kleintje. 634 2
Rijwielen en Onderdeelen,
Loopers, Zeil, Karpetten,
Tafelzeil, Wekkers ff 8.IO,
Regulateurs, Gouden en Zil
veren Horloges.
Vrijdag a s. Opruiming
aan de straat. Binnen- en
Buitenbanden 512 19
Janvossensieeg 53.
tegen Aug. of Sopt: een 1IU1S,
bevattende 9 10 Kamers met Keu
ken en Zolder, by voorkeur omtrek
Station. Brieven aan het Buroel van
dit Blad onder No 522. 7
EEN GOUOEft TIENTJE PER DOOS WAARS.
YOOR ALLE
GAL- ZENUW-AAPdDOE.lgliGEN,
ZOOALS
Hoofdpijn met Misselijkheid,
628 02
Verstopping;, Zwakke maag:, slechte Spijsvertering,
Zieke Lever en Storingen in het VrouweHJk Gestel.
Uitsluitend vervaardigd door THOM&S BEECHAM St Halens, England.
Alom verkrygbaar by Apothekers en Drogisten In doozen van
0.75 (06 pillen) en van ƒ1.75 (168 pillen). BtJ aes doozen tegelflfe
f4.95 en ƒ10.— en by den Vertegenwoordiger van Th ''•*echam»
AMSTERDAM. TELEFOON 4318. OVEflC8\: 341.
CHBMBBBBBHB
Het geschal ie Enschedé.
Het burgercomité te Enschedé, dat po
gingen wilde aanwenden om tot beëindiging
yan liet ge-sohil tusschen .arbeiders en werk
gevers te geraken, zendt aan de bladen
de volgende verantwoording:
Nu de pogingen van het burgercoinité
[vooreerst schipbreuk geleden hebben, is het
jnoodig aan allen, die nog belang stellen in
*>f hebben bij een spoedige oplossing van
het geschil en dat zijn onzes inziens
feilen in onze gemeente mede te deelen,
welke overwegingen het burgercomité ge
bracht hebben tot zijn optreden. En dan is
'de eerste vraag geweest, welke het oomité
zich voorlegde, n.l. deze:
„Is de groote ellende, welke door de sta
king cn uitsluitend over onze stad gebracht
•wordt, gewettigd? d. w. z. Is de inzel van
'den strijd een zoodanige, dat daarvoor die
mate'van leed geleden mag worden?"
Het antwoord van het burgereómité op
deze vraag is een volmondig neen.
Het betreft hier geen loonsverschil, het
fcijn onbeduidende grieven, welke volgens
de uitspraak van den voorzitter van „Uni-
ftas" binnen een halfuur zouden kunnen
[worden uit den weg geruimd. De grieven,
de eerste oorzaak van den strijd, zijn een
bijna te verwaarloozen factor in dezen
ptrijd geworden.
Er moet dus iets anders, iets van meer
beteekems in het spel zijn. Gaan wij de ge
schiedenis van deze staking onpartijdig na,
dan komen wij tot deze gevolgtrekking, dat
door de vakorganisatie van deze grieven is
gebruik gemaakt om een principieel verschil
tusschen haar en de Fabr. Yer. uit te vech-
ïen.
De organisaties hébben hun zaak gescho
len voor het oorspronkelijk geschil.
Ga de geschiedenis maar na. Er ontstaat
een conflict tusschen de firma Menko en
baar arb?iders. Beide partijen komen niet
tot overeenstemming. De firma maakt haar
zaak aanhangig bij de Fabr. Yer., de arbei
ders de hunne bij de organisaties. De Fabr.
•Yer. benoemt een commissie uit haar mid
den om beide strijdende partijen d. w. z. de
firma Menko en haar arbeiders te hooren.
De firma geeffr de verlangde inlichtingen,
'de arbeiders weigeren deze op bevel der
'organisaties, willen alleen inlichtingen ge-
Yen bij monde of in tegenwoordigheid der
organisaties. De organisaties van haar kant
verzuimen informaties in te winnen bij de
betrokken firma en hooren alleen de arbei
ders. Nu wordt door de organisaties onder
handeling gevraagd met de Fabr. Yer., die
antwoordt, dat zij niet tot de onderhande
ling kan overgaan, voor en aleer zij van de
betrokken arbeiders zelf de grieven heeft
iVernomen. Dit wordt weer door de organi
saties geweigerd.
Het oorspronkelijk geschil ia dus ontaard
in een conflict tusschen organisaties en
Fabr. Yer. en nu vraagt he<t comité weder
opnieuw„Is de inzet van dezen strijd
een zoodanige dat hij de te Lijden ellende
wettigt?" De beantwoording van deze
vraag is moeilijk, omdat men nu de kwestie
van verschillende zijden moet bezien. In de
eerste plaats dient gevraagd te worden:
„Zijn de omstandigheden rijp voor de op
lossing van een dergelijk principieel ge-
schil? Op die vraag moet beslist „neen"
geantwoord worden.
De principieele kwestie, duidelijk gesteld,
is nu geworden deze:
Do commissie uit de Fabr. Ver. treedt
voor de betrokken firma in de plaat de
besturen der arbeiders-organisaties voor de
betrokke-u arbeiders. De oorspronkelijk klei
ne factoren worden door do grootere ver
vangen. Nu zal zulks alléén dan gewettigd
zijn, wanneer beide commissies wettelijk de
betrokken machten vertegenwoordigen en
zulks is hier nog alléén het goval met de
Fabr. Yer., niet met de besturen der organi
saties.
Hier in Enschedé bshooren van de pl.m.
9000 arbeiders slechts pl.m. 3000 tot de een
of andere vakorganisatie. De besturen van
de arbeiders-organisaties zouden dus ten
hoogste één derde van de arbeiders verte
genwoordigen, terwijl twee derde niet ver
tegenwoordigd wordt, 't Gevolg' hiervan zou
zijn dat aan deze twee derde medezeg-
gings-recht ontnomen werd, want 't gaat
niet aan om uit 't besluit, door de niet-ge-
organiseerde arbeiders dor firma Menko ge
nomen, om hun zaak ook in handen van de
organisaties tc goven, het gevolg te trekken,
dat alle ongeorganiseerden zulks gedaan
hebben. Wat het gevolg van do verwording
van hot conflict is, dat voor de fabriek van
de firma Menko in de plaats treden alle fa
brieken, toebehoerende aan firma's aange
sloten zijnde bij de Fabr. Yer. en voor de
arbeiders bij de firma Menko alle arbeiders,
werkende op de fabrieken der firma's, die
bij de Fabr. Ver. aangesloten zijn Voor en
aleer dus alle ongeorganiseerde arbeiders of
hun zaak gesteld hebben in hanclen der or
ganisaties öf door eigen vertegenwoordigers
aan die organisaties zijn toegevoegd, missen
deze organisaties hetrecht namens alle
arbeiders op te treden. Waar nu deze mach
tiging aan de organisaties niet gegeven was,
noch in haar midden de vertegenwoordigers
waren van de ongeorganiseerde arbeiders,
misten zij het recht door verwording van
het geschil, waarvan zij zeer goed de gevol
gen konden voorzien, den tegenwoordigen
toestand in het leven ij roepen.
Maar al ware dit niet zoo, dan nog eou
in de gegeven omstandigheden de strijd on
redelijk zijn. Bij elk geding is het hooren
en wederhooren van beide partijen noodza
kelijk. De organisaties hooren slechts één
partij: „de arbeiders", verwaarloozen het
hooren der anderen; „de firma" en belet
ten aan de Fabr. Yer. het hooren der ar
beiders. Dit zijn grove tactische fouten, die
hoe de zaak ook loopen moge naar
onze meening eerst hersteld dienen te wor
den.
Bezien we nu de vraag nog van de andere
zijde, dan dienen we ook na te gaan wat
de uitkomst kan zijn van den strijd. Is er
voor de organisaties kang op succes in
deze? Bij eiken strijd dient men zulks na
te gaan en vooraf ernstig te overwegen,
anders is de strijd roekeloos!
En hier is onzes inziens de strijd roekeloos
Hoe lang de organisaties in staat zullen zijn
de geldelijke ondersteuning aan hun leden
te verstrekken, is ons niet bekend; wèl we
ten we dat de 6000 niet-georganiseerden van
hen niets anders dan moreelen steun te ver
wachten hebben. Deze zijn dus zonder hulp
middelen en hangen geheel af van de ga
ven, die voor hen inkomen en deze zullen
niet vele zijn, daar enkele groote vak ver.
in ons land besloten uitsluitend de
georganiseerden te steunen.
Daartegenover staat dat de fabrikant bij
den huidigen toestand der industrie meer
financieel voordeel van „stoppen" dan van
„werken" heeft. Wat hun tot toegeven te
gen hun overtuiging in zou kunnen dwin
gen, is alleen het leed on de ellende door
het volk van Enschedé, ja door geheel En
schedé geleden, dus zuiver en alleen „me
delijden", en nu mag bij een beslissing me
delijden medespreken, alleen spreken l:cn
het in deze kwestie niet. Het is dus duide
lijk in te zien, dat uit dezen strijd wordt
hij tot het uiterste gevoerd door de ar
beiders niets gered kan worden dan de eer
van een strijdend ondergaan. Dit zijn do
overwegingen geweest die het burgercomité
tot haar bekende voorstellen gebracht heeft,
waaruit een snel einde van de staking en
een voor beide partijen eervolle vrede zou
kunnen geboren worden. Het comité stelde
voor:
„Herstel de gemaakte fouten bovenge
noemd."
Benoeming van een oom m issie uit de on
georganiseerden en na kennisneming der
beide partijen van de grieven, elk afzonder
lijk bespreken en regelen te zaïnen.
Dit is de weg, die aangewezen was en
tot een goéd einde moest leiden.
Deze weg is evenwel dool* 't optreden der
organisaties afgesloten. De poging, door het
Comité op Verzoek der commissie uit de
uitgéslotenén en in overleg inet hen ge
daan, is door de organisaties viarijdeld.
Op de vergadering van organisaties, comm.
uit de uitgeslotenen én burgetrcomité,' op Don
derdagmorgen 14 Juli LL gehouden, werd
op de pertinente vraag van het oomité der
uitgeslotenen, wat zij wildenóf bespre
king met de organisaties over hulp-verstrek,
king, óf met 't burgercomité over pogin
gen tot oplossing van het geschil, door ge
noemde oommissie uit de uitgestotenen aan 't
laatste de voorkeur gegeven, waarop de or
ganisatie-besturen zich verwijderden.
De oommissie uit de ongeorganiseerden
riep, op advies van 't burgereómité, alle
ongeorganiseerden op ter vergadering op
Vrijdag d.a.v., ten einde van die vergadering
de machtiging te erlangen, namens de onge
organiseerden te kunnen optreden. De orga-
nisaties evenwel hebben dit belet, uit vrees
van een deel der leiding te moeten inboeten.
Het burgeroomité beschouwt zijn taak daar
om als voorloopig afgedaan, zoolang niet
van den kant der arbeiders een stem op
gaat het gebeurde ongedaan te maken.
Men meldt nog uit Enschedé:
Het oomité der uitgesloten ongeorganiseer
de textielarbeiders heeft Dinsdagavond een
openbare vergadering gehouden om te bespre
ken het oprichten van een steunbeweging
voor de ongeorganiseerde uitgeslotenen. Op
deze vergadering was de burgerij verzocht;
enkelen waren aanwezig, ook waren de be
sturen der organisaties tegenwoordig. Deze
deelden mee, dat zij bereid waren moreelen
steun te verleenen, aangezien hun regle
menten niet toelaten financieel te steunen.
Het meerendeel der aanwezige burgers
gaf uiting aan zijn gevoelen, dat de onge
organiseerden een groote fout hadden be
gaan, door zich niet bij een vakvereeniging
aan te sluiten.
Nadat echter kapelaan De Bouter mede
deelde, hoewel ook hij niet veel gevoelde
voor ongeorganiseerden, geen bezwaar te heb
ben mede te werken tot het welslagen de
zer steunbeweging, toonden zich liiertoc ook
bereid de heeren dr. A. v. d. Horst, arts,
Justus Weyl, fabrikant, G. B Holst, lid
der Piov. Staten, en J. Winkels, lid van
den Raad.
Besloten werd nog eenigen notabelen inge
zetenen te verzoeken hun naam aan deze
steunbeweging te geven.
Het referendum, door den A. N. D.-B. te
Amsterdam onder zijn leden gehouden om
f 10,000 te geven tot steun der Enschede-
Bche stakers, heeft dit voorstel met groote
meerderheid goedgekeurd.
Telephonischc verbinding tnHsclieu
Engeland en het Continent.
„ContraJ News" te Londen meldt:
De postautoriteit>cn zijn van gevoelen,
dat door de invoering van 't „Loading ooil"-
aysteem bij den onderzeescben telephoon-
kabel, welke onlangs werd gelegd tusschen
Dover en Kaap Grisnez, een gewenscht re
sultaat zai bereikt worden wat betreft het
uitbreiden van den afstand, waartusscheffl
telephonische gesprekken mogelijk zuRefl
zijn. De kracht van den kabel ig wel driek
maal sterker, dan de kabel zou hebben ge-
had vóór de invoering van bovengenoemd
systeem.
De Fransche Regeering is van plan een
tweeden kabel in het Kanaal te leggen,
wanneer een redactie van het tarief voor
telophonische gesprekken tusschen Enge
land en Frankrijk zal zijn ingevoerd. Te
vens wordt overwogen den nieuwen Engol-
schen kabel te gebruiken voor gesprekken
tusschen Londen en Amsterdam en mogelijk
ook Berlijn en andere Duitsche steden.»
Yermoed wordt dat een dienst met Hol
land en Duitschland binnen een niet te lang
tijdstip mogelijk zal zijn.
Overzicht van den handel in nngjovis
gednrende het jaar 1910.
De visscherij is thans af geleopen en heeft
c.a. 4600 ankers mooi soort opgebracht.
Sedert 27 April 1.1. zijn verzonden c.a
600 ankers 1910cr, 1750 ankers 1909er, 10
ankers 1908er, 30 ankers 1907er, 10 an
kers 1906«r, totaal c.a. 2400 ankers, zoo
dat de voorraad op heden bestaat uit c.a.
4000 ankers 1910er, 11,600 ankers 1909er,
40 ankers 1908er, 170 ankers 1907er, 40
ankers 1906er, totaal c.a. 15,850 ankers,
waarvan c.a. 4250 ankers in 't binnenland.
Stoomschepen.
Vertrokken.
A d o 1 p li W o e r m a n n, thuisreis, 17
Juli van Zanzibar; G roti us, 18 Juli van
Sabang naar AmsterdamN i e u w-A m-
sterdam, 19 Juli v. New-York n. Rott.
Z ij 1 d ij k, 19 Juli v. Rott. n. Baltimore;
Admiral, 19 Juli v. Rott. n. Oost Afri
ka; Java, uitreis, 20 Juli van Suez; M e-
j n a d o, 18 Juli van Padang naar Rott.
Maasland, 19 Juli v. Buenos-Ayres n.
Amst.Z e e 1 a n d i a, 20 Juli v. Arast. n.
Brazilië en Buenos-Ayres; Sumatra, v.
Amst. n. Batavia 20 Juli v. Antwerpen;
Feldmarschall, uitreis, 18 Juli van
Las PalmasHerzog, uitreis, 18 Juli v.
NapelsPrinz Regent, thuisreis, 18
Juli van Marseille.
Gepasseerd:
Madura, thuisreis, 20 Juli 's midd. 12
u. Ouessant; T a b a n a n, uitreis, 20 J uli
Ouossant.
Gearriveerd:
A n d ij k, 17 Juli v. Rotterdam te Bos
ton R ij n 1 a n d, 18 Juli v. Amst. te Mon
tevideo^ S i n d o r o, uitreis* 19 J uli tc
Port-SaidKoning Willem I; uitreis^
20 Juli te Genua; Koning Willem li,
thuisreis, 20 Juli te Suez; Oopack,
Juli v. Amst. en Liverpool to Batavia.
