Burgerlijke Stand.
Gemengd Nieuws.
l>e onderwijseirculair© Tan 0. ©11
Ws. van Amsterdam.
In de raadszitting kwam gistermiddag
aan do orde de interpellatie van het Raads
lid Ketelaar nopens de onderwijscirculaire.
In de vorige raadszitting waren door dit
"raadslid een aantal vragen tot B. en Ws.
gericht, welke toen niet meer wegens bet
vergevorderd uur aan de orde kwamen.
Deze vragen luiden als volgt:
1. Welke redenen hebben B. en Ws. pt
toe geleid, om voor een bepaald wetsartikel
in de instructie den eisch te stellen, dat
het naar letter en geest worde uitgevoerd 1
2. Zijn B. en Ws. bereid uiteen te zet
ten, wat h. i. letter en geest van art. 35
der trager Onderwijswet inhouden"?
3. Achten B. en Wh. het uitgeven van een
blad als „School en Huis" onder redactie
van een of meer in functie zijnde klasse
onderwijzers, geoorloofd of meene.i zij, dat
op een dergelijke uitgave de nieuwe derde
alinea van art. 24 der Instructie van toe
passing is"?
4. Beschouwen B en Ws. 'vergaderingen
ijnet ouders van leerlingen der openbare la
gere scholen, zooals die van tijd tot tijd
door de afdeeüng Amsterdam van den
Bond van Ned. Onderwijzers worden ge
houden, als een contact zoeken van de on
derwijzers met de ouders hunner leerlingen
5. Hoe wensohen B. en Ws. verder in het
algemeen de nieuwe tweede en derde alinea
van art. 24 der Instructie toe te passen"?
De heer Ketelaar, deze vragen toelich
tende, vergeleek de circulaire bij een donder
slag bij helderen hemel, waardoor de onder
wijzers, een deel der hoofden en burgers van
Amsterd. zijn opgeschrikt. Spr. bevreemdde
het dat de schoolcommissie niet was gehoord
dat dit hooren geen bloote formaliteit zou
zijn geweest is reeds gebleken uit de houding
door de meerderheid dier commissie ten
opzichte der circulaire ingenomen.
Spr. kwam vervolgens met kracht op tegen
de meening, dat de Bond van Nederlandsohe
Onderwij-zers veel kwaad zou hebben gedaan.
Integendeel, veel van de verbeteringen, die
tot stand gebracht zijn in de laatste dertig
jaren, is aan dien Bond te danken.
Spr. kwam er vervolgens tegen op, dat B.
en Ws. de onderwijzers, die met hun hart
hangen aan de kinderen, tot ambtenaren wil
len maken.
Na deze meer aigemeene beschouwingen
ging spr. de circulaire in details na.
Spr. stelde de vraag, waar is het ambtsge
heim van den onderwijzer, wanneer hij niet
bespreekt de particuliere aangelegenheden
van zijn leerlingen. Hij vraeg verder of het
vreeselijke was gelegen in opnemen van
adressen der ouders om aan hen te verzen
den een circulairetje van den Bond, waarin
de ouders werden opgewekt hun kinderen
naar de herhalingsscholen te zenden.
Spreker zei de vervolgens er zich over te
verbazen, dat B. en Ws., waarvan de meer
derheid vrijzinnig is, bepalingen gaan ma
ken in strijd met de bij de Grondwet ge
waarborgde vrije critiek. Omdat de gelever
de critiek wel eens is uitgevallen in harde
bewoordingen, gaat het toch niet aan haar
te verbieden.
Gevaarlijker is het spreken achter een mas
ker dan het strijden met open vizier.
Spr. kwam vervolgens tot de neutraliteit.
De wetgever heeft het opleggen van straf
fen op grond van art. 35 der Onderwijswet
niet opgedragen aan B. en Ws., doch aan
de Koningin. En wat is het voor een ge
meentelijke wetgeving, die den onderwijzer
verbiedt een toepassing te geven aan art.
35 tegen letter en geest van die wet? Als
Ossen dorp weer zulk een rede houdt als te
Leaden, wordt hij dan ontslagen? zoo vroeg
de heer Ketelaar.
Met de verklaring, dat de openbare school
naar zijn meening op haar weg wordt ge
stuit door deze circulaire, eindigde do heer
Ketelaar.
De wethouder mr. S. de Vries Czn.,
antwoordde namens B. en Ws. Schoon liet
niet de gewoonte is de voordrachten te on
der tockenen, had spreker zijn naam gaarne
geplaatst onder -de stukken, waarom het
hier gaat. Hij voor zioh had niet veil van
do ontroering gemarkt, waarvan door den
heer Ketelaar werd gesproken. Hij had wel
bemerkt dat onder een deel der Amsterdam-
echo burgerij ontstemming h-eorschte naar
aanleiding van htet optreden van een doel
der openbare onderwijzers.
Spr. die in de toelichting van din heer
Ketelaar niet veel had kunnen ontdekken
van de lijn die in de vragen was gelegd,
antwoordde naar aanleiding van de eerste
vraag, dat het tot nu toe altijd usance is
geweest, dat B. en Ws. instructies voor
onderwijzers vaststelden. Waarom B. enWs.
alleon van fart. 35 gezegd hebben dat dit
artikel naar lettor en geest moest worden
toegepast, zit hierin, dat dit artikel in het
gedrang kwam in verband met de neutrali
teit en paar aanleiding van het optreden
van den onderwijzer Ossmdorp, dat beroe
ring door geheel Nederland "bracht.
De neutraliteit van een deel der onderwij
zers bracht medo, dat zij zeiden, toen er
een telg uit liet Oranjehuis was geboren,
waarnaar het Nederlandsche volk zoo lang
had verlangd, niet in staat te zijn daarover
te spreken, omdat zij niet wilden propaganda
maken voor hot koningschap -en anti-propa.
ganda tegen do republiek. Zij konden de
jeugd niet opwekken aan de vreugde mee
te doen, omdat er socialisten zijn. Als dat
is de eisch, dien de waarborg der gods
dienstige, politieke en sociale neutra li teft
stelt, dan blijft er naar de meening van B.
en Ws. van do openbare school niets an
ders over dan een zouteloos ding en wordt
zij gedenatureerd.
Naar aanleiding van de tweede Vraag
zeide spr., dat een goed paedagoog geen'
godsdienstige kwesties zal onderwerpen aan
het oordeel van kinderen.
Met het geven van godsdienstonderwijs is
het echter iets geheel anders. De wet gaat
uit van de veronderstelling dat de kinderen
wèl godsdienstonderwijs ontvangen.
Spr. merkte vervolgens op dat de neutra
liteit- ook kan worden gescliond-^n jloor te
zwijgen in do school, terwijl het gehoede
Nederlandsche volk spreekt, nog meer door
aan to kondigen dat men zal zwijgen op
een 00 gen blik dat behoort gesproken te
worden.
De hoeren gaan uit, zoo zeide de wethou
der, van het standpunt, dat de openbare
school is hun schoolmaar het is de ovesr-
hcidsschool en als ambtenaren hebben zij
daar onderwijs te geven volgens de voor
schriften dor overheid. En als zij dat niet
willen, hebben zij als eerlijke mannen de
ovcrheidsschool te verlaten.
B. en Ws. vatten heb zoo op, dat de open
bare school hot ideaal heeft, dat alle rich
tingen er kunnen komen, zonder dat een
godsdienstige richting wordt gekwetst. Wij
hebben er thans niets mee te maken of dit
in de praktijk gelukt. De wet schrijft voor,
dat liet openbaar onderwijs zal hebben op
te leiden tot alle christelijke en maatschap
pelijke deugden en daaronder moetan wor
den gerekend liefde voor het vorstenhuis,
eerbied voor de overhead en vaderlands
liefde.
Op de vragen 3 en 4 antwoordde de wet
houder, dat B. en Ws. het niet ongeoorloofd
achten dat de onderwijzers schrijven in een
blad, ook in „School en Huis."
De onderwijzers mogen ook contact zoe
ken met de ouders der leerlingen, maar
niet wanneer dit geschiedt met misken
ning van het h00 fd.
Do onderwijzers- kunnen ijveren voor de
republikeinscho school, maar ongeoorloofd'
is het op de toekomst die zij wenschen
tc anticipeeren.
Wat art. 1 der Grondwet betreft, merkte
spr. op, dat dit artikel betrekking heeft
op de verhouding tusschen overheid en bur
gers, niet tusschen overheid en ambtenaren.
B. en Ws. vermeenen de-bedoeling van
de circulaire zoo te kunnen samenvatten.
Voor de niet-socialistische onderwijzers
verandert er niets; alleen de revolutionnai-
re onderwijzers worden door deze circulaire
aan banden gelegd.
Op deze wijze meenen B. en Ws. in de
praktijk de instructie te kunnen handha
ven. Op de vraag hoe zult gij de 2000 on
derwijzers controleeren antwoordde spr.,
dat B. en Ws. uitgaan van de veronder
stelling dat als ambtenaren een bevel krij
gen van hooger hand, zij dat zullen nako
men. Zij veronderstellen, dat er zooveel fat
soen in ambtenaren zit om niet te beden
ken door welke middelen dj de hun gege
ven voorschriften kunnen ontduiken. Spr.
acht het bedenkelijk, dat een raadslid, me
de-regeerder, hun die middelen aan de hand
doet
De heer Ketelaar: Ik wensch geen
standjes af te wachten van u.
Mr. DeVriesiser inmiddels van over
tuigd, dat wat de onderwijzers ook deen
en wat zij schrijven zij zullen vinden ver
dedigers in den Raad.
Stemmen: Dat is maar goed ook.
Mr. D e V r i e s ging voort: Er wordt
niet aangelegd op broodroof en er wordt
ook geen bloed gezocht. B. en Ws. leggen,
het niet aan op ontslag, al hebben zij de
overtuiging, dat er ambtenaars zijn die na
deel doen aan den dienst.
De heer Gulden: Dat heb ik niet on
dervonden.
Mr. De Vries: Gelukkig dat B. en
Ws. iets vrijer stonden ten opzichte van
andere ambtenaren dan ten aanzien der on
derwijzers en er dus meer gelegenheid be
stond schadelijke elementen te verwijde
ren.
B. en Ws. hebben gemeend dit verma
nend woord te moeten doen voorafgaan aan
eenige daad, waarvoor de medewerking van
den Raad noodig is Als trots deze verma
ning ingrijpen noodzakelijk is, zal aan bet
oordeel van den Raad worden onderwor
pen of eenige leden van het onderwijzers
korps moeten worden verwijderd.
Mr. Worst verklaarde mede namens
eenige gelijkgezinden, dat de uitstekende
rede van den wethouder, hen die mochten
hebben gevreesd dat ook goedgerinden ge
troffen zouden worden door een onbesuisde
toepassing van de circulaire, volkomen had
gerustgesteld.
Mr Worst betuigde ook namens zijn me
destanders volkomen bevredigd te zijn dooi
de toelichting van den wethouder.
De heer Ketelaar: Het liberalisme
op den grond!
De heer Schut: En Ketelaar aan de
tafel 1
De heer Van Kuykhof zeide aan
den heer Worst en zijn medestanders, dat
zij verantwoordelijk zijn voor de woorden
door mr. De Vries gesproken Immers de
liberalen, die delen wethouder op zijn zetel
plaatsten, kunnen niet anders dan hem
steunen.
De heer KL -de Vries schreef den
wethouder als geheime bedoeling met de
circulaire toe, dat hij het vertrouwen in de
openbare school wilde schokken door aan ut,
ouders te laten zien dat de openbare on
derwijzers een dergelijke circulaire noodig
maken. Mr. Heemskerk heeft reeds gezegd,
dat de openbare school eigenlijk is voor
Heidenen en Joden.
De heer Vliegen had reeds van den
aanvang verwacht, dat do heer De V riet
dingen zou deen om te maken dat de open
bare school niet zou kunnen zijn de school
van het geheel© volk. Spr. stelt zich op brt
standpunt, dat waar de maatregel gericht
is tegen de soc.-democraten, zijn partij in
lang niet zulk een goeden dag heeft gehad
als vandaag. Tegenover dit voordeel in de
toekomst staat echter een direct nadeel
voor de openbare school.
Voor het dreigement van de zedelijke
neutraliteit is spr. niet bang, wel voor het
opkweeken van de kinderen tot huichelaars.
De heer Boissevain: „precies"
Van het verdere debat zij nog vermeld
de verklaring van den wethouder mr. Van
den Berg^ dat er, volgens zijn meening,
voor B. en Ws. geen aanleiding bestond om
de circulaire uit te vaardigen, omdat niet
was gebleken, dat in doschool iets was
geschied, dat het optreden noodig maakte.
Ten onréchte zou door de circulaire naar
buiten de indruk worden gevestigd, dat er
heel wat was gebeurd.
Het gaat tegen de socialistische onderwij
zers en dat keuren de liberalen goed. Het
bedenkelijkste is, dat de liberalen daardoor
hun traditie voor de vrijheid op te komen,
hebben verloochend.
De Voorzitter verklaarde dat de wet
houder De Vries volkomen de meening van
do meerderheid van het college van B. en
Ws. had uitgesproken De meerderheid was
volkomen homogeen in haar oordeel, dat er
iets moest gebeuren. Spr. is steeds een ijve
rig voorstander van do openbare school, al
is hij hot met het optreden van een deel der
onderwijzers oneens.
Waar mr. Van den Bergh ijverig heeft me
degewerkt bij het sam:-... cellen en afwerken
der circulaire, bevreemdde 't den voorzitter
thans diens krasse critiek te vernemen.
Hierop antwoordde- mr. VandenBergh
dat hij in het college van B. en Ws. zijn
plicht heeft gedaan, en getracht heeft zoo
veel mogelijk de circulaire te verzachten.
De heer Ketelaar, repliceerende,
zeide niet bevredigd te zijn door de ver
klaringen van B. en Ws., en niet op al zijn
vragen antwoord te hebben ontvangen.
Spr. sprak nog de veronderstelling uit
dat de huiverigheid van sommige mensclien
voor de openbare school wellicht liet ge
volg is van den laster tegen de openbare
onderwijzers. Hij is er niet zoo heel zeker
van, dat alleen socialisten door da circulaire
zullen worden getroffen.
Do hoer Ketelaar stelde ten slotte de
volgende motie voor:
„De Raad, van oordeel, dat door dc nieuwe
bepalingen in de instructie voor het onder
wijzend personeel der O. L. S. en door de
toelichting daarvan in de circulaire dd. 10
Jnni gegeven, de grondwettelijke vrijheden
der openbare onderwijzers aan banden wor
den gelegd en hun beroepsliefde noodzakelijk
moet worden verzwakt, noodigt B. en Ws.
uit alsnog bedoelde bepalingen in te trek
ken."
Op een desbetreffende vraag van den heer
Ketelaar, die onbeantwoord was gebleven,
antwoordde do wgthoudcr De Vries nog,
dat do heer Ossendorp in het openhaar mag
spreken vóór absolute neutraliteit, doch dat
hij die niet zal mogen toepassen -en ando
ren tot toepassing daarvan aansporen.
Do heer Van don Bergh verklaarde
te zullen stemmen vóór de motie, al achtte
hij die op zichzelf niet jnist.
Do motie, hierna in stemming gebracht,
werd verworpen met 25 tegen 15 stemmen.
Vóór stemden de sociaal - democraten en de
vrij zinnig-democraten.
1>© Borromaens-Encycliek.
Reuter seint uit Rome, d.d. 13 Juli:
,,De „Osservatore Romano" bevat heden
den tekst van de nota, in de „Nederland
sche Staatscourant" verschenen, naar aan
leiding van de mededeeling van den Pause
lijken zaakgelastigde aan de Nederlandsche
regeering, betreffende de encycliek Editae
Saepe.
Hisr volgt zoo .schrijft dan het blad
verder de woordelijke tekst van de me
dedeeling, welke op last van den kardinaal
staatssecretaris, monseigneur Gualtieri ge
rechtigd was aan den minister van buiten
landsche Zaken te deen:
„De Heilige Vader geeft zijn smartelijke
verbazing te kennen over het feit, dat,
waar hij geen enkelen vorst, geen enkel
volk, noch de nieLkatholieken van eenig
land, in het bijzonder uit den tijd van den
heiligen Carolus (Borromea), genoemd
heeft, vooral na de aigemeene verklaring
in de „Osservatore Romano", die toch ieder
moest omvatten, men Hem de bedoeling
heeft kunnen toeschrijven, de Koningin of
de prinsen van Oranje of de Nederlandsche
niet-katholieken te hebben willen krenken."
Het Vaticaan ontkent hiermee uitdruk
kelijk, dat de tekst in onze „Staatscouraut"
woord voor woord juist was en meent, dat
de veranderde tekst aan de Pauselijke waar
digheid tekort deed. Vandaar deze offi
cieel© verbetering.
„De N. R. Ct." teekent hierbij aan:
Weer een tegenspraak dus van de „Os
servatore Romano", en nu niet alleen van
een onjuiste wedergave van de mededeeling
van de „Nederlandsche Staatscourant",
maar van den inhoud daaraan zelf. Want
de nieuwe terechtwijzing van het Vaticaan-
sche blad heeft veel van een tegenspraak.
Als het nu geseinde inderdaad de tekst is
van de mededeeling, die de pauselijke zaak
gelastigde te 's-Gravenhage in opdracht
had, den minister van buitenlandsche zaken
mede te deelen, dan is er met wat de
„Staatscourant" er over heeft gehad, wel
groot verschil. Men oordeeleDe mededee
ling van den zaakgelastigde was, volgens de
Staatscourant, „dat Zijne Heiligheid met
leedwezen vernomen heeft de onjuist© uit
legging, in Nederland aan de Encycliek
„Editae saepe" betreffende St.-Carolus
Borromaeus gegeven, en dat Zij, smartelijk
aangedaan door de gedachte, dat door deze
uitlegging eenige woorden der Encycliek
Hare Majesteit pijnlijk zouden hebben kun
nen treffen, er prijs op stelt Harer Majes
teit te verzekeren, dat Z. H. met de boven
bedoelde woorden geenszins gedoeld heeft
op de Vorsten uit het Huis van Oranje-Nas-
sau, noch op de voorouders der niet katho
lieke onderdanen van Hare Majesteit."
Van die „voorouders" merken wij alvast
niets in den tekst van d© „Osservatore Ro
mano," al kan men zich die ©r bij denken,
nu „prinsen van Oranje" zijn vooraf ge
gaan. Ofschoon: misschien denkt men op
het Vaticaan, dat er nu nog prinsen van
Oranj e leven.
Ook lezen wij in den tekst van de Osser
vatore Romano" niet, dat de Paus „geens
zins gedoeld heeft op," maar, in den trant
van de nota aan den Pruisisch en gezant,
staat er enkel, dat de Paus, H. M. de Ko
ningin enz. niet heeft willen krenken. Ot
ete nlijk: dat de Paus verbaasd is, dat men
hem de bedoeling om te krenken heeft
kunnen toeschrijven.
Dat verzwakt de verontschuldiging of
verklaring of hoe men het noemen wil, niet
onbelangrijk.
„Men lette ook op het verschil tusschen
„smartelijk aangedaan' en „smartelijke
verbazing.''' Er klinkt in plaats van „leed
wezen" verstoordheid in het Pauselijke,
woord, volgens den tekst van het Vaticaan-
sche blad. Van het bijzondere leedwezen bij
de gedachte, dat H. M. de Koningin pijn
lijk getroffen zou kunnen zijn, is niets over
gebleven.
„Hoe is dat nu te verklaren? Heeft
vragen wij weer de zaakgelastigde zijn
boodschap verkeerd weergegeven of de mi
nister hem verkeerd verstaan? Of is onder
een „communication verbale" hetzelfde te
verstaan als een „note verbale", dat is een
geschreven stuk, zoodat er van misverstand
van de zijde van den minister moeilijk
sprake kan zijn, en de keuze dus schijnt te
liggen tusschen verkeerd overbrengen van
de boodschap van de zijde van den zaakge
lastigde, en een zeer vrije vertaling van de
zijde van ons departement van buitenland
sche zaken?
„Dinsdagavond is te Rotterdam in de
Ned.-Herv. Kerk op den 's-Gravendijkwal
een bijeenkomst geweest, waar een paar
rechtzinnige predikanten over de Borro-
maeus-encycliek hebban gesproken en naar
aanleiding van de mededeeling in de „Staats
courant" hebben gezegd, dat de Protestan
ten óch' zoo niet door den Paus met een
kluitje in het riet laten sturen.
„Als hun geestverwanten er even zoo over
denken, is er reden om aan te nemen, dat
zij na lezing van wat de „Osservatore Ro
mano" nu schrijft nog minder voldaan zul
len wezen.
Onder verwijzing naar deze haar op
merking teekent de ,,N. R. Ct." aan, dat in
een later ontvangen, overigens met het eer
ste gelijkluidende, Reutertelegram, gezegd
wordt
De „Osservatore Romano" maakt den
tekst openbaar van de „note verbale", d.^01
Gualtieri aan den Nederlandschen minister
van buitenlandsche zaken overhandigd enz."
BODEGRAVEN. Bevallen: E. Veelenturf
geb. Rcos, Z. D. van der Louw geb. Willemsen,
L. M. J. Marchal geb Rijkaart, Z. J. van Stoijn
geb. Nigteü, Z.
Overleden: P. Gelderblom, 1 j.
NIEUWKOOP. Bevallen; M. van Haringen
geb. Voorsluys, D. A. Bloos geb. v. 't Kraijs, D.
C. Groenendijk geb. Roozelaar, Z.
OUDSHOORN. Bevallen: T. Jager geb. Van
Essen, Z. G. Rijksen geb. Brinkman, D.
Gehuwd: J. Kempen met T. Krap.
Zooals re-©ds werd a angek on-
digd, zal het Revue-Gezelschap van den
heer Henri Ter Hall gedurende de kennis-
week in den Leidschen Schouwburg een
reeks voorstellingen geven van de groote
revue „Hebt U niets vergeten?" Maandag
25 Juli is de openingsvoorstelling en Vrij
dag 29 Juli is de laatste opvoering. In Den
Haag, Rotterdam en Amsterdam had deze
revue een enorm succes en waren de zalen
avond aan avond uitverkocht.
Tot sluiting van de kermisweek geeft het
gezelschap van den heer Nap de da Mar op
Zaterdag 30 en Zondag 31 Juli in den
Schouwburg nog twee voorstellingen, nut
een nieuw programma.
Vreemd en eigen. Aande
brug over het Ververschingskanaal nabij het
tramstation Laan van Meerdervoort, te
's-Gravenhage, is men bezig met reparaties.
Uit het bovendek der brug waren nu eenige
liggers weggenomen, waardoor over de ge-
heele breedte een dieper liggend gedeelte
ontstond, waar men met de fiets wel over
heen kon rijden, maar ten koste van een
vpaar hevige stooten, die niet bepaald profij
telijk zijn voor de banden en de velgen.
Kwam er nu een fietser aan, dan kon men
direct zien, of de fiets zijn eigendom was of
niet.
Zij, van wie men kon aannemen, dat zij
hun eigen fiets bereden, stapten af.
Zij die een andermans fiets bereden (in
zonderheid slagers- en kruideniersjongens)
reden zonder bedenken door, ten koste van
den dubbelen stoot.
Eén slagersjongen, één enkele, stapte af.
„Van wien is die fiets?" vroeg iemand.
„Van m'n ègo mekeer. (Vad.)
De waarnemende burgemees-
ter van 's-Gravenhage, hoofd der gemeente
politie heeft de voortzetting van de boks
wedstrijden op het wandelhoofd te Sche-
veningen verboden.
Deman, die aan den Haagwpg,
nabij Delft, door de stoomtram werd over
reden, is aan zijn verwondingen overleden.
Gisternacht ruim 12 uur he fa-
ben drie onbekend gebleven mannen zich
over de daken van in aanbouw zijnde hui
zen toegang verschaft tot de woning van
den heer G., in pand No. 21 in de Vlieger-
straat te Rotterdam. Zij drongen de slaap
kamer binnen en verdoofden de vrouw, die
alleen thuis was en te bed lag, met chloro
form. Vervolgens braken zij een kast open
en hebben daaruit eenige papieren van
waarde en een paar oude munten gestolen.
Vermoedelijk gestoord, namen zij de vlucht
langs denzelfden weg, dien zij gekomen wa
ren. Nu werden zij ontdekt door buren; de
ze waarschuwden de politie en weldra werd
het huis door een aantal agenten omsingeld-
Een onderzoek door de politie in de omge
ving ingesteld en door duisternis en de uit
gestrektheid van het terrein bemoeilijkt,
leidde tot niets. (N. R. C.)
In het kantoor der Delfts 0 he
groent en veiling is gisternacht ingebroken.
Betrekkelijk waard el ooze dingen zijn mede
genomen; boeken en andere bescheiden
overhoop gehaald, maar geld is niet buitge
maakt-, omdat het gewoonlijk zeer aanzien
lijke bedrag der kas des nachts niet in het
kantoor wordt gelaten.
In de Sarphatistraat bij de.
Hooge Sluis te Amsterdam is gisteravond
een elfjarig meisje onder een atax ge
raakt. Met dezelfde auto is zij naar het
O. L. V. gasthuis vervoerd. Haar toestand
bleek bij aankomst ernstig te zijn.
Feest in de Veenkoloniën.
Ter gelegenhefd van het feit, dat 't thans
50 jaren geleden is dat de.eerste lading'
turf uit Bargervenen verscheept werd en
van dien tijd af het ontstaan van Nicuw-
Amsterdam en Veenoord dateert^ worden
te Nieuw-Amsterdam gedurende 2 dagen1
feesten gegeven, tan dit voor die streek zoo
belangrijke feit te herdenken.
Tusschen het Koninklijk P ar
leis Soestdijk en den Oranjeboom heeft gis-,
teravond omstreeks 8 uren een vreeselijk1
ongeluk plaats gehad. Op een van twee p-a-u
elkander gekoppelde met hooi beladen wa
gens zat de 10-jarige zoon van v. d. H., wo
nende aan den Veenhuizerweg te Soest..
Deze nu liep tusschen de beide wagens uit
juist toen de automobiel van den heer F
uit Baarn voorbijreed. De jongen kwam on
der de automobiel en werd door den be
stuurder der auto, die onmiddellijk halt
hield voor dood opgenomen en onmiddelijk
naar dr. Schoonenbeek te Soest vervoerd,
die slechts helaas den dood kon consta-
teeren.
Bij Diniperloo is gistermid
dag de arbeider T. K. door het kantelen van
een 'wagen met hooi, bij welks vervoer hij
meehielp, daar onder geraakt. Toen men
hem na veel moeite onder den wagen van
daan haalde, was hij zoodanig gekneusd
dat er weinig kans op zijn behoud bestond.
Gistermorgen is de 55-j a r i g
metselaar W. v. d. B. van een 6teiger ge
vallen in de suikerfabriek Wittouck, te Ber-
gen-op-Zoom. Hij viel met het hoofd op
den grond en brak zijn ruggograat.
Gistermorgen is te Delfzijl de 20-jarige
werkman C. v. R. in het ruim van het
stoomschip „Waterland" gevallen. Ook hij
heeft zijn ruggegraat gebroken.
T e IJ mu iden is telegraphisch
bericht ontvangen, dat de vischlossers te
Geestemünde gestaakt hebben, waardoor
de Noordzeetrawlers aldaar ongelost blijven
liggen.
In verband met het besluit
der f abrikant en-v er eeniging te Enschedec^
om ingaande 8 Augustus de aangesloten fa
brieken volledig stop te zetten, zullen d6
fabrieken tot dien datum 2 dagen per week
werken, nl. Maandag en Dinsdag.
Hoog water. Het ziet ei
slecht uit voor de uiterwaarden, met bet
hooge water op den Rijn. Van Wageningren
naar de Grebbe staat alles blank door h'et f
vele kwelwater, het gras is totaal bedor
ven. De Bovenste Polder wordt droog ge
houden, doordat het stoomgemaal dag en
nacht werkt. Op de Zomerkade is een
wacht geplaatst, die dag ©n nacht toezicht
houdt op de zwakke plaatsen, om door
braak te voorkomen Overal zijn kistingen
en versterkingen aangebracht.
Te Tilburg is in het magaziju
van manufacturen van de firma U-ppen-
kamp, in de Heuvelstraat, de étalag°kast.'
uitgebrand. De brand ontstond bij het on
voorzichtig aansteken van een gaslamp.
Met groote moeite slaagde men er in he?»
vuur tot dat gedeelte te beperken. Verze
kering dekt dc schade. (H.)
Volgens de „Lo Hl-Anzeiger'1
heeft de cholera zich vertoond te Peterhof,
de zomerresidentie van den Tsaar. Er zijn
3 gevallen voorglkomen, o.a. bij een advo
caat, die pas terug was uit Rostof aan den
Don, waar hij maatregelen tegen do cho
lera had helpen nemen.
Te Zeil, bij Zürich, heeft een
aardstorting een boerderij bedolven. Twee
vrouwen en twee kinderen werden gedood,
alsmede twaalf koeien.
Bij Freiburg is een stuk yan ee*. spoorweg
weggespoeld.
Maandag regende het weer ifi. heel Zwit
serland.
De hertog van Westminster
is op de reede van Cowes bijna verdron
ken, bij het beproeven van een gleiboot. Het
ging eerst best; de boot half gaarde door,
half over het water, haal'de een vaart van
35 knoop. Bij een scherpe wending tegen
den vloed kantelde de boot. Tweemaal ging
de hertog onder en bewusteloos werd hij er
uit gehaald. Door kunstmatige ademhaling
kwam hij bij. Een dike ja^ en halsdoek be
lette hem het zwemmen.
Valscfie telegrammen.
Zooals we gisteren meldden, zijn aan ver
schillende huizen in New-York Maandag te
legrammen gezonden, heetende afkomstig te
zijn van Labouchcro Oyens Co's Bank
te Amsterdam en waarin opdracht werd
gegeven tot aankoop van groote posten pre
ferente Marine-aandeelen. Gebleken is, dat
deze telegrammen valsch zijn.
Nader verneemt het „Hbl." hieromtrent
het volgende: De bankdirectie ontving Dins
dagmorgen vijf telegrammen uit Nieuw-
York, afkomstig van firma's daar ter stede.
In drie van die telegrammen werd gemeld,
dat men nadere orders afwachtte alvorens
te koopen, de beide andere melden, dat de
opdracht was uitgevoerd. Deze telegrammen
bleken "betrekking te hebben op valsehe code-
telegrammen, uit Amsterdam verzonden met
de gebruikelijke onderteekening „Locobank".
Drie der vijf firma's hadden lont geroken,
o.a. doordat voor het telegram niet ge
bruikt was de speciale code, welke tusschen
die firma's en de Bank gebezigd werd. De
heide overige hadden de opdracht uitge
voerd en gekocht, echter niet, naar de direc
tie mededeelt, tot buitensporig hooge bedra
gen. Intusschen is ten gevolge van deze val
sehe telegrammen de koers der proferente
aandeelen te Nieuw-York 1 pCt. opgezet. Dit
zal ook wel de bedoeling geweest zijn van
den afzender van de telegrammen, wcïke hij,
naar reeds gebleken is, Maandag telephonisch
aan het Rijkstelegraafkantoor te Amsterdam
heeft opgegeven.
Prof. Obbink.
Naar „De Ned;" verneemt, heeft dr. H. Th
Obbink, pred. bij de Ned.-Herv. Gemeen?^
te 's-Gravenhage, de benoeming tot hoe^
leeraar aan de Stedelijke Universiteit te'
Amsterdam aangenomen.;
